Kremlin neemt
YS onder vuur
Overleg in Polen afgebroken
VERGELIJKING PRUSPEIL
LEVENSMIDDELEN
Britse sociaal-democraten onder goed gesternte
Woedende Haig zou tot
aftreden in staat zijn
Afrika heeft
270 miljoen
hongerlijders
"Spanningen aangewakkerd
NIEUWSTE ONDERZOEK:
Duitse politiechef
bleek een neo-nazi
Levensmiddelenvoorziening nu officieel gerantsoeneerd
DONDERDAG 26 MAART 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
NAIROBI KENIA (AP) - Zestig
procent van de 450 miljoen men
sen die in Afrika wonen heeft
niet genoeg te eten, aldus de ver
tegenwoordiger van de FAO
(voedsel- en landbouwraad van
de (Verenigde Naties) in Nairobi.
Volgens deze zegsman, Karl Kol-
ding. is het tekort aan voedsel
het gevolg van de teruggang van
de opbrengst aan landbouwpro-
dukten die ongeveer twintig jaar
geleden was begonnen. Afrika is
volgens Kolding, die gisteren
een toespraak hield in Nairobi,
het enige werelddeel waar de
voedselproductie tijdens de ja
ren zeventig is gedaald. Van dc
43 Afrikaanse landen zijn er 26
die lijden aan een blijvend tekort
aan levensmiddelen.
Van elke drie Afrikaanse kinderen
sterft er één aan de honger of aan
een ziekte die door voedseltekort
wordt veroorzaakt, en nog voor
het de schoolgaande leeftijd
heeft bereikt.
De voornaamste oorzaken van het
toenemende voedseltekort in
Afrika zijn. aldus Kolding,
droogte en andere natuurrampen
en oorlogen en politieke ontwik
kelingen, welke laatste tot ge
volg hebben gehad dat er in het
werelddeel miljoenen vluchtelin
gen zijn. In een aantal Afrikaanse
landen worden ontwikkelings
projecten niet voortgezet of
wordt minder geld besteed aan
militaire aankopen opdat men
zich kan veroorloven meer voed
sel te importeren.
De FAO schat, aldus Kolding, dat
27 Afrikaanse landen die in 1981
6.5 miljoen ton levensmiddelen
moeten invoeren, van die hoe
veelheid 2.7 miljoen ton zullen
ontvangen bij wijze van hulpver
lening. Ongeveer tweederde van
die laatste hoeveelheid is al be
loofd door het buitenland.
Vergeetachtigheid
TAMPA, FLORIDA (AP) - Een
Amerikaanse vrouw heeft na een
gewone buikoperatie drie dagen
lang geleden onder de vergeet
achtigheid van een chirurg, die
een 30 centimer lang chirurgisch
instrument in haar lichaam had
achtergelaten.
De vrouw onderging daarop een
tweede operatie waarna het in
strument verwijderd kon wor
den.
Ongenoegen kiezers goede voedingsbodem voor nieuwe partij
(Van onze correspondente
Lia van Bekhoven)
LONDEN (GPD) - De goden zijn
de Britse sociaal-democraten,
die vandaag hun nieuwe partij
oprichten, goedgezind. De ti
ming voor de lancering van de
partij is perfect. Het ongenoegen
van de kiezers ten opzichte van
de andere partijen is ongekend
groot. Geen enkele premier sinds
de oorlog is zo impopulair als
premier Thatcher. En het aan
zien van een oppositieleider is
nog nooit zo laag geweest als dat
van Labour-leider Michael Foot.
Volgens de opiniepeilingen steve
nen de sociaal-democraten in
alliantie met de liberalen op een
rechtstreekse verkiezingsover
winning af als er vandaag in En
geland verkiezingen zouden wor
den gehouden. De laatste tijding
was zo gunstig dat de sociaal-de
mocraten zelf het nodig achten
het enthousiasme van de achter
ban wat te temperen.
De opiniepeilingen ondersteunen
ook de roep van de liberale leider
David Steel om een alliantie tus
sen de twee partijen in plaats van
één vaag pact. Steel zou graag
zien dat de twee partijen één
kandidaat in de kiesdistricten
verkiesbaar zouden stellen onder
de liberaal-sociaal-democrati
sche noemer.
Maar een aantal sociaal-democra
ten wil niet verder gaan dan een
afspraak met de liberalen dat één
van de twee partijen haar kandi
daat terug zal trekken ten gunste
van de andere. De kiezers maken
een duidelijk onderscheid tussen
deze twee mogelijkheden en kie
zen voor Steels vastere samen
werkingsvorm.
De peilingen bevestigen dat het ge
brek aan een duidelijke verkie
zingsovereenkomst tussen libe
ralen en sociaal-democraten poli
tieke zelfmoord is. Critici zeggen
dat opiniepeilingen niet serieus
genomen moeten worden omdat
ze slechts een momentopname
zijn en omdat er van een alliantie
tussen de partijen nog geen spra
ke is.
Diepgaande studies en analyses
van het Britse stemgedrag wij
zen er echter op dat de sociaal
democraten meer om het lijf
kunnen hebben dan een toeval
lig clubje aardige politici dat. na
dat de stemmen van gefrustreer
de kiezers zijn binnengehaald,
weer snel in de vergetelheid zal
raken. Ongenoegen met de domi
nerende twee partijen. Labour
en Conservatieven, dateert al
vanaf de jaren vijftig en is de
laatste tien jaar pas goed in een
stroomversnelling geraakt.
Het aantal kiezers dat zich „erg
sterk" identificeerde piet die
twee partijen, is gedaald van 40
procent in 1964 tot 20 procent in
1979. Ook handhaven de twee
partijen, met name de Labour-
partij een klasse-identiteit die bij
de kiezers als niet terzake doen
de ervaren wordt. De traditionele
arbeiders bestaan vooral in de
statuten van de Labour-partij
maar nauwelijks meer in de Brit
se arbeidersbuurten.
Volgens de Britse verkiezingsstu
die steunen de meeste kiezers
die zich met Labour identificeer
den zo'n kleine twintig jaar gele
den het drie-eenheidsprincipe
van de partij: machtige vakbon
den, meer nationalisaties en uit
breiding van de sociale voorzie
ningen. Twee jaar geleden steun
de minder dan eenderde dezelf
de principes.
De aandacht voor economische
vraagstukken en de beloftes van
radicale oplossingen daarvoor
hebben kwesties als individuele
vrijheid en de kwaliteit van het
bestaat verwaarloosd. De so
ciaal-democraten beloven dit
weer naar de oppervlakte te ha
len.
Democratie is een modieus woord
aan het worden in sociaal-demo
cratische kringen. Er wordt veel
gesproken over industrile demo
cratisering, meer zeggenschap
voor de werknemers wellicht in
de vorm van ondernemingsra
den en decentralisatie van de re
gering. De belangrijkste hervor
ming die liberalen en sociaal-de
mocraten willen doorvoeren, is
die van het kiesstelsel naar even
redige vertegenwoordiging. Het
is democratischer, zeggen de so
ciaal-democraten, eerlijker en
geeft een stabieler beleid. De so
ciaal-democraten hebben nog
weinig gezegd over hun econo
misch beleid
Loonbeleid
Bekend is dat allen hartstochtelijk
aanhangers zijn van een gemeng
de economie. En hier en daar is
zelfs de term „loonbeleid" geval
len: een kwestie die Thatcher
heeft laten liggen en waarover
Labour-regeringen al verschil
lende malen in het verleden ge
struikeld zijn. Niettemin genie
ten deze onderwerpen, gemeng
de economie, loonbeleid, grotere
openbare uitgaven, beperkte
kernwapenmacht en industriële
democratie de steun van de
meerderheid van de kiezers.
Door deze uitgangspunten voor
rang te geven hebben de sociaal
democraten met hun vastgeroes
te principes van Labour en Con
servatieven afgerekend die wei
geren zich aan de maatschappe
lijke ontwikkelingen aan te pas
sen en zich daarmee van de kie
zers hebben vervreemd. De Brit
se media worden niet moe de
boodschap van de sociaal-demo
craten aan het publiek uit te dra
gen.
Dc oprichting van een nieuwe par
tij is een historisch feit en over
gebrek aan aandacht hebben de
sociaal-democraten niet te kla
gen De vorm ng van de nieuwe
partij is gladjes verlopen. Hoog
lopende scheldpartijen tussen de
Labour-partg en haar dissiden
ten bleven uit, op de voorspelba
re opmerkingen na van Labour
dat een sociaal-democratische
partij niets is om bang voor te
zijn en slechts zal bestaan uit
nieuwe Conservatieven. Die laat-
sten snieren dan weer dat nie
mand zich iets van de sociaal-de
mocraten aan hoeft te trekken
omdat het slechts gaat om een
handjevol socialistische wolven
in schaapskleren die geen schijn
van kans maken in het huidige
politieke bestel.
(Van onze correspondent
MOSKOU (GPD) - De Sowjet-Unie heeft Amerika ervan beschuldigd internationale
spanningen aan te wakkeren door het organiseren van een „superbewapeningspro-
gramma zonder weerga". Deze beschuldiging werd geuit in een artikel in het partijdag
blad Prawda dat was ondertekend door 'Igor Alexandrov' Deze ondertekening is vol
gens politieke waarnemers een pseudoniem waarachter zich de mening van een of meer
leden van het Politburo verschuilen en het is daarmee weergave van de opinie van de
machtigste politieke kringen in Moskou.
Ofschoon de toon van het Prawda-
artikel zonder meer hard is.
wordt de bereidheid herhaald tot
een dialoog met Washington. De
inhoud van het artikel komt
overeen met de voorstellen die
Sowjet-partijleider Brezjnjev tij
dens het recente 26e partijcon
gres deed. De harde manier
waarop zijn boodschap wordt
herhaald, wijst volgens politieke
waarnemers op teleurstelling
(ADVERTENTIE)
prijspeil medio februari 1)
Dirk van den Broek/
Bas van der Heijden
Jac. Hermans Prijsslag
Miro
Edah
Maxis-Trefcenter
Albert Heijn
Hoogvliet
De Boer
Konmar
Fred v.d. Werff
Vendet
Simon
V D
Profimarkt (Zuid-Hoiiand)
Profimarkt (Groenwoudt)
Centra
Vivo I
4-6
Végé
Spar
Co-op
A 0 2000
Kroon/K-markt,
100
100
102
102
102
103
100
105
102
107
101
108
101
108
103
109
101
110
104
111
103
111
110
113
107
117
102
117
108
117
109
120
112
120
112
121
109
122
111
122
113
126
111
128
114
1) 100 bij goedkoopste der onderzochte bedrijven
2) te weinig gevraagde merken in het assortiment
Voor verdere gegevens:
Zie Consumentengids april '81
van de Kremlin-machthebbers
over de sceptische reacties uit
Noord-Amerika en West-Europa
op deze voorstellen.
Volgens de Prawda schijnt de
nieuwe Amerikaanse regering
erop uit te zijn om de 'fouten' van
de vorige regering in Washington
te 'vermenigvuldigen'. Dit is een
eerste openlijke aanduiding van
het Kremlin, dat men minder ge
lukkig is met president Reagan
dan met president Carter, of
schoon laatstgenoemde er aan
het eind van zijn ambtsperiode
flink van langs kreeg in de Sow-
jet-staatspers. De krant spreekt
de hoop uit, dat men in Washing
ton binnen afzienbare tijd een
'realistischer' kijk zal ontwikke
len od het wereldgebeuren.
Het artikel gaat in op verschillende
westerse beschuldigingen tegen
over de Sowjet-Unie. Zo ontkent
de Prawda, dat de Russische de
fensiemacht groter zou zijn dan
nodig is voor de 'noodzakelijke
defensie'. Westerse deskundigen
leiden uit het extreem grote de-
fensiepotentieel van Moskou
juist agressieve bedoelingen van
het Kremlin af. Volgens het par
tijdagblad hebben Russische
Washington 'toegegeven' dat er
een gelijkwaardigheid bestaat in
de militaire kracht van beide su-
permogendheden. Het spende
ren van extra fondsen voor de
fensie, wordt dan ook uitgelegd
als een streven om deze toestand
ten gunste van de Verenigde Sta
ten te veranderen. Het Prawda-
artikel herhaalde verder Brezjn-
jevs voorstellen, waaronder een
mogelijke bevriezing vaa het
aantal middellange-afstandsra-
ketten met kernwapens in Euro
pa. Een voorstel dat volgens wes
terse commentaren bij aanvaar
ding de situatie ten gunste van
de Sowjets zou bevestigen.
Ofschoon het aanbod tot een dia
loog met Washington 'op elk ni
veau' in het partijdagblad wordt
herhaald, lijkt de harde noot in
tegenspraak te zijn met opmer
kingen van de Sowjet-ambassa-
deur in Washington. Anatoly Do-
brynin had dinsdag een uitge
breid onderhoud met de Ameri
kaanse minister van buitenland
se zaken, Alexander Haig. Na af
loop van dat onderhoud ver
klaarde Dobrynin, dat zijn ge
sprek met Haig „het begin van
een dialoog" tussen beide super-
mogendheden betekende.
NEW YORK - Marine-officier Jim Reilly vult de benzinetank van zijn wervingsschip op wielen. Het negen
meter lange voer- dan wel vaartuig dient om nieuwe recruten voor de Amerikaanse marine te lokken. Het
geval wordt aangedreven door een motor van een oude Chevrolet uit I95L'
deskundigen ook becijferd, dat Dobrynin was juist in Washington
globale gelijkwaardigheid be
staat in de militaire machten van
Oost en West.
„De Sowjet-Unie zal niet toestaan,
dat een andere mogendheid
streeft naar militaire superiori
teit", aldus het artikel dat de
nieuwe Amerikaanse regering
ervan beschuldigt op een derge
lijke toestand uit te zijn. Reage
rend op de in het Westen vaak
genoemde 'Sowjet-dreiging', ver
klaart het partijdagblad dat de
enige bedreiging voor de Ver
enigde Staten die van de bewa
peningswedloop is waaraan zij
zelf het hardste meedoen.
Gelijkwaardigheid
Volgens het aftikel heeft men in
teruggekeerd na een langdurig
bezoek aan Moskou, waar hij o.a.
het 26e communistische partij
congres bijwoonde. Waarnemers
nemen aan dat het onwaarschijn
lijk is dat de Sowjet-ambassa-
deur in Washington zich inlaat
met activiteiten die in tegen
spraak zouden zijn met de gel
dende politiek van het Kremlin.
Men ziet in de optimistische op
merkingen van Dobrynin en de
harde noot van het Prawda-arti-
kel dan ook eerder een stijlver
schuiving van het Kremlin waar
in gespreksbereidheid tegenover
Amerika wordt gecombinéerd
met harde openhartigheid. Vol
gens sommige waarnemers een
aanpassing aan de nieuwe Ame
rikaanse stijl tegenover de Sow
jet-Unie.
WASHINGTON (AP) - De Ameri
kaanse minister van buitenland
se zaken Alexander Haig was
"zeer van z'n stuk gebracht en
nors" en "sloeg met zijn vuisten
op tafel", omdat hij door het Wit
te Huis niet tot chisisbeheerser
was benoemd en George Bush
wel. Hij verliet zijn staf gister
avond op zodanige wijze dat die
zich afvroeg of hij zijn ontslag
zou indienen, aldus een goed in
gelichte Amerikaanse regerings
functionaris.
Hoewel president Ronald Reagan
bevestigde dat Haig zijn "voor
naamste adviseur inzake buiten
landse aangelegenheden" was,
zou Haig hebben verklaard dat
deze bevestiging toch niet datge
ne was wat hij verlangde. Reagan
zou niet uitdrukkelijk duidelijk
hebben gemaakt dat de minister
van buitenlandse zaken de ver
antwoordelijkheid over het bui
tenlandse beleid heeft.
Een functionaris die niet bij naam
genoemd wenste te worden, ver
klaarde hij Haig letterlijk uit fru
stratie over de gang van zaken
die zijn positie binnen de rege
ring lijkt te verzwakken, "op de
tafel sloeg".
Haig begaf zich gisteravond voor
een privé diner naar New York
"in wat het best kan worden om
schreven als een zeer ontevreden
stemming", aldus de functiona-
Dezelfde zegsman verklaarde dat
Haig een zeer "nerveuze" staf
achterliet, die zich afvroeg of de
minister zijn ontslag zou aanbie
den.
Haig zou vandaag voor een sub
commissie van de senaat een ge
tuigenis afleggen over buiten
landse aangelegenheden. De
functionaris gaf te kennen dat
Haig wellicht tijdens deze zitting
aanwijzingen zou geven over zijn
verdere plannen.
"Het is een uiterst merkwaardige
dag geweest", aldus de functio
naris. "Het zal bij sommige men
sen vragen hebben doen rijzen
over de bekwaamheid van deze
regering. Deze regering werd
tenslotte gekozen om dit soort
debécle te vermijden".
Hij voegde hieraan toe dat. hoewe»
Haig de regering niet uitdrukke
lijk had gewaarschuwd dat hg
zijn ontslag zou aanbieden als de
zaak niet naar zijn tevredenheid
zou worden geregeld, hg hoogge
plaatste functionarissen - hoewel
niet Reagan zelf - achterliet met
de indruk dat hij dit overwoog.
STUTTGART RECKLINGHAUSEN (DPA/UPI) - Het hoofd van de re
cherche in de grote plaats Recklinghausen in dc aan ons land grenzen
de Westduitse deelstaat Noordrijn-Wcstfalen is gisteren voorlopig uit
zijn functie ontheven. Dit nadat dinsdag bij een grootscheepse actie
neo-nazistische propaganda in zijn woning werd gevonden. Dit mate
riaal wordt voor het grootste deel uit de Verenigde Staten en Canada
ingevoerd.
De politiechef, Ernst-Albrecht Lohmueller. zal worden vervolgd op be
schuldiging van het verspreiden ervan. Zijn zoon, had tegen een verbod
van het ministerie van defensie in het uniform van de Bundcswehr dc
begrafenis van groot-admiraal Doenitz uit Tweede Wereldoorlog bgge-
woond.
Dirk van den Broek en Bas van der Heijden delen mede:
Digros en Oirkson hebben hetzelfde lage prijspeil!
(Van onze correspondent
Anton Koene)
WENEN (GPD) De onderhande
lingen tussen de Poolse regering
en de vakbeweging Solidariteit
zijn gisteravond na negentig mi
nuten afgebroken. Volgens een
van de vakbondsbestuurders
konden er geen resultaten wor
den bereikt, omdat de regerings
delegatie onder leiding van viee-
premier Miecyslav Rakowski
„niet goed was voorbereid". Vak
bondsleider Lech Walesa deelde
na afloop mee dat de besprekin
gen vandaag zouden worden her
vat.
De vakcentrale heeft een lijst met
eisen op tafel gelegd, die zonder
uitzondering moeten worden in
gewilligd. Anders, aldus een
woordvoerder van Solidariteit,
zullen de vier uur durende waar
schuwingsstaking van morgen
en een daarop volgende algeme
ne staking van onbeperkte duur,
te beginnen volgende week dins
dag, niet meer te vermijden zijn.
Eisen
De onvoorwaardelijke eisen van
Solidariteit zijn:
- Het ontslag en de strafrechtelijke
vervolging van degenen die ver
antwoordelijk zijn voor de bloe
dige incidenten van verleden
week donderdag in Bydgoszcz
toen meer dan twintig vakbonds
leden door de politie in elkaar
werden geslagen;
- het recht om de vakbondsversie
van de gebeurtenissen in Byd
goszcz in de door de staat gecon
troleerde kranten en op radio en
televisie openbaar te maken. So
lidariteit wil trouwens dat de re
gering het in de akkoorden van
Gdansk vastgelegde recht op
zendtijd voor de vakbond na
komt;
- het recht van de boeren hun eigen
boerenorganisatie te vormen.
Verder eist Solidariteit dat stakers
hun volledige loon uitbetaald
krijgen. Ten slotte wordt amnes
tie geëist voor degenen die ge
vangen zitten of worden ver
volgd voor dissidente activitei
ten in 1976 en 1980.
Sarcastisch
Niemand anders dan partijsecreta
ris Stanislav Kama heeft voor het
begin van de gesprekken in een
rede verklaard dat de regering
geen duimbreed aan de vakcen
trale zou toegeven. In de speech,
waarvan gedeelten gisteren in de
radionieuwsdienst werden voor
gelezen. zei Kan ia sarcastisch dat
de vakcentrale wijzer moest zijn
dan te denken dat ook maar op
een enkel punt aan hun eisen zou
worden tegemoet gekomen. De
vervolging van dissidenten, al
dus de partijsecretaris, is een
zaak van de justitie, waarin de re
gering zich niet mengen kan. De
gerechtshoven hebben al gewei
gerd een eigen vakbond van de
boeren te erkennen.
Over heel Polen is de levensmidde
lenvoorziening intussen officieel
gerantsoeneerd. Bezorgde huis
vrouwen hebben winkels ge
plunderd zodat zelfs in War
schau, waar nog het meest ver
krijgbaar was. dc planken in de
winkels leeg waren.
In de officiële nieuwsdienst van de
Poolse radio wordt gesproken
over 'de zesde dag van oe crisis
waarbij men uitgaat van het be
gin van de gebeurtenissen in
Bydgos/cz. Tijdens een congres
van landbouwers in Warschau
zei een woordvoerder dat „Polen
geen honger hoeft te lijden als dc
regering maar de middelen geeft
om de akkers te bewerken. Maar
wij zgn er slechter aan toe dan
slaven Een radiocommentator
waarschuwde: „Nu maken we
ons zorgen over politieke proble
men, maar in de herfst zou in
plaats daarvan ons probleem wel
eens de honger kunnen zgn"
De voedselvoorraden blijken vol
gens berichten uit Warschau
maar voor twaalf dagen toerei
kend te zgn.
