Muziekspektakel van
Klaus Huber op radio
RADIO\j2LQ9C3mma
-MmmamnB
Chinchilla"flitsende dialogen
Niet te geloven
i(fv) vandaag.
toegelicht
"Erniedrigt - geknechtet - verlassen - verachtet"
Marilyns
bh brengt
bedrag van
f 3000 op
Onduidelij ke 'koorpresentatie'
De Vieux
met de Franse
Brandy
DE KUYPER
VIEUX
'Casa Frollo' verkocht
DONDERDAG 11 JUNI 1981
Diaghilev als kapstok voor fascinerend toneelstuk
5?
DEN HAAG - De tweede voorstel
ling van The Citizens' Company
uit Glasgow in de Koninklijke
Schouwburg betrof een stuk dat
dit jaar ook op het repertoire van
de Toneelgroep Globe heeft ge
staan, namelijk "Chinchilla" van
Robert David MacDonald, die
ook als regisseur, acteur en een
van de artistieke leiders aan het
gezelschap verbonden is.
MacDonald schreef dit stuk als po
ging het wezen van de kunste
naar met al zijn obsessies en fru
straties te doorgronden en hing
het op aan de persoon van de bal
letleider Serge Diaghilev die met
zijn Ballets Russes een onuitwis
baar stempel heeft gedruk op het
Europese culturele leven van de
ze eeuw. Diaghilev en de kunste
naars met wie hij zich omringde
fungeren echter louter als kap
stok waar de ideeën van de
schrijver en de Citizens* Com-
pagny aan opgehangen worden.
Belangrijker is de sfeer van deca
dentie die uit het hele stuk
spreekt en die nog verstrekt
wordt door alle verwijzingen
naar Oscar Wilde, "Dood in Ve
netië" van Thomas Mann en het
werk van Wagner. De situering
in Venetië, de stad van de aftake
lende schoonheid, gaf daarbij
een extra dimensie aan de ten
toon gespreide artistieke idea
len: het nastreven van de hoog
ste vorm van esthetische bevre
diging en tegelijkertijd een werk
dat desnoods via scho
keffecten het publiek bij de keel
grijpt
Meedogenloos heeft hij daarbij
echter steeds vooropgesteld dat
de verwezenlijking van dit ideaal
in zijn ogen zuiver egoïstisch is;
zijn kunstenaar maalt niet om
het publiek, maar is constant be
zig met artistieke zelfbevredi
ging waaraan hij zelfs zijn directe
omgeving dienstbaar maakt. Om
dit steeds zo scherp mogelijk te
laten uitkomen heeft hij in de op
bouw van zijn tekst de tijdsgren-
zen finaal doorbroken.
De handeling springt voortdurend
heen en weer door de hele ge
schetste periode (1909-1929) zo
dat er geen sprake meer is van
heden, verleden en toekomst. De
voorstelling van de Citizens'
Company maakt het daarbij voor
het publiek niet makkelijker
door al deze fragmenten
vloeiend in elkaar over te laten
lopen zonder duidelijke indicatie
van de tijdsverschillen, en dat
terwijl het publick toch al op de
punt van de stoel moet zitten om
dat "Chinchilla" een minimum
aan handeling bevat en vrijwel
geheel bestaat uit flitsende dialo
gen. teksten met enorme dubbel
bodems en een virtuoos taalge
bruik waarvoor een Oscar Wilde
zich niet zou behoeven te scha-
De intensiteit van de voorstelling
uit Glasgow is echter verbluf
fend en de verfijnde vormgeving
met wit en zwart als hoofdkleu
ren is tekenend voor het raffine
ment van het geheel. De uitvoe
renden bleken soms bijna grieze
lig met hun rollen vergroeid te
zijn. en dat geldt in het bijzonder
voor MacDonald zelf. die met
een subliem gevoel voor gebaar,
tekstbehandeling en timing een
levensechte Diaghilev neerzette.
De Citizens' Company besluit
haar Nederlandse tournee van
avond in de Koninklijke
Schouwburg met een tweede
voorstelling van "Chinchilla'.
PAUL KORENHOF
HILVERSUM (GPD) - De vorm waarin de Zwitserse com
ponist Klaus Huber zijn nieuwste opus heeft gegoten, is
even buitensporig complex als de titel waaronder het
werk vanavond 11 juni in het Holland Festival (Con-
certgebouw Amsterdam) zijn wereldpremière zal bele
ven: Erniedrigt-geknechtef-verlassen-verachtet'.
Een intrigerende vlag, waaronder
een even nieuwsgierighe id op
wekkende lading schuilgaat,
want Huber komt met een om
vangrijk muzikaal 'spektakel
stuk', dat niet eens door één diri
gent in bedwang kan worden ge
houden. Het podium van het
Concertgebouw is te klein en
daarom wordt de zaal gedeelte
lijk ontruimd voor de tenor, de
jongenssopraan, de mezzoso
praan, zestien koorsolisten, ge
mengd koor en orkest en dat hele
apparaat nog eens opgesplitst in
acht groepen. Eén dirigent, vier
hulpdirigenten, toonbanden, vi
deobeelden en alles nog 'in bewe
ging' ook, want de musici zullen
zich niet steeds op één plaats be
vinden.
Klaus Huber heeft zeker zo'n zes
jaar aan dit grote werk met de
grote naam gearbeid. Het begon
allemaal met een opdracht van de
NCRV ter gelegenheid van het
55-jarig bestaan van deze om
roep. Huber is een man, die niet
snel werkt en het duurt ook lang
voordat hij aan een opdracht be
gint, daarom kon het gebeuren,
dat het 55-jarig bestaan van de
NCRV in 1979 niet werd gehaald,
maar dat ook van de oorspronke
lijke tekst niets overbleef. De
NCRV stelde als tekst eerst een
collage van zogenaamde 'water
passages uit de bijbel voor en la
ter de zaligsprekingen (bergre
de). Maar Klaus Huber kwam uit
eindelijk met een heel eigen
tekstcollage, die op de actualiteit
was gebaseerd: niet verwonder
lijk voor wie maar even bekend is
met het oeuvre van deze vooraan
staande Zwitserse toonkunste
naar.
Cardenal
De meeste tekst haalde Huber uit
de grote epische gedichten van
Ernesto Cardenal, de Latijns-
Amerikaanse priester-poëet, die
in vlammende bewoordingen het
lot van onderdrukten en ellendi-
gen aan de kaak stelt en oproept
tot verzet tegen onderdrukkers
en uitbuiters. Uiteraard werd
Cardenal uitgenodigd de premiè
re van Hubers stuk bij te wonen.
Hij komt niet, omdat, zoals er na
vrant en dubbelzinnig in een offi
cieel schrijven staat, „hij zo ziek
is, dat de regering van Nicaragua
hem niet toestaat het land te ver
laten".
Andere tekstbronnen komen van
de Westduitser Florian Knobloch
en van de Braziliaanse Carolina
Maria de Jesus, die als arme in
woonster van Rio de Janeiro ooit
dagboeken schreef over honger,
dorst, armoe en ellende. Er zijn
nog veel meer teksten (in het
Spaans, Portugees, Duits, Neder
lands en Latijn), die allemaal
moeten leiden naar de radicale
uitdaging, die de componist in
gedachten heeft: een uitdaging
aan een generatie die de kleine
privèzorgen stelt boven het ver
schrikkelijk lijden van tiendui
zenden mensen.
In totaal zijn er zeven delen. Tussen
de delen vier en zes heeft Huber
een eerder - in 1975 - tot stand
gekomen werk ingelast. Het stuk
heet 'Senfkorn' en is voor jon
genssopraan (een zangertje van
de Haarlemse Bavo-kathedraal)
en enkele instrumenten gezet. De
componist: „Dit is een stuk ka
mermuziek, dat in fel contrast
staat met de agressieve, expan
sieve rest van het werk".
LONDEN (DPA) - Een zakenman
in Londen heeft gisteren op een
veiling bij 'Sotheby' 520 pond
sterling (ca. 28007) voor een ro
ze beha van Marilyn Monroe. Het
veilinghuis had gedacht er hoog
uit 30 pond sterling voor te krij
gen.
De kopers waren twee heren van
middelbare leeftijd die niet ge
noemd wilden worden. Een hun
ner zei evenwel dat hij alle films
van Monroe gezien en alle boekn
die over haar geschreven zijn ge
lezen had en dat hij haar, een van
de grootste actrices van deze
eeuw' had gevonden.
Een avondjurk die aan Marilyn
Monroe heeft toebehoord werd
voor 950 pond sterling gekocht
door een zakenman, die het kle
dingstuk in zijn etalage wil -
uitstallen.
- op de foto wordt Marilyns beha
omhooggehouden evenals een
paar handschoenen, dat de be
roemde actrice eveneens heeft
toebehoord.
Quadro
ADVERTENTIE
Dc Kuvper Vieux. Een Vieux
om rustig van te genieten.
Als aperitief of na dc maaltijd,
me: een kopje koffie.
'n Verrassend staaltje van echt
vakmanschap. Bereid met Fraase
Brandy. En dat proef je!
Het laatste deel heeft Huber de
meeste moeite gekost. Hij is er
eigenlijk nog niet 'klaar' mee.
„Waarschijnlijk ga ik het later uit
gebreider herschrijven". Als een
soort hommage aan Nederland
worden hier door het orkest caril
lonimitaties uitgevoerd.
Klaus Huber heeft zijn 'Geniedrigt-
geknechtet-verlassen-verachtet'
niet alleen aan Ernesto Cardenal
opgedragen, maar ook aan diri
gent Ernest Bour, die op uitdruk
kelijk verzoek van de componist
ook de totaaluitvoering zal lei
den. Wie vanavond niet naar het
Concertgebouw kan, hoeft toch
niets, behalve de visuele elemen
ten, te missen. De NCRV en de
NOS zenden het stuk recht
streeks en nog wel via twee radio
zenders (Hilversum 1 en 2) in
quadrofonie uit. Na de uitvoering
van het 55 minuten durende werk
is er nog een gesprek te beluiste
ren, dat presentator Ton Hartsui
ker met Klaus Huber zal voere-
De uitvoering van Hubers werk is
in handen van de tenor Theophile
Maier, de mezzosopraan Anne
Haenen, het Omroepkamerkoor,
Grootomroepkoor en leden van
het Radiokamerorkest. Ernest
Bour, de hoofddirigent, wordt
bijgestaan door Roberto Schnor-
renberg Meivin Margolis, Robin
Gritton en Peter Serpenti, hulp-
dirigenten.
LEIDEN - Wat voor inhoud aan het
woord 'koorpresentatie' gegeven
moet worden werd gisteravond
in de Stadsgehoorzaal niet ge
heel en al duidelijk.
Onder deze noemer concerteerde
namelijk het Gewestelijk Orkest
voor Zuid-Holland, dit keer zelf
standig optredend in de Symfo
nie Concertante van J. Haydn
(1732-1809), en als begeleider van
sopraan Hanneke van Bork in
het solomotet 'Exsultate Jubila
te' van W A. Mozart (1756-1791).
het koor 'Con Amore' o.l.v. Piet
Kiel jr. kreeg ten slotte in Canta
te 68 'Also hat Gott die Welt ge-
liebt' van J.S. Bach (1685-1750) in
de twee koordelen die deze pink
stercantate bevat, de kans zich te
'presenteren'.
Jammer dat hun aandeel zo klein
was. want vooral in de slotkoor,
dat fugatisch opgezet is en vele
coloraturen bevat bleef het koor
lenig en helder, tewijl de dyna
miek niet veronachtzaamd werd.
Sopraan Hanneke van Bork had in
de aria 'Mein glaubiges Herze,
frohlokke, sing, scherze' een an
der tempo voor ogen dan haar
VENETIE (AFP) - Het bekende
Venetiaanse paleis 'Casa Frollo',
dat vele jaren een pension is ge
weest dat vooral door beeldende
kunstenaars, schrijvers en ge
leerden werd bezocht, is in ande
re handen overgegaan. Graaf
Giuseppe Volpi die het uit de 16-
de eeuw stammende gebouw in
1940 had gekocht voor 500.000 li
re, verkocht het nu voor twee
miljard lire (ongeveer 4.7 mil
joen) aan een Amerikaans con
cern dat al eigenaar is van het na
bijgelegen hotel 'Cipriani'.
'Casa Frollo'. een van de weinige
overgebleven patriciërshuizen
van Veneitië, is uitstekend be
waard gebleven. Het telt twee
etages met in totaal 26 kamers.
een unieke badkamer en een t-
vormige salon. Er hoort een goed
onderhouden tuin bij.
De Venetianen vrezen dat de Ame
rikanen er een 'gewone luxe-resi
dentie' van zullen maken.-.
begeleiders. De soepelheid van
haar stem kwam desondanks uit
stekend over, dit in tegenstelling
tot de bas Ruud van der Meer.
wiens mooie omfloerste stemge
luid zich minder goed leent voor
Bachs capriolen in de aria 'Du
bist geboren mur zugute'.
Mozarts kerkmotet 'Exsultate. Ju
bilate', dat meer opera- dan kerk-
muzieksfeer uitstraalt werd door
Hanneke van Bork krachtig en
virtuoos gezongen
Even wennen was het, het Ge
westelijk Orkest, dat vrijwel al
tijd als begeleider optreedt, auto
noom te horen spelen in de Sym
fonie Concertante. Aanvankelijk
wat mat spelend kwamen de vier
solisten, Pleun van der Linden -
viool, Jors Boon - cello, Hans Ja-
link - hobo, Theo ter Waarbeek -
fagot, vooral goed op gang in de
finale, waar ze de vermoeidheid
van het voorbije seizoen even
stevig van zich afschudden.
ELLEN LOOYESTIJN
ADVERTENTIE
Prijs voor John Wisman
AMSTERDAM (GPD) - De 23-jarige danser-choreograaf John Wisman
van Het Nationaal Ballet heeft in Amsterdam de Jaarprijs 1981 van de
Stichting Dansersfonds '79 gekregen. De prijs, een bedrag van driedui
zend gulden, is John Wisman toegekend omdat hij zich. aldus het be
stuur van de Stichting, "gedurende de vijf jaar die hij als professioneel
danser werkt, zich serieus en met grote liefde, volharding en integriteit
voor zijn vak heeft ingezet. Zijn harde werken en zijn vorderingen
strekken anderen tot voorbeeld".
John Wisman heeft zijn opleiding gedaan op de Scapino Dansacademie
in Amsterdam.
De hem toegekende prijs van 3000 gulden is bestemd om de kosten ver
bonden aan een danstraining bij danser-choreograaf George Balancine
in New York komende zomer, te dekken.
De Stichting Dansersfonds '79 is ontstaan naar aanleiding van het (twin
tigjarig) dansjubileum van Han Ebbelaar en Alexandra Radius. Elk
jaar, dit keer voor het eerst, zal de stichting een prijs uitreiken aan een
"jong en veelbelovend danser".
Er zijn nog steeds mensen die geloven dat |e bij
Holland International Reisburo niet voor 'n goed
kope campingvlucht naar bijvoorbeeld Griekenland
terecht kunt. Die mensen moet u niet geloven. Voor
f580,- zrt u prima op Corfu, Kefallinia ost u maar
f610," en wat dacht u van Kos voor f655,-f Maar ja,
wie gelooft dat nu
Alphen a/d Rijn, Van Mandersloostraat 48.
01720-73341
Leiden, Breestraat 36,071-130234.
Haar'emmerstraaT 227. 071-143541.
Reisburo
18.25
18.30
1836
18.50
19.00
19.05
19.30
20 00
20 50
21.37
21 55
22.10
23.05
23.10
Nederland II
Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
Jeugdjournaal (NOS)
Sesamstraat (NOS)
Eenakter in zwart/wit (NOS)
Wollie s wereld (NCRV)
Pussycat (NCRV)
Zweden bijvoorbeeld (NCRV)
De familie Bellamy, tv sene (NCRV)
Hier en nu - extra (NCRV)
Journaal (NOS)
Den Haag vandaag (NOS)
De verboden symfonie, klassieke muziek (NOS)
Journaal (NOS)
Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.57 Journaal (NOS)
18.59 De jonge uitvinders, jeugdfilm (VARA)
20.00 Journaal (NOS)
20.27 Vreemde vogels, tv serie (VARA)
20.52 - Achter het nieuws (VARA)
21.30 Niets aan de hand, tv spel (VARA)
23.05 Journaal (NOS)
23.10 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
(Reg. progr.NDR 18.00 Polizcnn-
spektion 1. tv-seric 18.30 Actual.
18 45 Kleutersenc 18.55 Reg. magaz.
19.25 Sport 19.59 Progr overz.
WDR 18 00 Erlesene Verbrechen
und makellose Morde, tv-sene. 18 15
Penmarric, tv-sene 19 15 Actual.
19 45 Licht progr.) 20 00 Journ.
20.15 Reportage 21 00 Muz. en ge
sprekken 22.30 Aansl. Actual. 23 00
Die Befragung des Machiavelli, tv-
spel. 24.00 Journ
DUITSLAND II
18.20 FTau uber vierzig. tv-serie.
19 00 Journ 19 3" Shov. progr 2) 00
Actual. 21.20 Actuaal magaz 22 05
Badou Boy. speelfilm. 23.00 Jour-
DUITSLAND III WDR
Docum 23 05 Reportage 23 50 Jour-
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.30 Kinderserie 18 35 Jongeren-
progr 19 17 Inform, progr 19.37 Me-
ded en Morgen 19 45 Journ 20 10
Spelprogr 20 40 Actualmagaz 21.30
Dallas. Amerikaanse tv-sene 22.15
NET II
Van 18.30 tot 20 10 Zie NET I 20 10
150 Jaar Belgen, docum sene 20 50
De Kindervriend, tv spel 21 45
Filma rubriek
Een groep van 66 KNIL-müitairen en bestuursamtenaren vocht
vanaf maart 1942 in de Vogelkop t>an het voormalige Nieuw-
Guinea een langdurige en ongelijke strtjd uit met de Japanse
bezetter. Slechts veertien van hen en drie burgers overleefden de
slopende gevechten en de ontberingen van de jungle. De prijs die
zij voor hun verzet moeten betalen, was ontstellend hoog: geen
van hen zag zijn naaste familieleden levend terug.
Aan deze vergeten jungle-guerrilla, een belangrijke passage in de
Nederlandse verzetsgeschiedenis, besteedt de NCRV vanavond
aandacht in een speciale aflevering van de actualiteitenrubriek
Hier en Nu. De redactie tx>ert gesprekken met vier mensen die de
strijd overleefden, onder wie de enige vrouw Coos A gal, en die
nu in Nederland wonen: nagenoeg vergeten en vaak op de rand
van het bestaansminimum.
De NCRV is door free-fance journalist Ben Koster op het spoor van
deze vergeten guerrilla-oorlog gebracht. Koster bewerkte het
boek dat P.P. de Koek, een van de overlevenden, over de strijd
achterliet. "De ongelijke strijd in de Vogelkop" luidt de titel van
zijn boek. een uitgave van de uitgeverij T. Wever BV te Franeker,
dat sinds dinsdag in de boekhandel is te verkrijgen. (Ned. 1,
20 50 uur).
De televisie-actualiteitenrubriek Achter het Nieuws van de VA
RA is vanavond vrijwel geheel gewijd aan kerncentrales en kern
wapens Men heeft een nabeschouwing over de Israëlische actie
tegen de in aanbouw zijnde kerncentrale bij Bagdad en m ver
band hiermee een reportage over de verspreiding van kernwapens
in het Midden-Oosten. Voorts wordt aandacht besteed aan de bouw
van de kerncentrale in het Westduitse Kalkar.
(Ned. 2, 20.52 uur).
DONDERDAG 11 JUNI 1981
HILVERSUM I
NOS Ieder heel uur nws. NCRV
18.11 (8) Hier en nu 18 30 (S) Daar
waar de molens staan. 18 45 Leger
des Heilskwartier 19 02 <S) De we
reld zingt ;<>d lol P» 53 i Si )rn
nooit te vergeten NCRV NOS 20 03
Literama Special 20 25 <Q) Hollland
Festival 1981 NCRV 22 02(S) Hoog
tepunten uit musical en operette
22 50 Politiek bekeken NOS 23 04
Met het Img op morgen KR(0 02
(S) De Nachtspiegel 1 00 (S) Nie
mandsland 0 02 (S) Van zessen klaar
wakke 6.50 Het levende woord
HILVERSUM II
IKON 18 05 Kleur 18 35 DE VRIJE
GEDACHTE PP 18 50 Commu
nistische Party van Nederland
AVRO Zo hoor je nog eens wat
19 20 (S) Kleintje Kaart NCRV
NOS 20.00 Literama Special 20.30
(Q) Holland FesUval 1981 Emiedigt
- gekechtet - verlassen - verachtet.
van Klaus Huber In de pau/>- Ge
sprekken rond het progr AVRO:
22.30 Nws 22 40 <S) Henn Vieuv
temps (1820 1881) en Eugcnen
Ysaya (1858-1931). leraar en leerling
23 15 (S) Jazz Spectrum. 23
Nws
HILVERSUM III
NOS leder heel uur nws 18 03 (S)
De Avondspits met de Nationale
Hitparade TROS 19 02 (S) Poster
20 02 (Si Ferry Maat's soul show
22 02(S)Sesjun 23 02 24 00(S) Wilm
v»n Putten met LP-WerW
12 03 (S) Van uur tot uur 13 03 Echo
13.15 <S) Kruis of munt "14 02(S)The
complet 16 02 <S) Op de valreep
HILVERSUM II
VPRO 7 00 Nws 7 10 Ochtend gym
7 20 Radlonu-uwsdlenst VPRO
(7.30. 8 00 en 8 30 Nws.) 9 00 Gym.
voor de vrouw 9 10 Waterst» 15 Ex
press VPRO NCRV 10 30 Onder
schooltijd NOS 10 45 Werkbank.
AVRO 10 55 Schoolradio TROS
11 20 Week in week uit 12 26 Me-
ded t b v land entuinb 12 30 Nws
12.36 Aktua NOS 1300 Nws 13 11
Meer over minder 14 45 't Kan van
nut zijn 15.30 Van onze rcdaktie
HILVERSUM III
EO 07 02 (S) Ronduit op drie 08 02
(S) EO Metterdaad Memo 08 05 (S)
TIJDSEIN 09 02 <S> De muzikale
fruitmand 10 03 (S) Muziek motief
in (5(8)Da bfK>d:.< hap van het Ui ht
NCRV 11.03 (S) Pop non stop 12 03
(S) Goeirmiddag 12 25 Weerpraatj*
door Hans de Jong 13 45 Ftlmnws
HILVERSUM IV
VRIJDAG 12 JUNI
HILVERSUM I
KRO (07 03 en 08 03 Echo 07 30 So
ciale inform 08 30 Pastoor A C
Kaadschelder* van het omroeppas
toraat) 09 03 (S) De Vensterbank
NOS 07 00 Nws. 07 02 (S> Vroeg
klassiek 09 00 Nws 0902 (S)Muziek
uit de middeleeuwen 09 30 (Si Vrij
dagmorgenconeert VOO 11 00 (S)
Muziek v. .or miljoenen, deel 1 12 00
Nws 12 02 (S) Muziek voor miljoe
nen, deel 2 (12 02 Muziekquiz 12 10
Muziek uit de klas* top 10. 12 30
Nieuwe populaire klassieken 1 EO
13 00 (Si Klaas klankjuwelen 14 00
Nws 14 02 (S) Theologische verken
ningen 14 20 (S) Orgelbespeling.
14 40 Plaat Praat VPRO 15 00(5)
Muziek op vier TELEAC 17 00 Ge
dragstherapie les 6 RVU NOS
17 30-18.00 Je kan nooit weren
