"Stichting Eigen
Kamer opereert
ondoorzichtig
Regeling kunst
aankopen komt
niet in gevaar
Adviesraad is nog
altijd niet in trek
Bezwaren tegen bouwplannen
Juridisch Adviesbureau:
Vrachtwagen richt ravage aan
LEIDEN
DONDERDAG 27 NOVEMBER 1980,(
Penning om
slachtoffers
Englandspiel
te gedenken
LEIDEN - Op dezelfde plaats
waar prof. dr. Cleveringa pre
cies veertig jaar geleden zijn
befaamde rede hield uit pro
test tegen het ontslag van een
joodse hoogleraar, ontving de
Leidse universiteit een ge
denkpenning. De penning
werd in het Groot Auditorium
in het Academiegebouw aan
het Rapenburg uitgereikt ter
nagedachtenis van de vele
slachtoffers die tijdens het
zogenaamde Englandspiel
het leven hebben verloren.
Naast de universiteit ontvingen
ook het Wapen der Mare
chaussee en het Koninklijk
Intsituut van de Marine de
gedenkpenning. Aan het be
gin van de officiële bijee-
komst las de voorzitter van
het college van bestuur van
de Leidse universiteit, mr.
K.J. Cath, een telegram van
prinses Juliana en prins
Bernhard voor.
Het koninklijke paar deelde in
het telegram mee "zeer veel
dr.Hers de gedenkpenning in het Groot Auditorium van het
waardering te hebben voor
het initiatief de penning aan
Leiden, de marine en de ma
rechaussee toe te kennen. Wij
sluiten ons aan bij de gevoe
lens van dankbaarheid en
respect voor hen die tijdens
de oorlog op de bres hebben
gestaan".
Het Englandspiel was een spio-
nage-affaire uit de Tweede
Wereldoorlog. Door verraad
of door laksheid is een groot
aantal mensen in handen van
de Duitsers gevallen met alle
gevolgen vandien. Dr. J.F.Ph.
Hers, lid van het comité van
aanbeveling van de Stichting
Gedenkteken Slachtoffers
Englandspiel hierover gis
termiddag: "Er zijn toen veel
fouten gemaakt".
"Men moet het Englandspiel
echter zien als onderdeel van
een enorm groot spel. De ge
vallenen hebben een enorme
bijdrage geleverd aan dat
spel. Fouten zijn gemaakt",
aldus dr. Hers, "maar is het te
eenvoudig om aan te nemen
dat het Englandspiel alleen
maar op blunders berust".
De rector magnificus prof. dr.
A.A.H. Kassenaar wees er in
zijn slotwoord op dat de leden
van de universitaire wereld in
het begin van de oorlog "mas
saal bereid waren hun be
schermde bestaan op te ge
ven". Ook nu zou de universi
teit een dergelijk besluit niet
schuwen, zo zei hij, want de
"mens is in de afgelopen veer
tig jaar niet wezenlijk veran
derd".
LEIDEN - Mensen die gedwongen door woningnood, hun
zinnen hebben gezet op een kamer van Stichting Eigen
Kamer (SEK) kunnen dat idee vooralsnog beter laten va
ren. Deze waarschuwende vinger heeft de Leidse rechts
winkel opgestoken naar werkende jongeren en studenten
die krap zijn behuisd of in het geheel geen woonruimte
hebben. "En daardoor op het slechte idee zouden kunnen Aankoop wordt verder ontraden,
komen om de SEK in de arm te nemen".
Even voor alle duidelijkheid: een
tijdje geleden meldde de 40-jari-
ge student Engels, Van Leenen
dat hij een oplossing voor de ka-
mernood had gevonden. Via een
makelaar zou hij grot, leegstaan
de panden aantrekken, die de
studenten onder zijn supervisie
vervolgens zouden kopen voor
een bedrag dat rond de 30.000
gulden schommelt. (Prijzen van
40.000 gulden komen ook
voor.)Ziehier de simpele opzet
LEIDEN - De Leidse kunstenaars
zullen waarschijnlijk niet hoeven
te lijden onder plannen van de
overheid die zij zien als een "be
knotting van hun vrijheid en een
verkapte bezuiniging op hun in
komsten". De gemeentelijke
commissie voor cultuur heeft be
sloten negatief te adviseren over
het voorstel om bij wijze van ex
periment een verandering aan te
brengen binnen de Beeldende
Kunstenaars Regeling (BKR).
Via deze regeling wordt door de
overheid werk gekocht van kun
stenaars die zichzelf niet kunnen
bedruipen. In steden waar de re
geling geldt - het is niet verplicht
- is een speciale beoordelings
commissie die het werk van de
kunstenaar taxeert en besluit of
het werk wordt aangekocht.
Het ministerie van CRM heeft nu
gesteld dat drie kwart van het
aangekochte werk rommel is
waar niets mee wordt gedaan.
Het zou zich slechts ophopen in
de kelders van de gemeente. Om
de toevloed van kunstwerken te
remmen zou de aankoop van al
vervaardigde werken uiterst
moeten worden beperkt. De na
druk moet bij het experiment
vooral gaan liggen op het geven
van opdrachten aan de kunste
naar. Het is dan zeker dat het
kunstwerk ook een bestemming
krijgt. Bovendien moet bij het
geven van de opdracht direct
worden bepaald hoeveel werken
de kunstenaar zal maken, hoe
groot het wordt, en hoelang hij
erover zal doen. Wordt overeen
gekomen dat de kunstenaar tien
werken levert, dan wordt de helft
door de gemeente aangekocht, de
andere helft kan hij vrij verkopen
of gebruiken op een tentoonstel
ling.
Onzin, stellen de kunstenaars, ver
enigd in de Beroepsvereniging
van Beeldende Kunstenaars
(BBK). Evenals de commissiele
den gisteravond, zien zij geen
brood in het experiment. "In
Leiden is helemaal geen sprake
van zo'n grote overvloed aan
kunstwerken, zeker niet wanneer
de artotheek straks is gestart. Dit
experiment beoogt problemen
op te lossen die Leiden helemaal
Expositie
schriftvormen
niet heeft. Voor de kunstenaars
zal het alleen een grote beperking
betekenen. Hoe kun je nog crea
tief bezig zijn, wanneer van te vo
ren vast staat hoe een kunstwerk
eruit moet zien. En wat betreft
het "voordeel" dat de helft van
het werk beschikbaar komt voor
de vrije markt: welke vrije
markt? Onder het mom van
"meer mogelijkheden voor expo
sitie en vrije verkoop" probeert
de overheid hier je reinste bezui
nigingsmaatregelen door te voe-
De commissie voor cultuur, inclu
sief wethouder Schoute, kon de
bezwaren van de kunstenaars
gisteravond volledig beamen.
Over het feit dat de Leidse beoor
delingscommissie al positief op
het experiment had gereageerd,
waren de leden niet zo te spreken.
"In Leiden zijn er geen proble
men met de BKR op te lossen.
Bovendien biedt de huidige re
geling al genoeg mogelijkheden
om opdrachten aan kunstenaars
te geven. Aan een experiment
hebben we dan ook geen enkele
behoefte".
LEIDEN - Een 45-jarige vrachtwagenbestuurder uit Leiderdorp heeft gistermiddag om half zes een flinke
ravage op het Levendaal veroorzaakt. Ter hoogte van Levendaal 88 reed hij een 16-jarige Leidse bromfietser
aan. De Leidenaar kwam ten val en zijn brommer werd beschadigd.
Een auto die stilstond om de Bolwerkstraat in te rijden werd het volgende slachtoffer. De vrachtwagenbestuurder
zag hem niet en knalde er tegenop. De auto was rijp voor de sloop. Twee aan de rechterzijde geparkeerde auto's
werden daarna door de vrachtwagen zwaar beschadigd. De bestuurder van de vrachtauto had teveel gedron
ken.
van Stichting Eigen Kamer. Een
plan dat er volgens de Leidse
rechtswinkel op het eerste ge
zicht voor bepaalde mensen aan
trekkelijk uitziet. Want "Bij een
hoog inkomen (als de ouders het
financieren) zijn de kosten per
maand relatief laag, omdat de
hypotheekrente eventueel af
trekbaar is".
Barrières
Maar de grote vraag is volgens de
rechtswinkel of de Stichting Ei
gen Kamer een aantal barrières,
die moeten worden genomen, zal
kunnen overwinnen. Voor ka
merbewoning heeft Van Leenen
tenslotte vergunningen nodig
van de gemeente. En dat is ook
het geval als hij wil verbouwen.
Panden zijn er wel, maar of Van
Leenen goed heeft beseft welke
juridische haken en ogen er aan
zijn plan zitten? De rechtswinkel:
"De SEK heeft al een vijftal pan
den in Leiden op het oog, die men
op korte termijn denkt te kunnen
betrekken. De stichting ziet een
aantal dingen echter te makke
lijk. Dat heeft al tot gevolg gehad
dat de verbouwing van het pand
aan de Lage Rijndijk 55 is stopge
zet. Er werd geen bouwvergun
ning verleend".
Ook de onduidelijkheid over de fi
nanciering is volgens de rechts
winkel een reden om van aan
koop af te zien. "De stichting
schermt met particuliere finan
ciers en hypotkeekbanken. Het
Aantal boren
gestolen van
opslagplaats
LEIDEN - Bij een diefstal uit een
opslagplaats van een bouwbe
drijf aan de Waardgracht is van
nacht voor 10.000 gulden mate
riaal ontvreemd. De daders na
men een hoeveelheid elektrici
teitsdraad en een aantal boren
geheel blijft echter ondoorzich
tig".
"Daar komt bij dat men bij het te
kenen van het voorlopig koop
contract al twintig procent van de
koopprijs moet betalen. Je weet
maar nooit of je dat geld terug-5
krijgt als de plannen mislukken".
omdat de rechtsvorm waarin
men het eigendom van de panden
wil gieten nog niet vaststaat. "Dit
is echter wel belangrijk, omdat
men geen eigenaar kan worden
van één kamer. De huizen zouden
dus in eigendom of in mede-ei
gendom van een coöperatieve
vereniging moeten komen. Er
zijn echter nog geen onderlinge
afspraken gemaakt".
"In de boot"
"Ja, de theoretische mogelijkheid
bestaat dat de mensen die twintig i
procent hebben betaald, de boot
ingaan", geeft van Leenen, de
geestelijke vader achter Stich
ting Eigen Kamer, toe. "Maar dat
zou dan wel de schuld van de op
stelling van de gemeente zijn".
Hij doelt hiermee op het feit dat
de gemeente, in het bijzonder de
afdeling Bouw en Woningtoe
zicht, volgens hem onvoldoende
medewerking verleent aan zijn
project. "Sommige mensen bij de
gemeente zijn dolenthousiast. We
mogen zeis met één pand expe
rimenteren. Maar het vreemde is
dat je dan van een andere afde
ling opeens een hele lading pa
pier over je heen krijgt".Dat de
intekenaars twintig procent van
de koopsom van tevoren op tafel
moeten leggen vindt Van Leenen
een logische zaak. "Wie moet de
architect betalen? Ik soms? Dat is
toch onbetaalbaar. En door dat
moeilijke gedoe van de gemeente
moeten we ook nog tekeningen
laten maken voordat we kunnen
verbouwen. Zodat we nog meer
kosten moeten maken".
Desalniettemin blijft Van Leenen
rotsvast in zichzelf geloven. Het
einde van de SEK zal niet even
onverwachts zijn als de oprich
ting. "Welnee", meent Van Leen
en. "We komen er wel. Als de
mensen me maar vertrouwen".
En dat valt natuurlijk nog maar te
bezien. Want niet alleen veel stu
denten, ook de gemeente bekijkt
het project Van Leenen met de
nodige scepsis. En dat hij nu met
één pand mag experimenteren
betekent nog lang niet dat het
licht voor hem op groen staat.
"Veel zaken rond die stichting
blijven schimmig", oordeelt men
bij bureau huisvesting.
WIM BRANDS
Inspraakorgaan voor binnenstad sinds 1969
LEIDEN - In het
oudheden aan het Rapenburg is
van 28 november tot en met 30
januari een tentoonstelling te
zien over de historische ontwik
keling van verschillende schrift
vormen van soorten van het oude
Mesopotamië tot heden onder de
naam "Zicht op schrift".
Verordening
inspraak klaar
LEIDEN - De langverwachte rege
ling van de inspraak in een ge
meentelijke verordening is giste
ren in ontwerp vastgesteld in het
wethoudersoverleg. Wethouder
Bordewijk (PvdA) heeft dit mee
gedeeld mee tijdens de vergade
ring van zijn fractie.
LEIDEN - De adviesraad
voor de binnenstad nieuw
leven inblazen. Met dat
idee in het achterhoofd
belegde de adviesraad de
ze week een bijeenkomt
om het povere ledenbe
stand (nog geen dertig le
den) eens wat op te vijze
len. Overweldigend was
de toeloop evenwel niet.
Slechts acht nieuwelingen
meldden zich aan.
De adviesraad voor de binnenstad
werd in 1969 opgericht naar een
idee van de gemeenteraad. Het
was de bedoeling dat er een or
gaan in het leven werd geroepen,
dat zich zou bezighouden met de
specifieke problemen van de
Leidse binnenstad.
In zijn nu ruim tienjarige bestaan
heeft de adviesraad al menig
voorstel richting stadhuis gezon
den. Soms omdat het gemeente
bestuur er om vroeg; meestal on
gevraagd.
Ondanks alle inspanningen bleef
het ledenbestand klein. Er werd
er dan ook alles aan gedaan om
nieuwe leden te winnen. "U mag
ook eerst wel een paar vergade
ringen bezoeken voordat u zich
aanmeldt", probeerde voorzitter
Abcouwer de aanwezigen naar de
vergaderruimte aan de Morsweg
te lokken. Degenen die de stap
direct zetten stelde hij "een ge
heel nieuwe kijk op Leiden" in
het vooruitzicht.
Bestaansrecht
De centrale vraag is natuurlijk of
een orgaan met zo weinig leden
als de adviesraad voor de binnen
stad eigenlijk wel bestaansrecht
heeft. "Natuurlijk", meent ex-
voorzitter Lagerweij die naar ei
gen zeggen uit z'n bestuursfunc
tie is gewipt, omdat hij zich niet
aan alle regels hield. "Ondanks
het feit dat ik nu via de achter
deur naar buiten ga blijf ik gelo
ven in het nut van de adviesraad".
Lagerweij ontkent dat een goedlo
pende buurtvereniging eigenlijk
het werk van de adviesraad zou
kunnen doen. "Dat buurtwerk
bloeit even op en gaat daarna
weer dood. Ik weet dat toch zeker
uit eigen ervaring". Hij wordt
hierin bijgevallen door secretaris
Binnerts, die zegt zeer tervreden
te zijn als hij zo de balans van de
afgelopen tijd eens opmaakt.
In de adviesraad zit volgens hem zo
langzamerhand veel kennis. De
secretaris is ook van mening dat
een klein ledenbestand eigenlijk
wel voordelen heeft. "We moeten
geen praatclub worden!"
wel een subsidie van twee ton.
Daar steken wij met onze 27.000
gulden natuurlijk heel magertjes
bij af'.
Daaruit concluderen dat het hele
fenomeen adviesraad niet func
tioneert en beter vandaag dan
morgen kan worden opgedoekt,
is volgens Abcouwer ook uit den
boze.
"Wij hebben ons bestaansrecht wel
bewezen, dacht ik zo. Die 27.000
gulden is beslist geen wegge
gooid geld. Neem een simpel
voorbeeld als het tweerichting-
verkeer op de Breestraat. Wiens
idee was dat? Precies, het onze.
Nou geven de raadsleden dat niet
toe. maar dat is natuurlijk poli
tiek".
LEIDEN - Het jubilerende NW-
bestuur (80 jaar) gaf gisteravond
een receptie. Het werd onder an
dere toegesproken door de vice-
voorzitter van de Industriebond
FNV afdeling Leiden, de heer
Van der Geest (zie foto). Ook de
andere bonden waren op de re
ceptie vertegenwoordigt. Wet
houder Fase, economische za
ken, verhoogde de feestvreugde
door namens de gemeente Lei
den toe te zeggen dat er snel een
oplossing komt voor het huisves
tingsprobleem van het NW.
Magertjes
Wie meent dat de adviesraad op
sterven na dood is komt ook bij
de nieuwe voorzitter Abcouwer
aan het verkeerde adres. "Lan
delijk gezien hebben wij zelfs één
van de allerbeste raden", is zijn
stellige overtuiging.
"Neem Utrecht. Daar hebben ze 25
leden. Maar de gemeente geeft
LEIDEN - Het buurtcomité Hogewoerd/Le-
vendaal heeft bezwaar aangetekend tegen
het feit dat wethouder Tesselaar van volks
huisvesting nu al. terwijl de buurt nog volop
bezig is met het vaststellen van het verbete
ringsplan, plaatsen in de buurt heeft aange
wezen waar volgens hem in de toekomst kan
worden gebouwd voor één- en tweeper
soonshuishoudens.
De wethouder deed dit enkele weken geleden
tijdens de presentatie van enkele nieuwe
plannen. In totaal wees hij bijna twintig
plekken in de stad aan. die volgens hem ge
schikt zijn als bouwplaatsen van zogenaam
de Van Dam-éénheden.
Vier locaties zijn gelegen in Oost-Levendaal, te
weten: Oranjeboomstraat/ hoek Levendaal,
op de plaats van de Barbaraschool (De school
zal in cJe komende jaren worden gebruikt als
tijdelijk onderdak van enkele muziekkorp
sen, maar gaat daarna tegen de vlakte en op
de plaats van de voormalige broodfabriek
aan de Catharijnstraat.
Aan de noozaak van bouwen voor studenten en
werkende jongeren zegt de buurtgroep niet
te twijfelen "Ook in onze wijk moet voor die
groepen worden gebouwd. Wij hebben ei
echter op dit moment bezwaren tegen dat de
gemeente enkele locaties bepaald, omdat
daardoor onze plannen kunnen
doorkruist. We zitten nog ir. een veel te vroeg
stadium om daadwerkelijk iets te kunnen
beslissen".
Op dit moment discussieert de buurt namelijk
over de 'plekken' die Tesselaar heeft aange
dragen. Vraagtekens zijn er al gezet. "Wij
.kunnen ons voorstellen dat met name aan de
Hogewoerd de grote, monumetale panden
minstens zo geschikt zijn voor één- en twee
persoonshuishoudens. In het verbeterings
plan, dat naar verwachting in mei '81 klaar is
zullen wij dan ook met enkele concrete voor
stellen over alternatieve locaties komen"
