Fokker voorziet
vrij grote groei
"Nederlander werkt te weinig"
OPEC bevriest prijzen
olie tot einde jaar
urs Amsterdam
Fochnog
dansen
^oor Van
elder
Lr
Naar omzet van drie miljard
Enorme verhogingen
reparatietarieven
Miljoen arbeidsplaatsen
op de tocht in Polen
Besparing
op aardgas
gaat door
Remington Den Bosch
failliet verklaard
Sr" FE
E'iiir 'T
DENSDAG 27 MEI 1981
pi
1STERDAM (ANP) - Er zijn on-
ler enig voorbehoud nog kansen
anwezig voor een gedeeltelijk
voortbestaan van de papierfa
brieken van Van Gelder in Ren-
kum en Velsen. De courantpa-
piermarkt ontwikkelt zich zoda
nig dat nog gedurende een aantal
jaren in Velsen produktie moge
lijk lijkt. Ook zijn er aanwijzin
gen dat er mogelijkheden voor fi
nanciering zijn in samenwerking
met de provinciale overheid en
het Provinciaal Electriciteitsbe-
drijf Noord-Holland (PEN). Dit
in verband met de bouw van een
nieuwe centrale die de exploita
tie van de fabriek zeer gunstig
zou beïnvloeden. Dit heeft de
Raad van Bestuur gisteren ge
zegd in een informatieve aan
deelhoudersvergadering,
oor het nieuwe plan is de steun
en medewerking van alle bij de
vennootschap betrokken partij
en nodig. Ook de overheid zal
steun moeten geven in de vorm
van geldmiddelen en garanties.
In dit voorstel is, in afwachting
van de uitkomst van een studie
van McKinsey ook Renkum be
trokken. Hetzelfde geldt voor
Velsen, in de vorm zoals door de
OR is voorgesteld, namelijk met
twee machines doorproduceren
en één uit de produktie nemen.
Het nieuwe voorsel zal in de ko
mende weken met alle betrok
ken parijen nader worden uitge
werkt. Het is volgens het bestuur
nog voorbarig daarover gedetail
leerde informatie te geven,
elangrijke hoofdlijn van het plan
is een volledige zelfstandig ma
ken, ook financieel, van de diver
se bedrijven, waardoor het hofd-
kantoor zal worden terugge
bracht tot een zeer kleine een
heid: een holdingmaatschappij
die houdster is van de aandelen
van de werkmaatschappijen.
I Verder moet produktiemateriaal
worden verkocht.
>p deze manier denkt het bestuur
een zo groot mogelijke werkgele-
I genheid in stand te kunnen hou
den en te kunnen voorkomen dat
bedrijfsonderdelen worden ge
sloten die op langere termijn ge
zien, redelijke toekomstkansen
hebben. Ook kan dan onnodige
kapitaalvernietiging worden
voorkomen.
Groenteveiling Katwijk aan den Rijn.
Kroten A 82-84, bospcen II 76-2.35,
waspeen AI per kist 22.50-28,80. All
10,18,-.BI 34,50-37,10, Bil
12.40. Cl 20.20,40.
42 ton. Rabarber 35-82, sla
I 15-44, spinazie 40-67, bes
per kg. 22-35. bloemkool 8 I
11 1,01
- Op de Leidse veemarkt wer
den 5381 dieren aangevoerd.
In totaal komt de aanvoer voor giste
ren en vandaag daarmee op 6683. Ge
specificeerd ziet het er als volgt uit:
slachtrunderen 160; gebruiksvee 313;
graskalveren 30; nuchtere slachtkal-
veren 2781; veulens/pony's 12; var
kens 988, biggen 35; schapen/lamme
ren 964; bokken/geiten 98.
Prijsnoteringen slachtvee: slachtrunde
ren stieren le kwaliteit tot en met ex
tra kwaliteit dikbillen hetzelfde als
gisteren; nuchtere slachtkalveren van
125 tot 200; slachtzeugen van 267 tot
277.
LEIDEN
245-255, Andijvie 57-1.07,
540-1010, Snijbonen 460-620.
kool 420-135. Postelein 55-100,
Prei 70-98, Rabarber 47-82, Spinazie 38-
70, Waspeen 245, Witlof 175-410, Bloem
kool 1x6 215-275, Bloemkool 8 st. 165-
225, Bloemkool 10 st. 105-140, Sla 26-51,
Boskroot 91-111. Peterselie 40-92, Radijs
18-29, Selderij 35-70, Bos uien 36-40. st.
10-71.
TERNEUZEN (GPD) - De Neder
landse werknemer moet zich
spiegelen aan zijn collega-in Ja
pan. Dat is de mening van direc
teur personeelszaken R. Ruules
van Dow Chemical Nederland.
"In Japan wordt er per jaar ge
middeld 3000 uur gewerkt, in Ne
derland zakt het van 1800 naar
1700 uur. De gevolgen zijn voor
iedereen zichtbaar: we worden
overstroomd met Japanse pro-
dukten", zei hij gisteren bij de
presentatie van het sociaal
jaarverslag 1980 van het chemie
concern.
Enkele belangrijke punten uit het
stuk: Dow Chemical Nederland
zag de nettowinst teruglopen van
48 naar miljoen. De omzet daal
de van 3100 naar 3033 miljoen.
Oorzaken: een afnemende vraag
naar produkten, lagere verkoop
prijzen en dure energie. Het aan
tal personeelsleden van Dow-
vestigingen in Nederland groei
de vorig jaar tot 2872. Het bedrijf
in Terneu/.cn telde eind 1980
2345 werknemers. Dow wil het
ziekteverzuim - in 1980 - ge
middeld 4,5 procent verder te
rugdringen. Nog deze maand
wordt een computer in gebruik
genomen die in staat is om van
dag tot dag een beeld te geven
van de afwezigheid van perso
neelsleden.
Financieel-directeur drs. W. Kerck-
haert verwacht voor 1981 een ge
leidelijk herstel van de chemie-
markt "We hebben de bodem
van de laagvlakte bereikt", zei hij
gisteren.
Het bedrag dat de chemische in
dustrie moet betalen voor het
Nederlandse aardgas vindt het
concern te hoog In het sociaal
jaarverslag wordt er op gewezen
dat buitenlandse concurrenten
minder neertellen "En dus mooi
weer spelen met Nederlands
gas". De regering-Van Agt heeft
weliswaar een begin gemaakt
met een betere koppeling van de
buitenlandse aardgas aan de olie
prijzen maar volgens Dow is nog
niet duidelijk wanneer het bui
tenland evenveel moet betalen
als binnenlandse afnemers.
Dc directeur personeelszaken ver
wacht dat het concern in de loop
van 1981 75 nieuwe arbeidsplaat
sen schept. Uiteindelijk wil Dow
in Nederland toe naar een perso
neelsbestand van 2950 man.
Dow is momenteel bezig met een
enquête onder de Nederlandse
employés naar hun wensen ten
aanzien van de arbeidsvoorwaar
den. In de vestiging Botlek (272
man) nam daaraan 67 procent
deel Ruules gaat ervan uit dat
dat percentage ook elders wordt
bereikt. In augustus maakt het
bedrijf de resultaten bekend.
SCHIPHOL (ANP) Fokker wil groeien naar een verkoopniveau van honderd vliegtui
gen per jaar, inclusief de nieuwe MDF-100. Fokker meent, dat dit niveau voor het
bedrijf een kritische grootte is. Hierbij hoort een jaaromzet van ongeveer 3 miljard
gulden. „We hopen dit niveau in ongeveer tien jaar te bereiken", zo zei Frans Swart-
touw, voorzitter van de raad van bestuur van Fokker, gisteren tijdens de presentatie
van het jaarverslag over 1980.
DEN HAAG (GPD) - Dc fabrikanten van huishoudelijke appara
ten hebben de laatste driejaar hun reparatietaneven (voornjkos-
ten en arbeidsloon) schrikbarend verhoogd Bijna geen fabri
kant of importeur houdt zich aan de pnjsbcschikking op dit
terrein. Tot deze conclusie komt "Koopkracht", het maandblad
van Konsumenten Kontakt, na een onderzoek.
In 1981 mochten de tarieven met 4.5 procent worden verhoogd
Het onderzoek toonde aan dat bijna alle fabrikanten en impor
teurs die pnjsregel overtreden. De tarieven werden dit jaar twee
tot drie keer te veel in prijs verhoogd. Een uur arbeidsloon
(voornjkosten inbegrepen) kost nu al tussen de f 59 en f 128. zo
bleek uit het onderzoek
In driejaar tijd zijn de meeste tarieven 7 tot 12 procent meer geste
gen dan de prusbeschikking van het ministerie van economi
sche zaken voorschrijft (16 procent)
"Koopkracht" schrijft ook over het probleem van de steeds ver
dere uitholling van de garantie. Fabrikanten en importeurs beij
veren zich meer om rechten op garantie van consumenten uit te
sluiten dan om zulke rechten te geven, meent het blad Het
wachten is op het binnenkort in te diénen wetsontwerp op de
consumentenkoop. waarin wordt geregeld dat bepaalde rechten
niet meer in garantiebewijzen mogen worden uitgesloten
Dit jaar verwacht Fokker in totaal
57 vliegtuigen te verkopen, tien
meer dan *het afgelopen jaar.
Hiervan zullen er 27 toestellen
zijn van het type F-28 en 30 van
het type F-27. De winst zal dit
jaar niet veel afwijken van de 9,8
miljoen gulden winst over 1980,
zo voorzag bestuurslid Grobben.
Ook de Parijse luchtvaartshow, die
van 4 tot en met 14 juni op Le
Bourget zal worden gehouden,
zullen Fokker en de Amerikaan
se vliegtuigfabrikant McDonnell
Douglas een model van hun toe-
-komstig gezamenlijk produkt, de
MDF-100 aan het publiek tonen.
In afwachting daarvan wilde de
Fokkerleiding geen nadere de
tails over het nieuwe vliegtuig
geven.
Welke fabrikanten er behalve Fok
ker en McDonnell Douglas nog
meer als partners aan het projekt
zullen gaan deelnemen kon
Swarttouw niet meedelen. Gega
digden zijn er volgens zijn zeg
gen wel. De Japanse belangstel
lenden zullen volgens Swart
touw aan het eind van de komen
de herfst hun besluit nemen,
waarna Fokker eind dit jaar het
groene licht hoopt te kunnen ge
ven aan de volledige ontwikke
ling van het nieuwe project.
Behalve de 1 miljard gulden die
Fokker nodig heeft voor de ont
wikkeling van het nieuwe toestel
(een zelfde bedrag wordt door de
Amerikaanse partner opge
bracht) zullen de kosten voor het
opzetten van de produktie ook
nog eens 2 miljard gulden gaan
bedragen, een bedrag dat beide
partners delen.
Fokker hoopt in het ontwikke
lingsstadium van het vliegtuig
op 50 tot 100 orders van vier tot
zes grote luchtvaartmaatschap
pijen. Behalve de KLM. waarvan
marketing-directeur Krook zei te
hopen op een order van 10 tot 20
van deze vliegtuigen, werdon de
Amerikaanse maatschappijen
Delta en United Airlines als geïn
teresseerden genoemd.
Warineer de produktie van de
MDF-100 een feit zal zijn, leek
het Fokker .redelijk' om met ^en
produktie van 6 van deze toestel
len per maand te beginnen. De
eind-assemblage van de MDF-
100 zal voor Nederland op Schip-
hol-oost plaatsvinden. De eind-
lijn van de F-27 zal hiervoor naar
het Fokkerbedrijf op Ypenburg,
gefaseerd worden overgeplaatst
Een maatregel die Fokker onge
veer 15 miljoen gulden zal gaan
kosten. Het personeelsbestand
van Fokker zal ook dit jaar toene
men, zij het minder spectaculair
dan in 1980, toen ongeveer 1.000
nieuwe arbeidskrachten zijn aan
getrokken. Fokker rekent op een
groei van ongeveer 550 arbeids
krachten dit jaar.
AMSTERDAM - De raad van beheer van Fokker tijdens de presentatie van het jaan erslag. V I n r Swart
touw, Krook en Verwey.
WEST BERLIJN (ANP) - De plannen van de Poolse regering om de
bedrijfsinvesteringen te verminderen kunnen een verlies van een mil
joen arbeidsplaatsen tot gevolg hebben, zo schrijft het DIW, het West-
berlijnse instituut voor economisch onderzoek.
De investeringen moeten dit jaar 25 procent kleiner zijn dan vorig jaar,
wat een aanzienlijk aantal bedrijfssluitingen met zich meebrengt. Een
miljoen mensen, vooral in staatsondernemingen, kan hierdoor zijn
baan kwijtraken.
Polen krijgt hiermee een groot probleem erbij. Bovendien moeten er dit
jaar 450.000 schoolverlaters aan het werk worden geholpen. Het DIW
meldt niet hoeveel werklozen er op het ogenblik in Polen zijn Vorig
jaar telde de Poolse beroepsbevolking 16.5 miljoen mensen. Het rap
port van het instituut schrijft verder dat de Poolse fabrieken hooguit op
zestig procent van hun capaciteit werken.
DEN HAAG (GPD) - Volgens
de Gasunie gaat de besparing
bij dc kleinverbruikers voort.
In de eerste drie maanden
van dit jaar werd ongeveer
een miljard kubieke meter
aardgas minder verbruikt in
vergelijking met 1980. Ook in
april was het verbruik lager
dan vorig jaar. toen namen de
distributiebedrijven 12 pro*
cent minder af.
De afname van de gasdistribu-
tiebedrijven was in april 250
miljoen kubieke meter lager.
Industrie en centrales ver
bruikten ongeveer 35 miljoen
minder. Zodoende was het
binnenlands verbruik in april
ongeveer 285 miljoen lager
dan in april vorig jaar. Aan
het buitenland werd onge
veer 70 miljoen minder gele
verd.
GENEVE (GPD) - De meerderheid
van de OPEC-leden (de olie pro
ducerende en exporterende lan
den) heeft besloten tot een vrij
willige produktievermindering
van tenminste tien procent en
een bevriezing van de huidige
prijzen tot eind dit jaar. Saoedie-
Arabi, dat 42 procent van de tota
le OPEC-productie levert, heeft
nog geen toezegging willen doen.
Waarnemers verwachten dat Sa-
oedie-Arabi zich na verloop van
tyd zal neerleggen bij de wens
van de meerderheid om zijn olie
prijs van het OPEC-minimum
van 32 dollar per vat te verhogen
met enkele dollars.
Ieder OPEC-lid voor zich zal de
grootte bepalen van de produk
tievermindering. Quatar en de
Verenigde Arabische Emiraten
kondigden al aan hun produktie
met 18 procent te zullen terug
schroeven. Ook het minder
draagkrachtige Indonesi zal de
produktie terugbrengen met tien
procent en de prijs bevriezen.
Een plafond van 41 dollar per
vat. zoals Libi, Iran en Algerije
berekenen, blijft gehandhaafd
In feite, zo concluderen waarne
mers hier, is sinds de vorige
OPEC-conferentie op Bali alleen
de produktievermindering
nieuw. Het staat nog niet vast of
Saoedie-Arabi, dat 10,3 miljoen
vaten per dag op de markt
brengt, en hierdoor doelbewust
overschotten heeft gecreerd om
de prijs terug te dringen, het pro
ductieniveau zal verminderen
tot 8,5 miljoen vaten per dag, het
peil van vorige jaren. De OPEC
staat landen als Irak en Iran toe
om produktie die sinds de oorlog
tussen beide landen flink is ge
kelderd. op te voeren tot het
vroeger gebruikelijke nivCMI
Hoe de produktievermindering zal
doorwerken op de prijs van ge
raffineerde olie en benzine, is
nog niet te voorspellen. Zeker is
dat nog voor het eind van het jaar
de overschotten sterk zullen zijn
verminderd zodat de prijs op de
vrije markt, nu 33 dollar gemid
deld. weer omhoog zal schieten
tot boven het OPEC-gemiddelde
van 36 dollar Mocht Saotdi»
Arabi alsnog besluiten tot prijs
verhoging, dan heeft dat onder
andere voor Nederland gevolgen
omdat een derde van onze olie-
invoer uit Saoedie-Arabi komt.
DEN BOSCH (ANP) - De schrijf
machinefabriek Ren
Rand in Den Bosch is gisteren
door de rechtbank in die stad
failliet verklaard. Bij het bedrijf
werken 825 mensen. De vakbon
den hopen dat de onderneming
in afgeslankte vorm kan worden
voortgezet. Remington Rand in
Den Bosch had al sinds eind
maart uitstel van betaling.
Volgens de vakbonden was het be
drijf in financiële problemen ge
komen door wanbeleid van de
Amerikaanse eigenaars. Die ei
genaars weigerden aanvankelijk
om te praten over eaimntui
overname van het bedrijf terwijl
de Arabische beleggingsgroep
Al-Jeel zich had aangeboden als
koper. Pas nadat de werknemers
in Den Bosch het bedrijf hadden
bezet en nadat bewindvoerder
mr H. Prinsen vorige week het
faillissement had aangekondigd
verklaarden de Annvik tan
aandeelhouders zich bereid tot
overleg
Die onderhandelingen hebben vol
gens de bewindvoerder niets op
geleverd. Gezien de financiële
positie van het bedrijf was het
daarom niet mogelijk het faillis
sement nog langer uit te stellen.
Ongeveer 1350 mensen zijn van
hun inkomen afhankelijk van
Remington in Den Bosch De 825
man personeel van de fabriek en
ruim 500 werknemers van toele
veringsbedrijven. Dc Arabische
Al-Jcel beleggingsgroep heeft in
middels een bod uitgebracht op
de activa van Remington Als al
les meezit zou daardoor dc werk
gelegenheid van ongeveer 350
mensen kunnen worden behou
den.
VOENSDAG 27 MEI 1981
ACTIEVE
AANDELEN
BINNENLANDSE
AANDELEN
Dikktrs
Dorp Co
rrt Kin?
H\ m Ijrn r.rl ['-. ooc
Sumabrl
Tok\n PHlSl
Tékn i n
101 OOd
147.00
111.20
87.10
45.80
175.SO
243.SO
102.00
150.00
111.20
1 BO ,00
342 «>0
24 V)
19 HO
V" 4"
43.00b
GOUD EN ZILVEK
Sa-ïs-SKSu:
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse effectenbeurs was
vandaag niet aangedaan door de
verkiezingsuitslag. „Eerst moet
maar afgewacht worden wat er
voor regering uit dc bus gaat ko
men", zo was de overheersende
mening op de vloer. De wat bete
re stemming voor dc aandelen
sector in Amsterdam had dan
ook alles te maken met de Ame
rikaanse beurs, waar de Dow Jo-
nes-index gestegen was.
Onze nationale luchtvaartmaat
schappij-KLM staat nogal in dc
belangstelling bij de Amerikaan
se beleggers. Mede hierdoor kon
de KLM de staging van dc afgc
lopen dagen onverdroten voort
zetten en kwam op 135,80,
3,80 hoger. De andere interna
tionals deden het wat rustiger
aan. De winsten bleven beperkt
tot enkele dubbeltjes
Ook de banken waren niet actief.
Bij de hypotheekbanken ver
toonde WUH een verder herstel
van de koersdrvun, die afgelopen
maandag werd opgelopen De
eerste schrik over de winsthalve-
nng blijkt hiermee voorbij Het
fonds steeg twee gulden op
154. Verzekering;, muat i h.ip
pij Ennia bleef hangen op
140,50.
