Abortuswet onbruikbaar
Haif miljard Gevangenis te streng
Drugs: "Je
moet ermee
leren leven"
Haagse oorlogsmisdadiger
op Schiphol aangehouden
Dienstenbonden willen
einde aan prijzenoorlog
Artsenblad "Medisch Contact" kraakt nieuwe wetgeving
11
Bonden
verwerpen
regels
passende
arbeid
voor parate
landmacht
ZATERDAG 10 JANUARI 1981
BINNENLAND
PAGINA 7
(Van één
r verslaggevers)
DEN HAAG-SCHIPHOL - Op
Schiphol gisteren de 66-jarige J.
B. uit Den Haag aangehouden.
De man wordt ervan verdacht in
de Tweede Wereldoorlog „mis
drijven tegen de menselijkheid"
te hebben gepleegd.
In totaal zou een twintigtal
het slachtoffer van de activiteiten
van de man zijn geworden. Een
aantal van hen zou door B. zijn
mishandeld. Ook zou hij betrok
ken zijn geweest bij een schiet
partij en gedroeg hij zich, zoals
justitie het uitdrukt „hardvochti-
Het merendeel van de door B. opge
spoorde mensen werd overgele
verd aan de Duitsers en kwam in
kampen om het leven.
Systematisch onderzoek in duizen
den dossiers bracht de Neder
landse justitie op het spoor van
de oorlogsmisdadiger. B. kwam
bij zijn aanhouding net terug van
een vakantie in Spanje.
Hij toonde zich bij zijn aanhouding
verbaasd, „een beetje angstig, en
verrast", aldus de officier van jus
titie mr. L. A. R. J. de Beaufort,
die B. opspoorde.
Volgens deze officier van justitie,
die is belast met de opsporing van
oorlogsmisdadigers in Neder
land, was het de bedoeling dat de
man eerder werd aangehouden,
maar door zijn verblijf in het bui
tenland was dat niet mogelij-
k.
Justitie vond het volgens mr. D
Beaufort raadzamer de man hier
in Nederland aan te houden. B. zit
momenteel opgesloten in het
Haagse politiebureau. Maandag
zal hij in Den Haag worden voor
geleid aan de officier van justitie
mr. Rosingh.
B. woont alleen in een appartement
in Den Haag. Het is niet bekend
of de man vrouw of kinderen
heelt.
Volgens mr. De Beaufort heeft B. in
de eerste helft van 1944 op ver
schillende plekken in Nederland
joden opgespoord die waren on
dergedoken om aan deportatie te
ontkomen. Dat was onder andere
in Amsterdam, Den Haag, Hilver-
sem en in een aantal plaatsen in
de Achterhoek.
De man, werd actief in het eerste
oorlogsjaar. Hij trad toen in
dienst bij de Waffen SS en werd
naar het oostfront gestuurd.
„Op de een of andere manier kon hij
daar vandaan komen en dook hij
begin '44 op als medewerker van
het zogenaamde Judenreferaat
4B4 in Den Haag. Dat was een
soort Bevolkingsregister waar de
joden werden geregistreerd. Van
daaruit spoorde B. ondergedo
ken mensen op.
B. nam bij het Judenreferaat geen
leidingevende rol in, maar vol
gens mr. De Beaufort was het
daar de gewoonte dat men een
soort competitie voerde wie de
meeste mensen kon opsporen.
„B. heeft een twintigtal slachtof
fers op zijn naam staan", aldus de
officier tijdens een persconferen
tie gistermiddag in Den Haag
De Hagenaar ontkwam direct na de
oorlog aan strafvervolging door
te vluchten uit het gebouw waar
hij was geinterneerd. „In die tijd
vluchtten ze bij tientallen tege
lijk", aldus mr. De Beaufort.
B. is daarop onder een valse naam
naar Zuid-Afrika gereisd en is
daar tot 1969 gebeleven. „Hij
werd bij zijn terugkeer niet ge
pakt. omdat hij zich niet onder
zijn eigen naam meldde en er nog
niet zoveel feiten over deze man
bekend waren", aldus de met het
onderzoek belaste officier. „Be
langrijk was ook", aldus De
Beaufort, „dat de wetgeving in
die tijd anders was.
Het leek er toen op dat sommige
misdaden zouden verjaren, maar
in '71 heeft de wetgever deze ver
jaring opgehouden. Sindsdien is
het opsporen van oorlogsmisda-
gers weer op gang gekomen.
De man verdiende in Nederland
met allerlei baantjes zijn boterham
Hij was onder andere machinist.
Het laatste beroep dat hij voor
zijn pensionering uitvoerde was
verzekeringsadviseur. Het is nog
niet duidelijk of de man, die in
het weekeinde wordt gehoord,
een aow-uitkering heeft en of hij
nog wel Nederlander is.
UTRECHT (ANP) - Het zal voor de behandelend arts on
mogelijk zijn, zich te houden aan de abortuswet zoals die
uiteindelijk door de Tweede Kamer is aangenomen.
Dat stelt de hoofdredacteur van "Medisch Contact", F. Bol,
deze week in een hoofdartikel in het blad van de Konink
lijke Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Ge
neeskunst. De meerderheid van het hoofdbestuur van de
KNMG is het overigens niet met hem eens.
Bol heeft met name bezwaar tegen
artikel 5 lid 2c van de wet, dat
bepaalt dat de arts de behande
ling alleen mag verrichten als die
op grond Van zijn bevindingen
verantwoord is te achten. Uit de
toelichting leidt Bol af, dat de arts
schriftelijk moet vastleggen
DEN HAAG (ANP) - De FNV is het
volstrekt oneens met de ver
scherping van het begrip passen
de arbeid en het CNV zei gisteren
desgevraagd in beginsel geen be
hoefte aan een dergelijke ver
scherping te hebben.
Zo luidde het commentaar van de
beide vakcentrales op de gisteren
verschenen circulaire over pas
sende arbeid van minister Albeda
aan de directeuren van de ar
beidsbureaus.
Volgens FNV-hoofdbestuurder K.
Commandeur is het begrip pas
sende arbeid voldoende om
schreven in de bestaande richtlij
nen voor de gewestelijke arbeids
bureaus. Bovendien bestaat er
volgens hem voldoende uitspra
ken van rechters, waarmee de ar
beidsbureaus bij twijfelgevallen
uit de voeten kunnen.
De CNV-woordvoerder vreest dat
de voorheelden die minister Al
beda in zijn circulaire geeft, en
die betrekking hebben op indivi
duele gevallen, verheven worden
tot algemene beleidslijnen. Vol
gens de woordvoerder zou dat
een ongewenste ontwikkeling
zijn omdat naar zijn mening bij
ieder individu afzonderlijk moet
worden bezien of de aangeboden
werkkring als passend moet
den aangemerkt.
an een ernstige nood
situatie sprake is, dat hij de over
wegingen moet vermelden waar
om abortus de enige oplossing is
en voorts waarom die oplossing
onontkoombaar is.
De arts kan volgens Bol op z'n best
de vrouw geloven (of niet) als zij
zegt, in een noodsituatie te verke
ren waarvoor naar haar mening
abortus de enige oplossing is. Hij
kan ook nog proberen te beoorde
len, of ze tegen haar zin door der
den tot die uitspraak is gebracht,
maar hij kan zich niet verzekeren
van de noodsituatie, en precies
beoordelen of abortus de juiste
oplossing biedt, aldus Bol.
De arts kan volgens Bol alleen naar
beste weten en na zorgvuldig be
raad adviseren, de vrouw beslist.
De derde nota van wijzigingen op
het wetsontwerp, die, zo zegt hij,
kennelijk om politieke redenen
in de studeerkamer is uitgebroed,
is in de praktijk voor het hande
len van de arts dermate ingrij
pend, dat er voordat het wetsont
werp door de Eerste Kamer
wordt behandeld, een nieuwe
hoorzitting zou moeten worden
gehouden. "Daarbij zouden de
betreffende deskundige organi
saties nog eens kunnen wijzen op
de onmogelijkheid voor de arts,
zich te houden aan de letter van
deze wet", schrijft Bol.
Bol hoopt dat "de huidige abortus
praktijk, die op alle gebieden aan
toonbaar tot de beste resultaten
in de wereld heeft geleid, niet te
rug te schroeven is". Maar dat is
volgens hem alleen mogelijk als
op grote schaal de hand wordt ge
licht met de onmogelijke eisen
die de door de Tweede Kamer
aangenomen wet stelt
Hij voorspelt, dat er ook "statisti
sche vervulling" zal optreden. Hij
vraagt zich bijvoorbeeld af wie
bepaalt wanneer de vijf wachtda-
gcn ingaan: "Moet dat soms wor
den bewezen aan de hand van op
de band opgenomen telefonische
consulten?". Bol concludeert dat
het respect voor wettelijke rege
lingen in de gezondheidszorg
door deze gang van zaken niet zal
worden bevorderd.
ROTTERDAM - In het hoofdkantoor van het houw- en handelsconcern Ogem is gistermiddag het onderzoeks
rapport bekendgemaakt over de gang van zaken bij het concern, waar zoals bekend gigantische verliezen zijn
geleden en waar topman Udink vorig jaar met een gouden handdruk van enkele miljoenen op zak het veld moest
ruimen. Vrijwel alle details lekten eerder deze week al uit. Belangrijkste conclusie Udink heeft ten onrechte de
miljoenen gekregen; er was voldoende aanleiding om hem op staande voet te ontslaan. Ook zijn voorganger Fibbe
(rechts) is niet brandschoon. Links op de foto bestuurslid De Wilde.
UTRECHT (ANP) - De Diensten
bonden FNV zullen de grote krui
deniers verzoeken op te houden
met 'de elkaar uitmoordende'
concurrentiestrijd. Volgens de
bonden is de door Albert Heijn in
gang gezette strijd om de cunsu-
ment slecht voor de werkgele
genheid in de levensmiddelen
branche.
Volgens berichten van leden van de
dienstenbonden die in dienst zijn
van de strijdende grootgrutters
willen de werkgevers de financië
le gevolgen van de concurrentie
strijd afwentelen op de post per
soneelskosten en zullen de klan
ten minder service krijgen. Dat
houdt volgens de bonden in dat,
nog scherper dan voorheen, het
aantal werkzame uren zal worden
teruggebracht.
De dienstenbonden wijzen erop dat
in het verleden is gebleken dat
scherpe prijsoorlogen slechts een
tijdelijk karakter hebben en dus
een tijdelijk voordeel opleveren
voor de consument/Inmiddels is
dan weer werkgelegenheid afge
bouwd. De gevolgen van de prij
zenoorlog worden dan afgewen
teld op de werknemers en de ge
meenschap', aldus de diensten
bonden die voorts menen dat het
toch al aangetaste voorzienings
niveau van eerste levensbehoef-
'Kleine kruideniers zullen zich nog
moeiljjker kunnen handhaven'.
Bij Albert Heijn was gistermid
dag niemand meer aanwezig om
commentaar te leveren. Bestuur
der B.van Zweden van de dien
stenbonden zei desgevraagd dat
Albert Heijn jarenlang een
marktverlies heeft geleden ten
gunste van Edah. 'Nu slaat AH
terug, maar de kleine kruidenier
kan absoluut niet mee met die la
ge prijzen. De consument gaat
uiteindelijke toch naar de goed
koopste', aldus Van Zweden.
den aangemerkt. 0) 1 0
DEN HAAG (GPD) - De maatrege
len ter verhoging van de parate
sterkte van het Nederlandse le
gerkorps gaan tot 1990 ongeveer
460 miljoen gulden bedragen,
waarvan de helft voor materieel.
Medio 1983 zal de eerste fase van
deze maatregelen worden uitge
voerd.
Belangrijk onderdeel van de plan
nen is het verhogen van de parate
sterkte van de Nederlandse troe
pen in West-Duitsland met 300
man. Ongeveer de helft daarvan
zal in 1983 worden gerealiseerd,
de rest in 1985. Aldus blijkt uit de
Defensiekrant.
De trocpenversterking wordt be
reikt door een aantal nu nog mo
bilisabele functies of klein-
verlofeenheden „paraat te stel
len". Dat betekent dat deze een
heden, die nu slechts in oorlogs
tijd worden opgeroepen, voor
taan werkelijk en permanent zul
len bestaan.
Van de 300 functies zullen er 270
door dienstplichtigen moeten
worden vervuld. Het aantal Ne
derlandse militairen in Duitsland
wordt daarmee tot boven de 4000
uitgebreid.
DEN HAAG (ANP) - Het regime ii
een deel van de strafgevangenis
in Scheveningen is onaanvaard
baar streng. Het dagprogramma
houdt in dat gedetineerden vrij
wel de hele dag alleen in hun cel
doorbrengen. De huisregels ko-
Vondelingprijs
voor journalist
DEN HAAG (ANP) - Op initiatief
van de leider van de Tweede-
Kamerfractie van de PvdA, Joop
den Uyl, zal met ingang van 1981
jaarlijks een nieuwe prijs van
2500 gulden worden toegekend
aan de auteur(s) van één of meer
in het voorgaande jaar versche
nen artikelen op het terrein van
de Nederlandse politieke journa
listiek.
Den Uyl heeft daarvoor de op
brengst van het boek "minister
raad 1989", dat hem werd aange
boden door zijn vrienden uit de
journalistiek en de politiek ter ge
legenheid van zijn 60ste verjaar
dag, afgestaan aan de nieuwe
stichting "Anne Vondelingprijs".
De jury die de Anne Vondelingprijs
zal toekennen bestaat onder meer
uit dr. S. J. Doorman, hoogleraar
aan de TH in Delft en voormalig
voorzitter van de VPRO en Henry
Faas, oud-parlementair redac
teur van de Volkskrant.
men in feite neer op een verre
gaande isolatie. Bovendien zijn
die regels in strijd met het huis
houdelijk reglement van de ge
vangenis en met internationaal
aanvaarde regels.
Dit schrijven zes advocaten van wie
cliënten in Scheveningen zitten
in een brief aan de vaste kamer
commissie voor justitie en aan de
minister van justitie. Ze dringen
daarin aan op versoepeling van
het gevangenisregime. Boven
dien willen ze een onderzoek naar
het functioneren van de beklag-
commissie bij de gevangenis.
Klachten van gedetineerden zou
den daar soms maanden blijven
hangen, terwijl een "gevangenis
maatregel" voorschrijft dat bin
nen drie weken beslist moet wor
den.
Het initiatief om de brief te schrij
ven is genomen door de Maas
trichtse advocate mr. T. Spron-
ken. De kritiek richt zich op de
zogenaamde b-vleugel van de ge
vangenis, waar twaalf zwaar ge
straften zitten.
De woordvoerster van justitie zegt
dat deze gevangenen „geen ge
makkelijke jongens zijn".
De huisregels in de b-vleugel zijn
vorig jaar verscherpt, nadat roi.d
de jaarwisseling een ontvluch
ting was geweest uit de gevange
nis en daarna verschillende
vluchtpogingen volgden.
Mr. T. Spronken is echter van me
ning dat „vluchtgevaarlijkheid"
geen argument mag zijn om ge
vangenen strenger te gaan isole
ren. De controle zou om die reden
verscherpt kunnen worden of de
muren wat hoger gemaakt, zegt
In de brief aan de kamercommissie
schrijven de zes advocaten dat
het door de huisregels opgelegde
zeer beperkte regime voor de b-
vleugel in strijd is met het huis
houdelijk reglement en met de re
gels die aan dat reglement ten
grondslag liggen, zoals de begin
selenwet gevangeniswezen en in
ternationale bepalingen, waaron
der de minimum-regels die door
de Raad van Europa worden aan
bevolen.
Volgens mevrouw Spronken heeft
het strenge regime kritiek uitge
lokt van de bewakers en is naar
aanleiding daarvan in oktober
een wijziging aangebracht in de
huisregels.
Volgens de brief van de advocaten
wordt het isolement in de gevan
genis nog verscherpt doordat
voornamelijk buitenlanders op
de b-vleugel worden geplaatst
met alle taalproblemen vandien.
Volgens de advocaten kan men niet
alleen wegens vluchtgevaarlijk
heid, maar op grond van de huis
regels van de gevangenis ook we
gens agressief of obstinaat ge
drag in de b-vleugel worden ge
plaatst. De advocaten schrijven
in hun brief dat de directeur van
de gevangenis eigenmachtig kan
beslissen over plaatsing in de b-
vleugel, die vaak van lange duur
is, zonder dat de betrokkene in
beroep kan gaan bij een onafhan
kelijke „toetsingsinstantie".
Prins Claus
krijgt voogdij
DEN HAAG (GPD) - De regering
heeft een wetsontwerp opgesteld
waarin wordt geregeld dat prins
Claus de voogdij krijgt over een
eventuele minderjarige koning.
Het wetsontwerp is voor advies
naar de Raad van State gestuur-
d.
Dit betekent dat indien bijvoor
beeld koningin Beatrix overlijdt
voordat prins Willem-Alexander
18 jaar is. prins Claus de voogdij
over de minderjarige koning
krijgt toegewezen.
Deze regeling is in de Grondwet
verplicht gesteld in verband met
dc minderjarige kinderen van ko
ningin Beatrix en prins Claus.
Een dergelijke regeling is ook in
1948 getroffen, toen koningin
Juliana de troon besteeg terwijl al
haar kinderen minderjarig ware-
LEIDEN - Het drugbeleid van de overheid moet zich
minder gaan richten op het uit de wereld helpen van
het drugprobleem, maar meer op de vraag hoe de
maatschappij met de ernstige, vooralsnog niet op
losbare problematiek zou kunnen leven.
Dat zegt de Harmonisatieraad Welzijnsbeleid in het
"Signalement Drugs Beleid", een inventarisatie
van het drugbeleid van de overheid, dat aan de rege
ring is aangeboden.
Deze conciusie van de Harmo-
nisaticraad Welzijnsbeleid
zou betekenen, dat initiatie
ven als "het gedwongen afkic
ken van vefslaafden" en het
gratis verstrekken van heroi
ne" over boord gezet moeten
worden. Initiatieven die ove
rigens al bij voorbaat ge
doemd zijn te mislukken, blij
kens een brief van het Neder
lands Comité voor de Rech
ten van de Mens, gericht aan
de burgemeesters van Rotter
dam, Den Haag, Utrecht en
Amsterdam, die het voorstel
om drugsverslaafden onder
dwang te laten afkicken op 17
januari gaan bespreken.
Het Comité verwijst naar een
experiment van de Canadese
regering in 1978, die met het
goedkeuren van een wet, de
Heroine Act, verslaafden on
der dwang liet behandelen in
een psychiatrische inrichting.
Verslaafden zouden op die
manier van hun heroïne-pro-
bleem afkomen en de over
heid zou daarmee de crimina
liteit voor een groot deel kun
nen terugdringen. De Cana
dese minister van volksge
zondheid, Rafe Mair, ver
klaarde op 23 december 1980
dat de inrichting was geslo
ten, omdat het "een totale
mislukking was"
Onbehoorlijk
'Het is onbehoorlijk een recht
streekse verbinding te leggen
tussen de heroine-gebruiker
en de toenemende criminali
teit" vindt de coördinator van
het Leidsc consultatiebureau
voor alcohol en drugs, de heer
Koren. "Natuurlijk zijn er cri
minelen onder heroïne-ge-
bruikers, maar die bevinden
zich ook onder alcohol-ver
slaafden. Een groot gedeelte
van de mensen die bij ons bu
reau komt werkt gewoon en
betaalt het spul van hun sala-
Het aantal verslaafden in Lei
den ligt volgens Koren veel la
ger dan in Amsterdam. "Wij
hebben op het moment vijf
enzestig cliënten. Dan zijn er
nog engeveer dertig gebrui
kers waar we af en toe contact
mee hebben. Amsterdam
heeft achtduizend heroïne-
verslaafden. Een behoorlijke
gebruiker heeft per dag onge
veer vierhonderd gulden no
dig om zijn heroine te kopen.
Als werkelijk iedere verslaaf
de ook een crimineel zou zijn,
dan was de Bijenkorf dus zo
onderhand al leeg".
Hulpverleners zien geen heil in
het afkicken onder dwang. 0
"Je kunt mensen niet dwin- otCITipcl
gen hun genotmiddel te laten
staan, zoals dat ook niet mo
gelijk is bij mensen die te veel
drinken of te veel roken".
ken van heroine in Londense
klinieken ook al geen zoden
aan de dijk heelt gezet. Ver
slaafden kwamen alleen in ui
terste noodgevallen naar de
klinieken. Bovendien wordt
de verleiding voor de niet-ge-
bruiker erg groot, wanneer
men de mogelijkheid heeft
om gratis aan heroïne te ko
men. Daarbij komt dat in te
genstelling tot het vervangen
de middel methadon, de dosis
niet gereduceerd kan worden.
In Leiden vielen er vorig jaar
vijf heroïne-slachtoffers. Het
gemiddelde landelijke do
dental ligt tussen de twintig
en de honderd. Dit verschil is
zo groot, omdat het grootste
deel van de slachtoffers bui
tenlander is c n dit dc registra
tie bemoeilijkt. De oorzaak
dat juist onder buitenlanders
de meeste slchtoffers vallen
ligt in het gebruik van onbe
kende preparaten. De heroïne
die in Nederland wordt ver
kocht heeft een redelijke ho
ge zuiverheidsgraad. Buiten
landers zijn 'gewend' aan he
roine die meer versneden is.
Bij het nemen van heroine die
zuiverder is krijgt men een te
grote dosis binnen en sterft
dien tengevolge aan een
"overdosis". Mensen, die
voor korte tijd "clean" zijn ge
weest, bijvoorbeeld door ge
vangenisstraf of een poging
hebben ondernomen om af te
kicken sterven vaak aan long
oedeem, wat veroorzaakt
wordt door een overdosis.
In tegenstelling tot hetgeen de
hulpverleners zeggen, blijkt
uit een onderzoek bij de Leid-
se politie, dat er een duidelij
ke relatie bestaat tussen het
toenemende gebruik van ver
dovende middelen en de
groeiende criminaliteit.
Een woordvoerster van het Ad-
vokatenkollektief in Leiden
vindt dat er van te veel kanten
aan de verslaafden wordt ge
trokken. Alle pogingen van
hulpverleners, politie en jus
titie en initiatieven van ver
schillende gemeentes hebben
tot nu toe nauwelijks ergens
toe geleid. Er zou daarom
door de overheid een duidelij
ker lijn in het drugbeleid
moeten worden aangebracht.
Al met al is het duidelijk, dat de
meningen over hoe de drug
problematiek zou moeten
worden aangepakt nogal ver
deeld zijn. De overheid, poli
tie en justitie zien de zaak
nogal somber in. Hulpverle
ners daarentegen hebben nog
hoop. "We hebben naast een
alcohol- ook een drugspro
bleem en daar zullen we mee
moeten leren leven", aldus de
hulpverleners.
Het lichamelijk heroïne-vrij
(clean) maken van een gebrui
ker levert nauwelijks proble
men op. De nazorg echter, de
psychische hulpverlening,
kan pas na een therapie van
enkele maanden tot resulta
ten leiden. Een groot gedeelte
van de verslaafden haakt juist
in die eerste periode af. Dan is
er meestal nog niet voldoende
wilskracht aanwezig om
weerstand te kunnen bieden
aan de heroïne.
Slachtoffers
British Experience, een poging
in Engeland om het heroine-
probleem te bestrijden, gaf te
zien, dat het gratis verstrek
Volgens drs. Van Amerongen
van de Federatie voor de zorg
voor Alcohol en Drugs, kan
jaarlijks een groot gedeelte
van de verslaafden na de so
ciale en psychische begelei
ding weer terug in de maat
schappij. "Veel van hen ko
men er doorheen. De kern van
het probleem is echter, het
niet accepteren van de ex-
verslaafde door de maat
schappij. Een ex-verslaafde
heeft hetzelfde stempel als
een ex-gedetineerde. Dit ont
neemt ze bij voorbaat al de
kans om opnieuw te begin-
Vaak, meent Van Amerongen,
komen zij dan terecht in de
zelfde uitzichtloze situatie als
waarin zy verkeerden voor
dat zy aan de heroïne ver
slaafd raakten. De weg terug
naar de spuit is dan veelal de
enige oplossing.
ANNELOES TIMMERIJE
(ADVERTENTIE)
VEILIGHEID IN HUIS
met een
brand- en inbraakvrije
THUISKLUIS
inl.: 071-170238
