"AZL wil geen zetbaas zijn"
Werkgroep: handhaaf declaratierecht
Amnestie viert jubileum
met ernstige ondertoon
Plannen Pais met medische specialisten bekiitiseerd
Muziek en informatie op avond in Augustinus
Airrail
geopend
Feestweek in Zuid-West
■IJMj'hft
ZATERDAG 6 JUNI 1981
J. H. Peters, direkteur AZL: "Het is allemaal goed voorstelbaar dat Pais
vindt dat er bezwaren kleven aan een bepaalde honoreringsregel. Maar
dan moet er wel een doordacht plan op tafel komen".
Na bestudering van de Richtlijn
van minister Pais van 8 mei 1981
is een landelijke werkgroep Ho
noreringsregeling Medisch We
tenschappelijk Corps van het Ko
ninklijke Nederlandsche Maat
schappij tot bevordering der Ge
neeskunst KNMGmet een voor
stel gekomen. Ook zij is voor
openbaarheid en inzicht in de ho
norering scapaciteit. alleen op
een andere manier dan minister
Pais die voorstelt.
Deze oplossing van de werkgroep
houdt in: "De administratie van
de academische ziekenhuizen
verschaft aan de afdeling blanco
declaraties. Elke afdeling met
specialisten die declaratierecht
hebben, declareert rechtstreeks
bij de patiënt. Hiervoor wordt
per ziekenhuis een aparte bank
girorekening geopend. Een kopie
van de declaratie wordt aan de
ziekenhuisadministratie verzon
den. Per academisch ziekenhuis
kan een stichting worden opge
richt, die met inning en beheer
van deze gelden wordt belast. In
deze stichting, die voor accoun
tantscontrole openstaat, partici
peren de specialisten en het be
stuur van het academische zie
kenhuis".
Op deze manier blijft het declara
tierecht van de specialist ge
handhaafd, zo meent de werk-
LEIDEN - Het Acade
misch Ziekenhuis Leiden
weet voorlopig nog niet of
het kan meewerken aan
de centrale inning en regi
stratie van de declaraties
van medische specialis
ten. Het stafconvent van
het AZL (adviesorgaan
van de specialisten) wenst
zich niet uit te spreken
over de onlangs uitgevaar
digde Richtlijn van minis
ter Pais, zolang deze geen
deel uitmaakt van een al
les omvattende honore
ringsregel. En met die re
geling is Pais nog steeds
niet gekomen.
Het uitoefenen van een privéprak-
tijk buiten het academisch zie
kenhuis om wil de minister al
leen nog toestaan als de specia
listen via een aangiftebiljet voor
de inkomstenbelasting het zie
kenhuis ieder jaar opgave doen
van hun verdiensten. Ook mogen
de (universitaire) specialisten
vanaf 1 september, zo stelt Pais,
geen rekeningen meer sturen
aan de particuliere patiënten
zonder dat de administratie van
het ziekenhuis hiervan in kennis
wordt gesteld.
Het liefst ziet de minister dat elke
rekening die voortvloeit uit klini-
groep. Er vindt nu ook geen in
ning plaats via de ziekenhuisad
ministraties namens de specialis
ten. Voorts wil de werkgroep dat
de minister duidelijk maakt dat
het gedeclareerde geld eigendom
is en blijft van de specialisten en
dat deze gelden buiten de exploi
tatie van het ziekenhuis vallen.
Ook ontbreekt de zekerheid dat
de minister in een volgende fase
deze gelden nog zal toeëigenen,
zoals hij dit ook uit het Smallen-
broekfonds heeft gedaan. Niet
vergeten mag worden, dat de mi
nister schrijft dat de privé-prak-
tijk voorlopig wordt toegestaan
en dat hij deze uiteindelijk wil
afschaffen", aldus de werkgroep.
sche of poliklinische behande
ling van ziekenfonds of niet zie
kenfonds-patiënten. afgehan
deld wordt door de administratie
van het AZL. Het ziekenhuis int
deze bedragen dan zelf en draagt
ze vervolgens weer af aan de spe
cialisten. na inhouding van 4%
voor administratiekosten.
De minister van onderwijs en we
tenschappen denkt met deze
maatregel een einde maken aan
de onoverzichtelijke situatie die
er bestaat voor het declareren,
innen en verdelen van inkom
sten uit de vrije praktijk in de
academische ziekenhuizen.
De algemeen direkteur van het
AZL, J.H. Peters eist eerst juridi
sche duidelijkheid. Hij voelt er
niets voor om als ziekenhuis
voor zetbaas te spelen.
Recht
Het opzetten van particuliere prak
tijken is een zaak die in eerste in
stantie buiten het AZL om gaat.
Iedere hoogleraar heeft het recht
op grond van de Wet op het We
tenschappelijk Onderwijs
(WWO) er een particuliere prak
tijk op na te houden. Met het zie
kenhuis wordt een afspraak ge
maakt over de vergoeding van
het kostenbestanddeel.
De minister geeft in zijn brief uit
drukkelijk te kennen dat de rege
ling niet alleen is bedoeld voor
nog aan te stellen medische spe
cialisten maar ook voor hen die
reeds werkzaam zijn. Peters:
Hoe?
Afschaffen zou inderdaad het eni
ge juiste zijn. En alle medici ver
volgens in dienstverband. Echter
deze makkelijke uitspraak, die in
de praktijk op o zoveel moeilijk
heden zou stuiten, draagt na
tuurlijk niet bij aan enigszins be
vredigende oplossing. De zaken
liggen allemaal wat ingewikkel
der. "Historisch gegroeide om
standigheden", waarmee deze
beroepsgroep zelf vaak alles zo
mooi placht te verklaren.
Dat er gematigd moet worden is
vrijwel iedereen het over eens. En
dat die matiging vooral zou moe
ten worden toegepast op de top-
"Het is juridisch onhoudbaar om
een vergunning, die vanaf het be
gin zonder voorwaarden ia ver
leend, tijdens de looptijd eenzij
dig te belasten met voorwaar
den".
Het recht op het hebben van een
particuliere praktijk is indertijd
in het leven geroepen om de sala
rissen van specialisten in (uni
versitair) dienstverband gelijke
tred te laten houdem met die van
de specialisten in de 'vrije' zie
kenhuizen.
"Onder de huidige omstandighe
den", zegt jurist Peters, "zijn de
verschillen in honorering dusda
nig groot dat afschaffen de conti
nuïteit van de patiëntenzorg in
gevaar zou brengen. Specialisten
in de gewone ziekenhuizen ver
dienen aanmerkelijk meer. Wil
len wij hoog gekwalificeerde
mensen blijven aantrekken en
behouden dan zullen we met de
ze materiële beloning, ondanks
het beladen aspect ervan, moe
ten blijven werken. Het ministe
rie van Volksgezondheid waar de
andere ziekenhuizen onder val
len heeft hele andere normen en
een andere inkomensopbouw."
"Het is allemaal goed voorstelbaar
dat Pais vindt dat er bezwaren
kleven aan een bepaalde honore
ringsregel. Maar dan moet er wel
een doordacht plan op tafel ko
men. Hij wil nu op een bepaalde
manier inzage krijgen in de om
vang en ontvangsten van de par
ticuliere praktijken. Daarbij laat
hij het systeem (voorlopig) in
salarissen van o.a de medisch
specialisten, die gemiddeld met
twee en een halve ton hoog prij
ken op de lijst wordt ook niet al te
moeilijk over gedaan. Hel pro
bleem is alleen waar en op welke
manier en niet te vergeten wie
die beslissingen moet gaan ne
men. Iedere specialist voor zich
zelf? De Landelijke Specialisten
Vereniging, de overheid of de
Verzekeringsraad?
Een andere moeilijkheid bij deze
zaak is nog dat door de verschil
len in honorering bij de specialis
ten in de algemene ziekenhuizen
en de acadet •ische ziekenhuizen
niet zomaar het mes gezet kan
worden in de particuliere prak-
tact en maakt het ziekenhuis zet
baas"
De vraag blijft wie bepaalt hoe vnj
de beoefenaars van vrije beroe
pen kunnen zijn. In dit geval wie
stelt de grenzen vast. Kan een
ziekenhuis worden verplicht de
particuliere inkomens van een
specialist te controleren0
Peters formuleert voorzichtig
"Met andere woorden: een spe
cialist mag slechts nevenbetrek
kingen aanvaarden als hij zijn
werkgever inzage in zijn bclas-
tingpapieren geeft. Dit is in Ne
derland nog niet eerder voorge
komen. Het lijkt op schenden
van een privacy-recht. Een werk
nemer moet aan zijn werkgever
het bedrag van zijn neveninkom
sten opgeven en bovendien zijn
belastingpapieren overhandi
gen".
Smallenbroekpot
Een ander aspect die nauw met de
ze zaak te maken heeft is dat de
specialisten na het gedoe rond
het Smallenbroekfonds het ver
trouwen in de bewindsman heb
ben verloren. Vorig jaar novem
ber stuurde Pais een brief aan de
academische ziekenhuizen,
waarin hij zonder enig overleg
aankondigde dat zestig miljoen
uit het fonds onttrokken zou
worden. Hij wilde het geld be
nutten voor de financiering van
investeringen in de academische
ziekenhuizen.
Het Smallenbroekfonds (waar naar
tijken van deze laatste groep.
Dat is meten met twee maten.
De ministers van onderwijs en we
tenschappen dr A. Pais en zijn
ambtgenoot van volksgezondheid
en milieuhygiëne dr. L. Ginjaar
zijn het er al over eens dat de
academische ziekenhuizen volle
dig moeten worden ingepast in
het geheel van wettelijke maatre
gelen dat ook van toepassing is
voor alle andere ziekenhuizen
Om dat bereiken is de overdracht
van de academische ziekenhui
zen van het ministerie van onder
wijs en wetenschappen naar dat
van volksgezondheid waar
schijnlijk u-el een noodzaak.
SASKIA STOELINGA
schatting ruim 300 miljoen in zit)
is tien jaar geleden in het leven
geroepen om een einde te maken
aan de situatie dat de specialis
ten in de academische ziekenhui
zen er een particuliere praktijk
op na moeten houden om aan
hetzelfde salaris te komen als
hun collega's in de algemene
(niet universitaire) ziekenhuizen.
Het fonds wordt gevoed door een
deel van de poliklinische op
brengsten (het honorariumbe
standdeel) Sinds januari 1970
storten ook de ziekenfondsen
een tientje per verpleegdag in
het fonds. Van uitbetaling is er
nog nimmer wat gekomen
Na protesten van de Koninklijke
Nederlandse Maatschappij ter
bevordering van de Geneeskunst
(KNMG) en de Vereniging van
Ziekenfondsen (VNZ) tegen het
oneigenlijk gebruik van de gel
den door de minister werd er
door een woordvoerder van het
departement geroepen dat Pais
in maart met een uitgewerkt plan
voor een nieuwe regeling zou ko
men. "Een nieuwe honorerings
regel van het ministerie van on
derwijs en wetenschappen voor
de universitaire medisch specia
listen moet duidelijkheid bren
gen in de doeleinden van de
Smallenbroekpot".
Losse plannen
Peters: "Hoe ik zelf ook over deze
zaak mag denken, ik verwijt Pais
onrechtmatig bestuur in deze. Er
is geen duidelijkheid gekomen.
Hij zoekt een aantal regels bij el
kaar en geeft dan een opdracht.
Kijk naar de Smallebroekpot.
Steeds worden er losse plannen
gelanceerd, die zonder enig over
leg met desbetreffende instan
ties tot stand komen. Bovendien
kan deze Richtlijn niet los wor
den gezien van de honoreringsre
geling, die nog niet (definitief)
bekend en geaccepteerd is."
Nogmaals wij (bestuur en directie)
hebben ons op het standpunt ge
steld niet eerder aan de slag kun
nen gaan met de richtlijnen voor
declaraties en centrale inning
totdat er een goed uitgewerkt
plan. rekening houdende met de
marktsituatie op tafel komt.
Daarbu komt nog. als we het alle
maal heel praktisch gaan bekij
ken, dat met zo n centraal in
ningsysteem niet eens in septem
ber kunnen beginnen. Het ver
eist een hele nieuwe administra
tieve opzet, die wij zeker niet
vooreind '81 rond hebben"
SASKIA STOELINGA
LEIDEN - De viering van het vier
de lustrum van Amnesty Inter
nationaal behoort al weer een
week tot het verleden. De Leidse
afdeling van Amnesty heeft vol
gende weck zaterdag echter nog
het een en ander in petto. Ter ge
legenheid van de twintigste ver
jaardag van Amnesty Internatio
nal én het tienjarig bestaan van
de Leidse werkgroep, wordt er
dan een feestelijke avond geor
ganiseerd in Augustinus aan het
Rapenburg.
Omdat de veijaardag van Amnesty
niet alleen reden tot feesten geeft
na twintig jaar is het nog
steeds nodig over de hele wereld
het schenden van de mensen
rechten te bestrijden - krijgt de
avond ook een serieus tintje. Zo
loopt de informatie over een
Russische gevangene, die door
de Leidse afdeling van Amnesty
werd geadopteerd, als een rode
draad door het programma heen.
De avond in Augustinus begint om
acht uur met een receptie, daar
na treden er groepen op als Con-
junto Yaravi en Trevira Tweedui
zend. Op de theezolder zorgen
Gerard Kalkman en Hans Elzin-
ga voor de muziek, terwijl in de
bovenzaal films worden ver
toond over de problematiek
waarmee Amnesty zich bezig
houdt. De hele avond is er verder
een tentoonstelling te zien over
de geschiedenis van het werk
van Amnesty en zijn er leden die
informatie geven over hun werk.
Het werk van de Leidse afdeling
verschilt eigenlijk niet veel van
het werk dat op landelijk of in
ternationaal niveau wordt ge
daan. Ook in Leiden is er een
werkgroep die voor de nodige
publiciteit zorgt en werken er
verschillende adoptiegroepen
die de gegevens van hun adop-
tanten vanuit het hoofdkwartier
in Londen krijgen toegestuurd.
Daarnaast verzorgen Leidse le
den regelmatig projecten op
scholen, een informatiestandje
op de markt, of schrijfavonden.
Tijdens die avonden worden Lei-
denaars uitgenodigd brieven te
komen schrijven aan een adop-
tant van de afdeling.
Actief
Dé Leidse werkgroep is dus, hoe
wel niet groot, wel zeer actief. Jo
hannes van der Klaauw, Joke
Ter Weele, Ruud Wessels en Han
Spoor zijn vier van de dertig le
den die Leiden telt. Zij vertellen
hoe de vereniging Amnesty In
ternational de laatste jaren een
behoorlijke verandering heeft
ondergaan. Hoewel nog steeds
alsmaar strijdend voor de men
senrechten, is de werkwijze ver
anderd. Vroeger werd vrijwel
uitsluitend met adoptiegroepen
gewerkt, waarbij een politiek ge
vangene individueel werd bena
derd. Tegenwoordig worden ook
landen in het geheel wel centraal
gesteld. Dan wordt geprotes
teerd tegen het schenden van
mensenrechten in zo'n land of te
gen het regelmatig verdwijnen
van bepaalde mensen. Door mid
del van telegrammen, brieven en
protestmarsen probeert Amnes
ty de publieke opinie in zo'n land
te beïnvloeden. De Leidse afde
ling wil zich op die manier op
heel Latijns Amerika gaan rich
ten.
Tegen de regimes zelf die de men
senrechten schenden keert Am
nesty International zich niet. De
vier Leidse leden: "Wanneer je
dat zou doen tast je het onpartij
dige en betrouwbare karakter
aan dat Amnesty nu heeft. Dan
zou je het ene regime goedkeu
ren, het andere niet. Daarom
richten wij ons op de misstanden
zelf, niet op het regime dat die
misstanden veroorzaakt. Je zou
kunnen zeggen dat we de symp
tomen bestrijden en de ziekte la
ten bestaan. Wat dat betreft kun
je Amnesty het best vergelijken
met het Rode Kruis, die haalt
ook de gewonden van het slag
veld maar bemoeit zich niet met
de oorlog".
Gebrek aan informatie maakt het
Amnesty onmogelijk het aantal
successen te tellen. De Leide-
naars: "Wanneer iemand vrij
komt terwijl wij zin zaak verde
digen gaan we er vanuit dat we in
ieder geval ons aandeel in zijn
vrijlating hebben gehad. Zeker
weet je zoiets echter nooit. Het
staat wel vast dat veel gevange
nen steun hebben aan onze be
moeienissen. Het is voor hen be
moedigend te weten dat er er
gens op de wereld iemand van
hun toestand weet en voor hen
vecht".
LEIDEN - Leiden kon gisteravond
kennismaken met een nog vrij
onbekende sport: twirling. In de
Vijf Meihal werd het Leids twirl-
festival gehouden, als voorproef
op de nationale kampioenschap
pen die vandaag in dezelfde hal
Demonstratie
twirling in
Vijf Meihal
te zien zijn. Wat is twirlingy
Gymnastiek, dansen, ritmische
bewegingen en muziek hebben er
allemaal mee te maken. Maar
wie meer wil weten, vervoege
zich m de Vijf Mi lal
LEIDEN - Minister Tuijnman van
verkeer en waterstaat heeft gis
termiddag officieel de tentoon
stelling Airrail geopend die de
komende maanden in de Ton
Menkenhal aan de Vondellaan is
te zien.
Vervoer door de lucht en over het
land staat centraal op deze ma
nifestatie, waaraan dan ook me
dewerking wordt verleend door
Schiphol. Fokker, de NS. de NZH
alsmede verscheidene hobbyis
ten. Een stuk spoorlijn met
AHOB-installatie, een passa-
giersbrug, een batterij lichten
voor start- en landingsbanen, ou
de bussen, de voormalige blauwe
Leidse stadstram, die zijn alle
maal op deze tentoonstelling te
zien. De aanleiding tot het hou
den van deze manifestatie is de
opening van de Schipholspoor-
lijn.
Een speciale attractie is verder een
treintje dat gedurende de ten
toonstelling heen en weer zal rij
den tussen de Menkenhal en mo
len De Valk
LEIDEN - Leiden Zuid-West viert volgende week feest dank zij
de activiteiten van de Antoniusparochie. Het programma biedt
een fietsvierdaagse, een fotowedstrijd, een tekenwedstrijd, bin
go, een koffieconcert en een puzzelactie De opbrengst komt ten
goede aan het gehandicapte kind.
De fietsvierdaagse omvat tochten van zo'n 25 kilomter die in de
omgeving van Leiden worden gereden. De start is elke avond,
van dinsdag tot en met vrijdag, tussen zes en zeven uur bij de
Antoniuskerk op de hoek van de Churchilllaan en de Vijf Mei
laan. Daar is ook de finish. Deelnemers die minstens drie avond
en hebben meegefietst krijgen vrijdagavond een insigne De
voormalige profwielrenncr en oud-Lcidcnaar Gerben Karstens
lost dinsdag het startschot.
Fotowedstrijd
Voor de jeugd tot en met vijftien jaar wordt er een fotowedstnjd
gehouden. Zowel kleuren- als zwart witfoto's mogen worden in
gezonden, als ze maar betrekking hebben op het thema "ont
moetingen". De uitslag van deze wedstrijd wordt vrijdagavond
in de Antoniuskerk bekend gemaakt
Voor de kinderen tot en met twaalf jaar is er een tekenwedstrijd,
waarvan het onderwerp vrij is Ook daarvan wordt de uitslag
vrijdagavond in de Antoniuskerk bekend gemaakt
In de kerk is vrijdag een grote bingo-avond, die om acht uur be
gint; de volgende dag is er speciaal voor ouderen een bingo-
middag in de aula van de Noorderwiek aan de Ter Haarkadc.
Maria Goddijn zorgt dan voor muzikale omlijsting De zaal gaat
zaterdag om twee uur open