w
Kruiswoord
Zomerzegels met puur
Nederlands karakter
®ESEH
Slecht contract
m
m
c.
m
m
1
mmm
JS!
SU
S3
m
m m
r
m
:r
mm
m
41
l.J
IJ
Vm jt V
•J.,..:.i a a"
i"
<3
r
jt
m"
-f
U
Oplossing
vorige
puzzel
Ml e e rc e l t>HL ENTE
oMEMvM*f44EMp-MA
eHEHERUHOHPHOK
ZATERDAG 7 MAART 1981
PAGINA 23
Als men in een slecht contract
verzeild is geraakt is het no
deloos pessimistisch ervan
uit te gaan dat de tegenstan
ders foutloos zullen tegen
spelen.
Aan de andere kant is het over
dreven optimistisch dan
maar te veronderstellen dat
de tegenpartij wel een fout
zal maken. De juiste aanpak
ligt daar ergens tussen in. Ui
teraard zullen uw tegenstan
ders niet altijd perfect verde
digen, maar u moet ze dan
wel de kans geven het ver
keerd te doen.
In de parencompetitie kwam
een spel voor dat ongeveer
als volgt lag:
B 7 3 2
O 9
O A H 5 2
H B 10 6
A V 8 H 10 5
6 5 4 7 3
•O VB 10 84 O 96
87 A 9 5 4 3 2
964
A H V B 10 8 2
O 73
V
Zuid gever, O-W kwetsbaar.
Zuid opende met 4 Ha en
mocht dat spelen; west start
te met Ru V die zuid op tafel
nam met het aas.
I Het is duidelijk dat het contract
l kansloos is; de tegenpartij
i kan drie schoppenslagen ma
ken en KI A. De ruitenstart
gaf maar tijdelijk respijt want
in principe is er geen enkele
mogelijkheid aanwezig om
een verliezer weg te werken.
Veronderstel nu dat u drie
rondjes troef speelt en ver
volgens KI V. Het doet er niet
toe wlke tegenstander aan
slag komt, zelfs een klein
kind kan het nu niet fout
doen. Er liggen nog drie hoge
klavers op tafel met Ru H en
het is dus overduidelijk dat
er onmiddellijk schoppen
moet worden gespeeld.
Maar onze zuid speelde het spel
veel slimmer; hij speelde in
de tweede slag KI B na! En
daar zat oost. Het was natuur
lijk heel goed denkbaar dat
zuid renonce klaveren had en
in dat geval zou het spelen
van KI A een slag kunnen
kosten. Oost dacht heel lang
na en deed het uiteindelijk
verkeerd. Hij dook en zuid
won de vrouw. Zuid stak
over naar Ha 9 en speelde KI
H. Oost dekte nu wel; zuid
troefde en maakte zelfs een
overslag omdat op de hoge Kl
10 nog een schoppen kon
worden opgeruimd.
Zuid zat in een onmaakbaar
contract maar hij gaf zich niet
gewonnen en koos voor een
aanpak die de tegenpartij een
TON SCHIPPERHEIJN
Is het een grote kunst om alle partijen te winnen, het
is ook een kunststuk om per se remise te maken!
Over dit onderwerp is weinig geschreven, vandaar
dat ik er vandaag iets aan ga doen. Ik koos voor u
op twee diagramstellingen wat frappante gevallen,
die stellig leerzaam zijn voor hen die vooruit willen
komen met zestien stukken...
In de nu volgende eindspelstu
die, op diagram weergege
ven, zien we iets bijzonders.
i
ui
sa*
n
59 g
i
i
H mm
Wit
i zet
twee lichte stukken tegen
één licht stuk, zonder pion
nen op het bord, niet kunnen
winnen. In het onderhavige
geval moet wit goed uitkij
ken, want zijn paard dreigf in
de lasso te worden verstrikt.
Maar ook ditmaal zegeviert
de geest over de materie.
Wit staat maar liefst T+L+-
Paard achter, maar weet toch
op een vernuftige wijze remi
se te maken.
1. e7 Le7:+ 2. Kc7 Ld6+ 3. Kd6:
Ld5! 4. b7+ Ka7 5. b8D+'
Kb8: 6. c7+ Kc8 7. La6+ Lb7
8. Lc4 Ld5 9. La6+ Lb7 10.
Lc4 Te3 11. Lb5! Lc6 12.
La6+ Lb7 13. Lb5 Pe5 14.
Ld7+! Pd7: PAT!.
Zoiets kan alleen maar ont
staan in een eindspelstudie,
hoor ik een aantal lezers
mompelen. Zij hebben, glo
baal genomen, wel gelijk
want met zo'n materiaalach
terstand had ik allang opge
geven...
De componist is Paul Joita uit
Boekarest.
Het is zeker leerzaam eens wat
eenvoudige eindspelen te be
kijken, waarin de meningen
van de amateurs (dat zijn wij
dus!) nogal eens uiteen lopen.
Diagram 2 beschouwt men bij
de eerste blik als remise, daar
-
1.:
Wit i.
zet i
Oplossing:
1. Kgl Ke4 2. Kfl Pd2+ 3. Ke2
Pf3 4. Kdl Kd3 5. Pf4+ Lf4:
PAT! Niet 4. Kfl? Wegens 4...
Kd3! enz. Bekijken we ook
even 2. Khl? Kf3 3. Kgl Ke2
4. Khl Pe5 5. Kgl Pf3+ 6
Khl Kd2 enzovoort.
Praktijk
In de praktische partij is het
niet eenvoudig direct remise
te forceren. Dat wil zeggen:
wanneer men vóór het spel
begint de gedachte oppert
"vanavond maak ik remise!",
dan loopt dit meestal falikant
verkeerd af.
De kunst is om in een gecom
pliceerde, gedrukte stelling
een weg trachten te vinden
die naar een gelijk spel leidt
Spelmoment uit de strijd om het Nederlands schaakkampioenschap i
slaagde erin Timman remise af te dwingen.
Een goed voorbeeld is de nu
volgende partij uit het Jeugd
wereldkampioenschap van
1980 in Dortmund gehouden.
De veel belovende Kasparow
ondervindt heftige tegen
stand van de Roemeen Negu-
lesco.
1. Pf3 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 Lg7 4.
g3 0-0 5. Lg2 d6 6. 0-0 e5 7. d3
Pc6 8. Tbl a5 9. a3 Pd4 10. b4
ab4: ll.ab4: c6 12. b5 Lg4 13.
bc6: bc6: 14. e3 Pf3:+ 15. Lf3:
Lf3: 16. Df3: d5 17. cd5: cd5:
18. e4 d4 19. Pdi Pd7 20. Ld2
Pc5 21. Tb5 Pe6 22. Pb2 Tb8
(U ziet 't: de Rus heeft een iet
wat gedrukte stelling. Het is
nu de kunst om remise te for
ceren) 23. Td5 Tb2:! 24. Td8:
Td8: 25. Tdl Ta8 26. h4 T8a2
27. Lg5 Lf8 28. Lf6 Lh6 29.
Le5: Tf2: 30. Df2: Le3 31. De3:
de3: 32. Tel e2 33. d4 Td2 34.
Kf2 Pd4: 35. Ld4: Remise.
Wereldkampioene Maja Tschi-
burdanidse (kent u haar
nog?), wist als volgt groot
meester Zeschkowski een re
mise af te dwingen. (Voorron
den kampioenschap USSR).
Tschiburdanidse-Zeschkows-
ki
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4.
La4 Pf6 5. 0-0 Le7 6. Tel b5 7.
Lb3 0-0 8. c3 d5 9. ed5: Pd5:
10. Pe5: Pe5: 11. Te5: c6 12. d4
Ld6 13. Tel Dh4 14. g3 Dh3
15. Le3 Lg4 16. Dd3 Tae8 17.
Pd2 Te6 18. Dfl Dh5 (U ziet 't:
ze is goed op de hoogte met
de openingstheorie!) 19. a4 f5
20. f4 ba4: 21. Ta4: Tb8 22.
Ld5: cd5: 23. Dg2 De8 24.
Dd5: Kh8 25. Kf2 Tb2: 26. Ta2
i Leeuwarden. Dov.v
Ta2: 27. Da2: g5 28. Pc4 gf4:
29. Pd6: fe3:+ 30. Te3: Dh5
31. De6: (Zwart moet nu re
mise forceren) Dh2:+ 32. Kfl
Dhl+33. Kf2 Dh2+ Remise.
Computernieuws
Volgens de Westduitse televisie
is de schaakcomputer in
(angstige) grote mate in op
komst. Zowel Amerika als
Japan brengen aan de lopen-
de band computers in de han
del.
De meeste zijn echter, wat
speelsterke betreft, ondeug
delijk. Niet alleen spelen ze
zeer zwak, maar zijn bovenal
niet geschikt om de schaak
studie te bevorderen. Laat u
vooral goed voorlichten wan
neer u een dergelijk apparaat
aanschaft.
BISHOP
NEDERLAND Evenals het
vorige jaar zijn ook de zomer
zegels 1981 puur Nederlands.
Dit jaar is het thema "Het
nieuwe Nederlandse land
schap" en op vier fraai door
Ger Dekkers uit Giethoorn
ontworpen zegels worden di
verse stadia van landaanwin
ning in beeld gebracht: 45
20 cent, een drooggevallen
kwelder bij eb met uitwate-
ringssloot; 55 25 cent, een
dijk, eerst opgeworpen om
het opdringende water een
halt toe te roepen, later ont
wikkeld om inpolderings-
werk mogelijk te maken; 60
25 cent, de ontginning, een
afwateringsgreppel, aange
legd om overtollig grondwa
ter af. te voeren; 65 30 cent,
het nieuwe land, geploegd,
bewerkt, flinke oogsten met
als een moderne' toepassing
"landbouwafdekplastic".
Alle zegels zijn uitgevoerd in
blauw, geel, rood en zwart.
De serie kost f3,25 en ver
schijnt, zoals gemeld, op 7
april. Dé verkooptermijn
loopt tot en met 22 mei.
De opmerkzame beschouwer
zal hebben geconstateerd,
dat de hoogste waarde maar
65 cent is. Het binnen
lands tarief dus voor brieven
tot en met 20 gram. Dat komt
omdat sedert begin dit jaar
óp brieven naar bij de CEPT
aangesloten landen (we heb
ben daar eind vorig jaar reeds
melding van gemaakt) een ze
gel van 65 cent voldoende is.
DDR - Al vele jaren komt de
DDR in het voorjaar met een
serie waarmee verdienstelij
ke personen uit de Duitse ar
beidersbeweging worden
geëerd, van wie er velen tij
dens het nazi-regime om het
leven zijn gebracht.
Op 24 februari kwam weer een
dergelijke serie uit. Postaal
herdacht worden: Erich Ba
ron (Berlijn, 20 juli 1881-ge-
storven in een Berlijnsege-;
vangenis, 26 april 1933); Uon-
gevangenis Berlijn-Plötzen-
see, 20 januari 1943); Arthur
Ewert (Heinrichswalde, 13
november 1890-Eberswalde,
3 juli 1959) en Walter Stoec-
ker (Keulen-Deutz, 9 april
1891-concentratiekamp Bu-
chenwald, 10 maart 1939).
Alle zegels hebben een waarde
van 10 pfennig en een oplage
van 10 miljoen. Er verscheen
geen speciale eerste-dagen-
velop.
JERSEY - Het (andere) Ka
naaleiland, Jersey, heeft op
24 februari een nieuwe per
manente serie ingezet. Op de
ze nieuwe serie worden wa
pens van oude Jersey-fami
lies afgebeeld. Nu versche
nen de lage waarden: Vz p., 1
p., 2 p., 3 p., 4 p., 5 p., 6 p., 7 p.,
8 p., 9p. en 10 p. Deze zullen
op 28 juli worden aangevuld
met 11 p., 12 p., 13 p., 14 p., 15
p. en 20 p.-zegels en in de
loop van het volgende jaar zal
de serie worden gecomple
teerd met enkele hoge waar
den.
De serie permanente zegels, die
in de loop van 1976-1977 werd
uitgegeven bestaat uit 19
waarden. De afbeeldingen op
die zegels staan voor het me
rendeel in het teken van ker
kelijke gemeenten. Alleen op
de hoogste waarde (£2) een
portret van koningin Eliza
beth. Controleert u overigens
wel even of u deze serie com
pleet heeft, want ervaringen
hebben geleerd dat missers
in permanente series nogal
eens duur moeten worden
betaald.
Van de Europazegels 1979 (pa
ren) van Guernsey werden de
volgende aantallen verkocht:
8 p., 5.150.651 en Wh p.,
3.247.821.
NEDERLANDSE ANTILLEN
De Nederlandse Antillen
hebben het uitgiftejaar op 27
januari ingezet met twee ze
gels die de musicus Rudolf
Theodorus (Shon Dodo)
Palm herdenken, die 100 jaar
geleden werd geboren (1880-
1950): 60 c., een portret van
Palm en 1 gulden, de hand
van een pianist en een mu
ziekstuk van Palm.
HERO WIT
,Op het moment dat ik dit
schrijf is het kampioenschap
van Zuid-Holland net begon-
nen en is het eerste speel-
weekeinde achter de rug. De
vertegenwoordigers van de
LDDB doen het zeer redelijk.
Jammer is wel dat Jan Pas-
schier heeft moeten afzeg
gen. Omdat dit erg kort voor
de start gebeurde kon de
LDDB, die al geen reserve
had opgegeven, geen vervan
ger naar Dordrecht sturen.
Maar zoals gezegd hindert dat
de overige drie deelnemers
van het Leidse district aller
minst. Vooral Louis de
Frankrijker heeft zijn stijl he
lemaal op het kampioen
schap afgestemd. Zo meende
hij in zijn partij tegen de Al-
blasserdammer Peter Kort de
spanningen als volgt te elimi
neren: 32-28 (18-22) 37-32 (22-
27?!).
Hoewel dit nogal bruusk over
komt, was het niet eens on
verstandig als men bedenkt
dat Kort zelf op de openings
zet 32-28 alleen maar (18-22)
en werkelijk alle facetten van
deze opening kent. Boven
dien zal De Frankrijker ook
gedacht hebben: "Speelde
Korenewski ook deze vereen
voudiging niet in zijn partij
tegen Sjtsjégoljew tijdens de
barrage om de Russische
damtitel in 1978?".
De andere Samen Sterker, Jan
Fase, blijft zijn opgeruimde
stijl trouw. Geluk had zijn te
genstander Cees Rijkaart in
de tweede ronde. Zie dia
gram 1. Wit, Fase heeft een
enigszins wankele aanval op
gezet en de achtergebleven
schijf op 35 speelt hem par
ten, maar de op het juiste
ogenblik geplaatste schijf op
21 blijkt een sterke stoorzen
der. Bovendien kan 35 zich
nog verdienstelijk maken
door na (14-19) veld 30 te be
zetten.
Een remise heeft Fase zeker in
handen, maar een overhaaste
bezetting van 23 wordt hem
fataal: 1. 28-23? 17-22 2. 21-16
7-11 3. 16x7 12x1 4. 23x12 14-
19 en zwart won een schijf en
de partij.
De diagramstelling zit boorde
vol interessante varianten,
waarin zwart het moeiljk
krijgt als men bedenkt dat hij
wil winnen. 1. 40-35 18-22 2.
28-23 14-19 3. 23x14 20x9 4.
29-23? (gedwongen is 37-32
waarna bijv. kan volgen 22-27
21-16 17-21?! met waarschijn
lijk beter spel voor wit) 22-28
5. 33x11 7x27 en wit gaat ten
onder aan de hangende schijf
op 41 en de achtergebleven
schijf op 35.
Andere mogelijkheden: 1.40-35
7-11 2. 37-32 18-22 (niet 26-31
wegens 34-30 na) 3. 21-16! en
zwart verliest. 1. 40-35 7-11 2.
37-32 2-7 3. 34-30 met winst. 1.
40-35 14-19 2. 35-30 18-22 3.37-
32 22-27 (op 7-11 kan gewoon
21-16) 4. 21-16 17-21 5. 28-22
27x18 6. 16x27 en zwart moet
op een gegeven moment in
de afwikkeling 18-23 zyn re
misekansen zoeken.
Natuurlijk is bovenstaande niet
volledig en zelfs na analyse
van Rijkaart, Fase en mijn
persoontje kwamen we niet
tot harde resultaten. Mis
schien een kolfje naar de
hand van de ijverige damstu-
dent.
Wel een conclusie volgt uit het
tweede diagram. Deze stel
ling ontstond in de partij
Hein Simons jr.-Rob van
Eijk. De witspeler trachtte
vanaf het begin een klassiek
pi
9
w
fi|
O
o.
0
"V8
O O
0. a ia
s
Van Eijk besloot hier tot het
voor de hand liggende maar
levensgevaarlijke 1...24-29?!
Simons antwoordde ijzer-
sterk met 2. 45-40! Nu blijkt
dat op het geplande 20-24 een
dammetje met 35-30, 25-20 en
32-27 volgt. Wit probeerde
daarom 2...9-13? 3. 35-30! met
de verschrikkelijke dreiging
30-24 en op 20-24 volgt weer
een dammefje naar veld vijf.
Misschien is 17-22x12 nog
een idee, hoewel wit gemak
kelijk het dammetje naar vijf
erin houdt dreigt zwart met
10-15 en 20-24 zodat wit met
30-24 en 32-28 vervolgt met
winst.
Toch kan zwart zich op de
tweede zet nog redden. Dan
moet hij wel met 2...18-22 ver
volgen. Als wit nu gewoon
laat slaan staat hij prima,
maar verrassend is het dam
metje na 3. 39-33 19-24 4. 28-
x30 20-24 5. 34x23 (na 30x19
14x23 33x24 23-28 en 22-27
wint zwart) 16-21 6. 30x19 22-
27 7. 31x2 17x50 en zwart
heeft nog een dure dam.
U heeft van mij nog enkele op
lossingen tegoed van proble
men van Vuurboom. Wit
schijven op 15, 26, 30, 32, 34,
35, 37, 38i 40, 43, 44, 47, 50 en
zwarte op 4, 12, 13, 14, 17, 19,
20, 21, 23, 24, 28, 31. Wit slaat
hier toe via 30-25, 43-38, 47-
x38, 38-32, 35-30, 15x24, 44-
xll, 26x10, 50x39 (23-28) 11-7
(28-32) 7-2 (15-20) 25x14 (32-
37) 2-8 en nu op (37-42) 8-3 en
op (37-41) 39-33 met winst.
Wit schijven op 11,16,17,21,24,
32, 33, 37, 39, 40, 45, 48, 49.
Zwarte schijven op 1, 2, 4, 6,
8,9,10,13,18, 19, 35,36. Witte
winst na 11-7 (slagverlenging
met 39-34 is uit den boze) 32-
27, 48x37 (19x30) 39-34, 37-31
(35x44) 49x40 (36x27) 21x5 (4-
10) 5x2 (1-7) 2x11 (6x17) 40-34
(17-22) 16-11 (22-28) 11-7 (28-
32) 7-2' (32-38) beste 2-16 (38-
42) 16-43 (43-48) 43-39 met
winst.
RONALD VAN EGMOND
Horizontaal
1. vrolijk - verheugd
3. bergweide
5. Engels bier
11. drank
13. mager - teer
14. smal - nauw
15. viseter
16. Noorse god
0 Piv'L I E C E Nt>M5'L A
oHEMEMEHAHVHEMA
5 T R U L A E RVA K
THTMeHOMLHrMEM*
TALM0E>MN I CE I L A
EENDEE 1MB 0 N J 0 U R
N*HnH
u DMwa
EH'JMTHEHnHOHEHE
LA K 5 MO Nt) RDANEN
TAL U I>MW A 5 TOBBE
GE LUR5 A CMB 0 M 'J S
De prijs van 25,- werd toege
kend aan F. van Dissel Jr., p a
Meermanshof 8,2312 XK Lei
den.
De prijs wordt de winnaar toe
gezonden.
Oplossingen met vermelding
"Kruiswoordraadsel" op
briefkaart of enveloppen
voor donderdag zenden aan
Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, 2311 BG Lei
den.
17. hefwerktuig
20. deel v.d. hals
21. inhoudsmaat
24. werkplaats (afk.)
26. gedeeltelijk
29. hoeveelheid - kluit
31. genotmiddel
32. val
33. bloeiwijze
34. Griekse markt
37. voorzetsel
38. boze geest
41. gebogen been
42. roofvis
45. nachtvogel
47. deel v.h. lichaam
48.oever
49. vat
50. veerkracht
51. knaagdier
52. boom
53. woonschip
Verticaal
2. niet mooi
4. verhaal dat op overlevering
berust
6. adreskaartje
7. strik
8. heilige
9. hoogtemerk
10. godsspraak
11. deel v.e. bijenkorf
12. wateroppervlakte
18. metaalmengsel
19. beslag op schepen
22. roodhuid
23. verbond
25. Turks bevelhebber
26. spoedig
27. ik
28. bevel
30. familielid
35. bergruimte
36. diploma
38. toegang
39. zuivelprodukt
40. ketting zonder einde
42. muziekteken i d. psalmen
43. viseter
44. mogelijkheid
46. een weinig
