OPZIJ
Xerox ontslaat 500 man
Schippers stellen datum
marktberichten
Vakbonden nemen onderzoeksbureau in de arm
Betaling "bon" per giro
Reagan bezuinigt:
"pottenkij kerij op
beurzen aan banden
)ONDERDAG 29 JANUARI 1981
ECONOMIE
PAGINA 23
9 Brandstofbesparing
Iet Groenekanse (prov.Utrecht)
bedrijf Landi den Hartog BV
heeft een apparaat uitgevonden,
dat bij toepassing op auto's die op
LPG rijden, zorgt voor een brand
stofbesparing van 10 procent. De
uitvinding kan bij verdere ont
wikkeling geschikt worden ge
maakt voor toepassing op benzi
ne- en alcoholmotoren, waardoor
een brandstofbesparing van 24
procent kan worden bereikt. De
verkoopleider van Landi den
Hartog, Th. Sinnigen deelde dit
gistermiddag mee. Het bedrijf
brengt zijn vinding nog dit jaar in
de handel.
G Directeur Times
Gerald Long, directeur van het
persbureau Reuter, heeft ver
klaard directeur van Times te
worden als de nieuwe eigenaar
daarvan, Rupert Murdoch, aan
vaardbare eisen stelt voor het di
recteurschap. Murdoch neemt de
Times, de Sunday Times en drie
supplementen over van de Cana
dese Thomson Organisation, als
de vakbonden akkoord gaan. De
Britse regering heeft al inge
stemd met de verkoop van Times.
Long is 33 jaar verbonden aan
Reuter.
vjvieeskeuringstarieven
Het produktschap voor vee en vlees
acht het niet onmogelijk, dat er
uit de slachterijsector "ongewen
ste" acties komen als reactie op
de verhoging van de vleeskeu
ringstarieven met vijf procent,
die op 1 januari is ingegaan.
jDe voorzitter van het produkt
schap, Ir.Meijer, heeft dit aan de
Tweede Kamer geschreven.
t'jDe slachterijen, zo blijkt uit zijn
brief, zijn vertoornd omdat voor
hen de keuringskosten omhoog
gaan, terwijl het keuren van voor
export bestemde levende var
kens juist dertig procent goedko
per is geworden.
Vuilwerktoeslag
Tussen de samenwerkende bonden
van overheidspersoneel en de ge-
1 meente Rotterdam is verschil van
mening antstaan over een in te
voeren vergoedingsregeling voor
I zwaar, vuil en onaangenaam
j werk. De bonden zeggen dat Rot
terdam niet bereid is om een rege
ling te treffen voor dit werk om
dat de financiering nog niet rond
EG en Japan
Gisteren zijn in Tokio besprekin
gen tussen vertegenwoordigers
van de Europese Gemeenschap
en Japan begonnen over de ver
schillen van mening ten aanzien
van de Japanse export naar de
EG.
Bij de besprekingen, die twee da-
I gen zullen duren, zal de toekom
stige ontwikkeling van de Japan
se auto-export centraal staan. Ja
pan exporteerde vorig jaar het re
cordaantal van 5,9 miljoen auto's,
30,9 procent meer dan in 1979.
Hoewel de Verenigde Staten met
2,4 miljoen stuks de grootste af
zetmarkt blijven, is het tekenend
voor de situatie dat de export
naar West-Duitsland vorig jaar
het snelst gegroeid is, en wel met
39,4 procent.
Stagnaties luchtver
keer
In het luchtverkeer tussen Neder
land en Spanje hebben zich giste
ren stagnaties voorgedaan als ge
volg van de stiptheidsactie van de
Spaanse luchtverkeerleiders. De
KLM heeft een retourvlucht naar
Barcelona en een naar Lissabon
moeten annuleren, terwijl de lijn-
vlucht Amsterdam-Nice-Palma
de Majorca niet verder ging dan
Nice.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling, datum 28 januari.
Waspeen Al-perkist 19-22, Aii 9-15,70.
Reddingsactie
voor bedreigd
Asselbergs
BERGEN OP ZOOM (ANP) - Er
is vrij spontaan een reddings
actie op gang gekomen voor
het op de rand van de afgrond
wankelende ijzergieterij As
selbergs in Bergen op Zoom.
Wat is begonnen met een
verontrust telefoontje uit
Vlaardingen of het niet moge
lijk zou zijn, het bedrijf te red
den uit zijn ergste nood door
1,5 min bijeen te brengen via
bijdragen van 1000 per per
soon of per instelling, is uitge
groeid tot een actie, waarbij
op basis van 'no cure, no pay'
iedereen die dat wil kan po
gen mee te helpen het bedrijf
aan de goede kant van de
streep te houden. Mislukt de
actie, dan krijgt iedereen die
meegedaan heeft zijn geld te
rug.
"Binnen zes weken reactie Smit-Kroes"
ROTTERDAM (ANP) - Als staats
secretaris Smit-Kroes van ver
keer en waterstaat niet binnen
zes weken met een antwoord op
de eisen van de binnenschippers
komt, zal er zeker een nieuwe
"harde actie" van de schippers
komen.
Dit bleek gisteren in Rotterdam,
waar de voorzitter van de Organi
satie voor Nederlandse Schip
pers (ONS) zo'n 300 schippers
toesprak. Volgens voorzitter Van
Rosmalen moet het "dreigen met
acties", zoals blokkades van vaar
wegen, voldoende zijn voor de
staatssecretaris om aan de eisen
van de binnenschippers tege
moet te komen. "Want niemand
is nu vóór acties", aldus Van Ros
malen.
Op de beurs werd de vijfde van zes
peilingen van de schippersbon-
den ONS en ASV (Algemene
Schippersvereniging) onder bin
nenschippers gehouden ten aan
zien van het eisenpakket van in
middels vijftien punten. Uitbrei
ding van het systeem van evenre
dige vrachtverdeling via de
schippersbeurs is daarvan het be
langrijkste punt. Momenteel
blijft het belangrijkste vervoer-
spakket voor de binnenvaart -
zand en grind - grotendeels bui
ten de beurs.
Uit de bijeenkomsten is gebleken
dat de overgrote meerderheid
van de aanwezige schippers ach
ter het eisenpakket staat. Morgen
zal daarom een actiecomité sa
mengesteld worden die dat pak
ket aan de staatssecretaris moet
aanbieden, omdat de schippers
vinden dat zij op korte termijn
aan die eisen moet en kan tege
moetkomen.
De binnenschippers van ONS en
ASV (1800 van de 4500 binnen
schippers vertegenwoordigend
en daarmee het belangrijkste
blok) hebben juist dit tijdstip ge
kozen in verband met de nade
rende verkiezingen. Zij vinden
dat er de afgelopen jaren niets is
bereikt voor de binnenvaart en
een belangrijke eis - uitbreiding
van de evenredige vrachtverde
ling - uitgehold is. 'Met een nieu
we staatssecretaris kunnen we
weer van voren af aan beginnen',
aldus van Rosmalen, 'Deze
staatssecretaris heeft ons belof
ten gedaan en die zal ze moeten
nakomen'.
VENRAY (GPD, ANP) - Bij
het Limburgse bedrijf
Rank Xerox (producent
van kopieermachines) zul
len van de 2600 werkne
mers meer dan 400' wor
den ontslagen. Bovendien
zal door "natuurlijk ver
loop" het aantal arbeids
plaatsen nog eens met 115
dalen.
De directie van Rank Xerox heeft
dit gisteren aan de vakbonden en
de ondernemingsraad van het
bedrijf laten weten. Het bedrijf is
volledig in handen van buiten
landse (Amerikaanse en Engelse)
eigenaars. De ontslagen vallen,
terwijl het bedrijf de afgelopen
jaren nog prima resulaten boek
te.
De vakbonden (Industriebonden
FNV en CNV en Unie BLHP) en
de ondernemingsraad weigeren
met de ontslagen akkoord te
gaan. Zij hebben een onafhanke
lijk onderzoeksbureau in de arm
genomen. Dat moet gaan uitzoe
ken hoe de zaken er bij Rank Xe
rox voorstaan. Totdat het bureau
verslag uitgebracht heeft zal er
bij Rank Xerox nog niemand
worden ontslagen. De directie
heeft dat aan vakbonden en on
dernemingsraad toegezegd. Het
bureau heeft zes weken de tijd
om verslag uit te brengen.
Ook wil de directie het onder
zoeksbureau "alle informatie"
verschaffen. De markt voor ko
pieermachines zou volgens haar
behoorlijk zijn ingezakt door im
porten van kopieermachines uit
Japan. De plannen voor het mas
sa-ontslag komen echter harder
aan dan de vakbonden verwacht
ten. "De directie ziet een bui han
gen en wil alvast tot reorganisa
tie overgaan. Maar dat lijkt ons al
te voortvarend. De acute nood
zaak tot ontslagen is niet aange
toond", aldus secretaris H. van
Eijk van de Unie BLHP.
Van Eijk zei gsiteren dat de vak
bonden de directie "al lang ge
waarschuwd hebben" dat Rank
Xerox achterop dreigde te raken.
Japanse producenten zijn ver
vooruit met hun technieken,
werken efficiënter en leveren te
gen een lagere prijs een beter
produkt, aldus van Eijk.
De directie gaat er niet van uit, dat
het de hele produktie van Rank
uiteindelijk uit Venray zal ver
dwijnen. Bij Rank werken nogal
wat oudere mensen, een zestigtal
werknemers is zelfs ouder dan
57. De vakbonden hebben daar
om laten extra gehecht te zijn
aan behoud van de werkgelegen
heid bij het bedrijf.
DAF-TRUCKS - Er is een oplos
sing in zicht voor het conflict tus
sen de industriebond FNV en Da-
f-trucks BV in Eindhoven over
de uitbetaling van 75 gulden per
kwartaal als een soort hindertoe-
slag dat bleek gistermorgen na af
loop van een periodiek overleg
tussen de bonden en het bedrijf.
AMSTERDAM (ANP) - Ongeveer 1200 werknemers van de met sluiting bedreigde Ford-fabriek in Amsterdam
hebben gistermiddag een demonstratieve optocht door de hoofdstad gehouden. Op het stadhuis boden zij burge
meester Polak een petitie aan.
AMSTERDAM (GPD) - De ruim
1700 personeelsleden van de met
sluiting bedreigde Ford-fabriek
in Amsterdam hebben gistermid
dag het werk neergelegd voor een
demonstratie. Na een bijeen
komst in gebouw Marcanti trok
ken de 1000 arbeiders naar het
stadhuis, waar een petitie werd
aangeboden. Een groot aantal an
dere Ford-werknemers ging
pamfletten uitdelen op de zes
Amsterdamse dagmarkten. De
directie van Ford noemt de werk
onderbreking contractbreuk en
zal geen loon uitbetalen voor de
Ford-personeel
demonstreert
tegen sluiting
niet-gewerkte middag.
Vanwege de grote verliezen die vo
rig jaar werden geleden (76 mil
joen gulden) en het te verwachten
verlies voor het komende jaar
(naar schatting 50 miljoen), over
weegt de Ford-directie de Am
sterdamse vestiging te sluiten. In
deze fabriek worden voorname
lijk Ford Transit-busjes en de
TYans Continental-vrachtwagen
gemaakt, die lijden onder de con
currentie met de goedkopere Ja
panse merken. De directie van
het autoconcern zegt echter nog
te zoeken naar alternatieven.
De gemeente Amsterdam en de In
dustriebond FNV zullen 20 fe
bruari een gesprek hebben met
Ford, waarbij alle partijen plan
nen overleggeij om de Ford
vestiging van de ondergang te
redden.
Topjaar voor
verkoop van
olie en vet
DEN HAAG - Het vorig jaar
was een topjaar voor de Ne
derlandse oliën-en vettensec-
tor. De Nederlanders aten iets
meer vet dan in 1979. Dit zei
voorzitter J. Pasman van het
Produktschap voor Margari
ne, Vetten en Oliën vandaag
in zijn jaarrede. Hij vindt deze
ontwikkeling opmerkelijk te
midden van de vele sombere
berichten over de Nederland
se economie.
De invoer van oliën en vetten
steeg vorig jaar tot ruim 1,1
miljoen ton. Op vetbasis werd
verder nog 740.000 ton olie
houdende grondstoffen inge
voerd. De uitvoer steeg met
bijna 5 procent.
ARNHEM (ANP) - De
van Gelderland, een deel van de
Zuidelijke IJsselmeerpolders en
de gemeente Veenendaal kunnen
met ingang van 1 februari bekeu
ringen ook thuis per giro of bank
betalen. Né( een overtreding heb
ben zij daar een week de tijd voor.
Het gaat om een proef, die is aange
kaart door de politie in Epe (Gel
derland). In die gemeente is het
giraal betalen van bekeuringen
(officieel: politie-transacties) tot
tevredenheid van de plaatselijke
politie al enige tijd mogelijk.
De politie in Gelderland hoopt met
deze uitbreiding van de beta
lingsmogelijkheden voor bekeu
ringen flinke tijdwinst te boeken.
Zo kan meer politiepersoneel
worden ingezet voor andere doe
len. De politie verwacht ook, dat
meer bekeurde burgers bij de po
litie zelf zullen betalen.
De huidige toestand is, dat iemand.
die een bekeuring heeft gekre
gen, deze kan betalen aan de hem
of haar bekeurende politieman
of, binnen 24 uur, op het politie
bureau. Dit systeem werkt slecht:
veel mensen hebben of te weinig
geld bij zich en geen tijd om naar
het bureau te gaan.
In die gevallen wordt automatisch
proces-verbaal opgemaakt,
waarna de officier van justitie
moet zien het geld binnen te krij
gen. Deze stuurt in de meeste ge
vallen een accept-girokaart. De
ze mogelijkheid blijft in het
proefgebied normaal bestaan.
De nieuwe betalingswijze acht de
politie in Gelderland ook een ver
ruiming van de service aan het
publiek. Op de bonnen staan alle
gegevens, die het publiek nodig
heeft: een omschrijving van de
overtreding, het te betalen be
drag, het gironummer van de po
litie en het betalingsnummer van
de bekeuring.
In zijn streven de ondernemers tegemoet te komen èn op de over
heidsuitgaven te bezuinigen, zal de kersverse Amerikaanse presi
dent Reagan waarschijnlijk) zijn eerste aanval richten op de Secu
rities and Exchange Commission, de SEC, dat is de overheidsinstel
ling die toezicht houdt op de effectenbeurzen in de Verenigde Staten.
Dit hebben adviseurs hem in ieder geval voorgezegd, zoals de Wall
Street Journal een week geleden onthulde. Deze krant wist de hand
te leggen op een rapport van die adviseurs. De bedoeling is het
budget van de SEC te verlagen en de staf te verkleinen. Voorts zou de
SEC minder ruchtbaarheid moeten geven aan haar onderzoeken en
meer zaken voor de rechter moeten brengen in plaats van ze zelf af te
handelen.
De Securities and Exchange Commission is ingesteld bij de Securi
ties Act van 1934, als gevolg van de beurscrisis van 1929 en wat
daarna geschiedde. Volgens deze beurswet moeten maatschappijen
waarvan de aandelen ter beurze worden verhandeld, uitvoerige
informatie verschaffen over hun financiële positie en over de gang
van zaken in hun ondememingfenAlle beursfondsen moeten zijn
ingeschreven bij de SEC, die toezicht houdt op de naleving van de
voorschriften. Tot die voorschriften behoren ook regels voor de in
houd van een prospectus.
De SEC kan voorts veranderingen in de reglementen van de effec-
tenbeuzen in de VS, die particuliere organisaties zijn, voorschrij
ven indien dit in het belang van het publiek is. De overheid geeft
richtlijnen voor de controle op en de regulering van de kredietverle
ning ten behoeve van de effectenhandel. Hierop ziet volgens de wet
uit 1934 de Federal Reserve Board toe, het bestuur van het Ameri
kaanse systeem van centrale banken.
De SEC heeft haar zetel in Washington met negen bijkantoren el
ders. De voorzitter van de SEC, ofwel de „beurscommissie", wordt
benoemd door de president van de VS. De huidige functionaris,
Harold Williams, treedt op 1 maart af. Reagan heeft dan dus de
kans een man van zijn keuze op deze belangrijke plaats te zetten.
Als kandidaat geldt een van de adviseurs die het rapport over de
beurscommissie samenstelden, Daniel Piliero, een goede vriend van
de man die Reagans verkiezingscampagne leidde, William Casey,
zelf voorgedragen als directeur van de befaamde CIA. De SEC heeft
uiteraard ook een directeur, nu (nog) Stanley Sporkin.
Veel ondernemers kunnen het bloed van Sporkin wel drinken. Hij
heeft met groot talent en veel ijver menige omkoperij en evenveel
dubieuze fusies ontmaskerd. Het was de SEC die het geruchtmaken
de Lockheed-schandaal, dat tot in ons land gevolgen had, uitdiep-
Het is duidelijk dat dit werk, het onderzoeken van de ernstige
delicten, waarvoor bij de SEC een aparte afdeling bestaat, in zo
groot mogelijke openheid moet geschieden, al is dat voor de betrok
kenen hoogst onaangenaam. Reagan wil de openheid dus terug
dringen. Hij wil bovendien de staf die het onderzoek leidt qua
mankracht kortwieken. Het totale personeelsbestand van de SEC
zou terug moeten van 2100 man en vrouw tot 1250. De begroting van
de SEC zou met 30 procent omlaag moeten. De volksvertegenwoordi
ging stelt overigens de begroting vast. Reagan wil verder de macht
van het hoofdkantoor wat verleggen naar de bijkantoren. De regio
nale kantoren krijgeri er echter geen man en geen dollarcent meer
bij.
Zoals gezegd, wil de president dat meer zaken worden voorgelegd
aan de rechter. Dit heeft de schijn van een versterking van de
openbaarheid van ontdekte kwalijke praktijken. Het betekent ech
ter dat de SEC zelf minder in het gareel kan (terugIbrengen, op
vreedzame wijze. Haar macht - waarvan een preventie uitgaat -
wordt dus kleiner en het is nog maar de vraag wat de rechter, d.w.z.
de officier van justitie, met een aangebrachte zaak doet: een milde
eis stellen of de zaak voorwaardelijkseponeren.
In het rapport - waarin wel de reputatie van integriteit en efficien
cy van de SEC wordt erkend - wordt voor deze wijziging een op
zichzelf aardig argument aangevoerd: doordat de SEC nu zelf de
grote zaken afhandelt, kan het weinig doen aan de kleinere. In de
nieuwe opzet zouden dus de kleinere affaires meer worden ontdekt.
Volgens het rapport besteedt de SEC te veel aandacht aan de be
scherming van de beleggers en richt ze zich te weinig op het wegwer
ken van de belemmeringen voor de toevloed van nieuw kapitaal
naar de effectenbeurzen.
De Amerikaanse ondernemers zal vti het algemeen alles als muziek
in de oren klinken. Het is een bewijs dat het Reagan ernst is met de
belofte dat zijn regering minder lasten en meer lusten voor het
bedrijfsleven zal brengen. Geen pottenkijkerij!
De SEC is nu een macht die een andere macht - die van het bedrijfs
leven - in de gaten en daarmee in evenwicht houdt. Dat is een goede
zaak, want een ongecontroleerde macht kan niet alleen worden
gebruikt, maar ook misbruikt.
Het Amerikaanse effectenbeurswezen bestaat met alleen uit Wall
Street, dat is de New York Stock Exchange (NYSE). New York heeft
een tweede effectenbeurs: de American Stock Exchange (voor fond
sen die nog niet rijp zijn voor notering m Wall Street: de ASE is
voorts ae belangrijkste beurs voor buitenlandse effecten). Verder
zijn er elders in de VS nog 15 effectenbeurzen.
10,90
277,00
68,00
DONDERDAG 29 JANUARI 1981
ACTIEVE
AANDELEN
BINNENLANDSE
AANDELEN
Dorp en Co.
Duiker App
F.MBA
SS"
58»
SS0 S-
Schev. Espl.
70,00f
1270,00d
Smit Intern
Telegrul
Textiel TW
Tilb. Hyp bk
39^60
132.00
l'bbink
88.50?
SS
ï;r::;rL,
25.30
a ss
We£nVrmc fert
ï;rn(
Wijk en Her
ï«5o
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Oppenheimer
ïErïa?
GOUD EN ZILVEK
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM! ANP) - Nadat Gist-
Brocades gisteren in de middagu
ren, na een bekendmaking van
Koninklijke - Shell tijdens een
aandeelhoudersvergadering, dal
zij geen plannen heeft tot ov<
ming van Gist, flink was terugge
lopen heeft laatstgenoemd
cern vandaag op de beurs de op
Na de daling van gisteren per sal
do van 57,50 tot 54,60, steeg
de koers tot rond l et middaguur
weer tot rede 56,50.
Het Damrak was evenals Wall
Street overwegend zwakker ge
stemd. Koninklijke Olie zakte
snel 2,70 tot 209.40. Unilever
was rond twaalf uur veertig cent
lager op 129,40, Akzo dertig
cent op 16,10 en ook KLM
stond na een beter begin al spoe
dig op een licht verlies. Ook
Philips moesten
enig terrein prijsgeven.