Sipri: uitgaven voor bewapening hoger dan ooit Toch Duitse wapens naar Arabieren Begin haalt uit naar Libanon èn Helmut Schmidt Lonen en Frankrijk uitkeringen fors omhoog Mysterieuze dood Russische consul Onbekende groepering sticht brand in Athene BBC bang om koning Chaled te krenken optreden politie Zuid- Af rika tegen scholieren Parijs houdt vast aan N-bom Wilt u meer weten over jenever? KUYPrjf Gegarandeerd voor de volle 100°/o gestookt. DONDERDAG 4 JUNI 1981 BUITENLAND PAGINA BONN (GPD) - De levering van zware wa pens door West-Duitsland aan Saoedi- Arabië is niet van de baan. Waarschijnlijk al in de herfst zal de bondsregering toe stemming geven voor de levering van zwaar oorlogstuig. Dit vertelde gisteren in een interview de de fensiespecialist en buitenlandexpert van de liberale FDP, Mollemann. De nu in Bonn gesignaleerde bereidwilligheid om de gevraagde wapens te leveren, heeft veel met de Duitse behoefte aan Saoedi- Arabisch kapitaal te maken, aldus Molle- man. Zo kan men het financieringstekort in de Westduitse begroting dichtmaken. Hierover werd gisteren in de Bondsdag al fel gedebatteerd. „Saoedi-Arabië is als kredietgever voor de Bondsrepubliek onontbeerlijk", ver klaarde Molleman. Volgens hem wil Sa oedi-Arabië langlopende kredieten met lage rente en aflossing alleen dan geven wanneer de bondsregering aan het Arabi sche verlangen naar Duitse wapens tege moetkomt. Tot deze speciale wapens be hoort vooral de nieuwe Duitse tank Leo- pard-II, ter vervanging van de verouder de Franse AMX-30-tank. Israël vreest dat de moderne Duitse tanks de kern zullen worden van een offensieve Saoedi-Arabische tankstnjdmacht die Is raël vanuit het zuiden zou kunnen bedrei gen. Saoedi-Arabië zou 300 stuks van dit soort Duitse tanks willen hebben, die per stuk 4 miljoen mark kosten. De Westduitse minister van financiën, Matthofer, wees woensdag weliswaar de versie van de hand dat Saocdi-Arabic ver dere kredietverlening aan de Bondsrepu bliek van wapenleveranties afhankelijk wil maken, maar van Saoedi-Arabische kant werd hierop geen commentaar gele verd. Wel werd er door goedingelichte kringen op gewezen dat de Saoedi-Arabi sche ambassadeur in Bonn. Mohamed Nouri Ibrahim, voor zijn vertrek naar Sa oedi-Arabië al had verklaard dat „vriend schap geen eenrichtingweg is". Wat de leningen betreft, is de bondsrege ring van plan voor de financiering van de staatshuishouding dit jaar 28 miljard in het buitenland te lenen. In 1980 leende Bonn reeds 21 miljard in het buitenland, waarvan 12 miljard in de Arabische lan den. Ook dit jaar komen als kredietgevers hoofdzakelijk Arabische olielanden in aanmerking. STOCKHOLM - Voor bewapening wordt op dit ogenblik meer geld dan ooit uitgegeven. Tot deze conclusie komt het Zweedse internationale instituut voor vredesonderzoek (Sipri) in het vandaag gepubliceerde jaarboek. Volgens de cijfers van het Sipri werd vorig jaar alleen al door de NAVO en het Warschaupact 500 miljard dollar aan bewapening uitgegeven. De ontwikkelingslanden beginnen hun achterstand op bewape- ningsgebied in te lopen en heb ben hun wapenuitgaven sinds 1971 verdubbeld. Zestien pro cent van het geld dat in de we reld voor wapentuig wordt uitge geven komt voor hun rekening. Sipri legt er de nadruk op dat de laatste tijd vooral grotere en zwaardere wapens de meeste aandacht op de internationale wapenmarkt krijgen. De wapen handel richt zich hierbij steeds meer op landen in de Derde We reld, die nu ook al aan elkaar be ginnen te leveren. De Verenigde Staten en de Sowjet- Unie namen de laatste drie jaar 71 procent van alle wapenexport voor hun rekening, terwijl de ex port van wapens door Frankrijk steeds meer toeneemt. De groot ste importeurs zitten in het Mid den- en Verre Oosten. WARSCHAU (UPI/AFP/AP) - De Russische consul in de Poolse stad Poznan, Rudolf Skvortsov, is onder onduidelijke omstandig heden om het leven gekomen. Uit officiële Poolse bron werd vernomen dat de Rus zichzelf bij het schoonmaken van een revol ver een kogel door het hoofd heeft geschoten. De Russische ambassade in Warschau ontken de echter dat de consul door een schot is omgekomen en verklaar de dat hij "een plotselinge dood" is gestorven. De officiële Poolse bron liet weten dat Skvortsov dinsdagnacht is overleden. Volgens Medische kringen in Poznan werd die nacht een Poolse arts naar het consulaat geroepen om de dood vast te stellen bij een man die was neergeschoten. De arts werd niet verteld wie die persoon was. De officiële Poolse bron meende dat "het erg moeilijk zal zijn om te bepalen wat er precies is ge beurd". Het nieuws van de dood van de consul lekte dinsdagnacht uit. Daarop werden in Poznan pam fletten verspreid waarin gezegd werd dat de man was vermoord. Al snel deden de wildste geruch ten de ronde. Het regeringspersbureau "Inter- press" verklaarde dat de pam fletten het werk waren van "on verantwoordelijke" personen, die willen proberen de onrust in Polen aan te wakkeren op het moment dat Poolse en Russische functionarissen hun bezorgd heid hebben uitgesproken over allerlei anti-Sowjetincidenten die zich de laatste weken hebben voorgedaan. Met die incidenten worden onder meer bedoeld het bekladden van monumenten die de Russisch-Poolse vriendschap symboliseren en het beledigen van Russische soldaten. Samenwerking De Sowjet-Unie en Polen hebben gisteren nieuwe "basis richtlij nen" ondertekend voor de ver dere ontwikkeling van de econo mische samenwerking tussen beide landen in de jaren tachtig. Aan het hoofd van de Russische delegatie stond Nikolai Talyzin, de vice-voorzitter van de Sowjet- ministerraad. De Poolse afvaar diging stond onder leiding van vice-premier Jagielski. Jagielski heeft ook overleg gevoerd met de Russische minister van buiten landse handel, Nikolai Patoli- chev, zo wisten Poolse kringen in Moskou te melden. Het bezoek van Jagielski aan de Sowjet-Unie valt in een periode van toegenomen spanningen over de ontwikkelingen in Polen. Enkele uren nadat de vice-pre mier maandag in Moskou aan kwam, besteedde Tass uitge breid aandacht aan de scherpe kritiek van het zogenaamde fo rum van Katowice aan het adres van de Poolse communistische partij. ADVERTENTIE De kwalitatieve ontwikkeling van strategische en tactische atoom wapens vergroot volgens Sipri sterk het gevaar van een atoomoorlog. Dit omdat de steeds groter wordende nauw keurigheid waarmee ze kunnen worden ingezet eerder een atoomoorlog uitlokt dan voor komt. Ruimte Beschreven wordt ook de her nieuwde interesse van de super machten voor de ruimte. Zo was 75 procent van alle tot nu toe ge lanceerde raketten bestemd voor militaire doeleinden. Anti-satellietsystemen (Asat) zul len de belangrijkste ontwikke ling vormen in de komende tien jaar. De VS en de Sowjet-Unie besteden enorm veel tijd en geld aan het ontwikkelen van hoge energie-laserstralen, die zullen worden gebruikt in de Asats, zo wel op aarde als in de ruimte. Nederland Nederland komt ook ter sprake in het jaarboek. In 1980 exporteer de ons land volgens Sipri voor 162 miljoen dollar aan wapens. Daarbij ging het vooral om Fok ker-vliegtuigen en (RSV)-oor- logsschepen. Met een duidelijke verwijzing naar de discussie die op het ogenblik ook in ons land wordt gevoerd met betrekking tot modernise ring en plaatsing van atoomra ketten stelt het rapport: "Het eni ge teken van hoop moet men zien in de bezorgdheid van bur gers van kleinere landen in West- Europa. Acties van de bevolking tegen (atoom)bewapening zijn een van de weinig optimistische tekenen. Want de regeringen hebben op dit punt ernstig ge faald" ATHENE (Reuter) Een tot nu toe onbekende groep die zichzelf het "revolutionaire anti-kapitalisti- sche initiatief' noemt, heeft de verantwoordelijkheid opgeëist voor brandstichting in twee van de grootste warenhuizen in Athe- De politie maakte bekend dat de branden in de warenhuizen gis teren zijn ontstaan door een serie brandbommen die voorzien wa ren van een tijdmechanisme. Er zijn geen gewonden gemeld. Het was de tweede bomaanslag op Atheense warenhuizen in min der dan zes maanden. In decem ber werden twee warenhuizen in het centrum door brand ver woest. Een organisatie genaamd "oktober '80" stelde zich daar toen verantwoordelijk voor. (Van onze correspondent) JERUZALEM (GPD) Israel heeft ook gisternacht weer een Pa lestijns kamp in Libanon aangevallen Israëlische kanonneerbo ten bestookten vanuit zee een Palestijnse basis nabij Tripoli in Noord-Libanon In Zuid-Libanon zetten de christcn-militia's van majoor Haddad hun beschietingen voort. Hierbij werd ook een stelling van de Nederlandse Umfil-soldaten nabij het dorpje Jatar onder vuur genomen. In het Israëlische parlement, dat in een speciale zitting bijeen kwam. herhaalde premier Begin dat Israël onverminderd de strijd tegen de terroristen in Libanon zal voortzetten. De opposi tie had om deze bijzondere Knesset-zitting gevraagd om de Is raëlische verplichtingen aan de christenen in Noord-Libanon ter discussie te stellen. Namens de Arbeiderspartij verweet oud- premier Rabin de regering te ver te zijn gegaan in haar bondge nootschap met de christenen. Rabin stelde dat Begin met zijn beloftes aan de christenen Israel in een strijd gewikkeld heeft die niet in het belang van de staat is. Premier Begin zei dat Israël geen enkele belofte had gedaan die Israël automatisch met de strijd van de christenen verbindt. In de uiterst rumoerige Knesset-zitting deed Begin opnieuw een felle aanval op de Westduitse kanselier Schmidt Hij beschuldig de Schmidt ervan de eed van trouw aan Hitier te hebben afge legd en zich daar nooit van te hebben gedistantieerd. Vandaag zal premier Begin in zijn ontmoeting met president Sadat onder meer de Libanese crisis ter sprake brengen. Sadat van zijn kant zal Begin vragen de ontruiming van de Sinai te versnellen. De topontmoeting heeft intussen ook op plaatselijk niveau de no dige opschudding veroorzaakt. De ontmoeting vindt namelijk plaats in de Israëlische nederzetting Ofira in de Sinai-woostijn. In het kader van de vredesovereenkomst met Egypte wordt dit gebied in de lente van '82 ontruimd. De bewoners van Ofira zijn daar in het geheel niet over te spreken Zij hebben vannacht de Egyptische vlaggen neergehaald die daar overdag als welkom aan Sadat waren neergezet. Ook heeft Begin moeten afzien van zijn voornemen met Sadat een wandelingetje te maken in de nederzetting, uit vrees voor protestdemonstraties. De ontmoeting tussen beide staatslieden, die vooral als een verkie zingsstunt van Begin wordt beschouwd, zal niet door de Israëli sche televisie worden uitgezonden. De verkiezingswetten ver bieden het vertonen op tv van de kandidaten een maand voor de verkiezingen. De Likoedpartij van Begin zal echter gebruik ma ken van haar zendtijd voor politieke partijen om de beelden van de ontmoeting uit te zenden. JOHANNESBURG (AFP/UPI) De Zuidafrikaanse politie is gisteren in de kleurlingen- wijken van Johannesburg hard opgetreden tegen de monstrerende scholieren van gemengd bloed. De politie verrichte 42 arrestaties. Ongeveer 2000 scholieren pro testeerden tegen de arrestatie van Aziz Jardine, voorzitter van de leerlingenraad van scholieren van gemengd bloed. Deze was verleden week opgepakt bij een pro testactie tegen de viering van de dag van de Zuidafrikaanse republiek. Volgens de politie waren de be togers van plan op te trekken naar een politiebureau. Toen de demonstranten begonnen stenen te gooien heeft de po litie hen verspreid, aldus een woordvoerder van de politic. Hierbij werd gebruik ge maakt van zwepen, traangas en honden Daarna trok de politic de kleur lingen-wijken van Johannes burg door en sloeg in op groepjes mensen. Volgens een verslaggever van het Zuidafrikaanse dagblad "Star" werd een vrouw door de politie met een zweep ge slagen. Ooggetuigen vertel den dat traangas werd ge gooid in alle huizen in de buurt van een school. Ook mensen die niets met de demonstratie van scholieren te doen hadden, werden het doelwit van de politie. De po litie gooide traangas naar mensen die een begrafenis bijwoonden, hoewel deze de politie duidelijk hadden ge maakt dat zij niet bij de de monstratie waren betrokken. Rond de middag keerde de rust terug. Een aantal agenten met honden bleef echter pa trouilleren in de wijken. LONDEN (AFP) - De BBC heeft besloten de film "De piraat" niet uit te zenden uit vrees Koning Chaled van Saoedi-Arabie te krenken die van 9 tot 12 juni een officieel bezoek brengt aan Groot-Brittannie. De film gaat over het tumultueuze leven van een Joodse jongen die wordt opgevoed door een rijke Arabier. In een korte verklaring zegt de BBC dat bepaalde delen van de film "kunnen worden op gevat als beledigingen jegens ko ning Chaled" Vorig jaar raakte de relatie tussen Groot-Brittannië en Saoedi-Ara bië gespannen na de uitzending van de film "de dood van een prinses", waarin een Saoedische prinses wordt geëxecuteerd. De BBC heeft ontkend onder druk van Saoedi's in Londen tl MÉ ben gestaan. PARIJS (DPA/Reuter) - De nieu we Franse regering van premier Francois Mitterrand heeft giste ren besloten tot een verhoging van het wettelijk minimumloon in Frankrijk met tien procent tot 16.72 frank (ongeveer 7,90 gul den) per uur of 2909 frank (1375 gulden) per maand. De verho ging geldt met terugwerkende kracht tot 1 juni. In Frankrijk wordt over het algemeen veertig uur per week gewerkt. Ingaande volgende maand worden de gezinstoelagen en de huur subsidies met 25 percent ver hoogd en de uitkeringen aan be jaarden met twintig percent. De premies die de werkgevers beta len voor de sociale gen ten behoeve mumloners worden met vijftig percent verlaagd. Dat is vooral bedoeld om kleine bedrijven enigszins tegemoet te komen in de stijging van de kosten door de verhoging van het minimum loon. Mitterrand en premier Pierre Mau- roy hebben voor ze hun beslis sing namen intensief overleg ge pleegd met werkgevers en werk nemers, zo heeft een regerings woordvoerder gisteren meege deeld. De verhoging van lonen en uitkeringen was al aangekon digd maar de omvang ervan stond nog niet vast. De vakbon den hadden loonsverhogingen van vijf tot twintig percent voor gesteld; de ondernemers vonden drie percent eigenlijk al te veel. PARIJS (UPI) - Frankrijks nieuwe socialistische regering zal de studie voortzetten naar een mogelijke produktie van de neutronenbom. Dit heeft minister van defensie Charles Hernu in een televisie-uitzending verklaard. Volgens Hernu zal de regering later besluiten of de neutronenbom met terdaad in produktie zal worden genomen. De neutronenbom - ook wel verhoogd stralingswapen genoemd - heeft als voornaamste ken merk dat zij door haar hoge straling mensen uitschakelt maar gebou wen laat staan omdat tegelijkertijd haar explosiekracht geringer is dan die van andere kernbommen. Hernu meent dat "om reden van technologie, concurrentie, onderzoek en industrie" doorgegaan moet worden met de studie naar de mogelijke produktie van de neutronenbom. Pas daarna zal de regering besluiten wat verder te doen. Tot nu toe is van geen enkel land bekend dat het de N-bom produceert. De Verenigde Staten hebben afgezien van produktie na een politieke controverse over de mogelijke plaatsing van de bom in Europa. Van de volgende maand ingaande verhoging van de ge/ir gen. waarvan de kinderbijslag het grootste deel uitmaakt, profi teren ongeveer vier miljoen Franse gezinnen. Een gezin met twee kinderen kan voortaan re kenen op 313 frank (ongeveer 148 gulden) per maand. De verho ging van de minimumuitkering aan bejaarden, die ook voor ge handicapten geldt, komt ten goe de aan ongeveer 2.2. mihoen mensen. De uitkering wordt vol gende maand 1700 frank (803 gul den) per maand. De huursubsi die gaat op 1 december nog eens met 25 percent omhoog. Tydens zijn verkiezingscampagne heeft de nieuwe Franse presi dent verklaard dat de koop kracht van de laagstbetaalden in Frankrijk zou movten worden verhoogd om de economische bedrijvigheid te bevorderen en zo werkgelegenheid te rcheppen. De presidentiele woordvoerder. Pierre Bérëgovoy, zei gisteren dat de nieuwe Franse regering ook een eerlijker verdeling van de welvaart voor ogen staat Daarom wordt gewerkt aan plan- m voor extra bola Üaftn over buitensporige winsten van ban ken. financiële instellingen en oliemaatschappijen Ook grote vermogens en uitgaven voor luxe goederen zullen wor den hrl.1 11 k 11 r ihil Hij wilde niet in bijzonderheden treden De maatregelen zullen deel uitmaken van de nationale begroting die het kabinet aan het voorbereiden is. ADVERTENTIE Tony Benn geen leider Labour Ml TH i K I M Hl TAAI HI (.HI I hl (iKOI I hl I AAI l'As Gegarandeerd tot f 100,- per cheque. Zonder kosten verkrijgbaar bij alle banken en spaarbanken van Nederland LONDEN (AFP) - Tony Benn. lei der van de extreem-linkse vleu gel van de Britse Labourpartij, zal niet proberen ten koste van Michael Foot een gooi te doen naar het leiderschap van Labour. Dat heeft hij gisteravond tijdens een stormachtige vergadering i het schaduwkabinet bour verklaard. Tony Benn ging daarmee niet La- een uitdaging van de huidige lei der Michael Foot aan het begin van de vergadering. Foot deed een heftige aanval op Benn en verweet hem zijn goede trouw als partijleider te hebben aange vallen en daagde hem onder bij val van de andere leden van het schaduwkabinet uit zich kandi daat te stellen voor het partijlei derschap. Loop dan één dezer dagen bij uw slijter binnen en vraag hem naar liet gratis boekje „Wetenswaardigheden over Jenever". Een boekje vol interessante gegevens over onze Nationale Drank. Bovendien leest u daarin wat er allemaal komt kijken om een jenever te maken die voor de olie I0O gestookt wordt Zoals De Kinper Export Jonge Jenever. ANNO «695 Export Jonge Jenever.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 9