Apparaten-
fabriek
te koop
aangeboden
Gastkolom
Snel in buidel tasten
voor Boerhaavezalen
Wegwijs
in Leiden
Recht op gezonde
lucht belangrijker
dan recht op
zotte verslaving
Informatieavond over
Polen in 't Parlement
PAGINA 4
ST
LEIDEN
VRIJDAG 12 DECEMBER 1980
LEIDEN - De voormalige Leidsche Apparaten Fabriek
(LAF), nu onder de naam Gist Brocades Technical Pro
ducts een dochteronderneming van het Delfstse Gist Bro
cades, staat te koop. Het moederbedrijf wil de dochter
kwijt aan een bij uitstek technisch bedrijf.
Reden voor de voorgenomen afsto
ting is de terugloop in de order
portefeuille. die volgens de direc
tie door de slechte economische
situatie wordt veroorzaakt. Ook
is - aldus de directie - de vernieu
wing van het produktiepakket
langzamer gegaan dan was voor
zien. ondanks een versterking
van het management. Opname in
een groter technisch bedrijf zou
volgens de directie Technical
Products van de ondergang kun
nen redden.
De LAF was tot 1978 gevestigd aan
de Os- en Paardenlaan in Leiden,
Als onderdeel van een reorgani
satie is het bedrijf verplaatst naar
Zoeterwoude. In een modern ge
bouw en met eigentijdse appara
tuur werd daar de produktie
voortgezet. Bij Technical Pro
ducts zijn zo'n zestig mensen in
dienst. De fabriek maakt appara
ten voor de farmaceutische in
dustrie. Het gaat met name om
was-, vul- en sluitapparatuur.
(nog) niet bang te zijn voor ont
slag. "De werkgelegenheid is
voor ons sociaal en ethisch gezien
een belangrijk punt. Het is tegen
woordig alleen de gewoonte om
werknemers en vakbonden
vroegtijdig van de plannen op de
hoogte te stellen. En dat is nu ge
beurd. Wij zijn zojuist begonnen
om naar gegadigden voor de
overname te zoeken. Daar zullen
we relatief langdurig - zeker de
eerste helft van 1981 - naar blij
ven zoeken. Nee, het is niet de
gewoonte van Gist Brocades om
plotseling tot ontslagen over te
gaan", aldus De Witte.
Hij ontkende dat de orderporte
feuille geheel leeg was. Dat er nog
geen gegadigde gevonden is ligt
volgens de directeur aan het feit
dat de beslissing nog maar net ge
vallen is.
Volgens FNV-districtsbestuurder
Ter Wisscha heeft de industrie
bond in het verleden er juist alles
aan gedaan om de apparatenfa-
briek onder de vlag van Gist Bro
cades te laten draaien. Of de ver
koop hetzelfde betekent als ont
slag op termijn durfde hij niet te
zeggen.
Een leerzaam middagje voor de leden van de raadscommissie ruimtelijke ordening.
Restauratie echt noodzakelijk
LEIDEN - Het was een leerzaam
middagje voor de leden van de
raadscommissie ruim^lijke or
dening. Uitgenodigd doe. werk
groep de Camp wandelden zij gis
termiddag door de Boerhaaveza
len. De conclusie van de excursie
stond natuurlijk al van tevoren
vast: de zalen zijn danig verkrot.
De overheid moet snel en liefst
diep in de buidel tasten.
Aan de slepende geschiedenis - op-
knapplannen dateren al van voor
de Tweede Wereldoorlog - rond
het voormalige medische com
plex werd een tijdje geleden het
zoveelste hoofdstuk toegevoegd.
Ditmaal door voornoemde werk
groep.
Zij zorgde er, financieel gerugge-
steund door de gemeente, voor
dat er een éénmalige alarmkrant
van de persen rolde, die de over
heid er van moet overtuigen dat
snel restaureren toch echt nood
zakelijk is. Aan het uitbrengen
van deze krant werd het gemeen
telijke bezoek van gistermiddag
gekoppeld.
Ondanks het feit dat het rijk heeft
laten dat de restauratie pas op z'n
vroegst in '83 kan beginnen, wa
ren toch niet alle bezoekers even
somber gestemd over de toe
komst van het beeldbepalende
monument.
Wethouder Waal zei zelfs dat er mis
schien wel eerder kan worden be
gonnen met de restauratie. Waal:
"De rijksgebouwendienst heeft
voor '83 geld uitgetrokken, maar
als wij dat geld zo lang voor kun
nen schieten kunnen we eerder
beginnen. De architect heeft het
plan in het derde kwartaal van '82
bestek klaar"
"De tel kwijt"
De directeur van het museum Boer-
haave. Gogelein, denkt dat er
door de toenemende druk op de
overheid toch wel iets gaat ge
beuren in de komende jaren-
"Hoewel", zo relativeert hij zich
zelf in één adem. "dat hebben we
ook wel vaker gedacht. En steeds
kwamen we weer bedrogen uit.
Toen Van Doorn (toch een oud-
Leidenaar) minister van CRM
was dacht ik: nu gaat het gebeu
ren. Maar, nee hoor. Ondertussen
ben ik de tel van dit soort uitstap-
jes wel kwijt".
Langer dan '83 blijven dralen kan in
elk geval ook voor Gogelein fa
taal worden. 'Zijn' museum aan
de Steenstraat, dat nu zoals zowat
elk museum uit z'n voegen barst,
moet in de toekomst tenslotte
verhuizen naar de Boerhaaveza
len. De tekeningen liggen klaar
Pluspunt
De toenemende druk op de over
heid wordt ook door een verte
genwoordiger van werkgroep de
Camp als een pluspunt ervaren.
'Pas vorig jaar is de buurt zich
echt met de Boerhaavezalen gaan
bemoeien in de vorm van deze
werkgroep", verklaart Kloeg. die
lid is van de werkgroep. "En je
ziet nu dat steeds meer mensen
belangstelling krijgen voor het
complex"
"'Dat is maar goed ook, want het zou
toch vreselijk zijn als over een
tijdje de hele buurt is opgeknapt
en de Boerhaavezalen zijn inge
zakt. Stel je voor: een gebouw dat
het gezicht van de hele buurt be
paalt. Geen gezicht toch!"
EHBO
Dinsdag 16 december is er geen
les bij de EHBO. Woensdag 17
december zal het Brandwon
dencentrum uit Beverwijk
een voorlichtingavond geven
in "Ons Huis", Kosterpad 3 in
Zoeterwoude. Dit alles gaat
uit van de Katholieke Natio
nale Bond voor EHBO. afde
ling Leiden.
Kerstvakantie
In het clubhuis De Tamboerijn
is er voor kinderen van vijf tot
twaalf jaar vanaf maandag
22 december t/m zaterdag 30
december elke middag van
twee tot vier uur wat te doen.
Kerststukjes maken, Stuiver-
tjeskermis, Film, Toneel spe
lenOude jaarsdisco. Kosten
één gulden.
Milieu
Iedereen die belangstelling
heeft voor de ontstaansge
schiedenis van het landschap
planten en dieren en het be
heer van hakhout is maandag
15 december welkom op het
Zoölogisch laboratorium
Kaiserstraat 63. Aanvang:
20.00
Volksdansen
Zaterdag is er een volksdansin-
stuif in het Leidse Vrijetijds
centrum. Naast dans en mu
ziek uit vele landen is er ook
een platenstand. Alles zal
worden gepresenteerd door
Yvonne Knijnenburg. Vanaf
acht uur is iedereen welkom,
kosten slechts twee gulden
vijftig.
Zionisme
Het genootschap Nederland-Is-
rael organiseert weer lezin
gen. Dinsdag 16 december
houdt Dr. B. Bachra een voor
dracht over "De betekenis van
het Zionisme nu". Belangstel
lenden worden om acht uur
verwacht in de bovenzaal van
de Leidse Synagoge (Leven
daal 14).
Postduiven
Postduivenvereniging De Snel-
vlieger houudt dit weekeinde
in de zaal van speeltuinver
eniging Oosterkwartier aan
de Borneostraat haar jaar
lijkse tentoonstelling. De zaal
is zaterdag van vier uur af
open en zondag van tien uur
af-
Geen feest
Het feest dat vanavond in vrou-
wensoos Femke aan de Apo-
thekersdijk zou worden gege
ven. gaat niet door. De orga
nisatrices hopen dat volgend
jaar goed te maken. Het feest
diende ter afsluiting van de
inmiddels opgeheven weekso-
ciëteit voor vrouwen.
SOS-dienst
Gehoor per telefoon. Wie in nood
verkeert of eenzaam is, kan altijd per
telefoon (uit)praten of informatie
krijgen. U vindt dag en nacht ge
hoor. Vertrouwelijk. Telefoon:
071-125202.
Burgerraadslieden
Dierenhulpdienst
Dierenhulp- en ambulancedienst
Leiden e.o. tel. 071-125141. Gratis
hulpverlening aan gewond geraakte
of anderszins in nood verkerende
dieren in de gemeenten Leiden, Lei
derdorp, Oegstgeest, Warmond en
Zoeterwoude.
Gezinsverzorging
Stichting gezinsverzorging Leiden.
Rembrandtstraat 17-21, aanvragen
voor hulp voor bejaarden en langdu
rig zieken en gezinsverzorging. Tele
foon 149441 (maandag t/m vrijdag
9-10 en 1-2 uur).
Maatschappelijk
werk
Bureau Maatschappelijk werk, Ou
de Rijn 44c, spreekuur dagelijks van
1400-15.00 uur. Donderdag
19.00-20.00 uur. telefoon 142144.
FIOM
Fiom bureau v. hulpverl. bij zwan
gerschap en alleenstaand ouder
schap. Noordeindt 40B, tel. 144715.
Wao/wsw
Hulp- en adviesbureau wao/wsw.
Gratis hulp voer mensen die ar
beidsongeschikt zijn en wel of niet
een uitkering hebben en voor dege
nen die via de wsw te werk zijn ge
steld. Elke donderdagavond
spreekuur in "t Spoortje. Bernhard-
tel.
Onderwij s winkel
Leiden-Noord, Sophiastraat 36. tel.
071-126325, geopend maandag t/m
vrijdag van 12-17.30 uur.
Dierenbescherming
Praat- en
kontaktgroep
Praat en kontaktgroep Leiden, voor
mensen die door spanningen of an
dere oorzaken tijdelijk wat moeilijk
zitten, telefoon 125963/761557.
Help even
Help even, Leiderdorp, ook voor
hulp geven, tel:
410903/895587/410357/892597.
Huize St. Maarten
Opvanghuis voor crisisgevallen van
in nood verkerende moeders, even
tueel met kinderen. St. Jacobs-
gracht 1, tel. 142497. Dag en nacht
Moeders voor Moe
ders
foon 071-153652.
Bureau
Rechtshulp
Sociale raadsvrouw
Spreekuren sociale raadsvrouw.
Binnenstad: Gerecht 10, woe.
17.00-18.00 uur. Noord Van Hogen-
dorpstraat 36. ma. 10.30-11.30 uur.
Kooi: Driftstraat 49a, di. 10.30—11.30
uur, Morskwartier, Buurthuis
Morskwartier, Topaaslaan tel.
761196, woensdag 10-11 uur, Tuin-
stadwyk: Herenstraat 45, vrijdag
van 10.30-11.30 uur.
Rechtswinkel
Juridisch Adviesbureau, Noordein
de 2a (voormalig marinecomplex),
tel. 130775, voor advies op gebied
van wonen, werken, uitkeringen en
belastingen. Openingstijden ma en
wo 10-12.30 uur, di en do 18.30-20.30
Vrijwillige
hulpverlening
Vrijwilligerscentrale Leiden, Lan-
gegracht 246a, telefoon 149064. In
formatie over vrijwilligerswerk. Da
gelijks geopend van 9-17 uur.
Dienstencentrum
Hooglandse Kerkgracht 32, tel.
140483. Algemene informatie dag.
9.00-10.00 uur
RUTGERSHUIS
ma. en vrij. van 20-22 uur, di. en do.
van 14-16 uur, woe. van 9-11 uur, do.
van 19-21 uur.
Bureau voor geboorteregeling en
sexualiteitsvragen. Telefoon
071-126802.
Werkende jongeren
KWJ, beweging voor werkende jon
geren, Koppenhinksteeg klachten-
spreekuur di 17-20 uur, tel. 121139.
Alcohol en drugs
Consultatiebureau voor alcohol en
drugs, Lange Mare 45, tel. 130547,
spreekuur ma. en do. 19-20 uur. Op
werkdagen geopend van 9 tot 17 uur.
Stimezo-kliniek
Medisch Centrum voor Geboortere
geling, Kort Rapenburg 1-3; voor
abortus, sterilisatie (plaatsel. verdo
ving); kunstm. insemenatie en
spermaopslag, tel. 126941 (9-4 uur).
Cortona-stichting
Cortona-stichting, Haagweg 47.
Voor opvang en begeleiding van al
leenstaande ouders met kinderen (in
crisissituaties), Tijdelijk gevestigd
in Ursulakliniek, Wassenaar.
Werklozen
Werklozen Advies Centrum, Bree-
Bejaarden
Algemene Nederlandse Bond voor
Ouderen afd. Leiden, Rapenburg 48.
Soosmiddagen ma., di., do., vrij.
13-16.30 uur. tel. 124252.
VBOK
Vereniging Bescherming Ongebo
ren Kind. Hulp voor moeder en kind
bij ongewenste zwangerschap. Tel.
071-895724.
Huurcommissie
Voor geschillen over huren, SchuU
tersveld 9. Spreekuur dagelijks van
maandag tot en met vrijdag van 8.30
tot 10 uur. Telefonische inlichtingen
ook van maandag tot en met vrijdag
van 10 tot 12 uur (tel. 071-131541).
Wetenschapswinkel
Informatiecentrum voor onderzoek
van de Rijksuniversiteit 071-148333
tst. 5933 geopend ma t/m vrijdag
19-16 uur.
Sterbus
Aangepast busvervoer voor (min-
derjvaliden en (hoog)bejaarden die
geen gebruik kunnen maken van het
normale openbaar vervoer. Ritaan-
vragen. Hoogl. Kerkgracht 32, tel.
122443 (9-12 uur).
JAL
Jongeren advies- en begeleidings
centrum Leiden, hulpverlening aan
jongeren, ma, di, do, en vrij van 16 tot
22, woe meisjesspreekuur van 16-22
AMVO
Organisatie voor minder-validen,
spreekuren do. 14-15.30 uur. Gerecht
10, tel. 143503, Leidseweg 33, Voor-
ANIB
Algemene Ned. Invaliden Bond.
Voor advies: tel. 143464 b.g.g.
767497.
VIDO
door
Laurens Beijen
ex-raadslid PPR
Afgelopen maandagavond
kwam ik om kwart over negen
de B. en W.-kamer van het
stadhuis binnen. De commis
sie voor algemene en bestuur
lijke aangelegenheden had er
zojuist vergaderd over de in
stelling van een geheel of ge
deeltelijk rookverbod tijdens
raads- en commissievergade
ringen. Het vertrek zag blauw
van de rook en de atmosfeer
was weer eens om te snijden.
Dat is tekenend voor de manier
waarop veel mensen over ro
ken praten. De stemming
wordt vaak een beetje lache
rig De rokers die er wel van af
willen steken er, nu het nog
kannog maar eentje op en de
rokers die er niet van af willen
verzinnen zwakke smoezen.
Zoals het CDA-raadslid Ham
die, als ik de krant van dins
dag mag geloven, opmerkte
dat hij met roken zestig jaar is
geworden. Dat zal best, hij is
trouwens al een stuk ouder
dan zestig, maar dat neemt
natuurlijk niet weg dat rokers
gemiddeld een paar jaar eer
der doodgaan dan niet-ro-
kers.
Een andere opmerking van
Ham: "Mijn buurman zegt het
wel als hij er last van heeft."
Dat heb ik inderdaad de af
gelopen jaren wel eens ge
daan als ik in een commissie
vergadering naast Ham zat,
maar ik heb nooit kunnen
constateren dat het tot enige
zelfbeperking bij hem leidde.
Meestal ging ik daarom maar
een stuk bij Ham vandaan
zitten, maar dan liep ik weer
het risico bij andere verslaaf
den, zoals Marie-Anne Ko
ning en Dick Tesselaar in de
buurt te komen.
Veel rokers willen niet geloven
dat ze door te roken anderen
echt kunnen hinderen. Als ik
in een rokerige vergadering
zit, krijg ik last van mijn neus
en keel, en de volgende och
tend word ik vaak nog misse
lijk van de stank die in mijn
kleren is gaan zitten. Tijdens
de laatste begrotingsbehan
deling in de gemeenteraad zat
ik een tijdje op de ambtena-
renbank. De rook kan daar
minder goed weg dan in de
rest van de raadszaalIk hield
er een zware hoofdpijn aan
over.
En om nog even bij de Leidse
raadszaal te blijven: het al
lerergste is het op de publieke
tribune. Bijna alle stank en
rook uit de raadszaal komt
daar terecht. Uit een oogpunt
van welzijn en gezondheid is
een bezoek aan de publieke
tribune daarom sterk af te
raden, zolang er nog geen al
geheel rookverbod is inge
steld.
Als ik door een trein loop op zoek
naar een lege zitplaats (die
zijn er de laatste tijd niet meer
zoveel) valt me altijd op hoe
vies benauwd het in de niet-
niet-roken-coupé's is. Meestal
houd ik mijn adem maar even
in. Maar de aanwezige rokers
schijnen nergens last van te
hebben. Dat ik niet de enige
ben die er zo over denkt blijkt
trouwens uit het feit dat de
niet-roken-coupê's gemiddeld
voller zijn, hoewel de Spoor
wegen de laatste jaren de
ruimte voor de niet-rokers al
hebben uitgebreid.
Zoals bekend is het verblijf in
een rokerige ruimte niet al
leen hinderlijk voor niet-ro
kers, maar ook nog ongezond.
Je kunt het wel even uitstellen,
maar uiteindelijk zul je ook
daar toch moeten ademhalen.
En daarmee adem je tevens de
koolmonoxide en de kanker
verwekkende rook in die de
roKem produceren, alleen in
wat lagere concentraties dan
zij zelf doen.
Het WD-raadslid Elzenga wil
het al dan niet roken tijdens
vergaderingen overlaten aan
de vrijheid en de verantwoor
delijkheid van de bezoekers,
zo lees ik in de krant. Een oud
geluid. Al jarenlang wordt er
een beroep op het verant
woordelijkheidsgevoel van de
betrokkenen gedaan. Maar ik
ben bang dat dat gevoel niet
zo sterk ontwikkeld is.
En wat die vrijheid betreft: te
recht wees René Eikerbout er
op (lat de vrijheid van de ro
ker de onvrijheid van de niet-
roker met zich meebrengt. Die
stelling is trouwens in zekere
zin ook om te keren. Dat roept
de vraag op of de vrijheid van
de een om aan zijn kanker-
stokje te zuigen evenveel
waard is als de vrijheid van
de ander om schone lucht in te
ademen. Wie die vraag beves
tigend beantwoordt, komt te
recht bij het voorstel van het
college: de eerste twee uur van
een vergadering niet roken,
daarna kan iedereen zijn
gang gaan. Zo krijgen beide
partijen hun zin.
Ik ben het daar niet mee eens.
Het recht op gezonde lucht is
van een hogere orde dan het
recht om toe te geven aan een
zotte verslaving waar ieder
een, die dat echt wil, van af
kan komen en waarvan de
gevolgen uitermate hinderlijk
voor anderen zijn. Daarom
vind ik dat de gemeenteraad
binnenkort maar één besluit
kan nemen: het roken tijdens
vergaderingen wordt niet
langer toegestaan. En dat
moet dan uiteraard zowel
voor de deelnemers aan de
vergadering als voor alle an
dere aanwezigen gelden.
Terugdringen van het roken
heeft overigens nog meer posi
tieve gevolgen dan alleen het
bevorderen van de gezond
heid, het veraangenamen van
het leefklimaat en uiteraard
het beperken van brandge
vaar. Ook het energiegebruik
kan erdoor worden beperkt.
Erg veel energie wordt er in
Nederland noodgedwongen
verspild door mechanische
luchtverversing, niet alleen
door het verbruik van de ven
tilatoren, maar vooal door de
grote hoeveelheden warme
lucht die naar buiten worden
gepompt. Als er niet gerookt
wordt kan de mechanische
luchtverversing in veel ge
vallen achterwege blijven.
Tot slot een aspect dat voorzover
ik weet nog niet in de discussie
aan de orde is geweest: het ro
ken in andere situaties dan
openbare vergaderingen. Dat
er in het onderwijs niet ge
rookt moet worden, noch door
de onderwijzers/docenten,
noch door de leerlingen /stu
denten is duidelijk. Maar dat
zou ook moeten gelden voor
(andere) werksituaties bin
nenshuis, zoals in kantoren en
werkplaatsen, voorzover
daar althans mensen bij zijn
die last ondervinden van het
roken van anderen. Het ge
meentebestuur van Leiden
zou, behalve aan de situatie
tijdens vergaderingen, best
ook daaraan eens aandacht
mogen besteden.
Niet alleen gemeenteambtena
ren, maar iedereen die in z'n
werksituatie last van rokers
heeft zou moeten kunnen ver
langen dat er een verhuizing
plaats vindt waardoor hij ge
vrijwaard wordt van rook.
En als dat niet mogelijk is
moeten de rokers daar maar
de consequentie uit trekken.
LEIDEN - De Leidse afdelingen van de PvdA, CPN, PSP, 1KB en de NVB
organiseren op maandag 15 december een informatieavond over Polen.
Na korte inleidingen van een forum bestaande uit Ger van den Berg
(deskundige Oostcuropees recht), Sasza Malko (een Pool die contacten
onderhoudt met de dissidentenbeweging KOR). Marcel van der Linden
(verslaggever Klassenstrijd) en een redacteur van De Waarheid, zal er
ruimte voor discussie zijn. De avond wordt gehouden in zaal 'l Parle
ment, Nieuwe Rijn 52 in Leiden en begint om acht uur.
