Omgangsrecht:
het gebekvecht
is net begonnen
Kamer stemt vanavond,maar:
LEZERS SCHRIJVEN
Fascisme
Bezoekrecht
Samenleving
DONDERDAG 9 APRIL 1981
Minister De Ruiter (justitie) is de
Tweede Kamer een heel eind te
gemoet gekomen in het aan
brengen van wijzigingen in het
wetsontwerp omgangsrecht.
Zo ziet hij nu af van gedwongen
hulpverlening, als sanctie bij
een niet (goed) uitgevoerde om
gangsregeling. De Kamerleden,
maar ook hulpverleners zelf,
zien weinig brood in een ge
dwongen hulpverlening aan ou
ders.
In het ontwerp is de bepaling toe
gevoegd dat minderjarige kin
deren (vanaf twaalf jaar) zich
zelfstandig tot de rechter kun
nen wenden over een wijziging
De regeling, zoals deze er nu uit
ziet, geeft de ouder-niet voogd
in principe de mogelijkheid zijn
kind(eren) na een scheiding te
blijven zien. Omgangsrecht kan
door de rechter alleen maar
worden ontzegd als de ouder
daartoe niet geschikt wordt
geacht of als het kind daar ern
stige bezwaren tegen heeft. De
omgang met de niet-voogd moet
worden belemmerd als deze
'geestelijke of lichamelijke
schade' aan het kind kan toe
brengen. Een simpel voorbeeld:
de vader die zijn kind mishan
delt maakt ook nadat de nieuwe
wet is ingetreden geen kans zijn
kinderen na een scheiding te
kunnen ontmoeten.
Is er echter geen belemmering
voor een regeling dan moet de
voogd eraan meewerken. Doet
hij dat niet ("moeder kan het
niet hebben") dan kan hij even
tueel worden ontheven uit de
ouderlijke macht. De niet-
voogd krijgt tevens het zg. recht
op informatie. De voogd moet
hem regelmatig informeren
over het wel en wee van het
kind.
Het voorstel om een kind in een
internaat te plaatsen als het
met eén van beide ouders geen
contact wil zal het hoogstwaar
schijnlijk niet halen. De PvdA
heeft hiertegen een reeks van
amendementen ingediend.
Het recht van de omgang met de
niet-voogd wijkt, daar waar de
belangen van het kind dreigen
te worden geschaad. Een vage
formulering. In de praktijk is
het steeds de rechter die over
elk individueel geval een oor
deel moet uitspreken.
In het wetsontwerp worden geen
exacte 'hoeveelheden' tijd aan
gegeven die het kind met de ou
der niet-voogd zou moeten door
brengen. De gedachten gaan
echter uit naar eens per twee we
ken een w eekeinde plus de helft
van de schoolvakanties.
DEN HAAG - Het wets
ontwerp omgangsrecht
wordt dan toch nog
vanavond in de Tweede
Kamer in stemming ge
bracht. Daar doet het
gekibbel van de be
langhebbenden, ver-
enigigd in 'mannen'- of
'vrouwen' organisaties
niets aan af. De medail
le heeft ook bij dit ge
voelige onderdeel van
het familierecht weer
eens twee kanten. De
vrouwenorganisaties
verwijten minister De
Ruiter dat hij zijn oren
te lang heeft laten han
gen naar de mannenor-
ganisaties. Deze op hun
beurt verwijten de be
windsman teveel aan
dacht te schenken aan
de vrouwengroeperin
gen die zich pas in de
laatste ronde in de
strijd hebben gegooid.
Maar een voorstel om het wetsont
werp nog even in de ijskast te la
ten liggen haalde het vorige week
niet. Wel werd de stemming opge
schoven. Aanvankelijk zou het
ontwerp dinsdag al onder de ha
mer komen.
Dat zal nu vanavond gebeuren, in
weerwil van de twee kampen die
lijnrecht tegenover elkaar staan.
Ze hebben elk zo hun eigen rede
nen om negatief op het wetsvoor
stel te reageren. Het ontwerp zal
er wel doorkomen vanavond
maar daarmee is de zaak niet be
klonken. De strijd tussen de twee
partijen is nog maar net begon-
Pijnlijk
Pijnlijk maar waar: die belang
stelling was er in de Tweede
Kamer dezer dagen niet te
vinden. Omgangsrecht is
blijkbaar nog steeds geen po
litiek item. Welgeteld zeven
kamerleden volgden vorige
week de debatten over het
voorstel. Vier dames, te we
ten Wessel-Tuinstra (D'66),
Korte (CDA), Beckers (PPR).
Haas-Bergers (PvdA) en de
heren Nypels (PvdA), Van
der Spek (PSP) en Abma
(SGP).
Het wetsontwerp omgangs
recht heeft de afgelopen
week een grote hoeveelheid
stof doen opwaaien. Althans,
in de krantenkolommen, de
brievenrubrieken én in de
vrouwenbeweging. (Het
vormde één van de aanleidin
gen tot de vrouwenstakings
dag).
Logisch ook. De cijfers mogen
als bekend worden veronder
steld: per jaar zijn het 25.000
kinderen die bij een echt
scheiding worden betrokken.
Éen op de vier huwelijken
mislukken, sommigen hou
den het zelfs op één op de
drie. Feit is dus dat de nieuw
in te voeren wet een groot
deel van de Nederlandse be
volking aöngaat of nog zal
aangaan. De belangstelling
voor het wetsontwerp is op
z'n minst terecht te noemen.
Zelfs de commissie van justitie
was niet voltallig.
Met andere woorden: een hand
jevol Tweede Kamerleden
gaat het oordeel vellen over
een beladen en omstreden
onderwerp als het omgangs
recht. Het is weliswaar een
gebruikelijke gang van zaken
in de Kamer dat voor elk on
derwerp de betreffende spe
cialisten worden opgetrom
meld en de andere kamerle
den verstek laten gaan. Maar
specialistenwerk? Ze staan
lang niet alle zeven bekend
als specialist in familierecht.
En al stonden ze dat wèl. Be
handeling van een wet die zo
diep kan ingrijpen op het per
soonlijk leven van duizenden
onderdanen kan en mag niet
door 'specialisten' worden af
gedaan.
Tweede punt van kritiek is de
behandelingsprocedure zelf.
Met voortvarendheid heeft
minister De Ruiter het voor
stel de Kamer ingeloodst.
Daar kwam geen hoorzitting
aan te pas. Het voorstel van
de PvdA en PSP vorige week
om behandeling van het ont
werp uit te stellen haalde
geen meerderheid. Beide par
tijen kwamen tot dit voorstel
"omdat eerst de bezwaren
van met name de vrouwenor
ganisaties bestudeerd dienen
te worden".
Loffelijk
Op zich is het loffelijk van
PvdA en PSP om de menin
gen van belanghebbenden te
pijlen. Maar er zit een wrange
bijsmaak aan die aanpak.
Beide partijen hebben het in
dit verband over "met name
vrouwenorganisaties" die ge
hoord dienen te worden. Net
zoals de emancipatie kom
missie en staatssecretaris van
emancipatie mevrouw
Kraayeveld het hebbeji over
de vrouwen en kinderen die
hun mening vooraf mogen
geven.
Want behalve de vrouwenorga
nisaties zijn er anderen die
wellicht met méér kennis van
zaken over het voorstel kun
nen meepraten. Wier kritiek
gefundeerder is. Heus niet al
leen de 'mannen'groeperin-
gen als Man '79 of de vereni
ging voor gescheiden men
sen, maar ook organisaties
als Man Vrouw Maatschappij
en het Samenwerkingsver
band Beter Omgangsrecht,
onder leiding van professor
Hoefnagels.
Over deze groeperingen, die al
jarenlang met het omgangs
recht bezig zijn, wordt niet
gerept. En dat werpt de ge
dachte op dat voor de hardste
schreeuwers het abrupst
wordt stilgestaan. Want het
lijkt ongenuanceerd dat in
derhaast samengestelde
vrouwengroepen gaan
meeoordelen over een ont
werp dat ze nog maar nauwe
lijks bestudeerd kunnen heb
ben. Neem het comité vrou
wen en familierecht. Dat be
staat net een maand. Het co
mité vrouwen tegen wets
voorstel omgangsrecht. De
naam geeft het al aan, dit co
mité kan ook niet teruggrij
pen op jarenlange ervaring.
En dat is op zich geen schande.
Je hoeft niet persé een jaren
lange ervaring te hebben om
ergens over mee te mogen
praten. Maar aan de warrige
argumenten en de open deu
ren die de vrouwenorganisa
ties intrappen blijkt overdui
delijk dat ze het ontwerp in
derdaad niet grondig hebben
bestudeerd. En dan zijn er
nog vage groepen die een
graantje willen meepikken in
•Je discussie over het om
gangsrecht. Vaag, omdat ze
in principe andere doelstel
lingen in het vaandel hebben
dan het omgangsrecht. Zoals
Blijf van m'n lijf, de anti-weg-
werpvrouw, ex-vrouwen van
buitenlanders.
Stellingen
Een paar stellingen van vrou
wenbewegingen onder de
loep genomen.
"Gelijke rechten - een verhul
lende abstractie in een maat
schappij waarin de zorg voor
kinderen ongelijk verdeeld
is. Als de Kamer voorstemt
zou dat een teruggrijpen zijn
op de traditionele vader
schapsrechten in een tijd
waarin vrouwen daarvan ein
delijk los beginnen te ko-
(Houdt emancipatie, gelijkheid
op als het om de zorg voor
kinderen gaat? Blijven gec-
mancipeerde vrouwen liever
de traditionele moederrol
vervullen, waarin nauwelijks
ruimte is voor de functie van
de vader?)
"In 95 procent van de scheidin
gen wordt vrijwillig een goe
de regeling getroffen. Voor
die 5 procent waarbij de ver
houdingen zodanig verstoord
zijn dat geen goede regeling
mogelijk is kan die wet ook
niet
(In de prdktijk zal de vader niet
eens de moeite nemen om an
ders te reageren dan in te
stemmen met de moeder als
voogdes. Slechts een handje
vol mannen doet dat wel. in
weerwil van de raadgevingen
van zijn advocaat 'dat het on
begonnen werk is en dat die
pogingen alleen de verstand
houdingen maar verder ver
storen'. Bovendien: 95 pro
cent is nog geen 100 procent.
Vijf procent van 25.000 kin
deren vormen nog altijd 1250
kinderen per jaar, om wie
wordt touwgetrokken. Al wa
ren het maar honderd kinde
ren. Zouden zy een beter
wetsontwerp niet waard
zyn?)
"Mannen hebben nooit voor
(kleine) kinderen gezorgd.
Het komt vaak voor dat zij
gewoon niet in staat zijn om
goed voor ze te zorgen."
de relatie tussen
(Logisch, traditioneel als de
moeder-vaderrol verdeling
nog steeds is. Vader zorgt
voor het geld. moeder voor
de kinderen. Het is alleen een
kwestie van ervaring voor de
meeste mannen om hun kin
deren wèl goed te kunnen
verzorgen. Maar dan moeten
ze wel de kans krygen).
Gelegenheid
"De nieuwe wet zal mannen de
gelegenheid bieden om na
een echtscheiding dóór te
gaan met bedreiging, verne
dering. treiteringen van de
ex-vrouw en kinderen."
(Ook als het ontwerp erdoor
komt blyft er een strikte
scheiding tussen de beteke
nis van de woorden voogd en
niet-voogd. Het toeziend-
voogdijschap heeft in de
praktijk geen enkele beteke
nis. De voogd, doorgaans de
moeder, houdt zelf de 'macht'
in handen. Bovendien, waar
om er vanuit gaan dat iedere
gescheiden man zijn gezin
heeft getiranniseerd of dat zal
doen9 Je kunt de zaken na
tuurlijk ook eenvoudig om
draaien. Hoeveel kinderen
zullen er door de voogd wor
den geïndoctrineerd, geïnti
mideerd?)
Aan de stellingen van de tegen
standers mankeert natuurlijk
ook het nodige Zo roept het
Samenwerkingsverband dat
er beduidend meer zelfmoor
den voorkomen onder kinde
ren die in een éénoudergezin
leven en de andere ouder
nooit zien. Voor de stelling is
nog geen echte grond gevon
den. Bovendien: zij is dóód-
eng.
de
i groepen
veel meer dan de 'vrouwen-
'organisaties aan voorby
gaan is aan het kind zelf. Er
wordt over de hoofden van
kinderen gebekvecht Er
wordt zo hard gerend dat het
onmogelijk lijkt om stil te
staan voor het kind. Daar
naast zyn er goede argumen
ten. Zo heeft Man'79 op de
valreep een amendement in
gediend. Dat is bedoeld om
het voorstel dat het kind naar
een tehuis moet als het niet
wil meewerken aan een om
gangsregeling tegen te hou
den Dat voorstel gaat Man
'79 te ver.
Kritiek
De kritiek van deze vereniging
op het wetsontwerp is dat het
geen einde maakt aan de be
staande situaties. De voogdes
bepaalt en blyft bepalen in
hoeverre een gescheiden
man met zyn kinderen kan
omgaan. Echte sancties op
het met-meewerken ontbre
ken. De praktyk wyst uit dat
omgangsbegeleiding, al dan
niet vrijwillig, geen zin heeft
als de voogdes niet wil mee
werken.
Echter, hardere sancties dan
een bindende uitspraak van
de rechter lijken niet voor
handen. Gevangenisstraffen
Politieoptreden? Moet dat
Waar Man '79 wel gelijk in heeft
is dat het recht van een vader
om zyn kind(eren) te zien ook
by dit voorstel geen recht
wordt, maar een gunst blijft.
Hij is 'bevoegd' om de kinde-
te 2
r dat i
n lo-
dat
Gaan de belangenverenigingen
voorby aan de wensen en ver
langens van het kind. de Ka
mer doet dat plotseling niet
meer. Zy is in haar filosofie
ten opzichte van de driehoek
moeder-vader-kind negentig
graden gedraaid. Vong jaar
stond nog het recht dat beide
ouders hebben om hun kin
d(eren) te blyven zien na een
scheiding centraal. Nu komt
duidelijk in de Kamer naar
voren dat het belang van het
kind centraal staat. Zo dien
de Haas-Berger een amende
ment in dat het belang van
het kind moet prevaleren bo
ven het hebben van twee ou
ders. In z'n algemeenheid
vinden de meeste fracties dat
het kind een zwaardere stem
moet hebben by het bepalen
van een omgangsregeling.
Over die filosofie werden vo
rige week maar liefst 32
amendementen ingediend
Dat klinkt mooi, maar het
één hoeft het ander natuur
lijk niet uit te sluiten Mis
schien dat de (mannelijke)
kamerleden zich zelf eens
moeten bezinnen op wat hun
ouderschap, met een tachti-
gunge werkweek, inhoudt.
Het plaatsen van brieven van lezers betekent niet dat de
redactie de daarin weergegeven mening onderschrijft.
Brieven kunnen van redactiewege worden ingekort
De brief van Frans Frankhuizen.
Marga Wijker en Evert van Ooij-
en over bestrijding van fascisme,
die afgelopen maandag in de
krant stond geeft, zij niet met op
zet, een verkeerde indruk van de
persoon Tan Toen Hok. Het ver
band dat min of meer wordt ge
legd tussen de uitspraak van
Goebbels en Tan Toean Hok.
wekt de indruk dat hij het gevaar
van het fascisme niet voldoende
serieus neemt. Dat is pertinent
onjuist.
Lang voor het Komitee van Jonge
ren tegen Fascisme er was. was
Tan Hok de eerste die in het ge
weer kwam tegen mensen, die
evenals hij op de studenten fiats
aan de Klikspaanweg wonen, en
bijvoorbeeld "alle joden kapot
maken" in hun vlag hadden
staan. Dat was niet zonder risico
en daar was grote moed voor no
dig. Ook bij andere gelegenhe
den, zoals het 'Rock against ra-
cism'-festival gaf hy daar blijk
Ik laat mijn eigen mening in het
midden, als het gaat over wél of
niet fascisten hun mening laten
uiten. Maar de drie onderteke
naars moeten toch nog eens de
geschiedenis bekijken: als je een
fascistische organisatie de mond
snoert, is de organisatie daarmee
nog niet weg. Integendeel, dan
wordt het een ondergrondse or
ganisatie, waarvan je niet meer
weet wie er wel en wie er niet in
zitten. Het kan je beste vriend of
buurman wel wezen. Denk eens
aan de periode van de 'Koude
oorlog'. Niemand Icon elkaar
toen vertrouwen.
Als een organisatie zichtbaar is, zie
je ook de bijbehorende gezich
ten. Laten we niet naïef zijn en
denken dat iets weg is als je het
onder de grond drukt.
Harry Schoch
Schagenstraat 18
Leiden
Veel werd en steeds meer wordt
geschreven over verwikkelingen
rond relatieproblemen. Ik heb
het niet over relatie- en commu
nicatieproblemen van wereldfor
maat. maar over dat stille, meest
schrijnende, kleinschalige, men
selijke drama dat velen zo onop
vallend bezighoudt. Met name
het drama van minderjarige kin
deren uit gescheiden gezinnen.
Een van de grootste hindernissen
voor scheidende ouders blijkt
veelal de bezoekregeling. Er is
zelfs een wet in de maak, die zulk
een bezoekregeling en - recht
voor de niet-opvoedende ouder
(97 procent vader en toeziend
voogd) moet afdwingen.
Zo'n wet is goed. Ondanks het feit
dat ik een gescheiden vader ben
en een van de weinige gelukkige
vaders die zijn kindern zelf mag
opvoeden, vind ik dat die wet er
moet komen.
Er zijn vrouwen die vinden van
niet. o.a. omdat zij het niet nodig
achten een speciale wet te ma
ken voor een minderheid van
probleemgevallen bij echtschei
dingen.
Ik vind van wel omdat wetten al
tijd worden gemaakt voor min
derheden, om de maatschappij
als geheel te dienen. Wetten zijn
ervoor om minderheden in het
gareel van de meerderheid te
houden. Dat kan ook niet anders,
want als het zou zijn, dan zouden
diezelfde wetten tot chaos en
volks-ongehoorzaamheid leiden,
omdat ze niet de instemming van
de meerderheid zouden hebben.
Zo ook deze Wet op het Bezoe
krecht. Het bezoekrecht is alleen
niet het recht van de niet-opvoe
dende ouder!
Het uitgangspunt van de wet is
mijns inziens dus fout en daar
mee alle geschrijf en gepraat,
waarmee sommige vrouwen de
aandacht proberen te trekken
Maar ook aan de Oudervereni
gingen en de Wetten-bedenkers,
die zich voor deze wet en dit on
rechtmatige recht inzetten.
Het gaat om de bezoekplicht van
het kind en niet dat van de ou-
der(s). Het gaat om de bezoek
plicht van de ouderis), als het
kind daar behoefte aan heeft en
niet andersom. Het gaat op het 2e
plan ook om het recht van het
kind om zijn grootouders te mo
gen bezoeken. Hoe completer,
hoe beter voor het kind.
Het gaat om het probleem van het
kind en niet om dat van de ou-
der(s). Want wie maakte dit kin
derprobleem? Toch niet het kind
zélf zeker? Waar de ouders het
probleem door scheiding uit de
weg gingen, daar begon het pro
bleem voor het kind.
Die wet op het bezoekrecht van het
kind moet er dus komen. Ook al
is het 'slechts voor een minder
heid'. Want vergeet niet: het is
voor het kind van de rekening!!!
Georges d'Aulnis.
Elandsstraat 33 hs
Amsterdam.
Hoelang duurt het nog. voor de
huidige samenleving tot het be
sef komt, dat het steeds sneller
bergafwaarts gaat.
Dat atoombommen en kernreactie
niet eens nodig zullen zijn om de
wereld naar de verdommenis te
helpen (Vergeef het doodgewo
ne platte Nederlands, met geleer
de woorden wordt er al genoeg
Misdaden-bendetjes van jongen
tjes van 12-13 jaar zyn al heel ge
woon. Winkeldiefstallen onder
de vijftig gulden zijn niet meer
strafbaar. Rijden onder invloed
van sterke drank, alleen straf
baar in ernstige gevallen Iets in
de buurt niet "naar 't zin", straat
op breken, versperrigen opgooi
en. zo'n groot mogelijke rotzooi
maken.
Woning of gebouw kraken, van
pand eerst vesting maken, op
oorlog voor bereiden. Bij ontrui
ming twintig tot dertig politie
mensen het ziekenhuis in hel-
peh, straten en kruispunten de
vernieling in helpen, banken,
winkels vernielen, bestelen, voor
honderdduizenden, soms miljoe
nen schade, schering en inslag.
Nadien acties VOOT vrijlating
gearresteerden "weldoeners",
vergezeld van bekogeling van
bureau s en kantoren om de eis
van mensenrechten hard te ma
ken Vliegtuig, trein, gebouw of
"wat" dan maar ook. gysclend
bedwingen de eisen, kracht by
zettende met mensenlevens
Lands- provinciaal- gemeente-be
stuur maakt plannen voor
"weg", "gebouw "tunnel".
"Metro" of "niets", binnen 24 uur
wordt actie tegen dit alles reeds
geboren. niet zachtzinnig,
neeeeh keiharde argumenten
t je
de 10 gevallen is er knokken tot
besluit. Bij naar huis gaan kan
tram, trein of bus wel gesloopt
worden, gaan daar voorlopig
toch niet meer heen.
Natuurlijk bij alle gebeuren luid
vertellen, met spandoeken dui
delijk kenbaar maken, dat het
overgrote deel van de bevolking
er achter staat, want ook al is dat
niet waar, een brutaal mens heeft
de halve wereld Rustig kan men
een halve pagina doorgaan zo.
maar de goede verstaander heeft
maar een half woord nodig.
Verreweg het grootste deel van de
deelnemers aan bedoelde bezig
heden, zagen nooit een cel van
binnen, spot immers met de
mensenrechten. Omdat ik maar
dom ben. zoals uit de styl van dit
stukje al blijkt komen er niette
min 2 vragen in me op Uit hot
nieuws dat by bereikt, blykt by-
na altijd dat juist die mensen die
iets op hun kerfstok hebben, /o
nodig beroep doen op de men
senrechten. bestaan er ook men-
senplichten voor dezulken
Die kleine vrouw of man. die 's
avonds niet best de straat op
durft, wiens spul nodeloos wordt
vernield, die met zyn belasting
centen mee moet helpen om die
pestzooi weer op te ruimen, die
aldoor in de "kleine steentjes
heeft gelopen, als U begrijpt wat
ik bedoel, waar moet die nu een
beroep doen als het nodig is, op
Toch waag ik het in al mijn dom
heid om de heren psychiaters,
zielkundigen en wat voor kundi
gen ook daaromheen SWI
een tip te geven hun vaardighe
den een andere richting uit te
sturen 25 tot 30 jaren zijt allen
bezig, om met radio. tv. week
end-verlof, vergadering zonder
toezicht in speciaal daarvoor in
gerichte gelegenheid, gelegen
heid tot sporten enz enz ter her
opvoeding van de toegewezen
patiënten Resultaat de cnmina
liteit is in die periode zowat vcr-
vier-dubbeld
Zouden die geleerde heren nu eens
gaan proberen het roer om te
gooien voor een jaar of 5 Kijken
Ieder die door de rechter voor
"iets" veroordeeld is, heeft "iets"
gedaan, heeft "iets" tegoed van
mensenrechten, maar "iets"
plicht voor genoegdoening van
en voor zyn "iets Waarby zeker
dat "iets" met uit het strafrecht
moet worden geschrapt I^aat
Uw patiënten eens voelen wat
straf is, geen rustoord, maar leer
school.
J J. Bekker
Utr Veer 34
2311 ND Leiden
Tel 120790
