VS en Moskou gaan praten
Een hele
goeie zware shag
is samen
gesteld uit de
beste Kentucky
tabakken.
Sadat roept op tot actie om Libanon te
Brandt: "VS bemoeien
zich teveel met Bonn"
Het betere zware werk. i
Giscard gaat in op
voorwaarden van
socialist Mitterrand
Mngabe: meer zeggenschap arbeiders
Volgende week datum kernwapengesprek bekend
Classe Royale. Pils van grote klasse.)
MAANDAG 4 MEI 1981
BEIROET - Het afgelopen week
einde heeft de Egyptische presi
dent Sadat zijn Arabische oppo
nenten tot gemeenschappelijke
actie opgeroepen „om Libanon
te redden". Sadat kritiseerde Is
raels optreden in Libanon, maar
zijn felste uitlatingen betroffen
Syric. dat „alle partijen in het
conflict: christen-rechts, mos
lim-links en de Palestijnen. door
de jaren heen tegen elkaar had
uitgespeeld en afwisselend had
gesteund en bevochten", aldus
Sadat.
Sadat ontkende op retorische wijze
dat de Egyptisch-Israëlisch-
Amerikaanse Camp David-ak-
koorden de oorzaak waren van
de ellende in Libanon, een zaak
waar men in Libanon zelf heel
anders over denkt.
Politieke waarnemers in de Liba
nese hoofdstad zien in Sadats an-
ti-Syrische taal een poging van
de Egyptische leider om olie op
het Libanese vuur te gooien - hij
onderschrijft immers de these
van Israel en de falangisten dat
Syrië verantwoordelijk is voor
het Libanese drama - en om zijn
eigen geïsoleerde positie in de
Arabische wereld weer enigszins
te doorbreken.
Hoewel Syries positie zelf in de
Arabische wereld ook niet floris
sant is (ruzie met Irak en met
Jordanië enz heeft Israëls di
recte militaire optreden tegen
Syrische eenheden van de Arabi
sche vredesmacht in Libanon vo
rige week wel tot gevolg gehad
dat Saocdi-Arabië. Koeweit en
Libië Syrië diplomatieke en zelfs
symbolische militaire steun he-
ben toegezegd in Damascus' con
frontatie met Israel in Libanon.
En wat Camp David betreft heerst
er irf de Arabische wereld (afge
zien van Egypte en Soedan) de
mening, dat Libanon het eerste
slachtoffer is geworden van een
allesbehalve ideale „vredesrege
ling" vóór het Midden-Oosten
die Camp David inhoudt: geen
politieke toekomst voor de
400.000 Palestijnen in Libanon
en het buitensluiten van de PLO-
Syrië en de Sowjet-Unie van het
vredesproces
Damascus heeft sinds kort een
vriendschapsverdrag met de
Russen, en de Synërs (middels
de Arabische vredesmacht) en de
Palestijnen zijn beide een mili
taire factor van de eerste orde in
Libanon. Aan de andere kant van
de „groene lijn" in Libanon staan
de door Israël gesteunde Had-
dad-milities en de falangisten.
wier anti-Syrische en anti-Pale
stijnse sentimenten op meester
lijke wijze worden uitgebuit door
Israël, dat als zelf opgeworpen
„protector van de Libanese
christenen" vrij spel heeft om Li
banon blijvend instabiel te hou
den. Libanon dreigt ten onder te
gaan. niet zozeer door de door
Sadat gesignaleerde inter-Arabi
sche tegenstellingen, maar door
een Syrisch-Israclische kracht
meting met als inzet: de toe
komst van de Palestijnen.
Wat Sadat met zijn uitspraken over
Libanon ook wil aantonen, is dat
Egypte, naast Israel. Amerika's
enige betrouwbare bondgenoot
in het Midden-Oosten is. en dat
achter Damascus' huidige pogin
gen om weer een „Pax Syriana"
(ook acceptabel voor de falangis
ten) in Libanon in te stellen,
slechts de hand van Moskou zit.
Want het zijn raketten van Russi
sche makelij (Sam-2 en Sam-6)
die de Syrièrs in Centraal Liba
non hebben opgesteld als ant
woord op door Israel eerder on
dernomen aanvallen met door
Amerika geleverde F-15- cn F-16-
jagers op Syrische helikopters.
Israel beschouwt terugtrekking
van de Syrische raketten - een
„bedreiging voor de Libanese
christenen en voor Israëls veilig
heid zelf", vindt Israël - als een
eerste voorwaarde voor stopzet
ting van Israëlische acties in Li
banon tegen de Syriers. In feite
zijn Israels eisen als afschrikking
bedoeld voor Svriès bemoeienis
sen met Libanon in het alge
meen.
Sr is nu een situatie ontstaan waar
bij Israël en Egypte als het ware
wedijveren om de Syrische „ver
zoeningspogingen" in Libanon
te torpederen Vandaag werd de
Syrische minister van buiten
landse z^ken Khaddam weer in
Beiroet verwacht voor bespre
kingen met alle Libanese partij
en. inclusief de falangisten Het
gaat hierbij in de eerste plaats
om een eventueel akkoord tus
sen de falangisten en de Syriers
de falangisten willen garanties
„tegen de Palestijnen". terwijl dc
Svni-rs die wel willen geven in
dien de falangisten met Israel
zouden breken. Het feit dat de
Syriers en de falangisten de laat
ste vijf dagen nietmeer op elkaar
schieten in Libanon, is een aan
wijzing dat dc dialoog wellicht
resultaten kan hebben.
Khaddams missie is gericht op het
doorbreken van de oude strijd
vraag in Libanon wat moet er
eerst komen: veiligheid (zoals de
falangisten eisen) of nationale
verzoening (zoals moslim-links
wil). De Syriers proberen dit
keer beide problemen simultaan
aan te pakken opening van het
internationale vliegveld en de
wegen tussen Oost en Wcst-Bei-
roct ophefTing van het beleg om
Zahle en stationering van het Li
banese leger op die plaatsen
waar Syriers en falangisten oog
in oog staan, en tegelijkertijd het
op gang brengen van de politieke
dialoog tussen alle partijen in Li
banon met als einddoel nationa
le verzoening
En zo is de cirkel weer rond Liba
non verwerpt Camp David cn
dus Sadats politiek, terwijl Sadat
de Syrische positie in Libanon
probeert te ondergraven Egyp-
tisch-Syrische. Synsch Israëli
sche en op de achtergrond Ame
rikaans-Russische tegenstellin
gen staan borg voor continuering
van dc Libanese crisis, zodat de
Libanezen zelf er niet toe kun
nen komen om hun onderlinge
geschillen bij te leggen
PARIJS (Reuter) - President Valéry Giscard d'Estaing heeft gis
teren verklaard dat hij wil deelnemen aan een televisiedebat met
zijn socialistische opponent op voorwaarden die voor Mitter
rand aanvaardbaar zijn. Tussen de twee rivalen voor het Franse
presidentschap woedt ai dagen een woordenstrijd over dit tele
visiedebat: Giscard wil een rechtstreekse confrontatie met Mit
terrand. maar de socialist wil dat de twee kandidaten elk twee
journalisten aanwijzen die de vragen moeten stellen. "Mitter
rand mag meebrengen wie hij wil", zei Giscard gisteren. Het
televisiedebat zou morgen worden gehouden.
Het kamp van Giscard heeft Mitterrand tot dusver verweten dat
hij een rechtstreeks duel niet aandurft, omdat hij dat voor de
verkiezingen van 1974 op punten heeft verloren tegen Giscard.
Mitterrand zei gisteren dat de president zijn best doet om kalm en
waardig te schijnen, maar dat hij nu de kluts kwijt raakt en geen
greep meer heeft op de situatie. Giscard vertegenwoordigt een
falend beleid, en nu doet hij zijn best om de Fransen angst aan te
jagen met het vooruitzicht van maatschappelijke hervormingen,
aldus Mitterrand.
Giscard vertelde een gretig gehoor dat een Frankrijk onder Mitter
rand, die met behulp van communistische stemmen gekozen
moet worden, geen internationaal prestige zal hebben.
"Frankrijk zal terugvallen in de rijen van naties in verval. Mijn
hart is van smart vervuld als ik bedenk wat we zouden kunnen
zijn, en wat er van ons dreigt te worden", aldus Giscard.
De laatste opiniepeiling voordat komende zondag de beslissende
tweede verkiezingsronde wordt gehouden geeft Mitterrand 51,5
procent en Giscard 48,5 procent.
SALISBURY (Reuter) De arbeiders in Zimbabwe moeten me
dezeggenschap krijgen over het bestuur van particuliere maat
schappijen en het verdelen van de winst, zo heeft premier Ro
bert Mugabe verklaard.
Over het beginsel van winstdeling merkte hij op 'als dat commu
nisme wordt genbemd, dan moeten we daar maar toe overgaan
Na het verkrijgen van politieke onafhankelijkheid moest nu ge
streefd worden naar economische onafhankelijkheid Daarom
zeggen we dat wij onze rijkdom zelf m handen moeten krijgen
zo zei de premier onder gejuich van zijn gehoor.
Hij oefende kritiek op de mijnbouwindustrio Volgens hem is dc
regering er niet zeker van dat dc betrokken maatschappijen vol
ledige gegevens verstrekken over huil a< ttvRCtf Op het i
blik vertrouwt de overheid op de rapporten van de ondernemin
gen 'Dat is niet genoeg Wij willen erbg zijn om te zien of het
waar is dat er zoveel koper is gewonnen Wij wensen een plaats
binnen de industrie", aldus Mugabe
Zijn verklaring zal zeker bij particuliere ondernemers de vrees
aanwakkeren dat dc Zimbabwese regering haar socialistische
koers zal versterken. Eerder had de premier te kennen gegeven
dat hij voorstander was van een gemengde economie
Van onze speciale verslaggever
ROME (GPD) - NAVO-secrctaris-generaal Luns verwacht
dat pas volgende week de datum bekend wordt voor de
hervatting van het Amerikaans-Russisch overleg over
vermindering van de kernbewapening in Europa. Dat zal
waarschijnlijk gebeuren op de halfjaarlijkse bijeenkomst
van de defensieministers van de NAVO-landen die el
kaar op 12 en 13 mei in Brussel ontmoeten.
Door het uitblijven van nieuwe on
dcrhandelingen tussen dc Sow
jet-Unie en de Verenigde Staten -
die sinds het korte overleg in ok
tober vorig jaar werden opge
schort - ontstaat er in West-
Duitsland en met name binnen
de SPD steeds meer verzet tegen
het dubbelbesluit Behalve de af
deling Baden-Wurttemberg zet
ook het Saarland grote vraagte
kens.
weken geleden in Bonn dat her
vatting van het Amerikaans-Rus
sische kernwapenoverleg afhan
kelijk is van het „gedrag van de
Sowjet-Unie in de komende
maanden". Hij doelde daarbij
vooral op de situatie rond Polen,
die Luns fifleren als ..betrekke
lijk rustig" omschreef.
Op dc NAVO-raad in Rome wordt
opnieuw sterke aandrang van
vooral Duitsland op Amerika
verwacht om zo spoedig moge
lijk met Moskou over verminde
ring van de Europese kernbewa
pening te gaan onderhandelen.
De Duitse minister van buiten
landse zaken Hans Dietrich Gen
scher zei vorige week nog dat hij
in Rome zou pleiten voor vast
stelling van een datum voor her
vatting van het Amerikaans-Rus
sische overleg. Mr. Luns zei en
kele dagen geleden ook dat hg
het mogelgk achtte dat in Rome
een datum, of anders een globaal
tijdschema, genoemd zou wor-
den
De duidelijke toespeling van Luns
op de rivaliteit tussen Haig cn
Weinberger (Luns zei letterlijk
„Beide horen kennen we") werd
in do Italiaanse hoofdstad uiige»
legd als een laatste poging Was
hington over te halen snel een
duidelijk standpunt in te nemen
Dezelfde betekenis kan worden
gehecht aan zijn uitspraak dat er
een groeiende noodzaak is om
'intensiever en regelmatiger ge
bruik te maken van het alliantie-
mechanisme' om de toenemende
uitdagingen voor de westelijke
veiligheid tegemoet te treden
Luns bepleitte ook een actievere
rol voor de regeringen van de
NAVO landen bij hot informeren
van het grote publiek over het
karakter van het bondgenoot
schap en de essentile rol van de
alliantie bij het geranderen van
dc veiligheid en de vrijheid van
het Westen. Behalve over de
kernbewapening in Europa zul
len de NAVO-ministers. volgens
Luns. ook spreken over dc pro
blemen in het Midden-Oosten cn
Zuidwest-Azi en. zoals hij zei, an
dere gebieden waar de „vitale be
langen van het Westen worden
bedreigd".
Bescheiden pilsjes moe
ten het van nun smaak
hebben. Vandaar deze Qj
bescheiden advertentie.
Gijzeling in Bolivia
LA PAZ (UPI) - Een uiterst-rechtse Boliviaanse commandogroep houdt
sinds zaterdag 52 werknemers van de Amerikaanse olie-raffinaderij Oc
cidental Petroleum in gijzeling De olieraffinaderij staat bij Santa Cruz,
ten zuidoosten van de Boliviaanse hoofdstad La Paz. Onder de gegijzel
den is ook een Amerikaan. Volgens Boliviaanse dagbladen eist de
groep het aftreden van president Luis Garcia Meza. Als de eisen niet
worden ingewilligd dreigen de overvallers met dynamiet de aardgas
bellen bij de raffinaderij op te blazen.
Volgens de Boliviaanse pers staat het commando onder leiding van Car
los Valverde, de leider van de uiterst-rechtse 'Boliviaanse socialistische
falange'.
Mr. Luns zei dit gisteravond aan dc
vooravond van de Atlantische
Raad van ministers van buiten
landse zaken, die vandaag en
morgen in Rome plaats heeft. „Ik
denk dat ook de Amerikaanse
minister van defensie Caspar
Weinberger zijn zegje wil doen
over de vaststelling van een da
turn", aldus Luns. die daarbij
duidelijk doelde op rivaliteit tus
sen Weinberger en de Ameri
kaanse minister van buitenland
se zaken Alexander Haig.
De hervatting voor het kernwapen-
overleg tussen Washington en
Moskou, waarbg de Europese
kernbewapening centraal staat,
is het belangrijkste onderwerp
van de NAVO raad in de Italiaan
se hoofdstad. Alle Europese NA
VO-landen willen dat het overleg
over vermindering van zoge
naamde middellange afstands
wapens zo snel mogelijk op gang
komt. De regering van de Ameri
kaanse president Reagan heeft
echter veel minder haast.
Haig, voormalige opperbevelheb
ber van de NAVO. geldt in Was
hington als de bewindsman die
het meest tot het Europese
standpunt neigt. Zijn collega op
Rome zijn Amerikaanse collega defensie, Weinberger, zei enkele
(van onze correspondent Hans
Amesz
BONN - Aan de vooravond van de
NAVO-vergadering in Rome
heeft de voorzitter van de groot
ste Westduilse regeringspartij
SPD. Willy Brandt, ernstige kri
tiek laten horen op de Ameri
kaanse inmening in de binnen
landse aangelegenheden van
West-Duitsland. Brandt sprak op
een partijcongres van de SPD in
de deelstaat Baden-Wurttemberg
over de plaatsing van de nieuwe
Westen komt
met nieuw
voorstel voor
Namibië
ROME (UPI Reuter) - De vijf wes
terse landen die samenwerken in
de "contact-groep voor Namibië
gaan nieuwe voorstellen opstel
len die de onafhankelijkheid van
Namibië moeten bespoedigen.
Vertegenwoordigers van dc Ver
enigde Staten. Engeland. Frank
rijk. West-Duitsland cn Canada
zullen eind mei bijeenkomen om
zich over een nieuw compromis
te buigen. De afspraak daarvoor
is gisteren gemaakt in Rome.
waar de ministers van buiten
landse zaken informele bespre
kingen hebben gevoerd aan de
vooravond van de NAVO-minis
terraad.
De vijf landen werken al vier jaar
samen in een "contactgroep", in
de hoop de Zuidafrikaanse me
dewerking te kunnen krijgen
voor een internationaal aan
vaardbare regeling voor Nami
bië In een communiquë zeiden
de vijf gisteren dat Namibië al te
lang op de internationale agenda
heeft gestaan, en dat hun rege
ringen zich krachtig zullen beij
veren voor een spoedige onaf
hankelijkheid van Namibië
Amerikaanse functionarissen te
kenden daarbij aan dat er alleen
kans bestaat op een geslaagd
compromis als daarbij rekening
wordt gehouden met Zuid-Afn
ka's "gerechtvaardigde zorgen
over zijn eigen veiligheid".
middellange-afstandsraketten.
Het partijcongres nam een reso
lutie aan. waarin wordt gevraagd
het NAVO-besluit van december
1979 te herzien.
Brandt zei dat Washington sinds
korte tijd "buitengewoon merk-
v. aardige dingen van de Bonds
republiek" wil. Het loopt toch al
le spuigaten uit, aldus Brandt,
als er in de omgeving van de pre
sident mensen zitten die zich
aanmatigen over de begroting in
West-Duitsland te kunnen beslis
sen Brandt doelde daarbij ken
nelijk op uitlatingen van de
Amerikaanse minister van de
fensie Weinberger. Tegelijkertijd
legde de SPD-voorzitter er de na
druk op dat de Bondsrepubliek
onveranderlijk blijft 'ingebed' in
het NAVO-bondgenootschap
De coalitiepartner van de SPD. de
liberale FDP. heeft al geluiden
laten horen dat de uitspraak van
het partijcongres van de deel
staat problemen kan gaan ople
veren tussen de regeringspartij
en. De afdeling Baden-Wurttem
berg van de SPD vindt namelijk
dat de grootste regeringspartij
op haar volgende partijcongres
in Munchen het door haar geno
men besluit over de nieuwe mid
dellangc-afstandsrakctten van
de NAVO opnieuw ter discussie
moet stellen. In december 1979
had het partijcongres van de
SPD zich met betrekkelijk grote
meerderheid uitgesproken voor
het zogenaamde gubbelbesluit
van de NAVO, maar er daarbij
vooral de nadruk <>p gelegd dat
door onderhandelingen mm 1
worden voorkomen dat het ooit
nodig zou zijn dc raketten te in
stalleren.
Arrestaties
iii Turkije
ANKARA (AFP) - In Istanbul zijn
gisteren 168 leden van de marxia
tisch-leninistischc groepering
"Dev-Sol" gearresteerd, zo heb
ben de autoriteiten meegedeeld
Zij worden beschuldigd van
moord op dertig mensen, onder
wie acht politiemannen De
moorden zijn gepleegd vóór de
staatsgreep in Turkije veleden
jaar september.
(ADVERTENTIE)
f2.95
