4 teï
Staats
loterij
gaat er stevig tegenaan
Directie casinostichting: 'Zweer bij bot
Zevenhonderdste trekking met vijf miljoen aan extra prijzen
lé i *%t
rERDAG 28 FEBRUARI 1981
>or
ans Ganzevoort
DEN HAAG - De Staats-
loterij viert feest. Vol
gende maand de 700ste
3. loterij. Daarom gaan ze
v er maar eens stevig te
genaan. Bijna vijf mil
joen aan extra prijzen.
En voor zichzelf een nieuwe
elektronische trekkingsma
chine. Reden om eens een
kijkje te nemen in het „gok
huis" van het ministerie van
financiën. Een instituut dat in
zijn 255-jarig bestaan is uitge
groeid tot een bedrijf met een
n jaarlijkse omzet van onge-
veer een half miljard. Hebt u
;r meer kans in de Staatslote
rij? Geeft een bepaald lot
nummer niet meer kans op
een prijs? En als er een prijs
valt op een nummer dan niet
verkocht is?
5-JDirecteur P. G. van Essen is blij
met deze vragen: „Wij zijn
een open bedrijf, wij geven
jj: veel aandacht aan het pu-
bliek. Er zijn bij ons geen ge-
a heimen". Ter illustratie van
zijn woorden hangt er aan de
wand van zijn kantoor een
n grote statistiek waarop nauw-
- keurig de omzetcijfers per
maand en per jaar afgelezen
kunnen worden. Ondanks
Telebingo is er vergeleken
Imet vorig jaar een lichte om
zetstijging. die naar verwach
ting verder zal uitgroeien met
de jubileumloterij van vol-
gende maand. Een interes
sante vraag bij loterijen is al
tijd wie er het meeste profijt
van heeft: de organisatoren
of de spelers.
Van Essen: „De staatsloterij is
bij de wet verplicht om twee
derde van het .inleggeld in
prijzen uit te keren. Wij zitten
u daar ruim boven. Met de ex
tra prijzen die we altijd uitlo
ven zitten we op ongeveer ze
ventig procent. De rest wordt
gebruikt voor de onkosten
[die we maken en ongeveer 20
tot 25 procent gaat naar de
schatkist. In vergelijking met
bijvoorbeeld de Duitse lotto
en loterijen keren wij 15 tot
25 procent meer aan prijzen
uit. Dat Duitse loterijen zo'n
succes in Nederland hebben
gehad lag meer aan hun
agressieve reclamemethoden
dan aan de grote kans die je
had om te winnen. Bij ons
heeft een deelnemer een kans
a. van vier op tien om een prijs-
Ter gelegenheid van de
700ste Staatsloterij,
volgende maand, is er
een extra trekking.
Daarin valt wederom
een prijs van vijf ton
en van 2,5 ton te ver
dienen. Gezien het
aantal loten dat de
Staatsloterij hoopt te
verkopen heeft een
deelnemer een kans
van twee op 2,5 mil
joen om de vijf ton vol
gende maand in de
wacht te kunnen sle
pen. De kans om in elk
geval een prijs te win
nen is nu nog groter
dan vier op tien. Daar
mee steekt de Staats
loterij met kop en
schouders uit boven
welke andere loterij
dan ook in binnen- of
buitenland.
rr
T I j
Directeur P. G. van
Essen: "Bij ons geen
geheimen"
.„ik
(je) te winnen. In de Staatslo
terij heb je echt meer kans".
- Wat gebeurt er als er een prijs
valt op een niet verkocht lol?
Is dat winst voor de Staatslo
terij?
„Het winnend lotnummer geldt
dus voor elke serie. Het kan
best voorkomen dat binnen
een serie dat winnend lot
nummer niet is verkocht. We
hebben ons verplicht om alle
extra prijzen, die dus buiten
de series vallen uit te betalen.
Is een winnend lotnummer
niet gekocht dan trekken we
meteen een nieuwe".
„Tijdens de trekking weet ik
binnen tien seconden of het
lot al of niet verkocht is. Voor
de trekking hebben al onze
lotenverkopers laten weten
welke loten niet verkocht
zijn. Die sturen ze naar ons
terug. Ze kunnen de loten
dus niet tot na de trekking
achterhouden. Doen ze dat
wel dan krijgen ze geen geld
van ons voor de niet verkoch
te loten en hebben dus ge
woon voor 25 gulden per lot
meegedaan aan de loterij. Tij
dens de trekking heb ik per
serie een lijst van 1 tot en met
100.000 voor me liggen en de
lotnummers die niet zijn ver
kocht zijn aangekruist. Een
simpel systeem dat perfect
werkt".
- Als een winnend lot een hoog
cijfer is, is dat dan voordeel
voor de Staatsloterij? Een cij
fer eindigend op 999 zit on
derin het boekje, en wordt dus
minder verkocht, u hoeft dan
minder prijzen uit te keren
die binnen de series vallen,
want u bent niet verplicht al
le prijzen in serieverband uit
te keren.
„Het is niet zo dat een hoog cij
fer minder wordt verkocht.
Zowel de series als de lot
nummers worden door ons
vakkundig door elkaar ge
hutseld. volgens het systeem
van oplopende honderdtallen
en afnemende duizendtallen.
Een hoog cijfer kan dus net
zo goed als eerste verkocht
worden. Een bepaald cijfer
levert ons geen voordeel op".
Dat geldt volgens Van Essen
ook voor de kopers van loten.
Er zijn geen nummers die
meer kans bieden op een
prijs. De trekking wordt ge
daan met een in Europa
uniek elektronisch apparaat.
Het is ontwikkeld door de TH
in Delft. Het is wetenschap
pelijk bewezen dat de machi
ne geen enkele voorkeur
heeft voor bepaalde cijfers of
combinatie van cijfers. Bo
vendien is het door niemand
te beinvloeden. Tijdens de
werking van het apparaat
komt er 100.000 maal per se
conde een ander cijfer voor.
Een druk op de knop doet het
mechnisme stilstaan. De ma
chine bestaat uit vijf pulse
rende stroomkringen, wan
neer ze alle vijf stil staan ont
staat het winnend lotnum-
Van Essen „Er is geen enkele
mogelijkheid om de trekking
te beinvloeden. Daarvoor
werkt het apparaat veel te
snel. Het nieuwe apparaat dat
we binnenkort in gebruik
gaan nemen gaat nog veel
sneller. Allerlei testtrekkin
gen hebben bewezen dat ook
deze machine geen enkele
voorkeur vertoont. Boven
dien kan er ook niet aan het
apparaat geknoeid worden
want het staat de gehele tijd
in een afgesloten verzegelde
ruimte. In de Rolzaal op het
Binnenhof. Alleen in mijn
bijzijn kan de machine wor
den aangezet.
Wanneer mensen nog niet over
tuigd zijn van de eerlijkheid
van de trekking dan kunnen
ze zelf komen kijken. De
trekkingen zijn openbaar en
een willekeurige toeschou
wer mag zelf op de knoppen
drukken. We hebben niets te
verbergen. Dat blijkt ook wel
uit het feit dat de jubileum
trekking van volgende
maand rechtstreeks op de tv
wordt uitgezonden. In de
pauze van het nationaal
Songfestival. Dan kan ieder
een meteen onze nieuwe ma
chine zien werken".
- De Staatsloterij is dus voor
honderd procent betrouw
baar?
„Zonder meer. In de 699ste lo
terij was bij het afdrukken
van de nummers op de loten
van de girodeelnemers een
klein foutje geslopen. Van
een aantal was het laatste cij
fer niet afgedrukt. De volledi
ge cijfers wisten w(j wel pre
cies. maar er waren dus een
paar honderd mensen die zelf
niet konden nagaan wat het
laatste cijfer van hun lot was.
Om de reactie te voorkomen
van .je zegt wel dat mijn laat
ste cijfer een zes was. maar
misschien was het wel een ze
ven en had ik 25 gulden ge
wonnen" hebben we alle lot
nummers opnieuw laten af
drukken. Vandaar dat deel
nemers aan de loterij werden
verrast met een „verbeterde
opgaaf lotnummers, vorige
opgaaf vervalt hierbij". Om
het laatste restje wantrouwen
weg te nemen kan ik nog zeg
gen dat we terdege worden
gecontroleerd door de Alge
mene Rekenkamer en de
Centrale accountantsdienst.
Onze administratie moet tot
op de laatste cent kloppen en
dat doet-ie ook".
SCHIPHOL - De veiligheidsfunctionarissen in de ca
sino's moeten opsporingsbevoegdheden krijgen. Ze
dienen de mogelijkheid te hebben van fraude ver
dachte personen direct in de kraag te vatten.
De directie van de casino's, ge
confronteerd met gigantische
oplichtingspraktijken aan de
roulettetafels, acht die opspo
ringsbevoegdheid voor haar
veiligheidsmensen een eerste
vereiste om het alom heersen
de kwaad doelgericht te kun
nen bestrijden. Het ministerie
van justitie lijkt gevoelig te
zijn voor de wensen van de ca
sinoleiding, zeker na de ge
beurtenissen van de laatste
maanden
De fraudegevallen in de legale
speelhuizen hebben zich de
laatste weken opgestapeld.
Het zag er even naar uit dat
geen mens binnen de casino-
organisatie nog te vertrouwen
was. De casino's, en dus de
Nederlandse schatkist, wer
den voor bijna een half mil
joen lichter gemaakt. Het
unieke feit deed zich voor dat
15 procent van de speltechni-
sche functionarissen op non-
actief kwam te staan. In totaal
ging het om 60 croupiers, ta
felchefs en zaalchefs. Van
hoog tot laag bleek mee te
doen aan het oneerlijke spel.
Een aantal lieden uit het Sche-
veningse casino belandde in
de gevangenis. Anderen wer
den door de casinoleiding ge
schorst in afwachting van in
gestelde ontslagprocedures.
De stand van zaken op dit
ogenblik is dat 21 van de 61
op non-actief gestelden weer
aan het werk zijn. Definitief
geschorst zijn er 30 en bij 10
anderen wordt het intern on
derzoek voortgezet.
De recente oplichtingszaken
vormen voor staatssecretaris
Hazekamp van economische
zaken, eerst verantwoordelij
ke voor de casino's, geen aan
leiding tussentijdse maatre
gelen te nemen. Desgevraagd
laat hij weten dat het naar bui
ten komen van de fraudege
vallen het gevolg is van een
bij de casinostichting doorge
voerde reorganisatie (nieuwe
directie en een ander be
stuur). Hazekamp geeft wel
toe verbaasd te zijn over de
omvang van de fraude.
Leiders
Er zijn er nog geen aanwijzin
gen dat de oplichtingspraktij-
ken in de casino's van Sche-
veningen, Valkenburg en
Zandvoort van buitenaf zijn
georganiseerd. Wel is komen
vast te staan dat binnen de
groep zwendelaars een paar
leiders zaten.
Een opmerkelijk ander feit dat
uit het onderzoek rolde: het
bewijs van goed gedrag dat de
uiterst gesoigneerde spellei
ders bezitten blijkt in de prak
tijk een waardeloos vodje te
kunnen zijn. Het is zeker geen
garantie, zoals velen denken,
dat mensen niet eerder met
justitie in aanraking zijn ge
weest. De burgemeester kan
zelf bepalen of strafbare fei
ten. die iemand heeft ge
pleegd, de afgifte van het be
wijs van goed gedrag wel of
niet in de weg staan.
Niet te behappen
Ondanks de aanwezigheid van
tal van 'veiligheidskleppen',
ging het toch mis. Eerst ver
scheen het nieuws over de
miljoenen belastingschuld
als gevolg van een verkeerd
gekozen systeem voor het
heffen van kansspelbelasting.
En toen kwamen de fraudege
vallen eraan. „Maar zo stellen
algemeen-directeur Joop
Kroes en directeur Chris tioo-
gendoorn „De ontstane ellen
de is geen gevolg van een te
kort aan veiligheidsmaatrege
len. Nee, het gaat om de ma
nier waarop de casino's in Ne
derland zijn opgezet. Het was
gewoon niet te behappen. In
andere landen wordt met klei
ne overzichtelijke casino's ge-,
werkt. Vergeleken met de
'buurtwinkels' in bijvoor
beeld Oostenrijk, zijn onze ca
sino's complete 'warenhui
zen'. Wij zijn te snel van stapel
gelopen".
Dat een groot aantal affaires nu
aan het licht komt. is volgens
de directie, het gevolg van een
nieuwe beleidslijn. De eerste
jaren, onder directeur Nico de
Rooij, die uiteindelijk onder
Het beveiligingssysteem in het Scheveningse casino. Een kijkje m de controlekamer: ondanks de aanwe
zigheid van tal van 'veiligheidskleppen' ging het toch mis..
druk van personeel en Raad
voor de Casinospelen het veld
moest ruimen, werd bij het
veiligheidsaspect de nadruk
vooral gelegd op bewaking en
ordehandhaving.
De laatste maanden is het ac
cent meer komen te liggen op
spelanalyse. Via nauwkeuri
ge bestudering van inzetten
en uitbetalingen kunnen be
langrijke conclusies worden
getrokken ten aanzien van
o.a. het plegen van fraude.
Voorts wordt bij het vermoe
den van fraude steeds meer
gebruik gemaakt van anonie
me spel-observators.
Politie
„De tijd is voorbijzeggen
Kroes en Hoogendoorn. ..dat
we alles met de mantel der
liefde bedekken. We lichten
de politie direct in, ook al in
het stadium dat we alleen nog
maar vermoedens tegen ie
mand hebben. Het grote pro
bleem is echter dat je een be
wijs moet leveren. We kunnen
op dit moment niet zomaar ie
mand vasthouden voor een
verhoor. Dat is erg frustre
rend. Er zijn zelfs mensen,
van wie je vermoedt dat ze de
boel hebben opgelicht, die bij
het verlaten van het casino
een triomfantelijk armgebaar
maken naar onze veiligheids
mensen".
Maar niet alleen de malafide
praktijken van spelers baren
de casinodirectie zorgen.
Juist de speltechnische func
tionarissen bleken de groot
ste oplichters. Dit heeft tot
een grimmige sfeer binnen de
speelhuizen geleid. Daarom
probeert de directie allereerst
in eigen gelederen orde op za
ken te stellen.
Argwaan jegens elkander heeft
tot spanningen geleid in
werk- maar vooral ook in de
privésfeer. Een extra stuk on
vrede is ontstaan nu de over
gebleven speeltechnische
mensen het werk over moe
ten nemen van hun wegge
zonden collega's en als 'belo
ning' minder geld ontvangen.
Dat komt doordat de op non-
actiefgestelden blijven mee
delen in de tronc (fooienpo-
Hier dient zich een nieuwe pro
bleem aan voor de casino
leiding. "De huidige con
stellatie zijn we niet in staat
een slagvaardig financieel be
leid te voeren. Van het perso
neel vragen wij in deze moei
lijke periode een volle inzet
Maar we hebben ze niets te
bieden. De mensen moeten
harder werken en gaan er dan
nog op achteruit ook", vertel
len Kroes en Hoogendoorn.
Het is duidelijk dat de casi
nostichting van de overheid
meer financiële beweging-
vrijheid wil hebben. De Raad
voor de Casinospelen (advies
college van de regering) heeft
begrip voor het standpunt
van de casino's, maar een
woordvoerder vindt „dat je
ongenoegen niet altijd met
geld kunt afkopen".
Nationaliteiten
Een andere moeilijkheid in de
personele sfeer wordt ge
vormd door de grote verschei
denheid aan nationaliteiten
Het vakmanschap moest ge
durende de eerste jaren nood
gedwongen uit het buiten
land worden gehaald. Het ge
volg daarvan was wel dat door
die vele buitenlanders in de
Nederlandse speelhuizen on
mogelijk een homogeen ge
zelschap kon ontstaan. En de
kenners in casinoland zijn het
er al jaren over eens dat juist
het goed draaien als groep de
basis is voor een soepele gang
van zaken.
Gebleken is dat de rivaliteit tus
sen de croupiers uit vaak zes
olzeven verschillende landen
bijzonder groot is. Doordat de
Hollanders steeds meer erva
ring beginnen te krijgen, wor
den de tegenstellingen alleen
maar aangescherpt. Want de
Nederlandse croupier ziet dat
zijn Britse. Joegoslavische of
Duitse collega niet alleen be
ter wordt betaald, maar bo
vendien zijn promotiekansen
blokkeert. Dit gegeven resul
teert in een stuk extra span
ning. Maar voor alles gaat het
bij al dat ongenoegen om één
ding: geld
De financiële problemen onder
een deel van het buitenlands
personeel hebben vermoede
lijk de fraude mede in de hand
gewelkt. Wat was er namelijk
gebeurd? Het buitenlands
personeel ging er vorig jaar
ineens gemiddeld 20 procent
netto in salaris op achteruit,
omdat de door de toenmalige
casinodirectie ver'leende be
lastingvoordelen ongedaan
werden gemaakt Het is be
kend dat een aantal werkne
mers hoge financiële ver
plichtingen (bijvoorbeeld
voor het kopen van een huis)
waren aangegaan en door die
maatregel in moeilijkheden
kwamen. Een bekende regel
in de casinowereld zegt: men
sen in financiële problemen
zijn levensgevaarlijk vooreen
casino.
„In buitenlandse casino's komt
het voor dat werknemers die
in grote geldnood verkeren,
ontslagen worden'. zegt
Kroes, die er ogenblikkelijk
aan toevoegt dat hij een der
gelijke situatie in Nederland
niet voor wenselijk zou hou
den Toch vindt hij het een
handicap voor het specifieke
casmobedrijf dat de werkne
mer in ons land in het alge
meen een zo grote bescher
ming geniet. „Ook al heb je
nog zo veel vermoedens ten
aanzien van een persoon, dan
nog kun je hem niet ontslaan
Kritiek
De directie van de casinostich
ting heeft de indruk dat ze de
ergste misstanden nu uit de
weg heeft geruimd. Van de
kant van de vakbond, de Unie
BLHP. is kritiek geleverd op
de wijze waarop de directie
haar ..zuiveringsoperatie"
heeft uitgevoerd. Kroes ver
duidelijkt: „Wij moesten op
een gegeven moment de
zweer bij het bot verwijderen.
Dat we daarbij ten onrechte
mensen op non-actief hebben
gesteld, is het betreuren. Maar
dat was niet te voorkomen.
We moesten nou eenmaal kie
zen voor het localiseren van
het gehele probleem om op
die manier in één klap al het
kwaad uit te roeien".
Het staat nog niet helemaal vast
op welke manieren de casi
no's werden opgelicht. Het is
wel zeker dat hele tafelequi
pes (croupiers en tafelchef)
vaak samenspanden met gas
ten. Een van de meest toege
paste trucs, die de casino's op
enorme verliezen jagen, ver
loopt als volgt: de speler wis
selt een plak (jeton) van dui
zend gulden voor tien stuks
van honderd. De gast krijgt de
tien jetons van honderd gul
den toegeschoven, maar tege
lijk wordt de plak van dui
zend gulden in het spel ge
bracht. Croupier en speler
verdelen de winst.
Ook bu het opmaken van de
kas. aan het eind van de
avond, is veelvuldig gezwen
deld. In de kasboeken werden
minder jetons opgeschreven
dan er in werkelijkheid op ta
fel lagen. Voor die malafide
handelingen is de hulp nodig
van andere personen omdat
volgens de voorschriften by
iedere geldhandeling tenmin
ste drie mensen aanwezig die
nen te z(jn.
Omdat de fraude in de meeste
gtvallen in teamverband
plaatsvindt, lijkt het de casi
noleiding nauwelijks zinvol
extra toezichthoudend perso
neel bij de tafels te zetten.
„Nee, je moet het in de bestu
dering van het spel zoeken.
We hopen te kunnen gaan
werken met een computer die
elk afwijkend spelbeeld di
rect signaleert" Voorts zal
een aanvullend systeem wor
den gezocht voor het opma
ken van de kas.