Oosteuropese top over Polen Moskou wil praten zonder voorwaarden vooraf Kor V^i ivm Italiaanse politie arresteert kopstuk van Rode Brigadisten I A marnedte Strijd in Libanon iets minder hevig Massale demonstratie in Bonn tegen kernraketten Leiders Warschau-Pact in Praag Kritiek op beleid VS 9t/ml8 april MAANDAG 6 APRIL 1981 Over beperking kernwapens voor middellange afstand Hans-Dietrich Genscher. MOSKOU/BONN (DPA) - De Sowjet-Unie blijkt bereid te zijn geen voorwaarden vooraf te ver binden aan onderhandelingen met de Verenigde Staten over beperking van kernwapens voor middellange afstand in Europa. Zij willen ook op korte termijn over deze zaak met de Amerika nen rond de tafel gaan zitten. De Westduitse minister van bui tenlandse zaken, Hans-Dietrich Genscher, verklaarde het afgelo pen weekeinde in Bonn dat deze concessie van de Russen een van de belangrijkste punten is die uit zijn besprekingen van de afgelo pen weck in Moskou naar voren was gekomen. Enige tijd geleden had president Brezjnjev in een rede al gezegd dat de Sowjet-Unie bereid is over bevriezing van deze wapens met de Verenigde Staten te praten. Maar het westen was er tot dus ver steeds van uitgegaan dat het "bevriezingsvoorstel" van Brezjnjev een voorwaarde vooraf was voor het beginnen van echte onderhandelingen over beper king van deze wapens. Dat is het niet, zo was Genscher ge bleken. Het Westen moest het zien als een aanvullend voorstel. De NAVO-landcn zagen tot dus ver niets in het idee van bevrie zing omdat dat de Sowjet-Unie zou bevoordelen, aangezien zij de laatste tijd een forse voorraad middellange-afstands wapens heeft aangelegd. De NAVO wil zich eerst veilig stellen met wa pens die een antwoord kunnen geven op de beruchte SS-20 van de Russen door zich uit te rusten met wapens die hieraan gelijk worden geacht, met name de nog in het produkticstadium verke rende Kruisraketten en Pers- hing-2. Aangezien de NAVO-landen al be reid zijn gebleken tot spoedige besprekingen over deze zaak staat volgens Genscher niets een snel begin van de onderhande lingen, die in Genève gevoerd zullen worden, in de weg. De Westduitse bewindsman zei verder dat de Russen ook bereid zijn het beginnen van zulke on derhandelingen niet afhankelijk te stellen van ratificering van het SALT-vcrdrag door de Verenig de Staten. Hij had voorts zijn Russische gast heren nog eens ernstig gewaar schuwd voor de zeef ernstige ge volgen van een eventuele inter ventie in Polen. Ook de Russi sche aanwezigheid in Afghanis tan had Genscher aangevoerd als een van de belangrijkste oorza ken van de huidige spanning tus sen Oost en West Zijn gastheren hadden hem beleefd aange hoord. maar er geen blijk van ge geven erg onder de indruk te zijn gekomen. (Van onze correspondent Anton Koene) WENEN GPD) - De Tsjechoslowaakse hoofdstad Praag was gisteren een zee van vlag gen, leuzen en spandoeken. Grote menigten mensen waren opgetrommeld om de Rus sische staats- en partijchef Leonid Brezjnjev te verwelkomen bij zijn aankomst op het vliegveld van de Tsjechoslowaakse hoofdstad. Het Sowjet-Russische staatshoofd is de ze week eregast bij het zestiende partijcongres van de Tsjechoslowaakse communisti sche partij, dat vandaag begint. Het werkelijke doel van het onver wachte bezoek van Brezjnjev aan Tsjechoslowakije, dat door geen enkele bron en door geen enkel Warschau-pactland tevoren aan gekondigd was tot hij onderweg was naar Praag, is gesprekken te voeren met Kremlin-getrouwen onder de Warschau-Pactlanden over de kwestie-Polen. Op de lijst van genodigden voor het Tsjechoslowaakse partijcon gres staan behalve de gastheer, de secretaris van de Tsjechoslo waakse communistische partij, Gustav Husak, de partijleiders van de Warschau-pactlanden, Ti- dor Zhivkov uit Bulgarije, Janos Kadar uit Hongarije en Erich Ho- necker uit Oost-Duitsland. Hoewel deze partijleiders gister avond nog niet in Praag waren gerarriveerd en hun komst zelfs door Tsjechische autoriteiten werd ontkend, verwachten de meeste westerse waarnemers, dat Brezjnjev niet alleen voor het partijcongres naar Praag is ge reisd. De Russische partijleider heeft dat sinds 1970 niet meer ge daan. Vandaar de speculaties dat er een Oosteuropese top zal plaatsvinden in Praag ergens de ze week. De laatste soortgelijke top had plaats op 5 december vo rig jaar, toen de leiders van de Warschau-pactlanden bijeen kwamen in het Kremlin. Op de officiële gastenlijst ontbre ken de namen van de secretaris van de Poolse communistische partij, Stanislaw Kania, en de lei der van de communistische par tij, Nicolai Ceausescu. Roemenië heeft zich in het verleden al eer der een buitenbeentje getoond, onder meer door onder geen en kele voorwaarde te willen deel nemen aan welke interventie in andere Warschau-Pactlanden dan ook. In 1968 namen Roe meense troepen niet deel aan de inval in Tsjechoslowakije. (ADVERTENTIE) Nederlanders, Hou meer van je Thuis Nieuwe troepen Inmiddels gaat de aanvoer van nieuwe troepen van de War schau-Pactlanden langs de Pool se grenzen onverminderd door. Westerse militaire waarnemers maken zich ernstig zorgen over drie divisies parachutisten, die volgens dezelfde militaire bron nen klaar staan om afgeworpen te worden boven de belangrijk ste strategische punten in Polen. Dit bevestigt de informatie die de Amerikaanse inlichtingen diensten al langer hebben ver kondigd, dat de voorbereidingen voor een invasie in Polen tot in de puntjes zijn geregeld. Het offi ciële Oostduitse persagentschap deelde gisteren mee dat aan de Warschau-Pactoefeningen troe pen deelnemen, die met amfibie voertuigen praktische oefenin gen hebben gehouden langs de Baltische kust en die „politiek en psychologisch voorbereid zijn op de komende actie". Het Russische partijblad Prawda heeft gisteren opnieuw „anti-so- eialistische krachten" en „bui tenlandse reactionairen" be schuldigd van het in gevaar brengen van het socialistische systeem in Polen. Volgens Praw da wordt er in dat land „een di recte strijd tegen het socialisme" gevoerd. Zaterdag beschuldigde het Sowjet-regeringsblad Iswes- tia de onafhankelijke vakcentra le in Polen van het provoceren van een politieke crisis om het socialistische systeem omver te werpen. De Poolse communisten kregen in hetzelfde dagblad ook een veeg uit de pan, omdat zij het vloed van „contra-revolutie" niet konden keren. In Polen zelf hebben functionaris sen van de communistische par tij dit weekeinde opnieuw met vertegenwoordigers van de par tijbasis vergaderd om zich te ver dedigen tegen de groeiende kri tiek. Het middelpunt van die kri tiek vormt volgens Poolse kran ten het feit dat in het politieke bureau, het hoogste orgaan bin- om zijn Sowjet-collega te ont moeten en hem te overtuigen dat de Polen hun eigen zaakjes kun nen opknappen. De Polen zijn de enigen die niet willen geloven dat de Russen het land zullen binnenvallen. Daar voor hebben zij talrijke aan vaardbare redenen bij de hand. Een daarvan is dat een dergelijke operatie een uiterst kostbare zaak is en dat een interventic een catastrofaal economisch effect heeft op heel Oost-Europa van wege een westers handelsembar go dat vrijwel zeker daarop zal volgen. Daar komt het feit bij dat de Rus sen weten dat een inval in Polen zonder meer zal uitlopen op een bloedbad en dat Rusland in de rest van de wereld nog meer ge zichtsverlies zal lijden na de „broederlijke hulp" aan Afgha nistan. Er is onder de waarnemers in We nen één reden die de hoop doet leven dat over het lot van Polen nog geen beslissing gevallen is. Vandag komt de Sowjetrussi- sche premier Nicolai Tichonov voor een officieel bezoek naar Oostenrijk. Het bezoek van Ti chonov, dat vijf dagen duurt, is het eerste dat de Sowjetrussi- sche premier sinds zijn ambts aanvaarding vorig jaar officieel aan een westers land brengt. Op de officiële agenda staan als voornaamste onderwerpen eco nomische kwesties en de leve ring van energie. Volgens waar nemers in de Oostenrijkse hoofd stad lijkt het uitgesloten dat de Russen Polen zullen binnenval len terwijl de Sowjetrussische minister-president een officieel bezoek aan Oostenrijk brengt. Luchtaanval De Russische president en partijleider Leonid Brezjnjev in gesprek met de Tsjechoslowaakse leider Gustav Husak aan de vooravond van het partijcongres in Praag. Vermoedelijk zal daar in de loop van deze week een top van Oosteuropese landen over de kwestie Polen worden gehouden. i de partij, nog steeds verte- TEHERAN (AFP) - De Iraanse genwoordigers van de 'harde lijn' zitten. Een van de vertegenwoordigers van de harde 1"n binnen het po litbureau, Stefan Olszowski, zal deze week waarschijnlijk een ontmoeting hebben met de Rus sische partijleider Brezjnjev. Ols zowski staat aan het hoofd van de delegatie van de Poolse com munistische partij bij het partij congres in Praag. Maar het wordt in welingelichte kringen in de Poolse hoofdstad Warschau niet uitgesloten dat partijleider Kania zelf alsnog naar Praag zal reizen luchtmacht heeft een bombarde ment uitgevoerd op vier diep in Irak gelegen vliegvelden, zo heeft het Iranse persbureau Pars zaterdag bekendgemaakt. Radio-Teheran onderbrak zijn uit zending voor een bericht over de Iraanse luchtaanval, als gevolg waarvan de op de vliegvelden ge- stationerde toestellen van de Iraakse luchtmacht in brand vlo gen. Radio-Teheran herinnerde er verder aan dat Irak onlangs uit Frankrijk vliegtuigen van het ty pe Mirage heeft ontvangen. Dajan stelt partij voor TEL AVIV (DPA) - De Israëli sche oud-minister van bui tenlandse zaken en van de fensie Mosje Dajan hezft za terdag officieel de oprichting van een eigen partij bekend gemaakt. Zijn partij, de Be weging voor Nationale Ver nieuwing, zal aan de komen de parlementsverkiezingen op 30 juni deelnemen. De partij van Dajan, die vol gens opiniepeilingen zeven tot negen zetels in de Knes- seth zal binnenhalen, streeft niet naar deelneming aan de na 30 juni te vormen rege ring. Zij is voor een regering die kan steunen op de meer derheid in het parlement en daarmee een besluitvaardig beleid kan voeren, aldus Da jan. Dajan noemde verder de na men van veertien mensen die voor zijn partij mee zullen doen aan de verkiezingen op 30 juni. Het gaat onder meer om de huidige minister van arbeid en sociale zaken, Is raël Katz, en oud-commissa ris van politie, Herzl Sjapir. Opvallend was dat de oud-mi nister van financiën, Jigael Horovitz, niet kandidaat is voor Dajans partij. Hij heeft zich op het laatste moment teruggetrokken. Horovitz kon zich als zovele Israëli sche politici niet verenigen met Dajans voorstel voor een eenzijdige terugtrekking van de Israëlische soldaten van de westelijke Jordaanoever. (Van onze correspondent Jaap van Wescl) De gevechtshandelingen in Libanon zijn gisteren enigs zins verminderd. Eerder had Israël Syrië gewaarschuwd dat het de „rode lijn" in Libanon overschreden heeft. Er werd echter aan toegevoegd dat die „rode lijn" geen geo grafische lijn is, maar te maken heeft met de intensiteit van de Syrische beschietingen op Zahle. Minister van buitenlandse zaken Shamir noemde de „moord op de christelijke bevolking van Liba non" onduldbaar. De verklaring van Shamir kwam nadat premier Begin besloten had niet militair in te grijpen. Om de Isralische waarschuwing kracht bij te zet ten. vlogen twee Israëlische vliegtuigen gisteren boven Bei roet. Volgens militaire bronnen in Israel is de berichtgeving van de christelijke radiostations in Li banon overtrokken, onder meer om Israëlische interventie uit te lokken. In Israëlische militaire kring overheerst echter de me ning dat de Syrische artillerie- bombardementen een strafactie op grote schaal tegen de christe lijke Falangisten zijn, en geen aanzet tot hervatting van de bur geroorlog. Aan de Falangisten van Beshir Gemajel is echter dui delijk gemaakt dat Israël niet tussenbeide zal komen. En om een afkoeling te bevorderen heeft Israel ook de militie van Haddad opgedragen de bombar dementen op de steden Sidon, Tyrus en Nabatye te staken. Had dad had eerder verklaard met die beschietingen door te zullen gaan totdat de Synërs het beleg op Zahle opheffen Ook de pro paganda van Haddads radiosta tion „De Stem van de Hoop" slikte onder Israëlische druk gis teren deze dreigementen in. De gevechten van de laatste vijf da gen in Beiroet en de christelijke stad Zahle. 50 km ten oosten van Beiroet, zijn de ernstigste sinds de burgeroorlog van 1975-'76 De directe aanleiding tot de huidige strijd is dan ook de wens van de christelijke Falangisten om de Zahle is van de buitenwereld afge sloten door het Syrische leger, maar berichten als zou het Syri sche leger proberen de stad te bestormen lijken overdreven. De burgemeester van Zahle heeft echter verklaard dat er in de stad geen voedselvoorraden meer zijn. Er is ook een groot gebrek aan medicamenten. Het aantal slachtoffers van de ge vechten gedurende het weekein de ligt in de buurt van de 200 Daarbij komen nog ongeveer 500 gewonden. Het Libanese kabinet is gedurende het hele weekeinde in spoedbe raad bijeen geweest, terwijl een van de ministers heen en weer pendelde naar Damascus om met de Syrische president Assad over een staakt-het-vuren te on derhandelen. President Sarkis van Libanon aanvankelijk de keuze van de Sy rische regering voor zijn hoge ambt - is in conflict met Damas cus over de rol van de Syrische vredesmacht. Sarkis wil lang zaam maar zeker de autoriti it van het Libanese leger herstel len, hetgeen in theorie door Syné geheel onderschreven wordt. Maar telkens als Sarkis met praktische voorstellen komt, worden deze door de Syrirs afge wezen. De „straf Sarkis is. dat zijn presidentiele paleis zater dagavond door de Syrische artil lerie werd getroffen. BONN (GPDt - In de West duitse hoofdstad hebben za terdag ongeveer 25 000 men sen gedemonstreerd tegen de mogelijke stationering van nieuwe Amerikaanse middel- lange-afstandsraketten op Duits grondgebied, en verder in Europa. Roland V"gt van de Groene Partij zei dat het NAVO-besluit over deze ra ketten in elk geval ongedaan moet worden gemaakt. Hij verklaarde verder dat de Bondsrepubliek uit de NA VO moet treden en dat er in Europa een atoomvrije zone moet komen. „Wij hebben geen zin hier voor de Ver enigde Staten te sterven", al dus Vogt. Aan de demonstratie, die onder andere was georganiseerd door het Comité voor Vrede. Ontwapening en Samenwer king. de Duitse Vredesunie en de Groene Partij, namen ook verschillende buitenlan ders deel. De directe aanlei ding voor de demonstratie is de bijeenkomst van de Nu cleaire Planning-groep van de NAVO. die morgen en woensdag in Bonn vergadert. In de Bondsrepubliek wordt de laatste tijd niet meer alleen tegen kernenergie, maar in toenemende mate ook tegen kernbewapening gedemon streerd. In Bonn werd zater dag gezegd dat zich zoiets als een „brede volksbeweging voor overleven" begint te ontwikkelen. Eerste doel is een miljoen handtekeningen tegen het NAVO-besluit bij een te krijgen. Daarvan is nu een kwart binnen Verder zijn er vergevorderde plan nen om de komende tijd mas saal tegen bewapening te de monstreren. Morgen wordt een fakkelop tocht gehouden naar het mi nisterie van defensie in Bonn. waar de ministers van defensie van de NAVO-lid- statcn vergaderen. JERUZALEM (GPD) - De Ameri kaanse minister van buitenland se zaken Haig heeft by zijn rond reis door het Midden-Oosten dui delijk gemaakt, dat voor Amen- ka de strijd tegen het Sowjet-ge- vaar de eerste prioriteit heeft in het Midden-Oosten. Zaken als de Palestijnse kwestie komen op de tweede plaats In de Arabische wereld - ook in Egypte - heeft dat tot ernstige kritiek geleid Haig kwam git teren vanuit Egj pie in Jeruzalem aan Vandaag vertrekt hy weer naar Jordanië President Sadat van Egypte zei gis teren na een gesprek van twee en een half uur met „zyn vriend Haig" dat er enige meningsver schillen zijn. De semi officiële krant El Achram had in een re dactioneel commentaar s mor gens al uitgelegd wat de me ningsverschillen zijn het Russi sche gevaar is groot, maar de prioriteiten van de regering-Rca- gan zijn verkeerd Het Palestijn- Si vi.i.igstuk komt in de eerste plaats. Om te demonstreren dat Egypte g< n ,i. .il an Anier ïka il /i n herhaalt de Egyptische regering telkens weer dat Amerika wel „militaire faciliteiten" kan krij gen. maar geen „bases". In de praktijk betekent dat dat Amen- ka miljarden dollars mag inves teren in een basis aan de Rode Zee. Ras Banas. maar dat het moet volstaan met mondelinge afspraken met Sadat Het Penta gon wil echter afspraken waar mee miljarden gemoeid zijn, lie ver even schriftelijk vastleggen. (ADVERTENTIE) 1/1 iA a SÉ Uw meubelzaak adviseert u graag. )van onze correspondent Hein ten Kortcnaar) ROME (GPD) - Met de arrestatie van de militaire leider van de Ro de Brigades, Mario Moretti, boekte de Italiaanse politic zater dagmiddag een belangrijk suc ces in de strijd legen het linkse terrorisme. Moretti (34) werd al negen jaar gezocht en was zo dik wijls op het nippertje ontsnapt aan arrestatie, dat het hem de bij naam van „Primula Rossa" (Ro de Pimpernel) had bezorgd. Moretti benoord^ met Renato Cur- cio tot de oprichters van dc Rode Brigades en was de enig overge blevene van dc oudste kern, die zich nog op vrije voeten bevond De enige foto waarover de politie beschikte, dateerde van tien jaar terug en niemand wist hoe hij er op het ogenlik uitzag. De laatste beschrijving was van 1978, toen hij onder dc naam „ir Borghi" een appartement had gehuurd in een noordelijke bui tenwijk van Rome. Dc schuil plaats werd bij toeval ontdekt, toen buren dc brandweer riepen om ccn eind te maken aan een lekkage. De lijdelijk verlaten wo ning bleek een basis te zijn van de Rode Brigades, die ruim een maand tevoren Aldo Moro had den ontvoerd. Hel huis werd om singeld door dc politic, maar vanzelfsprekend keerde Moretti er niet terug. Uit verklaringen van later gearres teerde terroristen bleek, dat Mo retti de oprichter was geweest van de Romeinse kolonnc van de Rode Brigades. Hij had de hele operatic-Moro geleid, maar was ook de organisator van de mees te andere terreurdaden die de brigades de afgelopen jaren in verschillende delen van het land hebben gepleegd. Moretti was een van dc kopstukken van de zogenaamde strategische leiding en zijn jarenlange onvindbaar heid werd algemeen beschouwd als ccn teken van onmacht van de terreurbestrijders. Samen met Moretti arresteerde de politic prof Enrico Fenzi, docent in de klassieke talen aan de uni versiteit van Genua. Hij w8b n jaar geleden in zijn woning in Genua gearresteerd als leider van dc Gcnucse kolonne van de Rode Brigades, maar werd tot grote teleurstelling van de politie door de rechtbank vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs On middellijk na zijn vrijspraak was hij ondergedoken Later in dc middag werden in Mi laan nog twee personen, een man en een vrouw, gearresteerd, van wie de identiteit niet is bekend gemaakt. maar die door de poli tie worden omschreven als terro risten van het tweede plan EN MANTELKOSTUUMS IN HET FRAAIE ALCANTARA. RUIME KEUZE IN VELE MATEN. BREESTRAAT 151 -153 TEL. 071 -124586

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 9