D'66 wil kerncentrales dicht
1
1
Zij Is tra: korten op uitkeringen onnodig
Politie verdeelt CDA
Harde woorden van Van Agt voor PvdA en D'66
il O
Programma tegen wil partijbestuur gewijzigd
iai
Spaanplaatgas in school
Nederlandse
brieven in
Chinese krant
over order
PEKING/DEN HAAG (ANP) -
Het Chinese Volksdagblad heeft
gisteren drie brieven afgedrukt,
die Nederlandse burgers in ver
band met levering van onder
zeeërs aan Taiwan aan het week
blad Peking Review zouden heb
ben gezonden. Het volksdagblad
zei de ingezonden brieven te
waarderen.
Een zeker Helmie van Schijndel
uit Amsterdam schreef: "Als Ne
derlands burger, wil ik u laten
weten dat ik volledig sta achter
de stappen die de Chinese rege
ring tegen de Nederlandse rege
ring heeft ondernomen.
Als de Nederlandse regering dit
ongestraft kan doen, dan is de
weg voor andere landen vrij om
hetzelfde te doen. Het is daarom
noodzakelijk dat de Chinese re
gering hier ernstige maatregelen
tegen treft."
Pauline A.H. Smulders en Hans
Beskers uit Utrecht schrijven:
"Wij vinden dat hij (premier van
Agt) de Chinese ideeën van
vriendschap en eerlijkheid heeft
verraden, en niet alleen de Chi
nese ideeën, maar ook de onze.
Wij zeggen dat de meerderheid
van het Nederlandse volk het he
lemaal niet eens is met de daad
van de huidige regering. Wij kun
nen China geen verwijt maken,
als het maatregelen treft tegen
Nederland".
China vindt het overigens "uiterst
betreurenswaardig" dat de Ne
derlandse regering heeft beslo
ten haar goedkeuring voor de
verkoop van twee onderzeeboten
aan Taiwan te handhaven. Dit
heeft een officiële Chinese
woordvoerder zaterdag ver
klaard.
"Het standpunt van de Chinese re
gering over deze kwestie is dui
delijk en vastbesloten. Wij zullen
ons antwoord laten weten na het
officiële Nederlandse antwoord
te hebben bestudeerd."
Het besluit van de Nederlandse re
gering vormt volgens het officië
le persbureau Nieuw China
"schandelijke inmenging" in de
interne zaken van China.
"Zou de Nederlandse regering het
als een zakelijke aangelegenheid
beschouwen als China onderzee
boten zou verkopen aan een be
paalde provincie van Nederland
om de Nederlandse regering te
bestrijden?".
Amnesty:
doodstraf
uit wetten
verwijderen
AMSTERDAM (ANP) Amnesty
International Nederland hezft in
brieven aan staatssecretaris
Haars (justitie) en kamerleden
van CDA. CPN, D'66, DS*70,
PPR en PvdA aangedrongen op
volledige verwijdering van de
doodstraf uit alle wetgeving in
Nederland. Dat heeft een woord
voerder van Amnesty gisteren la
ten weten.
Amnesty is er verbaasd over dat
staatssecretaris Haars een wijzi
gingsvoorstel van PvdA-Twee-
de-Kamerlid Roethof heeft ont
raden, waarin deze vroeg de af
schaffing van de doodstraf op te
nemen in de grondwet. Iets dat
Amnesty van harte ondersteunt.
Ook de reacties van de fracties
van CDA, VVD en D'66 in deze
kwestie zijn door Amnesty met
verbazing ontvangen.
Amnesty stelt dat het voorstel-
Roethof juist een verwoording is
van hel kabinetsbesluit van ok
tober 1980 de doodstraf af te
schaffen. Over het militaire straf-
en tuchtrecht zal nog in de Ka
mer worden gesproken. In het
militaire- en oorlogsstrafrecht
komt de doodstraf nog voor.
WEERRAPPORTEN
s;s
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Don Helder
Rotterdam zwaar bew.
Vlissingen geheel bew.
Zuid Limburg onbewolkt
Aberdeen
y±l
DEN HAAG (GPD) - CDA-lijst-
trekker premier Van Agt is zijn
verkiezingscampagne zaterdag
begonnen met harde woorden
aan het adres van PvdA en D'66.
„Ik laat mij geen dictaten stel
len", zei hij in zijn eerste verkie
zingstoespraak tot het CDA-con-
gres in Den Haag.
Dal betrof het standpunt van oeiae
oppositiepartijen dat de kern
centrales in Nederland dicht
moeten, maar in een radioge
sprek ging Van Agt later nog ver
der. Als de PvdA met strijdpun
ten komt waarover niet te onder
handelen valt, „dan is voor mij
de kous af, zei hij toen.
Wanneer de PvdA vasthoudt aan
afwijzing van kernenergie en
eenzijdige afstoting van kernwa
pens valt met Van Agt niet te
pralen. „Dan voorzie ik zeer ern
stige problemen". Ook het so
ciaal-economisch beleid van de
socialisten moest het zaterdag
ontgelden. „Het besef dat de col
lectieve lasten terugmoeten, is
onbewolkt
licht bew.
licht bew.
onbewolkt 13
geheel bew. -0
regenbui 10
zwaar bew. 2
onbewolkt 1
Bordeaux
Frankfort
Geneve
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Locarno
Londen
Luxemburg
Madiü
Malaga
Mallorca
München zwaar bew. -1 -11
Nice half bew. 7 3
Oslo onbewolkt -6 -18
Parijs zwaar bew. 1 -4
Stockholm geheel bew. -3 -14
Zurich zwaar bew. 1 -7
Las Palmas licht bew. 18 14
Tel-Aviv onbewolkt 24 18
Tunis zwaar bew. 14 5
onbewolkt
geheel bew.
geheel bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
licht bew.
daar onvoldoende doorgedron
gen", zei hij.
Opmerkelijk was echter dat zater
dag lovende woorden aan het
adres van coalitiepartner WD
ontbraken en dat het congres
zich met grote meerderheid uit
sprak voor een kabinet op brede
basis (dus met de PvdA) na de
komende verkiezingen.
KOPPELING
Het meest opvallend in Van Agts
verkiezingsrede was overigens
zijn nauwelijks verholen, en door
het CDA-congres met veelvuldig
applaus begeleide, pleidooi voor
verlaging van de lonen en vooral
zijn suggesties over een mogelij
ke ontkoppeling van de sociale
uitkeringen ten opzichte van het
minimumloon.
„Wij zijn erop uit de koppeling te
handhaven, maar dat kan alleen
als met het minimumloon terug
houdendheid wordt betracht",
aldus Van Agt. Daarbij zal beke
ken moeten worden of de ont
vanger ervan of diens huisgeno
ten over nog andere inkomsten
beschikken. „Het zal van de ont
wikkeling van de lonen afhangen
of het mogelijk is de koppeling te
handhaven".
Van Agt - die zaterdag met slechts
22 tegenstemmen tot lijsttrekker
werd gekozen - zei ook dat mis
bruik en oneigenlijk gebruik van
sociale voorzieningen onnodig
is. „Misbruik komt nogal eens
voor tot ergernis van mensen die
hun brood verdienen door te
werken". Hij sprak van „klaplo-
pen op de gemeenschap".
REANIMATIE
De lonen moeten volgens de pre
mier een aantal jaren achtereen
omlaag. „Iedereen, niet alleen de
loontrekkenden, niet alleen wie
onder een cao valt. Ook niet ie
dereen in gelijke mate, maar naar
draagkracht. Een minlijn voor
een reeks van jaren voor alle in
komensgroepen". Dat zag hij als
belangrijkste middel voor „rea
nimatie van onze zieltogende in
dustrie".
Het oplossen van de werkloosheid
door werk te scheppen in de ver
zorgende (overheids-)sector
noemde Van Agt een „dag
droom", omdat de kosten daar
van bij een „produktie die ver
pietert" en een oplopend finan
cieringstekort niet meer te dra
gen zijn.
Alleen aan de ontwikkelingshulp
valt niet te tornen. „Dat is mijn
boodschap aan rechts"! Het be
sef van onze verantwoordelijk
heid voor de ontwikkelingslan
den heeft nog onvoldoende wor
tel geschoten in de bevolking, zei
Van Agt
KERNWAPENS
Verrassend was ook dat Van Agt
noch het congres uitgebreid op
de kernbewapening ingingen.
Hij herhaalde slechts het stand
punt dat pas in december over de
plaatsing van nieuwe raketten
beslist mag worden. „Houden
wij ons daar niet aan, dan verlie
zen we onze geloofwaardigheid
en zal onze reputatie van loyale
en betrouwbare bondgenoot
schade lijden".
CDA-fractieleider Lubbers zei in
zijn rede dat het CDA-standpunt
„een met argumenten onder
bouwde lijn is". Volgens hem
moeten wij onze huidige atoom-
taken blijven vervullen „zolang
het niet anders kan". Ook hij
drong aan op eensgezindheid:
„Naar een verdeeld huis wordt
niet geluisterd".
Van Agt verzette zich wel tegen het
„welig tierende anti-Amerikanis
me" in ons land. „Laten we weer
bij zinnen komen en dit land te
gemoet treden als een vriend die,
naast misslagen, ook blijk heeft
gegeven van grootmoedigheid
en zonder wie wij nu niet in vrij
heid zouden leven".
Van Agt zei de uitspraak van het
CDA-programma, voorlopig af te
zien van uitbreiding van de kern-
energie in Nederland, te accep'
ren. „Hoewel het mij liever
geweest als het besluit 1
vorige kabinet om er drie cent^
les bij te bouwen, was uitg
voerd". Maar intussen rnoetn
wel naar oplossingen worden gi pe
zocht voor de nog bestaande vie y
ligheidsproblemen. „Anders ^anc]
ons land, dat in Europa nu al ec,aterc
straatlengte achterligt, een pitantsn
ge rekening gepresenteerd krDD W(
een"- naar!
de k<
auto n
BREDE BASIS
Het congres sprak zich zaterdag ibrijze
voor een nieuw kabinet „op bitwee
de basis", dat kan rekenen (Banc
een brede steun vanuit de spoliti
menleving. Hoewel het CDnaar i
geen intentie-verklaringen a£
het adres van de PvdA wil uétisc
spreken, blijkt hieruit wel dtwee
voortzetting vön de magere (Belgi
zetels) huidige coalitie met ckend
VVD geen prioriteit is voor hlands
CDA. Voer
de I
overi
"Tand:
hetg<
'Voe:
wore
stree
Heroinelijn
opgerold
voor
hevii
Volgens degen.
AMERSFOORT (GPD) D'66 heeft zich zaterdag uitge
sproken voor sluiting van de kerncentrales Borssele en
Dodewaard, zodra dat mogelijk is. De ledenvergadering
nam tijdens het verkiezingscongres tegen de wil van het
partijbestuur een wijzigingsvoorstel van die strekking op
het verkiezingsprogramma aan.
De leden van de partij waren vrij
dag en zaterdag in Amersfoort
bijeen om het programma voor
de komende verkiezingen vast te
stellen. Het congres moest zich
daarvoor buigen over ongeveer
500 amendementen. Na afloop
van het tweedaagse gebeuren
werd het programma goedge
keurd.
Het congres maakte een matte,
volgzame indruk. Langdurige
discussies over programmapun
ten bleven uit en de adviezen van
het hoofdbestuur werden veelal
opgevolgd. De enige uitzonde
ring was het punt van de ken-
energie.
-Iet congres sc.nap'^ -fit het voor
lopige programma aat Kernener
gie „op de middellange termijn"
onaanvaardbaar is. In het pro
gram staat nu dat D'66 kernener
gie onaanvaardbaar acht.
In het concept-program stond ver
der dat de centrales op den duur,
na de Brede Maatschappelijke
Discussie maar vr 1985. gesloten
zouden moeten worden. De regio
Zeeland van de partij had een
«amendement (wijzigingsvoor
stel) ingediend waarin stond dat
Borssele en Dodewaard zonder
meer gesloten dienden te wor
den, omdat voor het probleem
van het kernafval geen oplossing
bestaat. Ondanks de afwijzing
van het hoofdbestuur aanvaard
de het congres in grote meerder
heid het amendement.
Het bestuur leed op dit punt nog
een nederlaag. Een amendement
dat bepaalde dat voor D'66 kern
energie geen onderdeel mag vor
men van een Europees energie
beleid, werd ondanks het ontra
den door het bestuur aangeno
men. In het concept-programma
was een mildere passage opgeno
men.
Het salaris van partijgenoot en
voorzitter van de stuurgroep van
de Brede Maatschappelijke Dis
cussie, jhr. De Braauw, kwam op
het congres slechts kort in dis
cussie. Een motie die haar afkeu
ring uitsprak over de hoogte van
het salaris, ruim twee ton. kwam
niet eens in stemming. Wel ver
wees partijvoorzitter Zeevalking
naar de affaire.
Volgens hem staat D'66 geheel bui
ten de salariskwestie, omdat de
regering niet het advies van de
partij heeft gevraagd. „Wanneer
zij dat wel gedaan zou hebben,
zouden wij er niet aan gedacht
hebben De Braauw voor te dra
gen". aldus Zeevalking.
In tegenstelling tot andere partijen
heeft D'66 haar prognoses voor
de economische groei (1,5 pro
cent) niet aangepast aan de moei
lijker geworden economische si
tuatie. Volgens het bestuur kan
dat niet, omdat daarmee de basis
van het gehele programma zou
wegvallen.
Op het terrein van de plaatsing van
de gemoderniseerde kruisraket
ven is het compromis, aa' \cr g
ïaar met moeite is bereikt, over
eind gebleven. In dat compromis
wordt plaatsing „in de huidige
omstandigheden" afgewezen. De
deur naar plaatsing is dus niet sloot zich
geheel dicht. een kabinet
WEERT (ANP)
politie van Weert is met arres
tatie van een viertal inwoner^
uit Weert, Budel, Nederweert
en het Belgische Lom mei een
internationale heroinelijn op
gerold. De aangehouden-
mannen, in leeftijd variërend
van 27 tot 36 jaar, zullen mor
gen worden voorgeleid aan
de officier van justitie. Van
uit Limburg werden verdo
vende middelen, onder ande
re heroine en cocaïne, ver
handold naar Portugal,
Duitsland, Engeland, België
en Amsterdam.
FNV kiest
niet voor
revolutie
van straat
ROERMOND (ANP) - Aan een vak
beweging die kiest voor perma
m<
D-66-lijsttrekker Terlouw spreidt de armen onder toejuichingen van het congres van zijn partij. Dat congres
bij de woorden van partijvoorzitter Zeevalking, dat na de verkiezingen gestree fd moet worden naar
in D'66, PvdA en CDA. Samenwerking met CPN en met de combinatie CDA-VVD wordt uitgesloten.
Premier schermt met lijsttrekkerschap
DEN HAAG (GPD) - De kwestie
van de toekomstige organisatie
van de politie in Nederland heeft
zaterdag opnieuw tot grote ver
deeldheid binnen het CDA ge
leid. Premier Van Agt moest
zelfs zijn positie als lijsttrekker
in het geding brengen om het
CDA-congres in Den Haag in een
de CDA-top welgevallige rich
ting te dwingen.
Het congres kwam daarna terug op
de eerdere uitspraak van de
CDA-partijraad dat de politie een
zaak van de gemeenten is. Ook
herriep het congres het stand
punt van de partijraad dat bekle
ders van een geestelijk ambt ook
militaire dienst zouden moeten
vervullen.
Beide punten blijven overigens
wel gewoon gehandhaafd in het
zaterdag bekrachtigde CDA-ver-
kiezingsprogramma, maar bij de
uitvoering van het beleid zullen
de CDA-politici aan de congre
suitspraken de voorrang geven.
LOKAAL
De problemen rond de politie-or-
ganisaue onisionden drie weken
geleden toen de CDA-partijraad
in het verkiezingsprogramma
liet opnemen dat de politie een
zaak van lokale zorg is. Dit is in
tegenspraak met de nieuwe ont-
werp-Politiewet van het kabinet-
Van Agt, die uitgaat van provin
ciale politiekorpsen.
Aangezien de partijraad het pro
gramma vaststelt, kon daar
achteraf niets meer aan veran
derd worden. Maar vorige week
probeerde het CDA-bestuur al
via een resolutie dit standpunt af
te zwakken. Vanuit de partijraad
kwam daarop - vooral van de
kant van de vele burgemeesters
en gemeentebestuurders binnen
het CDA - hevig verzet. Het be
stuur slikte daarop de resolutie
Zaterdag kwam die echter toch
weer op tafel, nu ingediend door
enkele afdelingen. Toen het er
naar uitzag dat ook ditmaal de
CDA-top aan het kortste eind
zou trekken, werden eerst minis
ter J. de Ruiter (CDA. justitie) en
vervolgens premier Van Agt zelf
in stelling gebracht.
De Ruiter benadrukte dat al jaren
is gewerkt aan de nieuwe ont-
werp-Politiewet en dat continui-
teit in het politiebeleid noodza
kelijk is. Handhaving van de hui
dige gemeentelijke politieorgani
satie zou dat beleid doorkruisen.
ONMOGELIJK
Premier Van Agt zei zelfs „onmo
gelijk iets te kunnen verdedigen
dat volledig in strijd is met alles
waar ik eerst zes jaar als minister
van justitie voor het CDA en ver
volgens samen met collega De
Ruiter aan heb gewerkt". Hij
voegde eraan toe dat de partij
raad eind januari pas tot de wijzi
ging van het ontwerp-program-
ma had beslist nadat hij zelf had
verklaard „elke regel en elke
komma uit het CDA-programma
te zullen verdedigen".
PURMEREND (ANP) Enkele honderden leerlingen van de school voor
samenwerkend beroepsonderwijs in Purmerend zullen de komende
week geen theorielessen kunnen volgen, omdat in de leslokalen een te
hoog gehalte spaanplaatgas is geconstateerd. Dit heeft een woordvoer
der van het bureau voorlichting van de gemeente Purmerend zaterdag
bekendgemaakt.
nente stakingen voor revoluti< Sa
van de straat, wenst FNV w(
voorzitter Wim Kok geen leidinj
te geven.
iij zei dit in antwoord op oproepeOat
van kaderleden van de FNV za sp:
terdag bijeen in Roermond var vis
wie er enkelen zeiden dat er grote M<
onvrede bestaat onder de FNV va
ers over de machteloosheid var M<
de vakbeweging. Zij zouden on ge
tevreden zijn over wat de FNV nó bi
de acties van vorig jaar maart ge ve
daan heeft. tie
Sommige woordvoerders wilden te
harde acties naar het voorbeeld de
van de Poolse vakbeweging Soli n«
dariteit. Volgens Kok gaat de ver
gelijking met Polen niet op. Inhere
Nederland is vrije keuze van poli- iai
tieke partijen gegarandeerd. Wie sc
ontevreden is over het beleid van te
het kabinet, kan daar iets aan he
doen bij de komende kamerver- m
kiezingen, aldus Kok. ge
Hoewel ook Kok zei bezwaren te kó
hebben tegen de wijze waarop de hc
democratie in Nederland inhoud sa
krijgt meende hij toch dat de bi
FNV binnen het democratische fij
kader in Nederland moet probe
ren een beter beleid te verkrijgende
Tot een permanente staking
waarom sommigen nadrukkelijk S(
vroegen, is de grote meerderheid
van de FNV-bonden niet bereid,'
aldus Kok. Dit zou de werfkracht—
van de FNV ook niet ten goede\l
komen.
Irreëel noemde hij het om te menen
dat de FNV de werkloosheid kan
oplossen, de koopkracht kan ver- -■ -»
beteren en de sociale zekerheden
kan handhaven. "Dat zou beteke
nen dat de vakbeweging de ogen
sluit voor de economische slech-P^
te situatie".
De internationale arbeidsbeweging
zal op 23 en 24 maart in Maas- r
tricht tijdens de Europese top-
conferentie demonstreren voor 1:
werkgelegenheid in Euro- c
pa.
i
Zijlstra: aantal uitkering strek
kers omlaag.
DEN HAA (GPD) - Dr. Jelle Zijl
stra acht een verlaging van de so
ciale uitkeringen niet nodig voor
een verlaging van de overheids
uitgaven. Hij gelooft dat de te
korten bij de overheid in eerste
instantie bestreden moeten wor
den door de groei van het aantal
uitkeringstrekkers te beperken.
Dat moet uil morele e
sche overwegingen voorafgaan
aan een eventuele korting, vindt
professor Zijlstra.
De president van De Nederland-
sche Bank verklaarde zaterdag
in een televisie-interview dat de
samenleving voor een belangrij
ke politieke keuze staat door de
groei van het aantal uitkerings
trekkers. Nu al zag hij aanwijzin
gen dat sommige groepen werk
nemers en hun organisaties niet
langer bereid zijn offers te bren
gen ten behoeve van de nie't-
werkenden
Toch acht Zijlstra een verdere da
ling van de koopkracht in de ko
mende jaren zeer waarschijnlijk,
gezien de verwachte geringe
groei van het nationaal inkomen.
Daarbij zal de strijd vooral gaan
over de vraag op welke wijze de
geringe produktiviteitsgroei
over de verschillende groepen
verdeeld wordt.
„De werkenden zullen een deel
van hun besteedbaar inkomen
moeten afstaan terwille van de
niet-werkenden," zei professor
Zijlstra. Dat komt omdat de
overheid van elk procent pro-
duktiviteitsstijging een deel zal
opslokken. Voorts zullen de be-
drijfsrendemenlen verbeterd
moeten worden door een verla
ging van de arbeidskosten.
Zijlstra was overigens niet pessi
mistisch over de toekomst van
de Nederlandse economie. Later
dit jaar verwacht ook hij, net als
minister Albeda (sociale zaken),
een verbetering van de interna
tionale conjunctuur. Hij be
schouwt dat als een lichtpuntje,
waarbij hij wel als voorwaarde
stelt dat er geen internationale
politieke problemen ontstaan, of
de olietoevoer gaat haperen.
Een internationale verbetering zou
een van de problemen van de Ne
derlandse economie oplossen.
Het andere, de al jaren durende
teruggang in de rendementen,
kan alleen worden opgelost door
terugdringing van de arbeids
kosten. „De teruggang hebben
we zelf veroorzaakt. We kunnen
die zelf ook weer verbeteren."
Zijlstra betwijfelt echter het nut
van „noodprogramma's", zoals
de PvdA er vorige week een pre
senteerde.
„De teruggang duurt al jaren. Je
hebt dan ook een programma no
dig van langere duur. Een een
malige peppil helpt dan met," zei
hij. Overigens vindt hij wel dat
dergelijke programma's positief
ontvangen moeten worden.
Maar: je moet proberen de kwa
len waar onze economie aan lijdt
daar aan te pakken waar die zijn
begonnen. Dat zijn de overheids-
financin en de arbeidskosten.
Als we dat volhouden, dan komt
de groei ook weer terug."
DEN UYL
Ondertussen heeft PvdA-leider
Den Uyl stelling genomen in het
conflict tussen het socialistische
kamerlid Van der Doef en de
Rooie Vrouwen. Volgens Den
Uyl staan beide partijen veel
dichter bij elkaar in hun opvat
tingen over de sociale uitkerin
gen, dan uit de opmerkingen op
te maken zou zijn.
Den Uyl wees er zaterdag op dat
ook een progressief kabinet niet
zal ontkomen aan bezuinigingen
op de sociale uitkeringen. Indien
geen maatregelen genomen wor
den om de uitgaven voor de so
ciale verzekeringen te beperken,
zullen we de komende jaren niet
doorkomen, zei de PvdA-fractie-
leider.
Volgens Den Uyl moet daarbij al
lereerst gekeken worden hoe de
instroom van nieuwe uitkerings
gerechtigden beperkt kan wor
den. Daarmee sloot hij zich bij
het betoog van professor Zijlstra
aan. Maar daarnaast wil Den Uyl
kijken naar de inkomens per ge
zin, of leefeenheid. In bepaalde
gevallen moet besloten worden
om de inkomens te verlagen, tiet
zij door belastingmaatregelen,
hetzij via de uitkeringen zelf.
Daarbij wil Den Uyl niet het princi
pe aantasten van het recht op een
zelfstandige uitkering voor vrou-
wen. Maar een socialistische par
tij moet ook altijd kijken naar het
draagkrachtbeginsel. „Dat is so
cialisten ingebakken," aldus Den
Uyl. Ook de inkomensverdeling
behoort bij de afweging van mo
gelijke maatregelen betrokken te
worden.
