Daling rente is mogelijk
Steeds meer leegstand bedrijfsruimte
Minister: toch toekomst
voor Texas Instruments
wmmmam
Optimisme in bankwereld
Havenwerkers willen
geen eigen FNV-bond
tJDERDAG 26 MAART 1981
PAGINA 27
sinschalig
•ost-Groningen zijn nog ver
tillende bedrijfjes te stichten
ambachten uit te oefenen die
nu toe ondervertegenwoor-
;d waren in deze streek. Tot
conclusie is de werkgroep
mbachtspromotie Oost-Gro-
ngen" gekomen die gisteren
irover een rapport presenteer-
In dat rapport worden tal van
itte vlekken aangegeven die
>g zouden kunnen worden in-
tvuld door werkloze
Oost-Groningen
l willen.
nne-energie
ister Van Aardenne (economi
se zaken) is wellicht bereid de
van een fabriek voor de
■oduktie van zonne-energiecol-
ctoren te stimuleren door extra
lden beschikbaar te stellen. In
ïtwoord op kamervragen deelt
Aardenne mee dat het
ienkbaar is dat het project in
inmerking komt voor een bij-
in het kader van bevorde-
/an hoogwaardige indus-
bewindsman is het eens met de
eronderstelling dat de vestiging
m fabriek voor de produk-
zonne-energiecollectoren
en gunstig effect heeft op de
erkgelegenheid in het gebied
raar Holec de onderneming zal
estigen. Of dat Twente zal zijn.
zaak van Holec, deelt Van
Aardenne mee.
isconto
Belgische centrale bank heeft
disconto met ingang van
vandaag verhoogd van twaalf tot
dertien procent. De rente op ge-
[wone en bijzondere voorschot
ten gaat met twee procent om
hoog tot respectievelijk vijftien
en zestien procent, zo heeft de
bank gisteren meegedeeld.
7inst
omzet van de Holland Amerika
Lijn is vorig jaar gestegen met
17,5 pet tot 335 min dollar. Het
nettoresultaat, incl. een buiten
gewone bate van 29,5 min, het
verschil tussen de verzekerde
■waarde en de boekwaarde van de
verloren gegane Prinsendam, be
droeg 40.2 min dollar tegen 4.4
min dollar in 1979. Exclusief de
buitengewone bate bedroeg de
ovinst 10,7 min dollar of 25 dollar
per aandeel. Voorgesteld wordt
het dividend te verdubbelen van
5 tot 10 dollar per aandeel, aldus
de HAL.
/erlies
rolgens minister Van Aardenne
(van economische zaken) is het
niet mogelijk het bezuinigings
beleid te wijzigen zodanig dat de
werkgelegenheid bij de Heide-
mij kan worden gewaarborgd.
lij zegt dat in antwoord op schrif
telijke vragen van het PvdA-ka-
merlid De Graaf. De minister be
vestigt dat bij de Heidemij 220
arbeidsplaatsen moeten verdwij
nen. Hij schrijft deze ontwikke
ling toe aan het feit. dat de over
heidsmarkt "hard terugloopt''
door de toenemende bezuinigin
gen.
UTRECHT (ANP) - Er staat op dit
moment in ons land ruim vier
miljoen kubieke meter be
drijfsruimte leeg. Dat is twintig
procent meer dan vorig jaar. Het
overaanbod is ontstaan omdat
bouwers en projectontwikke
laars zich de afgelopen twee jaar
van de woningmarkt hebben af
gekeerd en zich zijn gaan toeleg
gen op de bedrijfshuisvesting,
een markt waaraan de laatste tijd
veel leegstaand onroerend goed
is toegevoegd door sluiting en
reorganisatie van bedrijven. Dit
blijkt op de manifestatie be
drijfshuisvesting in de Utrechtse
Jaarbeurs, die daar tot en met 27
maart wordt gehouden.
De manifestatie, die bijna zestig
deelnemers telt, is bedoeld als
ontmoetingspunt voor onderne
mers, overheid en de vastgoed
industrie. Opvallend veel ge
meenten of samenwerkingsver
banden van gemeenten zijn met
een stand aanwezig en trachten
ondernemers en beleggers te in
teresseren voor investeringen
binnen hun grenzen.
Maar terwijl de gemeenten in de
tentoonstellingshal hun vesti
gingsmogelijkheden staan aan te
prijzen, klaagt in hetzelfde ge
bouw dr. A. Bier van Shell On
roerend Goed bv (een beleg
gingsmaatschappij) voor een
bomvolle zaal zijn nood over
sommige gemeenten die volgens
hem ronduit vijandig staan te
genover bcleggings- en ontwik
kelingsmaatschappijen die met
bouwplannen aankloppen.
De huidige grote voorraad aan be
drijfsruimte weet hij ondermeer
aan de beleggers zelf die "zich in
het verleden hebben gewenteld
in optimisme over de economi
sche groei". Hij verweet de be
leggers ook te weinig aan markt-
studie te hebben gedaan.
Door de hoge rentestand gaan
steeds meer bedrijven ertoe over
gebouwen te huren in plaats van
te kopen. In 1979 werd 340.000
vierkante meter kantoorruimte
in verhuur genomen, in 1980 was
dat 400.000 vierkante meter. Per
regio treden overigens wel ver
schillen op. Zo is het aanbod van
kantoorruimte in Amsterdam en
Utrecht ruimer geworden, ter
wijl het aanbod in Den Haag fors
omlaag ging. Rotterdam bleef
stabiel.
Op dit moment staat er in Amster
dam voor 650.000 vierkante me
ter aan nieuwe kantoorruimte op
de tekentafel. Dit naast een leeg
staande voorraad van 250.000
vierkante meter en een te ver
wachten bouw van 100.000 vier
kante meter de komende vijfjaar
in Amsterdam. Bijlmermeer,
Sloterdijk en Diemen. Voor deze
nieuwe kantoorsteden is oven-
gens veel belangstelling, zo blijkt
uit informatie van de Jaarbeurs.
Bier van Shell Onroerend Goed bv
noemde de gestegen bouwkos
ten en de gestagneerde huren als
de knelpunten. Hierdoor is het
rendement van beleggers terug
gelopen. hetgeen hij een ernstige
zaak noemde. Rendement in on
roerend goed moet volgens hem
boven het niveau van de kapi
taalmarktrente blijven ter com
pensatie van de genomen risi
co's. In voorzichtige bewoordin
gen drukte hij dan ook uit dat het
beleggen in bedrijfspanden in
ons land steeds minder interes
sant begint te worden.
UTRECHT (ANP) - Er-komt geen aparte FNV-vakbond voor de
werknemers in de havens. Een voorstel om niet langer deel uit te
maken van de vervoersbonden FNV werd gisteren op de alge
mene vergadering van de Bedrijfsgroep Havens van de bond in
Utrecht met ruime meerderheid verworpen. De indieners, werk
nemers van het Rotterdamse overslagbedrijf Swarttouw. meen
den dat de havenwerkers binnen de vervoersbonden FNV te
weinig aan hun trekken komen door overheersing van de vier
andere bedrijfsgroepen (spoorwegen, luchtvaagt. binnenvaart
en wegtransport).
De roep om een eigen vakbond voor de haven, al dan niet binnen
de FNV. was ook sterk tijdens de havenstaking in 1979. De ver
voersbonden FNV gaven toen geen steun aan deze "wilde sta
king". reden voor vele havenwerkers in met name de Rotter
damse haven om te denken aan een eigen vakbond.
Centraal in de nieuwe voornemens staat dat zoveel mogelijk per
sector en niet meer per regio gewerkt moet worden. Vier secto
ren worden daarin onderscheiden: stukgoed, machinale bedrij
ven, beambten en sleepdiénsten. Het is de bedoeling, zo zei de}
nieuwe voorzitter Ger Ros, te trachten binnen driejaar het aan
tal cao's zoveel mogelijk terug te brengen. Dit moet gebeuren
om praktische redenen (tijdbesparend), maar ook om strategi
sche redenen (geen onderlinge verschillen en concurrentie in
dezelfde sectoren).
AMSTERDAM (GPLHet is niet onmogelijk dat de ac
tie waartoe de Europese topconferentie in Maastricht be
sloot, om gezamenlijk met de VS wat te doen aan de hoge
rente, enig succes heeft en dat we een periode van rente
daling tegemoet gaan. Aldus drs. W. Werner, voorzitter
van de directie van de Banque de Paris et des Pays-Bas
NV. Ons land zou ::o'n ontwikkeling op de voet volgen.
Dat de hypotheekrente onder de 10 procent komt, zou
van groot belang zijn voor de opleving van de huizen
markt. Ook dat is volgens Werner niet onmogelijk.
Voor de huizenmarkt is de hoge
rente het kardinale punt. Er is
voldoende vraag, maar de men
sen die op het vinkentouw zitten
om een huis te kopen, wachten
een rentedaling af. De onzeker
heid over de aftrekbaarheid van
de hypotheekrente voor een ge
woon woonhuis is in de ogen van
drs. Werner nu wel verdwenen.
Onzalig plan
Daalt de rente inderdaad hetgeen
dan ook van groot belang is voor
de belastingbetalers die de hoge
rente op de staatsschuld moeten
betalen, dan kan meteen het „on
zalig plan" van prof. Gans om
goud te verkopen voor een rente
subsidie voor woningbouw naar
de prullemand worde verwe
zen, zonder verder corr mentaar.
Drs. Werner doelde op het plan
dat het wetenschappeli. k bureau
van D'66 opstelde. Pro". Gans is
er de ontwerper van.
Werner gaf nog wel enig commen
taar. Zou er voor het gestelde
doel goud uit de voorraad van de
Nederlandsche Bank worden
verkocht, dan zou dat het aan-
en dan is het dus maar goed dat
we zo'n grote goudvoorraad heb
ben.
Aardgas
Het spelletje dat prof. Gans wil
spelen, of D'66, kun je overigens
ook spelen met onze andere na
tionale schat, het aardgas. Daar
kun je meer van verkopen en de
opbrengst beleggen in dollaro
bligaties en vervolgens de rente
gebruiken voor rentesubsidie bij
de woningbouw. Drs. Werner zei
niet dat het zo moet. maar dat het
zo kan, met als voordeel dat het
aanzien van de economie niet of
minder wordt geschaad.
We moeten ons realiseren, aldus de
Paribas-directeur, waarom Ne
derland op de jongste staatsle
ning 12 procent rente moest bie
den. Dat is het gevolg van het feit
dat het financieringstekort (het
verschil tussen inkomsten en uit
gaven van de staat) van de over
heid niet meer in het binnenland
is te dekken. Hij waarschuwde
dat bij een nog verder groeiend
financieringstekort je niet kunt
verwaenten dat het buitenland
ons blijft lenen, hoe groot het
succes van de jongste lening ook
BAARN Prins Claus heeft gisteren de versierselen uitgereikt aan de geslaagde meesterkoks van de stichting
vakonderwijs horecabedrijf. In kasteel De Hooge Vuursche sprak de prins de koks vervolgens toe.
Groenteveiling Katwijk aan den Rijn. 25
Waspeen Al per kist 26.50. All 14.-
25.70. BI 36.- 41.50. Bil 6.- 12.80. aan
voer 187 ton. Prei A per kg 1.58. Prei per
kg 1.07. Spinazie 1.51 1.56. Selderij 0.24
0.33
onze gulden schaden. We zouden
dan heel moeilijk uit het buiten
land inschrijvingen op onze
staatsleningen krijgen.
Drs. Werner herinnerde aan een
ander voorstel van prof. Gans.
Die beval indertijd aan om de
problemen van onze staatsfinan-
ciëte verlichten door in dollars te
lenen. Zou dat advies zijn ge
volgd. dan zou voor dat deel onze
staatsschuld inmiddels 15 maal
groter zijn geworden door de
koerstijging van de dollar.
Bij dit alles moet ook worden be
dacht dat in de VS nu stemmen
opgaan om voor de dollar weer
een gouden standaard in te stel
len. Gebeurt dat. dan kunnen wij
met de gulden niet achterblijven
Hoge dollarkoers
Drs. Werner, die dit zei ter gelegen
heid van de presentatie van het
jaarverslag van de Paribas,
merkte voorts op dat de hoge
dollarkoers voor ons Europese
bedrijfsleven van groot belang is.
Het maakt de uitvoer van Euro
pese produkten. dus ook de Ne
derlandse, gemakkelijker. Het
wordt in de VS weer aantrekke
lijk Europese auto's te kopen.
Natuurlijk wordt de olierekening
door de koersstijging van de dol
lar hoger, maar voor ons land is
dat nog het minst belangrijk, om
dat de prijs van ons aardgas aan
die van de olie gekoppeld is. We
moeten dus hopen op een ver
dere koersstijging van de dollar.
Daar zijn volgens Werner trou
wens tekenen van.
DEN HAAG (GPD) Ondanks de
aangekondigde inkrimping van
het bedrijf van Texas Instru
ments door het ontslag van 320
werknemers, is minister Van
Aardenne (economische zaken)
optimistisch over de toekomst
van de in Almelo gevestigde on
derneming. Aan de ontslagen
valt volgens Van Aardenne niet
te ontkomen, maar als gevolg
van de ..afslanking" is. zo
spreekt de bewindsman als zijn
verwachting uit, de voortzetting
van de vestiging in Almelo beter
gewaarborgd.
De minister deelt in antwoord op
vragen van de Tweede-Kamerle
den Rienks, Buurmeijer, Meijer
en Van der Hck mee dat de be
drijfsactiviteiten van Texas In
struments dmig zullen moeten
worden ingekrompen door de
verminderde afzet van regelap-
paratuur oij de Europese auto-in-
dustne aoor ae stopzetl
van de proöuktie van verou
de types rekenmachines.
Van Aardenne laat de Kamer
ten da' de produktie van
nieuw .ype calculator in de Ver
enigde Staten zal worden gecon
centreerd. „De werkgelegenheic
die met de produktie van regel
apparatuur en calculatoren sa
menhc.ngt. is daarom in Neder
land riiet te handhaven", aldus
de minister van economische
ken.
Aanpassing
De bewindsman voegt eraan toe
dat „door deze afslanking we!
een betere aanpassing van dc
produktiecapaciteiten het aanta
arbeidsplaatsen wordt bereikt ïr
dit bedrijf, dat overigens nic
verder in problemen is". In d
verband verwacht Van Aardenne
dan ook dat de verdere bedrijfs
activiteiten m de komende jaren
geen moeilijkheden zullen
dervmden
Schuld van
Oost-Europa
aan Westen
loopt op
GENEVE (Reuter) - De schuld
van de Oosteuropese landen aan
het Westen was aan het eind van
het afgelopen jaar opgelopen tot
naar schatting 67 miljard dollar
(ongeveer 155 miljard gulden).
Ongeveer een derde daarvan
komt voor rekening van Polen,
zo blijkt uit een gisteren gepubli
ceerd jaaroverzicht van de Eco
nomische Commissie voor Euro
pa en de Verenigde Naties (ECE).
Dc Oosteuropese landen hebben
het afgelopen jaar omstreeks ze
ven miljard dollar van Westerse
instellingen geleend. De schuld
van Polen is opgelopen tot 21
miljard dollar. Daarbij is een be
drag van vijftien miljard dollar
aan kredieten van commeroele
banken inbegrepen. De Sowjet-
Unie staat voor veertien miljard
dollar in het krijt en is daarmee
de tweede schuldenares van het
Oostblok.
De goudverkopen van de Sowjet-
Unie zijn volgens de ECE het af
gelopen jaar afgenomen, moge
lijk tot minder dan honderd ton.
In 1979 verkocht het land 290 ton
en in de twee voorgaande jaren
telkens 450 ton. De Sowjct-Unie
kon zich veroorloven minder
goud te verkopen omdat het land
door de stijging van de olieprijs
extra deviezen binnenkreeg uit
dc export van olie en gas en daar
mee de import uit het Westen
kon bekostigen.
Polen heeft Westerse banken na de
door het overzicht bestreken pe
riode gevraagd om nog eens 10,9
miljard dollar. Dat bedrag zou
moeten dienen voor nieuwe kre
dieten voor de import van goede
ren en voor het versoepelen van
de bepalingen voor het aflossen
van de bestaande schuld.
Moskou wil geld lenen van Japan
zend kilometer moeten de afne
mers op krediet leveren.
De Export-Import Bank in Tokio,
een scmi-overheidsinstelling, is
gisteren onderhandelingen be
gonnen met een delegatie van
het Russische ministerie van
buitenlandse handel.
TOKIO (Reuter) De Sowjet-Unie
probeert in Japan een lening van
drie miljard dollar op te nemen
ter gedeeltelijke financiering van
de aanleg van een pijpleiding
voor de levering van aardgas aan
West-Europa, zo is van de Japan
se Export-Import Bank verno-
Zoals eerder gemeld heeft de Sow-
jet-Unie een aantal Westeurope-
se landen, waaronder Nederland,
veertig miljard kubieke meter
gas per jaar uit Sibene aangebo
den De daarvoor benodigde
pijpleiding van ongeveer vyfdui-
DONDERDAG 26 MAART 1
ACTIEVE
AANDELEN
21,10 21.30
289.50 290.00
91.10 92,30
55,00 55,30
53,00 53.00
81,50 82.50
232,50 240,30
223.50 231,70
138.00 140.00
140.50 140.50
54.50 55.50
62.60 63.00
58.20 59.50
50.70 52.20
68.50 69.40
17.80 18.20
95.30 100,00
93,50 96,70
120,50 122,50
118,50 120,00
109,60 111,30
178.80 176,20
170.00 167.70
7.30 7.30
38.20 38.50
33,50 34.00
225.00 227.00
112.80 112.90
224.50 227.00
124,60 124.40
135.10 136.50
73.60 74.00
20,80 22.00
BINNENLANDSE
AANDELEN
180,00b 180.00b
176.00 176.00
345.00 348.01
254.00 254.00
130.00e 132.01
32.00
114.00e
225.Q0
BELEGGINGS
INSTITUTEN
1170.00 1230.00
GOUD EN ZILVER
39320 - 40020 von«e 36950
t 900 - 1003 von«e S67 - 970
BUITENLANDS
GELD
Dr^-nv hr
Spj-in-r p
'••O' 4 30 3 1''
amsterdam )anp) - De beurs heeft
vandaag een vaste stemming ge
toond. De zeer vaste tendens in
New York en het bezuinigings
plan van de regering deden velen
besluiten wat aandeeltjes in te
slaan en dit leverde enkele fond
sen, zoals Unilever. Nedlloyd en
Gist-Brocades nieuwe hoogte
punten voor 1981 op.
Op de lokale markt reageerde de
koers van HAL wild op de win
stexplosie van vong jaar. Rond
12.00 uur werd een pros geadvi
seerd op 175 of 13 meer dan
gisteren. KLM was 4 hoger op
het niveau van rond de 100 en
Unilever ging 1,60 vooruit tot
136,50.
Kon. Olie was 1,50 in herstel op
96,80. Akzo en Hoogovens wa
ren ieder twee dubbeltk I r
op 21.30 cn 18.20. De hypo
theekbanken gaven een Hink
herstel te zien De Westland-
Utrecht ging 5 vooruit tot
172 en voor Fnesch-Groning-
sche was men bereid 1,70 neer
te tellen op 56,50
De grote banken lagen goed prijs
houdend tot iets beter in de
markt en het/eüde bodd goM
voor de verzekeringswaarden,
terwijl bij de bouwers Boskalis
en HBG iets aantrokken.
