LEIDSCH
DAGBLAD
Crisis in Polen vermeden
VS
W"
VS keuren aanval
op Irak scherp af
ssasw
Steeds meer energiegebruikers "rood"
Bezuinigen kan tot 24 miljard
ISRAEL
Treinramp
Vakbond en regeringsdelegatie bereiken akkoord
DINSDAG 9 JUNI 1981
OPGERICHT 1 MAART 1860
36492
Directeur G. Koopman
Hoofdredacteur AAM. Schuurmans
Ad|.-hoofdredacteur R.D. Paauw
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureau Wfle Smgel 1
2311 BG Legden
Voor lel nrs m cotton
NIEUW DELHI (Reuter/UPI) -
Indiase spoorwegftmctiona-
rissen twijfelen of het spoor
wegongeluk zaterdag in de
staat Bihar aan 3.009 men
sen het leven heeft gekost.
Volgens hen was de trein
weliswaar overvol, maar
konden er onmogelijk zoveel
mensen in en op de rijtuigen
hebben gezeten.
lotossen zijn 215 lijken gebor
gen uit de rivier de Bagmati,
waarin zaterdag zeven rij
tuigen van de ontspoorde
trein terechtkwamen. Ge
vreesd wordt dat in de rij
tuigen die onder water lig
gen van de wild stromende
rivier nog veel meer slacht
offers liggen.
Over de oorzaak van het onge
luk lopen de meningen even
eens alteen. De directeur
van de spoorwegen heeft
verklaard dat de trein op
een brug over de Bagmati
werd getroffen door een
wervelstorm. Een plaatselij
ke ftmctlonaris zei dat het
ongeluk gebeurde toen de
machinist de remmen krach
tig aantrok omdat er een os
op de rails stond.
(Van onze verslaggevers)
ROTTERDAM/LEIDEN - Hel Ge
meentelijke Energie Bedrijf van
Rotterdam krijgt sinds kort per
maand ruim 8000 nota's terug die
niet automatisch bij bank of giro
kunnen worden geincasseerd.
Het GEB veronderstelt dat dit
komt doordat de afnemers
„rood" staan, waardoor het ver
schuldigde bedrag niet kan wor
den afgeschreven.
Tot een jaar geleden bedroeg het
aantal door banken en giro terug
gezonden nota's niet meer dan
,300 tot 400 per maand. Nu is dat
opgelopen tot ettelijke duizen
den. Bij het GEB verwacht r
dat dit aantal als gevolg van de al
aangekondigde prijsverhogin
gen van gas, water en elektrici
teit nog aanzienlijk zal toene
men.
Wegens forse achterstanden in de
betaling van de energierekening
zijn in Rotterdam al meer dan
1000 huisgezinnen afgesloten
van elektriciteit en gas. Ook zijn
er veel mensen die aan het einde
van het seizoen een bedrag moe
ten bijbetalen en dat niet meer
ineens blijken te kunnen vol
doen. Zo komen er de afgelopen
maanden steeds meer verzoeken
bij het GEB binnen om het bij te
passen bedrag in termijnen te
mogen voldoen.
Noodgedwongen stuurt het GEB
de meest schrijnende gevallen al
door naar de sociale dienst. Ook
Schiedam, Dordrecht en Vlaar-
dingen kampen met soortgelijke
problemen. In Vlaardingen is het
zelfs zo dat van elke 100 verzon
den nota's er 20 onbetaald retour
komen, en bij 6 van die 20 moet
er een incassobureau aan te pas
komen om het achterstallige
geld „langs de deur" te kunnen
innen.
Rijnland
Bij het Energiebedrijf Rijnland
kent men deze problemen nog
niet. Volgens directeur Broos-
hooft blijft het aantal automati
sche incasseringen, dat wegens
een ontoereikend saldo van de
rekeninghouders niet kan wor
den geïnd, beperkt tot enkele
tientallen per maand. En dat is al
jaren zo, aldus de heer Broos-
hooft.
Het aantal afsluitingen vertoont
eenzelfde beeld. In Leiden en
omgeving zijn niet meer dan
honderd gezinnen wegens forse
achterstand in de betaling afge
sloten van gas en elektriciteit. In
de meeste gevallen kan afslui
ting worden voorkomen doordat
de verbruiker zijn of haar toe
vlucht zoekt tot de gemeentelij
ke sociale dienst. "Het probleem
is alleen", aldus Brooshooft, "dat
in zo'n geval alléén een regeling
voor de toekomst wordt getrof
fen. De oude schulden blijven
veelal staan".
Niettemin heeft het Energiebedrijf
Rijnland niet meer dan een ton
aan langlopende schulden uit
staan. "En daar zitten dan nog
een paar grote verbruikers bij",
aldus de directeur.
WARSCHAU (AFP) - Een afvaardiging van het afdelings
bestuur van de Poolse vrije vakbond Solidariteit uit
Bydgoszcz en een regeringsdelegatie zijn het vannacht
alsnog eens geworden. Daarmee wordt een nieuwe cri
sis voorkomen.
Tussen de vakbond en de regering in Polen was een con
troverse ontstaan over een onderzoek naar gebeurtenis
sen in Bydgoszcz op 19 maart van dit jaar. Toen werd een
aantal leden van Solidariteit door de politie in elkaar ge
slagen.
De Poolse vakbond had voor aan
staande donderdag een waar
schuwingsstaking van twee uur
uitgeschreven teneinde de rege
ring tot meer spoed en duidelijk
heid in dit onderzoek aan te spo
ren.
Deze staking is voorlopig opge
schort. Tot 3 juli krijgt de rege
ring de tijd een oplossing te vin
den voor het conflict.
Volgens een vannacht uitgegeven
communiqué zijn de twee partij
en het eens geworden "gezien de
WASHINGTON (GPD/REUTER/
DPA/UPI/AFP) - De aanval van
Israël op de kerncentrale van
Irak heeft internationaal tot
scherpe afkeuring geleid.
President Ronald Reagan van de
Verenigde Staten is van plan op
"tamelijk korte termijn" een rap
port aan het Congres te sturen
over het gebruik door Israël van
vliegtuigen van Amerikaanse
makelij voor de aanval op de
Iraakse onderzoeksreactor bij
Bagdad. Dit heeft een functiona
ris vanmorgen verklaard.
Officiële woordvoerders herinner
den tegelijkertijd aan de herhaal
delijk uitgesproken Amerikaan
se bezorgdheid over Iraks ont
wikkeling op het gebied van de
kernenergie. Volgens voorwaar
den, verbonden aan de Ameri
kaanse wapenverkopen aan Is
raël, mogen deze wapens niet
voor offensieve doeleinden wor
den gebruikt.
Kleurvergroting
kado
Bij elke kleurenfilm die u met deze bon
bij ons laat ontwikkelen en afdrukken,
krijgt u een kleurvergroting
Foto Lindhout
Haarlemmerstraat 102, Leiden
Wat koeler
Zonnige perioden en in hoofdzaak in
de nacht en ochtend een bui. Mini
mumtemperatuur omstreeks 11 gra
den, middagtemperatuur ongeveer 18
graden.
Vrij krachtige wind, draaiend van
zuidwest naar west.
(opgemaakt om 11.15 uur)
Premier Pierre Mauroy van Frank
rijk - het land dat Irak hielp bij
het bouwen van de kerncentrale
- heeft het Israëlische bombar
dement krachtig veroordeeld.
Hij noemde het feit "onaan
vaardbaar en zeer ernstig" en zei,
dat de spanningen in het Mid
den-Oosten er slechts groter
door kunnen worden.
Het Britse ministerie van buiten
landse zaken heeft gisteren de Is
raëlische aanval op de kerncen
trale van Irak veroordeeld als
een "zwaarwegende inbreuk op
het internationale recht, die ern
stige gevolgen zou kunnen heb
ben".
Het Italiaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft gisteren
zijn "grote bezorgdheid" uitge
sproken over het bombardement
op de kerncentrale van Irak.
De secretaris-generaal van de Ver
enigde Naties, Kurt Waldheim,
heeft vanmorgen in een verkla
ring de Israëlische luchtaanval
veroordeeld.
Volgens een gisteren door het bu
reau van president Sadat van
Egypte uitgegeven verklaring
heeft Egypte Israël laten weten,
dat diens luchtaanval op Irak de
spanning in het Midden-Oosten
alleen maar kan doen vergroten.
Koning Hoessein van Jordanië
heeft gisteren een telefoonge
sprek gehad met president Sad
dam Hoessein van Irak. Koning
Hoessein heeft bij die gelegen
heid zijn "krachtige afkeuring"
uitgesproken over Israëls "verra
derlijke agressie".
Israël verkeert in een jubelstem
ming na de aanval op de kern
centrale van Irak. De populari
teit van premier Begin, aan
wiens herverkiezing nog maar
enkele weken geleden nauwe
lijks nog iemand geloofde, is we
derom sterk toegenomen.
Irak heeft gisteravond gevraagd
om een bijeenkomst van de Vei
ligheidsraad van de Verenigde
Naties.
(zie ook pagina 9)
Diefstal 60
mille uit huis
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN - Een 48—jarige Lei-
denaar uit de Sperwerhorst
heeft bij de politie aangifte
gedaan van diefstal van
60.000 gulden uit een geld
kistje. De daders, van wie tot
nu toe elk spoor ontbreekt,
hebben volgens de politie
ook het hele huis van de Lei-
denaar doorzocht. De diefstal
zou plaats hebben gehad in
de nacht van zondag op
maandag.
Wegens een terugloop in de rende
menten van alle dagbladen heeft de
minister van economische zaken in
het belang van de verscheidenheid
in de dagbladpers toestemming ver
leend tot een aanpassing van de
abonnementsprijzen. In verband
hiermee zijn onze abonnementsprij
zen per 1 juli 1981 als volgt vastge
steld:
Wij nemen graag aan dat de abon
nees, die een machtiging tot auto
matische afschrijving hebben ver
strekt, ermee akkoord gaan dat bij
de eerstvolgende afschrijving de
nieuwe abonnementsprijs wordt
aangehouden.
DIREKTIE
noodzaak tot handhaving van de
sociale rust in Polen" en "gezien
de wens een constructieve oplos
sing te zoeken voor de kwestie
van Bydgoszcz".
De spanning in Polen was de laat
ste dagen weer hoog opgelopen
nadat de Russische president en
partijleider Leonid Bre^jnjev in
een brief aan de Poolse leiders
had gewaarschuwd dat er krach
tiger moet worden opgetreden
tegen de anti revolutionairen.
De onderhandelingen tussen rege
ring en vakbond waren volgens
de leider van de vakbondsdele
gatie, Krysztof Gutowski, uiterst
moeizaam verlopen. De regering
bleef bij haar weigering de ver
antwoordelijke personen van de
gebeurtenissen in Bydgoszcz
strafrechtelijk te vervolgen. "De
delegatie toonde een onwrikbare
houding en liet duidelijk blijken
dat de boodschap van de Russi
sche partijleiding aan het adres
van Warschau geen ruimte voor
twijfel overliet", (zie ook pagina
9).
Baby's voor
adoptie
ontvoerd
JAKARTA (GPD) - De politie van
Jakarta heeft een vroedvrouw
gearresteerd die baby's ontvoer
de en ze tegen hoge bedragen
doorverkocht voor adoptie aan
onder anderen Nederlandse
echtparen.
Vier van de vijf ontvoerde baby's
die op het punt stonden naar het
buitenland te worden meegeno
men door adoptieouders, kon
den worden onderschept, zo
deelde een politiewoordvoerder
Een van de baby's die vong jaar
ontvoerd is uit een dorp bij Ja
karta. is geadopteerd door een
Rotterdams echtpaar. De gear
resteerde vroedvrouw verkocht
de gekidnapte baby's voor 2000
gulden aan een sociale instelling
die voor de adoptie zorgde.
De vroedvrouw zorgde ook voor de
vervalste geboorteakte en adop
tiepapieren.
De vroedvrouw kocht ook baby's
van arme ouders in de dorpen op
voor ruim 400 gulden.
DEN HAAG (GPD) - Tot 1985 kan
op de rijksuitgaven tussen 13 en
24 miljard gulden worden bezui
nigd, waarvan tussen 5 en 10 mil
jard op de uitgaven van de diver
se ministeries, tussen 4,8 en 7
miljard op de sóciale zekerheid,
1,2 miijard op de gezondheids
zorg en 4 tot 6 miljard op de amb
tenarensalarissen.
De diverse ministeries zouden veel
doelmatiger kunnen omspringen
met de overheidsgelden. Tot en
met 1985 valt alleen zo al 5,75
miljard gulden te bezuinigen.
Dat blijkt uit het „Rapport Her
overweging Overheidsuitgaven"
dat vanochtend is vrijgegeven.
De afgelopen jaren heeft een wa
re wildgroei van personeelsvoor
zieningen in die dienstverlenen
de sector plaats gehad, een groei
die geen gelijke tred heeft gehou
den met de bevolkingsgroei en
zelfs niet met de toenemende
dienstverlening.
Het rapport is gebaseerd op een
diepgaand onderzoek naar mo
gelijkheden om te bezuinigen op
28 hoofdtaken van de rijksdienst,
op het hele sociale zekerheids
stelsel, de gezondheidszorg en de
ambtenarensalarissen.
De bedoeling van het rapport is het
volgende kabinet te wijzen op de
mogelijkheden tot bezuinigen.
Het rapport is het afgelopen
weekeinde al toegestuurd aan de
kabinetsinformateurs.
De verhoging van de doelmatig
heid kan vooral worden bereikt
door in de dienstverlening fors te
snoeien. Dat levert meer dan de
helft van de bezuiniging op.Een
veel minder hoge opbrengst
komt van het zogenaamde „pro
fijtbeginsel", waarbij de burgers
zelf meer gaan bijdragen aan
overheidsvoorzieningen, waar
voor ze tot nu toe niets of weinig
uit eigen zak bijbetaalden. Bo
vendien kan ook nog stevig wor
den bezuinigd - tussen minimaal
0,8 en maximaal 1,8 miljard gul
den - op de uitkeringen die de re
gering doet aan het bedrijfsle-
De opstellers van het heroverwe
gingsrapport, een groep ambte
naren van het ministerie van fi-
i onder leiding van de di
recteur-generaal voor de rijksbe
groting dr. B. Leblanc, heeft de
afgelopen drie maanden op vrij
wel alle ministeries de uitgaven
posten doorgelicht
De onderzoekers menen dat op de
defensie-uitgaven niet echt meer
bezuinigd kan worden. Als enige
bezuinigingsmogelijkheid wordt
hier een 0-groei gezien Door het
wegvallen van de NAVO-af-
spraak over de groei van de de
fensie-uitgaven met 3 procent
kan dan tot 1985 11 a 12 procent
bezuinigd worden.
Ook op ontwikkchngssamcnwcr
king wordt geen mogelijkheid
tot bezuiniging gezien.
30 PAGINA'S
Wim Ligt-
voet van Roodenburg
op de schouders
Roodenburg lacht
laatst tegen Lisse
Fokker verkoopt
F-28 in Amerika
President Iran
in de verdrukking
PAGINA i
Noordwijk haalt
het ditmaal niet
De Israëlische premier
Begin lijkt als geen
ander de kunst te
verstaan zijn bond
genoten met alleen
keer op keer versteld te doen
staan en hen tegen zich in het
harnas te jagen, maar ook op bij
na onverantwoordelijke wijze te
spelen mei wat genoemd zou
kunnen worden een situatie van
een minimum aan vrede in het
Midden-Oosten De aanval op de
Iraakse kerncentrale bij Bagdad
is daar een nieuw voorbeeld van.
De vraag is wat wil Israël met dit
soort acties Gaat het hier om
een bewust beleid, of vinden de
machthebbers in Tel Aviv dat ze
niet anders kunnen? Hel bewust
uitlokken van een oorlog met zijn
erfvijanden - mogelijk op grond
van de militai-e hegemonie van
Israël ten opzichte van een mili
tair bijna traditioneel verdeelde
Arabische vijand - lijkt een wat te
eenvoudige redenering.
Wat anders is of de recente acties
er niet toe kunnen, of zullen lei
den. De toch al te snijden span
ning in het Midden-Oosten, als
gevolg van de Israèhsch-Syn-
scfje raketcrisis zal eerder toe
dan afnemen De machtigste
bondgenoot, de Verenigde Sta
ten. zijn in een moeilijk parket ge
bracht bij hun pogingen de raket-
ensis te bezweren Aan de ene
kant probeert Amerika te bemid
delen. aan de andere kant doet
het land waarvoor wordt bemid
deld gewoon zijn eigen zin en
dwingt datzelfde Amerika tot een
ongewoon scherpe veroordeling
Israël zit natuurlijk in een uiterst
moeilijke positie. Want hoe moet
een toch al dagelijks bedreigd
land reageren dat weet dat een
ander land (Irak) kalmpjes bezig
is een atoombom te maken met
de bedoeling dat wapen te ge
bruiken tegen dat land? En de
daaropvolgende vraag of het
middel dat gekozen is niet erger
is dan de kwaal?
Een feit is dat Israël de laatste
maanden bezig is zich in een
steeds groter isolement te plaat
sen Het gevaar dreigt dat de Is
raëlische machthebbers Wester
se mogendheden een excuus
verschaffen de traditionele ver
bondenheid met Jeruzalem op te
offeren teneinde de Arabische
wereld gunstig te stemmen. Dat
dit niet direct zal gebeuren heeft
meer te maken met de omstan
digheid dat de steun van die
Westerse mogenheden aan Is
raël voor een belangrijk deel ge
baseerd is op eigenbelang en
niet alleen op onbaatzuchtige hel
de voor het kleine Israël.
Sommige politieke waarnemers
gaan er vanuit dat de knjgshafti
ge daden van Begin zijn bedoeld
om diens herverkiezing veilig te
stellen En het is inderdaad zo
dat opiniepeilingen voorspellen
dat Begins buitenlandse politiek
hem een spectaculaire winst zal
bezorgen.
Die omstandigheid heeft er zeker
mee te maken, maar evenzeer
het blinde fanatisme dat Begin
kenmerkt als het gaat om moge
lijke vijanden van de staat Israel
Het is in internationaal opzicht
hoe dan ook nauwelijks een ge
ruststelling.
LEIDSCH DAGBLAD
Wilt u mij nu ,.een - .:onnee
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Gironr.:
S vp bon ingevuld in een open enveloppe ionder postzegel
opsturen naarLeidschDagblad. Antwoordnummer 10050.
2300 VB Leiden en de krant komt SNBL in de bus