George Arbatov: "Ik ben geen dissident"
'Pro-apartheid' geweerd
Aanschaf van een gebruikte
auto blijft een zaak van overleg
ÖBOVAG
Kerkeraad vreest tegendemonstraties
DINSDAG 17 MAART 19B1
VARIA
PAGINA 17
Door Rimmer
Mulder
Georgi Arbatov, een
hooggeleerde Sowjet-
burger die dezer dagen
in Nederland is om re
clame te maken voor
een boek en zijn land,
lijkt geknipt voor de rol
van goodwill-
ambassadeur. Hij heeft
het voorkomen van een
gemoedelijke man en
spreekt met een be
scheiden stem en zon
der veel gebaren. In een
gesprek met journalis
ten gaat hij vriendelijk
in op zoveel mogelijk
vragen waarbij hij dan
steeds weer de nadruk
legt op de redelijkheid
van de mensen en de
bazen in en rondom het
Kremlin.
jBestaan er in het Westen zorgen
over de grote inspanning van
de Sowjet-Unie op het gebied
van bewapening? Maar na
tuurlijk doet de Sowjet-Unie
zeer veel aan haar defensie. U
moet begrijpen dat de vrees
voor een buitenlandse inval
er diep inzit bij de Russen. We
hebben ervaringen met inval
len van Polen, Zweden, Fran
sen, Japanners en Duitsers.
Buitenlandse invasies zijn
een deel van de nationale psy
chologie. Amerikanen begrij
pen dat niet zo goed, maar u
hebt hier in Nederland toch
ook geleden onder de Duitse
bezetting. Uw volk heeft niet
zoveel geleden als het onze,
maar toch ook genoeg om te
weten wat oorlog is. Voor de
Amerikanen is dat heel an
ders. Die weten niet wat het is
om vreemde troepen op je ei
gen grondgebied te hebben,
zo redeneert Arbatov.
Het is dezelfde toon die je ook
volop aantreft in het boek
waarvoor Arbatov momen
teel in Nederland is. Het is een
bundel vraaggesprekken met
Arbatov, opgetekend door de
Nederlandse journalist Wil
lem Oltmans. Het verschijnt
behalve in het Nederlands
ook in het Duits en Engels.
Arbatov is historicus en direc
teur van het wetenschappe
lijk instituut voor Noord-
Amerika in Moskou. Al jaren
lang treedt hij naar buiten als
een expert op het terrein van
de Russisch-Amerikaanse be
trekkingen die in Moskou
dichtbij het centrum van de
macht vertoeft. Sinds kort is
hij gewoon lid van het centra
le comité van de communisti
sche partij wat aan zijn uitin
gen nog meer een officieel ka
rakter geeft.
Wat hij in zijn vraaggesprekken
met Oltmans zegt is bestemd
voor het westerse publiek. Er
bestaat geen Russisch ma
nuscript van en Arbatov weet
nog niet of er ooit een Russi
sche uitgave zal komen. Die
zal dan wel moeten worden
bewerkt, zo meent hij, want
het Russische publiek bena-
AMSTERDAM - In hoeverre vertolkt het boek van Geor
gi Arbatov het officiële standpunt van het hoogste
Sowjet-orgaan het centrale comité van de communisti
sche partij? Het oorspronkelijke manuscript is her
haaldelijk gewijzigd en wat thans in druk is versche
nen is de derde versie. De vraag ligt voor de hand of die
vele correcties het gevolg zijn van nauwkeurige weg
ing van tekst en vertaling in het Kremlin.
Professor Arbatov glimlacht om de achterdocht die in de
vraag verscholen ligt. „Ik kan u verzekeren dwt nie
mand in de Sowjet-Unie, behalve ikzelf, het manuscript
in handen heeft gehad. Ik heb het herhaaldelijk her
zien, omdat ik het tijdens de vier jaar die wij eraan
gewerkt hebben, steeds heb geactualiseerd als gevolg
van Afghanistan, de processen in China, de Amerikaan
se presidentsverkiezingen. Het boek geeft mijn eigen
visie weer. Men mag echter gerust aannemen dat die
niet veel verschilt van de officiële. Tenslotte ben ik
geen dissident".
Hij noemt het boek overigens sterk afwijkend van de in
de Sowjet-Unie gebruikelijke gang van zaken. „Ik denk
dat het een unicum is dat een Russische autoriteit zich
enkele jaren lang door dezelfde Westerse journalist
heeft laten interviewen. Die gesprekken beslaan 345 pa
gina's tekst. Voor zover ik de taal en de begrippen van
het Westen verkeerd zou hanteren, weet mijn intervie
wer Willem Oltmans die te corrigeren en omgekeerd.
Op die manier moet het verstaanbaar zijn geworden en
niet mis te verstaan".
Arbatov met Cyrus Vance in november /jfJlT.
der je toch weer anders dan
het westerse.
iet boek heet „Het Sowjet-
standpunt" en is een poging
tot verduidelijking van Mos
kous visie op de wereld en het
politieke handelen dat daar
uit voortvloeit. „Russische
propaganda dus", zullen de
ware anticommunistische ge
lovigen roepen, maar daar
mee wordt het werk van Ar
batov en Oltmans schrome
lijk onrecht gedaan. Arbatov
is een geleerde en een intelli
gent gesprekspartner en tilt
daarmee het boek ver uit bo
ven naakte goedpraterij. Voor
wie belangstelling heeft voor
de internationale politiek is
het een interessant boek.
Het zou nog interessanter zijn
als de interviewer zich wat
meer als tegenstander en wat
minder als de begripvolle
luisteraar zou hebben opge
steld. Oltmans geeft Arbatov
hier en daar toch te veel gele
genheid weg te zwemmen van
voor Russen echt gevoelige
punten. Een mooi voorbeeld
aarvan is te vinden
.oofdstuk over de rr snsen-
•echten. Daarover kun je met
^en autoriteit uit de Sowjet-
Jnie toch een aardig potje
Dekvechten. Arbatov gaat te
werk volgens het door hem
perfect beheerste recept. Na
tuurlijk is de kwestie van de
mensenrechten niet eenvou
dig.
Over het principe van de men
senrechten is iedereen het
wel eens natuurlijk, maar ie
mands interpretatie van dat
principe „hangt af van zijn so
ciale positie, het karakter van
de culturele traditie waar hij
onderdeel van uitmaakt, kort
om van de gehele historische
achtergrond". En dan volgt
een lange verhandeling over
de historische verschillen tus
sen de Sowjet-Unie en de Ver
enigde Staten waaruit de ver
schillende benadering van de
mensenrechten zou zijn te
verklaren.
De Amerikanen als zonen van
emigranten leggen de nadruk
•p vrijheidsrechten terwijl de
\ussen met hun geschiedenis
/an schaarste en economi-
che uitbuiting juist meer
aandacht hebben voor recht
op eten en werk en dergelijke.
Hier had de tegenwerping
voor de hand gelegen dat het
unieke van de universele ver
klaring voor de rechten van
de mens nu juist is dat ze voor
alle mensen gelijk gelden, on
geacht hun nationaliteit, ach
tergrond'en status. Maar Olt
mans laat Arbatov rustig
doorpraten en valt hem zelfs
bij als hij begint uit te leggen
dat het in de Verenigde Sta
ten ook niet alles botertje tot
de boom is. Zo komen we van
de onvrijheid in de Sowjet-
Unie vanzelf terecht bij de in
dianen en zwarten in de VS.
En in hetzelfde hoofdstuk
geeft Oltmans Arbatov ook
ruim de kans het Westen min
of meer de feilen van het kolo
nialisme aan te wrijven zon
der dat het verleden van Rus
land op dit stuk van zaken ter
sprake komt.
Dat een beetje weerwerk tegen
over zo'n evenwichtige ge
leerde als Arbatov juist heel
verhelderend kan werken
bleek op het al genoemde ge
sprek met de pers. Uiteraard
kwam Polen ter sprake. Een
gevoelig punt. Daaraan wordt
al te veel aandacht besteed, zo
ontweek Arbatov een recht
streekse discussie. „Voor wij
ze mensen met verantwoor
delijkheidsgevoel is het ver
standiger hier terughoudend
heid te betonen", verduide
lijkte hij nog. Het vriendelijke
gekeuvel over de wereld stok
te.
Nog een tekortkoming aan het
boek: een behoorlijk zaken-
en personenregister ont
breekt. Dat is vervelend, want
door de gekozen vorm (vraag
gesprekken) kunnen allerlei
personen en kwesties even
terloops ter sprake komen op
plaatsen waar je ze niet direct
zult zoeken en dan is een be
hoorlijk register onmisbaar-
Juist vanwege de belangrijke
positie die Arbatov nu in
neemt in de Sowjet-Unie en
de duidelijke kansen dat hij
alleen nog maar invloedrijker
zal worden (hij is 56 jaar en
staat dus naar Russische
maatstaven ongeveer aan het
begin van zijn loopbaan) is
het leerzaam kennis te nemen
van zijn toekomstvisie. Die
blijkt niet zo rooskleurig.
Door alle redelijkheid heen
klinkt toch steeds een onmis
kenbaar pessimisme. Zoals
velen in het Westen vreest
ook Arbatov dat de conflicten
in de wereld steeds minder
gemakkelijk te beheersen zul
len zijn. Vooral de grotere ver
spreiding van kernwapens en
de ontwikkeling van nieuwe
wapensystemen acht hij zeer
gevaarlijk.
Op dat punt is zijn boodschap
bepaald het overwegen
waard: „Als we willen overle
ven en een fatsoenlijk leven
willen leiden op deze steeds
kleiner en complexer wor
dende planeet, dan zullen we
ons gedrag moeten verande
ren. Ik vrees dat de aarde te
broos is voor toenemende in
ternationale rivaliteit. Sa
menwerking wordt de onmis
bare voorwaarde voor zowel
het overleven als een fatsoen
lijk bestaan", aldus Arbato-
(Georgi Arbatov zal woensdag
avond optreden in het tv-
programma Panoramiek. Het
boek „Het Sowjet-
standpunt" is uitgegeven bij
„In de Knipscheer" in Haarle-
m).
(ADVERTENTIE)
De secretaris van de gerefor
meerde kerkeraad in Doetin-
chem, de heer S. Kodde, heeft de
Nederlands-Zuidafrikaanse
Werkgemeenschap laten weten,
aan haar geen zaal te willen ver
huren voor het houden van een
film- en discussie-avond. Die
avond zou deze week vrijdag
zijn, maar de werkgemeenschap
komt er dus niet in.
Een reden is, zo deelde de secreta
ris van de kerkeraad mee, dat
een anti-apartheidsbeweging een
demonstratie bij de kerkzaal zal
houden als de vergadering door
gaat.
Kodde: "Wij willen als kerk niet
worden betrokken bij demon
straties. Het is voor on* moeilijk
aan politiek getir le groepen ee
zaal te verhuren als ook tegende
monstraties worden gehouden,
Ik heb de mensen van de werk
gemeenschap aangeboden te hel
pen bij het zoeken naar een neu
trale zaal".
De Nederlands-Zuidafrikaanse
Werkgemeenschap is een organi
satie die zegt het probleem van
de rassenongelijkheid in Zuid-
Afrika "genuanceerd" te willen
bezien. Ze stelt zich fel op tegen
de bevrijdingsbeweging African
National Congres.
De werkgemeenschap ontkent dat
er in Soweto veel krotten staan
en dat de politie daar in 1976 580
zwarten zou hebben gedood. Dat
zouden er 200 zijn geweest. In de
grote steden zijn, volgens de
werkgemeenschap, geen bordjes
"alleen voor blanken" meer te
vinden.
Het lijkt erop, dat de avond in Doe-
tinchem in elk geval deze week
niet doorgaat.
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen te
Stolwijk kandidaat G.D. Kamp
huis Barneveld, te Nieuw-Loos
drecht G.G. de Kruijf Rijnsater
woude; aangenomen naar Ber
kei-Rodenrijs G. Juckema Sche
veningen, naar Arnemuiden kan
didaat A. Schaap Zoetermeer
bedankt voor Scherpenzeel C.J
van der Plas Delft, voor Barne
veld W. Verboom Waddinxveen
Toegelaten tot de evangeliebe
diening en beroepbaar gesteld
Gereformeerde Kerken: aangeno
men naar Hoofddorp M.J. Wattel
Doesburg.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: aangenomen naar Help
man (Gr.) J.T. Oldenhuis Assen.
Christelijke Gereformeerde Ker
ken: beroepen te Veenendaal R
van Beek Baarn, te Dundas (Ont
ario, Canada), bij de Free Refor
med Church, A. Baars Urk; aan
genomen naar Elberg G. Ham
stra Alphen aan den Rijn.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Aagtekerke J.M.
Kleppe Woerden, voor Eindho--
ven B. Reinders Hardinxveld,
voor Middelburg C. Harinck
Dordrecht.
Gereformeerde Gemeenten in Ne
derland: bedankt voor Uddel en
voor Vriezen veen F. Mallan Rhe-
nen.
Oud-Gereformeerde Gemeenten:
bedankt voor Achterberg W.
Kamp Grafhorst.
Voor wie een gebruikte auto wil kopen, blijft het van belang,
met overleg te werk te gaan. Het is goed, de hieronder aan
gegeven punten in bet oog te houden.
Koop uw auto bij een gerenommeerd bedrijf: bij een auto
bedrijf zelf, óf op een BOVAG-occasionshow, waarbij leden
van deze organisatie hun gebruikte en gegarandeerde auto's
gezamenlijk hebben tentoongesteld om u een ruime keus te
bieden.
(ADVERTENTIE)
ArdantaS
persoonlijke uitvaartpolis.
Vroég of laat
hééft je geziner
wat aan.
"3aptistengemeenten:
men naar Hengelo
Workum.
Opperrabbijn. De 43 Joodse ge
meenten in ons land, verenigd in
het Nederlands Israëlitisch
Kerkgenootschap, willen weer
één opperrabbijn voor Neder
land. Dit wordt mogelijk als per 1
december van dit jaar de opper
rabbijn van Amsterdam, M. Just,
zijn vijfjarig contract zal hebben
uitgediend.
De opperrabbinale zetels van Den
Haag, Rotterdam en Utrecht zijn
al een poos vacant. De centrale
commissie, de overkoepelende
raad van de 43 gemeenten, heeft
het bestuur van het kerkgenoot
schap gemachtigd verder te gaan
met de uitvoering van een motie
uit 1974 waarin werd gepleit voor
een eenhoofdig opperrabbinaat.
Een BOVAG-garantiebewijs kan
alleen door BGVAG-leden wor
den verstrekt, wanneer de waarde
van de occasion boven de/5000,--
ligt.
De koper ontvangt daarmee de
zekerheid dat binnen de termijn
van 3 maanden (ongeacht het
aantal gereden kilometers) alle
voorkomende reparaties van ver
borgen gebreken worden ver
holpen.
Garantiereparaties zijn geheel
gratis. De koper behoeft geen
eigejt bijdrage in de reparatie
kosten te betalen. De garantie is
dus 100°7o.
Bij de BOVAG-garantie is een
regeling ingebouwd die bemid
deling door de BOVAG mogelijk
maakt voor het geval dat u het
niet met het bedrijf eens bent
over de uitvoering van de garan
tie.
Als deze bemiddeling niet slaagt,
kunt u zich wenden tot de ANWB-
BOVAG-Geschillencommissie,
die een bindend advies uitbrengt.
(Brieven aan Postbus 441,
2280 AK Rijswijk - ZH).
Wilt u zich laten informeren over
de precieze inhoud van het BO-
VAG-garanticbewijs, tot in alle
détails? Bij alle op de BOVAG-
occasionshow getoonde occasions
wordt dit garantiebewijs verstrekt
U kunt gerust inzage bij de ver
schillende BOVAG-leden of bij
de BOVAG-informatiebalie vra
gen.
Besluit u tot aankoop, vraag dan
een schriftelijke koopovereen
komst en zie er op toe dat deze
volledig weergeeft wat u met het
autobedrijf bent overeengeko-
Als u een gedeelte van het aan
koopbedrag wilt laten financie
renwendt u dan tot het autobe
drijf of bijvoorbeeld tot één van
de financieringsmaatschappijen
die ook op deze occasionshow
aanwezig zijn.
Kortom, oriënteer u goed en doet
u dat tijdens de dit weekeinde te
houden
OCCASIONSHOW
op 19, 20, 21 maart
in de Groenoordhallen
te Leiden
Aan deze BOVAG occasionshow, die vrij toegankelijk is,
nemen de volgende bedrijven deel:
Autohome, Leiderdorp. Mazda Bogaard's Autobedrijf. Alphen.
Mazda de Groot, Noordwijk. Opel/CM 'De Heul', Kwintsheul.
VW/Audi den Hollander, Katwijk. Peugeot Huisman, Leiden.
Fiat Jansen, Wassenaar. VW/Audi Kamsteeg Alphen, Alphen.
Peugeot/Talbot Kamsteeg Bollenstreek, Lisse. VW/Audi Kamsteeg
Zuid, Leiden. VW/Audi L.A.G., Leiden. Leyland Autobedrijf
Leithon, Leiden. Peugeot/Talbot •Meijknecht, Voorschoten.
Noord, Rijnsburg. Ford van Oosten, Zoetermeer. Citroen
Rijnland, Leiden. Ford Garage Rijnstreek, Alphen. VW/Audi
Valstar, Kwintsheul. Mazda van Veen en van Vegten, Koudekerk
van de Velde, Leiden. Citroin