Moskou waarschuwt Polen Bombardementen in noorden El Salvador Afghanistan moet satelliet worden van Sowjet-Unie Griekenland argwanend over toetreding Tijdens verhelderend bezoek minister Czyrek: BEL NU £412- 2406 'Opvolger' Hitier overleden SATERDAG 27 DECEMBER 1980 BUITENLAND PAGINA 9 Louis Neefs verongelukt LIER (België) - De vlaamse zan ger Louis Neefs is donderdag middag op 43-jarige leeftijd om het leven gekomen bij een verkeersongeluk. De zanger was op slag dood. Zijn echtge note, die bij hem in de wagen zat, overleed aan de gevolgen van het ongeluk in het Sint- Elisabeth ziekenhuis in Lier. Hun 15-jarige zoon, Gunter, werd levensgevaarlijk ge wond. Het ongeluk gebeurde op de Mechelse Steenweg bij Lier. De auto van Louis Neefs kwam in bosting met een an dere auto. De bestuurder van deze andere auto verloor eveneens het leven. Louis Neefs werd in 1937 in het Belgische Gierle in de Kem pen geboren. Hij volgde een opleiding in de elektro- mechanica aan technische scholen in Mechelen en Bor- gerhout. Zijn debuut als artiest maakte hij in 1959. Zes jaar later won hij de eerste prijs op een Vlaams schlagerfestival. Louis Neefs bleef ook in Ne derland geen onbekende. Hij trad op in verscheidene tele visieprogramma's. Jaar na inval is het VS duidelijk: NIEUW DELHI/WASHINGTON (AFP/UPI/Reuter) - Precies één jaar na de Russische inval en coup in Kaboel met kerst vorig jaar wordt volgens Amerikaanse regeringskringen alleen maar duidelijker, dat de Sowjet-Unie heeft besloten van Afghanistan een satelliet te maken naar het voorbeeld van Mongolië. Dit door te pogen het economisch afhan kelijk te maken en greep te krij gen op het bestuursapparaat. Zuiver militair gezien heeft de in val de Sowjet-Unie volgens de zelfde kringen onaangename ver rassingen opgeleverd: een derge lijk verzet van de Afghaanse be volking hadden de Russen niet verwacht. Afghaanse ballingen hielden giste ren in Nieuw Delhi een demon stratie voor de Russische ambas sade uit protest tegen de inval door 30.000 man Russische troe pen op 26 december vorig jaar. Voor de vrijheidsstrijders in het land zelf was deze gebeurtenis een jaar geleden gisteren reden om de VS en anders landen hulp in de vorm van wapens en andere dringend nodige zaken te vragen. President Sadat van Egypte rea geerde als eerste door het zenden van wapens, dekens, voedsel en kleding toe te zeggen. Strijders in Kaboel, waar op eerste kerstdag al bommen waren ontploft, zwo ren gisteren de viering van de in stallatie van het bewind van Ba- brak Karmal vandaag te zullen verstoren. Intussen, terwijl de Russen volgens westelijke diplomaten alleen de grote plaatsen in het land beheer sen en de vrijheidsstrijders het platteland, gaan de eersten vol gens regeringskringen in Was hington door met hun "inlijvings poging" -Duizenden Russische adviseurs, zo zegt het ministerie van buitenlandse zaken in Was hington, hebben de leiding geno men op de voornaamste ministe ries in het land. Oostduitse spe cialisten zijn belast met het reor ganiseren van de politie en ook "burgerlijke adviseurs" uit Cuba hebben diverse taken gekregen in de Afghaanse hoofdstad. Duizenden Afghaanse studenten zijn in de afgelopen maanden naar de Sowjet-Unie gestuurd om een ideologische vorming te krij gen. De Russen leggen een olie pijpleiding aan naar Kaboel, heb ben drie bruggen geslagen over de grensrivièr Amou-Daria en hebben een plan in studie voor een nieuwe spoorverbinding en uitbreiding van de stations, zodat Russich militair materieel kan worden aangevoerd. Voorts wor den nieuwe kazernes en verblij ven gebouwd voor de 85.000 Rus sische soldaten en hun gezinnen. Volgens het Zweedse dagblad Ex pressen van woensdag is op 17 december in Kaboel een aanslag gepleegd op de v fghaanse minis ter van defensit generaal Mo hammed Rafi, die cuarbij ernstig zou zijn gewond. De dader van de aanslag zou een ojïicier van het Russische bezet tingsleger in Afghanistan zijn ge weest. Rafi zou een heftige aanval hebben gedaan op de Russische opperof- ficierer. in Afghanistan, die niets zouden doen aan de talrijke ver krachtingen van Afghaanse vrou wen door Russische militairen. De aanslag op de minister zou zijn gepleegd toen' deze een militair vliegveld bij Kaboel inspecteer de. Hij zou nog steeds in levens gevaar verkeren en in een militair hospitaal in de hoofdstad liggen. Isabel Peron mogelijk spoedig vrij BUENOS AIRES (DPAReuter) - De militaire regering van Argen tinië heeft gisteren het politieke arrest opgeheven dat sinds maart 1976 bestond tegen de voormali ge presidente, Isabel Peron. De 49-jarige Isabel blijft echter on der huisarrest aangezien nog vier juridische aanklachten tegen haar lopen. De maatregel van de junta, die er in feite op neerkomt dat de zaak nu aan het ministerie i van justitie is overgedragen, wordt gezien als een eerste stap naar vrijlating van het vroegere staatshoofd. De officiële aankondiging over de opheffing van het politieke arrest werd al enige dagen verwacht. In Buenos Aires verwacht men dat Isabel Peron binnen korte tijd op t vrije voeten zal zijn. (ADVERTENTIE) Voor een betaalbare sportieve watersport vakantie. Vraag gratis informatie. recreatie- -^watersportcentrum I Het Plashuis Nunspeet t) Antwoordnummer 45 I 8070 VK Nunspeet is-tenten-appartementen. MOSKOU (AFP) - De Russische leiders hebben hun collega's in Warschau gisteren gewaar schuwd voor het verdachte en gevaarlijke ka rakter van de bezorgdheid die het Westen ten aanzien van Polen tentoonspreidt. De waar schuwing werd gisteren in Moskou overge bracht tijdens het plotselinge en niet- aangekondigde bezoek van de Poolse minister van buitenlandse zaken Jozef Czyrek. Wel be vestigde het Kremlin opnieuw vertrouwen te hebben in de leiding van Stanislaw Kania. Op hetzelfde moment, maar op minder directe wijze, onder streepte de Prawda nog dat het idee van „vrije vakbonden" in so cialistische landen eveneens „ui terst verdacht" is. De Poolse minister Czyrek, die te vens lid is van het centrale partij- comité in Warschau, was op eer ste kerstdag in Moskou aangeko men. Gistermorgen had hij twee uur lang een onderhoud met de Russische president Leonid Brezjnjew, alvorens gast te zijn tijdens een lunch, hem aangebo den door zijn Russische collega Gromiko. De tekst van het com muniqué, dat onmiddellijk na het onderhoud door het persbureau Tass werd gepubliceerd, beves tigt dat de besprekingen hoofdza kelijk gingen over het voortdu rende internationale karakter van de Poolse kwestie, of, exacter nog, over de houding van de Wes- AUMÜHLE (DPA/Reuter) - Oud admiraal Karl Doenitz, de man die Adolf Hitler een dag voor zijn zelfmoord tot zijn opvolger be noemde, is gisteravond op 89- jarige leeftijd in zijn woonplaats Aumühle in de Westduitse deel staat Sleeswijk-Holstein overle den. Tijdens de Tweede Wereldoorlog voerde Doenitz het bevel over de Duitse U-boten. Op 1 mei 1945 maakte hij via de radio de dood van Hitier bekend en vertelde het Duitse volk dat de Führer hem tot zijn opvolger had benoemd. Na de dood van Hitier probeerde Doenitz onmiddellijk onderhan delingen te beginnen over een overgave. Later gaf hij generaal Alfred Jodl toestemming de on voorwaardelijke overgave te on dertekenen. Op 23 mei 1945 werd Doenitz met zijn staf door de geallieerden gearresteerd. Op 1 oktober 1946 werd hij in Neurnberg veroor deeld tot tien jaar gevangenis straf. terse diplomatieën tegenover Warschau en Moskou. „Gespro ken is over bepaalde aspecten van de internationale betrekkin gen die van gemeenschappelijk belang zijn", zo geeft de tekst van het persbureau aan, waarna de volgende precisering volgt: „In dit verband hebben de twee par tijen de pogingen van imperialis tische en andere reactionaire kringen veroordeeld ondermij nende activiteit tegenover het so cialistische Polen te bedrijven, en zich te mengen in diens interne aangelegenheden en diens be trekkingen met zijn socialisti sche bondgenoten" Waarnemers in Moskou zijn van mening dat het niet het enige doel van Czyreks bezoek was War schau deelgenoot te maken van het Russische standpunt over de verantwoordelijkheid van het Westen voor elke verslechtering die in de situatie in Polen zou kunnen optreden. De leiders in het Kremlin, zo zeggen de waar nemers, zijn daarom zo ongerust over de politieke en economische zorg van het Westen voor Polen, omdat het standpunt van de lei ders in Warschau over deze kwes tie nogal dubbelzinnig voorkomt. Men zou dus niet moeten uitslui ten dat de Russische leiders aan Czyrek opheldering hebben ge vraagd. Daarnaast hebben zij na dere details kunnen vernemen over de voorwaarden van de eco nomische hulp die verscheidene Westerse landen hebben beloofd. In het communiqué van Tass is slechts één zin gewijd aan de si tuatie in Polen zelf: „Leonid Brezjnjew heeft de arbeiders van Polen de snelle oplossing toege wenst van de moeilijkheden die zich hebben opgeworpen op de weg van de socialistische ontwik keling en hij heeft zich ervan overtuigd verklaard dat deze taak zal worden volbracht onder lei ding van de verenigde arbeiders partij van Polen". Josef Czyrek zelf, zo meldde Tass later, sprak tegenover Andrei Gromiko zijn vertrouwen uit dat Polen zijn moeilijkheden zal overwinnen en zich verder zal be wegen langs de socialistische weg. Czyrek bevestigde dat Po len een vaste keten blijft in het socialistische blok. Minister van buitenlandse zaken Gromiko verwelkomt zijn Poolse collega Czyrek, die tijdens de kerstdagen onverwacht in Moskou op bezoek ging (Van onze correspondent Rob Sprenkels) MEXICO-STAD - In het noorden van El Salvador, nabij de grens met Honduras, is op eerste kerst dag met heftige luchtbombarde menten een nieuw anti-guerrilla offensief geopend. Terwijl chris ten-democratische president Duarte op de televisie verscheen en opriep tot „vrede" Het kerst-bombardement was vooral gericht tegen de noordelij ke provincie Chaladenango, waar de guerrilla's het leger in septem ber tot staan wisten te brengen. Volgens het zich onafhankelijk noemende persbureau AIP wer den ook delen van Honduras ge bombardeerd waar naar schat ting 15.000 Salvadoriaanse vluch telingen onderdak hebben ge zocht. Tweede kerstdag werd er melding gemaakt van botsingen tussen het Salvadoriaanse leger en de guerrilla's nabij de stadjes Arvadao en Las Vueltas, beiden op de rand van het grensgebied met Honduras in de provincie Chaladenango. Bij de gevechten in Arvadao zouden volgens offi ciële bronnen tien guerrilla's en een soldaat om het leven zijn ge komen. In de hoofdstad San Salvador bleef het tijdens de kerstviering op merkelijk rustig. Waarnemers meldden dat de gewapende vleu gel van de oppositie, het Frente Farabundi Marti de Liberacion Nacional (FMLN), tot een soort van eenzijdig staakt-het-vuren had besloten. Niettemin werden er tijdens de kerstdagen meer dan twintig lijken in de hoofdstad en directe omgeving gevonden, de meeste met sporen van mis handeling. Interim- aartsb'sschop Rivera y Damas meldde tijdens zijn vroeg in de avond gehouden kerstmis dat het politieke geweld dit jaar al meer dan tienduizend dodelijke slacht offers heeft opgeëist. Adolfo Majano, de min of meer pro gressieve kolonel die begin deze maand uit de regeringsjunta werd gewipt en die vorige week maandag als sneeuw voor de zon verdween, ontving op eerste kerstdag drie vertegenwoordi gers van de internationale pers, onder wie Alberto Pepino van het Mexicaanse dagblad Uno Mas Uno. De ondergedoken Majano, gekleed in burger maar gewa pend met een pistool, verklaarde in een uitvoerig gesprek dat de officieren van het Salvadoriaanse leger de „illegale regering" van nu moet verwijderen, „ongeacht de middelen". Majano ontkende dat hij zou zijn toegetreden tot het brede oppositiefront FDR. Schietpartijen verstoren kerstnacht Zuid-Libanon DEN HAAG (ANP) - Voor een aantal posten van het Neder landse VN-detachement in Zuid-Libanon is de kerst nacht verstoord door een veelheid aan mitrailleur- en granaatvuur en explosies. On der de Nederlandse militairen vielen geen slachtoffers. Van een door Israëliërs onder schepte patrouille van een Pa lestijnse groepering werden vier leden gedood. Elders vie len er gewonden onder de burgerbevolking. Dit heeft het ministerie van defensie gisteravond meegedeeld. Een Israëlische patrouille heeft gisterochtend vroeg bij een actie in het Libanese grens dorp Hadatha een woning op geblazen, waarbij drie bewo ners die lagen te slapen, ern stig werden gewond. Dit heb ben in het grensgebied gesta tioneerde journalisten ge meld. Door de explosie werd een an derhuis beschadigd. Hadatha ligt nabij de Ierse sector van het gebied dat onder controle staat van de vredesmacht van de Verenigde Naties. Twee Palestijnse burgemees ters, die vorige week vrijdag een hongerstaking begonnen in het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York, hebben woensdag het VN-gebouw verlaten. Ze wil len hun hongerstaking echter voortzetten. VN-secretans- generaal Kurt Waldheim had op kerstavond aangedrongen op beëindiging van hun pro test-actie. De burgemeesters hielden hun actie ter ondersteuning van de vorige week met algemene stemmen aangenomen reso lutie van de Veiligheidsraad, waarin Israël wordt opgeroe pen de burgemeesters te laten terugkeren naar hun steden op de westelijke Jordaanoe- ver. Israël heeft hen uitgewe zen op beschuldiging van aansporing tot geweld. Veroordeling Bokassa BANGUI (Reuter) - De ter dood veroordeling bij verstek van de voormalige keizer Jean-Bedel Bokassa heeft de 1,8 miljoen zie len tellende bevolking van de Centraalafnkaanse republiek niet ervan kunnen overtuigen dat er recht wordt gedaan. Dit zeggen waarnemers in Bangui, de hoofd stad van de republiek. Naar ver luidt is er grote verbittering over het feit van de huidige regering van president David Dacko er herhaaldelijk niet in is geslaagd Bokassa uitgeleverd te krijgen door Ivoorkust, het land waar hij na de staatsgreep tegen zijn wre de bewind een toevlucht zocht. ATHENE - Bepaald niet unaniem juichend zien de Grieken de eer ste dag van 1981 tegemoet, waar op hun land als volledig lid tot de EG zal toetreden. Er hangt eerder een stemming van argwaan, zo niet malaise. Daarvoor zijn ver schillende redenen. In de eerste plaats kunnen veel Grieken, ook voorstanders van de toetreding, zich niet onttrek ken aan de indruk dat deze plaatsvindt op een ongelukkig moment, namelijk juist nu de „in tering" in Europa een algemeen beseft fenomeen is geworden. Daarnaast is de economische si tuatie van het aanstaande tiende lid evenmin rooskleurig. De inflatie van het afgelopen jaar in Griekenland was nog wat hoger dan de 25 procent van het jaar daarvoor en daarmee ook hoger dan van enig ander EG-land. Het tekort op de betalingsbalans blijkt weliswaar beneden de vier miljard gulden te blijven, dus wat lager dan in 1979, maar dat wordt weer voornamelijk aan de „slap te" van 1980 toegeschreven, dat. de import sterk zag teruglopen. Voor eind volgend jaar wordt, mede tengevolge van de nu vrij geworden importen uit de EG, een tekort van drie miljard ver wacht. Brussel heeft Athene de laatste we ken ook nog enkele teleurstellin gen bereid, o.a. de verlaging van het percentage dat Griekenland uit de kas voor regionale ontwik keling zal ontvangen van 15 - zo als de EG-commissie wilde - tot Op 1 januari tiende lid van EG 13 procent onder druk van de af zonderlijke regeringen. Veel prijsstijgingen van de laatste maanden worden door de Grie ken, soms terecht, soms ten on rechte, aan de naderende toetre ding geweten - het Europese prijspeil lag nu eenmaal boven het Griekse. Het lot van een pro- dukt als suiker wordt door de op positie - vanouds tegen de aan sluiting - breed uitgemeten. Niet alleen dat het prijspeil ook hier van tot EG-niveau moest worden opgeschroefd, Griekenland kreeg ook nog te horen dat het zich in het kader van de „nieuwe suikerpolitiek" in zijn produktie moest beperken tot het voor dit land vastgestelde contingent'. En dat nadat nog slechts enkele ja ren geleden de Griekse boeren vanuit Athene waren aangemoe digd meer suikerbieten te plante- n. Natuurlijk zou er bij de meeste boe ren juist voldoening moeten be staan over de optrekking van een gegarandeerd prijspeil waarbij de EG-kassen bijbetalen. Daar van zullen vooral de producenten van olijfolie, fruit, groenten en graan profiteren. Maar de over gangsperiode van vijf jaar (perzi ken en tomaten zeven jaar) houdt in, dat die optrekking in jaarlijkse fasen zal geschieden, zodat de boeren er nog niet meteen veel van zullen merken. 1981 echter wordt voor Grieken land behalve het eerste EG-jaar ook het jaar van de parlements verkiezingen, die uiterijk novem ber moeten worden gehouden. En een toenemend aantal perso nen binnen en buiten Grieken land houdt serieus rekening met de mogelijkheid dat het land bij die gelegenheid een ander „ge zicht" krijgt, dat van Andreas Pa- pandreou, de huidige socialisti sche oppositieleider. De PASOK van Papandreou streeft geen isolement van de EG na, zo als Papandreou bij herhaling heeft betoogd, maar een „specia le relatie" daarmee, naar het voor beeld van Joegoslavië. De rege ring laat niet na te wijzen op de toenemende tekenen van schaar- ste-econo mie juist in dat land en op de extra voordelen die het vol ledig lidmaatschap biedt. Papandreou heeft inmiddels ver klaard dat hij, als hij in de loop van 1981 aan de macht komt, zal ijveren voor het alsnog houden van een referendum. Zo'n volks raadpleging kan echter volgens de Grondwet alleen door het staatshoofd worden uitgeschre ven, en president blijft nog wel enige jaren Karamanlis, die in die aansluiting bij de EG nu juist zijn levenswerk ziet. Als Karamanlis weigert het referendum uit te schrijven, zo zei Papandreou, dan zal zijn regering „alle hoeken en gaten in het aansluitingsverdrag uitputten om de Griekse econo mie te sturen naar groei op eigen krachten en er zelfs niet voor te rugdeinzen voorzieningen te ne geren die ingaan tegen Grieken- lands belangen op lange termij- n". Toch heeft ook Papandreou zich het afgelopen jaar, op zijn manier wat „Europeser" opgesteld dan in de jaren daarvoor, toen hij een uitgesproken voorkeur aan dc dag legde voor regimes als die van Irak, Syrië, Libië en Algerije die hij „nationale onafhankelijk heid" toedichtte. Dit jaar hield hij, ook één maal als gastheer, conferenties met andere Zuideu ropese socialistenleiders, allen voorstanders van het lidmaat schap van hun land van de EG, en hij sprak zich zelfs uit voor de toe treding van Spanje en Portugal - als Griekenland dan toch lid werd - om het „zuidelijk krach tenveld daarbinnen te verster ken". Hij bracht ook een bezoek aan Engeland waar hij, zowel door regering als door oppositie, met opvallend veel égards werd behandeld. Een oriënterend be zoek aan Brussel, de zetel van de EG, ligt in zijn voornemen. De PASOK heeft vanouds gesteld, dat de EG als machtcentrum een variant is van de NAVO (Ierland is daar als enig EG-land geen lid van). „EG en NAVO, hetzelfde Sindicato" is al enkele jaren een vaste leus bij PASOK- demonstraties. Men voorspelt dat het nadere EG-lidmaatschap Griekenland - dat kort geleden terugkwam in het militaire ver band van de NAVO - zal dwingen tot vergaande concessies aan Turkije, ook al wordt dit de ko mende decennia nog geen EG- lid. Fn dat Athene zich op korte termijn ook zal moeten voegen naar de Midden-Oostenpolitiek van de EG en dus, net als de „Ne gen", Israel ook zal moeten er kennen, een harde noot om te kraken nu juist de vriendschap van de Arabische (olie-)staten moet worden nagestreefd. De Griekse industrie was tot nu toe uitgesproken kleinschalig: 95 procent van de bedrijven bestond uit tien arbeidskrachten of min der. Het zijn ook overwegend fa miliebedrijfjes, waarvan men ei genlijk niet wilde dat ze groter zouden worden omdat dan de fa milie de controle erover zou kun nen verliezen. Velen hebben meer dan één baantje in deze „Feierabend-economie", die zich grotendeels bedruipt zonder ka pitaalmarkt. De financiering gaat niet terug op een aandelen en obligatiemarkt, zoals in West Europa, maar op de banken die sinds 1974 voor 90 procent in han den van de Staat zijn en bij hun geldtoewijzing geen economi sche maar bijvoorbeeld politieke motiveringen volgen Een her vorming van het bankwezen is, naar algemeen oordeel, een van de eerste noodzakelijkheden die uit de toetreding voortvloeie- n. De invloedrijke bankier Andreadis, die zich na de dictatuur een aan tal banken door nationalisatie af handig zag gemaakt, juicht intus sen over het stimulerende effect dat de naderende aansluiting op het particulier initiatief en op het Griekse „genie" zal hebben Na tuurlijk zullen veel bedrijfjes moeten verdwijnen of samen gaan, natuurlijk zullen multina tionals in Griekenland penetre ren. Maar waarom, zo zegt hij, zouden de Grieken ook buiten de sfeer van de koopvaardij geen ei gen multinationals kunnen voortbrengen?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 9