De lange maar succesvolle
worsteling van J.Agterberg
Tekst:
Bert
Paauw
EXTRA
PAGINA 25
ziekten behandelen. De art
sen zijn laaiend enthousiast.
Ze zijn hier niet meer weg te
branden. Ze zien hier resulta
ten die ze in hun eigen prak
tijk niet zijn tegengekomen.
Terwijl hier toch ontzettend
veel eindgevallen komen,
mensen die al van alles heb
ben geprobeerd. Er komen
hier ook mensen in paniek
rechtstreeks vanuit het zie
kenhuis waar ze te horen
hebben gekregen dat een
been of voet moet worden
geamputeerd. Die spoedge
vallen kunnen er altijd tus
sendoor".
De normale gang van zaken is
echter het maken van een te
lefonische afspraak. Na een
eerste consult (een consult
kost vijftig gulden) wordt
vervolgens, afhankelijk van
de klachten, een therapie
voorgeschreven. Een uitge
breid onderzoek wordt er
meestal niet meer gepleegd
omdat de patient de diagnose
van huisarts of specialist
meestal wel op zak heeft. En
de juistheid van de diagnose
wordt niet zozeer aangevoch
ten door Agterberg en zijn
medestanders als wel de the
rapie die huisarts en specia
list voorschrijven.
Agterberg:"De arts in Neder
land wordt opgeleid voor
diagnosticus. Hij is geen me
dicijnenkenner. Na het stel
len van de diagnose kijkt hij
in het boekje van de pharma-
ceutische industrie welk me
dicijn bij de diagnose hoort.
Dat schrijft hij dan voor. Art
sen worden door de industrie
bestookt met middelen. Zelf
kunnen ze door een overbe
laste praktijk zich niet ver
diepen in nieuwe therapieën.
Willen ze zelf op de been blij
ven dan moeten ze die ma
nier van middelenvoorschnj-
ving wel hanteren. Veel art
sen hebben niet eens meer de
tijd om zich te verdiepen in
de problemen van de patient.
De patiënt ziet de arts soms
niet eens meer. Het recept
ligt al klaar in het mandje. Op
die manier moet het toch wel
vastlopen.
En dan de kosten. Als een pa
tiënt met hart- en vaatziek
ten een behandeling door
loopt van huisarts tot en met
cardioloog, dan kost dat aan
onderzoeken, foto's e.d.
15.000. Een open hartoperatie
kost nog eens 25.000. Wij
stellen daar een behandeling
tegenover die. gespreid over
drie jaar, maximaal 5.000
kost".
Geduld
Agterberg gelooft heilig in de
enzymtherapie al hangt voor
het welslagen van de therapie
veel van het doorzettingsver
mogen van de patiënt af. "De
preparaten werken niet als
een aspirientje. Men moet ge
duld hebben. Vaak merkt
men na een week of zes resul
taat maar het kan ook langer
duren, afhankelijk van het
medic-ijnengebruik vóór de
therapie. We zeggen 'nooit te
gen patiënten dat ze direct
met die medicijnen moeten
stoppen maar ze moeten het
gebruik wel afbouwen"
Het succes van Agterberg met
zijn instituut heeft in de afge
lopen jaren tot navolging ge
leid. Ook elders in het land
(onder meer in Zwolle en
Den Bosch) zijn centra verre
zen waar de enzymtherapie
kan worden gevolgd. Agter
berg beschouwt De Konings
hof vooralsnog als uniek. "Op
die andere centra doen ze er
weer van alles bij, acupunc
tuur, kruiden e.d. Dat jaagt
de mensen maar op kosten.
Ik heb in de loop der jaren
heel wat mensen bij me ge
had die ook iets wilden gaan
opzetten. Maar uit hun op
merkingen was altijd af te lei
den dat het financiële oog
merk bij hen voorop stond.
Ze wilden er flink beter van
worden. Dat is volgens mij
toch niet de juiste instelling.
Bij mij is idealisme altijd de
drijfveer geweest. M n vrouw
en ik ik hebben altijd belan
geloos op De Koningshof ge
werkt M n accountantsprak
tijk heb ik in 1978 verkocht
en daar leven we nu van. Nu
wijd ik me geheel aan het in
stituut. belangeloos Geld
vind ik niet belangrijk, het le
ven wel. Mijn opvatting is dat
we op deze aardkorst zijn om
al het mogelijke voor en met
elkaar te doen. Veel mensen
vinden het maar vreemd dat
ik zoveel tijd en geld in De
Koningshof heb gestopt. Je
bent gek. heb ik al vaak naar
m'n hoofd geslingerd gekre
gen. Maar zo voel ik me n.et".
in
ARZUILENS - De
oningshof 10 jaar. Het
r- aat er in grote letters
s je de toegang naar
it bio—medisch een-
de urn in Haarzuilens
asseert. J.Agterberg,
e" prichter van het insti-
lut en voorzitter van
st stichtings—bestuur,
duidelijk een beetje
ots. "De strijd om De
oningshof is voorbij",
;gt hij. "Het centrum
een realiteit, het valt
iet meer weg te den-
c.v.Jalve een zekere voldaan-
/gid klinkt ook strijdlust in
ge, jn stem door. Een tien jaren
n onge worsteling om erken-
|ng heeft nog niets afgedaan
3 m de strijdvaardige instel-
van Agterberg. Tien ja-
in waarin het centrum
Jeermalen het mikpunt
0,- lerd van heftige kritiek en
ïiharde beschuldigingen
/er oplichterij vanwege de
«egepaste enzymtherapie.
AAtooral het middel vasolasti-
zonrb kwam daarbij in opspraak.
medisch-wetenschappe-
zijde werden diverse po-
(jngen gedaan dit enzym--
zo/^eparaat uit de handel te
Het heeft niet mogen
'aien. Na een jarenlang, vaak
itter gevecht besloot staats-
ïcretaris Veder-Smit van
olksgezondheid vorig jaar
•gen het advies van het Col-
:ge ter beoordeling van ver-
...akte geneesmiddelen in dat
asolastine voorlopig in de
,/s ,andel mag blijven. De Zie-
i gunenfondsraad besloot boven-
ien zo'n negen maanden ge-
den dat ziekenfondsen
orgeschreven enzym-p.-e-
araten (naast vasolastine
on(*er meer reuma-
cta, coliacron en interacton)
loeten vergoeden.
kbesluiten hebben Agterberg
eel goed gedaan. Niet alleen
oor de erkenning die er uit
preekt maar "vooral ook
mdat de maatregelen in het
rdifilang zijn van de patiën-
Sarên", zo benadrukt hij. Pa-
0*3.ënten overigens die steeds
meter de weg naar De Ko-
*ingshof weten te vinden.
j° ®o'n 23.000 staan er nu al in-
,'eschreven. Maandelijks
roeit het patiëntenbestand
iet 500. Reden waarom het
k.uidige aantal artsen dat aan
et centrum is verbonden (7)
'innenkort wordt uitgebreid
...Dt 9.
Bel ziek
iat vat je hier niet allemaal ziet
•innenkomen. Nederland is
f0'iek, heel ziek", zegt Agter-
garig die destijds zelf op
gerond van een ziekte in aan-
as. aking kwam met de enzym-
De ervaringen met
lie therapie deden hem be-
Muiten tot de oprichting van
)e Koningshof,
terberg vertelt: "Ik heb 26
»»«aar een bloeiende accoun-
antspraktijk gehad in
ifc. Jtrecht. Ik vatte m'n werk
r 'oor meer dan honderd pro
ent op, ik deed alles voor
n'n cliënten. Zo is mijn ka
rakter nou eenmaal. In '59
aakte ik overwerkt, stress, je
00,feet wel. Ik naar de huisarts.
als je niet anders weet dan
ede(a je de reguliere weg. Via de
b4uisarts kwam ik terecht bij
vlile zenuwspecialist. Die
chreef me luminal voor. Dat
fyordt onder meer gebruikt
'oor het onderdrukken van
-^pilepsie. Ik heb het één keer
iCJebruikt, toen wilde ik het
*^iet
iet
en. Ik terug naar de huisarts.
25Pie gaf me librium. Maar ik
tnapte niet op, ik at bijna
diet meer en op een gegeven
kreeg ik in het cen-
ürum van Utrecht een ket-
ej|<ingbotsing op een plaats
^jvaar het gewoon een presta
tie is om zo'n botsing te ver
oorzaken.
Jen realiseerde ik me dat ik
ïelemaal op de verkeerde
lervcg was. Er werd met de me
dicijnen iets onderdrukt
de oorzaak werd niet
mweggenomen. Ik heb toen al
laten staan, alleen wist ik
,-g»iet wat ik dan wel moest
loen.
Bevallig
augustus '67 kwam ik vrij
bevallig in aanraking met de
,/inzymtherapie. Als accoun-
ant moest ik een onderzoek
nstcllen bij een bio-che-
nisch farmaceutisch bedrijf.
16
Om een goed advies uit te
kunnen brengen wilde ik de
totale structuur van het be
drijf leren kennen. Tijdens
m'n onderzoek kwam ik al
lerlei wetenschappelijke rap
porten en klinische gegevens
uit de hele wereld tegen. Die
handelden over de enzymthe
rapie. Ik heb toen gezegd:
neem mij ook maar eens on
der handen. Na een half jaar
flinke kuur waren er voor mij
geen problemen meer.
Ik was zo enthousiast dat ik
cliënten van m'n accoun
tantspraktijk, die dezelfde
verschijnselen hadden als ik,
ging aanraden ook de enzym
therapie te gebruiken. Ook
m'n ouders, destijds al 80 en
82 jaar, kreeg ik zover. M'n
vader was aan de stoel ge
kluisterd en m'n moeder kon
de trap niet meer op. Na de
therapie konden ze weer
wandelingen maken. De
vrouw van een cliënt van mij
had rheuma. Elke beweging
deed haar ontzettend pijn. Ze
kon eigenlijk alleen maar op
een stoel zitten. Na twee jaar
enzymtherapie functioneer
de zij weer als ieder ander.
Voor het eerst sinds vijftien
jaar kon zij weer met haar
man op vakantie.
Die voorvallen waren voor mij
zo overtuigend dat ik dacht:
dit moet voor iedereen be
reikbaar zijn. Ik ben toen op
zoek gegaan naar een project
en liep op een gegeven mo
ment tegen een ruïne naast
kasteel Haarzuilens aan. Het
was een boerderij die al een
jaar leeg stond, er was geen
ruit meer heel. Hoewel het
een bouwval was dacht ik
toch gelijk: dit is het. Die
prachtige, rustige omgeving.
Ik ben naar de rentmeesters
van het kasteel gegaan (het
kasteel is eigendom van ba
ron van Zuylen van Nyevelt,
BP) en heb m'n plannen uit
gelegd. Ze gingen akkoord.
Ook heb ik een ochtend gespro
ken met het voltallige college
van B en W van de gemeente
Vleuten/De Meern waaron
der Haarzuilens valt. Die
stonden ook achter me zodat
ik binnen de kortste tijd een
vergunning kreeg. In augus-
tus'70 is de verbouwing be
gonnen. Eén van m'n cliën
ten, een aannemer, heeft het
werk tegen kostprijs gedaan.
Financieel heeft het deson
danks natuurlijk wel het no
dige gekost om de zaak van
de grond te krijgen. Iedere
cent die ik met heel hard
werken had verdiend heb ik
er in gegooid. Maar dat was
niet genoeg. Ik ben toen op
stap gegaan. Ik heb gepraat
als Brugman want ik was zó
overtuigd van m'n zaak. Uit
eindelijk waren enkele grote
bedrijven uit de olie en de
grootmetaal bereid er geld in
te steken. Het was een kwes-
Wat is eigenlijk
enzymtheraphie?
Bij de enzymtherapie gaat het
er om bepaalde tekorten aan
enzymen in het lichaam op
te heffen. Enzymen zijn no
dig om de ene biologische
stof in de andere om te zet
ten. Zonder enzymen is er
geen stofwisselingsproces in
het lichaam mogelijk. Een
enzym is een eiwit. In het li
chaam zijn verschillende en
zymen nodig en (meestal)
aanwezig.
tie van vertrouwen. Dat geld
heb ik bij wijze van spreken
op m'n eerlijke gezicht gekre
gen want er was in die eerste
maanden nog geen stichting
geformeerd. Dat had ik ex
pres niet gedaan. Zo'n stich
tingsbestuur, met misschien
verschillende meningen, dat
geeft in het begin maar ver
traging. Nu ging het allemaal
razendsnel. Drie maart '71
draaide de zaak".
Publiciteit
Begonnen werd met één arts,
maar al snel kon een tweede
arts worden aangetrokken en
in 1974 waren er al vier artsen
aan De Koningshof verbon
den. Agterberg:"In de eerste
maanden kregen wc een
beetje vijandige publiciteit.
Om de pers een juiste indruk
te laten opdoen hebben we
halverwege 1971 een uitge
breide persconferentie gege
ven waarop iedereen alles
kon bekijken en vragen. De
publiciteit die daar uit voort
kwam maakte een stroom
van patiënten los. In '74 wijd
de Libelle een aantal artike
len aan de enzymtherapie en
vervolgens stond de telefoon
helemaal roodgloeiend. Er
kwamen ook stapels brieven
binnen. We hebben toen een
standaard-brief in elkaar ge
zet om iedereen zo snel mo
gelijk te kunnen antwoorden.
Het aantal patiënten bleef maar
groeien, door publiciteit en
door mond-op-mond-re
clame. In '75 hebben we het
gebouw uitgebreid met
spreek-en onderzoekka-
mers. Ook kwamen er weer
twee artsen bij. Dat waren er
toen dus al zes. Voor de pa-
tienten bestond er in die pe
riode al een wachtlijst van
driekwart jaar".
De reacties zijn in de loop der
jaren niet tot Nederland be
perkt gebleven. Mensen uit
Nieuw-Zeeland, Australië
en Curacao komen elkaar in
de wachtkamer van De Ko
ningshof tegen. Het meren
deel van de patiënten, onge-
J. Agterberg voor de tot bio
medisch centrum omgebouwde
boerderij in Hciarzuilen.
veer zeventig procent, kampt
met hart- en vaatziekten. De
enzympreparaten heffen vol
gens Agterberg de verstop
pingen in het vaatstelsel op.
"Bij de specialist krijgt men
bloedverdunnende middelen
om het bloed door het ver
nauwde vat te krijgen. Maar
die middelen nemen de oor
zaak van het kwaad, het
dichtslibben van het bloed
vat. niet weg Dat dichtslib
ben gaat steeds verder totdat
het hart hel bloed er niet
meer doorheen gepompt
krijgt. Met een middel als va
solastine daarentegen wordt
het vaatstelsel weer schoon
gemaakt".
Grote Ziekten
Maar niet alleen mensen met
hart— en vaatziekten zoeken
hun heil in enzymtherapie.
Ook lijders aan rheuma. epi
lepsie. allergieen zoals astma
en bronchitis, migraine, hui
daandoeningen zoals psoria
sis. multiple sclerose en
rugklachten komen naar
Haarzuilens. Daarnaast ko
men steeds meer kinderen
met ontwikkelingsstoornis
sen op De Koningshof te
recht Agterberg'Je kunt
zeggen dat we hier alle grote
Het bio-medisch cen
trum De Koningshof
in Haarzuilens be
staat volgende week
10 jaar. Het centrum,
waar de zogenaamde
enzym-therapie
wordt toegepast, on
der meer met ge
bruik van het om
streden middel vaso
lastine, heeft het in
die tien jaar niet ge
makkelijk gehad. In
de medische wereld
wordt namelijk zeer
verschillend over het
instituut gedacht.
Voor- en tegenstan
ders van de enzym
therapie (en meer in
het bijzonder van de
op De Koningshof ge
bruikte middelen)
hebben elkaar in de
loop der jaren fel be
stookt. Over die
strijd gaat dit artikel
niet. Argumenten pro
en contra zijn in het
verleden regelmatig
aan de orde geweest,
ook in deze krant.
Waar echter niemand
omheen kan is de rea
liteit van het bestaan
van De Koningshof,
een centrum dat door
de groeiende stroom
patiënten alsmaar
moet uitbreiden. In
bijgaand verhaal het
relaas van de
Utrechtse ex—ac
countant J.Agter
berg, de man die on
danks grote weer
standen en moeilijk
heden tien jaar gele
den De Koningshof
van de grond wist te
krijgen.