Onenigheid in Baskische ETA Gewonden bij strijd 0111 Brokdorf Socialisten willen Willy Brandt als bemiddelaar Hoop op vergelijk tussen Iran en Irak vervlogen Wapenstilstand èn bomaanslag rskaf ïultzarako -akunde armatua Militaire oefeningen in Polen waren al tevoren aangekondigd Tsjaad: Rassen en Oostdnitsers in de hoofdstad Explosie vernielt vakantiehuisjes Nog verschil van mening Israël - Egypte over Sinaï MAANDAG 2 MAART 1981 (Van onze correspondent Rienko Wilton) BEIROET - De uit negen leden bestaande verzoeningscommissie tussen Iran en Irak - in het leven geroepen tijdens de islamitische topconferentie in Taif in ja nuari - heeft tot nu toe bitter weinig suc ces kunnen boeken. Zaterdagmiddag en gisteren was de commissie in Teheran, vandaag onderhandelt zij in Bagdad. Al le hoop op een doorbraak werd gisteren de bodem ingeslagen toen de verzoe ningscommissie door de leider van de Iraa~.se islamitische revolutie, ayatollah Chomeini.ontvangen werd. Chomeini sloot, sterker dan ooit. elk compromis met Bagdad uit. De bemiddelingscommissie bestaat uit de staatshoofden van Guinee. Pakistan. Bangladesj. Gambia, de premier van Turkije, dc ministers van buitenlandse zaken van Maleisi en Senegal. PLO-chef Jasser Arafat en de secretaris-generaal van dc islamitische conferentie. Habib Chatti. Zaterdagmiddag sprak de commissie vijf uur lang met de Iraanse president Bani Sadr en leden van de zogeheten hoge defensieraad, die de oorlog tegen Irak coördineert. Hierbij kwam het onbuig zame Iraanse standpunt, ongewijzigd sinds de Iraaks-Iraanse oorlog eind sep tember 1980. naar voren: „Geen enkel overleg, geen enkel bestand is mogelijk zolang de Iraakse agressor op Iraans ter ritorium verblijft". President Bani Sadr noemde tegenover zijn bezoekers drie voorwaarden voor een bestand met Irak: Dc islamitische conferentie moet de ..schuldige" in het Iraaks-Iraanse con flict aanwijzen; Deze ..schuldige" moet gestraft worden: Irak moet zijn troepen uit Iran terug trekken. Deze stellingname gaf de verzoenings commissie weinig hoop. Eerdere ver zoeningspogingen - die van de VN. de niet-gebondcn landen en de PLO - zijn op dezelfde blinde Iraanse muur geslo ten. Drie leden van de huidige verzoe ningscommissie - namelijk de Pakis taanse president Zia UI Haq. Jasser Ara fat en Habib Chatti - hebben in het verleden vergeefs geprobeerd Iran en Irak nader tot elkaar te brengen. Het mislukken van de verzoening - al thans in Iran - werd benadrukt door het vroegtijdig vertrek uit Iran naar Irak van de commissie. Ze verlieten Teheran al gistermiddag in plaats van vanoch tend. zoals aanvankelijk gepland. Radio Teheran zond een fel commentaar uit toen de negen commissieleden met hun vliegtuig opstegen richting Bagdad: „men heeft onaanvaardbare druk op Iran uitgeoefend en geprobeerd ons over te halen tot onderhandelingen met de Iraakse agressor. Jullie kunnen beter proberen (de Iraakse president) Sad dam Hoessein te dwingen zijn invasie troepen uit ons land terug te trekken". In Bagdad stond de commissie een veel hartelijker ontvangst te wachten. De Iraakse positie is evenwel even onbuig zaam als die van Teheran. Saddam Hoessein zei vrijdag nog .ja tegen een staakt-het-vuren. ja tegen onderhande lingen met Iran. maar dan wel op basis van respect voor Iraks rechten en sou- vereiniteit. Zonodig zijn wij bereid door te vechten". Het komt er op neer dat Irak zich pas wil terugtrekken uit Iran - waar het grote gedeelten van de Khoezistan-provincie bezet houdt - indien Teheran op voor hand Iraks souvereiniteit erkent over de omstreden Shatt al Arab-grensrivier. Voor dc islamitische verzoeningscom missie betekent de huidige excercitie in feite een .mission impossible". Van onze corresnondent Peter Hattink MADRID - De Baskische pressiegroep ETA-politieo-militar heeft zaterdag de honoraire consuls van Oostenrijk en van El Salvador uit Bilbao en de consulaire vertegenwoordi ger van Uruguay uit Pamplona vrijgelaten. De drie consuls, die acht dagen door de terreurorganisatie wer den gegijzeld, hebben verklaard dat zij goed zijn behandeld en dat zij mochten lezen in hun ge vangenschap. Gisterochtend ontplofte in Baskenland weer een bom, die een politieagent zwaar verwondde: teken van on enigheid binnen het ETA-kamp De 23-jarige politieagent Francisco Torre Gil raakte zondagochtend zwaar gewond door een bomex plosie in Basurto. De politieman voerde samen met twee andere collega's per auto een patrouille uit toen een kneedbom van 2 kilo met metalen splinters via een elektriciteitskabel vanaf de vijf de verdieping van een gebouw tot ontploffing werd gebracht. De twee politieagenten, die Fran cisco Torre Gil in een zorgwek kende toestand naar een zieken huis hebben vervoerd, raakten slechts licht gewond. Hoewel k WENEN (GPD/DPA) - Onder de naam „Tatra Schild" beginnen Vandaag in Polen gezamenlijke Russisch-Poolse militaire oefe ningen. De gezamenlijk Russisch-Poolse manoeuvres, waaraan wordt deelgenomen door de permanent in Polen gestationeerde twee Russische divisies en de geregel de troepen van het Poolse leger, zijn al vóór Kerstmis aangekon digd. Anders dan in voorgaande jaren zullen de manoeuvres al leen door waarnemers van de an dere Warschaupact-landen wor den bijgewoond en niet door troepen uit die landen. Uitzonde ring is weer Roemenie, dat geen waarnemers stuurt. £>pder de huidige omstandighe den vinden de Polen noch de Russen het raadzaam troepen uit Tsjechoslowakije. Oost-Duits- land. Hongarije of Bulgarije op Pools grondgebied te laten oefe nen. De manoeuvres zullen onge veer een week duren. De open houding van de nieuwe Poolse regering ten opzichte van de militaire oefeningen staat in opmerkelijk contrast met vorig jaar november, toen films van soortgelijke in het geheim ge houden oefeningen enige weken later voor de televisie werden vertoond alsof ze op dat moment plaatsvonden, waarmee de rege ring probeerde de publieke opi nie te intimideren. De steeds moeilijker wordende levensmiddelenvoorziening in Polen zal de komende maanden hoofdzakelijk van invoer en nieuwe kredieten afhankelijk zijn. Dit heeft dc Poolse minister van financiën. Marian Krzak. in een vraaggesprek voor de radio verklaard. nog geen enkele organisatie de verantwoordelijkheid heeft op- geist voor deze actie, meent men dat deze aanslag het werk is ge weest van de radicale Baskische afscheidingsbeweging ETA-mili- tar. De drie consulaire vertegenwoor digers die zaterdag tegen het middaguur werden vrijgelaten, werden suf van verdovende pil len, in het centrum van San Se bastian gevonden. Onmiddellijk na de vrijlating koncjigde de Bas kische. pressiegroep zaterdag op een persconferentie ergens in de provincie Guipuzcoa aan dat men besloten had de wapens voorlopig neer te leggen. Tijdens deze persconferentie riepen de drie gemaskerde woordvoerders van ETA-politico-militar de radi cale Baskische afscheidingsbe weging ETA-militar op om even eens een voorlopige wapenstil stand te sluiten. De Baskische pressiegroep meent dat de gewa pende strijd op het ogenblik al leen maar de reactionaire politie ke partijen bevoordeelt en dat men nu via onderhandelingen een duurzame vrede in het Bas kenland kan bereiken. ETA-politico-mihtar kondigde vlak voor de ontvoering van de drie consuls reeds aan dat men de wapens zou neerleggen. De Baskische pressiegroep heeft al leen uit oogpunt van publiciteit de consulaire vertegenwoordi gers gegijzeld om aan te tonen hoe belangrijk deze beslissing was voor deze terreurorganisatie, die sinds 1974 volledig onafhan kelijk van dc radicale ETA-mili- tar opereert Een woordvoerder van ETA-politicö-militar zei dat het neerleggen van de wapens na het machtsvertoon van de ont voering van de drie consuls niet betekent dat de organisatie de wapens in de toekomst nooit meer opneemt. Onherkenbaar door hun maskers kondigden drie leden i ETA-politico-mihtar een voorlopige wapenstilstand af. i de gematigde Baskische afscheidingsbeweging N'DJAMENA (AFP Router) - Het nationale persbureau van Tsjaad heeft gisteren erkend dat zich Russische en Oost- duitse adviseurs in de hoofd stad N'Djamena bevinden. In een felle kritiek op Franse berichten over de aanwezig heid van deze specialisten deelde het persbureau mee, dat de Russen en Oostduit sers nodig zijn in verband met de aanwezigheid in Tsjaad van Libisch militair materieel dat uit deze twee landen afkomstig is. In Libië zijn 59 civiele en mili taire functionarissen ontsla gen omdat zij zich schuldig haddzn gemaakt aan corrup tie. De 59 mogen in de toe komst geen enkele openbare functie meer bekleden. Dit heeft het Libische persbu reau Jana zaterdag gemeld Dc Libische minister van bui tenlandse zaken, Abdoel Ati Obeidi, heeft voorgesteld dat Tsjaad. Nigeria en Libië een topconferentie zullen beleg gen over de Libische militai- Te aanwezigheid in Tsjaad. De top zou in de hoofdstad van Tsjaad, moeten plaats vinden en worden bijge woond door de staatshoofden van de drie landen. Volgens de minister stelt Nige ria zich thans positiever op tegenover Libië Nigeria heeft de Libische aanwezig heid in Tsjaad tot dusverre steeds fel gekritiseerd. Frankrijk heeft besloten Libië geen torpedoboten te leveren vanwege de rol die dat land in Tsjaad speelt. Libië had in 1977 tien torpedo- boten besteld. De eerste zou den nu geleverd moeten wor den. Vijf zijn er al te water ge laten in Franse havensteden, drie in Lorient en twee in Cherbourg. Westduitse gehandicapten: Jaar van de gehandicapten schijnheilig FRANKFORT (DPA) - Groe peringen van Westduitse ge handicapten hebben gisteren op een bijeenkomst in Frank fort het door de Verenigde Naties uitgeroepen .jaar van de gehandicapten" een schijnheilige vertoning ge noemd. Volgens vertegen woordigers van de betrokken organisatis zou men beter kunnen spreken van het .jaar van de niet-gehandicapte weldoeners". Er werd aangekondigd dat er in december een „kreupelentri- bunaal" zal worden georgani seerd. Daar zal blijken, zo werd gesteld, dat gehandi capten al in hun jeugd wor den geïsoleerd. Voorts zou moeten worden gesprken over misstanden in tehuizen voor gehandicapten, minach ting voor hun gerechtvaar digde belangen, hun positie als werknemer en hun medi sche verzorging. In El Salvador PANAMA (DPA/UPI/GPD) - De commissie Latijns-Amerika van de Socialistische Internationale heeft gisteren voorzitter Willy Brandt opgeroepen, zich in de Verenigde Staten in te zetten voor oplossing van de kwestie El Salvador. Ten besluite van haar tweedaagse congres in Panama heeft de organisatie ook haar be middeling aangeboden "om de belangen van het Salvadoriaanse volk veilig te stellen en de vrede in het gebied te waarborgen". In de wandelgangen van het con gres hebben de secretaris-gene raal van de SI. de Zweed Bernt Carlsson, en de bijzondere af gevaardigde van het Amerikaan se ministerie van buitenlandse zaken. Vernon Walter, over de zaak El Salvador van gedachten gewisseld. Carlsson zal morgen al in Washington met hoge ambte naren van het ministerie van bui tenlandse zaken over de moge lijkheid van een vreedzame op lossing spreken. BROKDORF (UPI/ANP/DPA) - Met de wapenstok en waterka nonnen heeft de Westduitse poli tie zaterdag een poging verhin derd van duizenden betogers om het terrein te bestormen van de in aanbouw zijnde kerncentrale van Brokdorf. Bij deze felle gevech- ten om de plaats die het symbool is geworden van de strijd om de kernenergie in de Bondsrepu bliek, vielen onder de politieman nen 128 gewonden, terwijl 45 de monstranten werden gewond. De premier van de deelstaat Slees- wijk-Holstein. de christen-de mocraat Gerhard Stoltenberg, die de politie dankte voor haar "buitengewoon verantwoorde lijk optreden", verklaarde giste ren dat hij overwoog een aan klacht in te dienen tegen de orga nisatoren van de demonstratie omdat zij ondanks een gerechte lijk verbod de voorgenomen be toging hadden laten doorgaan. Stoltenberg zei voorts dat hij wel licht ook schadevergoeding zal eisen voor de kosten van het op de been brengen van 10.566 man van de oproerpolitie. Het was de grootste politiemacht die ooit in het 32-jarig bestaan van de Bondsrepubliek op de been was gebracht. Volgens Stoltenbergs ministerie van binnenlandse zaken Waren knaar schatting zaterdag 50.000 be- Wtógers per trein, auto of autobus ^aar Brokdorf gekomen. Van hen werden er 240 aangehouden, maar later op de dag vrijgelaten. Josef Leinen, de leider van de or ganiserende actiegroep voor mi lieubescherming, raamde het aantal demonstranten op 80.000 tot 100.000. Een confrontatie tussen politie en betogers bij Brokdorf Aan het eind v tot felle gevechten trassen demonstranten en de ruim 10.000 man politie De betogers vielen de politie aan met benzinebommen, lichtspoor- munitie, stenen en stalen kogels die zij met katapulten afschoten Voorzitter Helmut Schirrmacher van de politievakbond zei dat hij nog nooit zo'n haatuitbarsting had gezien. Volgens hem neemt het ongeduld onder de politie- toe. litie echter van bruutheid en 'no- deloos wraakzuchtige aanvallen" op de demonstranten. Volgens de organisatoren was het een vreed zame demonstratie, ook al had den zich tegen het eind "ongeluk kige randincidenten" voorge daan. Uwe Barschel, minister van bin nenlandse zaken van Sleeswijk- Holstein, zei gisteren dat de helft van de naar schatting 50.000 beto i de demonstratie zaterdag kwam het gers naar het bouwterrein was opgetrokken. Onder deze groep bevonden zich, volgens hem, cir ca 3.000 militante relschoppers. Nadat zaterdag van officiële zijde van 30.000 politiemannen was ge sproken, werd gisteren het aantal van 10.566 genoemd. Over het grote verschil werd geen uitleg gegeven. In West-Duitsland bestaat een ster ke verdeeldheid over het gebruik kernenergie.Deze verdeeld heid loopt dwars door de politie ke partijen. Zo steunt de sociaal democratische bondskanselier Helmut Schmidt het project in Brokdorf, terwijl afdelingen van zijn SPD in Sleeswijk-Holstein en Hamburg er tegen zijn gekant. Terug Omdat "aanmerkelijke belangen van de bondsrepubliek Duits land geschaad dreigden te wor den" heeft de Duitse douane vrij dagavond en zaterdagmorgen bij Elten in totaal 164 Nederlanders die wilden demonstreren bij Brokdorf niet toegelaten. De Nederlanders die bij Elten wer den teruggestuurd zaten in twee bussen en vijf personenauto's. Ook bij de Deense grens werden demonstranten teruggestuurd, aldus de woordvoerder. Arrestaties. Wegens openlijke geweldpleging tegen het Duitse consulaat in de de Lairessestraat in Amsterdam zijn zaterdagavond vier Amster dammers in de leeftijd van 19 tot 25 jaar aangehouden. Volgens een politie woordvoerder maak ten zij deel uit van een groep jon gelui die even te voren het consu laat met verf had beklad en de rolluiken voor de ramen had ge forceerd. Ook probeerden zij de ruiten in te slaan waardoor er bar sten in het gepantserde glas ont stonden. Hun actie was bedoeld als protest tegen het aan de Duitse grens te rugsturen van Nederlanders die aan de demonstratie in Brokdorf wilden deelnemen De regionale commissie van de SI sprak haar 'solidariteit met het democratisch-revolutionaire front (FDR) van El Salvador' uit. Zij noemde het front de "wettige vertegenwoordiger van het Sal vadoriaanse volk en enige ge sprekspartner bij het zoeken naar een vreedzame regeling". In de slotverklaring van het con gres staat verder: "De bevrij- dingsstrijd van het Salvadoriaan se volk is in de tegenstellingen tussen Oost en West beland, aan gezien de oorzaken van het con flict in het centraal-Amerikaanse land niet bekend zijn. Zij moeten gezocht worden in de on rechtvaardige economische en sociale structuur" Trainingsteams De VS overwegen om trainings- teams naar El Salvador te sturen en geen militaire adviseurs, aldus minister van buitenlandse zaken Alexander Haig. Volgens de be windsman is er een groot verschil tussen een militaire adviseur en' een "technische" trainer, omdat de adviseur op het slagveld zou opereren, terwijl een trainer zich uitsluitend met oefeningen be zighoudt. Met deze verschillen in betekenis probeert de regering-Reagan de storm van verontwaardiging over militaire steun aan El Salvador tot bedaren te brengen. Binnen het Pentagon bestaat nog onenig heid over het al dan niet sturen van trainingspersoneel met wa pens. Een andere titel zal hen niet onkwetsbaar maken tegen aan vallen van de guerillagroepen. Haig heeft verzekerd "tot de bron te gaan" om de wapentoevoer af te snijden, maar hij wilde niet zeg gen op welke manier Toch heeft hij alvast tijdelijk zijn economi sche adviseurs uit Nicaragua te ruggetrokken. bij wijze van waar- schuwinv tegen voortgezette hulp aan de guerrillastrijders. Op Corsica BASTIA (DPA) - Een groot aanta< vakantiehuisjes is bij een serie ontploffingen op Corsica zwaar beschadigd De politie heeft gis teren meegedeeld, dat van 93 bungalows er 87 volledig zijn vernield. Voor de explosie waren ongeveer 100 kg springstof. 100 meter lont en tien butagas-fles- sen gebruikt. De politie schat de schade op onge veer vijf miljoen gulden Het vakantiecompiex was nog maar kort geleden voltooid. Het personeelsfonds van de Franse posterijen had er ruim 10 miljoen gulden in gestoken. In juni zou het terrein voor het eerst open gaan voor maximaal 450 gasten. In de zes overgebleven woningen was ook springstof aangebracht, maar daar werkte de ontsteking niet. Het „nationale front voor de bevrijding van Corsica" dat zich voor de actie verantwoordelijk stelde, heeft de afgelopen jaren verscheidene bomaanslagen ge pleegd. CAIRO (AFP/Reuter) - Israel en Egypte zijn het nog niet geheel eens over de stationering van een internationale troepenmacht in de Sinaï na de totale terugtrek king van het Israëlische leger van het schiereiland in april van het volgend jaar. De Amerikaan se onderminister van buiten landse zaken, Hael Sterner, ver klaarde gisteren na besprekin gen in Cairo dat er nog steeds verschillen van inzicht bestaan tussen Egypte en Israel maar voegde eraan toe „geen serieuze obstakels" te verwachten. Het verschil van mening gaat over sterkte en samenstelling van de troepen, zo verluidt uit diploma tieke bron. Israel zou een troe penmacht van 4000 man willen, maar in de Egyptische visie kan het met veel minder. Israel zou het niet eens zijn met de Egypti sche wens om de troepenmacht voornamelijk samen te stellen uit Afrikaanse eenheden Het be zwaar zou verband houden met het feit dat bijna geen enkel Afri kaans land betrekkingen met Is rael onderhoudt Onderminister Sterner, die de af gelopen week ook met de Israeli sche regering praatte, ve aari dat er nog geen beslui, is g*...u- men over financiering van het contingent noch over een even tueel deelname van Amerikaan se eenheden. Sterner sloot uit dat het contingent over het com mando van de Verenigde Naties komt te staan De Sowjet Unie heeft vanwege de gekantheid te gen de Camp David akkoorden in de veiligheidsraad gedreigd met een veto tegen stationering van VN-troepen in de Sinaï. Op het ogenblik wordt dc grens tus sen Israel en Egypte bewaakt door ongeveer 20ü\ Amerikaanse burgers en gezamenlijk Israe- lisch-Egyptische patrouille-een heden Onderminister Sterner zal half maart naar hat Ifickk n-Oo lan terugkeren om de gesprekken voort te zetten

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 17