Mill oenen voor kunst niet benut
Leerkrachten voelen
staking in portemonnee
glijfde woonideaalbeurs
isteravond geopend
BEEEÜ
kunstenaars en ambtenaren schrikken wakker
^9 v
Leidse stadsrubriek
)NDERDAG 29 JANUARI 1981
EIDEN De woonideaalbeurs.
Gisteravond werd de vijfde
beurs voor meubels en ander
"woongenot" geopend in de
Leidse Groenoordhallen. Onder
r'Clubhuis
ekerl
Uf ltClein Matilo
Trot
'leeggeroofd
2i'o EIDEN - Het clubhuis Klein Ma-
tilo aan de Zaanstraat is in de
pree! nacht van dinsdag op woensdag
>/wsv leeggeroofd. Vrijwel alle waarde
volle voorwerpen die in het club-
dsve huis stonden zijn verdwenen,
ntvreemd zijn onder meer een
kleurentelevisie, twee platenspe
lers. een casettedeck, tuner,
hoofdversterker en zo'n 50 lang
speelplaten. Men is het clubhuis
binnengedrongen door het force
ren van een keukenraam.
ver
leiding van Pierre van Ostade,
bekend als de Sinterklaas van
verschillende televisie, werd de
opening verricht door een van de
eerste bezoeksters. Vorig jaar
trok de beurs in totaal zo'n 32.000
bezoekers.
Grote trekkers op de beurs moeter>
het waterbed en Pierre van Osta
de zijn. Van Ostade die gister
avond keer op keer weer een an
dere bezoeker aanschoot met
vragen als "hoe heet deze beurs",
"wat is de datum vandaag", en
"vertel eens in dertig seconden
waarom je de beurs bezoekt".
Een man dus die het quizen niet
kon laten en ook de daarbij beho
rende prijzen weggaf. Echter niet
zonder de naam en woonplaats
van de gulle gever luidkeels door
de Groenoordhallen te schallen.
De woonideaalbeurs is nog tot en
met zondag te bezoeken. Don
derdag, vrijdag en zaterdag van
13.00 tot 17.00 uur en van 19.00
tot 22.00 uur, en zondag van 12.00
tot 17.00 uur.
Samen met Pierre t
het waterbed grote trekker op de beurs.
LEIDEN - De onderwijsstaking
van 1 oktober zullen de Leidse
leerkrachten in hun portemon
nee gaan voelen. Al degenen die
bewust meegedaan hebben aan
deze werkonderbreking worden
volgens voorschrift van het Mi
nisterie van Onderwijs en Weten
schappen gekort op hun salaris.
Het college van B en W heeft be
paald aan deze regeling mee te
doen. Dit in tegenstelling met de
staking van 19 juni. Deze onwet
tige vrije dag zal geen gevolgen
hebben.
Wethouder Van Dam verklaarde
gisteravond in de commissie on
derwijs dat voor deze maatregel
wel moest worden gekozen om
dat bij de laatste staking veel
leerkrachten van het voortgezet
onderwijs waren betrokken. En
in de wet op het voortgezet on
derwijs staat dat de leraar geen
bezoldiging ontvangt als hij het
opzettelijk nalaat zijn werkzaam
heden te verrichten. In de wat
oudere wet van het kleuter- en la-
lagj
)teil
m REIDEN Voor het Morskwartier en de Merenwijk alleen al is nog een slordige twee
triljoen gulden te besteden aan kunstwerken. Deze enorme hoeveelheid geld staat de
[emeente al jaren ter beschikking volgens de "percentageregeling" voor kunstopdrach-
rumfen.
traal
folgens deze percentageregeling
■fan een of twee procent van de
tosten van openbare nieuwbouw
re' f bouwrijp maken van grond ge-
jruikt worden voor kunstopdrach-
en. Dat kan een enorme brok
p verkgelegenheid betekenen voor
Leidse) kunstenaars, zeker nu er
log miljoenen opgepot blijken te
'en-itten.
eert
fe'ilet de miljoenen gebeurt al bijna
"ou"wee jaar zo goed als niets. De kun
stenaars wisten maar nauwelijks
loojjat dat geld "voor het oprapen"
De "kunst"-ambtenaren func
tioneerden niet. En de gemeentelij-
1 in.e "Commissie Kunstopdrachten"
vls1ie Burgemeester en Wethouders
"aou moeten adviseren over kunst-
r "Opdrachten heeft zichzelf al gerui-
ne tijd geleden opgeheven. De en-
YOPtele kunstopdracht die B en W
^r^lesalniettemin in het kader.van de
actyercentageregeling verlenen, ont-
]ua"rekt zich aan het oog der open-
!fn">aarheid.
;ter
keNa twee jaar wintérslaap breekt nu
^misschien de lente aan voor de
Ptï-Leidse) beroepskunstenaars.
iats)e Beroepsvereniging van Beel-
Jnsjende Kunstenaars (BBK) is on-
n" angs wakker geschrokken toen de
Itesloten besluiten om kunstwer-
:en te laten maken bij de BBK be-
:end werden. Tevens hebben en-
iele "kunsf'-ambtenaren de reor-
[anisatie-stormen die het stadhuis
neemaakt achter de rug en zijn
inds kort aan de slag gegaan met
le percentageregeling.
ïinnenkort verschijnt een ambte-
ijke discussienota met de titel:
Honderd percent kunst met be-
ïulp van de percentage-regeling
unstopdrachten"; "Verder bou-
yen aan woonomgeving". De nota
>evat voorstellen voor het toepas-
laar maken van de percentagere-
;eling. voor het instellen van een
ïieuwe veelzijdige "Commissie
Cunstopdrachten" en het instellen
éen fonds dat het geld uit aller-
potten (zoals de pot "plaatsing
beeldhouwwerken" en de res-
erende miljoenen van het Mors-
cwartier en de Merenwijk) zou
noeten bevatten. Naar verwach-
ing kan de nota binnen enkele
naanden in de gemeenteraad be-
ïandeld worden.
De wakkere Leidse kunstenaars
lie zich verenigd hebben in de
BBK, willen of liever eisen op dit
noment in een brief aan welzijns-
ivethouder Piet-Hein Bchoute
'openbaarheid" rondom de kunst
opdrachten en een "democratisch
benoemde" adviescommissie inza-
kunstqpdrachten.
esteaing
Na twee jaar stilzwijgen van B en
W. inslapen van kunstenaars en ge
schuif met ambtenaren, lijkt nu
dan eindelijk de tijd aangebroken
tenminste te praten over de be
steding van het opgepotte geld
kunstopdrachten.
In '78 werd overigens ook druk ge
praat over de regeling maar niets
gedaan; kon ook niets gedaan wor
den.
Een werkgroep van drie gemeente
raadsleden, vier Leidse kunste
nbaars en twee leden van de be
staande Commissie Kunstop
drachten studeerde in '78 op ma
nieren om deze Commissie Kunst-
opdrachten beter te doen functio
neren. Na twaalf bijeenkomsten
van de werkgroep produceerde
haar voorzitter, de huidige wethou
der Paul Bordewijk, begin '79 een
eindrapport. Het rapport pleitte
voor een veelzijdige samenstelling
van de Commissie Kunstopdrach
ten, een openbare inschrijving van
kunstenaars op een opdracht, en
een vergadering die "toegankelijk
is voor alle inzenders". Tijdens die
vergadering zou de opdracht ver
geven moeten worden aan de kun
stenaar die de meeste punten van
de commissieleden zou vergaren.
Over het rapport is na begin '79
niets meer gehoord.
De Commissie Kunstopdrachten
gaf er in juli '79 de brui aan "we
gens gebrek aan ambtelijke onder
steuning".
Ziekte
De "kunsf'-ambtenaren konden
het niet meer bij henen. Kunste
naars die begin '79 massaal inge
schreven hadden op een adverten
tie van de Commissie Kunstop
drachten hoorden enkele maanden
later dat hun inschrijving was ont
vangen maar dat "door ziekte van
de secretaresse van de Commissie
Kunstopdrachten grote vertraging
was ontstaan in de werkzaamhe
den in verband met de opdrachten.
U ontvangt zo spoedig mogelijk
nader bericht". De kunstenaars
hebben dat nader bericht nog
steeds niet gehad.
De advertentie riep kunstenaars op
in te schrijven op opdrachten voor
een totaal van 320.000 gulden,
waarvan bijna drie ton ten behoeve
van kunst in de Merenwijk. Het is
de laatste advertentie geweest in
het kader van de percentagerege
ling.
Leden van de ter ziele gegane
Commissie Kunstopdrachten be
geleidden later nog wel naar eer en
geweten de opdrachten die inge
volge de percentageregeling reeds
eerder verleend waren. De laatst
uitgevoerde opdracht was het TL-
buizenkunstwerk van K&O aan de
Hazewindsteeg; een opdracht van
50.000 gulden die de Amsterdamse
kunstenaar Matthijs van Dam in
juli '80, ruim driejaar na de adver
tentie voor de opdracht, kon vol
tooien.
Toch zijn er enkele
drachten in het kader van de per
centageregeling verstrekt maar die
zijn in volstrekte beslotenheid
door B. en W. verleend. Zoals de
opdrachten aan de kunstenaars
Harry Verdijk en Marinus Boezem
om het Stadsbouwhuis aan de Lan-
gegracht op te knappen. De eerste
opdracht geldt de belettering aan
de ingang, de ander geldt de aan
kleding van het Stadsbouwhuis-
plein met een kunstwerk. Of zoals
de opdracht aan Renate Vinken
om een schetsontwerp te maken
van een interieur-versiering in het
Heerenlogement.
Een derde besloten besluit kwam
de BBK ter ore; de opdracht aan de
Amsterdamse kunstenaars Koet
sier en Lixenberg om ieder een
ideëenschets te maken voor een
schilderkunstige bewerking van
de negen glazen garagedeuren van
de nieuwe brandweerkazerne aan
de Gooimeerlaan. Honorarium:
1000 gulden per schets.
De Leidse BBK-ers ontstaken in
woede: "Dit is sluikhandel. Het is
onmogelijk om onder de tafel op
drachten te geven. Openbaarheid
stond voorop in het rapport-"Bor-
dewijk". Aan het rapport is ook
door ons - bijna een jaar gewerkt:
dan mag het wel effect hebben. Wij
gunnen een collega best een op
dracht maar we willen wel weten
hoe die opdracht tot stand komt.
Voor zover ons bekend is voor het
project van de brandweerkazerne
geen openbare bekendmaking ver
schenen. Hierdoor is onder andere
aan Leidse beeldende kunstenaars
de mogelijkheid onthouden tot na
dere informatie en openbare in
schrijving".
Wil ae BBK de draad weer opne
men bij de stand van zaken van
twee jaar geleden, de gloednieuwe
ambtelijke nota legt een knoop in
die draad: voortborduren op het
verleden maar aanpassingen aan
veranderde omstandigheden zoals
"grotere behoefte aan ruimtelijke
vormgeving". De nota bevat een
"duidelijk" omschreven percenta
geregeling, een Commissie Kunst
opdrachten met de vakwethouder
als voorzitter (dat kan de cultuur
wethouder Schoute zijn of wethou
der Waal van ruimtelijke ordening)
en één fonds kunstopdrachten.
De nieuwe Commissie Kunstop
drachten zou behalve uit de vak
wethouder bestaan uit maximaal
zes "deskundigen", van wie twee
na overleg met de beroepsorgani
saties van kunstenaars en vier aan
te wijzen door B en W. "Deskundi
gen" op het gebied van beeldende
kunst, architectuur, stedebouw en
dergelijke. Ditmaal is uiteraard in
voldoende ambtelijke ondersteu
ning voorzien. De nota gaat ervan
uit dat na twee jaar stilstand er no
de "wat moet gebeuren". De dis
cussienota kan hiertoe als rich
tingaanwijzer dienen.
RENE VAN DER VELDEN
ger onderwijs komt deze bepa
ling (nog) niet voor.
Van Dam: "Negentien juni hebben
in Leiden geen mensen van het
voortgezet onderwijs meege
daan. Dus kan er gewoon tot uit
betaling worden overgegaan.
Een oktober hebben beide groe
peringen meegedaan en om nu
één lijn te trekken krijgen alle
leerkrachten die mee hebben ge
daan minder salaris".
Raadslid Van Dongen wilde pre
cies weten wat er bij het ministe
rie nu bekend is over de staking
in Leiden. Tot haar grote ontzet
ting zag zij in het colllegebesluit
staan dat er namen waren door
gegeven. Zij meende zich te her
inneren dat er enkele maanden
geleden in commissie onderwijs
was besloten dit niet te doen.
"We wilden het zelfs op een be
roepszaak aan laten komen als
minister Pais maatregelen zou
treffen", beet zij Van Dam toe.
Van Dam wilde daar niet van ho
ren. Hij zag in het namen doorge
ven geen kwaad. "Het was een
vraag van de minister en daar ge
ven wij gewoon gehoor aan. Voor
de staking van 1 oktober zijn al
leen getallen doorgegeven. De
minister vroeg ook niet meer",
was zijn laconieke antwoord.
Een kwade Van Dongen bitste
hem toe de notulen hier nauw
keurig op na te zullen lezen.
Goedhart weg
uit Leiden
LEIDEN - Het onroerend goed en
assurantiekantoor Goedhart gaat
uit Leiden verdwijnen. Volgens
directeur A. Goedhart niet van
wege een faillissement. "De zaak
ligt heel simpel. Het huurcon
tract voor het pand waarin we nu
zitten loopt af en de nieuwe
huurprijs kan ik niet betalen.
Omdat ik geen ander geschikt
pand in de stad kan vinden moe
ten we uit Leiden verdwijnen".
Het kantoor gaat z'n activiteiten
vanuit Rijnsaterwoude voortzet
ten. Directeur Goedhart: "Wij
zullen vanuit Rijnsaterwoude,
waar wij al een kantoor hebben,
ook op de Leidse markt actief
blijven".
Hoeveel personeelsleden er d,oor
de opheffing van het kantoor aan
de Steenschuur in Leiden op
straat komen te staan kon de
heer Goedhart nog niet zeggen.
"We gaan eerst eens rustig de za
ken op een rijtje zetten en daarna
zien we wel wat er precies moet
gebeuren".
door René van der Velden Jaap Visser
Propaganda
Drie flatwoningen aan het Van
Vollenhovenplein voor een
gezin met kantoor aan huis.
Dat is de gemeente te gortig.
Twee flats is mooi genoeg.
Een van de drie flatwoningen
moet eigenaar J. van Hagen
maar afstaan aan woningzoe
kenden.
Van Hagen is het er niet mee
eens. Jarenlang probeert hij
vordering van de flat te voor
komen. Gedeputeerde Staten
en de Raad van State geven
de gemeente echter gelijk.
De juridische middelen zijn uit
geput voor Van Hagen. Dan
maar met politieke pressie
proberen het zakelijk belang
te beschermen.
Mevrouw Van Hagen is tenslot
te niet voor niks voorzitter
van de propagandacommis-
sie van de VVD. Misschien
kan zij het met VVD—wet
houder Jos Fase wel op een
akkoordje gooien. Zo kun je
van een partijgenote in het
college nog wat profijt heb
ben.
Maar nee hoor, Fase kijkt wel
uit. "Dan heb je iemand in
het college en die wil niets
voor je doen", verzuchtte me
vrouw Van Hagen vorig jaar
in Den Haag.
Zij was wellicht wat emotio
neel in dat deftige gebouw
van de Raad van State. De
verdediger van haar zaak,
rechtenstudent Frans van
Schaik, kon de Staatsraad
echter evenmin overtuigen.
De Raad van State gaf de ge
meente groot gelijk.
Afgelopen vrijdag liet me
vrouw Van Hagen haar emo
ties opnieuw de vrije loop.
Via de telex berichtte zij:
"Opnieuw een bedrijf naar de
knoppen in Leiden. Wethou
der Fase helpt bedrijf om
zeep. Leuk voor de VVD".
Amper haalde deze telex de
krant of de liberale jongeren
vereniging, de JOVD, ver
stuurde een persverklaring:
"Wij zijn ook van mening dat
het vorderen van leegstaande
woningen gerechtvaardigd
is. Echter het opofferen van
economisch gezonde bedrij
ven (zoals het importbedrijfje
van Van Hagen) mag juri
disch juist zijn, maatschappe
lijk is het volkomen onaan
vaardbaar".
De zoon des huizes. Leo van
Hagen, kennen we die niet
als "hoofdredacteur" van het
JOVD-blad.... En de pers
verklaring van de JOVD.
Door wie is die ondertekend?
Door rechtenstudent Frans
van Schaik, de verdediger
van de particuliere belangen
van Van Hagen.
Een en ander mag juridisch
juist zijn, maar maatschappe
lijk aanvaardbaar?
Niks te zien
De noodstroom-aggregaten in
het Academisch Ziekenhuis
werken nu dan echt zoals het
hoort. De normale stroom
voorziening viel gistermor
gen opnieuw uit. Niets aan de
hand. Automatisch namen de
noodstroom-aggregaten de
taak van de hoofdstroom
over. Even een lichte flikke
ring van de verlichting; dat
was alles wat er te merken
Hoe anders was dat bijna twee
maanden geleden, tijdens het
bezoekuur, zaterdagavond
zes december. Er was
stroomstoring. Maar de nood
stroom-aggregaten weiger
den dienst. Een groot deel
van het riekenhuiscomplex.
met zeer kwetsbare afdelin
gen zoals "beademing" en
"hartbewaking", zat zonder
elektriciteit.
Paniek in de tent. Pas na tien
minuten, soms na twintig mi
nuten of zelfs na een half uur
was er weer stroom. Mensen
van de technische dienst
konden de opwek-eenheden
stroom weer starten door een
serie knoppen in te drukken.
De eigen brandweer van het
ziekenhuis stond reeds klaar
om haar generatoren aan te
sluiten op de meest kwetsba
re afdelingen. Maar het onge
luk liep goed af; er waren
geen ernstige gevolgen voor
de patiënten.
De technische dienst van het
ziekenhuis peinsde zich ver
volgens suf over de oorzaken
van het ongeval. De leveran
cier van de nood-aggregaten,
Holec, werd ingeschakeld.
De technici "doken" de
nood-installatie in. Alle func
ties werden getest. Zonder
resultaat; althans alles werk
te naar behoren.
De mensen van Holec wilden
met het onderzoek stoppen:
"Niks aan de hand. niks te
zien". Maar de technische
dienst van het ziekenhuis
hield vol dat de oorzaak koste
wat kost opgespoord moest
worden.
Ten lange leste kwam het man
co eruit. De nood-installaties
reageren na het uitvallen van
de normale stroom na een
halve seconde. Zij hebben
maximaal zes seconden no
dig om warm te starten. Als
de normale stroom echter na
bijvoorbeeld vier seconden
weer normaal functioneert,
dan stoppen de noodaggrega-
ten het startproces, zonder
weer terug te schakelen op de
normale stroom.
De noodinstallatie is erop geba
seerd dat de normale stroom
voorziening die weer "in
komt" het steeds wint van de
in werking zijnde noodvoor
ziening. Maar Holec is er
steeds van uitgegaan dat de
normale stroomstoring altijd
langer duurt dan zes secon
den. Een verkeerd uitgangs
punt, zo blijkt.
De storing van het openbare
net op zes december blijkt
precies vier seconden ge
duurd te hebben
De noodinstallatie is onlangs
aangepast. Er is een tijd-re-
lais opgezet, dat aftast of het
openbaar lichtnet weer terug
komt en dat het terugkomen
ervan vertraagt. Als de nood-
installaties warm gedraaid
zijn na maximaal zes se
conden - dan schakelen zij
automatisch over op het
lichtnet als dat weer normaal
functioneert.
De noodinstallatie uitgerust
met het tijdrelais is uitgetest.
Dat heeft het ziekenhuis ge
weten. De nood-aggregaten
voorzien de meest kwetsbare
afdelingen namelijk het eerst
van stroom. Minder kwetsba
re afdelingen zoals de admi
nistratie kunnen een tiental
minuten verstoken blijven
van stroom. En zo kan het ge
beuren dat iemand in een lift
een aantal minuten geen kant
meer uit kon.
De test is gelukt. Een ongeluk
zoals op zes december is
voortaan uitgesloten, menen
de technici.
