Volksunie
niet meer
tolereren
Oom Joop en
Dries samen
Enorme schuldenlast
beginnende huisarts
Deel parttimers uit
ziekenfondsverzekering
üïïïïTïirraïT
Onderzoekers vragen verbod:
i
jarino rekreahe
Turks gezin vrijgelaten
ZATERDAG 18 APRIL 1981
PAGINA 7
UTRECHT (ANP) - Huisartsen
die een praktijk willen beginnen
moeten zich vaak zwaar in de
schulden steken. Een onderzoek
van de Vrije Universiteit heeft
uitgewezen, dat 126 artsen die in
de periode 1974-1979 de oplei
ding aan het huisartseninstituut
hebben gevolgd en die een prak
tijk hebben gevonden samen een
schuld hebben van 65 miljoen
gulden. Samen moeten zij dus
jaarlijks zo'n 6.5 miljoen gulden
aan rente betalen. De schulden
lopen uiteen van vier ton (bijna
de helft van de dokters) tot één
miljoen (5.9 procent) en tussen
de 1,2 en 1,5 miljoen (één huis
arts).
Een en ander blijkt uit een onder
zoek dat ter gelegenheid van het
tienjarig bestaan van het insti
tuut is gehouden onder de 300
artsen die in 1974-1979 de
huisartsenopleiding hebben ge
volgd. In de deze week in het art
senblad "Medisch Contact" ge
publiceerde resultaten zijn de ge
gevens van 234 van deze artsen
verwerkt. Van hen bleek 35 pro
cent niet als huisarts werkzaam
te zijn en 9,8 procent als waarne
mer.
Opvallend is, dat de jonge artsen
grote praktijken hebben, onge
veer de helft heeft meer dan 2500
patiënten. Ze hebben per patiënt
dan ook niet veel tijd en de art
sen met meer dan 3000 patiënten
komen op een enkele uitzonde
ring na per contact niet eens aan
tien minuten toe. De staf van het
instituut vindt dat te weinig voor
een verantwoord consult.
Ongeveer tachtig procent van de
huisartsen is tevreden over zijn
situatie. De ontevredenen heb
ben moeite met onder meer een
teveel aan patiënten en de struc
tuur van de gezondheidszorg.
Maar vrijwel alle dokters die als
huisarts werken, zijn ook van
plan dat te blijven.
Het zoeken van een praktijk blijkt
de nodige problemen op te leve
ren. De belangrijkste klacht was,
dat de dokters geen enkele reac
tie kregen op sollicitatiebrieven.
Daarnaast waren er ook veel
klachten over het financieel
overvragen door de artsen die
hun praktijk van de hand wilden
doen. Ze vroegen bijvoorbeeld
een te hoge som voor "goodwill".
tweemaal de taxatiewaarde van
het verplicht ook over te nemen
woonhuis of ze wilden (een deel
van) de goodwillsom zwart. Som
mige verkopende huisartsen ver
hoogden tussentijds allerlei be
dragen als ze merkten dat ze ge
gadigden tegen elkaar uit kon
den spelen. Commentaar van het
instituut: "Kennelijk komt niet
bij iedereen het mooiste boven
als het om zaken doen gaat".
Bijna niemand is werkloos, maar
van de opgeleiden die nog niet
als huisarts werkzaam zijn (45
procent) zou de helft graag nog
een plaats als huisarts vinden.
Dat betekent, dat ongeveer 22
procent niet meer van plan is
huisartsenwerk te zoeken. Uit
enkele commentaren op de en
quêteformulieren blijkt onder
andere, dat daarbij frustraties
over het lang moeten zoeken, het
moeten maken van grote schul
den of het moeten accepteren
van grote praktijken een rol spe
len.
UTRECHT (ANP) Het is een bedenkelijke zaak, dat de
Nederlandse overheid de Nederlandse Volksunie van
Joop Glimmerveen nog steeds niet heeft verboden. Ze
heeft ér de middelen voor en ze is er zelfs toe verplicht op
grond van het verdrag van New York inzake uitbanning
van alle vormen van rassendiscriminatie dat Nederland
in 1966 mede heeft ondertekend.
Dit stellen drie studenten culturele
antropologie die de afgelopen
twee jaar aan de rijksuniversiteit
in Utrecht onderzoek hebben ge
daan naar de Nederlandse Volks
unie. Een verslag van dit onder
zoek verschijnt volgende week
bij het Wereldvenster onder de
titel: 'De Nederlandse Volksu
nie, portret van een racistische
splinterpartij'.
De drie auteurs, Carolien Bouw,
Jaap van Donselaar en Carien
Nelissen, zeggen dat de NVU on
verbloemd aanzet tot rassendis
criminatie en dat er alle reden is
om haar een gevaarlijke partij te
vinden met doelstellingen die
fundamenteel ondemocratisch
zijn en in strijd met de mensen
rechten.
Centraal in de studie staat de ge
dachte, dat de NVU niet als ge!-
Personeel
fabriek in
Bolsward
sluit poort
voor directie
soleerd verschijnsel kan worden
beschouwd. Haar optreden
hangt samen met het feit, dat Ne
derland een multi-raciale samen
leving is geworden, alhoewel
haar ideeën stammen uit het na-
tionaal-socialisme en fascisme.
Tal van mensen in de Volksunie
zijn hun 'politieke carrière' vol
gens de onderzoekers ook niet
bij de NVU begonnen: ze waren
al eerder actief in een of meer
rechts-radicale organisaties, zo
als de NSB.
De NVU is volgens de drie studen
ten in de loop van haar bijna tien
jarig bestaan sterk veranderd.
Onder leiding van haar huidige
voorzitter, Glimmerveen, is de
NVU van een onbekende organi-
satie uitgegroeid toteen radicale Marlies Verkaik (26) begon haar
VEENENDAAL Een beeld van de troosteloze ontreddering na de enorme brand gisteren in de tapijt- en
linnenfabriek Fiet bv in Veenendaal. De fabrieksgebouwen en de bijbehorende opslagruimten werden volledig
verwoest. De schade loopt volgens de politie in de miljoenen. Omtrent de oorzaak van de brand tast men nog in
het duister.
GRONINGEN (GPD) - Marlies
Verkaik, de eerste vrouwelijke
leerling van de Rijksluchtvaart
school op Eelde en de eerste en
enige vrouwelijke piloot bij de
KLM, heeft zich uit de vliegerij
teruggetrokken. Op 1 april van
dit jaar, precies drie jaar na haar
indiensttreding, heeft ze haar
ontslag ingediend. Reden: Mar
lies is moeder geworden en kan
daarom niet langer in haar gezin
gemist worden.
LEEUWARDEN (ANP) - Het per
soneel van de Verenigde levens-
middelenfabriek (VLF) te Bols
ward heeft gisteren de poorten
gesloten voor zijn directeur. De
ondernemingsraad is het niet
eens met de gang van zaken rond
een eventuele overname door het
concern van Nelle-Lassie te Rot
terdam. De toekomst van 115 van
de 190 personeelsleden staat op
de tocht. De vakbonden FNV en
CNV steunen de actie. Ook het
bedrijfsmanagement is het on
eens met de gang van zaken.
De VLF behoort bij het Niemeijer
concern te Groningen. Dit be
drijf is op zijn beurt weer onder
deel van Calahan in Engeland.
Dit moederbedrijf onderhandelt
met Van Nelle-Lassie in Rotter
dam. Van Nelle- Lassie is echter
alleen van plan de koffie- en
theesector over te nemen en deze
in de eigen sector onder te bren
gen. Voor de margarine- en olie-
fabriek van de Bolswarder vesti
ging zou men geen interesse to
nen en dat betekent dan ontslag
voor 115 man. De ondernemings
raad heeft nu vijf eisen bekend
gemaakt. Men wil meer gelegen
heid en mogelijkheden om voor
het bedrijf en andere toekomst te
zoeken. Bovendien moet directe
informatie-overdracht aan Van
Nelle-Lassie, die niet door de on
dernemingsraad is goedgekeurd,
worden stopgezet.
Inmiddels is de commercieel-be-
drijfsdirecteur van VLF door
Groningen op non-actief gezet en
dat wil de or ongedaan maken.
Een andere eis van de or is dat er
een extern adviesbureau aange
trokken wordt. Hierover waren
met Groningen afspraken ge
maakt, maar men doet daar nu
moeilijk over.
racistische partij die vrij regel
matig de kranten haalt. Met de
toenemende bekendheid van de
Volksunie groeien overigens ook
de weerstanden ertegen.
Nu de partij heeft aangekondigd
dat ze aan de komende tweede
kamer-verkiezingen deelneemt,
is de vraag, hoe ze moet worden
bestreden, weer actueel. Volgens
de onderzoekers is er alle reden
om in de NVU een gevaar te zien,
ook al omdat ze al navolging
heeft gekregen in de vorm van
andere rechts-radicale politieke
organisaties die zich opwerpen
als verdedigers van „blanke-Ne-
derlanders-in-de-verdrukking".
Alle zeven fracties van de gemeen
teraad in Utrecht hebben de
voorzitter van het hoofdstembu
reau gevraagd te onderzoeken in
hoeverre Utrechters er onder val
se voorwendselen toe zijn bewo
gen de kieslijst van de Neder
landse Volksunie te onderteke
nen. Ook vragen zij een onder
zoek naar de juridische conse
quenties als blijkt, dat er bij het
verzamelen van de handtekenin
gen inderdaad oneigenlijke mid
delen zijn gebruikt.
opleiding op de RLS in Eelde i
februari 1973 en werd driejaar la
ter gebrevetteerd. Omdat de
KLM inmiddels met een wacht
lijst werkte, vloog ze eerst een
tijdlang met een klein vliegtuig
voor een particuliere onderne
ming. Maar in 1978 was het zo
ver. Op 1 april van dat jaar maak
te Marlies Verkaik haar entree
bij de nationale luchtvaartmaat
schappij. Bij haar verschijnen op
de internationale routes als der
de piloot op een DC-8 in augus
tus van dat jaar, organiseerde
haar werkgever een persconfe-
Baby maakt
einde aan
carrière
vrouwelijke
piloot
rentie waar tientallen fotografen
en journalisten op afkwamen.
Een van de vragen luidde toen, of
de KLM bij haar aanstelling nog
naar eventuele trouwplannen
had geinformeerd. Het antwoord
van Marlies: „Nee. Niet dat ik me
herinner. Maar ik moet er onmid
dellijk bij zeggen dat ik nooit ge
solliciteerd zou hebben als ik van
plan was geweest te gaan trou
wen en kinderen te krijgen. Er
gaan heel wat jaartjes overheen
voor je in dit vak wat bereikt. En
daar komen kinderen niet bij van
pas".
Bij de Rijksluchtvaartschool is het
bericht van haar onverwachte
vertrek met gemengde gevoelens
ontvangen. Nadat Marlies Ver
kaik het pad geëffend had, heb
ben zich daar ng twee vrouwelij
ke leerlingen gemeld, die nu met
hun opleiding bezig zijn. Ge
vreesd wordt dat de teleurstel
lende ervaringen van de KLM
met de eerste vrouwelijke ver
keersvlieger hun entree bij deze
maatschappij er niet gemakkelij
ker op zullen maken.
„Marlies was intussen door de
KLM opgeleid tot eerste officier
op de DC-9", aldus een zegsman
van de school. „Ze hebben er dus
al heel wat geld ingestoken. Als
er straks weer een vrouw sollici
teert, zullen ze daar wel even met
de wenkbrauwen fronsen. Ik
denk dat ze op z'n minst zullen
verlangen dat de kandidaten zich
contractueel tot een dienstver
band van een aantal jaren ver
plichten en dat ze moeten beta
len als ze voortijdig willen stop
pen. Bij Transavia en Martinair
bestaat al zo'n regeling".
Aanleiding is de mededeling van
het anti-fascisme comité Utrecht tttppput Mn, t->
dat het bij een buurtonderzoek VTRECHT (ANP:I - De Zieken-
tot de ontdekking is gekomen fondJ«ad behandelt volgende
- - 6 week donderdag een voorstel
van de werkgeversgroepering in
de raad om mensen met een deel
tijdbaan die niet voldoen aan be
paalde voorwaarden uit te slui
ten van de verplichte zieken
fondsverzekering. De werkge
vers willen de parttimers alleen
verplicht verzekeren als ze per
Werkgevers in Ziekenfondsraad:
dat de mensen die hun naam on
der de lijst-Glimmerveen hadden
gezet, niet wisten wat zij teken
den. De suggestie zou zijn ge
wekt dat het ging om een enquê
te of een actie. Tien van van de
veertig ondertekenaars hebben
zich inmiddels teruggetrokken.
(ADVERTENTIE)
Topkfn VOOR DE PINKSJbH
SNEL BOEKEN VOOR DE PINKSTER-
(613 JUNH EN ZOMERVAKANTIE
BUNGALOW- De Koog op Texel. Andijk bij Enkhuizen e
PARKEN Medembltk. Yerseke aan de Oosterscheid
Renswoude en Voorthuizen Veluwe en
een park bij de Flevohof en aan het
Veluwemeer
MOTELS De Koog Texel en Botel Loosdrecht.
Appartementen met of zonder vol pension
REKREATIE- Texel, Bergen NH. Otterlo, Voorthulzen.
VILLA'S Diever, Leek, Roden, Garnwerd en
Gieten.
25%korting .n voor- en naseuoen voor 60-plusser» en WAO-ers
Vraag het gratis Vakantie-ideeënboek aan
-f 4i
week meer dan acht uur in één
dienstbetrekking werken. Ze
zullen dan een minimumpremie
moeten betalen die wordt bere
kend over veertig procent van
het bruto minimum (jeugd-) loon
inclusief vakantietoeslag.
Als dit voorstel er door komt, wat
nog lang niet zeker is, zullen naar
schatting 120.000 mensen van de
verzekering worden uitgesloten.
Van hen blijven er als medever
zekerde van ouders of echtge
noot 70.000 toch gratis verze
kerd. De overige 50.000 zullen
zich op een andere - veel duur
dere manier moeten verzeke
ren. Het aantal verzekerden dat
de minimumpremie moet gaan
betalen wordt geschat op 75.000
en de financiële meer-opbrengst
van het werkgeversvoorstel op
32 miljoen.
Het gaat om een advies aan staats
secretaris Veder-Smit (volksge
zondheid). De ziekenfondsraad
probeert al geruime tijd, wat te
doen aan de onevenwichtige ver
houding tussen betaalde premie
en rechten. Mensen die maar en
kele uren per week werken beta
len een zeer geringe premie en
hebben toch recht op het volledi
ge ziekenfondspakket. Maar eer
dere pogingen zijn steeds vooral
op uitvoeringstechnische proble
men gestrand.
Het staat nu al vast, dat met name
de vakbeweging grote bezwaren
heeit tegen het voorstel van de
werkgevers, onder meer omdat
het solidariteitsprincipe in de
ziekenfondsverzekering erdoor
wordt aangetast en omdat het
streven naar meer deeltijdarbeid
kan worden doorkruist.
De commissie die het advies heeft
voorbereid heeft ook nog de mo
gelijkheid bekeken om voor het
beoordelen van de verzekerings
plicht verschillende banen en
uitkeringen bij elkaar op te tel
len. Er zijn nogal wat werkne
mers, bijvoorbeeld in de horeca,
die verschillende „kleine baan
tjes" tegelijk hebben. Maar admi-
nistratief-technisch is dat optel
len bijna niet of niet te doen Een
bezwaar ervan is ook, dat de pri
vacy van de werknemers wordt
aangetast, zij moeten hun werk
gever dan namelijk vertellen wat
hun andere inkomsten zijn.
Het werkgeversvoorstel houdt nu
in, dat men minstens in één baan
acht uur per week moet werken
om verzekerd te kunnen zijn.
Daarbij wordt iedere dienstbe
trekking afzonderlijk bekeken.
Met drie banen van acht uur
waarin een premie over veertig
procent van het minimumloon
moet worden betaald, kan de to
tale premie te hoog uitkomen.
Het teveel krijgen de verzeker
den echter aan het eind van het
jaar terug, maar ze moeten daar
dan wel zelf om vragen.
De relatie tussen Van Agt en de
socialisten is te zeer beladen
met aanvaringen, verwijten,
verdenkingen uit het verle
den. Den Uyl zal nog liever
sterven dan onder Van Agt
minister worden Sterker
nog, de PvdA vindt Den Uyl
in een PvdA-CDA combina
tie de enig denkbare premier,
daar offeren ze desnoods een
ministerszetel voor op. Dat
schreef de Haagse Post me
dio december 1979. toen de
speculaties over het toen nog
vermeende lijsttrekkerschap
van Van Agt voor het CDA al
volop waren begonnen.
De analyse van het weekblad
vertoonde nogal wat manke
menten. gegeven bijvoor
beeld het ontbreken van een
verkiezingsprognose. Zou
immers de PvdA by de ver
kiezingen met als grootste,
maar na het CDA als tweede
partij uit de bus komen, dan
ligt het voor de hand dat de
christendemocraten de tradi
tie van de sociaal-democra
ten overnemen en in de for
matieperiode al meteen hun
kandidaat-premier naar vo
ren schuiven. En wat moet er
dan met Den Uyl?
Het heilige geloof in de onaan
tastbaarheid van de PvdA
speelde de naar links neigen
de HP-redacteuren wellicht
parten toen zij aan deze mo
gelijkheid voorbijgingen.
Toch was hun typering van
het toenmalige PvdA-gevoe-
len niet geheel opjuist. Met
name de achterban van Oom
Joop vertoonde ook in die
tijd in navolging van hun
leider - een grote mate van
weerzin ten opzichte van de
figuur Van Agt en de partij
top moest niet zelden sus
send optreden om te voorko
men dat dit als officieel
standpunt van de sociaal-de
mocraten werd uitgelegd.
Oom Joop: toenadering
Van Agt zelf heeft altijd zijn
best gedaan zijn impopulari
teit bij de achterban van de
PvdA als een bagatel af te
doen - en wat kon hij anders.
Maar hij heeft het natuurlijk
nooit vergeten. Zo verklaarde
hij vorige maand tegenover
De Tijd: "Vier jaar lang bleek
het mogelijk samen met Den
Uyl in een kabinet te zitten.
En ik ben bereid, als de ver
kiezingsuitslag daarom
vraagt, het andermaal te pro
beren. Den Uyl is daartoe
niet bereid, althans maar ten
halve".
De lijsttrekker van het CDA
doelde daarmee waar
schijnlijk op de theoreti
sche instemming die Den Uyl
al veel eerder had uitgespro
ken ten opzichte van een ge
zamenlijk optrekken in een
CDA-PvdA-kabinet. Oom
Joop had die uitspraak ge
daan tijdens de laatste uitzen
ding van het Avro-program-
ma "Vragenvuur", maar had
daar nadrukkelijk aan toege
voegd dat zo'n - theoretische
uitspraak niet interessant
was. De kans dat hij en Van
Agt elkaar op een r. nu n
schappelijk beleid zouden
vinden, achtte hij minimaal.
Anders gezegd: theoretisch
akkoord, maar praktisch on
waarschijnlijk.
Tegen die achtergrond be
vreemdt het des temeer dat
er in den lande zo'n ophef
wordt gemaakt over een
nieuwe uitspraak van Den
Uyl, die wezenlijk niet erg
verschilt van de hier boven
genoemde. Voor de KRO-tv
verklaarde hij vorige week
zaterdag wel als minister te
willen dienen onder Van Agt,
maar dan alleen indien "het
beleid deugt". En: "Het hui
dige beleid doet dat niet".
Aan de hand van een dergelijke
uitspraak zou men hooguit
kunnen vaststellen dat er eni
ge voortgang zit in de toena
deringspogingen van Den
Uyl tot Van Agt. Dat wordt
nog eens geïllustreerd door
een andere opmerking die de
PvdA-leider tijdens zijn tv-
optreden maakte, namelijk
"Ik denk dat er bij socialisten
vaak sprake is geweest van
een onderschatting van de
heer Van Agt, een misken
ning van de zeker niet gerin
ge gaven waarover hij be
schikt".
Daarmee werd de CDA-Ujst-
trekker dus stevig over de bol
geaaid en dat leidde in het
land tot grote verwarring, al
of niet aangedikt door de ver
kiezingskoorts die zich lang
zaam maar zeker van de da
mes- en heren-politici mees
ter lijkt te maken.
Zelfs een deel van Den Uyls ei
gen achterban begreep de
grote leider niet en toonde
zich verontwaardigd over dit
verraderlijke optreden En
ook de financiële specialist
van de PvdA-fractic in de
Tweede Kamer. Hans Kom
brink, moest erkennen dat
zijn "tenen zich krommen als
ik zoiets hoor". Maar geluk
kig had hij een gedegen ver
klaring waaruit moest blaken
dat de mannetjes in de poli
tiek moeten wijken voor het
beleid. "Er zijn nu eenmaal
politici en journalistenzei
hij, "die politiek in personen
vertalen. Dat is een groot ge
vaar". En: "Hij (Den Uyl)
heeft die uitspraak in Brand
punt gedaan om aan een we
kenlange achtervolging op
dat punt te ontkomen".
En alsof het was afgesproken
kwam ook Den Uyl zelf voor
de Vara-tv met een dergelijke
verklaring. "Ik wens niet",
sprak hij afgemeten, "dat de
indruk bestaat dat het (een
akkoord tussen CDA en
PvdA) afstuit omdat de heren
Den Uyl en Van Agt het niet
eens zouden kunnen wor
den".
En gemakshalve zwakte hij zijn
vriendelijke bejegening aan
het adres van de premier nog
even af. Hu legde de "niet ge
ringe gaven" van Van Agt uit
in termen van "een voortref
felijk jurist, heeft ze alleen
verkeerd gebruikt, groot aan
passingsvermogen. kan zich
schikken in het onvermijde
lijke".
Het maakt dus kenneluk ver
schil of je voor een rooms-ka-
tholieke dan wel voor een
partij vriendelijke zuil de po
litieke retoriek bedrijft.
Afgezien daarvan kan in elk ge
val worden vastgesteld dat
Den Uyl - althans naar bui
ten toe - voorbugaat aan de
periode die na de verkiezin
gen van 26 mei zal aanbn k< n
en waarin de formatie van
een nieuwe coalitie haar be
slag moet krygen. Dan zun
het - althans als CDA en
PvdA tot een akkoord komen
- niet alleen de beleidson
derdelen die tellen, maar ook
de mannetjes die het moeten
gaan doen
In zoverre blijft de uitspraak
van Den Uyl over zijn toe
komstige ministerschap in
een kabinet met Van Agt van
grote betekenis en zou zu de
achterban van de PvdA-lei-
der tot enig realiteitsbesef
aanleiding kunnen geven
Want het is niet geheel denk
beeldig dat de verkiezingsuit
slag de tot dusver sombere
prognoses voor de PvdA zal
gaan weerspiegelen en het
CDA toch als grootste partij
uit de strijd te voorschijn
komt
WIM W1RTZ
AMSTERDAM (ANP) - Eén van
de gezinnen van Turkse chnste
nen die 9 april in Enschede wa
ren opgepakt en in de Btybnerba
jes in Amsterdam waren onder
gebracht. is gisteren weer vrugc-
laten. Volgens een woordvoerder
van het ministerie van justitie
w-as de toestand van de vrouw,
die zeven maanden zwanger is.
zo slecht dat zij naar het Slot-
vaartziekenhuis in de hoofdstad
moest worden overgebracht
Justitie heeft daarop besloten de
rest van het gezin - man en vier
kinderen - ook vnj te laten.
Volgens een woordvoerder van de
organisatie 41-plus, die zich voor
de Turken inzet, zun de vader en
de kinderen bu een Nederlands
gezin in de hoofdstad onderge
bracht Het was de woordvoer
der van het ministerie nog niet
bekend wat er gaat gebeuren als
de vrouw. cr.r., j.ii n
Er zitten momenteel nog negentien
Turkse christenen gevangen in
afwachting van hun terugzen
ding naar Turkue Onder hen be
vinden zich acht kinderen.
