Blik in de weekbladen
Zware kritiek
"Enro-beleid"
Kamer op
regering
Doden in San Salvador
Links debat in Leiden: een mat geheel
EISEVIERS
DONDERDAG 26 MAART 1981
(ADVERTENTIE)
DEN HAAG - Minister Van der Klaauw van buiteniai.use
zaken heeft gisteren ernstige kritiek te horen gekregen
van vrijwel alle politieke partijen over het besluit van de
Europese topconferentie in Maastricht voorlopig twee
zetels voor het Europese parlement te handhaven.
geldrovende reizen van Europar
lementariërs. door Frankrijk
worden geblokkeerd met verwij
zing naar ..Maastricht". Patijn zei
niet te begrijpen „dat Nederland
zich voor een dergelijke verkla
ring heeft laten lenen".
Minister Van der Klaauw verdedig-
Door zich als Europese Raad uit te
spreken voor het handhaven van
de bestaande situatie - waarbij
het Europarlement afwisselend
in Straatsburg en Brussel verga
dert - wordt een initiatief om tot
één vaste vergaderplaats te ko
men bij voorbaat onmogelijk, al
dus de Nederlandse parlementa
riërs. Patijn van de PvdA sprak
in dit verband van een „politieke
blunder van de eerste orde".
De minister ontkende dat de Fran
se president Giscard d'Estaing
druk had uitgeoefend op de ver
gadering om een besluit dat mo
gelijkerwijs ten nadele van
Straatsburg uit zou vallen, in de
ijskast te zetten. Volgens Patijn,
maar ook leden van CDA en
WD, kan nu elk initiatief om
een eind te maken aan de tijd- en
Schip van
Greenpeace
aangehouden
SAINT ANTHONY (ANP) - De
Canadese kustwacht heeft giste
ren de "Rainbow Warrior", het
vaartuig van de milieu-organisa
tie "Greenpeace" aangehouden,
toen de opvarenden probeerden
in de Canadese wateren ter hoog
te van de kust van Labrador
Noorse jagers op jonge zeehon
den te hinderen.
Drie opvarenden van de "Rainbow
Warrior", een Australiër, een Ca-
nadees en de Nederlander Wil
lem Beekman, werden aange
houden op beschuldiging van
overtreding van de Canadese vis-
serijwet die het met verf behan
delen van zeehonden verbiedt.
Zij waren bezig jonge zeehonden
met verf te merken waardoor
hun pels waardeloos wordt voor
de handel.
Een functionaris van de Canadese
visserij dienst die aan boord ging
van de "Rainbow Warrior", deel
de mee dat de jacht op de klap
mutsrobben vandaag of morgen
zal worden beëindigd zonder dat
de voorgenomen 15.000 jonge
dieren zijn gedood en gestroopt.
Brazilië vraagt
om uitlevering
treinrover
BRASILIA (AFP) - Brazilië vraagt
Barbados om uitlevering van Ro
nald Biggs en de zes personen
die hem ontvoerd hebben. Dit
heeft het Braziliaanse ministerie
van buitenlandse zaken gisteren
meegedeeld.
Als argument voor het verzoek gaf
de woordvoerder, dat Biggs het
brein achter de grootste treinroof
in de Britse geschiedenis, vóór
de ontvoering zich als betrekke
lijk vrij persoon in Brazilië be
vond.
In de verklaring was sprake van
"de Brazilianse burger Ronald
Biggs". Deze 'kwalificatiz heeft
waarnemers in Brasilia nogal
verrast. Tot nu toe hield de Brazi
liaanse regering zich op de vlak
te, zeggend dat de zaak uitslui
tend de autoriteiten van Enge
land en Barbados aanging. Zelfs
had de Braziliaanse regering ver
klaard, niet van mening te zijn
dat de Braziliaanse soevereiniteit
was geschonden.
de zich tijdens een mondeling
overleg met de vaste kamercom
missie voor buitenlandse zaken
tegen het idee dat er weinig con
crete resultaten waren bereikt in
Maastricht. Volgens Van der
Klaauw is het ook uitdrukkelijk
de bedoeling van dergelijke ont
moetingen van regeringsleiders
om beslissingen elders te stimu
leren of richting te geven.
Minister Van der Klaauw zei dui
delijk het gevoel te hebben dat
hij over enkele dagen, samen
met premier Van Agt. namens de
tien EG-landen spreekt bij zijn
ontmoetingen met de nieuwe
Amerikaanse president Reagan
en minister van buitenlandse za
ken Haig. Alhoewel er geen con
crete afspraken zijn gemaakt
over een gemeenschappelijk Eu
ropees antwoord op de monetai
re politiek van de Amerikaanse
regering, is er wel degelijk een
wens tot gemeenschappelijke
aanpak van dit probleem in Eu
ropa, aldus de minister.
BARNEVELD - In het Chemisch Laboratorium voor de Industrie op het
industrieterrein in Bameveld is vanmorgen een grote brand uitgebroken.
Tijdens de brand zijn ook enkele tanks met alcohol ontploft. Vier mede
werkers van het bedrijf raakten gewond. De schade bedraagt zeker enkele
miljoenen guldens.
Pandbriefkwestie
Drie jaar
voor Leidenaar
MIDDELBURG (ANP) De recht
bank in Middelburg heeft giste
ren de twee mannen, die enkele
jaren geleden een geldkist met
voor ongeveer zes miljoen guden
aan pandbrieven hebben gesto
len uit de berging van een flatge
bouw in Middelburg, veroor
deeld tot driejaar onvoorwaarde
lijke gevangenisstraf.
Het zijn de 49-jarige T V. uit Lei
den en de 48-jarige S.S. uit Vlis-
singen.
SAN SALVADOR (AP) - Terwijl
in San Salvador werd herdacht
dat een jaar geleden aartsbis
schop Oscar Romero was dood
geschoten in zijn kathedraal, zijn
langs straten en wegen in de stad
de lijken van 38 mensen gevon
den.
Zij zijn het slachtoffer geworden
van het aanhoudende politieke
geweld in de Midden-Ameri
kaanse republiek.
Hoe de 38 mensen aan hun einde
zijn gekomen is nog niet duide
lijk. Er zijn geen berichten ver
strekt over militaire operaties in
of bij de stad.
Kardinaal Romero, een verdediger
van de mensenrechten en een te
genstander van de Amerikaanse
hulp aan de junta, werd op 24
maart 1980 door een enkel schot
geveld toen hij een mis opdroeg
in een kleine kapel.
De moordenaar, naar wordt aange
nomen een lid van een van 's
lands rechtse "moordeskaders",
is nooit gevonden.
Verdeeld in drie groepen hebben
gisteren guerrillastrijders met
een raket-granaat en kleine wa
pens een aanval uitgevoerd op de
Amerikaanse ambassade in de
hoofdstad van El Salvador. Ame
rikaanse diplomaten hebben ver
klaard dat er geen slachtoffers
zijn gevallen. Wel is aanzienlijke
schade aangericht.
De linkse guerrillagroep "Volksbe-
vrijdingskrachten" (FLP) eiste
later in een telefoontje naar
plaatselijke radiozenders de ver
antwoordelijkheid voor de aan
val op. De FLP is één van ver
scheidene linkse guerrillagroe
pen die strijden voor omverwer
ping van de door de Verenigde
Staten gesteunde burger-militai
re junta.
Het was de vierde aanslag op de
Amerikaanse ambassade in on
geveer drie weken en de tweede
maal dat de missie door een ra
ket werd getroffen.
Soldaten van het Salvadoraanse le
ger die rond het gebouw pa
trouille liepen, openden het vuur
op de aanvallers, die ontkwamen
in twee vluchtauto's.
Onbekenden plaatsten dinsdag in
een muur buiten de ambassade
van Nicaragua in San Salvador
explosieven en lieten een deel
van de muur ontploffen. Ook
daarbij vielen geen slachtoffers.
Een regeringswoordvoerder ver
klaarde gisteren dat in het noord
oostelijke district Morazan werd
gevochten tussen regeringstroe
pen en guerrillastrijders. De jun
ta zond ongeveer 1.000 man
schappen naar het gebied, dat op
ongeveer 160 kilometer van de
hoofdstad is gelegen en één van
de belangrijkste bolwerken van
de guerrillastrijders huisvest.
De regering maakte tevens bekend
dat afgelopen maandag een aan
slag was gepleegd op een doch
ter van junta-president Jose Na
poleon Duarte. Een vrachtwagen
dwong de auto van Ines Duarte
de Navas in te rijden op tegenlig
gers, maar zij wist ongedeerd te
ontsnappen.
"Meneer, ik ben historicus.
Hier in mijn tas heb ik drie
boeken. In 1914 beloofden ze
ons ook al dat we geen oorlog
zouden krijgen. Hoever wil
de PvdA nu eigenlijk samen
met het CDA gaan als het om
bewapening gaat? Ik wil wel
zeggen: er moet een linkse
meerderheid komen!"
De discussieavond onder het
thema "oecumene in de poli
tiek", gisteravond in het An-
thonius Clubhuis in Leiden is
al ver gevorderd als een wat
oudere man de bovenstaande
vraag stelt. Als één van de
weinige vragenstellers toont
hij zich werkelijk betrokken
bij zijn onderwerp.
Op het podium zitten de heren
Verbeek (voorzitter PPR),
Meertens (voorzitter PSP),
Van den Berg (voorzitter
PvdA) en Bakker (Tweede
Kamerlid CPN). Zij zijn al
een hele avond vrij aardig
voor elkaar geweest, en heb
ben ook de (volle) zaal tot
weinig spitse vragen weten te
bewegen.
Van den Berg antwoordt: "De
PvdA is tegen nucleaire
kruisraketten. Dal zal ook in
een regeerakkoord komen te
staan". Maar de historicus
heeft het wel bekeken. Vijf
minuten later verlaat hij de
bijeenkomst, die zich daarna
nog een kwartier lang voorts
leept.
Dat er geen gebrek aan linkse
visies is. en dat die visies
(zelfs als ze afkomstig zijn
van politieke partijen) met
wat moeite misschien op een
noemer te brengen zijn. dat is
eigenlijk niet nieuw. Het was
een van de conclusies die gis
teravond. ondanks veel
(schijnbare) tegenstellingen
wel te trekken viel.
Verontrustender was dat er
geen pit in de zaal zat, terwijl
je je moeilijk een verkiezings
strijd kunt indenken met zo
veel "brandende" punten:
werkloosheid, kerncentra-
le's, kernbewapening, enzo
voorts. Misschien was een
van de oorzaken het in de
zaal duidelijk voelbare besef,
dat een linkse meerderheid
een zeer moeilijke zaak zal
worden. En dat het publiek
gisteravond overwegend van
progressieve komaf was,
hoeft gezien de samenstelling
van het "forum" niet te ver
bazen.
Vandaar misschien dat in de
discussie veel aandacht was
voor het (afwezige) D'66 en
het even afwezige CDA. Met
die partijen zal immers ver
moedelijk geregeerd moeten
worden Vandaar misschien
de kritiek die Van den Berg
zo nu en dan van zijn collega-
forumleden kreeg te verwer
ken: als enige van de forum
leden vertegenwoordigde hij
immers een politieke partij
die bij de formatie vrywel ze
ker niet naast de macht zal
grijpen, hoe die dan ook ge
deeld zal moeten worden.
Van den Berg hield zijn bijdra
ge aan de discussie "realis
tisch". Een links kabinet zon
der D'66 gaat niet benadruk
te hij. De minimum-inko-
mens moeten gespaard wor
den, daarvoor moeten de iets
rijkeren dan maar wat inleve
ren. Dit bracht Van den Berg
in botsing met Bakker.
Bakker: "De koopkracht ook
voor modaal handhaven, dat
is de enige garantie voor de
inkomens". Het was een van
de weinige keren dat het fo
rum onderling een enigzins
felle discussie voerde.
Verbeek, die het PPR-Tweede
Kamerlid Ria Beckers ver
ving, kwam enkele malen
met een principiële verdedi
ging van "nul-groei" ("de
economie van het genoeg"),
en beperking van de macht
van de multinationals. De
PPR-voorzitter: "Wij zitten
ingeklemd tussen de hoofd
kwartieren van het geweld.
En de wil van de vredesbewe
ging ketst nog steeds onzet-
tend af op de grote partijen in
Nederland".
HENK VEGTER
Veel ruimte wordt deze week in de
weekbladen opgeslokt door boe
ken en schrijvers. Dit in het ka
der van de Boekenweek. Naast al
die boeken vond Elseviers René
de Bok nog ruimte over om kri
tiek te spuien op de Nederlandse
ontwikkelingshulp. "Op basis
van vertrouwelijke documen
ten" nog wel. Met name de Natio
nale Commissie voorlichting en
bewustwording Ontwikkelings
samenwerking (NCO) die in 1970
onder de naam 'Commissie-
Claus' het licht zag krijgt een
veeg uit de pan van De Bok. Wei
nig kritiekloos zou deze commis
sie elke kik die een bevrijdings
organisatie geeft honoreren.
"Prins Claus verdween als voorzit
ter en werd opgevolgd door do
minee Albert van den Heuvel, de
huidige VARA-voorzitter die
'Cuba zo'n leuk land vindt".
En dat is nog niet alles, want, aldus
De Bok: "De Cubaanse stijl
waarin de NCO de subsidie-aan
vragen beoordeeld is illustratief
voor de onduidelijkheid en twij
fels rond de NCO".
Verder zou de NCO zich schuldig
maken aan het geven van subsi
dies aan organisaties die niets
met ontwikkelingssamenwer
king te maken hebben. Zoals aan
de Stichting Bedrijfstak Onder
zoek Elektrotechniek De SOBE
houdt zich onder meer bezig met
het Philips-vrouwenproject.
"Met de subsidietoekenning aan
een stichting als SOBE maakt de
NCO zich totaal ongeloofwaar
dig. Gemeenschapsgelden wor
den in dit geval bijvoorbeeld ge
bruikt om vrouwen in bedrijven
bewust te maken van het vrouw
vijandig karakter van de arbeids
situatie. En dit geschiedt in een
periode waarin het hebben van
werk een geprivilegieerd bezit
wordt. Met gemeenschapsgelden
wordt onvrede met de werksitua
tie gesubsidieerd".
Naast deze nogal onfrisse redene
ring van De Bok een interview
met prof. Diepenhorst die van de
kandidatenlijst voor de senaats
verkiezing werd geschrapt. De
man ziet niet om in wrok, in te
genstelling tot dr. Zijlstra. die als
president van De Nederlandsche
Bank gaat afzwaaien. Een terug
blik over de periode-Zijlstra en
een vooruitblik op het tijdperk-
Duisenburg, treft men eveneens
in EM
"Het eerste echte verkiezingscon
gres van de VVD". Zo betitêlt
Vrij Nederland het afgelopen
congres der liberalen, waarop
men zich uitsprak tegen stem
recht voor buitenlanders bij ver
kiezingen voor de gemeenteraad.
Hetgeen Annelien Kappeyne van
de Copello haar politieke carriè
re zou kosten. "Het congres heeft
body getoond", evalueert me
vrouw Joó. gemeenteraadslid
voor de VVD in Almere. En zelf
met een buitenlander getrouwd.
"Hoe kan men mij nu beschuldi
gen van discriminatie?", vraagt
zij zich verwonderd af. "Ik ben
zelf met een Hongaar getrouwd.
Maar wel met één die er bewust
voor heeft gekozen Nederlander
te worden".
Dat Annelien Kappeyne opstapt
vindt ze jammer, maar verder
haar zaak. "Je kunt als congres
toch niet van standpunt verande
ren alleen omdat een kamerlid
dreigt op te stappen?".
Ook over Kappeyne van de Copel
lo doet professor Frans Duynstee
een duit in het zakje: "Ik denk
dat mijnheer Rietkerk erin zal
slagen om dat vervelende vrouw
tje tot bedaren te krijgen! Die ou
de heer van haar had veel beter
op dat meisje moeten letten", is
zijn vaderlijke commentaar over
de kwestie in een interview met
Van Tijn.
Verder spuit hij in dit vraagge
sprek zijn ongenoegen over
CDA-fractieleider Lubbers en
over de loyalisten van het CDA:
"Als ik het goed weeg is de dis
tantie van de loyalisten van een
verdergaande mate dan tot nog
toe. Als zij zeggen: wij steunen
een minderheidskabinet-Den
Uyl, dan stelt op datzelfde mo
ment het CDA praktisch geen
barst meer voor. Nee. mijn vrees
dat ze straks zetels gappen is niet
kleiner geworden".
Verder in VN een reportage uit
Chili, het vervolg van de affaire-
Valmorel en een analyse over de
agressieve politici, die nu het
Witte Huis bevolken. VN be
steedt de hele kleurbijlage aan
boeken.
Onder de kop 'De ijdele hoop op
meer werk' geeft Frank van Em-
pel een overzicht van de fouten
die de vier grote partijen in hun
verkiezingsprogramma's hebben
staan. Meer werk beloven ze alle
maal. tegen beter weten in. Want
hoe dat zou moeten worden ge
vonden. daar heeft nog niemand
een antwoord op weten te vin
den.
Iran ziet zichzelf steeds meer on
dergedompeld in een poel van el
lende. De oorlog met Irak woedt
nog voort en intussen gaat het
met de economie in razend tem
po bergafwaarts. Het lijkt erop
dat de geestelijken hun greep op
de bevolking gaan verliezen. Pre
sident Bani-Sadr daarentegen
krijgt steeds meer steun van die
zelfde bevolking en wordt zelfs
zo nu en dan door de geestelijke
aller geestelijken, ajatollah Cho-
meini, verdedigd. HF publiceert
deze week een reportage over het
verloop van die machtsstrijd tus
sen de mollah's en Bani-Sadr
"Drie factoren houden Iran bij
een en verhinderen vooralsnog
dat de vele elkaar bestrijdende
fracties in dit versplinterde land
elkaar daadwerkelijk te lijf gaan.
Dat zijn imam Chomeini, de oor
log met Irak en de Grote Satan,
de VS".
Een actie van drie journalisten om
per advertentie wapens te wer
ven voor de opstandelingen in El
Salvador heeft nogal wat mensen
in beroering gebracht. Aanlei
ding genoeg voor een interview
met één van hen. Hans van Ger-
ven. die onder meer zegt: "Wij
willen ze een steuntje in de rug
geven, geen aanvalsoorlog ont
ketenen. Verdomme nog aan toe,
als daar dertig mensen per dag
overhoop geschoten worden,
geef die mensen dan in ieder ge
val een middel waarmee ze zich
kunnen verdedigen. Daar heb
ben ze recht op"
Viditel: hoe komen we eraf? Aan
dit onderwerp wijdt De Tijd een
artikel waarin duidelijk wordt
dat we aan dit dure informatie
systeem vastzitten. Want hoewel
er eigenlijk niemand om heeft
gevraagd, kan de ïnformatica-
mallemolen niet meer worden
stilgezet. "De telefoonnota moet
omhoog, dus raken we Viditel
niet meer kwijt", is de sombere
conclusie.
De nieuwe voorzitter van de KRO,
Ben Schmitz, is verre van geluk
kig met het plan van een van zijn
voorgangers, Harry van Doorn.
"Als je een volledig
cieel net nóést niet-commerciele
netten plaatst breng je totaal ver
schillende partners onder een
noemer. Bij zoveel ongelijkheid
moet de een het afleggen tegen
de ander. Bovendien breekt het
plan van de commissie-Van
Doorn volledig met het non-pro-
fit-beginsel van de omroep. Mij
verrast de vanzelfsprekendheid
waarmee zoiets gebeurt, en waar
mee er naar vijlhonderd miljoen
reclame-guldens wordt gehen
geld. Ik noem dat nu t immoreel,
maar amoreel: men stelt zich de
vraag niet eens of je zoiets wel
mag bepleiten".
Onder het motto "Slecht schilde
ren is ook een kunst", wordt de
"Nieuwe Stunteligheid" onder
de loep genomen Dit naar aan
leiding van een tentoonstelling
in Groningen, waarop een aantal
'nieuwe Duitsers' voor een uiter
mate bonte boel zorgt.
Verder ook in De Tijd veel boeken.
hervormd
nederland
"De vader van de neutronenbom"
wordt hij wel genoemd. Samuel
Cohen is een Amerikaan, die al
in 1958 dit wapen uitvond. Een
interview met hem was onlangs
op de VPRO-teli visie Ie
Voor degenen, die het toen heb
ben gemist, drukt HN het nog
eens af "Als mij gevraagd wordt
of het niet immoreel is mensen te
doden en eigendommen te spa
ren, dan zeg ik altijd, die mensen
zijn vijandelijke militairen en
burgereigendommen sparen is
heel juist. Wilt u een cola?".
Wat de voormalige Amerikaanse
president Carter en diens verte
genwoordiger in de Verenigde
Natie, Andrew Young, moeizaam
hebben opgebouwd, breekt Rea
gan nu af
"Reagan tart heel zwart Afrika",
schrijft Hervormd Nederland
dan ook. Uit Washington komen
zelfs berichten dat president
Reagan van plan zou zijn pre
mier Botha van Zuid Afrika voor
een bezoek uit te nodigen. "Dat
zou de bekroning zijn van een ra
dicale koerswijziging in de Ame
rikaanse Afrika-politiek. Nog
nooit sinds de invoering van de
apartheid is een Zuidafr k tan t
regeringsleider voor een officieel
bezoek door de VS uitgenodigd",
Martien Mes ie een ex-gedetineer
de, die zich nu bezighoudt met
de opvang van ex-gedetineerden.
Hij is voorzitter van de Vereni
ging art. 26 en gaat er prat op dat
deze vereniging meer succes
boekt dan de Reclassering doet.
"Volgens de Beginselenwet art.
26 dient de gevangenis ter verbe
tering en terugkeer in de maat
schappij en moet a«*.lp zijn by
het zoeken van oplossingen voor
de problemen die ex-gedetineer
den krijgen in de maatschappij,
maar daar komt heel weinig van
terecht. Alleen al het bestaan van
dit opvanghuis is daarom een
aanfluiting voor de samenleving
en het hele hulpvcrleningsappa-
r.i.'it
De vereniging en het opvanghuis
kunnen maar nauwelijks het
hoofd boven water houden. Toch
heeft het, zo blijkt uit de prak
tijk, een zeer nuttige functie
ik ga Alk n BM zelf maar
na. Zonder dit werk zou ik weer
gaan staten"
ANNEMIEK RUYGROK
