begroting nodig
Ziekenhuis heeft
"beheersbare"
Kooi: levensgevaarlijke
situaties met verkeer
Weer tal van
evenementen in
Groenoordhallen
'OVERHEID MOET BEZUINIGINGEN GEZONDHEIDSZORG AANGEVEN'
Goekoop haalt
uit naar Wiegel
AZL wil inkomsten uit één bron
ZATERDAG 10 JANUARI 1981
Veel beurzen,
optredens,
top-sport en
examens
Directeur A.A.FM, de Jong:
"1981 wordt een goed jaar voor ons
Dat weet ik vrijwel zeker".
Moeten we ondanks de bezuinigingsmaat
regelen doorgaan met het ontwikkelen van
steeds betere methoden om ernstige ziek
ten te kunnen bestrijden? Of moeten er
grenzen worden aangegeven?
De algemeen direkteur van het academisch
ziekenhuis Leiden mr. J. H. Peters wil zeker
nadenken over de bezuinigingen in de ge
zondheidszorg. Maar hij vindt het niet de
taak van een academisch ziekenhuis om de
medische mogelijkheden voor de patirit te
beknotten. In zijn dinsdag gehouden
nieuwjaarsrede gaf hij al aan dat dit een po
litieke beslissing is. Naar zijn mening moe
ten het kabinet en parlement deze grenzen
vaststellen.
Vooralsnog zal het AZL in 1981 op een te
kort van 5,5 miljoen afstevenen. Wat gaat
men daar aan doen?
Peters:"We hebben geen keus, we zullen
verder moeten interen als we geen extra
geld krijgen. De schulden zitten voorname
lijk in de medische en verzorgingsmidde
len. Ja, dat kan heel nauw samenhangen
met nieuwe behandelingsmethoden. Maar
het heeft niets te maken met overbodige
diagnostiek. Ontwikkeling patiëntenzorg,
evenals onderwijs en onderzoek liggen be
sloten in het 'karakter' van een academisch
ziekenhuis. En de overheid acht deze func
ties toch ook wezenlijk? Je kunt geen rap
port tegenkomen of er staat wel in welke
pioniersfunctie een academisch ziekenhuis
vervult of moet vervullen ten behoeve van
de aanpassingen en vernieuwingen in de ge
zondheidszorg.
Het is niet aan ons om een keuze te maken
welk beroep patiënten kunnen doen op ge
zondheidsvoorzieningen. De overheid zal
dat moeten aangeven. Wij van onze kant zul
len in geen geval deze politieke discussie
schuwen. En....als parlement en regering
beslissen dat het afgelopen is met deze ont
wikkeling dan moeten we daar vrede mee
hebben.
Ik denk overigens niet dat zo'n besluit ver
standig is, want juist in tijden van moeilijk
heden is het meer dan ooit van belang om
met vernieuwingen door te gaan. Een be
houdende koers varen is geen oplossing. Je
moet ontwikkelingen volgen die je uit het
slop kunnen halen".
LEIDEN - Nee, als we directeur André de Jong mogen
geloven, zal 1981 beslist geen slecht jaar worden voor de
Groenoordhallen. Het hele scala aan publieksbeurzen,
sportontmoetingen en muzikale shows zal weer worden
afgewerkt.
Over '80 had de De Jong overigens
ook geen klagen. Maar dat goede
jaar scheen voorbestemd te zijn.
"Het is normaal dat de even jaren
goed zijn", legde hij gistermiddag
tijdens de nieuwjaarsreceptie uit.
"De oneven jaren zijn meestal
veel slechter, maar ik weet zeker
dat '81 wat dat betreft een uitzon
dering is".
Eén groot ongenoegen spuide de
directeur overigens nog wel. "Het
wordt tijd dat we er in Leiden een
sporthal bij krijgen. Op het ter
rein van de Groenoordhallen is
plaats genoeg". Een belofte deed
De Jong wat dit punt betreft ook.
"Ik ga binnenkort eens met de di
recteur van de Sportstichting
rond de tafel zitten om ontwer
pen te maken".
Wat betreft de evenementen die op
de lijst staan valt op dat er een
aantal "vaste klanten" bij zitten.
Zo wordt in de maand september
de Leidato huishoudbeurs weer
gehouden. De middenstand uit
Leiden en wijde omtrek zal zich
op die beurs als vanouds presen
teren. Ook in september wordt
één van de grootste publiektrek-
kers georganiseerd: Beestenspul.
De Pasar Gambir, een Indische
feestmarkt met artiesten, winkel
tjes en lekkere hapjes wordt dit
jaar van 30 oktober tot en met 1
november gehouden.
Voor de liefhebbers van antiek zijn
er dit jaar twee beurzen gepland:
begin maart en begin oktober.
"Vorig jaar was er maar één
beurs", verduidelijkte De Jong,
"maar toen al bleek de interesse
voor antiek zeer groot te zijn".
Autoliefhebbers kunnen terecht
op een tweetal Bovag Occasion
shows: één van 19 tot en met 21
maart en één van 15 tot en met 17
oktober. Nieuw op autogebied is
de show van custom cars in mei.
"Vraag me niet wat dat precies
is", aldus De Jong. "Ik heb begre
pen dat het gaat om beschilderde
wagens, of zoiets".
De Jehova's getuigen vertoeven dit
jaar tweemaal in de hallen. Vlak
na elkaar: hun eerste congres is
van 16 tot en met 19 juli en het
tweede van 23 tot en met 26 juli.
Op sportgebied valt een tegenyal-
ler te noteren. De Europa-Cup
wedstrijd die Parker op 4 februari
in de Groenoordhallen zou spe
len, wordt in de Vijf Meihal ge
speeld. "Daar staat tegenover",
zei De Jong, "dat wij het micro
korfbal-kampioenschap op 7 fe
bruari wel weer naar Leiden ha
len. En dat was vorig jaar een
groot succes".
De hondenliefhebbers kunnen in
maart twee keer aan hun trekken
komen: op de vijftiende van die
maand organiseert de kynologen-
vereniging Rijnland een tentoon
stelling en op de negenentwintig
ste worden er windhonden ge
keurd. Wat de andere dieren be
treft: de paasveetentoonstelling
is dit jaar op 2 april en de fokvee-,
mestvee- annex zuiveltentoon-
stelling op 5 september. Door het
hele jaar heen zal het zogenaam
de Stedenspel worden gespeeld.
Wat het muzikale gebeuren betreft
staat nu al vast dat de Taptade
(muziek- en majorettekorpsen)
op 7 november wordt gehouden
en Muziek en Show op 28 maart.
Onduidelijkheid bestaat over de
popconcerten. De Jong: "Ik had
eigenlijk de Police en Status Quo
naar Leiden willen halen. Dat
lukte niet, maar ik kan wel zeg
gen dat ik nu in onderhandeling
ben met een paar andere wereld
beroemde groepen".
Tenslotte, studenten van de Leidse
universiteit, die ook gistermid
dag in het gebouw over hun vra
gen zaten gebogen, zullen dit jaar
21 keer gebruik maken van de
Groenoordhallen. Dat is zeven
keer meer dan vorig jaar.
Sport en spel
In het buurthuis Cornelis Jop-
pensz aan de Du Rieustraat
wordt maandga weer een
sport-en spelmiddag gehou
den. Deze middag gaat uit
van het dienstencentrum
Zuid Oost.
Ideeënclub
Voor kinderen van acht tot
twaalf jaar uit de Pieters- en
Academiewijk en Tuinstad-
Staalwijk is er een ideeen
club. Deze club wordt gehou
den in het buurthuis "In de
Vroolijcke Arke" aan de Pie-
terskerkchoorsteeg. De deelne
mers kunnen zelf een activi
teit verzinnen, zoals emaille
ren, timmeren, fotograferen of
Voor het vijfde achtereen
volgende jaar zetten
wijk- en buurtcomité's
wensen en vragen over
hun wijk op papier. Het
overleg wijkorganen bun
delt deze wensen en vra
gen en zal het boekwerkje
binnenkort aan de ge
meente overhandigen.
Wethouders, andere
raadsleden en ambtena
ren gaan zich er dan over
buigen. Alle buurten ko
men ook in deze krant
successievelijk aan bod.
Vandaag is het de beurt
aan De Kooi.
LEIDEN - De bewoners van De
Kooi maken zich zorgen over de
levensgevaarlijke situaties die
volgens hen bestaan door het
drukke verkeer in de wijk. Met
naine de Lage Rijndijk is een zeer
gevaarlijke weg, zo stellen de be
woners. Daar zou dan ook een
richtingverkeer moeten worden
ingesteld. Bovendien zou de Su-
matrastraat nog maar bepaalde
uren van de dag open mogen zijn
voor zwaar verkeer. Op de Kooi-
laan, een belangrijke verkeersa
der in De Kooi. zijn hard ver
keerslichten nodig.
Een belangrijke voorwaarde bij het
leefbaar maken van de wijk is vol
gens de bewoners het verdwijnen
van het LPG-station. Zii
dit station een "tijdbom". Ook
het bedrijf Gijzenij zien de bewo
ners liever gaan dan komen. De
firma zou ontsierend zijn voor de
wijk.
Bovendien memoreren de bewo
ners in Wensen en Vragen nog
eens dat er dringend behoefte be
staat aan een bejaarden/verzor
gingsflat in De Kooi. Nu moeten
bejaarden nog steeds elders in de
stad worden ondergebracht, ver
van de hun vertrouwde pmge-
ving. Ook de belangen van de bui
tenlandse werknemers, die in De
Kooi rijk zijn vertegenwoordigd,
worden volgens de bewoners on
voldoende behartigd. Er zou ei
genlijk een speciale maatschap
pelijk werker moeten worden
aangesteld. Bovendien wordt de
gemeente gewaarschuwd niet al
le buitenlanders in een beperkt
aantal wijken te huisvesten. Dit
bevordert de ghetto-vorming en
bemoeilijkt de integratie.
In de Kooi ontstaan bovendien pro
blemen wanneer een huis wordt
toegewezen aan een buitenlan
der, terwijl "eigen" mensen niet
in aanmerking komen voor een
huis. De wijkvereniging heeft in
zulke gevallen al verschillende
malen moeten ingrijpen.
Ook het scholenbeleid van wethou
der Van Dam zit de bewoners van
De Kooi zeer hoog. Volgens hen
heeft hij met zijn plan om het ad
vies te geven een aantal bijzonde
re scholen op te heffen, juist de
volkswijken zoals De Kooi op een
onaangename manier te pakken.
filmen. De ideeënclub
donderdagmiddag van
uur tot half zes.
Lezingen
Ook dit studiejaar zijn er door
het studiecentrum voor anth-
roposofie een aantal lezingen
georganiseerd. Er staan lezin
gen op het programma over
Thomas van Aquino, een cur
sus embryologie en een studie
groep "school-maatschap-
pij". De woensdagavonden
14. 21 en 28 januari houdt mr.
P.C. Veltman, leraar aan de
Rudolf Steiner, een serie lezin
gen over Thomas van Aquino,
diens biografie en werk in het
licht van de geestesweten
schap. De avonden beginnen
om kwart over acht in de Ru-
dolf Steinerschool aan de Cé-
sar Franckstraat.
Cursussen
In het vormingscentrum voor
volwassenen Troef beginnen
deze maand weer verschillen
de nieuwe cursussen. Tijdens
de cursus "Feminisme, wat is
dat?" wordt er informatie ge
geven over feminisme, eman
cipatie en de vrouwenbewe
ging. De cursus kan worden
gevolgd op dinsdagavond
van acht tot kwart over tien of
op woensdagochtend van
kwart over negen tot half
twaalf, 's Ochtends is er kin
deropvang aanwezig. Deze
cursus begint aanstaande
dinsdag en woensdag.
Ook is er een klussencursus, spe
ciaal voor vrouwen, waar
wordt geleerd over elektrici
teit, timmeren, houtbewer
king en loodgieterswerk. Deze
cursus is zes januari begon-
Dan is er nog een thema ge
spreksgroep die aanvuling
zoekt. Op woensdagmorgen
van kwart over negen tot half
twaalf komt deze groep bij el
kaar en praat over zaken als
opvoeding, rolpatronen en
kernenergie. Voor kinderop
vang wordt gezorgd.
Ten slotte een cursus zeefdruk
ken en fotografie. Op maan
dagavond fotografie, op don
derdag zeefdrukken. Van
acht uur tot half elf.
Als direkteur Peters aan be
zuinigingen in het AZL
denkt, denkt hij allereerst
aan een begroting die te be
heersen valt.
Nu krijgt een academisch zieken
huis uit verschillende bronnen haar
inkomsten. Ten eerste uit de vaste
tarieven die in rekening worden ge
bracht aan klinische en poliklini
sche patiënten. Ten tweede uit de
rijksbijdrage. En de derde geld
stroom komt via de universiteit. Als
de universiteit moet bezuinigen
heeft dat directe gevolgen voor de
patiëntenzorg in het academisch
ziekenhuis. Het AZL heeft daar
geen greep op. Peters wil daarom
naar één inkomstenbron toe en die
ziet hij in de vorm van afzonderlijke
tariefstelling. De patiëntenzorg zou
dan, net als bij de gewone zieken
huizen, volledig moeten worden ge
financierd door de opbrengst uit de
verpleegtarieven. Op het gebied
van bijvoorbeeld de zorg voor te
vroeg geboren kinderen of been
mergtransplantaties maakt het zie
kenhuis kosten die ver boven het
nu vastgestelde tarief gaan.
Peters: "Ontwikkelingskosten zijn
daar namelijk niet in opgenomen.
Bij een individueel tarief, waar dat
allemaal wel inzit, kun je veel beter
verantwoording van je plannen af
leggen. Een open begroting is zui
verder en biedt ook meer mogelijk
heden. Je kunt dan precies zien
waar legt die en die afdeling zijn
accenten, is dat wel noodzakelijk?
Ook kunnen er binnen de kring van
academische ziekenhuizen afspra
ken worden gemaakt in de trant
van als jullie je nu concentreren op
de beenmerg dan gaan wij verder in
de hartchirurgie. De tarieven kun
nen dus per academisch ziekenhuis
zelfs verschillend zyn. En als ie
J. H. Peters werd 9 maart 1940 geboren in Tiel. Hij studeerde rechten
aan de Rijksuniversiteit in Leiden en was vervolgens vier jaar manager
bij de unilever. In 1962 werd hij adjunct-direkteur van het ziekenhuis
Oudenrijn in Utrecht. Elf jaar later werd hij benoemd tot algemeen direk
teur van dat zelfde ziekenhuis. Maart 1980 stap hij daar op om deze zelfde
functie in een veel groter ziekenhuis, namelijk het Academisch Ziekenhuis
Leiden te vervullen.
Daarnaast heeft Peters zitting in verschillende besturen van organisaties
op het gebied van gezondheidszorg. Van zijn hand verschenen diverse
publikaties over het management in het algemene ziekenhuis en de samen
werking tussen de eerste lijn en tweede lijn gezondheidszorg.
nieuwe activiteiten ontplooit moet
ook het tarief weer ter discussie
staan. Op zofi manier is een begro
ting beheersbaar en weet men pre
cies waar het geld binnenkomt en
waar het naar toe verdwijnt".
Huisartsen
Ook buiten het academisch zieken
huis moet er volgens Peters veel
meer gewerkt worden aan syste
men waar men greep op heeft. De
afstand huisarts specialist wordt
naar zijn mening steeds groter in
plaats van kleiner. Ook vindt hij dat
onder de mensen de discussie op
gang moet komen. Ze moeten zich
eens af gaanvragen: wat is de ge
zondheid mij waard? Peters: "Mijn
filosofie is dat de patiënt in eerste
instantie zijn eigen hulpverlener is.
De patiënt moet zich daarvan be
wust worden en niet voor elk
kwaaltje direct naar de arts lopen"
Hij komt met een mooi voorbeeld.
"Heeft iemand hoofdpijn dan gaat
deze persoon gewoon vroeg naar
bed. Is het de tweede dag nog niet
over dan legt hij een washandje op
zijn hoofd. Vervolgens praat hij er
met buren en familie over. Deze ra
den hem allerlei middeltjes aan,
drinken van brandnetelsoep of
zoiets Loopt de man dan nog met
hoofdpijn dan is de tijd aangebro
ken om de huisarts te raadplegen.
Let wel; dan komt het moment dat
er kosten worden gemaakt. Ook de
huisarts moet op zo'n wijze zijn be
handelingsplan opstellen en niet
onmiddellijk met een specialist op
de proppen komen. En eigenlijk
moet het zo zijn dat als er iets is
waar de huisarts niet uitkomt, hij
de specialist kan raadplegen. Er
moeten structurele oplossingen ko
men. Maar dat ontslaat je er nu niet
van om vast wat zuiniger aan te
doen hoor".
Wanneer?
Peters: "Ik denk dat heel veel men
sen zien dat er in een academisch
ziekenhuis een moeilijk beheersba
re situatie is ontstaan. Er worden
knelpunten gesignaleerd. Niet al
leen door ons. maar ook binnen het
ministerie. De omstandigheden
zijn in vergelijking met vijfjaar ge
leden zo gewijzigd dat men het zich
niet kan permitteren om geen maat
regelen te nemen. Men is wel ge
dwongen plannen te maken, anders
loopt het volledig uit de hand. Nu is
de tijd aangebroken dat dit soort
zaken te verwachten zijn. Wij, aca
demische ziekenhuis Leiden zullen
zeker van ons laten horen".
SASKIA STOELINGA
Leiden massaal in de rij om het burgemeestersechtpaar Goekoup de hand te drukken tijdens de nieuwjaarsre
ceptie gisteravond op het Stadhuis.
LEIDEN - Met gefronste wenk
brauwen haalde burgemeester
Goekoop gisteravond tijdens zijn
nieuwjaarsrede uit naar zijn
werkgever, minister Wiegel van
binnenlandse zaken.
Zoals bekend is het financieel
straatarme Leiden met handen
en voeten gebonden aan het rijk.
Hoewel de gemeente daar finan
ciële voordelen uit heeft weten te
trekken vindt Goekoop het uit
democratisch oogpunt volstrekt
onwenselijk dat het gemeentebe
stuur volkomen afhankelijk is
van het Rijk bij het bepalen van
uitgaven en inkomsten. Volgens
Goekoop moet de hele financiële
verhoudingenwet op de helling.
Moeten de gemeenten meer fi
nanciële zeggenschap krijgen
Hoewel minister Wiegel de lagere
overheden meer bevoegdheden
wil toekennen noemt Goekoop
de nota van de bewindsman hier
over uiterst vaag. De enige con
crete bevoegdheid die de ge
meenten is toegezegd is de moge
lijkheid om rijbewijzen uit te ge
ven en dat is nauwelijks een be
leidspunt waar de gemeenten om
hebben gevraagd.
Goekoop beschuldigde minister
Wiegel tevens van 'betutteling
Hij noemde het een trieste zaak
dat het ministerie van binnen
landse zaken het heeft gepres
teerd om de gemeentelijke plan
nen voor verhoging van tarieven
en belastingen terug te sturen
omdat het typewerk niet hele
maal correct was
Terwijl Goekoop zich dus ergerde
aan bepaalde beleidspunten van
,'im partijgenoot Wiegel, schoot
zijn eigen opmerking over de
plannen omtrent de bebouwing
van het Schuttersveld een aantal
progressieve raadsleden niet be
paald in het juiste keelgat De
burgemeester vond de huidige
schetsplanncn een .itstekeid
uitgangspunt voor het nemen
van beslissingen. De raadsleden
vonden d.il hu u.i.n nu nip de /a
ken vooruit liep.
Goekoop eindigde zijn reden met
een tweetal persoonlijke wensen
"Dat de lafhartige hondendoder
maar snel gepakt mag worden en
dat de binnenstad het komende
jaar minder zal worden beklod-
derd dan in het verleden".
