Directie Adler
overstag
Ondeugdelijke steun aan
woonwagenbewoners
^Vrouwenstaking
fe"toch een succes
Ondernemers onderzoeken levensvatbaarheid
vestigingen
Leidse stadsrubriek
Hulp brandweer niet
altijd meer gratis
ILlSDAG 31 MAART 1981
99
--,LEIDEN - Ondanks dat er maar weinig gehoor is gegeven aan de
stakingsoproep is tic vrouwenstakingsdag volgens de Leidse
vrouwenbeweging toch op een succes uitgedraaid. Opvallend
veel scholieren en studentes sloten zich aan bij de stakende
Vie} vrouwen en schaarden zich achter hun eisen: beslissingsrecht
voor de vrouw, abortus uit het wetboek van strafrecht en abor
tus in het ziekenfondspakket.
nse,Ongeveer 300 vrouwen hebben meegelopen in de twee demonstra
nt t,evc tochlen door de binnenstad. Deze demonstraties gingen
Kort gepaard met,kortstondige verkeersblokkades (onder meer op de
cht Hooigracht en de Breestraat). Tot chaotische taferelen hebben
20i deze blokkades evenwel niet geleid.
3cJjTijdens de twee tochten door de binnenstad deden zich een paar
oc") incidenten voor. Op de Vismarkt, voor het stadhuis, reed de
,d chauffeur van een bestelwagen, op de vrouwenmenigte in. Nie-
r mand raakte gewond. Op de hoek van de Haarlemmerstraat en
ie de Pelikaanstraat werden twee vrouwen afgeranseld door op
oej sensatie beluste jongelui. De mishandelde vrouwen overwegen
een aanklacht bij de politie in te dienen.
!,rJ Volgens het stakingscomité is er sprake van een "morele overwin-
lo9 ning" van de vrouwenbeweging.
•gl"Een dergelijke mobilisatie maakt duidelijk dat de vrouwen zich
niet zomaar vol een voldongen feit laten stellen. De vrouwenbe
weging heeft vandaag een mentale oppepper gekregen. Voor
ons is nu ook duidelijk dat die nieuwe abortus nooit zal worden
uitgevoerd. Ook al neemt de Eerste Kamer de wet straks aan. Er
zijn namelijk teveel mannen, vrouwen en ook artsen tegen. Die
wet zal daardoor onuitvoerbaar blijken".
Op de Hooigracht werd doeltreffend het verkeer stilgelegd
Mentzij: Geldt niet voor Leidse regio
DEN HAAG/LEIDEN - Aan
woonwagenbewoners wordt op
grote schaal bijstand verleend,
zonder dat rekening wordt ge
houden met de omstandigheden
van iedere bewoner apart. Amb
tenaren van de sociale dienst ko
men nooit op de woonwagencen
tra en soms wordt het uit te ke
ren bedrag eenvoudigweg per re
gionaal centrum vastgesteld. Bo
vendien brengen de woonwagen
centra vaak te lage tarieven voor
de staangelden in rekening. Wan
neer woonwagenbewoners scha
de aanrichten hoeven ze dat niet
te betalen en de adminstratie van
verschillende kampen laat veel
te wensen over.
Dat is de conclusie van een onder
zoek dat de Algemene Rekenka
mer heeft ingesteld naar het ge
voerde bijstandsbeleid ten aan
zien van woonwagenbewoners.
Daarbij is de Rekenkamer geble
ken dat er onvoldoende zeker
heid bestaat over wat er gebeurt
met de 190 miljoen gulden aan fi
nanciële bijstand die de woon
wagenbewoners kregen in het
jaar 1'iTii
Volgens Frans Mentzij. coordina
tor van woonwagencentra in de
Leidse regio kunnen de conclu
sies van de Rekenkamer in elk
geval nooit op de Leidse slaan.
"In Leiden bestaat geen algeme
ne regeling voor de verlening
e!
EIDEN De directie van Triumph-Adler is overstag gegaan. De sluiting van de Neder
landse Adlerfabrieken in Leiden en Cuyk wordt tenminste enkele weken uitgesteld. Op
voorstel van de Industriebond FNV gaat een team van zes Nederlandse ondernemers
l®aan de slag om te bekijken of zij de Nederlandse Adlerfabrieken kunnen overnemen.
ecfot nu toe waren alternatieven
p Ivoor de Duitse directie niet be-
rijjspreekbaar", zei Nol de Jong van
a(*de Industriebond FNV gister-
^avond. "De directie wilde slechts
in|praten over de manier van slui-
s,ting. De tent moest zo snel moge-
nuüjk dicht. Nu pas voor het eerst
wil de directie laten bekijken oi
cii Adler Leiden en Cuyk overeind
HJkan blijven. Dat is gewonnen".
,,eIDe vakbonden hadden de actie
plannen klaar liggen voor het ge
val de directie zoals verwacht
"halsstarrig aan haar sluitings
plannen zou vasthouden"
zes ondernemers onderzoeken
voor het eind van de volgende
week wat de mogelijkheden van
de Nederlandse Adlerfabrieken
ï'Aizijn. Zij achten het in elk geval
niet bij voorbaat uitgesloten dat
Adler Leiden en Cuyk een renda-
bel produkt kunnen leveren. Dat
O produkt hoeft niet persé een
schrijfmachine te zijn.
HValter Kramme, directeur van
Od Triumph-Adler, heeft beloofd de
ondernemers alle nodige infor
matie te geven. Zien de onderne
mers op basis van deze informa
tie winstperspectieven in de Ne
derlandse Adler dan zal de over
name nog zeker een half jaar in
beslag nemen. De Duitse directie
hikt nog tegen dit tijdsbestek
van een half jaar aan.
Vakbondsman De Jong meent dat
als de nog niet bij name te noe-
ondernemers brood zien in
een Adler nieuwe stijl dat dan
het grootste deel van de werkge
legenheid bij de Nederlandse
Adler in stand kan blijven. Er
dreigde ontslag voor bijna 700
mensen (bijna 400 in Leiden, en
bijna 300 in Cuyk). "Adler Neder
land was de laatste jaren niet
veel meer dan een afvalbak voor
Adler Duitsland. Het team van
ondernemers wil de zaak ver
nieuwen, een rendabel produkt
naar de toekomst maken. Dat
biedt perspectief", aldus De
Jong.
Welles - nietes
Het principe-akkoord tussen de
Duitse directie en de vakbonden
kwam gisteravond tot stand na
een urenlang welles-nietes spel
letje in motel Holiday Inn in Lei
den. De industriebonden FNV
en CNV, de NCHP, en de Unie
BHLP betoogden dat de directie
de problemen van Triumph-Ad
ler eenzijdig op de Nederlandse
werknemers wil verhalen. "In
Duitsland vallen geen gedwon
gen ontslagen maar hier moet de
zaak dicht". Directeur Kramme
en zijn delegatie probeerden aan
te tonen dat hun behandeling
van de de Duitse vestigingen in
feite even rot is. Toch moesten zij
toegeven dat de sociale behande
ling van de Duitse werknemers
"heel wat soepeler verloopt dan
van de Nederlandse. In West-
Duitsland zijn directie en arbei
ders "in goed overleg", dat wil
zeggen met een vertrekpremie,
uit elkaar gegaan, terwijl de Ne
derlanders werkloosheid en een
uitkering wacht. De Duitse di
rectie beklemtoonde nog eens
dat sluiting van Adler-Nederland
past in een nieuwe concern
structuur naar Amerikaans mo
del. De vakbonden klaagden dat
nog steeds elk reëel overleg ont
brak.
Na ruim drie uur zweten en verga
deren kwam FNV-man De Jong
met zijn alternatief voor de dag:
het team van zes ondernemers
die Adler-Nederland eventueel
wil overnemen. "Hiermee gaven
wij een goede mogelijkheid aan,
waartoe de Triumph-Adler direc
tie tot nu toe niet aan wilde ol
kon", zei De Jong later. De Duit
se directeuren Kramme en
Schmidt verklaarden zich snel
akkoord en spoedden zich weg
van Holiday Inn om het vliegtuig
naar Frankfurt ta halen.
Ambassadeur
Directeur Kramme is door de
Westduitse ambassadeur Fischer
in Nederland ontboderfvoor een
gesprek dat een dezer dagen
wordt gehouden. Vakbondsman
Vakbondsman De Jong biedt de Duitse ambassadeur Fischer een sta ooi handtek.-i
De Jong en de voorzitter van het voorgenomen sluiting ran Adler Op de achtergrond kijken Voerman tfSVi en Faas van de Leidse Adler-
actiecomité van Leidse Adler- vestiging toe.
werknemers. Ton Faas. vertel
den de ambassadeur gistermor
gen dat het gedrag van de Duitse
directie "het sociaal gezicht van
de Duitse ondernemingen
schaadt". Fischer heeft hierop
contact gezocht met Kramme om
van zijn kant nadere tekst en uit
leg te krijgen. Triumph-Adler is
bijna geheel in handen van het
Volkswagenconcern, terwijl de
Duitse overheid een veertigpro-
cents belang in Volkswagen
heeft.
De Jong en Faas wezen ambassa
deur Gerhard Fischer erop dat
tot nu toe geen reëel overleg met
de Duitse directie mogelijk was
geweest. Het rapport dat de di
rectie op tafel heeft gelegd om de
sluiting van Adler-Nederland te
rechtvaardigen is door vakgroe
pen van de Groningse universi
teit en van de Technische Hoge
school in Delft als allerbelab-
berst van de hand gewezen. Ook
het team van ondernemers dat
interesse toont in overname van
Adler-Nederland kon met het
rapport niet uit de weg omdat
het rapport "teveel leemten" be
vat. De ambassadeur kreeg een
petitie met drieduizend handte
keningen aangeboden met het
verzoek druk uit te oefenen op
de Duitse directie om tot reeel
overleg te komen.
van bijstand. Iedere woonwagen
bewoner moet. net als iedere an
dere burger, gewoon naar de so
ciale dienst voor zyn uitkering
Het kan natuurlijk best zijn dat
de woonwagenbewoners onge
veer dezelfde uitkering krijgen,
maar dat kotut dan omdat ze
vaak allemaal in dezelfde om
standigheden verkeren".
Ook de aantijging als zouden amb
tenaren van de sociale dienst
nooit op het woonwagencentrum
komen, wordt door Mentzu
weerlegd. "Er z\jn nota bene
twee functionarissen die zich
speciaal met het centrum bezig
houden. Een verzorgt de admini
stratieve kant. de andere neemt
de maatschappelijke benadering
op zich En die L».il t«- b« zoekt
het centrum zelfs wekelijks". Bo
vendien zegt Mentzij dal in Lei
den de staangelden worden be
taald die door het ministerie van
CRM zelf zijn vastgesteld. "En de
meesten betalen die ook. Je hebt
onder alle burgers natuurlijk
wanbetalers, en zo ook onder de
woonwagenbewoners Maar
vaak is het volkomen terecht dat
het staangeld niet wordt betaald,
bijvoorbeeld omdat de overheid
in gebreke bluft bij het onder
houd van de plaats. De woonwa
genbewoners betalen een huur
or gi ik ia aan dia van een g<
middelde woningwetwoning. En
daarvan mag je ook eisen dat er
redelijk onderhoud wordt ge
pleegd".
Ook minister Gardeniers van CRM
heeft inmiddels commentaar ge
geven op de kritiek van de Re
kenkamer. Z|j antwoordt dat al
in 1978 is besloten bu alle ge
meenten na te vragen hoe hun
bijstandsbeleid is ten aanzien
van de woonwagenbewoners.
Die onderzoeken, en de uitwer
king ervan, vragen bijzonder
veel tijd. Wel erkent de minister
dat er wellicht woonwagenbewo
ners zijn die ten onrechte bij
stand ontvangen, of een te hoog
bedrag bedrag krijgen omdat zu
ook een eigen inkomen hebben.
Volgens Gardeniers is een doel
matige controle nodig om dat te
voorkomen.
De minister voegt daaraan toe:
"Het is erg moeilijk om na te
gaan welke inkomsten de woon
wagenbewoner heeft. Daar komt
nog bu dat de werkgelegenheid
niet bepaald rooskleurig .s. De
door de woonwagenbewoners
uitgeoefende beroepen sterven
uit en redelijke alternatieven zijn
niet direct voorhanden"
VVV-kantoor
langer open
LEIDEN De openingstijden van
het VW-kantoor aan het Sta
tionsplein zullen vanaf morgen
worden uitgebreid Van negen
uur 's ochtends tot acht uur 's
avonds kan iedereen voor infor
matie en toeristische bemidde
ling terecht. Voor zondag kan dat
tussen tien en vier. Deze ope
ningstijden gelden tot 1 septem
ber.
door René van der Velden Jaap Visser
De Duitse Triumph-Adlerdirecteur Walter Kramme (links) met zijn se
condant Henk Beltman, directeur van Adler-Nederland ...voor het eerst
reëel overleg...
LEIDEN De dienstverlening van de brandweer zal in de toekomst niet
meer in alle gevallen gratis zijn. Op dit moment bekijkt de afdeling
financiën van het stadhuis voor welke diensten de rekening gepresen
teerd kan worden.
Gedacht wordt onder meer aan de brandpreventie. Voor het beoordelen
van bouwplannen op de brandveiligheid zou de brandweer geld kun
nen vragen. Deze inkomsten zouden dan benut kunnen worden voor
het aanstellen van meer personeel. Het ontbreekt in Leiden al geruime
tijd aan geld om met name brandweerlieden die zich met preventie
(voorkómen van brand) bezig houden, aan te stellen.
Het personeelsgebrek bij de brandweer is - zo vindt de gemeente - toch al
nijpend. Om het tekort op te vangen wordt er veel overwerk gedaan.
Dat kost jaarlijks ruim anderhalve ton Voor dat geld zou ook nieuw
personeel aangesteld kunnen worden. "Alleen al uit oogpunt van werk
gelegenheid is dat beter", aldus burgemeester en (dus) hoofd van de
brandweer Goekoop gisteravond.
Het rijk verbiedt dat echter. "De kosten mogen niet op de begroting,
maar op de rekeningen keert het wel elk jaar terug Dat is een dwaze
situatie", aldus CDA-raadslid Ham. De burgemeester zei de kwestie
met de staatssecretaris te zuller bespreken
Vrouwengezang
Vrouwenstakingsdag tegen be
tutteling door mannen en
voor abortus vrij. Vrouwen
gezang en mannengebrom.
Mannen konden er weer niet
tegen dat vrouwen hun mond
open deden. En daar was de
demonstratie weer voor.
In tegenstelling tot de aankon
diging van het Leidse sta
kingscomité gebruikten de
vrouwen gistermiddag geen
kinderwagens bij de afslui
ting van de Hooigracht. "Om
dat", zo verklaarden leden
van het stakingscomité, "de
meeste vrouwen hun kinder
wagens er niet aan durfden te
wagen". Of. zoals een van hen
daar op spottende toon op
liet volgen, "ik m'n kinder
wagen liever bewaar zolang
de abortus nog niet vrij is".
Bovendien waren meer dan
voldoende stakende vrouwen
op de been om tot een leven
de blokkade te komen van
een van de belangrijkste ver
keersaders van Leiden.
Na het middaguur namen en
kele honderden vrouwen bé
zit van het asfalt pal voor het
Vrouwenhuis. Het verkeer
kwam even volledig vast te
zitten. Maar na een half uur
tje besloten de vrouwen tot
een spontane optocht door de
binnenstad. Mede aangemoe
digd door het milde weer
("dat God een vrouw is blijkt
uit het mooie weer dat we
vandaag hebben gekregen")
zette de omvangrijke stoet
zich in beweging
Na een kortstondige bezetting
van het kruispunt Hooi
gracht/! r. Driessenstraat. zet
ten de vrouwen via de Haar
lemmerstraat koers richting
Stadhuis. Terwijl verreweg
het grootste gedeelte van de
optocht het ambtenaren-bol-
blijkt wel uit het mooie weer dat we
werk al was binnengedron
gen sloegen bij een chauffeur
van het schoonmaakbedrijf
Proso de stoppen door
Plankgas reed hij op de staart
van de menigte in. De be
dreigde vrouwen deinsden
juist op tijd terug.
De vrouwelijke triomftocht
door het Stadhuis ging volle
dig aan het ambtenarenvolk
voorbij. Op het moment dut
de menigte met haar strijdlie
deren de holle gangen vulde,
zaten de heren (en ook da
mes) ambtenaren uverig hun
broodtrommeltjes te legen
"Wat maakt het uit", vond
een demonstrante. "onze lie
deren klinken hier in elk ge
val lekker".
Mannengebrom
Wat minder lekker klonk een
groepje opgeschoten jon
gens
Eerst ranselden de longens
twee vrouwen af; volgens ei
gen zeggen omdat die wu-
ven een man die naar het zie
kenhuis moest niet door wil
den laten En omdat we ons
aan die wijven ergeren".
Dezelfde relschoppers verza
melden zich later voor het
Vrouwenhuis Onder toe
ziend oog van de politic
maakten zu provocerende ge
baren naar de stakende vrou
wen en vernielden een aantal
spandoeken.
Na 'deel twee' van de optocht,
later op de middag, al provo
cerend te hebben begeleid,
nokten de stoere binken af.
"Kom op jongens. Wc smeren
'm. We moeten zo eten"».
De tweede rondgang door de
binnenstad ging gepaard met
een plakactie Kris kras wer
den pamfletten met daarop
de stakingseisen (beslissings
recht voor de vrouw, abortus
uit het wetboek en in het zie
kenfondspakket) op muren,
verkeersborden, vuilnisbak
ken en op het wegdek ge
plakt.
Voor een wat oudere politie
agent ging dat net ven te
ver. Onder het motto 'demon
streren is tot daar-aantoe
maai gaan gtplah ging hty op
de fiets een plak ster achter
na Op robuuste wuze maakte
hu zich meester van een em
mer lijm die hu met een forse
zwaai in het water van de
Rijn wierp Een massaal boe
geroep viel hem ten deel.
De reacties van het publiek
maakten duidelijk dat een
vrouwendemonstratie nog al
tijd heel anders valt dan bij
voorbeeld de Adler-demon-
stratie van afgelopen zater
dag Vooral h« t mannelijke
deel voelde zich gisteren be
hoorlijk "in het kruis getast".
Het "ga toch werken" was
niet van de lucht. Dat hoorac
je toch niet bu de Adlerde-
monstratic
'Lolbrocken' waren er langs het
parkours uiteraard ook te
vinden Buvoorbccld een
drietal studentikoze types.
Hangend uit het raam van
een pand aan de Hooigracht
en met het bierglas noncha
lant in de hand riepen zij de
stakende vrouwen met dub
bele tong to« "Abortus vrij1
Op je zij- Wil je even met
mij
Maakte God alleen maar een
grapje, toen zu mannen
schiep?
