„Je krijgt een soort
band met de gasten'*
UikliJB-
PvdA wil snel nieuwe
wet studiefinanciering
Negentig
jaar en
vierde
generatie
Bernsen
Stevenshof: ministers oneens
Personeel Endegeest
moet minder ziek zijn
DONDERDAG 14 MEI 1981
Kok-eigenaar M.J. Bernsen (derde.genera tie): nog vijfjaar.
LEIDEN - Dinsdag 5 mei: premier Van Agt heeft gezegd
dat we bevrijdingsdag weer eens ouderwets moeten vie
ren, maar in Leiden vindt die oproep nauwelijks of geen
weerklank. Een druilerige dag - letterlijk en figuurlijk.
Ook het jonge muzikantenkorps met bijbehorende majo
rettes, die midden in de Breestraat door een autobus zijn
uitgespuugd, hebben weinig trek in musiceren en het ko
ket strekken van de benen. Liever een kroket. Ze vluchten
het dichtstbijzijnde etablissement binnen, waar het be
dienend personeel luidruchtig opdracht krijgt om enig
eetwaar op tafel te toveren.
Dinsdag 5 mei: voor Bernsen - officieel tearoom-restaurant
Bernsen, maar een beetje Leidenaar heeft aan dat ene
woord genoeg - een dag als alle anderen. Feest of geen
feest, hier gaat het leven gewoon door. Rust, degelijk en
vertrouwd, de drie pijlers waarop het Bernsen-imperium
rotsvast zetelt. Hét adres voor ouderen, die geen zin heb
ben in modernistische bistro-poespas en voor alleenstaan
den, die wat aanspraak combineren met een kloeke maal
tijd.
Het rumoerig muziekgezelschap wordt bij Bernsen met de
grootst mogelijke reserve ontvangen, maar niemand
geeft een krimp. De illusie van onder-ons zal niet worden
verstoord. Drie dames, die aan een belendend tafeltje van
de ordeverstoorders huizen, laten zich niet van de wijs
brengen en zetten hun gekout doodgemoedereerd voort.
Alsof er niets aan de hand is. Ook de bediening hand
haaft met een bevroren glimlach een ijzeren zelfdiscipline
en de uiterste beleefdheid. Lijdzaam verzet.
Als het tijd is voor muziek maken en de serene rust in het
restaurant is weergekeerd, schuift M.J. Bernsen, kok-eige
naar van tearoom-restaurant, aan ons tafeltje. Praten
over negentig jaar Bernsen, terwijl het toetje van het ju
bileummenu in aantocht is. Dat soort volk zie je bij ons
niet vaak", besluit hij het incident met een lachje, dat veel
tolerantie verraadt.
Wc noteren: 1891. In de Diefstecg
begint de Bernsen-victorie, maar
acht jaar later verkast opa Bern
sen - net als kleinzoon met de ini
tialen M.J. - naar de Breestraat.
Een periode, waarin de Bree
straat nog geen Breestraat is. De
chocolaterie-kokerij van Bern
sen was een van de eerste win
kels in een straat vol woningen.
Ook de uitzending van diners -
"dat kennen jullie natuurlijk
niet, hè" - behoort tot het taken
pakket van de eerste generatie
Bernsen.
De tweede lichting die in 1923 het
vaandel overneemt, stoot die
taak af. Onder leiding van zoon
J.A. Bernsen wordt het in 1933
Maison Bernsen. Voor lunches
en diners. Op de eerste etage
komt een Indisch restaurant
"met een kok die niet kon lezen
of schrijven".
Het estafettestokje gaat in 1951
over in de handen van J.M. Bern
sen. Zy het niet zonder slag of
stoot. Hij had immers goed werk
bij een gerenommeerde Haagse
tent. Moet hij dat opgeven? Maar
uiteindelijk laat ook de derde ge
neratie Bernsen het kasteel niet
in de steek. Maison Bernsen
wordt echter wel tearoom-res
taurant Bernsen. Want dan zijn
er de hele dag klanten, zo rede
neert M.J. Bernsen. "In de mor
gen mensen voor de koffie met
gebak, 's Middags de lunch en de
snack en 's avonds het restau-
rantwerk".
Dan zult U het wel druk hebben,
veronderstellen wij. "Ja, ik maak
wel het dubbele van wat een nor
maal mens werkt", zegt hij haast
verontschuldigend. Bovendien:
zelf gebak maken en behalve de
maaltijden ook nog het verzor
gen van koude buffetten. "Ach.
vroeger was het zes dagen
werken en de zevende dag naar
school. Je bent het gewend. Ja,
toch?".
Klantenkring
De studenten die Bernsen vroeger
met regelmaat bezochten zijn in
middels met een smallere beurs
uitgeweken naar de mensa. Maar
reden tot klagen hebben ze bij
Bernsen niet. Waarom ook met
de schare vaste klanten en de ve
le buitenlanders. Vroeger veelal
door de politie naar Breestraat
157 verwezen, maar ook op eigen
gelegenheid weten ze Bernsen
wel te vinden.
Geregeld moeten hongerige magen
daarom ook naar de eerste etage
worden doorgestuurd. Niet voor
niets is het personeel in de loop
der jaren van zes naar twaalf ge
groeid en niet voor niets in de
zaak vijf jaar geleden grondig
verbouwd. Velen denken nog
met weemoed terug aan het oude
Bernsen - tafeltjes met witte
kleden - zo niet echter M.J.
Bernsen zelf. Hij is nog altijd
zeer ingenomen met het inte-
rieurtje, dat van buitenlandse
restaurants is afgekeken.
Vijfenvijftig is hij nu, M.J. Bernsen
en als het aan hem ligt, gaat hij
nog vijfjaar door. En daarna? Er
is een zoon, maar het is nog maar
de vraag of die de zaak zal over
nemen. Eigenlijk hetzelfde ver
haal als dertig jaar geleden. Een
goede baan bij een restaurant
van naam en voorlopig niet van
zins om Bernsen het honderdja
rig bestaan binnen te leiden.
Niettemin is er al een lid van de
vierde generatie tot de staf toege
treden. Dochter Carla heeft de
taak van haar moeder overgeno
men en waakt nu als een moeder
gans over de serveersters
Altijd bereid tot een praatje met
één van de stamgasten. Zegt Car
la: "Ja, logisch toch. De meesten
ken je onderhand wel. Veel men
sen stellen het ook hartstikke op
prijs als je een praatje met ze
maakt. Eigenlijk ben je zo een
soort van maatschappelijk
werker, niet dan? Ja, je krijgt een
soort band met de gasten. Er is er
ééntje, die komt al vijfendertig
jaar en als-ie niet komt, zegt-ie
het altijd".
BART JUNGMAN
De prijs
"Hoe ik heet? Dat is toch niet be
langrijk, het gaat toch om Bern
sen. Ik kom hier sinds 1967. Als
student. Gemiddeld één keer per
week, maar nu zo'n drie maal in
de week. Die verbouwing van vijf
jaar geleden vond ik in het begin
maar niks. Veel te modem. Nu
bevalt het me wel, het is meer in
gespeeld op een grotere klanten
kring, hè. Wat me vooral in Bern
sen bevalt is de relatie kwaliteit-
prijs, ik bedoel: goede kwaliteit
voor een lage prijs. Ook de bedie
ning is naar behoren en boven
dien omtmoet je.hier vaak goede
bekenden. Het is gemakkelijk,
ligt centraal vlakbij mijn werk.
Npe, alleen als het een karakter
van een etentje krijgt, iets spe
ciaals, dan ga ik ergens anders
naar toe".
Als thuis
"We hebben wel eens een menings
verschil. Mijn man wil dan naar
iets anders en ik wil gewoon
naar Bernsen. Ach, die bistro's
trekken mij nou eenmaal niet zo
aan. Wat me hier zo bevalt is dat
het net als thuis is. Net zoveel va
riatie als thuis. En daarbijde
kwaliteit is goed. Bernsen is trou
wens ook beter geworden. Vroe
ger was het veel meer een familie
zaak. Dat was vooral de invloed
van oma, hè. Aan die verbou
wing moesten mijn man en ik ook
wel een beetje wennen. Maar dat
was binnen een jaar over, hoor".
Die buurman
"Vroeger ging ik nog wel eens naar
een Chinees, maar dat is nu over.
En voor de rest is het ook pile-
maal veel te kostbaar. Trouwens,
het bevalt me hier goed. Ga maar
na: het menu is gevarieerd, een
gemoedelijke bediening en een
prettige sfeer. Ik kom hier nu zo'n
twee jaar. Vijf avonden in de
week. Zo leer je de andere klan
ten ook een beetje kennen. Zo is er
een oud baasje, dat in de Mors
woont, vlakbij waar ik vroeger
gewerkt heb. Ik kwam hem hier
tegen. Hij riep: 'Ha, die buur
man. Waarom kom je niet bij me
zitten'. Dat heb ik toen gedaan en
sindsdien eet ik vaak samen met
die man".
DEN HAAG-LEIDEN - De ministeries van defensie,
volksgezondheid en volkshuisvesting zijn het nog
niet eens kunnen worden over de risico's van de
oliepijpleiding in de Stevenshofjespolder in Leiden
voor de woningbouw in dat gebied.
„Er wordt nog steeds overleg gevoerd tussen de drie
ministeries onderling over deze zaak", zei een
woordvoerder van het ministerie van volksgezond
heid en milieuhygiëne gisteren desgevraagd.
Begin september vorig jaar stelden drie PvdA-Twee-
de-Kamcrleden schriftelijke vragen aan de bewinds
lieden van de drie departementen. Zij vroegen on
der meer welke risico's een dergelijke pijpleiding
voor de toekomstige bewoners zou kunnen opleve-
De kamerleden Stemerdink, Van Dam en Epema-
Brugman willen weten of de betrokken ministeries
de opvatting van de regionale inspecteur van de
volksgezondheid in Zuid-Holland onderschrijven
dat een werkelijk veilige afstand tussen de in het
gebied van het ontwerp-bestemmingsplan „Ste
venshofjespolder" lopende brandstofleiding van de
Defensie Olie Centrale en de voorziene bebouwing
„ten minste enkele honderden meters zou moeten
bedragen".
Mocht dit werkelijk zo zijn, dan willen de vragenstel
lers van de drie ministers weten hoeveel woningen
zich thans binnen een zone van enkele honderden
meters ten opzichte van deze en of andere pijplei
dingen bevinden. Ook willen ze weten hoeveel wo
ningen er door een dergelijke leiding niet kunnen
worden gebouwd.
Zij willen tenslotte van de bewindslieden weten of de
ze bereid zijn zodanige voorzieningen te treffen, dat
de afstand tot de leiding zo klein mogelijk kan wor
den gehouden, zodat in elk geval het in de plannen
genoemde aantal woningen in het gebied kan wor
den gebouwd.
Over het antwoord op deze vragen is men het. zo blijkt
uit reacties van de voorlichtingsdiensten van de drie
departementen, nog niet eens kunnen worden.
LEIDEN - Wanneer het personeel van Endegeest de rest van dit jaar
evenveel ziek is als in het eerste kwartaal, komt het psychiatrisch zie
kenhuis aan het eind van 1981 een bedrag van 540.000 gulden tekort
voor de salarissen. Dat blijkt uit de voorlopige cijfers voor het eerste
kwartaal van de begroting van dit jaar.
Er is dan nog niet eens rekening gehouden met de extra kosten die moe
ten worden gemaakt voor de afbouw van de Voorgeesten. De patiënten
van de Voorgeesten gaan namelijk naar een andere kliniek en nemen
niet al het personeel mee dat nu voor ze zorgt. Endegeest blijft dan nog
met personeel zitten dat niet meer in aanmerking komt voor een ver
goeding van het COZ.
Om de salariskosten toch te kunnen dekken heeft Endegeest verschillen
de maatregelen bedacht Zo zullen er volgend jaar minder leerlingen
worden aangenomen. Endegeest gaat proberen een deel van de oplei
ding te vullen met mensen die al in het ziekenhuis werken, maar nooit
de kans voor de opleiding hebben gehad. Zo zal de kliniek niet zoveel
nieuw personeel hoeven aantrekken als nu het geval is.
Ook komen er binnenkort verschillende vacatures binnen het zieken
huis. die voorlopig niet worden ingevuld. Dat is volgens de directie ook
niet nodig omdat er kort geleden enkele nieuwe functies zijn vervuld.
Als socialisten in kabinet komen
LEIDEN - Als het aan de PvdA
ligt, komt er op korte termijn een
nieuwe wet waarin de financiële
positie van de studenten is gere
geld. Die toezegging deed het so
cialistische Tweede-Kamerlid
Verkiezingen
l Breehuys staat met het oog
op de nadere verkiezingen
morgenmiddag de politiek
centraal. Vat i drie uur af zijn
vertegenwoordigers van een
aantal partijen aanwezig
met informatiemateriaal, ook
is er een sprekershoek inge
richt. Actiegroepen 'zullen de
politici met voor jongeren be
langrijke vragen bestoken.
Rommelmarkt
De evenemetitencommissie van
de Herensingelkerk houdt za
terdag van tien tot vier uur
een rommelmarkt op het voor
plein en bij dè zij ingang van
de kerk. Ook zal er een stand
zijn van scoutinggroep St. Jo
seph en een prijzenstand van
de loterij waarvan 's mid
dags de trekking zal worden
gehouden. De opbrengst is be
stemd voor de restauratie
van de kerkramen.
Muziek
Op het podium van het Leids
Vrijetijdscentrum. Bree
straat 66, toordt vrijdag
avond plaats gemaakt voor
twee nieuwe bands uit de
Haagse popscene: The Affair
en Screenmusic. Beide groe
pen spelen rockmuziek (eigen
composities). In het T-huis
van het LVC treedt dezelfde
avond de Colombiaanse mu
ziekgroep Los Esperantos Del
LLano Adentro op. Dat con
cert begint om half elf
club Pernix morgenavond
een fakkelloop in en rond de
Leidse Hout. Deelnemers kun
nen kiezen uit 2'/z. 5 en 10 ki
lometer over een met fakkels
verlicht parcours. De start is
om tien uur bij de Pernix-
kantine aan de A. Duyck-
laan: inschrijven kan van
half tien af.
Griekenland
Mevrouw T. van der Vest-Vra
na geeft vrijdagavond in di
Kapelzaal van K&O aan dt
Oude Vest een lezing mei
dia's over Griekenland. Aan
vang acht uur.
Hockey
Fakkelloop
Ter gelegenheid van haar zes
tigjarig bestaan organiseert
de Leidse christelijke korfbal-
De gemeentelijke schoolsport-
commissie heeft voor leerlin
gen van het voortgezet onder
wijs een hockeytoemooi op
het programma gezet. Dat
wordt zaterdag gehouden op
sportpark Roomburg aan de
Van Vollenhovenkade, van
tien tot vier uur. De beste
teams krijgen de bekers die
door het Leidsch Dagblad ter
beschikking zijn gesteld.
Van den Anker gisteren. Komt
de PvdA in de regering dan is er
volgend jaar daarover een wets
ontwerp te verwachten, zo ver
wachtte hij.
Van den Anker was gistermiddag
in het Academiegebouw aan het
Rapenburg lid van een forum
waarin de studiefinanciering ter
discussie stond. Een onderwerp
dat de laatste tijd nogal in het
nieuws is nadat minister Pais
van onderwijs zijn gedachten
daarover in een brief aan het par
lement kenbaar had gemaakt. In
het kort komt het hier op neer:
Qm studenten zelfstandig te ma
ken, moeten zij financieel van
hun ouders worden 'losgeweekt'.
Naast een voor iedereen gelijke
basisbeurs kan de studerende
zijn inkomen aanvullen met een
lening, die bij een bank moet
worden afgesloten.
Alle sprekers (behalve Van den
Anker waren dat Lansink van
het CDA en Ouden Ampsen van
de CPN) waren het er over eens
dat die plannen geen werkelijk
heid moesten worden. In plaats
van een financiële afhankelijk
heid van de ouders, ontstaat
daarmee een soortgelijke ver
houding met het bankwezen. En
dat was volgens alle forumleden
nog beroerder.
Maar wat dan Ouden Ampsen,
fractiemedewerker van de CPN
in de kamer, had de meest radi
cale oplossing. Geen beursen of
leningen, maar voor iedere stu
dent een studieloon. zo luidde
zijn 'Ei van Columbus' voor de al
jaren slepende perikelen rond
het systeem van studiefinancie
ring. Van den Anker verwees
naar het verkiezingsprogramma
van zijn party, Weerwerk: eerst
een basisbeurs en daar bovenop
een bedrag dat afhankelijk moet
worden gesteld van het inkomen
van de ouders.
Lansink. lid van de Tweede Kamer
voor het CDA, kon een heel eind
meegaan in die voorstellen. De
mogelijke coalitiepartners bij
een volgende regering lijken dus
wat dat betreft snel tot overeen
stemming te kunnen komen.
Lansink kon in verband met par
lementaire werkzaamheden
maar eventjes op het forum aan
wezig zijn. In de korte tijd dat hy
er was, maakte de CDA'er zich
niet bijster populair bij het stu-
dentengehoor.
Eerst trok hij de slechte inkomens
positie van studenten in twijfel.
"Ver beneden het bestaansmini
mum, is dat nu wel zo?", vroeg
het CDA-lid zich af. "Bewijs dat
eerst maar eens. Ik geloof er
niets van". En vervolgens stelde
hij dat de verhoging van het col-
legeld ook niet als al te rampzalig
moest worden opgevat. "Die 750
gulden is niet zo'n vreselyk zwa
re last".
Het is trouwens nog maar de vraag
of die verhoging metterdaad
doorgaat. Volgens Van den An
ker is de agenda van de Tweede
Kamer zo vol, dat het twijfelach
tig is of dat punt nog voor de ver
kiezingen aan de orde komt.
Bernsen sinds vijf jaar: modern interieurtje.
