Hebben is geen houden meer Gedwongen verkoop schept weer een nieuw huisvestingsprobleem Steeds meer huizen aan de spijker TERDAG 28 FEBRUARI 1981 OPENBARE VERKOOP (ex art. 1223 (2) B.W Ten verzoeke van principaal zal ten overslaan van notaris rnr «BPfcÖKWSSWBSBi te Leiden op maandagen 2 en 9 maart 1981 in het Notarishuis te Leiden. Hogewoerd 144, tel kens om 16.00 uur bij opbod resp. afslag openbaar worden verkocht: het woonhuis met ondergrond, erf en verdere aanhorigheden! aan de MhMmII te Leiden, kadastraal bekend Ge meente Leiden, Sectie K num mer 2773, groot 57 centiaren Lasten: circa 175.- voor het jaar 1981 Executie- en roie- mentskosten, trekgeld, even tuele lopende en achterstallige lasten, alsmede event, rang- regelmgskosten komen voor rekening van de koper Koper kan ontruim'ng bewerkstelligen d m v. de grosse van de akte van veiling. Bezichtiging 24 en 26 februa:, en3en5maart 1981 van 14.00 uur - 16 00 uur n m. Aanvaar ding bi) de betaling der kooppe- ningen op 9 april 1981 Inlichtingen ten kantore van ge noemde notaris, «Br* Leiden, 1 Woningbezitters maken moeilijke tijden door. Rentelasten nemen toe terwijl het inkomen gelijk blijft. Lukt het niet meer de eindjes aan elkaar te knopen, dan kiezen banken eieren voor hun geld en gaan over tot gedwongen verkoop. De eens trotse bezitter van een eigen woning staat op straat en zal nog jaren moeten betalen om zijn schuld aan de bank te vereffenen. "Wat wilt u horen", vraagt de employee op samenzweerderige toon. "Het verhaal waarvoor ik betaald word om het u te vertel len. Of heeft u even tijd en wilt u echt weten hoe het in elkaar zit"? Wc nemen de tijd en noteren: "Het gaat heel slecht en het zal niet lang meer duren, voordat dat ook naar buiten blijkt. De groep mensen die de hypotheek niet meer kan betalen, groeit in een onge bruikelijk tempo. Execute- !ren, het gedwongen verko pen van zo'n huis, daar houdt geen bank van, maar het zal vaker gaan voorkomen, om de doodeenvoudige reden j dat de koek eens op is. Met de f portemonnee van sommige mensen is het zo gesteld, dat n er weinig meer te schikken valt en er geen oplossingen meer denkbaar zijn. We zien dat steeds vaker gebeuren en natuurlijk gaat het om een i minderheid, maar als ik voor uit kijk, word ik er niet vrolij- I ker van". Met bankiers is het al niet an ders dan met autohandela ren, makelaars of kruide- niers. Klagen doen ze alle- I maal, maar op de man af ge vraagd, ontkennen ze in ei gen huis elk probleem. De Westland-Utrecht, de ABN, AMRO, enfin, noem ze maar op: officiële woordvoeders van banken zeggen in koor: "Niets aan de hand, indianen verhalen". Toch verschijnen ze met de re gelmaat van de klok in de krant, kleine advertenties met een ingewikkelde tekst: Openbare verkoop, ex.ar- t1223 (2) BW.... ten verzoeke van principaal zal ten over staan van notaris.... bij op bod, respectievelijk afslag openbaar worden verkocht: het woonhuis met onder grond, erf en verdere aanho- righeden Openbare Verkoping Notaris 4MMMMMMII ie Ha- zerswoude is voornemens op dmsdag 17 februari en 24 fe bruari 1981. resp bij inzet en afslag om 11 00 uur v m in Ho tel Groenendi|k Rijndijk 96 te Hazerswoude-Rd publiek te verkopen Het woonhuis met schuur, ert en tum. te Hazerswoude- Rijndijk, groot i 80 are Bez maandag en donderdag van 14 00-16 00 uur Aanvaar ding bij bet koopsom uiterlijk binnen 6 weken na gunning Hel woonhuis is leeg te aan vaarden. Nadere ml bij genoemde nota- Leed Achter zo'n advertentie zit een hoop menselijk leed. Gezin nen in financiële problemen, die hun eigen huis niet langer kunnen betalen en op straat komen, omdat de bank zich beroepend op het burgelijk wetboek, tot gedwongen ver koop overgaat. Banken doen dat niet graag. Het vergt een hoop romps lomp en geeft beide partijen nadeel. Gedwongen verko pen leveren een opbrengst onder de marktwaarde, niet zelden onvoldoende om het openstaande hypotheekbe drag af te lossen. Aan het eind van het liedje is de huiseigenaar zijn bezit kwijt en hikt hij tegen een nieuwe lening aan, noodzakelijk om de resterende schuld te veref fenen. Potentiële huizenkopers, met een beperkte beurs en twijfe lend over de vraag of ze zul len blijven huren of toch maar kopen, wordt schrik aan gejaagd door de berich ten van executies. Een slech te zaak voor de hypotheek banken, die door de hoge ren testand toch al te maken heb ben met een geslonken cliën tenbestand. Mond houden en mooi weer spelen, lijkt de ongeschreven regel in bankiersland. Niet iedereen doet aan die ko medie mee. Een woordvoe- der van de vereniging van hy potheekbanken, laat in een kennelijk overmoedige bui weten: "Onze vereniging houdt zich niet met dat soort problemen bezig, maar het zou me niet verbazen als het zo is. Financieel-economisch zitten we in een uiterst bela zerde periode. Gemeenten hebben met het verlenen van garanties bij de aankoop van een eigen woning een onver antwoord beleid gevoerd. Dat merken ze nu ook en de teugels vieren aanmerkelijk minder, kan ik u zeggen. Men is voorzichtiger geworden. En u begrijpt: dat gejerimi- neer in Den Haag over de af trekbaarheid van hypotheek rente heeft veel kwaad ge daan". Ook algemeen secretaris mr. ücugcveld, van de Notariële Broederschap, de vereniging van notarissen, blijkt open hartig: "Wij worden in grote mate geconfronteerd met executies. Het blijft natuur lijk nog een fractie van het aantal woningbezitters, maar we zien een tendens, die vo rig jaar is begonnen: het komt vaker voor. Aantallen worden niet openbaar ge maakt. Het Centraal Bureau voor Statistiek heeft geen cij fers, kadasters geven geen opheldering en bij de hypo theekbanken doen ze dat ook niet. Maar iedereen kan de groei waarnemen". Waar gaat het om? Bij de aankoop van een huis was er in het verleden de mo gelijkheid om te kiezen uit globaal twee hypothcekvor- meii. in uei ene geval wordt elke termijn rente en een vast bedrag aan aflossing betaald. In het andere geval, dat van de zg. "groeihypotheek", wordt in de eerste termijnen niet of nauwelijks afgelost, maar wordt de aflossing uit gesteld tot een later stadium. Die groeihypotheek was voorheen vooral populair bij jonge gezinnen, die voor de toekomst rekening hielden met een inkomensgroei en de zwaarste lasten daarom pas in die periode wilden dragen. Maar nu inkomensgroei niet meer aan de orde is. wordt te gen veel te hoge lasten aange keken. Soortgelijke problemen doen zich voor met de herziening van de rente. Bij hypotheken worden de rentepercentages doorgaans voor twee of vijt jaar vastgelegd. Na die perio de volgt een aanpassing aan de dan geldende tarieven. De heer Visser van het Bouw fonds Nederlandse Gemeen ten: "Dat verschil kan groot zijn. Mensen die aanvanke lijk een rente betaalden van bijvoorbeeld 8Vfc%, terwijl er nu percentages zijn van W/2%. Dat kan op een hypo theek van een ton 250 in de maand extra betekenen. Als we bedenken dat veel gezin nen ook al veertig gulden per maand meer voor energie moeten betalen en dat alles zonder dat het inkomen toe neemt. dan kan het niet an ders dan moeilijk voor ze zijn." Het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten kent een andere door Ton van Brussel doelstelling dan de hypo theek- of handelsbanken "Belangrijk voor ons is het stimuleren van het eigen wo- ningbezit. Dat is de primaire opdracht. Executeren doen we ook om die reden niet graag. Bovendien mensen moeten na zo'n verkoop toch ergens wonen". Het bouw fonds speelt steeds vaker de rol van ombudsman voor mensen in financiële proble men. Visser daarover: "Men sen krijgen van ons een brief met de mededeling dat de rente is gewijzigd. Meestal reageren ze daar zelf op, als moeilijkheden dreigen. Dan gaan we praten. Hoeveel in komen heeft u. waar geeft u het aan uit? Kan de vrouw bijwerken, kan de vakantie bestemming dichter bij huis worden gezocht of worden overgeslagen. Wat doet het gezin met de belastingterug- gave van het rentevoordeel. Dat soort vragen komen aan de orde. Vaak zijn de proble men via de belastmgterugga- ve op te vangen. Tot nu toe lukt het ons om in zeg 98 van de 100 gevallen tot oplossin gen te komen". Er is ons veel aangelegen dat dat lukt. Ik trek er zelf nogal wat tijd voor uit. Ga 's avonds en in het weekend bij die ge zinnen op bezoek om te over leggen. Nee, ik weet niet hoe dat bij andere banken gaat. maar ik denk niet dat die dat ook zo doen, maar wat ik al heb gezegd: onze doelstelling is anders". Visser wil niet vooruitlopen op de tijd die komen gaat: "In april en juni gaan er weer brieven de deur uit over aan passingen. Ik weet werkelijk niet of dan zal blijken dat het probleem groter is geworden, maar wij zullen blijven pro beren gedwongen verkoop te voorkomen. Als dat lukt. be tekent het niet dat mensen geen moeilijkheden hebben. Wat ze er zelf aan doen om geld te krijgen, dat is onze zaak niet. Maar ze houden in ieder geval een dak boven hun hoofd". Na de gedwongen ver koop van een woning dient het huisvestings probleem zich voor de E gewezen eigenaar pas in volle hevigheid aan. Opnieuw een huis ko- B pen is er onder de gege- ven omstandigheden niet bij en buiten de peperdure vrije sector is het alternatief van een huurwoning voor lopig ook meestal geen haalbare kaart. Laten we bijvoorbeeld eens kij ken hoe de zaken in Leiden e liggen. De gemeentelijke re geling woonruimteverdeling schrijft voor dat men ofwel t geregistreerd moet zijn, of wel een huurwoning met een lagere huurprijs dient achter te laten wil men in aanmer king komen voor een woning beneden de huurprijsgrens (thans 750 gulden per maand). Welnu, een huurwoning laat de gedupeerde niet achter. En ingeschreven staat hij of zij al evenmin. Sterker nog: regi- stratie als woningzoekende bij Bureau Huisvesting is in het geval van gedwongen verkoop theoretisch niet eens mogelijk. Strikt genomen is inschrijving volgens genoem de regeling pas mogelijk als men twee jaar inwonend is geweest. Burgerraadsvrouw mr. Joset Mons:"Je moet eerst financieel volkomen aan de grond zitten, wil je weer voor een huurwo ning in aanmerking komen". Dakloos De praktijk is evenwel iets mil der, hoewel verre van vol maakt. Wordt een eigenaar door financiële problemen gedwongen een woning te verkopen, dan volgt door tus senkomst van hulpverlenen de instanties meestal toch wel inschrijving als woning zoekende. Maar in het gun stigste geval is daarvan pas sprake als het huis daadwer kelijk verkocht is. Wat in houdt dat de gedupeerde in middels al dakloos is gewor den. De Leidse burgerraadsvrouw mr. Joset Mons kent dat pro bleem maar al te goed. In de drie jaren dat ze in Leiden werkzaam is, werd ze er me nigmaal mee geconfronteerd. "Je staat op straat", zegt ze, "met als enige mogelijkheid nog inwoning bij familie of kennissen. Of dat je door tus senkomst van de sociale dienst in een hotel of pension wordt geplaatst. En dat is een verschrikking hoor. Een ge zin met twee kinderen op ëën of twee kamers. Je kunt het vergelijken met een regen achtige vakantie en je moet in je hotel blijven. Maar dan veel langer. Het komt voor dat mensen op deze manier een jaar in hotel Minerva zit ten". Joset Mons beaamt dat in schrijving bij Huisvesting in zo'n geval ook niet onmiddel lijk een oplossing biedt. "Maar het is altijd beter dan helemaal niets. Je moet uiter aard een wachttijd overbrug gen, maar je bent in elk geval op weg. Nu is het zo dat de regeling woonruimteverde ling de groep huiseigenaren categorisch uitsluit. Er ligt wat hen betreft maar ëën ge dachte aan ten grondslag: wie koopt moet blijven ko pen Je moet eerst financieel volkomen aan de grond zit ten, wil je weer voor een huurwoning in aanmerking komen". Herziening Dc burgerraadsvrouw heeft op dit punt van meet af aan ge pleit voor een herziening van de regeling. Ook al vanwege een ander aspect: namelijk dat van gedwongen woning verkoop als gevolg van een echtscheiding. Hier doet zich eenzelfde probleem voor Wie van de rechter de woning moet verlaten, kan rekenen op registratie als woningzoe kende. Zo niet echter de an dere partij, in het geval die la ter niet in staat is zich in te kopen en dus alsnog naar an dere woonruimte op zoek moet. Op de vraag in welke inko mensgroep gedwongen wo ningverkopen het meest voorkomen, kan Joset Mons nauwelijks een zinnig ant woord geven. Wel heeft zij in het recente verleden het meest te maken gehad met jonge gezinnen, veelal met hypotheken van rond een ton. "Maar als wij in een half jaar tien keer met dit pro bleem te maken krijgen, dan is er natuurlijk sprake van een veelvoud daarvan. Ten slotte komen hier geen men sen met een financieel pro bleem. maar veel eerder met een huisvestingsprobleem. Wie hier komt. heeft voor zichzelf vaak al uitgemaakt dat het niet langer meer kan". En die handelwijze betreurt de burgerraadsvrouw: "Zou men in een vroeg stadium contact opnemen met de bank. dan is er vaak nog wel een oplossing mogelijk. Niet door nieuwe leningen, maar je kunt natuurlijk een achter stand wegwerken door iets te verkopen. Het klinkt mis schien cru. maar je kunt in zo'n geval de auto wegdoen, als er geen andere oplossing overblijft. Of misschien kan de vrouw gaan werken. Maar ik krijg de indruk dat veel mensen de kop in het zand steken. Dat men denkt: ik word wel geholpen door Huisvesting. En dan stapelen de moeilijkheden zich op. Ik heb te maken gehad met ie mand die zesduizend gulden achterliep. En tref daar maar eens een zinnige regeling voor. Ik denk dat de mensen in zo'n geval de moed opge ven. De hele tijd de eindjes aan elkaar geknoopt, en op eens gaat het niet meer Dan krijg je een situatie waarin het ene gat met andere moet worden gestopt". Lichtvaardig Joset Mons zegt zich overigens niet aan de mening te kunnen onttrekken, dat de kredietge vers te lichtvaardig met le ningen omspringen "Ook in hun eigen belang zouden de banken een beetje beter moe ten opletten. De meeste men sen kunnen niet overzien wat het betekent om iets over een periode van dertig jaar te le nen. Banken zijn daartoe veel beter in staat. En dat geeft ze naar mijn gevoel een verant woordelijkheid Er wordt dan wel gezegd dat ze veel voor zichtiger zijn geworden, maar ik vraag me af of dat nu werkelijk zo is". Niettemin ziet dc burgerraads vrouw dc woningnood als voornaamste oorzaak van de genoemde problemen 'De woningnood dwingt mensen om huizen te kopen Het is gewoon een manier om niet langer te hoeven wachten. Donk ook maar eens aan bui tenlanders die eindeloos moeten wachten op gezins hereniging. Dan koopt men een huis terwijl men de las ten in feite niet kan dragen. Dat is ongelooflijk onwijs, maar het p.ebeurt'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 19