Geen "zachte heelmeester"
KERKDIENSTEN
-esEEsami
Dominee viel uit,
dienst afgelast...
Jubileum Gereformeerde Bond (75):
mengeling van droefheid, zorg en verwachting
Jonge
werklozen
houden
liever niet
de hand op
Paasdienst in veiling "Flora'
De Ger°roTr^aorde Bond in de
Hervormae Kerk bestaat 75
jaar.
Op 18 april 1906 werd hij offi
cieel opgericht.
Volgende week woensdag. 22
april, wordt in de Domkerk te
Utrecht, onder verantwoorde
lijkheid van de Utrechtse cen
trale kerkeraad, een "gebeds
dienst" gehouden, waarin de
Goudse predikant L. Kievit
(van 1964 tot 1969 in Leiden)
voorgaat.
De dag daarop, donderdag 23
april, is de jaarvergadering
van de Bond in het Jaar
beurs-congrescentrum. Twee
referaten staan daar op het
programma: van ds. L. J. Ge
luk, voorzitter van de Bond,
over "Hervormd en gerefor
meerd" en van ir. J. van der
Graaf, algemeen secretaris en
hoofdredacteur van "De
Waarheidsvriend", over "75
jaar Gereformeerde Bond".
Verder zal in deze jaarverga
dering het gedenkboek "Be
proefde trouw" worden aan
geboden, waaraan mensen
uit de kring van de Bond en
uit andere kerkelijke kringen
hebben meegewerkt.
Ter gelegenheid van dit jubi
leum wordt ook een landelij
ke inzameling gehouden voor
de "Wolvendaalse kerk" op
Sri Lanka, het vroegere Cey
lon.
De Bond is een hecht geor
ganiseerde en wijd vertak
te groepering in de Neder
landse Hervormde Kerk
men heeft het wel over on
geveer een kwart van die
kerk die zich bij de op
richting ten dóel stelde, al
die kerkleden te verzame
len "die de gereformeerde
belijdenis zijn toege
daan".
Er waren in de "vaderlandse kerk"
van toen opvattingen en leringen
doorgedrongen en toegelaten die
niet strookten met het gerefor
meerde karakter van de oude
"kerk der Reformatie". De Afge
scheidenen (1834) en de Doleren
den (1886) hadden om die reden
de Hervormde Kerk de rug toe
gekeerd, de "Bonders" echter
bleven de moederkerk trouw en
zagen het als hun dure plicht,
haar van binnenuit van de ergste
kwalen te genezen.
Om tegen die misvormingen een
dam op te werpen en de gerefor
meerde prediking binnen de
Hervormde Kerk niet alleen te
bewaren maar ook te verbreiden,
kozen de oprichters van de Bond
voor het wereldlijke middel van
de strak geleide organisatie.
Dat middel heeft in de loop der ja
ren alle wisselingen in het kerke
lijke leven - en die waren talrijk
en vaak ingrijpend - en alle aan
vallen redelijk doorstaan. Het
beeld van een baken in een woe
lige zee is op de Bond wel van
toepassing. Krachtens zijn aard
en doelstelling heeft de Bond de
"lichte verdrukking", die hem
Vrije tijd een probleem
De gedachte dat werkloze jonge
ren - zo tussen 17 en 20 jaar -
geen werk zoeken omdat ze toch
wel een uitkering krijgen, is op
z'n minst eenzijdig.
John Gillison, die studeert aan de
hogeschool voor theologie en
pastoraat in Heerlen en die stage
loopt bij het bedrijfsapostolaat in
Rozenburg, heeft in diepgaande
gesprekken met jonge werklozen
duidelijk gemerkt, dat zij liever
gewoon werken. Ze vinden het
vervelend, de hand te moeten op
houden, en hebben ook graag
een volledig salaris. Dat laatste
geldt met name voor meisjes, die
nogal eens zeggen, voor hun uit
zet te willen sparen, en voor
schoolverlaters, die een zeer lage
uitkering krijgen.
Gillison praatte vooral met jonge-
vanuit de kerk vaak ten deel is
gevallen, misschien juist nodig
gehad om te blijven doorzetten
en de kerk bij allerlei gelegenhe
den te herinneren aan haar af
komst en "bijbelse roeping".
De Bond ziet zich nog steeds niet
van die functie en opdracht ont
heven. Integendeel
Alle hoeken
"De strijd om het recht van de belij
denis is nog steeds urgent in de
vaderlandse kerk", schreef zijn
militante algemene secretaris, ir.
Van der Graaf, nog in 1978. En:
"Zoals een spin zijn web bouwt,
moet ons beginsel ook doorwer-
ren die lager huishoud- en nijver
heidsonderwijs of de lagere tech
nische school hebben gevolgd of
die hun opleiding niet hebben af
gemaakt. Zijn indruk is dat aan
de persoonlijke opvang van jon
geren in deze omstandigheden
weinig wordt gedaan. De uitke
ringsinstanties hebben daar geen
tijd voor. Zij worden overspoeld
met aanvragen.
Ontmoedigend
Een groot probleem voor deze jon
geren is hun ruime hoèveelheid
vrije tijd. Ze weten die niet altijd
zinrijk te vullen. De reacties van
hun omgeving zijn vaak ontmoe
digend. Sommige ouders denken
dat hun kind er niet voldoende
achterheen zit of dat het werk zo
maar voor het oprapen ligt.
Het werd John Gillison spoedig
duidelijk, dat deze jongeren be
hoorlijke concurrentie onder
vinden op de arbeidsmarkt om
dat zij op de "laagste tree"
staan. Meisjes die bijvoorbeeld
vroeger nog wel in winkels te
recht konden worden nu steeds
meer verdrongen door meisjes
met mavo. Er wordt vaak naar
papieren en ervaring gevraagd.
Een groepje jongeren die John Gil
lison heeft bezocht komt nu re
gelmatig bijeen in een vormings
centrum in Rozenburg. Zij pra
ten dan wat over de mogelijkhe
den die er voor hen zijn, en er
wordt wat gedaan aan sport en
handenarbeid.
ken naar alle hoeken van het ker
kelijke leven". Die historische
vergelijking - afkomstig van een
hoofdbestuurslid dat reeds lang
tot zijn vaderen is verzameld -
gaat in het kerkelijke levensge
voel van de echte "bonder" nog
altijd op.
Immers, naar de opvattingen van
de Bond wordt de onvervalste
gereformeerde leer, zowel bin
nen als buiten de eigen kerk,
meer en meer aan de kant gezet.
Een recent rapport als van de sy
node van de Gereformeerde Ker
ken over het bijbelgezag is een
teken aan de wand. Het zal de 75-
jarige jubilaris dan ook stellig
niet over de lippen kunnen ko
men, dat de groeiende samen
werking van hervormden en ge
reformeerden, zoals in de bewe
ging "Samen op weg", een geluk
kig verschijnsel is voor de toe
komst van de Nederlandse kerk.
De Bond zal zich in dat langzame,
maar doorgaande proces naar
eenwording ongetwijfeld zo
sterk mogelijk opstellen, om te
voorkomen dat de "menselijke"
theologieën van deze tijd de oor
spronkelijke reformatorische be
lijdenis, geworteld in "het
Woord" zelf, voorgoed het zwij
gen zouden opleggen.
Het laat zich aanzien, dat de Gere
formeerde Bond dit jubileum
krachtig zal aangrijpen om de
kerk duidelijk te maken, waar hij
temidden van de "middelpunt
vliedende" stromingen van dit
ogenblik staat. Het gaat hem niet
om "deling" maar om "heling".
En in deze visie maken zachte
heelmeesters het lichaam van de
kerk alleen nog maar zieker.
Brok macht
Velen in de Hervormde Kerk zien
de Bond liever verzinken dan
blinken. Inhoudelijk en metho
disch is hij hun een aanstoot.
Een niet te vermurwen brok
macht op de weg met mede
christenen naar een onduidelijke
toekomst. Denkend in termen
van strijd. Niet bereid tot samen
werking en compromis. De criti
ci verwijten de Bond geestelijke
pretenties die hij zelf niet eens
kan waarmaken. Plus een kerk
politieke strategie, die in ver
schillende regio's, waar de Bond
tot voor kort geen voet aan de
grond kreeg, plaatselijke ge
meenten geruisloos "annexeert".
Wie echter van zichzelf vindt, dat
hij in zijn doen en laten "de waar
heid" dient, zal zich door zo'n op
pervlakkige beschuldiging moei
lijk laten corrigeren. De Bond
wijst dan ook in zijn verdediging
steeds naar de kerk zelf terug.
Hóór bedreigde welzijn is het,
dat de Bond tot actie verplicht.
Toen de Bond vijftig jaar bestond,
zei ds. J. J. Timmer:
"Weemoed vervult ons als wij zien
dat er na een halve eeuw nog
geen sprake is van gehoorzaam
heid aan Gods Woord en van
handhaving van de belijdenis".
Niets wijst erop dat het 75-jarig be
staan aanleiding geeft om de si
tuatie in de kerk positiever te
beoordelen. Daarom schrijft de
Waddinxveense predikant J.
Maasland in het nieuwe gedenk
boek ook uitgebreid over de toe
komst van de Bond.
Toekomst
Want hoe de Bond ook ootmoedig
mag erkennen, dat het in eigen
kring ook niet alles goud is wat
er blinkt, werk blijft er voorlopig
genoeg, zolang in de kerkelijke
winkel van Sinkel van alles te
koop is, en dus is er alom dié re
den voor de Bond zeker toekomst.
"Helaas", voegt de rechtgeaarde
"bonder" er graag aan toe, want
het moest in de oude vaderlandse
kerk der Reformatie zo niet zijn.
De Bond heeft nog niet zo lang ge
leden een speciale studiesecreta
ris, in de persoon van ds. C. den
Boer (Woudenberg), aangesteld.
Zijn opdracht is onder meer om na
te gaan, hoe de Bond in de veran
derende kerk van vandaag en de
andere kerk van de toekomst
nog kan blijven functioneren
zónder zijn diepste bedoelingen
te verzaken.
Er zijn hier en daar in bondskrin-
gen al symptomen yan een min
der starre houding tegenover be
paalde kerkelijke ontwikkelin
gen waar te nemen. Dominees
worden er niet meer pardoes uit
gezet omdat zij de traditie anders
toepassen dan hun belijnde voor
vaderen. De nieuwe generatie
"bonders" slikt niet alles meer
voor zoete koek.
En zo wordt het jubileum van de
rechts-hervormden geen triom
falistische happening. Maar veel
eer een mengeling van "droef
heid" - over "ongehoorzaam
heid" aan "het Woord"-, van
zorg - over loslating van het goe
de geloof der "vaderen" - maar
ook van verwachting. Die hoop
voor de toekomst ligt verankerd
in de vaste overtuiging van de
"bonders" dat het uiteindelijk
niet hun zaak is waarvoor ze strij
den.
S. J. DE GROOT
vanavond om half 10 verleent het
jongerenkoor "De Overbrug
ging" met combo medewerking
aan een paaswake in de Harte-
brugkerk aan de Haarlemmer
straat (Leiden) Thema van de
viering (met doop): "Levens
licht".
"The Lord's Folks (jongeren
groep) werkt morgenochtend om
11 uur mee aan een paasmis in de
kerk aan de Herensingel (Lei-
Op initiatief van de evangelisa
tiecommissie van de protestantse
kerken in Sassenheim worden
morgenochtend van half 9 tot 9
uur op de begraafplaats bij de
hervormde kerk paasliederen ge
zongen. Voor de orgelbegeleiding
van deze volkszang zorgt Rob
Broekstra. De commissie wil hier
mee, bij voldoende belangstel
ling, een oud-christelijke traditie
herstellen.
De paasdienst in de lutherse
kerk te Leiden begint morgen
niet om 3 uur, zoals bij vergissing
in het kerkblad staat vermeld,
maar gewoon om kwart over 10.
Het jaarlijkse ziekentriduum in
deze streek wordt gehouden op
12, 13 en 14 mei in de Christus
Dienaarkerk te Zoeterwoude.
Belangstellenden moeten zich
vóór 29 april bij hun parochie
pastoor opgeven.
De gereformeerde vereniging
"Schrift en Getuigenis" houdt
op zaterdag 2 mei om half 11 in
de Opstandingskerk aan het Eu-
terpeplein te Amersfoort een
"bezinningsdag" naar aanleiding
van het synoderapport over het
bijbelgezag. Over dat rapport is
onder de "verontrusten", zoals
bekend, veel deining ontstaan.
"Bezinning is een dringende
noodzaak", schrijft "Schrift en
Getuigenis" in de aankondiging.
Zojuist is de grote-letterbijbel
van het Bijbelgenootschap in
nieuwe uitvoering verschenen.
De vorige had 22 banden, deze 8.
Het Drentse Hondsrug-dorp Eext
Ingewortelde tradities
Zonder het gebruikelijke Drentse blad voor de mond te nemen,
heeft dominee Gerard Nijenhuis (49) zijn gemeente in Eext (bij
Gieten) voorgehouden, "dat we toe moeten naar een ander model
van kerk-zijn, waarbij de deelnemers aan de dienst veel meer
aan bod komen en de theoloog niet méér is dan souffleur, hulp
kracht en gangmaker".
Een klein voorval was de aanleiding tot deze pastorale ontboeze
ming.
Doordat een gastpredikant op het laatste ogenblik ziek werd, zat
Eext enkele weken geleden zondagsmorgens om 9 uur opeens zon
der voorganger, terwijl de dienst om 10 uur moest beginnen. De
kerkeraad besloot na kort overleg de dienst af te gelasten. Een
aantal mensen kon nog nét worden bereikt, maar anderen niet
meer. Die kwamen dus naar de kerk en zij hielden in onderling
overleg een geïmproviseerde dienst met bijbellezing, gebed en
zang. Omdat ook de organist was afgebeld, zorgden twee inder
haast opgetrommelde fluitspelende meisjes voor de begeleiding.
Na afloop gingen de kerkgangers tevreden samen koffie drinken.
Dat "incident" zette ds. Nijenhuis - die op deze zondagmorgen zelf
in het naburige Rolde moest preken - aan het denken over het
functioneren van de kerk.
„Domineeskerk"
"Als de dominee uitvalt, raakt de gemeente in paniek", schreef hij
in het blad "Kerk en Wereld". "De dienst kan dan plotseling niet
doorgaan. Ik denk, dat de meeste kerkeraden zo zouden reage
ren, en dat is ze beslist niet kwalijk te nemen. Maar het is wel
tekenend voor de situatie".
Maar als dan een aantal mensen het gewoon te gek vindt om zo
maar weer naar huis te gaan, komt er opeens toch iets op gang.
Mensen gaan improviseren, worden vindingrijk. "Er worden
muziekinstrumenten opgehaald en men zoekt liederen op die ge
makkelijk zijn te zingen. Er wordt nagedacht over een gebed, en
men besluit het mooiste gebed te bidden dat wij hebben, het Onze
Vader".
Natuurlijk, zoiets lukt één keer. En dan is het mooi. Als het elke
week zo ging, werd het wat anders. "Maar toch blijft overeind
staan dat wij in onze vaste gang van zaken veel te weinig moge
lijkheden hebben voor een eigen inbreng van de gemeenteleden,
en dat daardoor onze kerk wordt bestendigd in haar eenzijdige
karakter van domineeskerk".
Nieuwe wegen
Ds. Nijenhuis zou daarom graag naar nieuwe wegen willen zoe
ken. "Hoe randkerkeljker echter een gemeente is, des te hardnek
kiger zijn de ingewortelde tradities. De mensen vinden het alle
maal prachtig zoals het gaat, maar tegelijkertijd is het duide
lijk, dat deze vorm van kerk-zijn geen toekomst heeft en met onze
grijzer wordende hoofden zal uitsterven".
De Eexter predikant legt zijn gemeente de vraag voor, of zij zelf
soms mogelijkheden ziet om uit dit "dilemma" te komen.
"Mij heeft dit kleine voorval in elk geval tomeloos aan het denken
gezet".
Op eerste paasdag, 's morgens om
half 11, wordt in de oude veiling
"Flora" te Rijnsburg een paas
dienst gehouden, waarin Henk
Binnendijk, bekend van radio en
tv, voorgaat. Hij spreekt over:
"Een zaak van leven en dood".
De muziekvereniging "Wilhelmi-
na" zorgt voor de begeleiding
van de zang. Ook komen een
paar koren uit Den Haag zingen.
3e commissie "bijzondere dien
sten" van de Rijnsburgse her
vormde gemeente en gerefor
meerde kerk heeft deze dienst
voorbereid. Op vrijdag 24 april
om 8 uur is er in de Voorhof te
Rijnsburg (Vliet) gelegenheid
om met Binnendijk na te praten.
LEIDEN - Hervormde gemente: Hoog
landse kerk 10 ds Wagenvoord.mmV
cantorij, 1145 oecumenische dienst.
Marekerk 10 ds De Jong. 5 ds. De
Vreugd, Bodegraven, maandag 10 dr.
Meijers Maranathakerk (L. Morsweg)
10 ds. Koolstra. De Regenboog (Meren-
wgk)9.30ds. Hortensius. II 15 ds Hor
tensius en pastoor Van Well. Bethle-
hemkerk (Driftstraat) 10 ds. Pannekoek.
mmv Molenwijkkoor Bevrijdingskerk
(Montgomerystr. Zuid-West) 9 en 10.30
dr. Jongeneel, 5 zangdienst. Vredeskerk
(Bruggravenlaan) 10 ds. De Mey. Waalse
kerk (Breestraat) 10.30 ds. Ribs. Acad.
Ziekenhuis 10.15 ds. Bovenborg. Diaco-
nessenhuis 10.30 ds. Van 't Hof. Kapel
Endegeest (Oegstgeest) 9 30 pater Bos
houwers en ds. Friederich. Jeugdkapel
Vredeskerk 10. Jeugdkapel De Goede
Herder: 10.30. Petrakerk (Surinamestr):
10.30 dienst voor doven. nr. Haaring.
Geref. Kerk Zuiderkerk (Lammen-
lehaiuwtg) 10 ds Stttnu Fttmktrk
(Surinamestr.) 10 dr Wiersinga. Oude
Vest 10 ds Rietveld, 5 ds. Koolstra.
Maranathakerk (L. Morsweg) 10 ds.
Koolstra. Bevrijdingskerk (Montgome
rystr.) 9 en 10.30 dr Jongeneel, 5 ds.
Rietveld, zangdienst, Groenhoven (Wit
te Rozenstr.) 10 ds. Verdoorn, Zuydt-
wyck 1.30 ds. Sytsma. Petrakerk
(Sur.str.) 10.30 dienst voor doven, hr
Haaring. Geref. kerk (dolerend) "Groot
Leiden" (Lokhorstkerk): 9 en 5 en
maand 10 ds Van der Siuys. Gerei
Kerk Vrijg (Herengr. 70) 10 en 5 ds
Houwen Chr. Geref Kerk (Steenschuur
9): 9 en 5 ds. Den Hertog, maandag 9.30
zangdienst Geref. Gemeente (Nieuwe
Rijn) 10 en 4.30 en maand 10 ds Boog
aard Geref Gemeente in Ned (Bethl
kerk DriRstraat), 11 30 en U0 KvUlf
Lutherse Gemeente (Hoogl Kerk
gracht) 10.15 ds Happee (niet om 3 uur
dus, zoals bg vergissing in kerkblad ver
meld). Remonstr.-Doopsgezinde Ge
meente (Lokhorstkerk. Pieterskerk-
straat 1): 10.30 ds Kuipers Baptistenge
meente (Oude Rgn 3): 10 ds Bosveld
Evang. Christen-Gemeenschap (Middel
stegracht 3): 10 hr. dikkes Zendings
werk MiddernachUrocp (Zoctcrv sin
gel 21) 5 nam hr Hoogerwaard. Evan
geliecentrum Zijlsingel 2: 10 hr Zijlstra.
di 8 film. Pinkstergemeente (Oude Vest
13): 10 hr. Eikerbout Leger des Heils
(Hooigracht) 10 en 7.30. Nieuw-Aposto-
hschc Kerk (Hoge Kundgk 24) 9.30 en 4.
\vo 8 Zevrndi'd ag.id vent islrn il.uk
horstkerk7. elke zaterdag 9 45 bgbelstu-
die. 10.45 predikdienst Kerk van Jezus
Christen van de Heiligen der Laatste
Dagen (Mormonen) 9 30. 10 30 en 11 20
Oud-Katholieke Kerk (Zoeterw.singel
hoek Cronesteinkjade7. 10 Church of
England (in oud-kath. kerk Zoeterw
singel): 5 nam Rooms-Katholieke ker
ken. Haagweg 9 en 10.45, ma. 10.45. He
rensingel 9.30 en 11, ma 9.30, Rijndijk
(Leiden-Voorschoten) 9.30 en 11ma. 11
Steenschuur 8.30. 10 (Lat 11.30, 6 en 7,
ma. 8 30. 10 en 11.30. Boshuizerkade:
9.30 en 11ma 10, Lammenschansweg 9.
10.30 en 12.15. ma. 9 en 10.30. Haarlem
merstraat 10.45 en 12.15. ma 9 30 en
10.45. H. Rijndijk Zoeterwoude: zie on
der Zoeterwoude.
AARLANDERVEEN - Herv. Gemeen
te 10 ds. Westera, 7 ds. Vree Geref
Kerk: 10 ds. Modderaar, 7 ds. Vree, ma.
9 ds. Vree. Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst,
2.30 ds. v.d. Weerd, ma. 9. F.ooms-Kath.
parochie: beide dagen 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv. Ge
meente. Adventskerk 10 ds. Bogers,
6.30 ds. Fokkema. Drachten, opendeur-
dienst. Kruiskerk 10 ds. De Jonge. Op-
st kerk 10 ds v.d. Heiden. G. herderkerk
10 dr v. Santen. 6.30 ds. Oosthoek. De
Bron 9 en 10.30 ds Oosthoek. 6.30 dr v.
Santen. Ashram 9 30 ds. Mulder. Al-
bar.ianae 10 ds. v.d. Ree, Driehoorne 7.
Onderweg (Lijsterlaan) 10 ds. Oort,
Sionskerk 9 15 zang, 9.30 ds. Ouwen-
dyk. 6.30 ds Kortleve, Benschop. Maan
dag Adventskerk 9 ds. Stolk, Sionskerk
9.30 ds Ouwendijk. Geref Kerk Mar
kerk 10 ds. Vree. Salv. kerk 10 ds. Stolk.
6.30 ds. Bogers. Zie ook herv. gemeente.
Geref Kerk Vrijg. (Rijnstroom): 8.45 en
6.30 ds. Borgdorff Ned. Geref Kerk
(chr. nijv.school Willemstraat) 10.45 en
4.30 kand. Krol. Chr Geref Kerk 9.30
en 4 30 en ma 9.30 ds. Hamstra. Oud Ge
ref Gem 9 30 en 4 Baptistengemeente
(Molenwerfstr 1): 10 en 6 30 ds Koek
koek. Baptistengemeente Alphen-
Noord (agr school kalkovenweg): 10.
Leger des heils (corn, de Vlamingstr.)
10 en 6.30 Pinkstergemeente Bethel
(Rode-Kruisgebouw) 4 nam. Pinkster
gemeente Alphen (Rode-Kruisgebouw).
10 voorm Remonstr. Kring (Van Man
dersloostraat 36) 10 dr. Cramer. Rooms-
Kath. parochies Bonifaciuskerk 9.45 en
11 80, ma 0 45, Piuatek 9 10 80, ma
10.30. De Bron 9.30 en 11, ma. 10
BENTHUIZEN - Herv Gemeend- 080
en 6 ds. Exultu, ma. 9.30 ds. Kolijn,
Krimpen aan de IJssel. Geref Gemeen
te: 9.30 en 6 student Meense
BODEGRAVEN - Herv Gemeente
Dorpskerk 10 ds. Vermaas. Huizen. 6.30
hr. Van D(jk. Opheusden. ma. 10 ds.
Richter. Salvatorkerk 9.45 zang 10 ds.
Richter. 6 30 ds Den Hartogh. leusden,
Bethl'-hemkerk 0 45 zang. 10 ds De
Vreugd, 6.30 ds Richter, ma. 10 ds. Ka-
merberk. Hoevelaken Gerei Kerk 10
en 6.30 ds. Elderman.
BOSKOOP - Hervormde Gemeente
Dorpskerk 9 dr Hattnna, ll ds Vlas
blom, 6.30 ds. Van den Bos, Maassluis,
ma 9 ds. Stelwagen, zangdienst, De Stek
9.30 ds. Stelwagen. Geref Kerk: 9.30 ds.
v.d. Bos. Maassluis, zie ook herv, ge
meente. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 5 ds, v.
Langevelde. Rooms-Kath. parochie:
9.30 en 11. ma. 10.
HAZERSWOUDE Henz. Gemeente:
9 30 ds. Lefeber, 6.30 ds. Vermeulen.
Valkenburg, ma. 9 30 kand De Graaf.
Zoetermeer. gez. dienst. Geref Kerk
9.30 en 5 ds Welbedacht, ma. 9 30 dienst
met herv. gemeente Rooms-Kath. paro
chies: Dorp 9 en 10.30. ma 10; Rijndijk
(Bernardus) beide dagen 10; Het Anker
8.45. 10 en 11.30. ma 8.45 en 11.15.
H1LLEGOM - Herv. Gemeente: 9.30 ds
Rothfusz, 11 ds. v.d Wal. 7 ds. v.d. Wal
Geref. Kerk: zie herv gemeente Chr
Geref. Kerk 10 en 5 ds Biesma. Rooms-
Kath parochies Martinuskerk 8.30, 10
en 11.30, ma. 8.30 en 10; Jozefkerk 8 30
en 10.30. ma. 10 en 11.30.
HOOGMADE - Herv Gemeente: 10 ds
v.d. Hoek. Rooms-Kath. parochie: beide
dagen 10.
DE KAAG - Herv Gemeente 10 ds.
Kolkman. Rooms-Kath. parochie 10,
ma. 8 en 10
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv Ge
meente: Dorpskerk 10 ds Aarents. 6 ds
Gebraad. Ontmoetingskerk 10 ds. Ge
braad, 6.30 ds. Aarents. ma 10 ds. Van
Roon. Geref. Kerk 9.30 ds. Vrolijk, 5 ds
Kersten. Rooms-Kath. parochie: 9.30 en
11.15, ma. 9.30
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gemeente
Nieuwe Kerk 10 ds Vink. 6 ds. Vroegin
dewey. ma. 10 ds Arkeraats. Oude Kerk
10 ds. Visser. 6 ds Van Roon. Ichtuskerk
10 ds. Arkeraats. 5 ds. Schuurman.
Pmelkerk 9.30 ds Driebergen. 6 ds. De
Jong. ma 9.30 ds. Schuurman. Groen
van Pr. School 10 ds. De Jong. zieken
huis Overduin 2 ds. Baas. Geref. Kerk
Vredeskerk 10 ds Kersten, 5 hr. Van
den Bos: Triumfatorkerk 10 hr Brou
wer. 5 ds Vrolijk Gen t Kelk V'rng
IdO 15 ds. Heida. 3.30 dienst. Ned. Ge
ref. Kerk: 8.45 kand Krol. 7 ds. Waag-
meester. Chr. Geref Kerk: 10 en 5 en
Belt. ma. 10 hr. Stuurman. Vlaardingen
Geref Gemeente (Remisestr.): 10 en 5
du nst, ma 7 nam ds Zijderveld Volle
Evangeliegemeente (Voorstraat 100)
945.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv
Gemeente 9 45 zang, 10 hr. v. Wallinga,
Ter Aar, 7 dr. Bade (in geref. kerk). Ge
ref Kerk: 10 en 7 dr. Bade
LEIDERDORP - Hervormde Gemeente
en Geref. Kerk: Dorpskerk 10 ds.
Knorth, 6.30 ds. Van Loenen; kerk
Hoofdstraat 10 ds. Doesburg. Schep-
pingskerk 9 en 10.30 ds. Van Loenen.
Verpleeghuis Levthenrode 10 ds. Lut-
mers. St. Ehs. ziekenhuis 10 rector V'uf-
tigschild en ds Brommet. ma. 10 ds.
Brommet. gez viering met zang en mu
ziek. Baptistengemeente (wgkgeb. Zijl-
kwartier) 10 br Schouten. Rooms-
Kath. parochie: 10 en 12, ma. 10.30.
LE1MUIDEN - Herv. Gemeente 9 30 ds.
Schalk, ma 9.30 ds. Schalk, zangdienst
Geref Kerk 9.30 ds. Los. 7 ds. De
Kruijf Rooms-Kath. parochie: 9.30 en
11.15, ma 7.30. 9.30 en 11.15.
LISSE - Herv. Gemeente: Dorpskerk 10
en 7 ds. 't Hooft; Pauluskerk beide da
gen 10 ds. De Gelder. Geref Kerk: 10 en
7 ds. Oegema. Geref Kerk. Vrijg.: 10.30
ds. De Putter, 4.30 dienst. Ned. Geref.
Kerk (Salvatori10.45 ds. Schuurman. 5
in Heemstede. Chr. Geref. Kerk: IdO en
4.30 en ma. 10 ds. van Dijken. Geref. Ge
meente: 10 en 4 en ma. 10 ds. Hakken
berg. Rooms-Kath. parochies: Agatha-
kerk 10 en 11.30. ma 10 Poelpolder 10
en 11.30. ma. 10; Mariakerk heidedagen
8.30, 10 en 11.45; Engelbewaarders 9 en
10.30, ma.10
NIEUWKOOP Herv. Gemeente: 9.30
ds. Bronsgeest, 6.30 ds. Van Doorn (Al
phen), ma. 9.30 ds. Molenaar, Scheve-
ningen Geref. Kerk 9.30 ds. v.d. Berg,
Bodegraven. 6.30 ds. Nooteboom. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30, ma. 7 ds. Slag
boom. Remonstr. Gemeente: 10 ds. Bos
man. Rooms-Kath. parochie: beide da
gen 9 en 10.45.
NIEUWVEEN - Herv. Gemeente: 9.30
ds. Molenaar, 6.30 ds. Kielder, ma. 9.30
ds. Molenaar. Geref. Kerk: 9.30 en 7 ds.
Verheul. Rooms-Kath. parochie: beide
dagen 9 en 11.
NIEUW VENNEP - Herv. Gemeente:
9.30 ds. Goverts, 7 ds. Rang, gez. dienst.
Geref. Kerk: 9.30 ds. Rang. 7 zie herv.
gemeente. Chr. Geref Kerk: 9.30 en 3 en
ma. 9.30 ds. Visser. Rooms-Kath. paro
chie: 9.30 en 11. ma. 11.
NOORDEN - Herv. Gemeente: 9.30 ds.
Zoutendijk, 7 ds. De Groot. Nieuw-Lek-
kerland. ma. 9.30 ds. Zoutendij Geref
Kerk (Woerdense Verlaat): 9.30 ds.
Nooteboom. 7 hr. v. Wallinga. Rooms-
Kath. parochie beide dagen 9 en 10.30
NOORDWIJ K - Herv Gemeente kerk
Voorstraat 10 kand. v.d. Boon. 5 hr. Vis
ser; Vinkenlaan 5 ds. Keuning; kerk
Hoofdstraat 10 ds. Keuning. 5 ds. Roth
fusz. jeugddienst. Sole Mio 19 hr Sam
son; De Rank (Golfbaan) 10 hr Visser;
maandag kerk Hoofdstr. 10 ds. Elgers-
ma, zangdienst; ma. kerk Voorstraat
(Binnen) 10 ds. v.d. Plas. Delft. Geref
Kerk: kerk Hoofdstraat (Buurtkerk) 10
ds. Warnink; Vinkenlaankerk 9.30 ds.
Elgersma, stichtingskerk 11 ds. Slof-
stra. Ned Prot Bond (aula Oude Zee-
W*g) 10.30dl Uitcnweerde. Naaldwijk.
Rooms-Kath parochies: Zee 9.30. 11 en
7. ma. 10.30. Binnen beide dagen 8.10 en
11.30.
NOORDWIJKERHOUT - Herv Ge
meente Dorpskerk 10 ds. Kalkman.
Rooms-Kath parochies: Victorkerk bei
de dagen 9.30 en 11, Jozefkerk 8, 10 en
11.30. ma. 10.
OEGSTGEEST - Herv Gemeente
Groene of Will, kerk 11 ds. Ter Linden,
Pauluskerk 9.30 ds. Ter Linden; Ge
meentecentrum 10.30 dr. De Jonge, 7 ds.
Heemskerk. Geref.kerk (Mauntslaan):
10 ds. Vegter. Geref. Kerk Vrijg.8.45 ds.
De Putter. 4.30 ds. Heida. Ned. Geref.
Kerk (Gemeentecentrum): 8.45 kand.
Horsman. 4 ds. De Lange. Van Wyckers-
looth: 4.15 ds. Visch. Kapel Endegeest:
zie herv. gem. Leiden. Volle-Evangelie
gemeente (Gemeentecentrum): 4 nam.
Rooms-Kath parochies Will, kerk 9 en
10.30, ma. 10 30, Bonaventurakapel bei
de dagen 9 en 11.
OUD-ADE - Roomskath. parochie: bei
de dagen 8.30 en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gemeente: 9.30 ds. Hanemaayer.
Geref. Kerk. 9 30 en 6.30 Jaspers Focks.
Remonstr. Gemeente 10 dienst. Rooms-
Kath.parochie: 9 en 10.30, ma. 10.
ROELOFARENDSVEEN - Rooms-
Kath.parochies: Maria Presentatie bei
de dagen 9 en 11; Petrus-Banden Beide
dagen 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE - Herv Gemeen
te 9.30 ds De KruijfT, ma. 9.30 ds. Los.
Chr.Geref.Kerk: 9.30 dienst, 2.15 ds.
Bouw, ma. 11 ds. Bouw.
RIJNSBURG - Herv. Gemeente: Voor
hof 9.30 ds. Romein; Bethelkerk 9.30 ds.
v. Niel, 5 ds. Driebergen, ma. 9.30 ds.
Romein, zangdienst; Flora zo. 10.30
paasdienst, H Binnendijk, mmv mu-
ziekver. Wilhelmina. Geref Kerk: Perta-
kerk 9.30 dr. Van Oeveren, 5 kand.
Scheltens, Immanuelkerk 9 kand.
Scheltens, 5 ds. Damsma, ma., 9.30
zangdienst. ds. Kersten; Maranathakerk
9 ds. Damsma. 5 dr. Van Oeveren; Flora:
zie herv. gemeente. Geref.Kerk Vrijg.:
10 ds. Zomer. 5 15 ds. Gratz. Chr.Geref
.Kerk 9 30 ds. De Joode. 5 ds. Witzier,
Den Haag. ma. 9 ds. De Joode
Evang.Christengemeente (aula mavo)
10 ds. Visser. Rooms-Kath.parochie
beide dagen 10.30.
RIJPWETERING - Rooms-Kath.paro-
chie: beide dagen 7.30, 9 en 10.30
SASSENHEIM - Herv.Gemeente: 9 en
10.30 ds. v.d. Meer, 7 zie geref kerk Ge
ref. Kerk: 9.30 en 7 ds. Baas. Chr.Geref
.Kerk 10.30 ds Den Hertog, Leiden. 5
ds. Rebel. Ned Prot Bond (Jul laan 17):
10.30 hr. Klijnsma. Rooms-Kath.paro
chie: 10.30, ma. 11.
TER AAR - Herv.Gemeente 9.30 ds.
Klein Kranenburg. 5 gezinsdienst, ma.
9.30 ds. Oskamp. Spijk. Geref Kerk: 9.30
en 6 30 ds. Warner. Utrecht. Rooms-
Kath. parochies Aardam 9 en 12, ma. 9;
Langeraar beide dagen 3.30, 9.30 en
11.30.
VALKENBURG - Herv.Gemeente: 10
ds Vermeulen. 6.30 ds. Zonneveld, Ca-
pelle aan de IJssel, ma. 10 ds. Vermeu
len, gez. dienst. Geref.Kerk: 9.30 en 6.30
ds. De Raadt. ma. zie herv. gemeente.
Geref.Kerk Vrijg.: 8.45 ds. Heida, 5
VOORHOUT Herv.Gemeente: paas
dienst in aansluiting op paasontbijt.
Rooms-Kath. parochie: 9, 10.30 en 11.15,
ma. 9 en 11.30.
VOORSCHOTEN - Herv.Gemeente:
Dorpskerk 10 ds. v.d. Schoot, 7 in geref
kerk; aulo Noord-Hofland 9.30 ds. De
Zwart; Kapel Rijndijk 10 ds. Oost; kerk
Hulp en Heil 10 ds. Lentz; De Ark 10
jongerendïenst. Geref.Kerk: 10 ds. De
Zeuw, 7 ds. Lentz. Geref.Kerk Vrijg.:
10.30 en 4.30 ds. Boxman. Rooms-Kath-
kerken: Laurentiuskerk 10 en 11.30,
ma. 10.
WADDINXVEEN - Herv. Gemeente
Brugkerk 9.30 ds. Maasland, 5 ds. Roet-
man. ma. 9 ds. Verboom; De Hoeksteen
9.30 ds. Roetman, 6.30 ds. Verboom; Be
thelkerk 9.30 ds. Verboom. 5 ds. Maas
land; Immanuelkerk 9 en 10.30 ds.
Hulst, 7 ds. Voors. Geref.Kerk: Kruis
kerk 10 ds. Snoey; Ontmoetingskek 10
en 5 ds. v.d. Berg. Volle-Evangeliege
meente "Sion" (Lindegaarde 17 a): 9.30.
Remonstr.Gemeente: 10 ds. Hooykaas.
Rooms-Kath.parochie: Victorkerk 10;
Ontmoetingskerk 8.30 en 11.45.
WARMOND Herv.Gemeente: 10 ds.
Den Tonkelaar. Rooms-Kath.parochie:
8.30, 10 en 11.30, ma. 8.30 en 10.
WASSENAAR - Herv. Gemeente:
Dorpskerk 10 ds. Steenstra, 7 ds. Exalto,
Benthuizen, ma. 10 ds. Wolters; Kieviet-
kerk 10 ds. v. Bruggen; Messiaskerk
10.30 ds. v. Waasbergen; Dorpscentrum
10 ds. Wolters. Geref.Kerk: Zijllaan 10
en 5 ds. v.d. Meulen; Wassenaar-Zuid 10
ds. v.d. Kamp. Ned. Prot. Bond (L.
Kerkdam): 10.30 ds Werner, ma. ds.
Werner in "De Burcht".
WOUBRUGGE Herv.Gemeente: 9.30
en 6.30 ds. Koelewun, ma. 9.30 dienst
voor school en jeugd, ds. Koelewijn. Ge
ref.Kerk: 9 30 ds. Hofland, Zoetermeer,
6.30 ds. Koelewijn, gez. dienst. Rooms-
Kath. parochie: beide dagen 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gemeente
9.30 ds. Kielder. 7 hr. v. Leeuwen. Geref
.Kerk 9.30 ds. Den Hartog, Den Dolder,
7 hr. v. Leeuwen. Rooms-Kath.paro
chie: beide dagen 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE Herv Gemeente
10 ds. Wolthaus. Rooms-Kath.paro
chies: St.Jan heidedagen 9.30. Chr. Die
naarkerk heidedagen 10. Meerburgkerk
(Hoge Rijndijk) 10 en 12, ma. 10.
ZWAMMERDAM - Herv.Gemeente
9.45 zang, 10 ds. Haakmat, 6.30 ds. Haak
man, gez. dienst in geref. kerk Geref
.Kerk 10 hr.v. Duin. 6.30 ds. Haakman.
Remonstr.Gemeente: 10 ds. v.d. Laarse.
