Verwarring rond
vrijlating
rechter D'Urso
Kritiek op Van der Klaauw
Algerije mag van
Iran akkoord
met YS sluiten
Libië versterkt troepen in Tsjaad
Deen Dahsager
opvolger
overleden EG-
commissaris
Gundelach
Volgens communiqué al gisteren vrij
Symbolische staking
van 60.000 Polen
DONDERDAG 15 JANUARI 1981
BUITENLAND
(Van onze correspondent
Jan Gerritsen)
STRAATSBURG - Met scher
pe kritiek heeft het Europees
Parlement gisteren gerea
geerd op de lange, maar in
houdsloze rede. waarin minis
ter Chris van der Klaauw (bui
tenlandse zaken) een uiteen
zetting gaf over het Neder
lands voorzitterschap in de
EG gedurende de eerste helft
van dit jaar.
Het gebrek aan concrete plan
nen werd gehekeld door de
woordvoerders van de be
langrijkste fracties. De
scherpste afwijzing kwam
van CDA-woordvoerder Jean
Penders: ..De bescheiden
heid van Van der KlaauW
neemt duizelingwekkende
proporties aan". Mevrouw
Ien van den Heuvel namens
de socialisten ..Ik ben teleur
gesteld".
Europarlement:
Slechts een kwart van de 34 Eu
roparlementariërs europarle
mentariërs was in de Straats-
burgse vergaderzaal aanwe
zig toen de Nederlandse be
windsman zijn lange rede af
stak. Van der Klaauw sloeg
twee keer enkele bladzijden
uit zijn pagina's lange verhaal
over met de opmerking: ..Dat
kunt u zelf wel nalezen".
De Euro-afgevaardigden toon
den zich nauwelijks onder de
indruk van de toezegging van
de Nederlandse bewindsman
dat hij de samenwerking tus
sen parlement en Europese
Ministerraad wil verbeteren.
Dit was niettemin de enige
'toezegging in de rede. waar
aan Van der Klaauw politiek
gesproken gehouden kan
worden. Andere concrete toe
zeggingen ontbraken.
De afgevaardigden die na Van
der Klaauw reageerden - vrij
wel allemaal Nederlandse Eu
roparlementariërs - vroegen
waarom niet we'd, angeko v
digd dat minister-president
Van Agt in het Europees Par
lement zal verschijnen om
verslag te doen van de Euro
top die in maart in Maastricht
plaatsheeft. Van der Klaauw
ontweek een antwoord in zijn
reactie op deze kritiek: ..Dat is
nog niet beslist."
Teleurstellend was volgens de
EP-afgevaardigden ook het
ontbreken van enige aanwij
zing n Va i \la:uwsreic
hoe et Ne. c da bew i Is
man zijn Midden-
Oostenmissie ziet. Hoe hij na
mens de Europese Tien vrede
in dit gebied naderbij kan
brengen op zijn verkennin
gen over het zgn. Europese
vredesinitiatief, vermeed Van
der Klaauw zelf nader toe te
lichten in zijn antwoord.
In antwoord op de opmerking
van de Griekse afgevaardigde
prof. Pesmazoglou liet de Ne
derlandse bewindsman zich
nog ontvallen dat ..we natuur
lijk tegen lokale oorlogen
zijn". Of do EG in zo n geval -
bijvoorbeeld Iran-Irak - een
bemiddelende rol kan vervul
len. noemde Van der Klaauw
een „moeilijke zaak".
Na het matte debat concludeer
den Europese kringen dat
Van der Klaauw vooral een
goed voorzitter van de Euro
pese Ministerraad wil zijn.
Wat de Nederlar dst *egern g
voor ogen staat met betrek
king tot de Europese samen
werking. bleef echter volledig
in het vage. Politieke risico's
worden met een dergelijke
opstelling wel vermeden,
maar winst wordt zo nooit ge
boekt. aldus Europese zegs
lieden.
STRAATSBURG - Poul Dahl-
sager (51), de huidige Deense
minister van landbouw, is in
Kopenhagen aangewezen als
opvolger van Finn Olav Gun-
delach, de Deense EG-
landbouwcommissaris die
maandagnacht in Straats
burg aan een hartaanval over
leed. Dahlsager is een sociaal
democraat en is lid geweest
van het Europese Parlement.
Dahlsager wordt in Denemarken
beschouwd als de beste man om
Gundelach op te volgen op de
sleutelpositie van landbouwcom
missaris (72 procent van de EG-
uitgaven gaat naar landbouw). De
Deense premier Anker Joergen-
sen zei dinsdagavond al dat het
Deense kabinet spoedig een op-
Volger voor Gundelach zou aan
wijzen die geschikt is om de be
langrijke landbouwportefeuille
voor Denemarken te behoude-
(Van onze correspondent Hein ten Kortenaar)
ROME - De Italiaanse rechter Giovanni d'Urso was gisteren al volgens een bekendmaking
van zijn ontvoerders, de Rode Brigades, vrijgelaten na een gijzeling van 32 dagen.
Hoewel het nieuws van de vrijla
ting door de autoriteiten in Rome
aanvankelijk werd bevestigd,
werd het later op de dag met
kracht tegengesproken. Premier
Arnaldo Forlani gisteravond in
het Italiaanse parlement:"Wij we
ten niet of het communiqué dat
de vrijlating aankondigde, gefun
deerd is. Wij hopen dat het beves
tigd zal worden door de feiten.
Gisteravond was D'Urso evenwel
nog niet teruggevonden. Sommi
ge waarnemers hielden het er
toch op dat de rechter wel dege
lijk vrij was, maar dat justitie en
politie wilden wachten met de of
ficiële bekendmaking, omdat het
opsporingswerk anders onnodig
zou worden bemoeilijkt.
"De proletarische justitie is bereid
tot een daad van grootmoedig-
Voorzitter Gaston Thorn van de Eu
ropese Commissie besloot de
landbouwportefeuille tijdelijk
waar te nemen in afwachting van
de beslissing in Kopenhagen. In
EG-kringeh werd dit beschouwd
als een goede oplossing: op deze
manier wordt voorkomen dat tus
sen de EG-commissarissen een
strijd ontbrandt over de opvol
ging van Gundelach. Enkele
commissarissen maakten zich
daar dinsdag al sterk voor.
Dahlsager kent het Europese land- waocnriatt t u u- j
bouwbeleid uit eigen ervaring. WARSCHAU - In het gebied rond-
Hij geldt als een niet makkelijk om R??s?ow, m het zuidoosten
toegankelijke man die soms kop
pig vasthoudt aan eigen stand
punten. Zijn talenkennis ik be-
pèrkt, zelfs het Engels - door
gaans gemakkelijk voor Denen -
zou hij slecht spreken. Hij mist
ook internationale ervaring, maar
Dahlsager is de beste beschikba
re man. aldus Deense zegslieden
in het Europese Parlement.
heid: het doodvonnis van Gio
vanni d'Urso wordt opgeschort,
en de gevangene wordt op vrije
voeten gesteld", dit was de in
houd van het tiende communi
qué van de Rode Brigades met
betrekking tot de ontvoering van
D'Urso, een topambtenaar op het
ministerie van justitie, belast met
de organisatie van de speciale ge
vangenissen voor terroristen. Het
communiqué verwees ook naar
de sluiting van de gevangenis van
Asinara en de publikatie van do
cumenten van gevangenen in de
strafinrichtingen van Trani en
Palmi.
Het tiende communiqué werd gis
termiddag afgeleverd in een vuil
nisbak op het plein voor de Ro
meinse opera.
De activiteiten hebben zich nu ge
concentreerd in Rzeszow, waar
200 demonstranten het hoofd
kwartier van de oude communis
tische vakbond hebben ingeno
men en het tijdelijk tot hoofd
kwartier van de nieuwe onafhan
kelijke vakcentrale Solidariteit
en de boerenvakorganisatie Boe
ren Solidariteit hebben ingericht.
In Ustrzuki Done, een andere
stad in dit gebied, blijven de boe
ren doorgaan met het bezetten
van openbare gebouwen.
De Italiaanse EG-commissaris Na-
tali stelde zich dinsdag direct
kandidaat om de overleden Gun
delach tijdelijk te vervangen.
Volgens speculaties in Straats
burg was ook Andriessen kandi
daat om de landbouwportefeuille
tijdelijk te beheren. Door deze
zaak zelf op zich te nemen, voor
kwam voorzitter Thorn dat over
deze kwestie tweespalt in de Eu
ropese Commissie ontstond.
Polen, hebben gisteren
60.000 Poolse arbeiders in 15 fa
brieken een symbolische staking
van twee uur gehouden. De sta
king was een protest tegen de
weigering van de Poolse regering
om een onderhandelingsdelega
tie naar hen te sturen en tegen de
weigering van de rechtbanken de
boerenvakorganisatie „Boeren
Solidariteit" te registreren.
Sinds eind december zijn er al
moeilijkheden in en rond Rzes
zow, de hoofdstad van het district
Bieszczady. De moeilijkheden
zijn begonnen met de bezetting
van regeringsgebouwen in 17 ver
schillende centra en het open
baarmaken van een lijst met elf
eisen die voornamelijk betrek
king hebben op de structuur van
de Poolse landbouw en het ver
wijderen of vervolgen van cor
rupte ambtenaren.
(ADVERTENTIE)
Een nieuwe staking dreigt morgen
in Nowy Sacz in de buurt van
Krakau, waar de politie het afge
lopen weekeinde solidariteit-
leden heeft verjaagd die rege
ringsgebouwen hadden bezet.
Het was de eerste keer dat er poli
tie werd ingezet tegen demon
stranten. Bij de ontruiming is
overigens geen geweld gebruikt;
dit is door zowel de politie als de
betrokken vakbondsleden beves
tigd. De demonstranten hebben
nu verklaard dat er zal worden
gestaakt als de regering geen de
legatie stuurt om te praten over
de corruptieve praktijken van de
plaatselijke ambtenaren.
Fotografen en journalisten dromden gisteren samen bij het ziekenhuis,
na zijn vrijlating was opgenomen. Later werd bevestigd dat het niet om de rechter ging. i
ongeluk had gehad op een bouwterrein.
i vermoedde, D'Urso
Proces
Volgens hun communiqués werd
D'Urso onderworpen aan een
'proletarisch proces', waaraan hij
gewillig zou hebben meege
werkt. Een deel van zijn verhoor
werd door de ontvoerders toege
speeld aan een Romeins week
blad, L'Espresso,samen met een
schriftelijk interview van de Ro
de Brigades. De beide redacteu
ren van l'Espresso die hiervoor
verantwoordelijk waren, werden
op nieuwjaarsdag gearresteerd
wegens begunstiging van terro
risten.
Volgens de politie zouden zij zeer
wel op de hoogte zijn van de iden
titeit van de geheimzinnige tus
senpersoon, die hun de docu
menten bezorgde. Hij werd door
de politie geïdentificeerd als Gio
vanni Senzani, een 38-jarige cri
minoloog van de universiteit van
Florence, die sinds de publikatie
voortvluchtig is.
Op 3 januari sprak het 'Volkstribu
naal' het doodvonnis uit over
Giovanni D'Urso. De uitvoering
van het vonnis kon slechts wor
den vermeden door de volledige
publikatie van de politieke docu
menten die intussen waren opge
steld door de terroristen in de ge
vangenissen van Palmi en Trani.
Het merendeel van de landelijke
pers weigerde aan deze eis toe te
geven, maar een aantal bladen,
waaronder het socialistische par
tijblad 'l'Avanti', drukte de docu
menten af. Naar het schijnt heb
ben de Rode Brigades hiermee
genoegen genomen en besloten
tot het 'uitstel van executie', dat
in hun tiende communiqué werd
aangekondigd.
Onmiddellijk na het bekendwor-
den van het communiqué ver
spreidde zich in Rome het ge
rucht dat D'Urso op een bouwter
rein aan de rand van Rome zou
zijn gevonden en zich in een Ro
meins ziekenhuis zou bevinden.
Het werd gistermiddag in een op
gewonden extra uitzending door
de Italiaanse televisie bevestigd.
Het uitblijven van een officiële
bevestiging, uiteindelijk gevolgd
door ontkenningen, deed uitein
delijk de waarheid naar voren ko
men: D'Urso was niet in vrijheid
gesteld. De man in het ziekenhuis
was iemand anders, die een onge
luk had gehad op een bouwter
rein.
Mondale wil
Reagan
opvolgen
WASHINGTON (UPI) - Vol
gens CBS-News in Washing
ton wil vice-president Walter
Mondale zich in 1984 kandi
daat stellen voor het Ameri
kaanse presidentschap. Hij
heeft afgezien van het weer
proberen terug te winnen van
zijn senaatszetel in Minneso
ta, die nu in handen is van een
Republikein en waarom in
1982 weer moet worden ge
vochten.
De vice-president wordt vol
gens CBS-News na zijn aftre
den dinsdag aanstaande, fir
mant in een advocatenkan
toor en lector aan de universi
teit van Minnesota.
Mondale was in 1976 korte tijd
kandidaat voor de Democrati
sche presidentsvoordracht,
maar hij stapte er al vroeg uit
omdat hij, zei hij, geen zin had
in het gejakker van de langdu
rige nationale verkiezings
campagne. Carter kreeg de
voordracht en hij koos Mon
dale als teamgenoot.
Een andere vooraanstaande De
mocraat die in 1984 wel eens
een gooi naar het president
schap zou kunnen doen is Se
nator Edward M. Kennedy,
die het voor de nominatie van
1980 tegen Carter moest afleg
gen.
(Van
redactie buitenland
ONGELUK - Negen soldaten van
het Amerikaanse leger in West-
Duitsland zijn gisteren om het le
ven gekomen toen het Hercules
C-130 transportvliegtuig waarin
zij zaten, in de omgeving van Kaï-
serslautern neerstortte.
De in Frankfurt gestationeerde ma
chine van het 435-ste tactische
luchttransporteskader stortte
neer in een bos kort nadat het
voor een routinevlucht naar Oslo
was opgestegen van de lucht
machtbasis Ramstein. Het vlieg
tuig brandde geheel uit.
DEN HAAG-TEHERAN - Door het aanvaarden van een wetsvoorstel van
de Iraanse regering om een ander land tn dit geval Algerije - te laten
arbitreren in het conflict tussen Iran en de VS is een nieuwe stap gezet op
weg naar een oplosssing van de gijzelingskwestie. Eerder gisteren pro
beerden een aantal dogmatische geestelijken in de Majlis, het Iraanse
parlement, het onderhandelingsproces opnieuw te vertragen door het
indienen van een nieuw amendement op het wetsvoorstel dat de uitein
delijke verantwoordelijkheid voor de inhoud van een akkoord met de
VS opnieuw in handen van de Majlis zou leggen.
Het aannemen van de belangrijkste van de twee wetsvoorstellen door het
Iraanse parlement maakt het theoretisch mogelijk dat nog deze week
morgen een principe-akkoord met de Verenigde Staten over de vrijla
ting van de 52 Amerikaanse gegijzelden wordt gesloten De nieuwe wet
moet nu echter nog door een raad worden goedgekeurd die alle wetten
op overeenstemming met de islamitische wetgeving toetst. En vervol
gens is het aan arbiter Algerije om het akkoord met de VS aan te gaan-
De raad die nu nog de wet haar wetskracht moet geven bestaat uit twaalf
door imam Chomeini aangestelde islamitische rechtsgeleerden.
Het tweede voorstel dat rechtstreeks met de vrijlating van de gegijzelden
te maken heeft is doorverwezen naai de financiële commissi-- VSB de
Majlis, die zondag over de technische details zal vergaderen Het wets
voorstel regelt de nationalisering van de eigendommen van de overle
den sjah. Een juridische stap om de terugkeer van de rijkdommen van de
Pahlavi-familie voor rechters in vele landen te kunnen eisen Voor een
akkoord met de VS lijkt dit wetsvoorstel echter van minder urgent
belang.
Mits de islamitische raad en Algerije zeer snel kunnen handelen sluiten
politieke waarnemers in Teheran het niet uit dat er de komende twee
dagen alsnog volledige overeenstemming wordt bereikt op diplomatiek
niveau en dat de aantredende regering van president Reagan het ak
koord zo mogelijk meteen kan uitvoeren De Iraanse regering zou het
liefst zien dat er de komende twee of drie dagen een oplossing komt voor
het zich voortslepende gijzelingsdrama. Regeringswoordvoerder Naba-
vi benadrukte dit nogmaals tijdens het debat in de Majlis.
Als tegenmaatregel tegen Franse troepen in buurland
Met een Groene Betaalcheque en de Groene Betaalpa
Gegarandeerd tot f 1(H),- per cheque. Zonder kosten
verkrijgbaar bij alle banken en spaarbanken van Nederland.
BEIROET (UPI) - De Libische lei
der kolonel Moammar Gaddafi
heeft gezegd dat hij zijn leger in
Tsjaad versterkt als tegenmaatre
gel tegen Franse troepenverster
kingen in de aangrenzende Cen
traal Afrikaanse Republiek. Hij
dreigde met vergeldingsmaatre
gelen op economisch en oliege-
bied als Frankrijk iets tegen Libië
of Tsjaad zou ondernemen.
"De Libische troepen blijven in
Tsjaad. Alleen president Gou-
kouni Weddeye (van Tsjaad), die
ons te hulp riep, heeft het recht te
vragen om ons vertrek", aldus
Gaddafi in een toespraak tot stu
denten in Benghazi.
"Als Frankrijk ooit zou besluiten
tot een stomme zet die de veilig
heid van Libië zou bedreigen,
zouden wij vechten met alle mid
delen die wij hebben, vooral de
olie, en dat zou leiden tot een eco
nomische boycot tegen Frank
rijk", aldus Gaddafi.
In Parijs hadden officiële kringen
verklaard dat Frankrijk' iets zou
kunnen ondernemen als Libi
sche soldaten in Tsjaad andere
Afrikaanse landen zouden bin
nendringen, maar interventie zou
afhangen van 'omstandigheden
en context.'
Gaddafi zei dat elke daad van vijan
digheid tegen Tsjaad een aanval
op Libië zou zijn.
Hij deelde mee dat ijlings verstcr
kingen werden gestuurd naar zijn
zuidelijke buurland 'ter confron
tatie met de bezettingstroepen
van Frankrijk aan de grens van
Tsjaad.'
De plannen van Gaddhafi om Libië
en Tsjaad te fuseren hebben
Frankrijk het aanbod aan Afri
kaanse landen ingegeven militai
re hulp te verlenen en dat is al
gebeurd ten aanzien van de Cen
traal Afrikaanse Republiek. Ook
de Verenigde Staten en de mees
te Afrikaanse landen, waaronder
Egypte en Soedan, zijn door de
plannen van hun stuk gebracht.
De Libische leider stak de draak
met het Amerikaanse en Franse
standpunt over Tsjaad.
"Als Frankrijk, dat in het hart van
Europa ligt en Amerika, dat ligt
aan de andere kant van de wereld,
menen dat hun veiligheid is ver
bonden met die van Tsjaad", zei
hij, "hoeveel temeer is dat dan het
geval met Libië, dat een Afri
kaans land is".
De regering van Tsjaad heeft intus
sen in N'Djamena een communi
qué uitgegeven waarin staat dat
een fusie n e ibie "alleen het
gevolg kan zijn van een vrije keu
ze door beide betrokken volke-
In het door het persbureau ATP
van Tsjaad gepubliceerde com
muniqué wordt verder gezegd
dat het ïeproject' zich niet in
het 'stadlv m van uitvoering' be
vindt. Men heeft het er slechts
over gehad Waar im-n hei ll ge
sproken over de historische en
geografische banden tussen de
broederlanden Tsjaad en Libië
Het communiqi
dent Weddeye heeft gemaakt
naar Tripoli. Het herhaalt dat
Tsjaad zich houdt aan de artike
len van het verdrag van I.agos.
die me zov?e cr Ier perma
nente buitenlar dse bases op na
tionaal grondgebied uitsluiten
Het communiqué bedankt Libië
opnieuw dat het Weddeye heeft
mogelijk gemaakt 'ccn einde aan
de opetend te maken'
Het nodigt de secretaris generaal
van de Organisatie van Afrikaan
se Eenheid uit met Tsjaad 'pro
blemen door tc nemen met be
trekking tot de vrede, de nationa
le verzoening
e is verschenen
»nd van het kabi
N'Djamena over
ndc reis die presi
elt de
eker
dat
Tsjaad nooit zal dienen als basis
van waaruit de landen in het ge
bied ontwricht worden.
