Trijfel
Hopper: fascinerend
PTE
ALARM IN DE RODE BAAI
4 'K Jts^ vB*LATBN
DINSDAG 26 MEI 1981
PAGINA 25
Kalkoen
Ik heb lang geaarzeld of ik op
D'66 zou stemmen of op de
Partij van de Arbeid. Als ik
me goed herinner heb ik de
laatste vijftien jaar steeds
D'66 gestemd, behalve bij de
laatste gemeenteraadsverkie
zingen, omdat Broek in Wa
terland geen D'66-lijst had,
zodat ik wel op de PvdA
moest stemmen. Nood breekt
wet. Als iemand zei dat D'66
vlees noch vis was riposteerde
ik altijd snedig met opmer
kingen als kiplekkere kalkoen
of gebraden duif, want gevo
gelte heb ik altijd als een tus
senvorm van vlees en vis be
schouwd, met soms amfibi
sche voordelen die vlees- en
visdieren ontberen. En los
daarvan, spreken begrippen
als „redelijk", „pragmatisch"
en „alternatief' me wel aan.
Daar kwam bij dat D'66 in de
opiniepeilingen in een snel-
suizende lift omhoog zat, en
de ervaring van de laatste
dertig jaren hebben me ge
leerd dat niets zo bevredi
gend is als het stemmen op
een duidelijke winnaar. Ik
heb in een ver verleden PSP
gestemd toen die won, ik heb
bij gemeenteraadsverkiezin
gen in Amsterdam Provo ge
stemd toen die won, ik heb
vroeger PvdA gestemd toen
die won, ik heb D'66 gestemd
toen die de politieke wereld
veroverde, en dat voelde 's
avonds een stuk lekkerder
dan die keren dat ik, als een
trouwe hond, D'66 stemde in
de jaren van teloorgang. Re
den genoeg dus om ook nu
weer D'66 te stemmen, alleen
begonnen alle media, en ook
menige politiekbewuste
vriend en echtgenote op mij
in te praten over de wense
lijkheid om via een stem op de
PvdA te voorkomen dat het
CDA de grootste partij werd.
Liever meer vlees PvdA) dan
vis (CDA), en wat die kip
(D'66) en die gemberbolus
(WD) daarbij in de subtop
aan zetels verwierven was
van secundair belang.
Interview
Duur
Kin
Scheepmaker
nen vertellen, en dan ben ik
nog maar een doodgewone
journalist, en geen partijlei
der, oud-premier, oppositie
leider en door de wol geverfde
sluwe politieke vos. Niks slu
we vos dus, meer zo'n baby
zeehondje, naief-onthutst
over wat die boze mensen hem
zo onverwacht en plotseling
aandoen...
Fatsoenlijk
heuglijke tijden in de opposi
tie te drijven stond mij, om de
waarheid te zeggen, wel aan
(misschien kwam ik dan wel
in een kadertje in de krant,
net als de obligate baby die
een oproeping om te stemmen
had gekregen!), maar mijn
gevoel zei me, dat het nooit
bewezen zou kunnen worden
dat het uitgerekend MIJN
stem was geweest die Van Agt
uit het Catshuis had gedre
ven. Bovendien: het mocht
waar zijn dat Jan Terlouw
om verkiezingspropagandis-
tische redenen in een lucht
ballon hemelwaarts was ge
stegen (dat gaat toch vrij ver,
voor een pragmatische par
tij), maar daar stond tegen
over dat Joop den Uyl een in
terview aan het literair-poli-
tieke Sovjetrussische week
blad „Literatoernaja Gazje-
ta" had gegeven, en daarna
verbaasd, om niet te zeggen
ontstemd c.q. hevig veront
waardigd en totterdood be
droefd was toen bleek dat on
danks alle waterdichte af
spraken en op schrift gestelde
toezeggingen de door hem
goedgekeurde tekst met zijn
kritiek op Afghanistan en de
SS-20 raketten en de verban
ning van Sacharov en de ge
vangenschap van leden van
Helsinki-groepen (hoewel, die
laatste twee onderwerpen
moeten er blijkbaar nog in
staan, want ik heb van PvdLA-
zijde geen klachten gelezen
dat die er uitgehaald wa
ren...) zijn tekst toch in anti-
Amerikaanse en pro-Sovjet
zin gecensureerd was. Dat
had ik hem vantevoren kun-
Dus ben ik D'66 toch maar weer
even trouw gebleven, zij het
wel via een voorkeursstem.
Niet omdat ik iets tegen Jan
Terlouw heb, maar omdat ik
de nummer 10 op de lijst in
mijn kieskring ken: Jan Veld
huizen uit Haarlem. Niet als
politicus, maar als medewer
ker van de uitgeverij Inmerc,
waarvoor ik samen met Aart
van Zoest de bundel „Zon
dagsdichters" samenstelde.
We moesten uit zo'n 3000 ge
dichten kiezen, die kwamen
uit verschillende districten,
sommige vellen droegen wel
het adres van de dichters, an
dere niet, bij ons raakten al
die gedichten door het schif
ten en opzij leggen ook be
hoorlijk door elkaar, maar
hij, Jan Veldhuizen, stond er
als initiatiefnemer van de
bundel op dat alle niet-gese-
lecteerde gedichten weer keu-
rignetjes teruggestuurd zou
den worden aan de zondags
dichters. Terwijl dat toch al
lemaal mensen zonder pre
tenties waren, allang blij dat
er überhaupt naar hun pro
beersels gekeken werd, en ver
moedelijk te timide om te
gaan klagen als hun gedich
ten niet geretourneerd wer
den. het waren tenslotte geen
duizend A. Roland Holsten,
bovendien zouden de meesten
wel een afschrift van hun ge
dichten hebben bewaard.
Maar Jan Veldhuizen zorgde
ervoor dat ze hun gedichten
allemaal terugkregen. Dan
denk ik: die jongen is goed
voor zijn vak, hij is niet ge
makzuchtig, en hij is fatsoen
lijk. Waarom zouden al die
kwaliteiten hen plotseling in
de steek laten als hij de uitge
verij verwisselt voor een ka
merzetel? Zo simplisties lag
deze keer dus mijn keuze.
AMSTERDAM (GPD) - Zelden
t heeft een kunstenaar het mense-
lijk onvermogen tot communica-
- tie zo onverbloemd vorm gege-
ven als de Amerikaanse schilder
- Edward Hopper (1882-1967). De
confrontatie met zijn werk in het
Stedelijk Museum Amsterdam,
waar tot en met 8 juni 200 schilde
rijen, aquarellen en tekeningen
van zijn hand te zien zijn, is
bijna verstikkende gebeurtenis,
die een diepe indruk maakt en
niet bepaald vrolijk stemt. De be
langstelling voor deze grote Hop
per-expositie is groot, wat begrij
pelijk is als men bedenkt dat
de eerste maal op zo uitgebreide
schaal kennis kan worden geno
men van leven en werk van deze
uiterst realistische schilder, die
algemeen wordt gerekend tot de
belangrijkste Amerikaanse kun
stenaars van deze eeuw.
De tentoonstelling is georganiseerd
door het Whitney Museum of
American Art in New York - die
de bijna volledige Hopper
collectie beheert - en is mede mo
gelijk gemaakt door de National
Endowment for the Arts en een
sigarettenfirma. De expositie
wordt begeleid door een fabel
achtige, Engelstalige catalogus
(„Edward Hopper, the art and the
artist" - schaars verkrijgbaar bij
het museum voor f45), waarin
een tekst is opgenomen van Gail
Levin, de conservatrice van de
Hopper-collectie in het Whitney
Museum. Maar de bezoeker kan
het ook doen met een keurig
vouwblad met Nederlandse
tekst. Deze expositie werd eerder
- in iets andere vorm - gehouden
in New York en Londen en ver
huist na Amsterdam nog naar
Düsseldorf, Chicago en San Fran
cisco.
Een rondgang langs Hoppers werk,
enigszins kunstmatig ingedeeld
naar „studietijd", „overgangs-
stijl" en „rijpe stijl", is voorname
lijk een reis langs een wanhopig
desolate Amerikaanse samenle
ving. Een kunsttocristische trip,
die de reiziger niet erg opbeurt
omdat hij bijna voortdurend ge-
tracteerd wordt op één en hetzelf
de thema: angstaanjagende een
zaamheid van soms robotachtige
figuren in verlaten straten, kanto
ren, kamers, treincoupés, hotel
lobby's, restaurants en schouw-
rLAATfvceesioe KAIXEX ce. pë
f ni«l VADER HE&PT
CD L>13
\JA tiAAft I* CjetOOF
HE.T NIET- HH ZB.c,T
HET HOBT OH -
CAT
v noer /«JDEUEeev
CaC-G
FRED BASSET
Dat is gelukkig roorbg' Ik. HAAT SeTV
om rrfn ragefe te loten knippen - J
^toor die arts is het ook
De belevenissen van Jommeke
'Nighthawks", een uit 1942 daterend schilderij van Edward Hopper.
burgen. De manier waarop Hop
per het menselijk falen in zijn
schilderijen heeft uitgewerkt, be
neemt je de adem en is af en toe
zelfs te veel van het „goede".
„Soir Bleu" (1914) wordt be
schouwd als zijn belangrijkste
schilderij. Carnavalsgangers zit
ten bij elkaar aan tafel. Een van
hen is uitgedost als clown (Hop
per zelf?). Een staande vrouw
(een prostituée?) lijkt te proberen
klanten te werven. Geen van de
gasten heeft belangstelling voor
elkaar, allen zijn verzonken in ei
gen gedachten. Met geen moge
lijkheid schijnt er een relatie tot
stand te kunnen komen, hoewel
de bezoekers zo knus bijeen zijn.
Een „bevroren" beeld van men
selijke onkunde om een al is het
maar tijdelijk contact te legge-
ln „Nighthawks" (1942) en „Sun
day" (1926) - schilderijen van
Hopper die wellicht van affiches
relatief het bekendst zijn - komt
hetzelfde motief aan de orde.
Hopper, die tijdens zijn leven
weinig over zichzelf en zijn werk
kwijt wilde, heeft er steeds de na
druk op gelegd dat er niet te veel
achter zijn voorstellingen moet
worden gezocht. Ook de trooste
loosheid van zijn figuren moest
niet worden overdreven. Hopper,
die zich graag met zijn vrouw Jo,
die ook een getalenteerd schilder
was, afzonderde, heeft er nooit
een geheim van gemaakt dat hij
het heerlijk vond alleen te zijn.
En inderdaad zijn de beeldcn-
zoner-mensen die hij toont van
kuststroken. architectonische
onderwerpen (vuurtorens!), mili
taire situaties, zichzelf, naakten,
daken, gevels, stadsgezichten.
Parijs en omstreken, boten en
toeristisch'e trekpleisters op een
geheel andere manier en veel
minder dramatisch ..leeg". Het
beroemde stuk Amerikaanse
straat in ..Early Sunday Mor
ning" (1930) laat dat zien.
Geen kunstenaar is dermate in
staat geweest het schone uit le
lijkheid, het ongewone uit het al
ledaagse te peuren als Edward
Hopper. Zijn laatste schilderij is
„Two comedians" (1965). Twee
pantomime-spelers op een reus
achtig podium nemen afscheid
van hun publiek. Hopper lijkt in
de laatste acte van zijn leven (hij
was al ziek) te willen zeggen: de
meest ironische komedie van alk-
tijden is toch die van het
lijk bestaan. De acteur op het to
neel vertoont overeenkomst met
de clown in „Soir Bleu".
Dc Hopper-expositie is alleszins de
moeite van een reis naar Amster
dam waard: de trip langs het land
en de mensen van Hopper in het
Stedelijk zélf zal van menige be
zoekers aanzienlijk méér (geeste
lijke) energie vergen.
LEIDSE BIOSCOPEN
LUXORU121239): "Ordinary people",
da 14.30. 19.00 en 21.30 uur. Zo: 14 00.
16.30. 19.00 en 21.30 uur. al.
CAMERA* 124919): Garantie tot de
hoek", da 19 00 en 21.15 uur. 12 jr.
Kindermatinee: "Dik Trom weet raad"
za en woe. 14.30 uur en zo 13.30 uur
Nachtvoorstelling: "All that jazz", vrij
en za, 23.30 uur. 16 jr.
LIDO 2: "Nighthawks", da 14.30. 19.00
en 21 15 uur. zo ook 16 45 uur. 12 jr
LIDO 3: "Chère inconnue", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. zo ook 16 45 uur. al
LIDO 4. "Nine to five", da. 14.30. 19.00
en 21.15, zo ook 16.45, al.
STUDIO( 133210): "De spiegel barstte",
da. 19.00 en 21.15 uur, do, vrij, ma en di
ook 14.30 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "The Aristocats", za
14.30 uur. zo. 14.30 en 16.45 uur.
TRIANON( 123875): "Het mysterie van
de Bermuda-driehoek", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur. zo: 14.15. 16.30, 19.00 en
21.15 uur. 12 jr
REXG25414): "Instituut voor wilde
meisjes", da 14.30, 19.00 en 21.15 uur
14.15, 16.30. 19.00 en 21.15 uur. 16 jr
(voor informatie 01720-20800)
EURO 1: "The Blue Lagoon", da. 13.45,
18.45 en 21.15 uur. zo. 13 45. 16 15. 1845
en 2115 uur.al.
Nachtvoorstelling: 'The Blue Lagoon",
za 24 00 uur. al
EURO 2: "De spiegel barstte", da. 13.30,
18.30 en 21.00 uur. zo. 16 00. 18.30 en
21.00 uur. za. 18.30 en 21 00 uur. 12 jr
Kindermatinee: "Alleen op de wereld",
za. en zo. 13.30 uur
Nachtvoorstelling: "Moordspecialis-
ten". za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Voor een paar dollars meer'
da 13.30, 18 30 en 21 15 ur zo 15 45.
18.30 en 21.15 uur. za 18.30 en 21.15 uur.
12 jr
Kindermafinee: "The Aristocats",
zo. 13.30 uur
Nachtvoorstelling: "Rauwe nachten in
Jencho", za 24.00 uur. 16 jr
EURO 4: "Recht voor z'n (riaap". da.
14 00. 19.00 en 21 00 uur. zo 14 00. 16 30.
19 00 en 21 00 uur. al
Nachtvoorstelling: "Ik heb er zin in", za.
24 00 uur. 18 jr
BIOSCOOP VOORSCHOTEN
GREENW A Y(01717-4354): Goldfin-
ger". du 2U30 uur w.i 21 1 j
uur. za. 16 00. 19 00 en 21.15 uur. zo
IA18 IS uuf 18 ir
"Le femme qui pleura", zo en ma. 20 45
uur: dl. 20.15 uur, 16 jr
Kindermatinee "Winnetou, groot op
perhoofd", za en zo 14.00 uur.
AMERIKAANSE
STOOFSCHOTEL
Snipper 1 ui en fruit de
uisnipper* even an bo
ven laag vuur Voeg 400
gr gemengd gehakt toe
Voeg 2 eetlepels torn»
n pope gare brui
je» gesneden
- -
gerecht 1
n kopje heet water by
maken Voeg roul <-n
peper naar smaak toe
houdt een lepeltje chili
P°edCr WINA BORN
Albert-V 24 te Rotterdam.
Altair 23 11 w Gotland nr Rotterdam,
Anna Broere 24 te Rotterdam.
Atlantic 24 80 nno Villano nr Dieppe.
Artie 23 200 nw Kaapstad,
Breehelle 23 40 n Kaap Tenes nr Barce
lona,
Breekant 24 800 no Azoren nr George-
Cornelis Broere 22 vn Rotterdam nr
Sarpsborg,
Dutch Faith 23 vn Lissard nr Dublin.
Dutch Glory 24 pass. Crossant nr Ant
werpen,
Dutch Sailor 23 te Rotterdam,
Dtuch Spirit 22 vn Rotterdam nr Tees,
Frisian Skipper 23 te Heachy Head,
Frisian Trader 23 100 w Ouessant nr
Vera Cruz,
Mare Liberum 23 te Rotterdam.
Mare Magnum 23 vn Rotterdam nr Stan-
low,
Pacific Lady 23 thv Lagos nr Kaapstad,
Pacific Marchioness 24 vn Lagos nr
Montevideo,
Abida 24 300 zzo Corrientes nr Yokoha-
Acmae 24 te Balboa,
Acteon 23 vn Chittagong nr Singapore,
Aldabi 23 vn Rotterdam nr Antwerpen,
Amstelland 25 te Santos.
Amstelmeer 24 t a. Tokio,
Amstelvaart 24 200 w Seoel nr Yokoha-
Antilla Bay pass 23 Masira nr Djeddah.
Atlantic Crown pass 24 Kp. de La Hague
nr Le Havre,
Breda 25 te Galveston,
Broere Emerald 25 te Rotterdam.
Chevron Eindhoven 23 te Freeport,
Cinulia 24 vn Curacao nr Stanlow,
Delfborg 25 te Kopmanholmen verw.,
Dione 23 vn Flotta nr Teesport,
Dockexpress-11 24 175 o Natal nr New
Orleans,
Docklift-1 25 te Singapore,
Eemhaven 23 te Buenos Aires,
Eems 23 te Rotterdam,
Eemsborg pass 23 Gotland nr Mantyluo-
Esso Bonaire 23 vn Ras Tanura nr Pe-
nang.
Esso Europoort 24 70 nnw Parim nr Ain-
sukhna,
Farmsum 23 370 w Boshoprocks nr Til-
Felania 25 te Shuaiba.
Felipes 24 vn Valparaiso nr Balboa.
Gardenia 23 vn Benghazi nr Tripr.li,
Getafix 23 vn Ainsukhna nr Ras Tanura.
Hollandia 23 770 no Porto Rico nr Pon-
Incotrans Speed 24 200 ozo Acapulco nr
Longbeach.
Katendrecht 23 vn Hamburg nr IJmui-
den,
Kylix 24 te Tranmere.
Lanai 23 800 zw Azoren nr Rotterdam,
Loosdrecht 24 190 zzw Flores nr Valen-
Galerie Alfart - Rapenburg 62, exposi
tie Catalaanse Kunstenaars, t/m 26/6, ge
opend di en za vam 12-18 uUr.
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat 1, Vm 3/1 '82, "Indianen van
Mexico, Azteken in 't Verleden. Nahuas
van Heden, geopend ma t/m za 10-17
uur; zo- en feestdagen 13-17 uur.
Lakenhal - Oude Singel 28-32. Lcidse
Ateliers II. 8/5 fm 15/6. van 10-17 uur,
zon en feestdagen van 13-17 uur.
Art tea House De Oude Rijn - Stille Ma
re 4. tentoonstelling van Ans Wortel
gouaches en Ivet Thumssen keramiek,
van 8/5 tot 3/6. van 10-18 uur, zondag van
11-17 uur
Mannula 23 t.a. rede Sirri eil. nr Kharg
eil..
Moordrecht 25 te Rotterdam.
Nedlloyd Albany 25 te Singapore.
Nedlloyd Amsterdam 26 te Wellington
verw.,
Nedlloyd Auckland 25 240 zo Townsvil-
le nr Djakarta.
Nedlloyd Baltimore 23 vn Mazatlan nr
Puntarenas.
Nedlloyd Barcelona 23 te Bremen.
Nedlloyd Dejima 23 vn Port Said nr
Marseille.
Nedlloyd Delft 24 te Djeddah.
Nedlloyd Ebro 25 150 zo Townsville nr
Djakarta,
Nedlloyd Freetown 25 235 nw Noumea
nr Bislibay,
Nedlloyd Fukuoka 23 vn Hongkong nr
Singapore,
Nedlloyd Main 25 400 o Cooktown nr
Semarang.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur 13 45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur
Kraamafdelmg: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur Elisabethziekenhuis. Lei
derdorp. 's maandags van 19.30-20.30
Sint Elisabeth-ilekenhuls:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: dag van 11.15-12.00uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19 30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patu-nten ibehalve kinderen i
zijn de bezoekuren als volgt.
Elke dag:
14 15-15 00 uur
18 30-19.30 uur
Avond bezoekuur afdeling Verloskunde
18 00-19 00 uur
Praematurenafdehng dagelijks van
14.30-14 45 uur en van 18 30 18 45 uur
Bezoek aan ernstige patiënten wanne*
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken
Bezoektijden Kinder kliniek:
Dagelijks:
15 00-15 45 uur
18.30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14 15-15 00 uur
18 30-19 00 uur
Alphen aan den Rijn
Ki*ioord: le en 2e klas 11-11.30;
1330-14 15 en 18 301930 uur 3e klas
13 3014 15 en 18 30-19.30 uur Kraamaf
deling 13 3014 45 alleen voor echtgeno-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vbeg-
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip-
Kil (020175000)
((&udcVlieutus
26 mei 1981.
Honderd jaar geleden stond tn
de krant:
De vervolgingen der Joden in
Rusland, die nog altijd en voor
namelijk tn het zuidwestelijk
gedeelte des Rijks voortduren,
blijven tot verhuizingen der Is-
raelietische bevolking op groote
schaal aanleiding geven, naar
Moskou en andere plaatsen in
Rusland waar zij veiliger
meent te zijn, maar ook naar
het buitenland. In Warschau
kwamen tn het laatst der vorige
week honderden gezinnen aan.
in Galicié en andere Oosten-
rijksche grensprovinciën telt
men de vlucntelingcn eveneens
bij honderdtallen Sommige ko
men met have en goed, andere
zijn van alles beroofd. Zieken
en ouden van dagen, kinderen
en kraamvrouwen, worden op
wagens medegevoerd, het moet
een hartverscheurend schouw
spel geweest zijn Van vele zij
den worden geld en kleederen
en levensbehoeften gezonden
maar de nood is zoo groot, dat
er hulp te kort komt
Men zegt, dat de beroemde
Fransche actrice Sarah Bern
hardt van plan is te trouwen
met Angelo. den "jeune pre
mier" van het gezelschap,
waarmede zij in Amerika reus-
de. Zij zou ook oan plan zijn het
Chdtelet-theater te pachten.
Vu/Hg jaar geleden
- De Fransche architect Pierre
Chareau heeft te Parijs zijn eer
ste geheel glazen woonhuizen
voltooid. Het glas us gedeeltelijk
ondoorzichtig, maar laat niet
temin toch de zonnestralen
door, zoodat de hutzen die vrij
gebouwd zijn en door een tuin
zijn omgeven, den geheelen dag
door van de zon profiteeren
Het toegepaste glas is zooge
naamd translucent-glas. dat
onbreekbaar ts en volgens den
architect sterker is dan steen of
baksteen. Van buiten maken de
huizen volgens de Panjzenaars
eenigztns den indruk van Eski
mo-ijspaleizen. Zij zijn voor-
zien van alle eischen van mo
derne hygiene.
