Je mag het publiek
niet onderschatten
Museumdirecteur Pierre Janssen:
ZATERDAG 17 JANUARI 1981
Pierre Janssen, nu 54, begon als
journalist bij het Vrije Volk.
Door de opvallende manier
waarop hij als directeur van
het Stedelijk Museum van
Schiedam optrad werd zijn
naam tot ver buiten de gren
zen van die stad bekend. Lan
delijke faam kreeg hij door
de televisieprogramma's
„Kunstgrepen" die hij gedu
rende dertien jaar samen
met Leen Timp maakte.
Nooit eerder werd een tv-
programma over kunst zo in
tensief bekeken en zo hoog
gewaardeerd. Na Schiedam
was Janssen vier jaar direc
teur van een academie voor
beeldende kunsten.
In 1969 vertrok hij naar Arn
hem om daar directeur van
het Arnhems Museum te
worden. Een dezer dagen
maakte hij bekend daar in
1982 een punt achter te wil
len zetten.
Pierre Janssen: 'Museumdirecteuren zijn teveel bezig met beheren
ARNHEM (GPD) - Nog niet
zo lang geleden liet Pierre
Janssen, directeur van het
Arnhems Museum, weten
dat hij het per 1 september
1982 voor gezien houdt.
Nederlands bekendste
'museumdirecteur wil wel
.eens wat anders. Wat, dat
'is de vraag, want een ande
re baan heeft hij niet.
Ideeën over een aantal din
gen die. hij na die datum
'wil gaan doen heeft hij
.echter volop.
Vrijwel op hetzelfde moment dat
Janssen zijn vertrek aankondig
de. liet hij zijn nota ..bezoeken be
cijferd beschouwd'' verschijnen.
,s een uiterst boeiend geschre
den verhaal waarin hij helder
analyseert wat de oorzaken voor
die terugloop zijn. Geruchten uit
het museum wereldje dat er een re
latie zou bestaan tussen de nota
en zijn opstappen doet hij af met
kletskoek en achterklap".
Nota en vertrek: redenen genoeg o
met Pierre Janssen eens wat voc
en achteruit te kijken
\iijks origineel uui uij nu ut
vertrek heeft aangekondigd.
„Ik ben van mening datje als direc
teur van een instelling als deze.
die nou niet zo verschrikkelijk
groot is. een keus moet doen. Als
je hier tot je pensioen blijft moet
je je heel goed realiseren datje dit
instituut vrijwel aan je vast bakt.
Dan wordt dit het museum van
Janssen. Dat wil ik niet. Dat heb
ik in Schiedam niet gewild, op de
kunstacademie in Rotterdam
waar ik directeur was niet. en nu
ook niet. Aan de andere kant is
het ook zo dat ik jarenlang in dit
museum heb gehold en gedraald
en een aantal taken heb uitge
voerd. En dan wil je wel eens een
nieuwe wending aan je leven ge-
Concrete plannen om die „nieuwe
.-. wending" vorm te geven zegt hij
.nog niet te hebben, maar in elk
"geval wil hij „op z'n minst één
- goed boek schrijven". Hij voegt
er aan toe er absoluut niet tegen
op te zien om weer als manager.
Ni docent of adviseur te gaan optre-
2 den: ..allemaal dingen die ik al
eerder in m'n leven heb gedaan-
-.Vanzelfsprekend is Janssens be-
v leid gebaseerd op ideeën over
kunst. Hoe zien die er uit?
^Ik wil daar niet filosofisch op in-
gaan maar wel praktisch op ant-
woorden. Voor mij is kunst een
vorm van menselijke vindingrijk
heid en een vorm van overleven.
Daar zijn mensen altijd mee bezig
een aspect van die vindingrijk
heid. Daarom is het zo prettig dat
je in mijn museum tegelijkertijd
historische, archeologisch en
kunstnijverheidsvoorwerpen
kunt zien. En daarnaast schilde
rijen. prenten en loto s, en techni
sche dingen. Ik begrijp wel dat er
typische kunstmusea zijn. maar
mijn ideaal is altijd anders ge
weest. Afgelopen zomer heb ik de
tentoonstelling „Beelden uit het
heelal" gemaakt, een paar jaar ge
leden liet ik de resultaten zien
van foto's die met de vaster-
elektronenmicroskoop zijn ge
maakt en nu staan we weer op het
punt om een tentoonstelling te
gaan maken over alle vormen van
wetenschappelijke fotografie.
Dat vind ik allemaal aspecten van
die vindingrijkheid die ook in de
kunst spreken. Op dit gebied heb
ik nog hele andere dromen ge
had. maar dat kon bijvoorbeeld
niet vanwege geld. de ruimte, of
gebrek aan deskundigheid"
vol met afspraken, post. een ka
pot dak. de elektriciteit, de blik-
semaflciding. personeelsproble
men en daarnaast het rondleiden
van groepen. Als je dan 's avonds
ook nog moet lezen en eigenlijk
frisse ideeën moet hebben... dat
hou je niet vol. dan pleeg je voort
durend roofbouw op je zelf. Ik be
klaag me daar niet o\
vind het wel jammer'
Rondleiden, uitleggen. Het is iets
dat altijd bij Pierre Janssen heeft
gehoord. Lang voordat het woord
kunsteducatie was bedacht, had
hij in Schiedam op dat gebied al
een reputatie. Hoe kijkt hij
tegen de ontwikkeling van pak
weg de laatste tien. vijftien jaar
waarin kunstsociologen op alle
mogelijke manieren theorieen
hebben ontwikkeld en projecten
hebben bedacht om kunst en pu
bliek dichter bij elkaar te brenge-
Beheer
- In het Arnhemse Museum is de
afgelopen jaren veel gelukt, maar
wat is er nu niet gelukt?
„Ik had het ontzettend leuk gevon
den om echt op een briljante ma
nier handreikingen te realiseren
met audio-visuele hulpmiddelen.
Ik weet daar erg veel van. er kan
zoveel meer dan alleen maar dia-
programmaaljes. waar ik overi
gens ooit als eerste mee ben be
gonnen. of de treurige videoban
den die je zoveel ziet. Je zou op
één bepaalde afdeling de bezoe
ker zelf de gelegenheid moeten
geven om informatie te vragen.
Via beeld en geluid, die technie
ken zijn er. Ik ben nu bezig, en dat
maak ik absoluut af. aan een nieu-
wc opstelling van de historische
afdeling. En op die plek in het
museum zal het toch gebeuren:
daar komt een plaats waar de be
zoeker om informatie kan vragen
en die ook krijgt".
„Iels anders wat hier niet helemaal
is gelukt, is dat ik mezelf niet heb
kunnen bevrijden van de druk
van hel beheer. Een museumdi
recteur tegenwoordig is beslist
niet meer wat mijn broer ooit wel
eerio ironisch tegen een vriend
zei: ..Die broer van mij die heeft
een baan... zit de hele dag in een
kamer naar mooie zilveren din
gen te kijken". Een museumdi
recteur van een middelgrote in
stelling als deze is te veel bezig
met beheren en managen. Dat on
derdrukt je creativiteit wel een
beetje. Ik geloof dat je directeu
ren. die je per slot toch vraagt om
hun ideeën, wat begeleiding
moet geven. Ik zit een hele dag
Respect
„Dit onderwerp is voor mij
werkelijk een „toppic". Jaren ge
leden, zelfs voordat ik
seum werkte, betoogde ik al bij
psychologen-vrienden: Jullie we
ten niet hoe mense
schilderij kijken, dat is nog nooit
serieus onderzocht. Ik heb er
toen al op aangedrongen dal
zoiets gebeurde. Daar blijkt uit
dat ik tegen theorie en weten
schap niets heb. maar ik heb wel
zeer teleurstellende ervaringen.
Toch wel zeker vier keer heb ik
hier groepen uil universiteiten
gehad die wilden onderzoeken
hoe we het doen.
Middagen lang heb ik met die
sen zitten praten ovei
waarop zo'n onderzoek opgezet
kon worden. Resultaat: ik hoorde
daarna nooit meer iets van ze. Dal
betekent nu dat ik aan zoiets niet
„Kijk eens hier. ik vind het heel
goed dat publiek wordt onder
zocht. dat methodes worden on
derzocht. maar de kern zal toch
moetën komen uil degenen die
het doen. En die mensen moeten
vooral respect hebben voor het
publiek. Als er ook maar een ge-
dachtetje in ze sluimert van daar
komen die dommerikken weer
en ik zal ze wel eens eventjes
riedeltje voor draaien, dan wordt
het verschrikkelijk. Je mag pu
bliek nimmer onderschatten
want iedereen die in het museum
komt, ook al is hij er nooit eerder
geweest, heeft al een museum
van binnen bij zich Dat moet je
weten, daar moetje rekening mee
houden. En dat is iets wat ik niet
aan iedere museum-educator op
merk. Dat is punt één en punt
twee is datje het fijn moet vinden
om met mensen ie praten en je
moet van je onderwerp wel pap
lusten".
Mathilde 16 v Rotterdam nr Fii
Norstar 16 v Rotterdam nr Hul
Rio Frio 15 20 ono Kaap Hal
Nai
KLEINE VAART
jMbert-V 15 v Rol
•Andries 16 te Dordrecht
;Amanda Smits 16 280 n Cristobal nr Port
«Alma
•Anny Danielsen 15 t.a. Benghazi
Atlantic Sun 15 t.a Kaap Passaro nr Tri-
-poli
"Dutch Spirit 15 te Rotterdam
Elisabeth Broere 16 v Rotterdam nr Le
ntf-ike 15 140 w Benghazi nr Gibralta:
Svlvia Alpha 19
Sylvia Beta 19 te Blvth verw
Svlvia Delta 17 te Nordenharr
Sylvia Epsilon 19 te Kopenha
Svlvia Gamma 19 te St Malo -
Viscount 16 v Rotterdam nr i
Yolanda 16 te Rotterdam
GROTE VAART
Adara 15 te Santos
Alphacci
Am stel rr
Coral Maeandra 15
"Ik zal je pakken
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiènt).
Dione 15 v Le Havre nr Sullom t
Docklilt-1 15 v Durban nr Dakar
Flevoland 15 190 z Rccilë nr Har
Incotrans Speed 15 v Long Be
Oakland
Incotrans Spirit 15 v Le Havre r
Kennemerland 15 v Belem nr A
Nedlloyd Dejima 15 te Gothenburg
Nedlloyd Delft 16 te Singapore
Nedlloyd Kimberlev 15 v Port Elizabeth
NedllovdNagoya 15 45ftnw Fortaleza nr
1 Ros
lale;
Nedlloj
werpen
Nedllovd Streefkerk 15 v Sirmapoi
Hongkong
Nedllovd Waalekerk 16 te Suez
Polydorus 16 te Suez
Zal'ra 15 te Aucklield
Galerie Dcnise Stephan - Peter Sehra-
ven schilderijen, tekeningen en etsen,
vanaf 11 jan t/m 22 febr, Bakkersteeg 18.
geopend za en zo van 14 tot 18 uur.
Kunst te leen in Leiden, tentoonstelling
in de Waag van 16 jan lot 14 febr. Aal
markt 21.
Wassenaar - Auberge de Kieviet, Stoep-
laan 27. expositie van Mathieu Simmer,
aquarellen en olieverfschilderijen van i 1
LEIDEN - Rijksmuseum van Geologie
en Mineralogie, Hooglandse Kerkgracht
17,,t/m april '81. 'planten van vroeger en
nu" i.s.m. de Hortus Botanicus der
Rijksuniversiteit, ma t/m vr. van 10-12
14-17 uur. zo 14-17 uur
Museum Boerhaave. Steenstraat la.
"Dr. Auzoux" tentoonstelling van anato
mische modellen uit 1900. gemaakt van
papier-mache, ma t'm za van 10 - 16 uur
Rijksmuseum van Oudheden. Rapen
burg 28. t m 31 jan '81. "Zicht op schrift''
over de historische ontwikkeling van
schriftvormen van Mesopotamic tot he
den. aan de hand van een zeefdrukpro
ject van de grafisch vormgever Paul Bo
mers uit Eibergen ma Lm za van 10-17
Stedelijk Museum De Lakenhal. Oude
Singel 28. Lm 24 jan 'Geleend goed te
gelcollectie de Goederen" particuliere
verzameling tegels uit de 16e tot de 19e
eeuw mat mzavan 10- 17 uur zo van 13
- 17 uur Ook inde Lakenhal "Moderne"
bodemvondsten van Jan Menses
Kraamafdeling: dagvan 11.15-12.00u
(alleen voor echtgenoot) en v,
18.30-19.30 uur Babyshow laatste kwj
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18 30 19 30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders)
Maandag t/m vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag
14:45-15.00 uur
ernstige patiënten wanne*..-
rnstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderklimek:
Dagelijks:
15 00-15.45 uur
18 30-1900 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag.
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14 15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13 30-14 15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer vtn en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip-
tol (020-175000).
c(Qudcl lieutus.
17 januari 1981
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De "Mercantile Advertiser"
van Natal karakteriseert den
toestand in de Transvaal aldus:
"Men had gehoopt dat, naarma
te de gebeurtenissen zich ont
wikkelden, de Boeren verzoend
zouden worden met de nieuwe
regeering en de nieuwe ingeze
tenen des lands. Doch dit is niet
het geval. Elke poging om hen
door zachte middelen te winnen,
is mislukt. Zij uu/lert niet pe-
wonnen zijn. willen de ééne
grieve niet prijsgeven dat hun
land hun ontnomen is, een re
geering die zij niet behoeven en
niet verlangen over hen is ge
steld. en vreemdelingen, die zij
beschouwen als indringers, toe
gelaten worden de overhand bo
ven hen te verkrijgen in vele za
ken des lands, dat zij gestolen
hebben. De ontevredenen zijn
ontevredener, de onverzoenlij-
ken meer onverzoenlijk dan
ooit". Intusschen heeft de Ant-
werpsche afdeeling van het
"Willemsfonds" aan het hoofd
bestuur en de andere afdeelin-
gen in Vlaanderen een krachti-
gen brief in drie talen ter alge-
meene onderteekening gezon
den aan het volk van Engeland,
om dat op te wekken recht te
doen tegenover de Transvaal.
Het adres is reeds van een bui
tengewoon groot handleekenm-
gen voorzien.
Vijftig jaar geleden
- Een deskundig onderzoek naar
de oorzaak van de sterfgevallen
die aan den "doodenden mist
is de Belgische McuUWXÜei wor
den toegeschreven, is nog niet
voltooid Wel is vastgesteld, dat
er een prikking van de ademha
lingsorganen is geweest, welke
hartverlamming heeft veroor
zaakt. De mist bevatte een prik
kelende stof, waarvan de aard
nog moet worden vastgesteld.
Het onderzoek der deskundigen
vordert langzaam en zal nog
zeer lang duren.
- In de Theresienstrasse te Mun-
chen ontstond gisteren kortslui
ting in een tram. waardoor een
reusachtige steekvlam opsteeg
en de tram in brand geraakte
Onder de passagiers ontstond
een paniek. Zeven personen lie
pen zulke ernstige brandwon
den op, dat zij in het ziekenhuis
moesten worden opgenomen. De
brandweer kon der. brand spoe
dig blusschen.
