Priester moet
van Gij sen uit
Eerste Kamer
"Nieuw-rechts is spook
Uitstel van kernwapenbesluit steeds reëler
Uitkering voor
minima discreet"
Wegens standpunt abortus
Groot deel fraude
ex-notaris rond
"Openbaar vervoer mag
nog niet duurder worden"
CDA en VVD kritiseren Den Uyl:
DONDERDAG 14 MEI 1981
Weer voor
vijf dagen
DEN HAAG (ANP) - Het
KNMI zal van 1 juni af een
weersverwachting voor vijf
dagen geven. Nu is dat nog
voor drie dagen. Dit heeft het
ministerie van verkeer en wa
terstaat gisteren meegedeeld.
Volgens het KNMI kan de tem
peratuur voor vijf dagen re
delijk goed voorspeld wor
den. Met de neerslag en de
wind is dat in iets mindere
mate het geval. De verwach
ting over de hoeveelheid zon
is echter na drie dagen niet
betrouwbaar meer.
Het KNMI hoopt de vijf-dagen
weersverwachting 's mid
dags om ongeveer vier ge
reed te hebben.
DEN HAAG/BRUSSEL (GPD) -
Na soortgelijke geluiden uit de
CDA-Tweede Kamerfractie lij
ken nu ook premier Van Agt en
vice-premier Wiegel uitstel niet
meer uit te sluiten van het voor
december 1981 geplande besluit
over de plaatsing van kruisraket
ten op Nederlands grondgebied.
Hoewel minister De Geus (defen
sie) gisteren in Brussel de Amen-
kanen nog eens voorhield dat
Nederland in december wil be
slissen, blijkt uit gesprekken die
wij hadden met Van Agt en Wie
gel dat „december" niet meer zo
onaantastbaar is als de regering
steeds heeft beweerd.
Vorige maand opperde Van Agt in
Washington al de mogelijkheid
van uitstel van het plaatsingsbe-
sluit, maar dat was toen volgens
zijn eigen zeggen niet meer dan
een „theoretische mogelijkheid".
Ik zelf ben daar niet voor, zei hij
toen.
Minister De Geus (defensie) drong
er gisteren in een gesprek met
zijn Amerikaanse collega Wein
berger nog wel op aan dat de on
derhandelingen met Moskou al
in oktober of november zouden
beginnen, zodat Nederland in de
gelegenheid is om toch in de
cember te beslissen.
Weinberger heeft zich volgens De
Geus achter dit tijdschema ge
steld, maar het wordt algemeen
onwaarschijnlijk geacht dat in
december al bruikbare resulta
ten op tafel kunnen liggen.
In uitgebreide interviews van onze
krant met CDA-lijsttrekkcr Van
Agt en VVD-lijsttrekker Wiegel -
die wij dezer dagen zullen publi
ceren - blijkt dat de mogelijkheid
van uitstel ook voor hen niet
meer louter „theoretisch" is
Hoewel zij nog wel onomwonden
de voorkeur uitspreken voor een
beslissing in december, houden
ook zij nu duidelijk rekening met
uitstel.
In het gesprek met Van Agt zegt de
CDA-lijsttrekker dat de beslis
sing in december genomen moet
worden aan de hand van de vol
gende criteria: „Zijn er concrete
en duidelijke resultaten van de
besprekingen over wapenbe
heersing met de Sowjet-Unie, of
is op het verkijgen daarvan een
betrouwbaar uitzicht verkre
gen?"
Op de vraag hoe dat getoetst kan
worden als die onderhandelin
gen in december nauwelijks nog
zijn begonnen, antwoordt Van
Agt: „De onderhandelingen tus
sen de supermachten zullen in
ieder geval in december begnnen
zijn en wellicht al enkele maan
den eerder".
Mocht in december.de vermoede
lijke uitkomst van de onderhan
delingen nog niet duidelijk zijn.
dan wordt het moeilijk en ligt
een pleidooi voor uitstel voor de
hand Van Agt daarover: „Zo'n
conclusie zou pas mogen worden
getrokken na samenspraak met
de bondgenoten, net als het be
sluit van december 1979"
Onze conclusie dat dit toch een
opening van zijn kant voor uit
stel betekent werd door de CDA-
Ujsttrekker daarop nadrukkelijk
niet tegengesproken
In zijn interview met deze krant
aed VYD-iijsttrekker Wiegel
„Als het nou zo is - en je moet met
alle mogelijkheden rekening
houden (het zou wel van een ui
terst kortzichtige blik getuigen
als je dat niet zou doen) - als nu in
november, december zou blijken
dat dan f onderhandelingen over
wederzijdse ontwapening tussen
de Amen kanen en de Sowjet-
Unie reeds zyn afgerond, f prak
tisch zijn afgerond, en dat het
goed gaat. dan zullen de NAVO-
ministers als die besprekingen
nog niet helemaal zijn afgerond
toch zeggen, laten we nog even
tjes kijken tot ze afgerond zijn".
DEN HAAG (GPD/ANP) - Bisschop Gijsen van Roermond heeft het CDA-Eerste-Kamer-
lid J. Schreurs per brief laten weten dat hij af moet zien van zijn kamerlidmaatschap.
Aanleiding tot deze opmerkelijke actie van de bisschop is het feit dat Schreurs, die
priester is in het bisdom Roermond, tot ongenoegen van bisschop Gijsen voor het
abortus-wetsontwerp van de regering heeft gestemd.
Bisschop Gijsen schrijft Schreurs
dat hij gezien zijn stemgedrag tij
dens het abortusdebat in de Eer
ste Kamer „in voorkomende ge
vallen niet de stem van de kerk
laat doorklinken, zoals dat be
hoort". Als tweede motief voor
zijn besluit noemt bisschop Gij
sen de visie van de Paus, dat het
lidmaatschap van het parlement
door een priester ongewenst is.
In de brief aan Schreurs, waarvan
afschriften zijn gezonden naar de
andere Nederlandse bisschop
pen, het partijbestuur van het
CDA en de CDA-Eerste Kamer
fractie, merkt Gijsen op dat hij
bij de kandidaatstelling van
Schreurs daartoe toestemming
zou hebben gegeven op voor
waarde dat hij als priester de lijn
van het denken en streven van
de rooms-katholieke kerk, voor
zover deze duidelijke betekenis
Ontkent
Schreurs ontkent in een reactie op
de brief van bisschop Gijsen, dat
deze voorwaarde hem ooit is ge
steld. Schreurs: „Indien dit wel
gebeurd zou zijn, zou de aanvaar
ding van het kamerlidmaatschap
voor mij onmogelijk zijn geweest
en zou ik de eed als kamerlid niet
hebben kunnen afleggen".
Schreurs zegt dat hij bij de behan
deling van het abortuswetsont
werp vanuit zijn ethisch oordeel
samen met anderen een politiek
oordeel heeft uitgesproken. „Met
mijn stem voor het abortuswets
ontwerp heb ik, gezien mijn ze
delijke afwijzing van abortus,
uitgesproken dat de aangeno
men abortuswet nu de best mo
gelijke is".
Minister Albeda
DEN HAAG (ANP) - De maatre
gel om gezinnen met een mini
muminkomen een eenmalige
duurtetoeslag te verstrekken van
250 tot 450 gulden, zal discreet
worden uitgevoerd, aldus minis
ter Albeda (sociale zaken) giste
ren in de Tweede Kamer tijdens
het debat over het ombuigings
pakket van de regering. Geen rij
en voor loketten, zei hij tegen de
socialist Van der Doef die had
gesproken over een discrimine
rende maatregel en had gepleit,
voor een maatregel die alle mini
muminkomens omvat.
(ADVERTENTIE)
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
Munchen
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Las Palmas
Tel-Aviv
e5
zwaar bew. 21 8 0
zwaar bew. 20 11 03
zwaar bew. 20 11 2
zwaar bew. 27 9 3
licht bew. 21 11 0
zwaar bew. 21 9 0
zwaar bew. 21 11 0
geheel bew. 22 12 3
licht bew. 17 10 0
half bew. - 11
zwaar bew 9
on bew. 27 13 0
zwaar bew. 15 7 3
licht bew. 19 9 0
regen 20 12 5
zwaar bew. 15 9 0
onbew. 15 1 0
zwaar bew. 16 8 04
zwaar bew. 16 6 03
onbew. 20 9 0
half bew. 18 8 12
zwaar bew. 16 10 0
zwaar bew. 17 8 0
zwaar bew. 18 8 0
onbew. 22 11 0
hafl bew. 24 9 0
geheel bew. 14 8 0
licht bew. 18 14 0
half bew. 22 7 0
zwaar bew. 15 8 0
licht bew. 20 12 0
onbew. 19 10 0
onbew. 14 5 0
zwaar bew. 17 8 1
geheel bew. - 9 -
zwaar bew. 20 16 0
licht bew. 22 16 0
licht bew - 18 -
De uitvoering van de maatregel zal
geheel schriftelijk zijn, aldus Al
beda. In het najaar zullen op de
postkantoren formulieren te krij
gen zijn om de duurtetoeslag aan
te vragen, die in december zal
worden verstrekt via de gebrui
kelijke financiële kanalen. De
minister zei dat op deze wijze
wordt voorkomen dat de mensen
de toeslag zien als een bescha
mende uitkering.
De gemeentelijke sociale diensten
zullen de uitvoering samen met
de uitvoeringsorganen van de so
ciale zekerheid verzorgen. Steek
proefsgewijs zal er gecontroleerd
worden of de verstrekte gege
vens op de aanvraagformulieren
juist zijn. Het kabinet komt tege
moet aan de voorwaarde van de
gemeenten, dat de uitvoering
hen geen extra geld kost. Hier
voor is 25 miljoen gulden be
schikbaar. Die zullen moeten
worden besteed aan kosten voor
overwerk en uitzendkrachten,
advertenties, formulieren en por
to.
De VNG (Vereniging van Neder
landse Gemeenten) had het mi
nisterie van sociale zaken erop
gewezen dat de voorgenomen
maatregel om de minima een uit
kering ineens te geven, veel ex
tra werk zal meebrengen voor de
gemeentelijke sociale diensten.
De VNG staat wel positief tegen
over de inschakeling van de ge
meentelijke sociale diensten bij
de uitvoering van de maatregel.
De VNG wil voorkomen dat door
de uitkering ineens aan de mini
ma de dienstverlening aan men
sen die een beroep doen op de
sociale diensten voor een bij
standsuitkering of een werkloos
heidsuitkering, in het gedrang
komt.
Aartsbisschop van Utrecht, Kardi
naal Willebrands, heeft ver
klaard, dat de katholieke leden
van de Eerste- en Tweede Kamer
niet de kerk vertegenwoordigen,
maar het volk waardoor zij zijn
gekozen. "Zij zijn uiteraard",
voegt de kardinaal daaraan toe,
"als mens en als politicus gebon
den aan de beginselen van geloof
en ethiek".
Afstand
Het CDA-bestuur zegt in een ver
klaring „nadrukkelijk afstand te
nemen van de passage in de brief
van de bisschop, waarin gespro
ken wordt van een voorwaarde,
verbonden aan het kamerlid
maatschap". Professor Van
Hulst, fractievoorzitter van het
CDA in de Eerste Kamer, voegde
daar nog aan toe: „Het is in de
eerste plaats een kwestie tussen
de roomskatholieke kerk en haar
leden, in het bijzonder deze
priester. Het CDA is een politie
ke organisatie en wij beperken
ons tot de staatsrechtelijke kant
van deze zaak".
Op grond van kerkrechtelijke ver
houdingen kan de bisschop van
Roermond zijn toestemming
voor een kandidatuur van een
priester uit zijn bisdom geven of
onthouden. Feitelijk heeft bis
schop Gijsen Schreurs nu verbo
den kandidaat te zijn voor de
Eerste kamer. Schreurs daar
over: „Als het gaat om een afwe
ging tussen mijn priesterlijke
taak en mijn kamerlidmaat
schap, weegt het eerste voor mij
het zwaarst".
Schreurs heeft echter bezwaren te
gen de motivering van de bis
schop en wil over deze zaak over
leg gaan plegen en zich nader be
raden. Schreurs: „Zijn besluit en
overwegingen kunnen immers
belangrijke consequenties heb
ben voor de verhouding kerk en
politiek". Hij dringt daarbij aan
op een nieuw overleg met de an
dere Nederlandse bisschoppen.
Grotere kans op
overleven baar
moederhalskanker
HILVERSUM (GPD) - De overle
vingskansen van vrouwen met
baarmoederhalskanker worden
in de eerste plaats bepaald door
het stadium waarin de ziekte
wordt ontdekt. In mindere mate
door het type tumor en de leef
tijd van de vrouw. Bovendien
zijn die overlevingskansen de af
gelopen 40 jaar over de gehele li
nie gestegen van 53 naar 68 pro
cent. Bij patiënten die in een
vroeger stadium worden behan
deld, ligt het percentage aanzien
lijk hoger. Dit zijn een paar be
langrijke conclusies uit een on
derzoek naar behandeling van
baarmoederhalskanker, waar gy
naecoloog B. W. Ketting vandaag
(donderdag 14 mei) in Amster
dam aan de gemeentelijke uni
versiteit op promoveert tot dok
ter in de geneeskunde.
ROTTERDAM (ANP) - Door nog onbekende oorzaak is gisteravond een
tankwagencombinatiegeladen met het giftige mythyl aminen, door de
middenberm van de Van Brienenoordbrug geschoten. De tankwagen
kwam op zijn kop terecht en pas na enkele uren wisten politie en brand
weer de chauffeur uit zijn cabine te bevrijden.
DEN HAAG (GPD) De meerderheid van de Tweede Kamer wii niei dat
de regering overgaat tot de invoering van de voor 1 juni aangekondigde
tariefsverhoging voor het openbaar vervoer. De Kamer heeft namelijk
voor de verkiezingen waarschijnlijk geen tijd meer om over de tariefs-
verhoging een redelijk debat te voeren. PvdA en CDA willen daarom
uitstel van de maatregel.
Dit is gebleken tijdens de regeling van de werkzaamheden van de Twee
de Kamer gisteren. Door allerlei omstandigheden is de agenda van de
Kamer zo overvol geraakt, dat niet alles meer behandeld kan worden.
Een van de onderwerpen die van de agenda voor deze week verdwijnt,
is de tariefsverhoging. Daarmee kan pas na de verkiezingen op het
onderwerp worden teruggekomen omdat de Kamer niet meer verga
dert.
VOORBURG (GPD) - De Amster
damse ex-notans mevrouw M. J.
Slis-Stroom heeft in ten minste
zeven afzonderlijke oplichtings
en fraudezaken een rol gespeeld.
Daarmee zijn enkele miljoenen
guldens gemoeid. De politie on
derzoekt het aandeel van de ex-
notaris in nog drie andere zaken
Mevrouw Slis moet zich op 26 mei
voor haar daden verantwoorden,
maar het staat zo goed als vast
dat de officier van justitie uitstel
van de rechtszaak zal vragen. Dat
komt omdat het onderzoek nog
niet volledig is afgerond
Wel maakte de rijkspolitie in Voor
burg gisteren al de dagvaarding
bekend, waarop de zeven affaires
staan genoemd. Dat moest wel,
omdat uiterlijk 102 dagen na ar
restatie - en mevrouw Slis werd
op 12 februari in verzekerde be
waring gesteld - de dagvaarding
openbaar moet worden gemaakt.
Volgens kapitein B. N. Barendregt,
hoofd recherchezaken van de
rijkspolitie, zijn tot dusver meer
dan 100 getuigen gehoord in af
faires die zich door het gehele
land hebben afgespeeld. Bij het
onderzoek zijn ook de handel en
wandel van meesteroplichter
Adriaan O. en diens partner Wim
P. betrokken.
De politie verwacht dat de naam
van dit tweetal nog bij vele be
denkelijke transacties zal vallen.
P. zit nog in voorlopige hechte
nis in Frankrijk, O. is door de
Franse justitie naar België uitge
wezen, waar hij ook het een en
ander volgen".
De grootste zaak waarin de betrok
kenheid van mevrouw Slis is
vastgesteld, betreft de drie mil
joen gulden die zij begin dit jaar
ter hand stelde aan Adriaan O.
Deze had mevrouw Slis gezegd
dat hij aan een bedrag van 11.7
miljoen dollar aan zwart geld
kon komen.
Dit bedrag had een relatie van me
vrouw Slis, de Wassenaarse pro
jectontwikkelaar Rijkers, nodig
voor de financiering van een on-
roerend-goedproject op Tcnerife.
Mevrouw Slis gebruikte hiervoor
drie miljoen gulden van een van
haar klanten.
O. ging er vandoor, en mevrouw
Slis deed eind januari dit jaar
aangifte Op dat moment was de
rijkspolitie al bezig met een on
derzoek rond O. en P Dat onder
zoek werd met dubbele man
kracht voortgezet na de aangifte
van de ex-notaris.
Spoedig bleek, dat ook zij zelf niet
brandschoon was. Niet alleen
deed de Uant van wie ze de drie
miljoen gulden had ..geleend",
aangifte, uit getuigenverhoren
en onderzoek in de boeken van
mevrouw Slis bleken nog enkele
andere strafbare feiten.
Mevrouw Slis heeft inmiddels nog
niet bekend. Barendregt: „Men
kan hooguit spreken van een ge
deeltelijke bekentenis". Het is de
politie ook nog niet duidelijk
waar het geld dat zij verduisterd
heeft, is gebleven. Een rijksac
countant doet nader onderzoek
in de administratie van haar no
tariskantoor.
Tien fraudeurs
op Schiphol
aangehouden
SCHIPHOL (ANP) - De rijkspoli
tie dienst luchtvaart heeft in to
taal tien stationcontroleurs van
de nv Luchthaven Schiphol aan
gehouden op verdenking van
fraude met parkeergelden. Nieu
we aanhoudingen worden in de
ze zaak niet meer verwacht. Het
onderzoek is door de rijkspolitie
dienst luchtvaart afgesloten Van
de tien arrestanten zit er op een
aantal punten nog één in voorar
rest. De overige negen, die in
middels door de nv Luchthaven
Schiphol zijn ontslagen, zijn na
hun voorgeleiden voor de offi
cier van justitie in Haarlem in af
wachting van de behandeling
van hun strafzaak weer op vrije
voeten gesteld.
ADVERTENTIE
5 5
LEIDEN )GPD) - De fractielei
ders van de regeringspartij
en, Lubbers (CDA) en Riet
kerk (WD) hebben zich gis
teravond afgezet tegen het
„nieuwe spook" (aldus Riet
kerk) van Nieuw Rechts, dat
door oppositieleider Den Uyl
wordt opgeroepen.
In plaats van ons avond aan
avond zijn schrikbeeld van
Nieuw Rechts voor te tove
ren, dat ons sociaalverzeke
ringsstelsel zou willen afbre
ken en het gemunt zou heb
ben op de minimum-inko
mens, doet Den Uyl er beter
aan meer te luisteren naar di
verse deskundige economen
in zijn eigen PvdA-kring, al
dus Lubbers.
Twee van hen (Driehuis en Van
der Zwan) bepleiten verla
ging van de uitkeringen, op
schorting van de wao en ver
groting van de inkomensver
schillen aldus Lubbers
De WD'er Rietkerk zei dat vol
gens Den Uyl, in navolging
van Amerika en andere lan
den, ook in Nederland het
Nieuw-Rechts-spook de kop
op steekt. „Van Agt, Wiegel
en Van Veen. Nog even
wachten en dan treft ook Jan
Terlouw dit lot". Volgens
Rietkerk komt het erop neer
dat iedereen die minder links
denkt dan de PvdA als
Nieuw-Rechtser wordt ge
schouwd.
"Fascisme"
Het gooien van eieren of toma
ten tijdens bijeenkomsten
van politieke tegenstanders,
ongeacht of dit nu Van Agt,
Den Uyl of Wiegel overkomt,
is een blijk van toenemend
fascisme. „Waar geweld een
woord smoort, hoort de de
mocratie alarm te slaan". Dat
zei WD-voorzitter mr. F.
Korthals Altes gisteren in Sit-
tard, doelend op de belaging
van WD-lijsttrekker Wiegel
deze week in Lisse.
Aan de andere kant waar
schuwde hij ervoor de fascis
tische groepen niet met gelij
ke munt terug te betalen. Be
strijders van fascisme en ra
cisme dreigen soms zelf af te
glijden naar ondemocrati
sche middelen. Democraten
moeten in hun bestrijdings
middelen echter uiterst kies
keurig zijn, aldus Korthals
Altes.
"PvdA vlucht"
De vice-voorzitter van de
Pvd A-Tweede-Kamerfractie,
drs. Ed van Thijn, heeft nogal
wat kritiek gekregen op een
uitspraak dat de PvdA,
mocht zij landelijk in de op
positie komen, ook op lagere
politieke niveaus haar be-
stuursverantwoordelijkhe-
den moet heroverwegen.
D'66-voorman Brinkhorst
noemde dit gisteren in De
venter een „merkwaardige
uitspraak die het eigen ka
rakter van de lokale demo
cratie miskent". Het is toch
onmogelijk om op plaatselijk
niveau hetzelfde beleid te
voeren als landelijk'', vroeg
hij zich af. Brinkhorst sprak
van een „vlucht uit de verant
woordelijkheid". die de kie
zers niet op prijs zullen stel
len Een dergelijke uitspraak
leidt tot polarisatie, waar
schuwde hij.
„Niet wijs geworden door erva
ringen uit het verleden kiest
de PvdA nu ook in gemeen
ten en provincies voor polari
satie". zei ook WD leider
Wiegel gisteren in Culem-
borg
Anti-D'66
De verkiezingscampagne van
CDA en vooral VVD lijkt
naarmate zij vordert
meer een campagne te
D 66 tc worden Ook gü
avond werden weer enkele
bgdragen geleverd aan de an-
ti-D'66-campagne.
CDA-fractieleider Lubbers
noemde het merkwaardig dat
D'66-lijsttrekkcr Tcrlouw pas
twee weken vóór de verkie
zingen zijn afkeer van een
links kabinet liet horen. D'66
heeft zich er nooit aan ge
stoord dat het in de politieke
enquêtes bij het linkse blok
werd geteld, aldus Lubbers.
WD-voorzitter Korthals Altes
zei in Sittard dat D 66 eerst
een progressief beeld van
zichzelf heeft opgeroepen
door achter de PvdA aan te
lopen en nu probeert de
VVD- en CDA-aanhang te
paaien. „Van twee walletjes
eten, puur opportunisme",
zei de WD-voorzitter.
Boycot Z.-Afrika
Op de WD na zijn alle grote
politieke partijen voor een
bolieboycot van Zuid-Afnka.
Maar het CDA zal daar, in te
genstelling tot de Partij van
de Arbeid, geen breekpunt
van maken in de komende
kabinetsformatie Dat houdt
in dat deze partij de mogelijk
heid van een coalitie met de
WD openhoudt op dit punt,
al wilde CDA-woordvocrder
Joep de Boer daar niet open
lijk voor uitkomen. Een en
ander kwam naar voren tij
dens een verkiezingsbijeen
komst in Groningen over de
problematiek in Zuidelijk
Afrika die was georganis«-erd
door de werkgroep Zuid-
Afnka