Kruiswoord
Inhuldigingszegel:
waarde nu 65cent
Partij en eindspelcompositie
Twee jonge
Amerikaanse
topspelers
mm mm
a B
m s
ËIRE 25
M
m
9
5S
m m
m
m
SS
B
■0 m
u
i i
,i
aB
mm
Mi
1 BS
i
H
J
a
ga
H
m
S3
m
l
U
m
w
m
i
m
i
O
m
m EE
m
iï
m m_n m
i o
Oplossing
ZATERDAG 10 JANUARI 1981
EXTRA
PAGINA 29
Van twee jonge Amerikaanse
spelers zullen we in de toe
komst nog veel horen. Dat
staat wel vast na de Ameri
kaanse selectiewedstrijden,
waarin Jeff Meckstroth en
Eric Rodwell. resp. 24 en 23
jaar oud. hun Vanderbilt-
team op briljante wijze naai
de overwinning voerden.
De tegenstand was niet gering
met onder de vijf deelnemen-
de teams o.a. The Aces. twee
de bij de Olympiade in Val
kenburg, en het nationale Ca
nadese team.
Van deze vijf teams moest er
één in de voorronde afvallen,
waarna de overige teams el
kaar de selectie via een knoc
k-out competitie zouden be
twisten.
T- Tot verrassing van vriend en vij
and vielen The Aces, kenne
lijk nog vermoeid van de
Olympiade, als eersten af. Zij
verloren van Spingold, overi
gens pas in het allerlaatste
spel. nadat zij gedurende de
1 gehele wedstrijd een kleine
voorsprong hadden gehad.
96
O A 9 7 4
O V 8 3 2
V 9 3
B 10 8 5 4 H 7 3 2
O H 6 5 3
OAHB754 O 10 96
10 5 62
AV
V B 10 8 2
Dat bleek een formidabel red-
bod, goed voor maar drie
down
Aan de andere tafel bood noord
1 SA na 1 Ru, waarna het ver
der ging met oost 2 Ru. zuid 3
Ru. west 5 Ru, noord en oost
pas, zuid 5 Ha en noord ten
slotte 6 Ha. Wolff en Ham
man. ook in Valkenburg al
verantwoordelijk voor een
paar ongelukkige beslissin
gen besloten te verdedigen
en Spingold won 14 imp's,
waarmee de 5 imp's achter
stand werd omgezet in 9 imp's
winst.
De kracht van Meckstroth en
Rodwell blijkt ondermeer uit
dit spel:
B 7 4
C> H
O H V 10 8 2
A B 9 7
9 8 2 H 6 3
B 10 9 6 2 9 A54
O 65 O A 9 7 3
HV6 «f 10 4 3
AHB874
Zuid gever. N-Z kwetsbaar.
Voor The Aces opende zuid 1
KI, gevolgd door west 1 Ru,
noord 1 Ha en oost 2 Ru. Zuid
bood nu 5 SA, noord vragend
om met twee tophonneurs in
harten 7 Ha te bieden. Noord
kon uiteraard niet verder bie
den dan 6 Ha. maar west wist
inmiddels dat zijn topslagen
in ruiten waardeloos waren
en hij bood nog 6 Sch.
A V 10 5
V 8 7 3
O B 4
852
West gever, N-Z kwetsbaar. Via
noord 1 Ru - zuid 1 Ha, noord 2
KI - zuid 2 SA. bereikten N-Z 3
SA. Meckstroth als west start
te met Ha B voor het aas, ge
volgd door een kleine harten
voor de 7 en 9; van tafel ver
dween een klaveren.
West ging er nu van uit dat zuid
hoe dan ook de ruitenkleur
nodig had en dat het derhalve
gewenst zou kunnen zijn de
aanval te openen op de klave
rentree van tafel. KI H na lijkt
voor de hand liggend, maar
werkt niet; de leider laat die
slag domweg houden en
maakt vervolgens zijn con
tract dankzij het gunstige
schoppenzitsel.
Meckstroth besloot tot een
moeilijk te doorziene actie:
hij speelde KI 6 na! De leider
die zich niet kon voorstellen
dat west heer-vrouw had, leg
de de 9 en oost maakte tot zijn
verrassing de 10. Oost speelde
klaveren na en zuid kon één
down niet meer vermijden.
TON SCHIPPERHEIJN
De maand december blijkt voor dammend Nederland
een bijzonder vruchtbare maand te zijn. Werden
vroeger in de wintermaand de Suikerdamtoernooi-
en verspeeld - jammer genoeg is dit evenement van
de kalender geschrapt - in 1980 werd in de hoofdstad
van Mali, Bamako het wereldkampioenschap dam
men gehouden.
Dat werd gewonnen door de Rus Anatoly Gantwarg,
zoals u wel zult weten, maar daarover volgende
week meer.
Nee. niet alleen door het WK is
de twaalfde maand zo belang
rijk. Zo werd ook een begin
gemaakt met het kampioen
schap van Leiden, wat vooral
voor de regionale dammers
een bekende klank in de oren
geeft. Een derde pluspunt is
de uitgave van twee nieuwe
damboekwerken. Het ene
voor de beginnende dammer
en het andere voor de gevor
derde.
Harm Wiersma en Piet Lauwen
schrever^, drie deeltjes over
dammen. Het eerste deel van
Dammen in ontwikkeling
heeft als ondertitel: schuiven
en slaan. De beginnende dam
mer wordt geconfronteerd
met drie perioden van het
damspel, namelijk de periode
tot 1928, de periode 1928 tot
1948 en de periode van 1948
tot nu. De drie afzonderlijke
deeltjes beslaan deze drie pe
rioden.
Zeer duidelijke diagrammen to
nen de lezer de mogelijkhe
den van het damspel. Natuur
lijk laat schuiven en slaan
voornamelijk de combinatie
mogelijkheden zien. enkele
standaardcombinaties en op
gaven maken dit werk tot een
echt leerboek. Aan de hand
van partijen uit die beginja
ren tot 1928 worden tenslotte
enige positie-principes, sa
men met slagzetten bespro
ken. Een prachtige uitgave in
A4-formaat en glimmend pa
pier, wat soms enige moeilijk
heden geeft.
Ik had het daarstraks over twee
boekwerken. Het tweede
damboek is een resultaat van
een samenwerking tussen
Ton Sijbrands en Jannes van
der Wal. Zij hebben het KSH-
toernooi 1977 voor het nage
slacht in kaart gebracht. De
partijen van de grootmeestcr-
groep zijn op dezelfde manier
geanalyseerd als in het mon-
dileder-toernooi om het kam
pioenschap van Nederland
Dat betekent uitvoerige analy
ses, minder uitvoerige, sum
miere analyses en de kale no
taties. Overigens beval het
boek niet alleen analyses van
Sijbrands en Van der Wal, ook
Harm Wiersma, Andreas
Kuyken. Auke Scholma en
Joost Hooyberg hebben, de
een iets groter dan de ander,
een aandeel gehad in de tot
standkoming van dit stan
daardwerk.
Om een indruk te geven hoe er
in dit boek geanalyseerd
wordt, en om mijzelf een ge
makkelijke middag te bezor
gen, ben ik zo vrij een gedeel
te over te nemen. Het betreft
de partij Gendlerman-Van
der Borst. Tot de drieëntwin
tigste zet neem ik Van der
Wals commentaar niet over.
maar erna komt de Fries onaf
gebroken aan het woord.
1.32-28 19-23 2.28x19 14x23 3.37-
32 10-14 4. 35-30 20-25 5.33-29
14-19 6. 40-35 17-22 7.31-27 22-
x31 8.36x27 11-17 9.30-24 19-
x30 10.35x24 6-11 11.38-33 5-10
12.45-40 17-21 13.32-28 23x32
14.27x38 11-17 15.41-37 17-22
16.38-32 12-17 17.32-28 7-12
18.43-38 10-14 19.37-31 14-20
20.31-26 1-7 21.28-23 9-14
i S 3.8
O O Q
Harm Wiersma: mede-auteur damboekjes.
22.46-41 21-27 zie diagram 1.
23.41-36? Een ongenuanceer
de zet. Van der Borst wordt
nu gedwongen met 23...13-19
of 23...14-19 op nivellering te
spelen, waarna de partij snel
in remise eindigt. Veel leuker
lijkt het me hier om 23.41-37!
te doen (of ook 23.48-43). De
ruil 23...14-19 24.23x14 20x9
lijkt dan althans minder aan
trekkelijk dan na 23.41-36 en
23... 13-19 kost zwart zelfs een
volle schijf (door 29-24 en 37-
32 etc.).
Het ligt dan ook voor de hand
dat zwart 23...27-31 gaat over
wegen. waarop kan volgen
24 48-43 (misschien biedt het
behouden van de kroonschijf
met 24.49-43 bepaalde voor
delen) 3-9 en nu faalt zowel
25.40-35?, als 25.38-32'' op 13-
19!. en wordt 25.37-32? weer
legd door 7-11!; maar hoewel
de stand na de afwikkeling
25.24-19! 13x24 26.34-30 25x45
27.44-40 45x34 28.39xi0 9-14
29.10x19 niet helemaal con
ventioneel genoemd kan wor
den, durf ik hem zonder diep
gaand analysewerk toch wel
uiterst voordelig voor wit te
noemen.
Van der Wal gaat nog enige tijd
door alvorens te besluiten
met: Niettemin was dit on
danks het abrupte einde een
aantrekkelijk partijtje. Voor
dat ik u de oplossingen geef
van de nog uitstaande proble
men. voor degene die geinte-
reseerd is in een van de twee
boeken: informatie bij het
bondsbureau van de KNDB.
Steegoversloot 105-107, 3311
PN Dordrecht. Telefoon: 078-
147170.
Oplossingen: wit schijven op
27.26,31-34.36-39.41.45.49.50
en zwarte op
4.6,7.10,11.13.14.16.17.19.21.23-
25.
Wit wint verrassend door: 28-
22 (17x28) 26x17 (11x22) 34-30
(25x43) 31-27 (22x42) 33x22
(42x33) 49x29!.
Witte schijven op
28.30.32.34.35.37.38.40.41.44.45,
47 en zwarte op 1,2,6.10.12
15.17.19.20.23-25 Wit win
door 28-22 (17x28) 34-29 <24
x22) 41-37 (25x34) 40x9 (14x3)
32x5!
Wit schijven op 27.28,30,32-
35,37-43,45.47.48 en
schijven op 2-4,
11,13,14.16.18.19.23-25 Witte
winst via 34-29 en altijd 28-23
en 38-33 met dam op 1.
RONALD VAN EGMOND
NEDERLAND - In verband
met de tariefswijziging, die af
gelopen woensdag is inge
gaan - op een brief tot en met
20 gram moet nu een zegel
van 65 cent - is op 6 januari de
inhuldigingszegel, nu in de
waarde van 65 cent. aan de lo
ketten verkrijgbaar gesteld.
Deze "noodzegel" blijft in om
loop tot de eerste permanente
Beatrixzegels zullen uitko
men, aan het ontwerp waar
van op dit moment in op
dracht van de PTT door vier
kunstenaars hard wordt ge
werkt. Als dan de eerste Bea-
trix-zegels zullen verschij
nen, verdwijnen geleidelijk
de Juliana Regina-zegels van
het toneel. Kijk daarom voor
alle zekerheid nog even of alle
Juliana Regina-zegels in uw
e collectie voorkomen. Het me-
rendeel is nu nóg te koop.
.DENEMARKEN - De Deense
post heeft op 2 januari het
postzegeljaar 1981 geopend
met enkele permanente ze-
v gels: 100 óre. type golflijnen
(groen); 160 óre. koningin
Margrethe (rood); 230 óre. ko
ningin Margrcthe (groen
zwart) en 250 óre, koningin
Margrethe (blauwgroen).
FINLAND - Ook Finland is op 2
januari als gevolg van een ta
riefsverhoging met een per
manente zegel van 1.00 mark
gekomen met daarop het
oudst bekende rijkswapen
(Arma magni ducatus Finlan-
diae, 1581). Eveneens ver
schenen een nieuwe brief
kaart met een 1.00 mark-zegel
(rijkswapen) en een lucht
postblad met een 1,50 mark
zegel (zwaluw). Tot slot een
postkaart met een 1,00 mark
zegel (rijkswapen) en het em
bleem van de postzegelten
toonstelling Nordia 1981. Van
deze kaart zijn een half mil
joen exemplaren aange
maakt.
HONGARIJE - Op 21 november
kwam Hongarije met twee
portretzegels, beide in de
waarde van 1 forint. Op de ene
zegel wordt de Duitse astro
noom en wiskundige Johan
nes Kepler (1571-1630) afge
beeld, die 350 jaar geleden
overleed. Deze zegel heeft een
tab. Oplagen: 1.051.300 getan
de en 7.000 ongetande zegels.
De andere zegel toont een
portret van de toneelschrijver
en dichter Karoly Kisfaludy
(1788-1830). Van deze zegel
zijn de oplagen: 4.001.300 ge
tande en 4.000 ongetande.
IERLAND - Tal van landen heb
ben de goede gewoonte kerst
zegels uit te geven om zo
doende de kaartschrijvers de
kans te geven hun kerst- en
nieuwjaarswensen nog eens
extra te sieren. Nederland
heeft zich jammer genoeg nog
nooit onder deze landen ge
schaard.
Ierland daarentegen, nu al weer
tien jaar geleden, wel. De Ier
se kerstzegels verschenen op
13 november en laten een kin
dertekening zien, de geboorte
van Christus, voorstellende.
Waarden en oplagen 12 pence
(10 miljoen); 15 p (10 miljoen)
en 25 p (2 miljoen).
We moeten wat Ierland betreft
(en om compleet te zijn) nog
terug naar 30 juli, toen voor de
derde keer een fauna- en flo-
raserie uitkwam: 12p, herme
lijn (3 miljoen); 15p, haas (5
miljoen); 16p. vos (4 miljoen)
en 25p, hert (2 miljoen). Deze
zegels zitten ook in een vel
letje waarvan 300.000 stuks
van de persen zijn gekomen.
Onder het motto "Ierse muziek
en dans" verschenen op 25
september drie zegels waarop
muzikanten en een volksdan
seres. Waarden: 12p (5 mil
joen); 15p (4 miljoen) en 25p(l
miljoen). Op 23 oktober werd
de 100e geboortedag van de
dramaturg Sean O'Casey
(1880-1964) met een 12p-zegel
(oplage 3 miljoen) herdacht
en op dezelfde dag verscheen
de twaalfde zegel in de serie
contemporaine Ierse kunst.
Deze keer wordt een werk van
Patrick Scott op een zegel van
25 nonce (3 milioen) verbeeld.
OOSTENRIJK - Met een por
tret-zegel van 4 schilling
(donkervioletbruin; oplage
3.180.000 stuks) herdacht
Oostenrijk op 22 oktober de
100e geboortedag van de
dichter Robert Musil (1880-
1942). Eerste dag van geldig
heid: 6 november.
HERO WIT
Van oudsher hebben
eindspelcomponisten
gezocht naar de meest
exorbitante posities op
het bord. die echter wel
van instructieve waar
de zijn voor de schaak
speler. Buiten de vele
toernooipartijen die mij
ter beschikking staan,
is het als "rustpauze"
interessant zo nu en dan
enkele van deze compo
sities in deze rubriek op
J te nemen.
fIk kom nog even terug op het
Open Kamp van Nededand
- (Dieren), daar een van de par
tijen een verkeerde notatie
bevatte. Hier volgt een rcetifi-
catic van de partij Joop Piket
(Philidor)-G. Prakken (Gro
ningen).
De zwartspeler is de huidige
kampioen van Groningen.
Wit: J.J. Piket
Zwart: G. Prakken
^2 1 d2-d4 Pg8-f6 2.Lcl-g5 c7-c5
Geiler gal de voorkeur aan 2
d5 3.L16: el'6: 4.^3 Lc6 enz. De
theo'rieboekcn zeggen weinig
over de "vreemde" zet 2.Lg5,
maar in enkele Russische par
tijen ben ik hem wel degelijk
tegen gekomen... 3.d4-d5
Pf6-e4 4.Lg5-f4 Dd8-b6 5.Pbl-
d2
Piket tekent hierbij aan: "Deze
zet heb ik vorig jaar voor het
eerst gespeeld, maar nog
nooit elders gezien". Het im
pliceert een pionoffer, waar
door wit een goede voor
sprong krijgt in de ontwikke
ling. (Bishop). 5..Pe4xd2 6.
Ll'4xd2 Db6xb2 7.e2-e4 Db2-
f6?! 8.12-f4 d7-d6 9.Pgl-f3 el-
eb.
In feite een noodsprong, daar
wit veel beter staat. 10.f4xe5
d6xe5 1 l.Lfl-c4 Lf8-d6 12.0-0
0-0 13.Ddl-el!
Verhindert 13Lg4 Het witte
paard gaat een dominerende
rol spelen. Omdat een zwart
paard ontbreekt op el of g6
staat zwart reeds positioneel
verloren. 13.. Pb8a6? 14.P-
f3-h4 Df6-e7 15.Del-g3 Pa6-c7
16.a2-a4 b7-b6 17.Lc4-e2 Kg8-
h8 18.Le2-g4!
Goed gezien! Wanneer zwart
niet op g4 slaat wordt zijn ko
ningsstelling opgerold. Op
18.Lh6 had zwart nog 18 f6
enzovoort. 18. Lc8xg4 19.D
g3xg4 f7-H6.
Op 19Pe8 beslist 19.Pf5 enz
20.Tal-a3! De7-f7 21.Ta3-h3
Tf8-d8 22.Ph4-g6 Kh8-g8 23-
.Th3xh7! Df7-d7 24.Dg4-h5 en
zwart gaf op.
Een gedegen partij van Piket!
N. Kralin (2e pr. Moskou)
I.
Oplossing:
l.Pe3 Kd2 2.Pc4+ Kdl 3.Pb3
ed3: 4.Pc3+ Kei 5.Kg3 g4 6.K
g2 d2 7.Kgl dlD 8.Pg2 mat.
(6...g3 7.Kgl g2 8.Kg2: d2
9.Pd4 dlD 10.P13+ mat).
Een soortgelijke stelling zien
we op het tweede diagram.
Het behaalde de derde prijs in
het toernooi van Moskou'79.
Twee zwarte pionnen die de
derde rij hebben bereikt (of
twee witte op de zesde rij) zijn
levensgevaarlijk! Een toren
kan ze zelfs niet tegenhouden,
maar lichte stukken wel.
Bel ja wski-Mi trofano w
f 0 h
Oplossing l.Pcl Kf4 2.Pd3
Ke4 3.Pel Kf4 4.L13: e2 5.Kh3
Lf2 »i l'u2 Kf3: 7 Pd2+ mat.
Tot slot een aardig miniatuur-
probleem, gemaakt door de
bekende Duitse probleem
componist Karl Junker. Ik sta
steeds versteld van de vele
mogelijkheden die het
schaakspel biedt!
Karl Junker
(Wit: Kh3. Pg4, Pc5. Ld3. Zwart:
Kdl. pionnen: c2. e4 en g5).
Pionnen zijn gevaarlijk! Ottert
wit zijn raadsheer dan is het
remise, daar twee paarden
niet kunnen winnen, zoals u
i-
i a
5 4
tVit aan zet wint.
Mat in 4 zetten!
Oplossing: 1 Tb4 Pe3: 2.PI2
Kg3 3 I'h3 K13 4.1'g 1 - mat.
Zie ook 1 Pel 2.P15 Pd3
3.Kgl Pb4 4 PP2 mat.
Heel mooi'
BISHOP
i
vogel
28" kwellen
48
vervelend
31 gedorste halmen
49
10
rivier in Bolivia
32 titel
53
12
welpenleidster
33 rustend
54
14
rivier in Turkije
34 bergplaats
55
16
lengtemaat
35 grondsoort
56
17
geloofsovertuiging
37 boom
58
18
dieregeluid
39 reeds
59
19
vogel
40 dwang
60
21
plaats in Soedan
42 magazijn
62
24
vreemde munt
43 pit
63
25
hede
45 sociëteit
27
toegankelijk
Verticaal
2 en anderen
3 plaats in Gelderland
4 rustteken in psalmen
5 goedertierenheid
6 omroepvereniging
7 serum (mv)
8 zwemvogel
9 water in N.-Brabant
10 afwas
13
De prijs van 25.- werd toege
kend aan M. Bakker. Rijn- en
Schiekade 99a, 2311 AP Lei
den. De prijs wordt de win
naar toegezonden.
Oplossingen met vermelding
"Kruiswoordraadsel" op
briefkaart of enveloppe voor
donderdag zenden aan
Redactie Leidsch Dagblad.
Witte Singel 1. 2311 BG Lei
den.
deel van de voet
biet
niet smal
slede
nederig
voorzetsel
onderbreking
kort geleden
titel
i plaats in Friesland
rivier in N -Holland
symbool voor Selenium
i alinea
rivier in Japan
drank
muzieknoot
onzes inziens
rijtuigje
1 kleurling
i meisjesnaam
Europeaan
deel van een fototoestel
dun
tennisterm
i Chinese maat
achter.
