iind waardeert programma
inders dan
volwassenen
r/g ylmper
-(jy) van
toegelicht
r/il\prggmmma]
Wiltu meerweten over jenever?
nderzoek naar invloed "Sesamstraat" op kleuters
1VR0 breekt
met
Kramer
9 Gegarandeerd voor de
SPORT
^AR'DERDAG 26 MAART 1981
ivond wordt rond half zeven Sesam-
Xat uitgezonden, het televisieprogram-
voor jonge kinderen. Al vijfjaar lang
net groot succes. Het idee voor Sesam-
tat is overgewaaid uit Amerika, waar
i in 1969 het tv-programma Sesame
eet lanceerde. De makers stemden de
oud van hun programma af op kinde-
uit zg. 'kansarme' milieus. Kleuters
i een jaar of vier met een achterstand
igeestelijke ontwikkeling, vooral wat
reft hun taalgebruik. De opzet van Se
same Street was deze kinderen door mid
del van taalspelletjes bij te spijkeren. Het
programma had een sterk 'lerend' karak
ter.
De Sesamstraat die wij kennen is een co-
produktie van de NOS en de Belgische
BRT. De nadruk ligt niet op het leren
maar meer op het bieden van ontspan
ning en plezier voor alle kinderen van 3-7
jaar, uit welk milieu dan ook.
Contractueel is de NOS verplicht haar Se
samstraat voor de helft te vullen met frag
menten uit de Amerikaanse versie zoals
de scènes met de Muppetpoppen. Daar
naast brengen NOS en BRT eigen scènes
rond de figuren Tommie. Pino. Piet, Sien,
lenie Mienie, Pepe en Rudy Kühn, afge
wisseld met mime. Juist in die fragmen
ten willen de makers zich richten tot de
jongste kijkers, kinderen van 3-4 jaar
Het programma wordt voortdurend bege
leid door een adviesraad bestaande uit
pedagogen en psychologen.
Nu Sesamstraat vijf jaarlang bestaat, heeft
de NOS besloten tot een onderzoek naar
de invloed van dit populaire programma
op kinderen. Hoe beleven peuters en kleu
ters Sesamstraat? Dit 'belevingsonder
zoek' is vorige week verschenen bij uitge
ver Meulenhoff onder de titel: 'Kinderen
en Sesamstraat bekijken elkaar: Verslag
van een belevingsonderzoek', prijs f 15,-.
In onderstaand verhaal wordt nader in
gegaan op de soms verrassende ervarin
gen van het onderzoeksteam.
2i
msU mm
auc
kwc
'boi
"I
!I
.VERSUM - SéééésamstraatDe doordringende kreet
n vroeger waarmee een van de meest populaire kinderpro-
I amma's van de laatste tijd werd aangekondigd, is vorig jaar
trvangen door een zoetgevooisd koortje met begeleiding. Zo-
s er wel meer is veranderd in Sesamstraat. Vooral na vele
rubbelingen achter de schermen van de NOS met acteurs,
hrijvers en regisseurs. Toch heeft het programma zelf, on-
inks alle onrust van vorig jaar, weinig van zijn aantrekkings-
-acht verloren. Ook Sesamstraat nieuwe stijl met lenie Mienie
Dei de gitaarspelende Rudy Kühn gaat erin als koek.
Uitspannend
opamstraat is in de eerste plaats
veen ontspannend, vrolijk en ge-
arieerd kinderprogramma. Nu
rrxesamstraat vijf jaar draait, wil-
k (e de NOS meer weten over de
deianier waarop kinderen het pro-
heramma beleven en waarderen.
io)aartoe is vorig jaar een zoge-
i Eaamd belevingsonderzoek uit-
evoerd op een aantal kleuter-
ancholen. Maandenlang zijn peu-
Gsrs en kleuters geobserveerd tij-
ietens het kijken naar fragmenten
nfcit Sesamstraat. Het onderzoek
/erd geleid door de sociologe Belevingswereld
van Sesamstraat die in het on
derzoek nieuwe uitgangspunten
en materiaal hoopten te vinden.
Het verslag is bruikbaar voor ie
dereen die met televisiekijkende
kinderen te maken heeft: de re
den om het verslag in boekvorm
uit te brengen. 'Kinderen en Se
samstraat bekijken elkaar' is
heel leesbaar geschreven zonder
het gebruikelijke vakjargon. Een
boek vol aardige wetenswaardig
heden voor iedereen die wil we
ten welke invloed de televisie
speelt in het leven van een kind.
Veronica Divendal in overleg
net het NOS-redactieteaai en
noest een beeld geven van de
gelangstelling, het plezier en de
>e>roblemen die Sesamstraat bij
cfcinderen oproept. Er werd met
gie betrokken kinderen gepraat
-ever wat ze zagen; hun reacties
>ij het kijken werden geregi-
itreerd.
A bevindingen van Veronica Di-
zijn interessant. Niet al-
seen voor de programmamakers
met ingang van 1 juni niet
langer AVRO's Sportpanora-
ma presenteren. De AVRO
besloot het contract van Kra
mer niet te verlengen, nadat
op de afdeling sport en docu
mentaire programma's was
besloten de opzet van Sport-
panorama drastisch te wijzi
gen.
De afdeling wil vanaf 1 juni een
journalistieke benadering
van sportzaken, ook in de
wijze van presentatie. En in
die opzet past Frank Kramer,
met zijn vrolijke babbel, niet.
Naar een andere presentator
wordt nog gezocht. De fre
quentie van het programma
zal iets worden terugge
bracht, maar de tijdsduur van
de uitzendingen wordt iets
langer, ongeveer een uur.
in het radiobedrijf van de
AVRO rommelt het. Met in
gang van het zomerseizoen (1
mei) wordt het radiopro
gramma op Hilversum III ge
wijzigd. Heintje Simons stopt
met het programma Showpa
rade op de maandagmiddag.
Ook het contract van Gerry
Hoiting zal niet worden ver
lengd. Voor hen in de plaats
komen de vertrouwde stem
men van Cees van Zijtveld en
Meta de Vries. Er zullen
waarschijnlijk nog meer
hoofden gaan rollen Volgens
de persdienst van de AVRO
heeft het allemaal te maken
met de nieuwe aanpak in het
komend seizoen.
De opzet van Sesamstraat,is een
programma te bieden dat aan
sluit bij de belevingswereld van
kinderen. Het onderzoek spitste
zich toe op de volgende vragen:
hoe komt Sesamstraat over, wat
begrijpen en leren kinderen van
het programma, hoe verwerken
ze alles wat ze zien. Het blijkt dat
de waardering van kinderen
sterk afhangt van hun eigen er
varingen. Hun leefwereld thuis
en op school is de basis van
waaruit ze gebeurtenissen en si
tuaties in het programma beoor
delen. Kinderen beleven kinder
programma's vaak niet op dezelf
de manier als volwassenen. Som
mige fragmenten uit Sesam
straat worden door kinderen
heel anders opgevat dan ze oor
spronkelijk zijn bedoeld.
Ook bleek tijdens het onderzoek
een groot verschil in waardering
tussen kinderen en volwassenen
met betrekking tot bepaalde on
derdelen van Sesamstraat. Een
enquête van het tijdschrift Ou
ders van Nu wees uit dat de
meeste ouders de mime-scènes
negatief beoordeelden. De erva
ring van het onderzoeksteam is
dat daarentegen veel kinderen
vooral de buitenlandse, de mime
erg leuk vinden.
Bij de peuters trekken Tommie en
sies uit het onderzoek is dat 'sa
men kijken' sterk stimulerend
werkt. Kinderen vinden het fijn
om mee te doen met wat er op de
televisie gebeurt: meezingen, tel
len, raden. Die behoefte aan ac
tief meedoen en spontaan reage
ren wordt sterker naarmate meer
kinderen met elkaar kijken. Uit
de observaties blijkt dat kinde
ren het prettig vinden de lol die
ze hebben samen te delen. Het
samen kijken kan een grote rol
spelen bij het verwerken van be
paalde emoties, zowel aangena
me als onaangename.
Sesamstraat roept soms onbewust
sterke gevoelens op, die kinde
ren moeilijk kunnen verwerken
of verstrekkende gevolgen heb
ben. Zo maakte een scène over
kaalknippen van poppen een
aantal kinderen bang voor de
kapper of deed ze naar de schaar
grijpen om hun eigen poppen-
kinderen te millimeteren. Uitleg
van ouderen kan dergelijke ang
sten wegnemen en misverstan
den uit de weg ruimen. Samen
kijken naar Sesamstraat is zowel
voor ouders als voor kinderen
een plezierige en positieve erva
ring, meent Veronica Divendal
in de inleiding tot haar onder
zoek.
Naast het onderzoek is ook een
voorlees-kleurboek met liedjes
uitgegeven: 'Het boek van Tom
mie, Pino en lenie Mienie'. De
verhalen zijn geschreven door
Ton Hasebos, het is uitgegeven
door Meulenhoff en de prijs be
draagt f29,50.
MARGOT KLOMPMAKER
Richard Burton
in ziekenhuis
Pino en Sien, gespeeld door de
Belgische actrice Sien Diels.
(ADVERTENTIE)
Pino de meeste aandacht. De LOS ANGELES - De Britse film
kleuters van een jaar of 5 verslin
den de 'leerzame' fragmenten
van Amerikaanse origine, zoals
de Muppetpoppen met hun spel
letjes rond letters, cijfers, symbo
len en woorden. Toch wil men in
de Nederlandse versie van Se- Tot nu toe heeft Burton zes uitvoe-
samstraat het lerende element ringen moeten laten lopen van
en toneelspeler Richard Burton
ligt in een ziekenhuis in Los An
geles. De 55-jarige acteur zou last
hebben van bronchitis en van
een virus-infectie.
Olivia Krenek:
goed pianiste
LEIDEN - Na een aanvankelijk
wat zwak begin, bleek de uit
Joegoslavië afkomstige Oli
via Krenek een goed pianiste
te zijn. Het concert dat zij gis
teravond gaf in de Kapclzaal
had als eerste werk de Tocca
ta en Fuga in D gr. terts van
J.S. Bach op het programma
staan. Ze gebruikte hierbij
nogal veel pedaal en liet hier
en daar wat steekjes vallen.
Na de Sonate nr. 26 in Es gr.
terts van L. van Beethoven,
die ook niet vlekkeloos ver
liep, begon zij langzaam maar
zeker steeds meer in haar ele
ment te raken. Het Capriccio
in d kleine terts van J.
Brahms werd zeer tempera
mentvol gespeeld. Na de pau
ze verliep dit piano-recital tot
een hoogtepunt. Olivia Kre
nek speelde de etudes van F
Chopin zeer boeiend en vir
tuoos. Zij bleek een goede
techniek en een mooi tou-
cheé te hebben. Opvallend
mooi speelde zij het Scherzo
nr. 33 in cis kleine terts, opus
39 eveneens van F. Chopin,
waarin vooral haar muzikali
teit goed tot uitdrukking
kwam. Als laatste werk op
het programma stonden de
Balkanse dansen van Marko
T^jcevic die zij met haar tem
peramentvolle spel dan ook
niet beter had kunnen vertol
ken. Als toegift speelde de
enthousiaste Olivia Krenek
nog een keer een etude van
Chopin, waarvoor zij een har
telijk applaus ontving uit de
goed gevulde Kapelzaal.
CAECILE HOUTMAN
electrisch
gereedschap
tijdelijk in
pr|js verlaagd.
LAMAN-LEIDEN B.V.
Zijlsingel 2 Leiden
Geopend van maandag t/m vrij
dag van 08.00 tot 12.30 uur en
van 13.00 tot 17.30 uur.
niet te veel benadrukken en zich
op het terrein van het onderwijs
te begeven.
Samen kijken
Eén van de belangrijkste conclu
de musical "Camelot", waarmee
hij al 10 maanden in de weer is.
Het is niet bekend wanneer Bur
ton, die maandag is opgenomen,
het ziekenhuis weer kan verla
ten.
De 35-jarige televisieregisseur
René van der Water gaat van de
AVRO naar de TROS. Bij deze
omroep zal hij op 1 juli in vaste
dienst treden.
Loop dan één dezer dagen bij uw slijter binnen en vraag hem naar liet
gratis boekje „Wetenswaardigheden over Jenever". Een hoekje vol interessante
gegevens over onze Nationale Drank. Bovendien leest u daarin wat er allemaal
komt kijken om een jenever te maken die voor de volle 100°o gestookt wordt.
Export Jonge jenever. volle 100% gestookt.
Felix de Nobel (73) overleden
AMSTERDAM (ANP) - De
pianist-dirigent Felix de
Nobel is in een ziekenhuis
in zijn woonplaats Am
sterdam overleden. Hij
werd 73 jaar. Felix de No
bel richtte in 1937 het Ne
derlands Kamerkoor op,
dat hij tot 1973 leidde.
Daarnaast was De Nobel
muzikaal adviseur van het
Concertgebouworkest.
Museumprijs
UTRECHT (ANP) - Het Utrechtse
rijksmuseum Het Cathanjnecon-
vent is winnaar geworden van de
European Museum of the Year
Award 1980. In totaal deden 21
musea een gooi naar deze onder
scheiding. De prijs, een bronzen
trofee ontworpen door Henry
Moore en een geldbedrag, werd
deze week in Londen door H. J.
de Koster, voorzitter van het par
lement van de Raad van Europa,
uitgereikt. Het Catharijnecon-
vent werd in 1979 geopend en
stelt zich ten doel de geschiede
nis van het christendom in Ne
derland in beeld te brengen.
Dichter Ratosj
(73) overleden
TEL AVIV (AP) - De vermaarde Is
raëlische dichter Jonathan Ra
tosj is gisteren na een hartaanval
overleden. Hij is 73 jaar gewor
den.
Ratosj was de dichter van de con
troversiële beweging der Kana
Aieten. die is voor het stichten
van een Hebreeuwse staat in Pa
lestina waarin joden, christenen
en moslims moesten samenwo
nen als gelijken.
VOETBAL - Het Spaanse B-voet-
balelftal heeft gisteren in Grana
da voor 20.000 toeschouwers met
3-2 gewonnen van Engeland B.
Bij de rust leidden de Spanjaar
den met 2-0 door treffers van
Alonso en Rubio. Voor Engeland
scoorden tegen: Statham en Mar
tin.
De Nobel genoot internationaal
veel bekendheid als lied-begelei
der. Dehpianist begeleidde on
der meer de sopranen Elisabeth
Schumann en Elisabeth
Schwarzkopf en de mezzo-so
praan Irma Kolassi. Ook werd
De Nobel bekend door het uit
voeren van werken van onder
meer de componisten Francis
Poulenc en Frank Martin, die hij
tot zijn persoonlijke vrienden
kon rekenen.
De Nobel wordt beschouwd als
een stuwende kracht in de Ne
derlandse muziek, omdat hij
werk van componisten van eigen
bodem in première bracht. De
pianist-dirigent probeerde door
optredens en uiteenzettingen
voor de radio een breed publiek
te interesseren voor muziek.
De Nobel, die zijn opleiding kreeg
aan het conservatorium in Am
sterdam en les kreeg van Hen
drik Andriessen. begon zijn mu
zikale lopbaan als pianist, maar
zou op latere leeftijd waardering
oogsten voor de manier waarop
hij jonge zangers opleidde en be
geleidde.
NEDERLAND I
18 25 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.30 - Jeugdjournaal (NOS)
18.36 - Sesamstraat (NOS)
18.50 - Paspoort informatie voor Turken. (NOS)
19.00 - Woody Woodpecker (TROS)
19.07 - Op volle Toeren. (TROS)
20 00 - Derrick (TROS)
21.00 - Kieskeurig (TROS)
21.37 - Journaal (NOS)
21.55 Den Haag Vandaag. (NOS)
22.10 - Vega, reis om de Noord (NOS)
23.00 - Op Zicht- extra (NOS)
23.30 - Journaal (NOS)
23.35 - Nieuws voor doven en slevhthorenden (NOS)
NEDERLAND 2
18.27 - Wiskundige modellen (TELEAC)
18.57 - Journaal (NOS)
18.59 - Don Quichotte (VARA)
19.25 Jan J. de Bom (VARA)
20.00 Journaal (NOS)
20.27 - De Lemmings. Nederlandse tv-serie (VARA)
21.20 De Ombudsman (VARA)
21.50 Edelvrouw-Bedelvrouw (VARA)
22.20 Achter het Nieuws (VARA)
23.15 - Journaal (NOS)
23.20 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
(Regionaal progr. NDR 18.00 Poli-
zennspektion 1. 18.30 Aktualiteiten
18.45 Klcutersene. 18.55 Regionaal
progr. 19.25 Sport. 19 59 Pro
grammaoverzicht WDR: 18.00 Ver
haal. 18.15 Eine amerikanische Fa
milie. 19.15 Aktualiteiten. 19.45
Slapstick). 20 00 Journaal. 20.15 Re
portage. 21.15 Amusementsprogr
21.45 Muzikaal amusementsprogr
22.30 Aktualiteiten. 23.00 Doe. 23.55
Journaal.
DUITSLAND III WDR
18.00 Gevarieerd kinderprogr. 18 30
Cursus sociologie 19.00 Sport 19 45
Journal 3. 20.00 Journaal 20.15 Das
unsichtbare Auge. 21.50 Informatief
progr 22.35 Portretten van vrou
wen. 23 20 Journaal.
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18 00 Tekenfilmserie. 18.05 Jeugdse
rie. 18.30 Kinderprogr 18 57 Uitzen
ding door derden. 19.37 Mededelin
gen en Mofgen. 19.45 Journaal 20.10
Spel progr. 20 55 Aktualiteiten 21 45
Dallas. 22.30 Sport 23.00 Journaal-
DUITSLAND II NET II
18.20 Kreuzfahrten eines Globetrot 18.00Tekenfilmserie. 18 05 Jeugdse-
ters. 19 00 Journaal. 19.30 Kwis ne.18.30 Kinderprogr 18 57 Uitzen-
20.50 Liefdadigheidsprogr. 21.00 Ak ding door derden 19 37 Mededelin-
tualiteiten 21.20 Reportage 22.0f gen en Morgen. 19 45 Journaal 20 10
Zeit der lange Nachte. 23.55 Jour" Open School. 20.40 Doe. 21.05 Film-
naal. rubriek. 21.55 SDortreportage.
Geertjan Lubberhuizen neemt afscheid als directeur van uitgeve
rij 'De Bezige Bij". De NOS-televisie geeft vanavond een korte te
rugblik op de geschiedenis van deze uitgeverij en de rol van Lub
berhuizen hierin, gevolgd door een rechtstreekse reportage van de
afscheidsbijeenkomst in de Amsterdamse Stadsshouwburg. (Ne
derland 123.00 uur).
'Vega, reis om de Noord' is de titel van een gedramatiseerde
Fins-Zweedse documentaire, waarin de Zweedse ontdekkingsreizi
ger Adolf Erik Nordenskjold (1832-1901) centraal staat. Het was
deze Nordenskjold, die in 1879 bewees dat er via de noordelijke
route langs Rusland en Siberie een mogelijkheid ia om van Europa
overzee naar het Verre Oosten te gaan. De documentaire loont niet
alleen de legendarische toch met het schip de Vega, maar is tenens
een biografie van Nordenskjold.
(Nederland 1, 22.10 uur)
In de televisie-actualiteitenrubriek Achter het Nieuws van de
VARA wordt vanavond een discussie uitgezonden tussen betrokke
nen over de kostenaspecten nan de talloze gifterreinen in ons land.
Ook besteedt men aandacht aan de gifsituatie in Krimpen aan de
IJssel.
Voorts wordt een reportage uitgezonden over de oprichting van de
nieuwe sociaal-democratische partij in Engeland en zal aandacht
worden besteed aan de ontwikkelingen in Polen. (Nederland 2,
22 20 uur).
DONDERDAG 26 MAART
HILVERSUM I
1*8.11 (S) Hier en nu. 18.30 (S) Daar
waar de molens staan. 18 45 (S) Le
ger des Heilskwartier 19 02 <S) De
wereld zingt Gods lof. 19.53 Kost
gangers 20 03 (S) Orgelconcert
8036 (S) Litecama-donderdf BI 08
(S) Op de vrüe toer 22 02 (S) NCRV
donderdag sport. 22.50 (S) Politiek
bekeken. NOS 23.02 (S) Met het oog
op morgen KRO 0 02 (S) De Nacht
spiegel 1 02 (S) Tussen de hoezen
met Winfned Povel. 3 02 (S) Half
weg. 4 02 (S) Herrie op 1. 6.02 (S) Van
zessen klaar wakker.
HILVERSUM II
IKON 18 05 Kleur. OVERHEIDS
VOORLICHTING 18 35 Weten
schapsbeleid. P.P. 18 50 Uitzending
van de PPR AVRO 19 00 Zo hoor ji
nog eens wat. 19.20 (S) In de kaart
gespeeld. 21 00 (S Gamelan van
Oost naar West (22 30 Nws.) 23 15 (S)
Jz2 Spectrum 23.55 Nws.
HILVERSUM III
NOS 18.03 (S) De Avondspits met de
Nationale Hitparade. TROS 19 02(S)
Poster 20 02 (S) Ferry Maat s Soul
Show. 22 02 (S Sesjun 23 02(S)Wim
van Putten met LP-werk.
VRIJDAG 27 MAART
HILVERSUM I
KRO 7.03 Echo en vervolg Van zes
sen klaar wakker f8 03 Echo). 9 01
(S) De Vensterbank 12 03 fS» Var
Uur tot Uur. 13 03 Echo. 13 15 (S
Kruis of munt 14 02 (S) The com
plet. 16 02 (S) Op de valreep 17.5'
Marktber i s m KNBTU
HILVERSUM II
VPRO: 7 00 Nws 7 10 Ochtend
gymn. 7 20 Radionieuw, sdienst
VPRO. (7 30. 8 00 en 8 30 Nws 9 00
Gymn. voor de vrouw 9 10 Waterst
9 15 Expres VPRO 10 30 Schoolra
dio NOS 10 45 Werkbank AVRO
10 55 Schoolradio TROS 112C
Week in - week uit 12 26 Meded
voor land- en tuinbouw. 12 30 Nws
13 36 Aktua NOS 13.00 Nws. 13.11
Meer over minder 14 20 Op de zeep
kist.). NCRV 14.45 Sch'>olradio
15 00 't Kan van nut zijn 15 30 Var
onze redaktie VOO 17 00 <S) Infi
radio 117 24 Meded NOS 17 3i
Nws.).
HILVERSUM III
EO 7.02 (S) Ronduit op drie 8 03(b)
EO-Metterdaad-Memo 8 50(S)Tijd-
sein 9 03 <S) De muzikale fruitmand
10.03 (S) Muziek motief 10 45 (Si De
boodschap van het licht NCRV
1103 (S) Pop non stop 12 03 (S)
Goeie middag. (12.25 Weerpraatje
13 45 Filmnieuws VOO 14 03 'S)
Tipparadc 15 20 (S) Popjournaai.
15 30 (S) TOD 40.
HILVERSUM IV
NOS 7 00 Nws 7 02 (S) Vroeg klas
siek 9 00 Nws. 9 02 (S) Muziek uit de
Middeleeuwen en Renaissance 9 30
(S) Vrijdagmorgenconcert VOO
1100 (S) Muziek voor miljoenen
12 00Nws. 12 02 (S) Muziek voor mil-
joenen. vervolg. EO: 13 00 (S) Klas
siekc klankjuwelen 14 00 Nws
14 02 (S) Theologische verkennin
gen. 14.20 (S) Klassiek concert
VPRO 15.00-17 00 (S) Muziek o|
vier De Radiola Improvisatie Salo
