Leiden wil gasprij s niet afremmen
Voorstel PPR: plaats
windmolen bij zwembad
69
AUeen PPR en CPN steunen voorstel energie-wethouders
Leiden
mist de
Blauwe
Leidse stadsrubriek
BIEZENTEGELS en
VRIJDAG 22 MEI 1981
Leiderdorper
zwaar gewond
LEIDEN - Een 53-jarige fietser uit
Leiderdorp is gistermorgen op
de Aalmarkt in Leiden aangere
den door een bromfietser Met
ernstig schedelletsel is de fietser
afgevoerd naar het Academisch
Ziekenhuis.
De fietser wilde gistermorgen van
af de Waagbrug de Aalmarkt
oversteken naar de Mandenma-
kerssteeg. Een geparkeerde
vrachtauto van V D belemmer
de zijn uitzicht. De 17-jarige
bromfietser uit Lcimuiden die
vanaf de Boommarkt naar de
Aalmarkt reed, botste in volle
vaart op de fietser.
Subsidie
voor Ars
LEIDEN - Het Lcids schilder- en
tekengenootschap Ars Aemula
Naturae heeft ten behoeve van
de inrichting van het gerestau
reerde gebouw Pieterskerk-
gracht 9 van het Anjerfonds een
bedrag van 8000,- toegezegd ge
kregen.
De PPR-kraam op het stadhuisplein. De tentoongestelde windmolen bleef overigens buiten funci
LEIDEN - De PPR. afdeling Lei
den. wil dat het strcckenergiebe-
drijf Rijnland binnenkort gaat
experimenteren met een winde
nergie-project De windmolen
zou volgens de radicalen bij een
van de Leidse zwembaden moe
ten staan voor de verwarming
van het water.
Directeur Brooshooft van Rijnland
kreeg gisteren op de woon- en
encrgiedag van de PPR het voor
stel overhandigd, met daarbij het
vriendelijke verzoek ook met
geld over de brug te komen.
Hij verklaarde niet afwijzend te
staan tegenover het voorstel,
maar voegde daar in één adem
aan toe dat een en ander toch
eerst in de Algemene Raad moet
worden doorgesproken. "Het
lijkt me het verstandigste om af
te wachten wat daar wordt be
slist".
rer verdediging van haar idee
schrijft de PPR in een brief aan
de Algemene Raad van het ener
giebedrijf: "Wij zijn ervan over
tuigd dat wind— en zonne—ener
gie op den duur een alternatief
kunnen vormen voor kernener
gie Een veilig, milieu-vriendc-
lijk en goedkoper alternatief Er
kan een ander energiebeleid
worden ontwikkeld waarin naast
isolatie-projecten, de stadsver
warming en allerlei bezuini
gingsmaatregelen op grotere
schaal wind- en zonne-energie-
projecten worden gestart".
Voordat de windmolen bij een
Leids zwembad wordt geplaatst
is het volgens de PPR wel ver
standig om een onderzoek te la
ten verrichten naar de techni
sche en financiéle mogelijkhc
den van dit plan De PPR stelt
voor dat het Centrum voor Ener
giebesparing uit Rotterdam ge
vraagd kan worden zo'n onder
zoek te doen.
De Leidse afdeling van de PPR
heeft echter inmiddels zelf ook al
onderzocht hoeveel een windmo
len ongeveer gaat kosten. "De in
vestering van een middelgrote
windmolen met een vermogen
I n de 20 en .SO kilowatt be
draagt ongeveer 150.000 gulden.
De torenhoogte kan varieren van
12 tot 24 meter, de rotordiameter
is 7 lot 17 met«T
Voor de levenng van door de mo
len op bepaalde momenten te
veel opgewekte energie dient de
molen aangesloten te worden op
het net van het cnergiebedryf.
Het geluid dat een molen produ
ceert hangt volgens de PPR af
van het formaat van de molen en
de kwaliteit van de rotor. "Hoe
groter de molen, hoe geringer het
geluid Thans is nog nu t geheel
duidelijk of een hinderwet ver
eist is".
LEIDEN - Van de Leidse politieke partijen hebben alleen
de Leidse PPR en CPN laten weten het voorstel van
zeven energie-wethouders uit verschillende plaatsen in
het land steunen om de gasprijsverhoging gelijk te la
ten lopen met de algemene prijsontwikkeling. Alle aan
wezige partijen betreurden gisteravond in een forum
de "schrikbarende" gasprijsverhogingen van de laatste
jaren.
De zeven energie-wethouders uit
Amsterdam, Groningen,' Nijme
gen, Laren, Arnhem, Zaanstad
en Schiedam menen dat de gas
prijsverhogingen de spuigaten
uitlopen na de verhoging met
dertig procent vorig jaar en van
25 procent dit jaar. De energie-
lasten zijn voor mensen met lage
re inkomens en voor tal van be
drijven (bijvoorbeeld de tuin
ders) niet meer te dragen, vinden
de zeven. Hun voorstel om de
gasprijsverhoging te koppelen
aan de algemene prijsontwikke
ling (een prijsverhoging van on
geveer zeven procent) wordt 18
juni in Utrecht besproken op de
algemene vergadering van de on
geveer negentig Nederlandse
gasbedrijven.
De Leidse comités tegen de gas
prijsverhoging voelen voor het
voorstel van de zeven wethou
ders die van verschillende poli
tieke kleur zijn (WD. CDA,
PvdA, D'66 en CPN). Zij pro
beerden gisteravond de Leidse
gemeenteraadsfracties zover te
krijgen dat zij erop aan zouden
dringen dat het Energiebedrijf
Rijnland het voorste! overneemt
en in Utrecht ondersteunt.
Vloek
Vertegenwoordigers van vijf Leid
se gemeenteraadsfracties zaten
gisteravond in het forum in het
Leids Volkshuis. D'66 en de PSP
lieten verstek gaan.
Hoeven zei namens de CPN dai
zijn partij eigenlijk het liefst eer
gasprijsverlaging ziet. "Maar als
er een verhoging moet zijn, dan
liever een trendmatige" Hij
pleitte ervoor de aardgaswinsten
aan te wenden voor de nationale
economie. "De winsten van de
staat, Shell en Esso staan in geen
verhouding tot het geld dat van
de bevolking gevraagd wordt. De
produktie van gas kost twee
cent, maar we moeten 47 cent be
talen. Het lijkt onderhand een
vloek te worden voor de bevol
king dat we aardgas onder ons
land hebben".
Voor de PPR zei J. Steeg ook het
wethoudersvoorstel te onder
steunen. Hij wees erop dat "het
risico" van het ingrijpen door de
minister van economische zaken
aanwezig blijft als de gezamenlij
ke gasbedrijven, verenigd in de
VEGIN. niet tot overeenstem
ming komen met de Gasunie
over de gasprijs voor volgend
jaar. "Dus moeten de comités te
gen de gasprijsverhoging actief
blijven". Hij noemde het "schan
dalig dat een Shell en een Esso
die helemaal niet slecht boeren
een paar miljard opstrijken uit
het Nederlandse gas terwijl de
gewone mensen helemaal niet
kunnen boeren. Niet dat die
winst dan zomaar naar de slaat
moet. Die koopt er misschien
wel nieuwe F 16's van. Het gaat
erom dat de staat goede dingen
met de winst doet. zoals onder
zoek naar oneindige energie
bronnen, zon. wind en aard
warmte en niet naar kernener
gie".
Vastpinnen
C. Vink (CDA), C. Elzenga (VVD),
en G. Dallinga (PvdA) lieten zich
ondanks het ongeduld van het
publiek niet vastpinnen op een
standpunt van hun partijen ten
opzichte van het voorstel van de
zeven energiewethouders. Dal
linga zei weliswaar heel duidelijk
het wethoudersvoorstel niet te
willen ondersteunen maar zei er
meteen bij dat dat zijn persoon
lijk standpunt was. "De Leidse
PvdA-fractie is wat dit betreft in
twee helften verdeeld". Dallinga
pleitte voor het voortzetten van
onderzoek naar alternatieven
voor de opdrogende aardgasbel,
zoals kolen en "misschien" kern
energie. "In wiens zakken is die
aardgasbel gebleven; niet in die
van ons", klonk het uit de zaal
die hartstochtelijk meeleefde
maar de gezegdes van de meeste
politici evengoed af deed met
"gezeur".
Dallinga zei een woonlastensubsi
die te wensen voor mensen die
de gasrekening niet meer kun
nen betalen; een compensatie
die het hoofdbestuur van de VE
GIN ook voor ogen staat. Maar
niet de PPR: "Zo'n toeslag bete
kent een extra vorm van bureau
cratie. We moeten juist zorgen
dat de mensen niet in een situa
tie terechtkomen dat zij hun re
keningen niet meer kunnen beta
len".
CDA-er Vink, die in het College
van Beheer van het Energiebe
drijf Rijnland zit, sprak ook op
persoonlijke titel. "Ik ben het
CDA niet". Hij beloofde wel "zo
veel als mogelijk" eraan mee te
werken dat "de geest van het
wethoudersvoorstel" wordt
overgenomen door de overige
zes leden van het College van Be
heer. Dit college, onder voorzit
terschap van de Leidse wethpud-
ster J. Fase, bepaalt zijn stand
punt over het wethoudersvoor
stel op 3 juni. Vink zal er niet met
zijn vuist op tafel slaan, "want
dat is mijn stijl niet". Hij "beken
de" dat de Energiebedrijven als
algemene nutsbedrijven teveel
een indirecte belastinggaarder is
zijn geworden. "En dat is eigen
lijk niet de bedoeling". Het Ener
giebedrijf Rijnland maakte in '79
14.6 miljoen gulden winst die
verdeeld is over de 22 deelne
mende gemeentes. De winstver
wachting voor de komende jaren
is echter een stuk kleiner.
Beïnvloeding
Elzepga (WD) wilde zich voor de
toekomst niet vastpinnen op een
duidelijk standpunt omdat zijn
mening aan beïnvloeding onder
hevig is, zoals hij zei. Wel wil hij
bij zijn partijgenote, energiewet-
houdster Fase. bepleiten dat een
deel van het wethoudersvoorstel
wordt overgenomen, namelijk de
verlaging van het huidige luxe
BTW-tarief van achttien procent
op gas naar vier procent; een
eenmalige prijsverlaging. De
winsten van de Shell en Esso uit
het aardgas zijn volgens hem be
langrijk voor de nationale econo
mie. "Deze maatschappijen doen
niet alleen onderzoek waar winst
in zit. Een deel van de winst moe
ten zij afdragen aan de staat, het
andere deel dient om werkgele
genheid in stand te houden Hij
noemde het kwalijk als deze olie
maatschappijen het monopolie
op het onderzoek naar alternatie
ve energiebronnen zouden kun
nen krijgen. "Bij het onderzoek
naar wind- en zoncnergie kan dat
in elk geval niet".
ADVERTENTIE
99
99
"De Blauwe" bestormd op de Breestraat tijdens
LEIDEN Leiden heeft er de
ze week een zoveelste mu
seumpje bijgekregen. Zij het
tijdelijk. Eigenaar Joop Swe-
ns van 'De Boeckhalle' aan
de Prinsessekade heeft na
melijk de helft van zijn etala
ge laten inrichten door aan
hangers van 'De Blauwe', de
tram die honderd jaar gele
den in Leiden z'n opwachting
maakte.
In de etalage is behalve allerlei
fotomateriaal ook een op
schaal nagebouwde 'Blauwe'
te bewonderen. In verband
met het honderdjarig jubi
leum van de NZH-tram die
zo'n twintig jaar geleden uit
het Leidse stadsbeeld ver
dween, heeft Joop Swens
een sene ansichtkaarten la
ten uitbrengen. Op deze kaar
ten staan afbeeldingen van
de 'blauwe Boedapester', vol
op in actie in en rondom Lei
den.
Dat 'De Blauwe' voor de mees
te Leidenaars nog steeds iets
betekent blijkt volgens Joop
Swens wel uit de enorme be
langstelling voor de mini-ten-
toonstelling in zijn etalage.
"Soms staan ze drie rijen dik
voor het raam. Prachtig om
die ouwe conducteurs te zien
debatteren met het Leidse
volk. Neem maar van mij aan
dat Leiden 'De Blauwe' nog
steeds heel erg mist".
door René van der Velden Jaap Visser
Giroblauw
"Giroblauw-actie? Vroeger had
ik giroblauw. Dat vond ik
niks. Ik heb het afgeschaft"
Een kleine steekproef in
Zuid-West leert dat slechts
een enkele uitzondering bij
"giroblauw-actie" aan de
PTT denkt.
De meeste wijkbewoners we
ten meteen dat het gaat om
een protestactie tegen kern
energie. In folders van de
"Werkgroep Giroblauw" en
in de krant hebben zij gele
zen dat de algemene raad van
het Energiebedrijf Rijnland
op 1 april in meerderheid de
kerncentrale in Dodewaard
nog niet dicht wil. Het Ener
giebedrijf levert via het lan
delijk koppelnet atoom-
stroom uit Dodewaard aan de
Leidse regio.
De Werkgroep Giroblauw vindt
dat de consumenten niet zo
maar opgezadeld mogen wor
den met atoomstroom waar
zij nooit om gevraagd heb
ben. In de Merenwijk en in
Zuid-West heeft de werk
groep de bewoners via fol
ders opgeroepen om de elek
triciteitsrekening voortaan
met een blauwe girokaart te
betalen in plaats van met de
acceptgirokaart van het
Energiebedrijf Als veel men-x
sen in de Leidse regio aan de
protestactie mee zouden
doen verhogen zij de druk op
het Energiebedrijf om slui
ting van Dodewaard te be
pleiten.
Het betalen per giroblauw stelt
de computer van het Energie
bedrijf 'buiten werking'. Des
te groter wordt de druk op
het energiebedrijf als de beta
ling in twee delen wordt op
gesplitst of als 'vergeten"
wordt het registratienummer
te vermelden. Volgens de
Werkgroep 'Giroblauw' kan
het Energiebedrijf de 'pro
testvoerders' niets maken,
zolang zij hun rekening maar
op tijd betalen.
De Werkgroep is boos: "Als de
mensen hun rekening niet
kunnen betalen dan heeft het
Energiebedrijf alle aandacht
voor hen. Maar als de mensen
niet willen meehelpen aan
het draaien van gevaarlijke,
vuile en dure kerncentrales,
dan worden de schouders op
gehaald". Het gaat de Werk
groep hierbij onder andere
om de schouders van WD-
wethoudster Fase en de
raadsleden Vink (CDA) en
de
is fel legen kernenergie en kernbewapening. Maar hij st
doucheWilco Moens (links) van de Werkgroep Giroblau
Dallinga (PvdA) die in de Al
gemene Raad van het Ener
giebedrijf tegen de directe
sluiting van Dodewaard
stemden. De Leidse gemeen
teraad stemde een half jaar
geleden wél voor directe slui
ting.
Wilco Moens van de Werkgroep
Giroblauw heeft samen met
ons op een middag en een
avond vijftig huishoudens in
Zuid-West afgelopen om de
'volks'-stemming voor de gi-
roblauw-actie te peilen. Van
te voren zei Moens te ver
wachten dat de druk op het
Energiebedrijf al redelijk
groot is als een op de tien
huishoudens in geheel Lei
den aan de protest-actie mee
doet. De kleine steekproef in
flats en eensgezinswoningen
in Zuid-West v.-ii-i uil (tal
zelfs een op de vijf huishou
dens aan de actie mee wil
doen; tien van de vijftig huis
houdens.
De helft van de ondervraagden
(25 mensen dus) verklaart
zich tegen kernenergie maar
niet alle 25 mensen voelen
voor de giroblauw-actie of
welke protest actie dan ook.
De andere helft van de onder
vraagden kiest duidelijk voor
kernenergie ("anders gaat het
licht uit"), weifelt nog "het is
zo'n moeilijke materie") is ge
woonweg niet geïnteresseerd
of moet "het nog even aan
m'n man vragen"
De stemmen van de mensen
die niet aan de giroblauw-ac
tie meedoen "De hoge heren
doen toch wat ze willen", zegt
een moedeloze mevrouw
Een andere mevrouw vindt
het te laat voor protest: "Die
dingen staan er nu eenmaal
Het kost kapitalen om ze af te
breken. Waarom waren er
geen protesten toen de cen
trales gebouwd werden? Ik
heb altijd al geweten dat die
dingen gevaarlijk zijn". Een
meneer meent. Mijn zoon is
fel tegen, maar hij staat wel
een half uur onder de warme
douche. Kernenergie lijkt mij
niet verantwoord maar het is
bittere noodzaak, de mensen
gebruiker, veel te veel ener
gie. En doet het ene land het
niet. dan doet het andere het
wel Dat zijn de rotte dingen
in het leven". Een mevrouw
doet niet aan de giroblauwac-
tie mee zolang chloor nog in
de wc gegooid wordt, ge
kleurd wc-papier wordt ge
maakt en plastic afval wordt
weggegooid "Als ze 't kleine
niet doen. hoeft 't grote ook
niet. Anders zou ik direct zeg
gen: die kernenergie hoeft
voor mij niet" Een werkne
mer van het Energiebedrijf is
tegen kernenergie maar vindt
het als werknemer "een
beetje delicaat" om aan de gi
roblau wactie mee te doen
Een meneer ziet noch het nut
van kernenergie noch het nut
van de actie Met zo'n actie
krijgt het energiebcdryf de
schuld en niet de gemeente
die de centen opstrijkt Ikzelf
ben te oud om te protesteren
Tegen de tijd dat er resultaat
is. lig ik al tussen zes plank
jes"
En de stemmen van de mensen
die wel aan de giroblauwactie
meedoen "Ik moet die enge
dingen niet. Dat we maar een
goede regering moge krij
gen", hoopt een mevrouw.
Een ander wijst op het onge
luk in Harnsburg "Griezeli
ge dingen Er is geen oplos
sing voor het afval We moe
ten dicht by huis beginnen.
Zo'n protest-actie kost ook
weinig moeite als ik toch gi
rokaarten zit uit te schre
ven" Een man vraagt even
vrolijk of zijn familie in Zoe-
terwoude ook mee mag doen.
Dat mag. "Nou ik ben be
nieuwd. Wg zyn met tien
huishoudens. Ze willen alle
maal meedoen". Een man die
ongeveer vijftien jaar geleden
nog aan onderdelen voor de
kerncentrale in Dodewaard
heeft gewerkt, zegt 'Toen
verdiende ik er mijn brood
mee Nu ben ik tegen Moetje
mij horen. Dat afval is dan
ook één grote troep Ik wil u
graag helpen want het is een
goede zaak dat mensen hier
hun vriit tiid aan geven Ik
ben zelf niet zo'n hardloper".
De Werkgroep Giroblauw
houdt volgende week don
derdagavond. 21 mei. vanaf
acht uur een bijeenkomst in
Augustinus aan het Rapen
burg 24 om de giroblauwactie
verder uit te bouwen over
heel de stad.
Machinist
Kraanmachinist P. Joosso uit
Gonnchem gaat heel lang
zaam vooruit Zoals wij
schreven is Joosse ruim twee
weken geleden getroffen
door een ernstige hartaanval,
waarschijnlijk het gevolg van
baldadigheid in Boekhorst
De machinist werkte daar
met zijn eigen draadkraan
machine aan een geluidswal.
De kraanmachine van Joos
se. die per 'draai uur' werd
betaald, viel ten prooi aan
slooplustigen.
Dezelfde dag dat Joosse de ra
vage aanschouwde, klapte hij
in elkaar Nog altijd ligt hij in
het ziekenhuis Acht dagen
lang is hij streng bewaakt
door een monitor. Inmiddels
gaat het gelukkig ietsje beter
met de machinist
Met de geluidswal die de Boek
horst-bewoners tegen lawaai
overlast moet beschermen
wanneer de Dr. Lelytaan is
doorgetrokken, gaat het zon
der meer uitstekend Het 'li
chaam' is af en zal binnen
kort worden ingezaaid.
PER STUK REEDS V A. \J+7 ct
RIETBOETIEK
LANGE MARE 106 - LEIDEN - TEL. 071-134357
