Kremlin hekelt
Poolse partij
Rumoer rondom Arabië-reis Schmidt
mmz
Voorspelbaar resultaat in Frankrijk
Solidair met
hongerstakers
partijen
belangrijk
voor
toeede
Waarschuwing voor revisionisten9
tij-.
Luchtaanval Israël
boven Zuid-Libanon
IN3DAGEN
MAANDAG 27 APRIL 1981
PARIJS - Na de eerste ronde
van de presidentsverkiezin
gen is de Franse pers het er in
het algemeen over eens dat
de twee overgebleven rivalen
de tegenstanders in eigen
kamp van zich af hebben ge
schud.
President Giscard en socialistenlei
der Francois Mitterrand zullen
in de tweede en laatste ronde als
enig overgeblevenen weinig last
hebben van respectievelijk gaul-
listenleider Chirac en communis-
tenleider Marchais. Volgens de
laatste officile tellingen behaalde
president Giscard 28,03 procent
van de uitgebrachte stemmen, so
cialistenleider Mitterrand 26.01
procent, gaullistenleider Chirac
18,02 procent en communistenlei
der Marchais 15,35 procent.
De eindstrijd tussen Giscard en
Mitterrand zal worden geaccen
tueerd door de meningen van de
zes kleinere kandidaten, die on
geveer 12 procent van het stem-
menpotentieel achter zich heb
ben. Dat neemt niet weg dat het
politieke toneel in Frankrijk - zo
meent de Franse ochtendpers -
weer traditiegetrouw in twee
grote fronten is verdeeld. Binnen
de kampen is de interne strijd
door de sterkere gewonnen en de
twee winnaars beheersen weer
net als voorheen het terrein.
Teruggang
Met name de opzienbarende terug
gang van George Marchais heeft
in de pers grote aandacht gekre
gen. In het communistische par
tijblad l'Humanit schrijft hoofd
redacteur Ren Andrieu: ..Onze
tegenstanders zijn erin geslaagd
ons een slag toe te brengen".
Francois Mitterrand met echtgenote....
Vooral in de traditionele commu
nistische gemeenten rond Parijs
is de teruggang voor de commu
nisten groot. Men mag aanne
men dat dit ook komt door de
door de PCF georganiseerde aan
vallen op gastarbeiders.
Hoewel de strijd tussen de presi
dent en de socialistenleider op
een smalle overwinning voor een
van beide zal uitlopen, staat vast
dat het politieke landschap in
feite niet is veranderd. Na de uit
slagen van zondagavond - zo
merkt de ochtendpers op - is er
nauwelijks een vooruitgang in
het linkse kamp als totaal te be
speuren. En hoewel de president
minder stemmen kreeg dan de
opinie-onderzoekers hem had
den toegedicht, neemt dit niet
weg dat hij met zijn 28 procent
nog redelijk uit de bus komt, als
men bedenkt aan welke heftige
kritiek Giscard tijdens de verkie
zingscampagne heeft blootge
staan. Alle ellende van de afgelo
pen zeven jaar wordt een zitten
de president nu eenmaal in de
schoenen geschoven en in dat
verband is Giscard's teruggang
van bijna 33 procent in '74 naar
ruim 28 procent nog mild.
De Franse commentatoren wach
ten met spanning af welke beslis
sing gaullistenleider Chirac van
daag zal nemen en waartoe de
communisten in hun politburo
morgen zullen besluiten. Vast
staat echter dat de volgelingen
Achter hem behaalden de vyf ove
rige "kleine" kandidaten tussen
de 1 en 2.3 procent van de stem
men. De opkomst van de kiezers
die 81.55 procent van de 36.7
miljoen stemgerechtigden be
droeg. was iets lager dan zeven
jaar geleden.
De twee overgebleven presidents
kandidaten storten zich vandaag
weer in de verkiezingsstrijd. Alle
grote bijeenkomsten waren hier
voor al vastgesteld en Giscard
had ook al. overtuigd dat hij de
tweede ronde zou halen. Mitte-
rand voorgesteld twee debatten
op de televisie te houden.
PARIJS - Na het tellen van de
stemmen van 32.2 van de 36.6
stemgerechtigden, dat wil zeg
gen ruim 85 procent, was de ver
deling over de kandidaten als
volgt:
Kandidaat sssss temmen
perc.
Giscard d'Estaing
7.300 449
28 17
Mitterand
6.798.307
26.24
Chirac
1 VM) U'»
17.72
Marchais
3.982.783
15.37
Lalonde
9 118
3.86
Laguiller
6 11.163
2.36
Crepeau
5 75.998
2.22
Debre
4 32.992
1.67
Garaud
3 37.621
1.30
Bouchardeau
281.438
...en het echtpaar Giscard d'Estaing wachten gespannen de uitslag af
van de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen
van de gaullistenlcider zowel als
de communisten ook zonder hun
partijleiding een eigen besluit
kunnen nemen. Een belangrijke
rol in de eindstrijd speelt boven
dien de milieubeschermer La-
londe, die met de hoogste score
van de kleine partijen een sterke
onderhandelingspositie in
neemt
De huidige president Giscard d'Es
taing verklaarde gisteravond op
de televisie tevreden te zyn met
de uitslag. Hy noemde zich de
kandidaat die strydt tegen "de
bureaucratie en het marxisme"
en stelde zijn rivaal voor als "af
hankelijk van de communisten"
Mitterand die geen commentaar
wilde leveren op het verlies van
de communistische partij, stelde
slechts vast dat de strijd door
gaat".
Junta van
El Salvador
wilde geen
overleg
(Van onze correspondent
Rob Sprenkels)
MEXICO-STAD (GPD) - De rege
rende junta van El Salvador
heelt afwyzend gereageerd op de
uitnodiging van de guerrilla rond
de onderhandelingstafel de bur
geroorlog te bekoelen. De oppo
sitie kondigde vorige week aan
tot onderhandelingen ber«>id te
zijn als de tegen de guerrilla ge
richte offensieven van het leger
zouden worden gestaakt en on
dermeer de staat van beleg en
het sinds januari geldende uit
gaansverbod zouden worden op
geheven.
Jose Napoleon Duarte. de christen
democratische president van de
junta, hield dit weekeinde de
deur nog op een kiertje door te
verklaren dat de rebellen eerst
zelf de wapens moeten neerleg
gen „Daarna praten we", zo be
loofde hy. „maar links moet geen
voorwaarden vooraf stellen" En
kele uren later sloot kolonel Ab
dul Gutierrez elke vorm van be
middeling of overleg uit „Dat
zou samenwerking betekenen
met het internationale commu
nisme". zo beweerde hy via de
Salvadonaans radio en televisie.
Volgens Gutierrez, die over het al
gemeen wordt gezien als de ster
ke man binnen de junta, probe
ren de „communistische duiste
re elementen" slechts tyd te win
nen om „de oorlog te kunnen
voortzetten". Gutierrez acht vre
desoverleg uitgesloten „In El
Salvador kan niemand overleg
tot stand brengen", aldus het
junta-lid. En: .Als wij het heb
ben over een politieke oplossing
dan doelen we op de vcrkiezin
gen en op geen enkele andere
vorm van oplossing". Zoals be
kend heeft de junta voor volgend
jaar vrye presidentsverkiezingen
beloofd.
AI met ai diijki steeds duidelijker
dat het niet meer zo erg botert
tussen Duarte en het leger, dat
steeds meer onder invloed van
ultra-rechts blykt te staan. Duar
te heeft zich tot nog toe een voor
stander getoond voor een politie
ke. met andere woorden vreedza
me. oplossing voor de burgeroor
log. Gutierrez, en met hem het
gehele opperbevel van het Salva-
donaanse leger, heeft nu echter
duidelijk voor een militaire op
lossing gekozen. Eerst moeten
rust en vrede met wapens her-
steld worden en daarna houden
we verkiezingen, is de visie van
Gutierrez.
(Van onze correspondent
Hans Amesz)
BONN (GPD) - Zelden heeft een
reis van bondskanselier Helmut
Schmidt al van tevoren zoveel
stof doen opwaaien als het van
daag begonnen bezoek van de
Westduitse regeringschef en zijn
minister van economische za
ken, Lambsdorff, aan Saoedi-
Arabié. De gastheren in Riad ver
wachten namelijk van de kanse
lier duidelijke uitspraken over
gewenste wapenleveranties.
Hoewel Riad tot nu toe geen con
crete wensen in Bonn bekend
heeft gemaakt, staat vast dat de
Saoedi's 300 tanks van het type
Leopard II willen hebben. En dat
brengt de Bondsrepubliek in een
netelige positie.
Moreel is export van wapens aan
een land als Saoedi-Arabié voor
veel Westduitse politici een pro
blematische aangelegenheid, die
partijen, maar ook kerken en
vakbonden, verdeelt. Na de
Tweede Wereldoorlog voelde
juist West-Duitsland zich histo
risch verplicht tot uiterste terug
houdendheid by wapenleveran-
ties. In het geval van Saoedi Ara
bië komt daar bij dat Israël al
heeft laten weten de verkoop van
Duitse tanks aan een Arabisch
land als een dolkstoot in de rug
op te vatten.
Ook bestaat in de Bondsrepubliek
de regel dat er geen wapens mo
gen worden geëxporteerd naar
„spanningsgebieden", regio's
dus waar of oorlogen worden ge
voerd of zouden kunnen uitbre
ken Maar wat een „spanningsge-
bied" is. staat op een niet open
bare lijst in het ministerie van
buitenlandse zaken Dus kan
men by voorbeeld alleen vermoe
den dat het Midden-Oosten tot
de spanningsgebieden behoort-
In Bonn bestudeert het ministe
rie op dit moment opnieuw hoe
een dergelijk gebied gedefi
nieerd moet worden. Het is niet
uitgesloten dat dit begrip span-
ningsgebied zodanig zal worden
omschreven dat Saocdi-Arabic
er niet onder valt
Bondskanselier Schmidt heeft
aangekondigd dat tydens zijn be
zoek aan Riad g«*en definitieve
beslissingen zullen worden ge
nomen over wapenleveranties.
In een interview met een Keulse
krant in februari had hy gezegd
naar Saoedi Arabic te gaan om
„onze vrienden daar de Duitse
overwegingen kenbaar te ma
ken. die ons tot grote voorzich
tigheid on terughoudendheid
manen". Schmidt heeft er echter
ook geen twijfel aan laten bestaat
dat als de Bondsrepubliek reden
heeft ëën OPEC land dankbaar
te ziin. dat Saoedi-Arabie is.
In Bonn is er de laatste tyd steeds
meer de nadruk op gelegd dat
Saoedi Arable in het Midden
Oostenconflict een stabiliseren
de rol speelt en door zijn mati
gende olie-exportpolitiek de be
langen van de westerse indus
trielanden niet schaadt Voor
Bonn is de toekomstige olie poli
tick van Riad van het grootste
belang, omdat 27 procent van de
Duitse olie door Saoedi-Arabie
wordt geleverd Byna de helf
van de totale import komt uit hck
gebied van de Arabische golf
MOSKOU Het Russische persbureau Tass heeft zaterdag een felle aanval gedaan op de
Poolse communisten met de beschuldiging dat "revisionisten" van plan zouden zijn de
partij te reorganiseren en haar te ontdoen van de leidende rol in Polen.
Deze, in harde woorden gestelde
boodschap van Moskou is de eer-
ste officiële Russische reactie op
de voorstellen van Poolse com
munisten van afgelopen week
voor liberalisering van hun par-
"Revisionistische elementen in de
partiieeledingen proberen een
campagne op gang te brengen
die tot doel heeft de arbeiders in
een kwaad daglicht te stellen en
die moeilijkheden probeert te
creëeren in de partij, tussen het
centrale comité en regionale en
plaatselijke partijorganisaties",
aldus Tass.
TEL AVIV BEIROET (AFP/UPI/
Reuter) - De Israëlische lucht
macht heeft gistermiddag be
schietingen uitgevoerd op enke
le Palestijnse kampen in de
buurt van de Zuid-Libanese ha
venstad Sidon.
De aanvallen waren met name ge
richt op El Khalila, op 2 km ten
noordoosten van Tyrus, en op
Nabatiyeh. Het Israëlische op
perbevel deelde later mee. dat al-
(ADVERTENTIE)
UW KLEURENFOTO
le toestellen die aan de actie had
den meegedaan, veilig op hun
basis waren teruggekeerd.
Inwoners van Sidon op 40 km
van Beiroet - meldden na een se
rie beschietingen van hun stad,
dat er tientallen doden en ge
wonden waren. Uit andere bron
verluidt, dat het aantal slachtof
fers 18 bedraagt.
Het Israëlische opperbevel deelde
mee, dat de acties tot doel had
den pogingen van de Palestijnen
te verstoren, om infiltraties op Is
raëlisch gebied te ondernemen.
Israël heeft verder met kracht het
bericht tegengesproken, dat Is
raëlische toestellen zijn neerge
schoten na de luchtacties. Syrië
had in de vooravond gemeld, dat
zijn straaljagers twee Israëlische
vliegtuigen hadden neergescho
ten.
De Libanese minister van buiten
landse zaken bracht dit weekein
de een bezoek aan Damascus.
Met de Syrische regering be
sprak Fouad Boutros de inge
wikkelde toestand rond Zahle en
de Bekaa-vallei.
Na het bezoek gaf president Hafez
El Assad een verklaring uit.
Daarin zegt hij dat "Syrië een eind
wil helpen maken aan de burger
oorlog in Libanon, het Palestijn
se verzet (in Libanon) wil be
schermen, en eraan mee wil
werken dat de regering in Bei
roet opnieuw gezag krijgt in heel
Libanon."
Assad wees erop, dat van de huidi
ge situatie in Libanon maar een
partij voordeel heeft - Israël -
"Dergelijke activiteiten moeten
worden toegeschreven aan dege
nen die de Poolse communisti
sche partij willen afbrengen van
haar leidende rol in de samenle
ving", zo werd eraan toegevoegd.
Poolse communistische rebellen
riepen de afgelopen week, tij
dens een bijeenkomst in Torun,
op tot verwijdering uit de partij
leiding van pro-Russische aan
hangers van de harde lijn, en
drongen aan op democratische
hervormingen binnen de partij
structuur.
Het centrale comité van de Poolse
communistische partij komt
waarschijnlijk nog deze week
bijeen om de voorgestelde her
vormingen te bespreken als
voorbereiding op het partijcon
gres van 20 juli.
De belangrijkste ideoloog van het
Kremlin, Mikhail Soeslov, die
beschouwd wordt als een voor
stander van de harde lijn onder
de leden van het Russische poli-
tieburo. vloog afgelopen donder
dag naar Warschau voor overleg
met de Poolse situatie te ontvan
gen.
"Sovietskaya rossiya", het orgaan
van het centrale comité van de
Russische communistische par
tij. waarschuwde vrijdag, nadat
Soeslov weer in Moskou was
gearriveerd, dat alle leden van
het oostblok hetzelfde belang
hadden bij handhaving van het
Socialistische systeem in een
van de lidstaten.
In het verleden beschuldigden de
Russische media verscheidene
Poolse vakbondsleden van "con
tra-revolutionaire" tendenzen en
van het aanknopen van banden
met westerse tegenstanders van
het socialisme.
Ook uitte de Russische pers kritiek
op de Poolse leiding omdat deze
niet in staat zou zijn het hood te
bieden aan degenen die de partij
ideologie aanvallen. Maar het be
richt van zaterdag is waarschijn
lijk het eerste waarin bepaalde
elementen binnen de partij di
rect worden aangevallen.
In Russische terminologie houdt
de beschuldiging van "revisio
nisme" zoveel in als een tendens
naar wijziging van de communis
tische theorie op basis van kapi
talistische principes.
BELFAST - Tijdens de grootste betoging in Belfast in de laatste tien jaar hebben meer dan 10 000 mensen hun
steun betuigd aan de gevangenen in het H-blok van de Maze-gevangenis, waar o.a. Bobby Sands in hongersta
king is.
Toestand Sands kritiek
(Van onze correspondent Lia van Bekhoven)
BELFAST - Uit protest tegen de behandeling die Bobby Sands. IRA
gevangene en lid van het Britse Lagerhuis, en de andere drie hongersta
kers in de Maze-gevangenis krijgen van de Engelse autoriteiten liepen
gisteren in Belfast ruim 25.000 mensen mee in een demonstratie De
betoging, een der grootste van de afgelopen tien jaar. verliep rustig. De
demonstranten hielden rekening met de spoedige dood van Sands. Er
vindt geen officieel overleg meer plaats over hoe zijn leven nog gered
kan worden.
De sprekers, onder wie het vroegere Lagerhuislid Bernadette McAliskey,
lieten er geen twijfel over bestaan hoe ze dachten over de vyf eisen van
de hongerstakers. Deze komen neer op de status van politieke gevange
ne. „De vijf eisen die we stellen aan de Britse regering zijn juist en
rechtvaardig. De eisen zullen ingewillig worden, zoals we op den duur
ook „one man, one vote" kregen".
De Europese mensenrechtencommissie kreeg zaterdag geen toestem
ming Sands te bezoeken, omdat de Britse autoriteiten niet wilden vol
doen aan Sands' verzoek drie Ierse republikeinen als getuigen het ge
sprek te laten bijwonen. De zuster van Sands, Marcella, had om de
interventie van de commissie gevraagd.
Later zei Sands in een verklaring dat zijn zuster „misleid" was door de
Ierse premier Haughcy, die haar had doen geloven dat door de commis
sie te laten bemiddelen de kans aanwezig was dat de Britse regering
tegemoet zou kunnen komen aan de eisen van de politieke gevangenen
„Alleen de Britse regering heeft de mogelijkheid om te bemiddelen",
aldus Sands, „en wanneer zij die niet gebruikt, gaat de hongerstaking
door".
Sands, die vandaag aan de 58e dag van zijn hongerstaking is begonnen, is
volgens zijn familie „uiterst zwak". Hij kan zijn hoofd en handen nau
welijks meer optillen en draagt banden om zijn ellebogen om te voorko
men dat zijn botten door het vlees heen steken. De gevangenisartsen
hebben Sands' familie gistermiddag gevraagd constant bereikbaar te
zyn.
Honderden
besmet door
lek Japanse
kerncentrale
TOKIO (AFP) - Ongeveer 278
mensen in de Japanse kerncen
trale in Tsuruga hebben blootge
staan aan radioactieve straling
als gevolg van een lek. Dit is van
daag in Tokio vernomen.
Volgens het bureau voor energie
en natuurltyke rijkdommen
wordt gevreesd dat enkele
slachtoffers hebben blootge
staan aan een gevaarlijke dosis
radioactiviteit. liet bureau heeft
de Japanse maatschappij voor
kernenergie, die verantwoorde
lijk is voor de centrale, opdracht
gegeven een diepgaand rapport
op te stellen over de keren dat
radioactief water is vrijgekomen
in de centrale. Tussen 10 januari
en 8 maart zijn al acht ernstige
lekken geconstateerd, aldus het
bureau en de maatschappy
wordt ervan beschuldigd deze
incidenten te hebben verzwegen.
