Hedendaagse
kunst te kijk in
Keulen
ALARM IN DE RODE BAAI
ZATERDAG 6 JUNI 1981
VARIA
PAGINA 33
'Chat a l'oiseau' van Pablo Picasso
keulen Igpd) - Al ruim voor de opening op 30 mei werd
de tentoonstelling „Westkunst" (met als ondertitel „he
dendaagse kunst sinds 1939") geprezen als de „belang
rijkste internationale kunstgebeurtenis van het jaar".
In het algemeen moet aan dit soort versleten clichés
niet al te veel waarde worden gehecht. Net zoals veel te
veel sportgebeurtenissen worden bestempeld als
„match van de eeuw" of van veel te veel jonge schrij
vers wordt gezegd dat zij „het meest opmerkelijke de
buut van de laatste tijd" hebben gemaakt, worden ook
nogal wat kunsttentoonstellingen voorzien van soort
gelijke loftuitingen.
Maar voor de tot medio augustus
geopende „Westkunst" in de hal
len van de beurs in Keulen geldt
inderdaad dat het gaat om een
unieke bezienswaardige gebeur
tenis. Ruim 800 werken uit West-
Europa en Amerika tonen aan
wat in de afgelopen vier decen
nia in de kunst heeft geshockeerd
en geprovoceerd.
Het doel van de tentoonstelling is
„de ontwikkeling van de moder
ne kunst sinds 1939 voor het
eerst omvattend voor het grote
publiek zichtbaar te maken", zo
als mede-organisator prof. Karl
Ruhrberg, directeur van het
Keulse Ludwig-museum, op de
persconferentie zei. Hij vertelde
dat aan ongeveer 800 journalis
ten, een aantal dat anders sléchts
bij economische topconferen
ties. belangrijke partijcongres
sen of de aankomst destijds van
de Amerikaanse 'gijzelaars in
Frankfurt en Wiesbaden wordt
geturfd.
In de ruim anderhalf jaar die de
voorbereiding van de mammoet
tentoonstelling heeft gekost, zijn
er heel wat verhalen en ook ge
ruchten ontstaan. Geld speelde
daarbij een niet onbetekenende
rol. Webtkunst zou de duurste
tentoonstelling zijn die ooit op
kosten van de belastingbetaler in
de Bondsrepubliek is gehouden.
De organisatoren hadden het op
de persconferentie voor de ope
ning over 7 miljoen mark, waar
van meer dan de helft is opge
gaan aan het verbouwen van de
kille Messehalle tot een tijdelijk
eigentijds museum. Maar al tij
dens de officiële opening spra
ken sommige kunstcritici over
10 miljoen.
Hoe ook, in Keulen is een financië
le krachtsinspanning voor cul
tuur geleverd die vanwege de al
maar leger wordende schatkist
wel niet meer zo snel zal worden
herhaald. In dit verband kan
Westkunst misschien wel de „ge
beurtenis van de jaren tachtig"
worden genoemd.
Ruim een jaar geleden werd aan de
hoofdorganisatoren Kasper
Koenig (tentoonstelling) en Lasz-
lo Glozer (catalogus, 524 bladzij
den, DuMont) gevraagd welke
actuele kunst eigenlijk zou wor
den getoond. Het antwoord was
toen nogal vaag en uiteindelijk is
er, voor het grootste deel om fi
nanciële redenen, een noodop-
lossong gevonden. Toen werd
overwogen om de hele afdeling
„Vandaag", die nog nauwelijks
bekende jonge kunstenaars
moest voorstellen, te amputeren,
is door 16 galeriehouders van
New York tot Keulen (ook Helen
van der Mey uit Amsterdam) in
gegrepen.
Voornamelijk uit eigen zak hebben
zij hut transport en de verzeke
ring van de werken van 30 jonge
kunstenaars betaald. De arg
waan was er - hier werd toch im
mers kunst met commegcie ver
bonden. Zelfs als deze these van
bijvoorbeeld de Westduitse grafi
cus Klaus Staeck niet waar zou
zijn, is door het initiatief van de
Keulse galeriehouder Zwirner
het grootste wrijfpunt van West
kunst ontstaan: de op zich zo
mooie en nuttige these van
Koenig en Glozer de kunstge
schiedenis eens geheel anders te
bekijken en zich niets van de in
middels ontstane en erkende
stromingen aan te trekken (het
jaartal 1939 is bijvoorbeeld niet
gekozen om kunsthistorische re
denen maar veel eerder omdat
toen de Tweede Wereldoorlog
uitbrak), bleek niet vol te hou
den.
De banden tot en met vandaag zijn
te dun om er stabiele wegen van
te maken. De allerlaatste afde
ling „Heute" (vandaag) is welis
waar met instemming van
Koenig en Glozer samengesteld,
maar het kan moeilijk ontkend
worden dat de galeriehouders
proberen een nieuwe stroming te
creren. De nieuwe individuali
teit, met name in de schilder
kunst, moet kennelijk in markt
waarde stijgen.
Acila pass 4 Ibiza nr Sal
Acmaea 5 te Cartagena
Acteon 4 240 zw Rangoon nr Singapore
Alnati 3 te Antwerpen
Alphacca 4 156 nno La Corunna nr Dur-
Aludra pass 4 Plymouth nr Le Havre
Amsteldiep 4 200 zo New Britain nr
Nakhodka
Amstelmolen 4 130 0 Malta nr Gibraltar
Amstelwal 5 te Las Palmas
Antilla Bay 4 vn Yarimca nr Mersin
Atlantic Star 4 900 ono Kp. Race nr New
Breda 4 700 o Bermuda nr Port Said
Britsum 4 780 z Groenland nr Neder
land
Chevron Eindhoven 4 vn Balboa nr BA-
jo Grande
Chevron Madrid 4 100 wzw Kp. Como- Meerdrecht 4 120 nno Kp. Finisterre
rin nr Bahrein
Chevron The Hague 4 te Rotterdam
Coral Maeandra 4 te Ventspils Said
Dione 5 te Rotterdam Mydrecht 4 230 nw Socotra nr Minaqa-
Dockexpress-10 4 vn Dubai nr Porto boos
Marghera Obelix 4 660 zw Dakar nr Forcados
Ondina 4 150 zw Fremantle nr Sydney
Durban
Felama 4 vn Mina Sagr nr Shuaiba
Flammulina 4 vn Banjul nr Kamsar
ji Banjul nr Kamsar
definitie omstreden en conilic-
trijp. Iedere bezoeker zal ook wel
in elke afdeling wat missen.
Daarom is het niet erg zinvol op
gemiste kansen in te gaan. De or
ganisatoren zijn immers even
subjectief te werk gegaan als de
bezoekers dat zullen dpen. Na
tuurlijk kan worden opgemerkt
dat er wellicht te veel Ameri
kaanse kunst hangt, dat er te
weinig vrouwen zijn vertegen
woordigd, dat de jaren zeventig
eigenlijk zijn weggelaten. En na
tuurlijk zal het misschien voor
elke fan van de Belgische surrea
listische schilder Ren Magritte
een schok zijn te merken dat op
één schilderij na, alle van hem
gekozen werken afkomstig zijn
uit zijn zogenaamde „époque va-
che" (zoals hij zelf die periode in
1947-'48 noemde). Maar hierdoor
onderstrepen Koenig en Glozer
hun „andere" kijk op de geschie
denis van de kunst en hierdoor
wordt bewust een band naar het
heden gelegd, waarin deze Ma
gritte goed lijkt te passen.
Op de tentoonstelling Westkunst
zijn prachtige kunstwerken te
zien, die bovendien veelal uit pri-
vé-verzamelingen afkomstig zijn
en normaal niet in musea han
gen. Er worden zoals eerder op
gemerkt verbanden gelegd die
de moeite waard zijn: het werk
dat Picasso maakte tijdens de
Duitse bezetting en het werk dat
Duitse kunstenaars in dezelfde
periode maakten, bijvoorbeeld
Oskar Schlemmer en Willi Bau-
meister die in Duitsland in de zo
genoemde „Innere Emigration"
gingen, of Beckmann die „entar-
tet" naar Amsterdam emigreerde
en Schwitters die aanvankelijk
naar Noorwegen en later naar
Engeland ging.
Een fascinerend aspect van West
kunst is dat de organisatoren
hebben geprobeerd een band te
leggen tussen de kunst en de po
litieke ontwikkelingen. Helaas
geldt hier hetzelfde als voor de
afdeling nieuwste kunst: er is op
zijn minst sprake van verwate
ring. In de jaren zeventig is een
aantal kunstenaars politiek zeer
betrokken werkzaam geweest
(en nog), maar van mensen als
Hans Hagen. Stephen Willats,
Klaus Staeck is niets te vinden.
Keulen, waar half juni ook nog het
„Theater der Welt" begint, gonst
van de kunst. Parallel aan West
kunst tonen ook nog eens 20 ga
lerieën moderne kunstenaars.
Daar is zelfs een aparte catalogus
van gemaakt. De echte kunstlief
hebbers en de kunstfreaks lopen
met rode ogen rond; de éne ope
ning volgt op dc andere, het ene
feest na het andere. Wie West
kunst wil zien, moet daar wel tijd
aan besteden.
HANS AMESZ
FRED BASSET
De belevenissen van Jomnieke
Agenda
Leidse bioscopen
LUXOR: "Close encounters of the third
kind", da. 14.30,19.00 en 21.30 uur. zo en
Pinksterdagen, 14.00, 16.30, 19.00 en
121.15 u
Kindermatinee: "Sjors, Sjimmie en het
zwaard van Krijn", za, zo Pinksterdagen
en woe, 14.30 uur
Nachtvoorstelling: "Het Chinasyn-
droom", vrij en za 24.00 uur. 16 jr.
16
jr.
LIDO 2 "Nighthawks", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. 14.30, 16.45, 19.00 en
21.15 uur, 12 jr
LIDO 3: "Chère inconnue". da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur zo. 14.30, 19.00 en
21.15 uur. al.
LIDO 4: 'The elephant man", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo 14.30, 16.45, 19.00
en 21 15 uur, 16 jr
STUDIO: "The magician", da. 19.00 en
21.15 uur, do, vrij, ma en di ook 14.30
uur. 16 jr
Kindermatinee: "The aristocats", za en
woe. 14 30 uur. Zo 14.30 en 16.45 uur
TRIANON "Lili Marleen", da. 14.30,
19.00 en 21 15 uur. Zo 15.45, 16.30, 19 00
en 21.15 uur. 16 jr.
REX: "Love inferno", da. 14.30,19.00 en
21.15 uur. Zo 14.15. 16.30. 19.00 en 21.15
uur. 16 jr
Nachtvoorstelling: "Het pornohuwe-
lijk", za 23 30 uur. 16 jr
Bioscopen Alphen
13.45. 16.15, 18.45 en 21.15 u
Nachtvoorstelling: "Brass Target", za
24 00 uur. 16 jr.
EURO 2: "Vrydag de 13e". da 18.30 en
21.00 uur. do. vry en di ook 13.30 uur. Zo
en Pinksterdagen 16.00, 18.30 en 21.15
uur. 16 jr
Kindermatinee 'TekenfilmfestivaT'za.
zo Pinkesterdagen en woe. 13 30 uur.
Nachtvoorsteling: "Blazing Magnum",
za 24.00 uur. 16 jr.
EURO 3: "Once upon the time in the
west", da. 20.15 uur; do, vrij en di ook
13.30 uur. Zo en Pinksterdagen: 15.45 en
20 15 uur. 12 jr
Kindermatinee: "The Aristocats", za, zo
Pinksterdagen en woe: 13.30 uur.
Nachtvoorstelling: "French blue za
24 00. 18 jr
EURO 4 "Azen zijn troef', da. 13.30,
18.30en 21 15uur Zoon Pinksterdag, n.
13.15. 16 00. 18 45 en 21 30 uur. 12 jr
Nachtvoorstelling: "Azen zijn troef', za.
24.00 uur. 12 ïr.
Bioscoop Voorschoten
Greenway "Een vlucht regenwulpen",
do. 20.30 uur, vrij en za. 21 15 uur. zo.
16.00 uur; ma, 19 00 en 21 15 uur. 20 30
uur. 16 jr
"Gendarme in New York", vyr 19.00; za
16 00 en 19 00 uur; zo 18 15 uur. woe
16 00 uur. al.
Kindermatinee "Billy Turf het dikste
studentje ter wereld", za. zo en ma
14.00; woe 14.15 uur
AUBERGINESAUS
Een bijzondere
die het heel goed doet
bij de barbecue, maar
ook gewoon bij gegrild
n halfuur i
n. totdat h
aubergines zacht begin
lepel* korianderzaadjes
en I theelepel kummel
zaadjes fyn en meng er
I theelepel gemalen foe
lie door. 1 ragfun ge-
bergmes open en schep
Stamp het fijn of druk
het met een houten le
pel fijn Meng dc krul
den er door en 2 beker
tjes Bulgaarse yoghurt.
Een half uur laten staan
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur EÜsabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-1830 uur Kinderafdeling dage
lijks van 14 00-19 00 uur (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt)
Sportmedisch Advies Centrum, blessu
respreekuur Elisabethziekenhuis. Lei
derdorp. s maandags van 19.30-20.30
opend di e
1 12-18 tAir
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Elizabethziekenhuis - kraamafdeling,
'rhiddags van 3 tot 4 uur
Kinderafdeling: dag van 15.00-1830
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten /behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14 15-15 00 uur
18.30-19 30 uur
Avond bezoekuur afdeling Verloskunde
18 00 19 00 uur
Praematurenafdeling dagelijks van
Maasbree 4 70 zo Little Quoin nr Ras Ta-
Maasrix 4 530 zzo Ascension nr Freeport
Fossarus 4 290 o Paramaribo nr Curacao
Fulgur 4 265 n Ascension nr Curacao
Fusus pass 4 Masira nr Aden
Gardenia 4 te Harwich
Kylix 4 vn Shellhaven nr Eastham
Maasbracht 4 vn BroQorden nr Port
Seheldeborg pass 4 Sunk v.s. nr Delfzijl
Schelderix 4 135 w Colombo nr Ulsan
Scherpendrecht 4 540 ozo Bermuda nr
Port Alfri ii
Situla 5 140 zo Ilheus nr Maceio
Sliedrecht 3 1100 wzw Vancouver nr Na-
goya
Statendam 4
v Sitka nr Sitka
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat 1, t/m 3 1 '82, "Indianen van
Mexico. Azteken in 't Verleden, Nahuas
van Heden, geopend ma t'm za 10-17
uur; zo- en feestdagen 13-17 uur.
Lakenhal - Oude Singel 28-32. Leidse
Ateliers II. 8 5 t/m 15/6. van 10-17 uur.
zon en feestdagen van 13-17 uur.
Art tea House De Oude Rijn - Stille Ma
re 4. tentoonstelling van Ans Wortel
gouaches en Ivet Thunissen keramiek,
van 8/5 tot 3/6, van 10-18 uur. zondag van
11-17 uur
Tagelus pass 4 Oporto nr Rotterdam
Visten 4 te luebeck
Willemstad 4 te Buenaventura
Zafra 4 Teesport nr Aukfield
Dutch Faith t.a. Lissabon
Dutch Glory 4 vn Rotterdam
Dutch Mate pass 4 Smithknoll nr Ant
werpen
Dutch Sailor pass 4 Gedserrev nr Rot
terdam
Dutch Spint 4 vn Rotterdam nr Tees
Mare Altum pass 4 Ierland nr Fawley
Mare Liberum 4 vn Rotterdam nr Pur-
fleet
Mare Novum 4 40 o Appolonia nr Eas
tham
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kmderkliniek
Dagelijks
15 00-15.45 uur
18 30-19 00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: 1. en 2e klas lY 11 30.
13 30-14 15 en 18.30-19 30 uur 3e klas
13 30-14 15 en 18 30-19 30 uur Kraamaf
deling 13.30-14 45 alleen voor echtgeno-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vbeg-
verkoer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000)
((Qudclieuws
De Fransche dagbladen ver
halen van een diefstal van twee
millioen fr.. te Parijs gepleegd
ten nadeele van het huis Dollfus
Mieg Co. Omstreeks veertien
dagen geleden bemerkte de heer
Dollfus onregelmatigheden in
de boeken en ontdekte, dat er
verduisteringen van gelden
plaats gehad moesten hebben
Twee politieagenten werden als
bedienden in het kantoor opge
nomen om de overigen gade te
slaan, terwijl men de boeken
bijwerkte. Verleden Woensdag
zijn eindelijk eemge der ver
dachten in hechtenis genomen.
Waarschijnlijk zullen ander jn
hechtenisnemingen volgen,
want de kassier, Emile Doerr.
van Duitsche afkomst, had zich
m speculatien gestoken, die de
medeplichtigheid van een aan
tal personen pereischt moeten
hebben Doerr had zijn patroon
negentien jaar gediend en had
volkomen het vertrouwen van
dezen gewonnen. Thans is ge
bleken. dat de kassier reeds
acht jaar bedrieglijke hande
lingen had gepleegd De sluwe
Doerr moet het eene valsche
stuk met het andere dekkende.
700.000 fr. ergens in veiligheid
hebben gebracht.
Vijftig jaar geleden
Het volgende eigenaardige
geval heeft zich voorgedaan bij
de familie Schaap tn de Bur
gerdijkstraat te Katwijk aan
Zee. Een poes had eenige pasge
boren jongen. Een broedsche
kip trok zich ook het lot van die
Jonge beestjes aan en strekte
haar vleugels beschermend over
de jongen uit. Met geen moge
lijkheid was de kip van de jon
ge poesjes weg te krijgen Ten
slotte ontstond er een woedend
gevecht tusschen moeder poes
en de kip. waarbij de laatste
eindelijk het onderspit moest
delven en op de vlucht sloeg
Onbekend gebleven daders
zijn in het Mausoleum van het
geslacht Von Camap te Lands
berg tn Prutsen binnengedron
gen Zij braken een der lijkkis
ten van het familiegraf open en
maakten zich meester t an de
kostbare juweelen. die zich
daarin bevonden Van de da
ders ontbreekt elk spoor, maar
het vermoeden ligt voor de
hand. dat zij uitstekend pan
den plaatselijken toestand op
de hoogte moeten zijn geweest