De gestage strijd om Leidens aanzien
Gastkolom
d'Oude Morsch: taxi s
te snel op Steenstraat
LEZERS SCHRIJVEN
Leidens
oudste
103
Dag/avondonderwijs
en de statistieken
VRIJDAG 9 JANUARI 1981
Voor het vijfde achtereen
volgende jaar zetten
wijk- en buurtcomité's
wensenen vragen over
hun wijk op papier. Het
overleg wijkorganen bun
delt deze wensen en vra
gen en zal het boekwerkje
binnenkort aan de ge
meente overhandigen.
Wethouders, andere
raadsleden en ambtena
ren gaan zich er dan over
buigen. Alle buurten ko
men ook in deze krant
successievelijk aan bod.
Vandaag is het de beurt
aan d'Oude Morsch.
LEIDEN - De bewoners van de Ou
de Morsch zijn tegen de plannen
om de Stationsweg richting bin
nenstad af te sluiten en de rijrich
ting op de 2e Binnenvestgracht
om te draaien. Door beide maat
regelen zouden de winkels van de
Steenstraat te geisoleerd komen
te liggen. Ook zou de 2e Binnen
vestgracht door deze maatrege
len geenszins worden ontlast van
verkeersdruk, en zou het verkeer
uit de buurt zelf moeilijker op de
cityring kunnen komen.
Terwijl het wijkcomité Noordvest
tegen een parkeergarage onder
de Lammermarkt is, ziet de pro
jectgroep van d'Oude Morsch er
de bezwaren niet van in. Volgens
de groep zou een parkeergarage
helemaal niet tot een toename
van het verkeer in Noordvest
hoeven te leiden. Wel is de vereni
ging bevreesd voor de Steen-
straat. Bussen en taxi's rijden er De bewoners van de Oude Morsch
veel te hard en protesten bij NZH zeggen veel hinder te ondervin-
en taxicentrale leverden niets op. den van garagebedrijven en hore
ca. De garages aan de 2e Binnen
vestgracht en Narmstraat geven
overlast van stank, stof en lawaai.
LEIDEN - In de rubriek Wensen en
Vragen, gisteren handelend over
het Raadsherenbuurt, zijn een
paar storende fouten geslopen. Zo
wordt gesteld dat de bewoners
zich verzetten tegen plannen om
garageboxen neer te zetten tussen
de Fagelstraat en de nieuwbouw.
Eenzelfde actie zouden ze voeren
tegen een te bouwen showroom
van het garagebedrijf LAG. Zo
wel de garageboxen als de show
room zijn echter in de loop van het
vorige jaar al gebouwd. Boven
dien is de verhouding tussen be
woners en garagebedrijf en siga
renzaak niet zo slecht als in het
artikel van gisteren wordt gesug
gereerd. Ook is inmiddels bekend
dat de Van Oldenbameveld-
straat wordt verlengd als voet
pad.
De parkeeroverlast en het
nachtelijk lawaai van horeca be
zoekers zijn in strijd met de ver
betering van de leefbaarheid in
de wijk. Volgens de wijkvereni-
ging is de sluitingstijd voor café's
een "fake", omdat de sociëteiten
wel nachtvergunningen houden.
Bovendien bestaat de vrees dat
de vijf toegestane nachtcafé's
straks een plaats krijgen toege
wezen in de oude Morsch. De ver
eniging zal zich daar met hand en
tand tegen verzetten, zo wordt ge
zegd in de rubriek Wensen en
Vragen.
De buurtvereniging ijvert er verder
voor dat er op de plaats van de
Morspoortkazerene ook wonin
gen worden gebouwd voor be
jaardenechtparen. Ze vindt bo
vendien dat buurtbewoners en
ex-buurtbewoners voorrang
moeten krijgen bij de toewijzing
van de woningen, en dat de toe
komstige bewoners zo goed mo
gelijk inspraak moeten krijgen
ever hun woningen.
LEIDEN - De 'strijd' van de com-
misie Stedelijke Vormgeving om
Leiden door middel van kleine
ingrepen een wat fraaier aanzien
te geven verloopt gestaag. In de
praktijk is er nog niet veel ge
beurd, maar de voorstellen zijn
inmiddels wel in behandeling.
Dit jaar kan de lelijkheid op een
aantal plaatsen in de Leidse bin
nenstad daadwerkelijk worden
bestreden.
De voorgeschiedenis is jong: begin
vorig jaar begon de commissie te
werken. "Voorheen was er na
tuurlijk ook wel overleg", weet
secretaris Verplancke, "maar dat
was incidenteel. En je wist niet
altijd even goed waar je met je
tips over kleine dingen naar toe
moest. Voor de burgerij gold dat
natuurlijk helemaal".
Zag het er eerst naar uit dat Leide-
naars niet waren geïnteresseerd
in het werk van de commissie, in
een later stadium kwamen de tips
binnen. Variërend van het ver
plaatsen van het standbeeld van
Rembrandt naar het terrein van
het voormalige marinecomplex
tot het weer in ere herstellen van
ouderwetse reclames.
Niet alle tips waren functioneel,
maar de commissie kon aan het
werk. "We hebben nu een lijstje
gemaakt", vertelt Verplancke.
"Aan het eind van deze maand
gaan we weer praten. Daarna
kunnen de werkzaamheden over
de verschillende afdelingen wor
den uitgesmeerd".
"Alleen onderling gepraat? Nee,
hoor. Kijk, op het lijstje stond iets
over het beschilderen van de vuil
verbranding. Volgens sommige
mensen is dat een lelijk gebouw,
dat je bovendien in de verte al
kunt zien. Breng een beschilde
ring aan, was hun voorstel. Daar
door fleurt het gebouw op".
"Nou, wij zijn meteen in de slag ge
gaan. Dat het uiteindelijk toch
niet lukte kwam door de archi
tect, die zei: beschilderen mag.
Als het maar in betonkleur is. Hij
dacht dus meer aan onderhoud".
Verplancke gelooft niet dat de pun
ten van de commissie door amb
tenaren worden weggewuifd on
der het motto: wij hebben wel
wat beters te doen. "Ik geef toe:
het gaat om details en het gevaar
bestaat dat er niet voldoende aan
dacht aan wordt besteed. Maar
zodra wy dat merken moeten we
druk gaan uitoefenen. En blijven
vragen of er nou nog wat van
komt".
In maart "komt er in elk geval al
wat van" in het museum de La
kenhal. De tentoonstelling over
het stedelijk detail, die door het
hele land zwerft, wordt dan in
Leiden gehouden. Wellicht geeft
de commissie de expositie, die
anderhalf jaar geleden werd op
gezet door de stichting Beelden
de Vorming, een wat meer plaat
selijk karakter.
Charbot
In het kader van de
culturele activiteiten op zon
dagmiddag in café 'De Uyl
van Hooglandaan de Nieuw-
straat zal zondag de dichter-
performer Bart Chabot een
optreden verzorgen.
Zijn vorig jaar al succesvol ge
bleken optreden begint om
streeks drie uur.
PPR
De PPR-afdeling Leiden houdt
vanavond in het pand Rapen
burg 100 om acht uur een le
denvergadering.
Het plaatsen van brieven van lezers betekent niet dat de
redactie dé daarin weergegeven mening onderschrijft."
Brieyen kunnen van redactiewege worden ingekort..
Stevenshof
In de kolom op pagina 3 van de
krant van woensdag 7 januari
stond een commentaar over de
bouwplannen voor de Stevens
hof. Daarin werd de indruk ge
wekt dat het een prima plan zou
zijn. Het zou een oplossing bete
kenen voor een deel van de Leid
se woningnood.
Zoals bekend, heeft de PSP fraktie
gestemd tegen het bestemmings
plan Stevenshof. Zoiets doen wij
niet voor de lol; vandaar dat wij
dit vriendelijke opinie-artikeltje
niet kritiekloos willen laten pas
seren. Ten eerste: er had veel eer
der gebouwd kunnen worden, en
dat zou inderdaad ten koste zijn
gegaan van de binnenstad. De
PSP behoorde dan ook tot de par
tijen, die kozen vóór het eerst vol
bouwen van de open gaten in de
binnenstad. Dat daar weinig van
terecht is gekomen, is te wijten
aan: onwil van projectontwikke
laars (die de grond in handen heb
ben), veel te lange bezwaren
procedures en aan botweg fouten
die gemaakt zijn. En het grootste
open gat. het Schuttersveld,
wordt volgegooid met onnodige
kantoren.
De plannen die er destijds voor de
Stevenshof lagen, hielden het
midden tussen een Wassenaarse
villawijk en een veredelde Me-
renwijk. Dan zijn ze nü tenminste
beter, al zijn ze verre van afdoen
de gezien tegen het licht van de
enorme woningnood: de zoge
naamd dichtbebouwde wijk zal
er ongeveer uit gaan zien als een
Waardeiland-met-flats. Dat ter
wijl er in de binnenstad met suc
ces gebouwd is in bijna dubbele
dichtheden: het Herengracht-
Zijlsingelgebied.
De eengezinswoningen krijgen een
tuin die 1V2 keer zo groot is als de
woning zelf; we gunnen iedereen
groen, maar huizen gaan o.i. vóór
tuintjes; er zijn immers ook grote
wijk- en buurtparken gepland.
En dan gaat het plan er ook van
uit, dat mensen met veel geld veel
ruimer mogen wonen dan men
sen met weinig geld; als we dat
eens zouden "nivelleren" zou dat
lijst
met
Volgen:
het nog
1/3 ruimtewinst opleveren,
wie wordt er gebouwd?
in de mensen op de wacht-
aangewezen op woningen
n huur van onder de 400,-.
ethouder Tesselaar is
de vraag, of er huren
i onder de 600,- uit zullen ko
men! Er worden 30% premie
koop-woningen gebouwd; die
kunnen mensen met een inko
men beneden de 33.000 bruto
per jaar helemaal niet betalen. En
dan nog een kleine 10% vrije sec
tor woningen: dus duurder dan
292.500Leve het doorstro
mingseffect, alleen jammer dat
het niet werkt.
De PSP heeft een alternatief voor
stel ingediend: er moet volgens
ons ongeveer de helft woningen
méér gebouwd kunnen worden
in de Stevenshof dan nu is ge
pland. Er zou vooral voor één- en
tweepersoonshuishoudens, stu
denten en werkende jongeren
méér gebouwd moeten worden
(op grond van de behoefte-
cijfers!) en voor woongroepen.
Het hele plan is door de Raad weg
gehoond, niet omdat het inhou
delijk niet deugde, maar omdat
het "te laat" was. Door ons is toen
bewezen, dat er over dergelijke
suggesties in voorgaande jaren
ook altijd is gezegd, dat we er "te
vroeg" of "te laat" mee waren.
Het College kon dat niet weerleg
gen; men zei alleen dat "de mar
ges waarbinnen de Raad een plan
kan bijstellen, nu eenmaal smal
zijn".
Over een aantal jaren staat de Ste
venshof dus vol; het merendeel
van onze 10.000 woningzoeken
den zal dan nog steeds op straat
staan. Zij zijn opgeofferd aan de
belangen van projectontwikke
laars en aan de verkiezingswinst
voor de college-partijen. Is dat
wat uw krant verstaat onder "dit
gebied mag nooit meer voorwerp
van speculatie worden"?
de PSP fraktie
Annelies Ponsen
Rijnstraat 8
Leiden.
LEIDEN - De heer A. Geer-
lings, inwoner van het be
jaardenhuis Lorentzhof, be
reikte vandaag de leeftijd van
maar liefst 103 jaar. Daarmee
is hij de oudste inwoner van
Leiden. Ter gelegenheid van
zijn verjaardag kreeg Geer-
lings vanochtend bezoek van
burgemeester Goekoop, die
hem namens de gemeente een
doos sigaren overhandigde.
Dit cadeau viel in goede aarde
want Geerlings steekt al van
af zijn veertiende, zij het met
mate, graag een sigaartje op.
Ook een borreltje gaat er best
Geerlings, geboren in Oldenho-
ven, verhuisde op tweejarige
leeftijd naar Leiden. Lange
tijd woonde hij aan de Lange-
gracht. Zes jaar geleden nam
hij echter zijn intrek in het
bejaardenhuis Lorentzhof en
hij heeft het daar best naar
zyn zin.
Geerlings heeft vijf kinderen,
die gisteren allemaal op zijn
verjaardag aanwezig waren
Vele jaren is hij hovenier ge
weest in de Leidse Hortus Bo
tanicus, waar hij zijn liefde
voor de natuur naar hartelust
kon botvieren.
Burgemeester Goekoop op bezoek bij de 103-jarige heer Geerlings.
door
D.J.van Kooten,
rector
avondscholenge
meenschap
Boerhaave
Het is misschien wel aardig de
lezer(es) van deze gastkolom-
men nu eens wat over het dag/
avondonderwijs aan volwas
senen mede te delen aan de
hand van enkele statistische
gegevens, zoals deze elk jaar
door het ministerie van on
derwijs en wetenschappen en
het Centraal Bureau voor de
Stratistiek worden gepubli
ceerd. Onlangs werden de cij
fers per 15 september 1979 be
kend gemaakt. Ze betreffen
hoofdzakelijk het schooljaar
1979 - 1980. Ik hoop dat u be
reid bent de ogenschijnlijk
wat dorre opsomming van ge
tallen voor lief te nemen en
dat u kennis wilt nemen van
de feiten en berichten er ach
ter.
Het aantal dag/avondscholen-
(gemeenschappen) - ze zijn
voor meer dan negentig pro
cent van hun uitgaven door
het rijk gesubsidieerd - be
droeg 84. Daar zijn kleine,
zgn. categoriale scholen bij,
b.v. avond-meao's en grote
dag/avondscholengemeen
schappen voor vwo (gymna
sium/atheneum), havo, mavo
en meao (totaal 16), waarvan
die in Leiden er één is. Het
aantal leerlingen varieert dan
ook van een goede honderd
(Neede) tot ruim 12.000 aan
een school in Den Haag. Deze
laatste is overigens, door be
paalde ontwikkelingen, uit
zonderlijk groot. De eerstvol
gende is het Noordelijk
Avondcollege te Groningen
met 2.821 leerlingen. Leiden:
1.914 (ongeveer een tiende).
Per 15 september 1979 waren
85.813 leerlingen ingeschre
ven voor vwo/havo en mavo.
Het dag/avond-meao telde
7.199 leerlingen; het totaal
was dus 93.012. Na die datum
komen er evenwel altijd nog
vrij veel bij. De toename ten
opzicht van het voorafgaande
jaar was maar liefst 31%.
Het reguliere dagonderwijs
vwo/havo/mavo (voor jonge
ren) had toen 823.594 leerlin
gen, zodat kan worden gezegd
dat het overeenkomstige dag/
avondonderwijs een bestand
heeft van ruim 10% van dat
van het reguliere dagonder
wijs. En dat is niet zo gering.
Van de leerlingen vwo, havo
en mavo hadden 40,623 een
volledig studieprogramma
met zes eindexamenvakken,
terwijl 45,190 personen zich
beperkten tot vijf vakken of
minder, om welke reden dan
ook.
Van het totaal van 93.012 waren
zeventig procent vrouwen,
het meao buiten beschou
wing gelaten, zelfs 73! Uitge
splitst waren de percentages
als volgt: bij de avondoplei
dingen 59%, bij het
zgn."avondonderwijs"(fou-
tief: moeder-mavo) was het
93% terwijl van degenen, die
de lessen zowel 's ochtends
als 's avonds volgden, 77%
Is e
be
ter bewijs van de belangrijk
heid van dit volwassenenon
derwijs voor de vrouwene
mancipatie? Het zal u dan ook
niet verbazen dat voor de dag-
cursisten, die kleine kinderen
hebben, overal zgn. 'peuter
speelzalen moeder-mavo' zijn
ontstaan, zoals ook in Leiden
en in Katwijk. Daardoor
wordt het voor velen metter
daad mogelijk aan het onder
wijs deel te nemen. In dit op
zicht is nog vermeldenswaard
dat, vooral dank zij de dagop
leidingen voor volwassenen,
zoals dat in het jaar 1976-1077
landelijk werd ingevoerd, de
toename van de vrouwen in
het onderwijs van deze scho
len als volgt is geweest (cijfers
1979-1980 uitgedrukt in die
van 1976-1977): vwo 67%(!),
havo 27%, avo 39%. Het be
treft hier leerlingen met een
volledig vakkenpakket.
Voor zover het de vrouwelijke
leerlingen gaat om het (op
nieuw) deelnemen aan het ar
beidsproces - en dat aantal is
bepaald niet gering- is het wat
teleurstellend dat hun deelna
me aan het middelbaar econo
misch en administratief on
derwijs, meao, slechts 37% be
draagt. Het meao is een veel
gevraagde opleiding bij over
heid en bedrijfsleven. Men
vindt vrijwel zeker een baan.
Misschien dat met de te ver
wachten komst van het lager
beroepsonderwijs aan vol
wassenen, de belangstelling
voor beroepsoriënterend on
derwijs zal toenemen.
Leeftijden
Het is ook de moeite waard even
te kijken naar de leeftijden
van de deelnemers en deel
neemsters aan het dag/avond
onderwijs. Hierbij doen zich
opmerkelijke verschillen
voor tussen de dag- en de
avondopleidingen. In de laat
ste verkeren 13% in de leef
tijdscategorie van 16 -19 jaar;
53% zijn 20 - 30 jaar terwijl 34%
ouder is dan 30 jaar. Voor de
overeenkomstige leeftijdsca
tegorieën gelden voor het
dagonderwijs respectievelijk
de volgende percentages: 3%,
23% en 74% 91% is ouder
dan 25 jaar. Deze grote ver
schillen hebben uiteraard be
langrijke onderwijskundige
en didactische consequenties
in dat dagonderwijs. Globaal
kan worden gezegd dat zo'n
driekwart van de cursisten
minstens 15 jaar "van school
af is". De moed om er dan -
meestal naast gezin en/of
werkkring - nog weer aan te
beginnen verdient bewonde
ring en respect. Schoolleiding
en docenten spelen zo goed
mogelijk in op de educatieve
behoeften en verwachtingen
van deze ouderen.
Het is ook interessant te consta
teren dat, terwijl de jongere
avondcursisten vrijwel allen
streven naar het behalen van
het eindexamen, omdat zy
zich nog "waar willen/moeten
maken", toch ook zeer vele
ouderen bij het dagonderwijs
aan volwassenen gaandeweg
steeds bewuster aankoersen
op het behalen van in elk ge
val een aantal eindexamen
certificaten (per vak) of dat zij
evenzeer het verwerven van
een diploma gaan ambiëren.
Op redenen wil ik thans niet
ingaan. Hooguit verwijs ik
even terug naar het berip
'vrouwenemancipatie'.
Diploma's
Laat ik nog enkele getallen, die
betrekking hebben op de af
ronding van de studie, ver
melden. Degenen die het ein
dexamen doen met een volle
dig pakket van zes vakken,
hopen het diploma (mavo, ha
vo, meao of vwo) te verwer
ven. Anderen beperken zich,
om velerlei redenen - hier
over later eens meer - tot een
eindexamen in minder dan
zes vakken. Zij leggen een
zgn. deelexamen af, waarmee
ze voor elk voldoende resul
taat een certificaat (deeldiplo-
ma) kunnen verwachten. De
ze door het ministerie van O
en W verstrekte certificaten
hebben voor de eigenaar blij
vende geldigheid. Indien
door latere studie nog meer
diploma's worden 'behaald
dan leveren ten slotte zes een
diploma op. Overigens ont
vangen degenen die worden
afgewezen voor het volledige
examen, toch ook certificaten
voor die vakken, waarin zij
een voldoende eindcijfer heb
ben. Daardoor kan men zich
in een volgend jaar beperken
tot de vakken, welke onvol
doende waren. Deze soepele
certificatenregeling (sedert
1978) bestaat bij het dagon
derwijs voor jongeren niet,
maar wel bij de staatsexa
mens.
Nu dan de cy fers. Ze hebben be
trekking op het schooljaar
1978-1979: in juni 1979 wer
den 7.428 diploma's uitge
reikt (vwo 15%, havo 19%,
meao 2% en mavo 64%) waar
van 380 door samenvoeging
van certificaten. Aan de dag/
avondscholengemeenschap
'Boerhaave' in Leiden betrof
het 215 diploma's (vwo 45, ha
vo 42, meao 8 en mavo 120).
Daarnaast werden aan 3.059
personen één of meer certifi
caten overhandigd. Het totale
aantal certificaten bedroeg
8.327. Voor 1979-1980 zullen
deze aantallen beduidend ho
ger zijn.
Van degenen, die aan het eind
examen deelnamen, slaagden
78% voor het vwo-, 84% voor
het havo-, 84% van het mavo
en helaas slechts 58% voor het
meao-diploma). Zonder over
dreven veel waarde te willen
hechten aan deze documen
ten, is de conclusie toch ge
rechtvaardigd dat de dag/
avondscholen als tweede
kans- en tweede wegonder-
wijs een maatschappelijk be
langrijke functie vervullen,
waar zij er in slagen telkenjare
zo veel mensen de diensten te
verlenen, waarom deze vra
gen. Het werken in dit vol
wassenenonderwijs is dan
ook voor vrijwel alle school
leiders en docenten erg ple
zierig en zeer stimulerend.
Over het vele, waarvan de statis
tieken geen beeld geven,
graag in een volgende gastko
lom.
