Toch registratie
studentenbond
JJ ziet
beter
er
mee
van der
WIEL
EG mogelijk
met hulp aan
voorzichtig
El Salvador
MERIT
Lichte paniek bij Britse Conservatieven
Van Reagan mag thermostaat hoger
Poolse regering verzekert:
Lijmpoging
in Labour
Moskou
geeft YS
een kans
VS willen doorvaart
kernboten Suez-kanaal
VS handhaven graan-
embargo Sowjet-Unie
't Beste van
beide, licht
en lekker.
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
WASHINGTON (DPA) - De Amerikaanse president Ronald Rea
gan heeft gisteren de temperatuur-voorschriften voor openbare
gebouwen afgeschaft. Zijn voorganger Jimmy Carter had terwil-
le van de energiebesparing verordend dat de thermostaat 's win
ters niet hoger mocht staan dan 18 graden, en de air-conditioning
's zomers niet lager dap 25 graden.
Volgens Reagan kost het toezicht op dit voorschrift meer dan de
besparing oplevert. Bovendien zou dankzij vrijwillige besparjpg
en het marktmechanisme eenzelfde resultaat bereikt kunnen
worden.
Volgens het ministerie van energie heeft Carters voorschrift een
dagelijkse besparing van 300.000 a 400.000 barrels stookolie opge
leverd. Maar omdat er nu weer genoeg olie op de markt is, i§ deze
onpopulaire maatregel volgens het ministerie niet meer nodig.
Reagan, heeft wel de leden van het congres, de rechterlijke macht
en andere federale topambtenaren gevraagd af te zien van loons
verhogingen die hem door ex-president Carter waren toegezegd.
"De president besloot in het licht van de economische omstan
digheden de salarissen van federale topambtenaren niet op te
trekken", verklaarde de woordvoerder van het Witte Huis, Jim
Brady. Het besluit geldt ook voor federale justitiefunctionaris-
Mijnwerkersstaking breidt zich over hele land uit
LONDEN - Uit protest tegen de voorgeno
men sluiting van niet-rendabele mijnen
hebben zo'n 25.000 mijnwerkers uit Zuid-
Wales gisteren voor onbepaalde tijd het
werk neergelegd. Later op de dag sloten
nog eens 3000 mijnwerkers uit andere ge
bieden zich aan bij hun collega's uit Wa
les. Nog eens 12.000 mijnwerkers stem
den voor een staking per komende maan-
1 dag.
De kans op een landelijke mijnstaking is
groot, te meer daar andere vakbonden de
mijnwerkers steun hebben toegezegd. De
staking wordt gezien als de grootste be
dreiging voor Thatcher's bewind tot nu
toe. Vorige week kondigde de Britse Na
tionale Kolenraad, de NCB. aan haar
steenkoolproduktie met 10 miljoen ton te
willen terugbrengen tot 116 miljoen ton
De NCB zit met een overschot aan kolen en
verwacht dat de vraag de komende jaren
verder zal afnemen. De mijnwerkersvak
bond, de NUM. zegt te begrijpen dat meer
mijnen dicht moeten, maar waarschuwde
de NCB dit proces niet te versnellen. De
NUM zal morgen haar leden polsen over
een landelijke staking. Verwacht wordt
dat ruim 80 procent voor een staking zal
stemmen.
Mijnwerkersleiders in Zuid-Wales zeiden
uit angst voor „anarchistische toestan
den" niet tot morgen te willen wachten
en eerder een stemming onder de veront
ruste mijnwerkers te houden. Zij stem
den unaniem voor onmiddellijke actie, te
gen de wil van vakbondsleider Joe Gorn-
ley. De vakbonden van spoorwegperso-
nppl pn transportarbeiders hebben toege
zegd de acties te zullen steunen.
Na een dag waren de gevolgen hiervan voor
het steenkooltransport in Zuid-Wales al
merkbaar. Elektriciteitscentrales en
staalbedrijven kregen geen kolen, omdat
havenarbeiders weigerden te laden en
spoorwegarbeiders zeiden de stakingspi
ketten niet te willen doorbreken. Volgens
de mijnwerkers zal de staking geen effect
hebben op zieken- en bejaardentehuizen.
Intussen brak in het Lagerhuis een klassie
ke ruzie los over de manier waarop de
Britse regering de crisis benaderd heeft.
De regering had toegestemd in een ge
sprek met de NCB en de mijnwerkers
vakbond op maandag, maar kondigde la
ter aan dit vervroegd te hebben tot van
daag. Hiermee is de regering snel afge
stapt van haar filosofie dat de regerings
bemoeienis uit den boze is en dat de NCB
deze crisis allereerst zelf maar moet op
lossen.
Er heerste lichte paniek in Westminster bu
de gedachte dat de laatste mijnwerkers
staking in 1974 plaatsvond en premier
Heath dwong tot vervroegde verkiczim
gen. die hij verloor. Premier Thatcher leg
de de nadruk op de plannen van de NCB
oude mijnen te moderniseren en te blij
ven investeren in nieuwe machines. Ver
wacht wordt dat de regering tijdens de
besprekingen morgen zal proberen dc
crisis te bedwingen door betere afvloei-
ingsmaatregelen aan de mijnwerkers
voor te stellen.
Vakbondsvertegenwoordigers hebben ech
ter al gezegd zich niet door „een paar zil
verstukken" te laten afkopen en werkge
legenheid van giotcr belang te achten Dc
mijnwerkers willen een stop op geïmpor
teerde steenkool die bijna 8 miljoen ton
bedraagt, maar met ingang van volgend
jaar teruggedraaid zal worden tot 5,5 ton
Kader Spaans
politie
apparaat
neemt ontslag
MADRID - Zes hoge politiefunc
tionarissen van het Spaanse mi
nisterie van binnenlandse zaken
hebben gisteren hun ontslag in
gediend.
Hoewel de reden van hun ontslag
niet is bekendgemaakt, hebben
welingelichte bronnen in de
Spaanse hoofdstad bevestigd dat
de bewuste olitiefunctionaris-
sen zijn afgeti ?den uit protest te
gen de verslechtering van het
image van de politie. Dat is ver
oorzaakt door de maatregelen,
die de minister van binnenland
se zaken Juan José Roson on
langs heeft genomen tegen zeven
politiebeambten, die betrokken
zijn geweest bij het doodmarte
len van de 30-jarige Baskische
terrorist Jos Arregui, lid van
ETA Militar.
De bewindsman verklaarde van
ochtend dat hij alleen maar het
ontslag had aanvaard van drie
hoge politiefuntionanssen en dat
de andere drie. die de wens heb
ben geuit om de dienst te verla
ten, te zijner tijd worden vervan
gen.
Het ministerie van binnenlandse
zaken ontkende vannacht in een
nota dat er sRrake was van een
massaal aftreden in het Spaanse
veiligheidsapparaat. Welinge
lichte bronnen hebben bevestigd
dat hoge politiefunctionarissen
gisteren op het ministerie alle
politiehoofden in de provincies
telefonisch hadden ingelicht
over een massale ontslagaan
vraag. Hierbij hebben de ruim
200 politie-inspecteurs van de re
gionale en centrale informatie
brigade te Madrid, belast met de
anti-terreurbestrijding. gister
middag als één man hun ontslag
ingediend. Onder druk van het
ministerie hebben de leden van
de informatiebrigades vannacht
afgezien van hun ontslagaan
vraag.
WARSCHAU (AFP/GPD) - De onafhankelijke vakbond
van studenten in Polen (NZS) heeft van de Poolse rege
ring de verzekering gekregen dat haar statuten wettelijk
zullen worden geregistreerd door het ministerie van on
derwijs. Dit is gisteravond vernomen in kringen van de
stakende studenten in Lodz.
Deze verzekering, zo zegt men in
Lodz. is gegeven tijdens de on
derhandelingen in Warschau tus
sen een comité van de stakende
studenten en een regeringsdele
gatie onder leiding van vice-pre
mier Mieczyslaw Rakowski. Ook
de minister voor hoger onder
wijs, Janusz Gorski en de staats
secretaris voor vakbondszaken,
Stanislaw Ciosek namen deel
aan de onderhandelingen. Uit
dezelfde bron wordt vernomen
dat Polens nieuwe premier, ge
neraal Jaruzelski. persoonlijk
opdracht gaf de studentenvak
bond een juridische status te ver
lenen.
De studenten gingen akkoord met
de regeringsvoorwaarde tot er
kenning van de allerhoogste au
toriteit van de Communistische
Partij in hun statuten, aldus
Gorski, en ook met de voorwaar
de dat alleen mag worden ge
staakt als daar een vereiste meer
derheid voor is te vinden.
De staking van studenten had zich
uitgebreid tot 20 universiteiten
en instellingen voor hoger onder
wijs. De studenten dreigden gis
teren met nog verdere uitbrei
ding van de stakingen.
De erkenning van de leidende rol
van de Communistische Partij,
destijds een belangrijk geschil
punt tussen de overheid en de
onafhankelijke vakbeweging So
lidariteit, komt in een aanhang
sel bij de statuten zoals in het ak
koord tussen Solidariteit en de
regering in november. NZS zal
bij de uitoefening van haar acti
viteit de grondwet eerbiedigen.
Met deze overeenkomst lijkt de be
langrijkste bron van onrust van
dit ogenblik in Polen bezworen.
Sinds vorige week het centraal
comité van de Poolse Verenigde
Arbeiderspartij generaal Woj-
ciech Jaruzelski tot premier be
noemde is de sfeer in Polen een
stuk ontspannender geworden.
De leider van Solidariteit, Lech
Walesa, maande na een oproep
van Jaruzelski tot een stakings
pauze.
Bezoek
De Poolse partijleider Stanislaw
Kania is gisteren onverwacht
voor een bliksembezoek in Oost-
Berlijn gearriveerd om steun te
zoeken voor Polen bij het vol
gende week in Moskou begin-
t zijn Oostduitse collega Honecker. Het
nende partijcongres van de Rus
sische communistische partij.
Dat congres is één van de belang
rijkste manifestaties in de com
munistische wereld, waarbij alle
communistische partijen aanwe
zig zullen zijn. Afgelopen zondag
bracht Kania een soortgelijk be
zoek aan Praag.
Volgens het Poolse persbureau
PAP verliepen de besprekingen
tussen Honecker en Kania in een
"vriendschappelijke" sfeer. De
leiders brachten elkaar op de
hoogte van de situatie in hun
land en spraken hun bezorgd
heid uit over de "pogingen tot in
menging in de interne aangele
genheden van de gemeenschap
van socialistische staten".
Kania is inmiddels naar Polen te
ruggekeerd. Volgens deze krin
gen bracht Kania bezoeken aan
Praag en Oost-Berlijn om in deze
hoofdsteden wat meer begrip te
kweken voor de moeilijkheden
van Polen en de hieruit voortge
komen veranderingen. Kania
zou Husak hebben gezegd dat
zijn regering vastbesloten is met
de onafhankelijke vakbeweging
Solidariteit samen te werken.
LONDEN (Reuter) - Rond 120 par
lementsleden van de Britse La-
bourpartij hebben gisteren een
campagnegroep opgericht om de
breuk in de partij te lijmen. De
groep vertegenwoordigt onge
veer de helft van de Labourfrac-
tie in het Lagerhuis. De campag
ne is bedoeld om Labours ruk
naar links af te remmen, en deser
ties van teleurgestelde leden van
Labour's rechtervleugel naar de
pas opgerichte 'raad voor sociale
democratie' zoveel mogelijk te
gen te gaan. De raad voor sociale
democratie, die zich nog niet tot
een echte politieke partij heeft
omgevormd, heeft gisteren een
bureau in Londen geopend. Lei
dende figuren ih deze afgesplitste
rechtervleugel zijn de voormalige
Labour-ministers Shirley Wil
liams. David Owen. Roy Jenkins,
en William Rodgers.
MOSKOU( Reuter) - De nieuwe
Amerikaanse regering "heeft nog
steeds tijd om niet terug te draai
en fouten te vermijden". Dit heeft
het Sowjet-persbureau Nowosti
gisteren geschreven in een com
mentaar waarin men liet door
schemeren dat het Kremlin nog
steeds bereid is deel te nemen aan
besprekingen over wapenbe
heersing.
Volgens het Nowosti-commentaar
vindt Washington in Moskou al
tijd een partner "die klaar staat te
onderhandelen en samen te
werken bij elke gelegenheid die
kan leiden tot een vermindering
van het niveau van militaire con
frontatie tussen Oost en West".
Het commentaar was verzoenend
van toon. De afgelopen weken
hadden de twee supermogendhe-
den elkaar met scherpe aanvallen
bestookt nadat de nieuwe Ameri
kaanse minister van buitenland
se zaken. Alexander Haig, en pre
sident Reagan fel van leer waren
getrokken tegen de leiders in het
Kremlin. Volgens Nowosti kan
Washington deze houding nog
corrigeren op basis van "een
meer afgewogen visie op de din
gen en een dieper inzicht in de
natuur van het beleid van leiden
de figuren op het podium van de
wereldpolitiek". Het persbureau
verwierp het Amerikaanse "lin-
kage"-plan. waarbij de weder
zijdse wapenbeheersing afhanke
lijk wordt gemaakt van de Sowje-
t-politiek in andere gebieden o-
als de dei de Aereld. Van ae Sow-
jet-Unie kan niet geëist worden,
aldus het commentaar, dat ze af
ziet van solidariteit met bevrij
dingsbewegingen in ruil voor
Amerikaanse goedertierenheid.
Haig beschuldigde het Kremlin
ervan het internationale terroris
me te steunen.
Of de verzoenende toon van het No
wosti-commentaar voortkomt uit
een verandere houding van de lei
ders in het Kremlin zal moeten
blijken op het 26ste congres van
de communistische partij van de
Sowjet-Unie dat aanstaande
maandag in Moskou begint Naar
wordt verwacht zal partijleider
en president Brezjnjcv dan aan
geven hoe dc houding van de
Sowjet-Unie zal zijn tegenover de
nieuwe Amerikaanse regering
van Ronald Reagan.
BRUSSEL(ANP) - De Europese
Gemeenschap zal zich wellicht
wat voorzichtiger opstellen bij
het verlenen van humanitaire
hulp die ze voornemens was aan
El Salvador te verlenen. Dat is het
gevolg van een reis die dc Ameri
kaanse onderminister voor Euro
pese zaken, Lawrence Eaglebur-
ger, bezig is te maken langs een
aantal Europese hoofdsteden.
De gemeenschap was van plan voor
(ADVERTENTIE)
1,1 miljoen gulden financiële
steun te verlenen voor diverse
projecten in El Salvador. Ook wil
de ze 2.000 ton graan ter waarde
van 1,2 miljoen dollar als voedsel
hulp verlenen. De hulp, zo was de
bedoeling, zou verdeeld worden
door niet-gouvernementele orga
nisaties.
Eagleburger, die al in Bonn en Pa
rijs op is geweest, werd gister
middag in Brussel ontvangen
door de permanente NAVO-raad,
bestaande uit de permanente ver
tegenwoordigers van de NAVO-
lidstaten in Brussel.
In kringen van de Europese Com
missie ontkende rrtën gisteren
dat de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Alexander
Haig, aan commissievoorzitter
Thorn een brief over de Europese
hulpverlening aan El Salvador
zou hebben geschreven. In Was
hington zou men vrezen dat de
door de gemeenschap te verlenen
hulp ten goede zou komen aan
krachten in El Salvador van wie
Washington meent dat ze recht
streeks gesteund worden door de
Sowjet-Unie.
Frankrijk zal de Amerikaanse be
schuldiging dat de Sowjet-Unie
wapens levert aan de Salvado-
riaanse opstandelingen onder
zoeken. Dit acht de Franse rege
ring noodzakelijk alvorens zij be
sluit of Moskou veroordeeld
moet worden voor inmenging in
de binnenlandse aangelegenhe
den van El Salvador. Dit maakte
de Franse minister van buiten
landse zaken, Jean Francois-
Poncet, gisteren de Amerikaanse
afgezant Eagleburger duidelijk.
Eagleburger is door president Rea-
Met een goede bril ziet u goed of
beter. Met een
.nieuwe bril ziet u
er vaak beter uit...
Het oog wil ook
wat.
:iet u goed of
Nieuwe Rijn 62 Leiden 071 - 124108
met zorg voor uw ogen en oog voor uw uiterlijk.
CAIRO (Reuter) - De Verenigde Staten hebben met Egypte in het geheim
onderhandelingen gevoerd om Amerikaanse atoomschepen in staat te
stellen het Suez-Kanaal te gebruiken. Dit is uit welingelichte bron in
Cairo vernomen. Naar verluidt wordt bijvoorbeeld overwogen Egypte
veiligheidsnormen voor atoom-scheepvaart te laten vaststellen waar
aan door Amerikaanse marineschepen kan worden voldaan, maar die
waarschijnlijk Russische schepen uit het Kanaal zouden weren.
De onderhandelingen hebben, met tussenpozen, plaatsgevonden gedu
rende vele maanden maar tegen de Amerikaanse verkiezingen van no
vember vorig jaar was nog geen overeenstemming bereikt. De bespre
kingen werden toen bevroren om de nieuwe regering Reagan tijd te
geven de kwestie te bestuderen, aldus verluidt in Cairo. Egypte heeft
altijd veel schroom gehad om atoomschepen toe te staan door het Suez-
Kanaal te varen. Voorzover bekend is ook nog nooit een dergelijk schip
de waterweg gepasseerd. Egypte staat alleen conventionele oorlogsbo
dems toe van het kanaal gebruik te maken.
In Cairo heet het dat het belang voor het Pentagon om toegang te krijgen
tot het Suez-kanaal voor zijn atoomvloot plotseling groter werd na de
val van de sjah. in januari 1979. in Iran.
gan naar Europa gestuurd om bij
de bondgenoten steun te zoeken
voor Washingtons standpunt dat
Moskou zich mengt in de strijd
die in El Salvador gaande is. Hij
gaf de Franse minister informatie
over Russische wapcnleveranties
aan de linkse guerrillagroeperin
gen in dat land. De wapens zou
den via Cuba en Ethiopië aan de
ze groeperingen worden gele
verd.
Francois-Poncet liet na zijn onder
houd met de Amerikaan weten
dat de Fransen de Amerikaanse
beschuldigingen "niet zonder
meer voor juist aannemen". Zijn
gesprekspartner weigerde elk
commentaar.
De Verenigde Staten steunen de
rechtse junta van El Salvador. De
Europese landen hebben daaren
tegen meer sympathie voor de
linkse guerillabeweging. Waarne
mers in Parijs menen dat Was
hington de missie van Eaglebur
ger wil gebruiken om de solidari
teit van de Europese bondgeno
ten met de Amerikaanse buiten
landse politiek te testen.
WASHINGTON (AFP>- President Reagan heeft gisteren besloten
het embargo op de verkoop van graan aan de Sowjet-Unie te
handhaven ondanks een verkiezingsbelofte dit op te heffen Het
besluit van de Amerikaanse regering is door Reagan bekendge
maakt aan de congresleden die de graanproducerende staten
vertegenwoordigen Ook minister van buitenlandse zaken. Ale
xander Haig. minister van defensie. Caspar Weinberger, en mi
nister van landbouw. John Block, waren daarbij aanwezig
"De Amerikanen zullen de redenen begrijpen die de president van
standpunt heeft doen veranderen", zo zei senator Bob Dole. Re
publikein'uit Kansas, een van de felste tegenstanders van het
door president Carter na de Sowjet-interventie in Afghanistan
genomen besluit.
Verscheidene andere senatoren zeiden dat voor de aanwezige rege
ringsleden. vooral minister Haig. hervatting van een normale
handel met Moskou op dit ogenblik niet mogelijk was 1 Iet is een
"belangrijk element" van de regering tegenover de crisis in Polen
en in El Salvador, aldus de Republikeinse senator uit Minnesota.
David Durenberger. Deze zei dat Reagan zyn verzet m beginsel
tegen het embargo herhaalde, maar hu meende dat dit nu om
strategische redenen en "omdat het voor een groot deel met
succes is bekroond" gehandhaafd moet worden.
(ADVERTENTIE)
