The ater a vontuur
rond Beckett
"Lucifer" opvallend gepresenteerd
Aandacht voor'Europa'
toegelicht
"Wachten op Godot" tweemaal opgevoerd
Chateau Grand
Monteil 1978
Monument ontworpen
voor homoseksuelen
WAAR? OF NIET WAAR?
Eén atoomtaak
[[WAMQ9£amma i
DINSDAG 14 APRIL 1981
PAGINA I
HILVERSUM (GPD) - Mot vier filmcame
ra's op de plaats van het gebruikelijke
publiek registreerde Adriaan Ditvoorst
in één dag Vondels treurspel „Lucifer",
zoals het Publiekstheater dat in het sei
zoen '79-'80 op de planken zette. Een film
van het toneelstuk, gemaakt op een ma
nier die aan een televisieproduktie doet
denken. Het resultaat van dit avontuur
is dinsdagavond te zien, wanneer de
NCRV het bijna twee uur durende spek
takel aan het televisiepubliek voorzet.
Het is de tweede keer dat de NCRV ..Luci
fer" op de beeldbuis projecteert. Vijftien
jaar geleden was het Johan de Meester
die de val van de aartsengel, en de bijbe
horende opstand in het hemelrijk gestalte
gaf. Een verschil met nu is. dat de inter
pretatie van het Publiekstheater meer
aan de geest van de tijd is aangepast.
Ruud Keers. de leider van de afdeling dra
ma van de NCRV. zette zich in zijn toe
lichting op het stuk af tegen de gangbare
tendens om televisie als een tweederangs
filmpraktijk te beschouwen. ..De zwakke
inhoudelijkheid van de Nederlandse
films en de vaak zeer matige toneelpres
taties vinden maar weinig weerslag in de
pers. Toneel en film worden met veel
meer ontzag bejegend dan de televisie".
Keers stelde voorop dat het eigentijds Ne
derlands drama, zoals de omroepen dat
gestalte trachten te geven, uiteindelijk
vaak niet verder komt dan ..geen drama".
„Er is kennelijk geen traditie op te bou
wen met een oorspronkelijk Nederlands
televisicrepertoire". aldus Keers.
Keers ontkende dat dit soort overwegingen
geleid hebben tot het besluit om ..Luci
fer" te filmen, in plaats van op video vast
te leggen. Maar afgezien van de motieven
heeft Ditvoorst een geslaagde poging ge
daan om de voorstelling, waar mogelijk,
los te maken van het lijsttoneel. Een wij
ziging ten aanzien van de oorspronkelijke
toneelversie is de muziek, die speciaal
voor deze registratie (een co-productie
van NCRV en BRT) werd geschreven
door Klous van Mechclen.
„Lucifer" toont de teleurstelling van Gods
stadhouder over de nieuwste schepping,
de mens. De twijfel van de hoogste engel
tussen onvoorwaardelijke trouw aan zijn
heer en schepper en het opeisen van het
eerst geboorterecht en de op God na
hoogste positie, staan centraal. De filmi
sche interpretatie biedt een aantal moge
lijkheden. die het toneel noodgedwongen
moet veronachtzamen. Dc kleur, het
spektakel en de verbetenheid, in de ver
sie van Ditvoorst fraai tot hun recht Mo
gelijk is dat de winst van deze innige sa
menwerking tussen toneel, film en televi
siekunst.
De inleiding tot de opstand van de Lucife
risten - de staatsgezinden zoals Vondel
hen bedoelde - biedt alle etische en poli
tieke zijsprongen die maar mogelijk zijn.
Het eind komt wat abrupt, als Lucifer (ge
speeld door Wim van der Grijn) gestuit
wordt door de diamantenglorie van de
hemelse veldheer Michael. De opvallend
ste rollen worden voorts gespeeld door
Sicm Vroom (Apollion). Sigrid Koctse
(Rafaél). Jan Retel (Belzebub). Marielle
Fiolet Belial) en Ton Lutz als Gabriel.
Afhankelijk van de mogelijke rechtstreekse
uitzending van de landing van de Space-
Shuttle. begint Lucifer om 20.30 uur of
om 20.40 uur op Nederland 2.
LEIDEN Vandaag en
morgen vinden twee heel
verschillende voorstellin
gen plaats, die beide uit
gaan van het toneelstuk
"Wachten op Godot". In
het Microtheater Impe
rium brengt vanavond een
Leidse amateurgroep "De
noorderzon vertrekt",
woensdag komt de groep
ESTA in de Leidse
Schouwburg met een En
gelstalige uitvoering van
Becketts stuk (de uitvoe
ring die op 11 maart was
afgelast).
Samuel Beckett schreef "Waiting
for Godot" in 1952. Ten tijde van
de première ontmoette het stuk
slechts onbegrip; het besef dat
het niet over Godot ging, maar
over het wachten, drong pas later
door. Het wachten in 'Godot' is
het laten voortbestaan van een
situatie die enerzijds afmattend
is door de eindeloosheid, en an
derzijds veilig door de bestendig
heid en de afwezigheid van de
noodzaak tot het nemen van ini
tiatieven.
In 'Wachten op Godot' wachten
twee zwervers, Vladimir en
Estragon, op Godot die waar
schijnlijk nooit zal komen. Wel
stuurt hij telkens een bood
schapper om zich te excuseren
en de afspraak te verzetten. Vla
dimir en Estragon bedenken al
lerlei spelletjes om de tijd te do
den, en vinden een welkome af-
ADVERTENTIE)
wisseling in het langskomen van
Pozzo en zijn slaaf Lucky. On
danks het aandringen van Estra
gon kunnen de twee zwervers er
maar niet toe besluiten te ver
trekken, en blijven zij de (onze
kere) komst van Godot afwach
ten. Pozzo en Lucky daarente
gen, die wel een duidelijk doel
voor ogen hebben, zullen dat
nooit bereiken daar langzamer
hand hun vermogens afnemen.
Samenhang
Esta heeft voor haar produktie de
tekst van Beckett gebruikt, met
een enkele weglating. De voor
stelling mist innerlijke samen
hang: de vier personages worden
door de spelers op geheel ver
schillende wijze vormgegeven,
en wel zo dat het afbreuk doet
aan de voorstelling. David Weeks
(Estragon) heeft een vaudevill
styl van akteren, die wel enige
humor in het stuk brengt. Zijn
partner Grant Coburn (Vladimir)
citeert zijn tekst alsof hij Shakes
peare voordraagt. Pozzo is een
leather-boy geworden, die met
zijn verschijning aanvankelijk
een mooi effekt sorteert, maar dit
niet vasthoudt. Zijn akteren
blijft op één niveau daar hij geen
nuanceringen aanbrengt.
Dit alles lijkt mij voort te spruiten
uit het ontbreken van visie bij de
regisseur ten aanzien van inhoud
en vormgeving van de voorstel
ling. Dat blijkt ondermeer uit
noodgrepen die alleen maar be
doeld zijn om het toneelbeeld
minder statisch te maken als het
touwtjespringen van de bood
schapper en het variétéloopje
van Estragon en Vladimir op mu
ziek. Als eerste kennismaking
met 'Godot' is Esta's voorstelling
heel geschikt; voor Beckett-ken-
ners is zij niet interessant.
Mogelijk wel interessant is het te
zien wat de spelers van 'De noor
derzon vertrekt' met 'Godot'
hebben gedaan. Zij hebben eerst
de tekst onderzocht op thema en
karakters, en hebben daar om
heen een geheel eigen stuk ge
maakt, door middel van improvi
satie. Sporadisch komen nog
fragmenten van de oorspronke
lijke tekst voor, maar de tekst in
'Noorderzon' is spaarzamer dan
in 'Godot', daar de nadruk ligt op
het spel.
Reizen
Opmerkelijkste inhudelijke veran
dering is, dat Estragon n Vladi
mir aan het reizen zijn. terwijl
Pozzo en Lucky zich op een vas
te plek bevinden. Bovendien zijn
Estragon en Vladimir verdub
beld. en spiegelen zij elkaar. Luc
ky s de stabiele faktor; alles en
iedereen om hem heen verandert
terwijl hij uitspraken doet die zo
wel door grote domheid als door
grote wijsheid ingegeven kun
nen zijn.
Kenmerk van de voorstelling is dat
elk van de spelers wel zijn/haar
eigen interpretatie heeft volgens
welke hij/zij speelt, maar dat de
toeschouwer toch zelf tot een ei
gen interpretatie kan komen. Er
zijn zo weinig mogelijk techni
sche hulpmiddelen gebruikt,
aangezien men het stuk onder
wisselende omstandigheden wil
kunnen spelen; zo behoort ook
het strand tot de mogelijkheden.
Het dekor bestaat voornamelijk
uit een grote op de grond gete
kende cirkel die de weg aangeeft
waarlangs Vladimir en Estragon
(ADVERTENTIE)
Bordeaux Supérieur.
Verkrijgbaar bij
wijnhandel.
reizen, en de plek waarop zich
het stuk afspeelt.
De groep is van mening dat 'Noor
derzon' triester is dan 'Godot'
omdat de neergaande lijn duide
lijker is, en de karakters zich
meer van hun situatie bewust
zijn: ze weten dat ze er niet meer
uitkomen, terwijl dat in 'Godot'
nog enigszins open is.
Avontuur
'De noorderzon vertrekt' is tot
stand gekomen onder begelei
ding van Miriam Jeunhomme
van de Akademie voor Expressie
door Woord en Gebaar. Zij heeft
in het verleden al eens een pro-
jekt gedaan naar aanleiding van
'Wachten op Godot' en wilde
daarmee wel verder gaan. Een
punt is natuurlijk altijd hoe ver
je moet gaan. Dc boven geschet
ste bewerkingen zijn wel erg in
grijpend. en hoewel ESTA te
weinig heeft gedaan met 'Wach
ten op Godot', zou voor 'Noor
derzon' het tegenovergestelde
kunnen gelden. Maar een ïnters-
sant theateravontuur blijft het.
JACQUELINEMAHIEU
Plan christen-democraten Europees Parlement
Karin Daan met haar ontwerp
AMSTERDAM (ANP) - Er zal in Amsterdam een monument voor homo
seksuelen komen. Het tijdstip waarop is nog afhankelijk van de 150.000
gulden die de Stichting Homo-Monument hiervoor nodig heeft. De ge
meente heeft inmiddels toestemming gegeven op het plein voor de
Westerkerk een dergelijk monument op te richten. Gisteren werd tij
dens een bijeenkomst in het Anne Frankhuis de winnares van de ont
werpwedstrijd voor het monument, Karin Daan uit Amsterdam, be
kendgemaakt.
In haar ontwerp liggen drie roze driehoeken - het bekende homoteken -
verbonden in één grote driehoek. "Deze driehoeken, die tien meter
lange kanten hebben, symboliseren herdenking, protest en trots", al
dus de winnares.
Volgens de Stichting Homo-Monument is het monument bedoeld om de
mensen niet te laten vergeten dat homoseksuele mannen en vrouwen
eeuwenlang vervolgd werden. "Ook nu worden ze nog steeds als min
derwaardig beschouwd en we verwachten niet dat dit in de toekomst
veel beter zal worden", aldus een woordvoerder van de Stichting. "Het
monument moet daarom een herdenking zijn, maar ook een teken da»
de beweging van nu moet inspireren in haar strijd tegen verachtm
discriminatie en onderdrukking.
DEN HAAG (GPD) - De christen
democraten in het Europees
Parlement willen een Europees
radio- en televisie-station dat
gespecialiseerd is in berichtge
ving over zaken betreffende de
Europese Gemeenschap. Daar
toe is een werkgroep opgericht,
die bezig is met de formulering
van een resolutie, die over enige
tijd bij het parlement zal wor
den ingediend. De liberale en
socialistische fracties houden
zich ook bezig met het vraag
stuk om een manier te bedenken
waarop er meer bekendheid aan
het reilen en zeilen van „Euro
pa" kan worden gegeven.
Lid van de christen-democratische
werkgroep is de Nederlander
Jean Penders. Volgens het blad
„europa van Morgen" vindt Pen
ders dat de aandacht die door de
nationale omroeporganisaties
aan de Gemeenschap wordt ge
schonken. veel te gering is. Daar
zal vooralsnog geen verandering
in komen, omdat de NOS of an
dere nationale stations een „ge
broken waterleiding in Deven
ter" belangrijker achten dan
„een prijsstijging in de land
bouw".
Volgens Penders denkt de werk
groep aan twee mogelijkheden
om het gebrek aan EG-benchtge-
ving op te vullen: een Europees
omroepstation, dat de beschik
king over tenminste 30 hoogge
kwalificeerde medewerkers zou
moeten krijgen, of een systeem
waarbij de Gemeenschap zelf
programma's produceert met als
(ADVERTENTIE)
Erg veel mensen weten dat wij tegen de komst van de nieuwe kruisra
ketten zijn. Maar ook de nu in Nederland aanwezige kernwapens moe
ten er uit. Nederland moet dus atoombomvrij.
Omdat atoomwapens zo verschrikkelijk en vernietigend zijn, dat niet
één socialisties denkend mens nog maar op de gedachte kan komen
kernwapens ooit te gebruiken. Daarom steunt de SP al vanaf het begin
èlle akties die gericht zijn tegen deze vernietigingswapens.
Omdat socialisten, wanneer het om kernwapens gaat. maar één taak
hebben: alle kernwapens de wereld uit.
Meer informatie7
SOCIALISTIESE
PARTIJ
ViivcrhoMraal 65.
3032 SC Rotterdam
doel deze aan te bieden aan de
nationale stations.
Penders, naar wiens oordeel de
burger gewoon niet weet wat er
in het Europa van de Tien ge
beurt. realiseert zich wel dat de
instelling van een Europt 6 te*
tion veel financiële en praktische
problemen (ondertiteling in ze
ven talen, een totaalprogramma
met behalve voorlichting ook
muziek en lichte kost) zal opleve
ren. Zelf programma's maken
om die te slijten, ziet hij dan ook
als een simpeler oplossing
Daarbij zou eventueel de drempel
van de nationale stations kunnen
worden vermeden door de pro
gramma's via een Europese sa
telliet direct aan de nationale kij
ker en luisteraar aan te bieden.
Penders zelf is overigens van me
ning dat er wl met de nationale
omroeporganisaties moet wor
den samengewerkt. De satelliet-
mogelijkheden moeten in dis
cussies met deze organisaties als
„drukmiddel" worden gebruikt
Parlementaire debatten „live" uit
zenden vindt Penders waanzin.
Herdenking
Andriessen
op televisie
HILVERSUM (ANP) - De NOS
zal vanavond na afloop van het
normale programma op Neder
land 1 een televisienecrologie
uitzenden van de zondag op 88
jarige leeftijd overleden compo
nist Hendrik Andriessen.
NEDERLAND 1
1825
Nu
r dove
i slechthorenden (NOS)
18.30 Jeugdjournaal (NOS)
18.36 - Sesamstraat (NOS)
18.50 - Paspoort informatie voor Joegoslaven en Italianen
(NOS)
19.00 - Matthaus Passion vanuit Naarden (EO)
22.07 Journaal (NOS)
22.25 - Beeldspraak Don Siegel Last of the independants. tele-
visieportrct (NOS)
23.30 Journaal (NOS)
23.35 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
NEDERLAND 2
1827
1857
18 59
19.25
20 00
20.25
20.27
22.20
23.00
23.15
23.20
Microprocessors 1 en 2 Les 25 (TELEAC)
Journaal (NOS)
De kleine Zwerver, tv-sene (NCRV)
Cum Laude, kwis (NCRV)
Journaal (NOS)
In verband met een rechtstreekse reportage van dc lan
ding van de space shuttle zullen alle programma's later
beginnen dan aangekondigd.
Lucifer, tv-film (NCRV)
Hier en nu (NCRV)
Leven en sterven, meditatie (NCRV)
Journaal (NOS)
Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
Woensdag 15 apnl
NEDERLAND 1
15.30 - Ei. mei. tekenfilm (NCRV)
15 35 - Kleine Isar. tv-sene (NCRV)
15.45 De grote klok (NRCRV)
16.30 Professor Balthazar (NCRV)
16 35 - Pommetje Horlepiep, tv-serie (NCRV)
17 25 - Maggie David t\ NCRV
Samenvatting van alle reportages rond de space shuttle.
DUITSE TV
DINSDAG 14 APRIL
DUITSLAND I
Achse. tv-serie 18 30 aktual 18 45
Kleuterserie 18 55 Auf Achse. tv-
sene. 19 25 Region mag 19 59 Pro
gr ovorz WDR 18.00 Natuurfilm*
rn- 18 80 Inform progr 18.40 Cafe
Wernicke, tv-serie 19.15 Aktual.
19 45 Muzikaal progr
DUITSLAND II
18 20 Tekenfilmserie 18 40 Teken
filmserie 19 nO Journ 19 30 Der Zin
ker. speelfilm Aansl filmkritiek
21 00 Aktual 21 20 T\ -portret. 22.05
DUITSLAND III WDR
18 00 Kleuterprogr 18 30 Cursus
Wiskunde 10 80 Lk M pi op 18-45
Journal 3 20 00 Journ 20 15Aktuecl
mag LM 00 Inlnrm pri.gr LM 45 Ie-
sprek. 22.30 Medisch mag. 23 15
BELGISCHE TV
BELGIE VLAAMS
18 05 Kleuterprogr 18 35 Doe 19 07
Uitz door derden 19 37 Lotto-
winnars. Meded en Morgen 19 45
Journ Aansl Verkeerstip.v 20 10
Lichte muziek 21 05 Inform progr
21 55 Kwis 22 25 Klass concert.
Van 18 00 tot 20 10 Zie NET 1 20 10
diorenprogr 20 40 Geweld en hart
stocht (Gruppo di famiglia in un in
ferno). speelfilm. 22 35 Open School-
De filmer Don Siegel is bij het publiek voornamelijk bekend ge
worden door films als Dirty Harry' en 'Escape from Alcatraz'
u>aartn in beide gevallen Clint Eastwood de hoofdrol speelde
Daarvoor had Siegel al een groot aantal zogenaamde 'Bftlms'.
films gemaakt met een laag budget, op zijn naam staan Beeld
spraak zendt vanavond een portret van deze Amerikaanse filmre
gisseur uit, waarin iKtoral Siegels uiterst onafhankelijke opstelling
ten opzichte van de harde, zakelijke filmindustrie wordt belicht
BeeldspraakNOS, Nederland 1, 22 25).
Naast de televisie besteed ook de radio aandacht aan het werk van
Joost van de Vondel. Zijn treurspel Maria Stuart, of de gemartelde
majesteit, is vanavond te horen in een radiobewerking in het lite
raire programma 'Spektakel'. Vondel schreef dit toneelstuk naar
aanleiding van het proces tegen de Schotse katholieke koningin
Maria Stuart, die na 19 jaar gevangenschap door de Engelse (en
protestante) koningin Elisabeth werd onthoofd. Vondel stelt Maria
Stuart voor als een martelares en vindt in dit gegeven ook een
uitlaatklep om in het overwegend protestante Holland te getuigen
van zijn katholieke geloof De radiobewerking beperkt het aantal
rollen in dit zelden gespeelde stuk tot het uiterste alle aandacht is
gericht op de figuur Maria 'We hebben dit stuk gekozen omdat
bijna niemand het kent. omdat het waarschijnlijk het beste Von
dels religieuze en politieke oi>ertuigmg weergeeft en omdat er een
mooie, dragende vrouwenrol in zit de rol van Maria Stuart ge
speeld door Elisabeth Andersen", aldus Jan Starink, die tekent
voor bewerking en regie
(Maria Stuart, Hilversum 2, 21 00)
DINSDAG 14 APRIL
HILVERSUM I
Ieder heel uur nieuws AVRO 18 11
Avi;<Radkdoum 18 281 ppci
van toen 19 02 Natafelen. 19 30Ope
rettemuziek 20 03 Mon vieux, ma
vieille. 20.30 Kolk live 21 02 Fouchc.
h..ni p. ei ie LM 39 l.i. hte gi.imm
u k 22 (12 AVK< 's Spnrtp.uii.r.i
opn
1 02
ma. NOS 23
qen VARA (hi 02 Elpee i
Groot licht 5 02 Truck
HILVERSUM II
KRO 18 10 Verkenning HUM VER-
BOND 18 20 Na vijven en zesen PP
18 50 Uit*, van het GPV KRO 19 00
Op weg naar Jeruzalem 19 25 Krui
I Con cei
lijk Hedendaags
Spektakel Maria
het St«*de-
muziek 2115
ia Stuart of Gemar
reursp«-| van Vondel
ng 22 .30 Nws 22 40
23 30 Muziek op hel
HILVERSUM III
leder heel uur nieuws NOS 18 03
De Avondspits met de Nat Hitpara
de VARA 18.02 r pdoodci
21 02 Nashville 22 02 and all that
)azz. 23 02 Elpee tuin
WOENSDAG 15 APRIL
HILVERSUM I
leder heel uur nieuws VOO 7 03
Ook Goede Morgen 9 03 Muziek ter
wijl u werkt 10 02 Kletskop VPRO
10 45 Villa Vpro Mag 13 03 Welinge
lichte kring. 14 03 Een klap op je
kop EO 14 20 Radio-Kleuterkrant
14 45 Open Huis 16 02 Licht en uit
zicht 16 40 EO Aktiel
Metterdaad 17 02 Tijdsein NCRV
17 45 Theaterorgelbespvling
HILVERSUM II
VARA 7 00 Nws 7 10 Ochtendgvm.
7 20 De Wekkerradio i7 30. H 00 en
8 30 Nws 9 00G\m voor de vrouw
9 10 Waterstanden NOS 9 15 Werk
bank VARA 9 25 De vooruitgang
9 50 Hoor Haar' II 05 Progr «.ver ra
diopiraten. 27 MCers ed 11.35
Am er» foor centraal OVER
H VOOKL 12 16 Tekst en uitleg
12 26 M.-d.-d voor land- en tuin
bouw (NOS) 12 30 Nws VARA
12 36 Dingen van de dag 13 00 Nw s
13 11 Amersfoort centraal, vervolg
13 30 Kinder een kwartje"* 14 10 De
Schuurpapier 14 40 Oude sch<H»l-
liedjes 15 00 Leef tijd genoeg 16 00
HILVERSUM lil
leder heel uur nieuws KRO 7 02
Manneke pop 9 03 Van negen tnt
twaalf 12 03 De Noen Show 14 03
De Theo Stokkink Show 17 02
HILVERSUM IV
NCRV 7 00 Nw». 7 02 Het levende
woord 1 10 Pn ludlui I M i i
Sacra 9 00 Nws 9 02 Divertimento
Ml Ondor do I n I I •-
kestpalet 12 00 Nws 12 02 Tafclmu-
(12 0
ek. 12
OThen
1330
EO
16 55 Kunst
LEAC 17 00 An
NOS 17 30 Nw
TELE AC 17 36
