v 15-95^
"N/l
7-95^
Onderzoeker stelt orde op zaken
in chaos van dieetvoorschriften
6.95
9.95
5.95
9.95
2,95
v:
5.95
14.95
19.95
29.95
^662 4.95/
19.95^
HAARLEMMERSTRAAT 165
HAARLEMMERSTRAAT 158-164
DIAMANTPLEIN 9 LEIDEN
Voor gezellige avonden
is deze aardewerk
party-egel om uw
borrelhapjes in te steken
Schlemmertopf. Braden
zonder boter of vet
Smaak en aroma blijven
bewaard.
Onze prijs
Wit aardewerk
koffiepot met
bijpassend rechaud
samen voor
Handigeglazen
voorraadpottenmet
kurk deksel en houten
lepel.
500 cc. 3.95
V
1000 cc.
Boodschappentas in
aktueel ruitdecor en voor
zien van geldtasje.
KL
Taartgerechtenstolp.
Houdt taart, vlaai en salades
geruime tijd vers en stofvrij.
Voorraadpotten met
luchtdichte klemsluiting
met de opschriften:
vermicelli 2.95
macaroni 4.95
spaghetti 6.95
!»H«
^^66
Decoratie voor de
keuken: wit aardewerk
met zwarte tekst:
zout 4 O QC
doos I MB WW
pollepelvaas%7a 9 5
Cassette-caroussel
Voor 20 cassettes met
doosje of 32 cassettes
zonder doosje. In
fuméekleur_
f\!e<
klP
Neem geen risico met
kleine kinderen en beves-
tig boven aan de trap dit
handig uitschuifbare
hekje. Zelfklemmend. dus
géén geschroef!
Onze prijs
v r v r
p---**
f
Wasmand, zwaar uit
gevoerd in drie maten
verkrijgbaar
en 4 9b95^
Grappige aardewerk
dierfiguren met ruimte
om plantjes in te zetten.
Prijs
Baro- en thermometer
praktisch bij elkaar op
eikengekleurde plank
HAARLEMMERSTRAAT 165
HAARLEMMERSTRAAT 156-160
DIAMANTPLEIN 9 LEIDEN
Wissellijsten in diverse
maten met eenvoudig
klemmechanisme.
30x42cm 14,95
24*30 cm 9,95
21 x30 cm 8,95
18x24 cm 6 95
947
^4
In Nederland bestaat op het ge
bied van de dieetvoorschrif
ten een grote chaos. Er is
nauwelijks enige systematiek
te bespeuren in de tientallen
verschillende soorten diëten.
Maar al te veel artsen schrij
ven hun patiënten dieten voor
naar eigen inzicht en voor
keur, omdat er weinig duide
lijkheid bestaat over wat nu
precies de medische eisen
zijn waaraan de diëten moe
ten voldoen. Vaak berusten
deze voorkeuren en inzichten
dan ook slechts voor een deel
op medische gronden.
Voor deze zeer ongewone situa
tie reikt Joop Swieringa, 35
jaar en wonende in Nieuwe-
gein, in zijn proefschrift „Ra
tionalisering van de dietiek"
een oplossing aan. Op dit on
derzoek is Swieringa, op dit
moment werkzaam als waar
nemend directeur van het
Voorlichtingsbureau voor de
Voeding, onlangs aan de
Landbouwhogeschool te Wa-
geningen gepromoveerd.
Het onderzoek omvat een uit
gebreide inventarisatie van
de huidige situatie, waarvoor
hij een eenvoudig alternatief
heeft bedacht. Daarnaast zijn
de aanbevelingen uit het
proefschrift voor een belang-
ïijk deel op hun bruikbaar
heid beoordeeld in een aantal
ziekenhuizen. Achtentwintig
instellingen namen op vrij
willige basis deel aan dit pro
ject, dat gefinancierd werd
met een subsidie die het
Voorlichtingsbureau voor de
Voeding hiervoor in 1976 van
het ministerie van volksge
zondheid en milieuhygiëne
ontving.
de krant helpt
u op weg
team en de Westduitse kampioen
Vfi Gummenbach eindigde in
een 21-20 zege voor de Westduit-
se ploeg.
TURNEN - De Nederlandse he-
renjeugd heeft een ontmoeting
met de Engelse jeugd gewonnen:
226,95 punten tegen 215,55. Zoe-
termcerder Ron Lamboo won
inet overmacht het individueel
klassement
PAARDENSPORT - Henk Nooren
heeft het jachtspi ingconcours
van het internationale concours
hippique in West-Bcrlijn gewon
nen. Met Opstalan versloeg hu in
de barrage Hugo Simon met
Answer.
HOCKEY - De huidige nationale
hockeyselectie heeft een duel
met oud-Oranje met duidelijke
cijfers gewonnen. De oud-inter
nationals kregen met 1-7 klop.
ZAALVOETBAL - Nederland
heeft in Deurne gelijkgespeeld
tegen de Belgische selectie. Bij
rust leidde Nederland met 0-2. In
de laatste vijf minuten sloeg Bel-
flè terug.
Uit vrees voor nieuwe aardschokken, bracht de bevolking van het door
aardschokken getroffen gebied in Zuid-Italië de nacht in de openlucht
NIEUWEGEIN - De 35-jarige Joop
Swieringa uit Nieuwegein („maar
ik ben een geboren Fries", zegt
hij) studeerde economie in Rot
terdam. Na zijn studie werd hij
als econoom verbonden aan het
Nationaal Ziekenhuisinstituut in
Utrecht. Dat was tien jaar gele
den.
„En daar", zegt Swieringa, „werd ik
geconfronteerd met de chaos op
het gebied van dieetvoorschrif
ten. Elke arts schreef zijn eigen
dieet voor. Gevolg een geweldige
hoeveelheid potjes in de keuken.
Patiënten met dezelfde kwaal
kregen een ander dieet. Dat was
afhankelijk van de arts. Het ver
wonderde patiënten dan ook al
tijd dat ze voor hun zelfde kwaal
van de ene arts dat dieet en van de
andere arts dat dieet kregen. Ook
de samenwerking van de arts met.
de diëtist of diëtiste was soms ver
te zoeken".
NAPELS - Dit tien verdiepingen hoge flatgebouw stortte door de aardbeving van gisteravo
puin moeten nog talloze slachtoffers liggen. Reddingsploegen zoeken naar overlevenden.
Swieringa, met zijn gevoel voor
„organisatie", dook in de materie
en wilde in die chaos wel orde op
zaken stellen. Aanvankelijk gaf
dat wel wat problemen. „Als niet-
medicus", zegt Swieringa, „kom
je toch enigszins op hun terrein".
Aan de andere kant waren vele
artsen blij dat iemand zich om het
probleem bekommerde. Velen
van hen zagen het dieet-
probleem ook niet meer zit
ten.
„Laat ik voorop stellen", zegt Swie
ringa, „dat de arts de medische
eisen van een dieet bepaalt. Daar
torn je natuurlijk niet aan. Het
gaat erom wat er daarna volgt".
Een van de belangrijkste uit
gangspunten van Swieringa is de
ziekenhuispatiënt een beter ver
zorgd „menu" te offreren.
Hij geeft een praktisch voorbeeld.
„De arts schrijft een patiënt een
zoutloos dieet voor. Gevolg, die
patiënt krijgt alles zonder zout,
moeilijk te verteren maaltijden.
Maar het gaat in wezen helemaal
niet om zout. Een zoutloos dieet
is dan ook een verkeerde term.
Die patiënt mag geen natrium
gebruiken en dat wordt dan ver
taald in zout. Het probleem is dat
een arts vaak niet weet hoeveel
natrium er in bepaalde produk-
ten zit. Wat zout in vlees is niet
erg, als je daarnaast geen melk
drinkt. Het gaat om de juiste ver
houding. Als je die weet, bespaart
dat de patiënt veel narig
heid".
Doel van Swieringa was vervolgens
om de enorme variëteit diëten te
normaliseren. Er kwam een stu
diegroep met Swieiinga die om
de tafel ging zitten met een aantal
artsen. „Daar viel het al op", zegt
hij, „dat sommige artsen meer ei
sen stelden dan medisch noodza
kelijk was". Die eerste onderzoe
ken mondden tenslotte uit in een
professionele aanpak. Hij werd
benoemd tot waarnemend direc
teurvan het Voorlichtingsbureau
voor de Voeding in Den Haag.
Kreeg drie medewerkers toege
wezen. Kreeg subsidie en ging
aan de slag. Het resultaat is vervat
in zijn proefschrift waarop hij de
zer dagen is gepromoveerd.
Daarin rekent hij rigoreus af met
de verwai ring die er is rondom de
diëten.
Swieringa: „Er werden verschil
lende indelingsprincipen van
dieten door elkaar gebruikt. Zo
zijn het Meulengracht-dieet, het
Sippydieet en het Snapperdieet
genoemd naar de „uitvinder" er
van. Een andere indeling is het
vermelden van de kwaal waar
voor het dieet gebruikt wordt, zo
als het ulcusdieet, het diabetes-
dieet, het kichtdieet en het hepa-
titisdieet. Schiet een van deze in
delingen te kort, dan wordt er
maar een fantasienaam verzon
nen. Op de laatste wijze zijn na
men ais schommeldieet, ritme-
dieet en mestkuur in omloop ge
komen".
Het principe van de indeling van
Swieringa is gebaseerd op het
aanduiden van een of meerdere
voedingsstoffen (eiwitten, kool
hydraten, vetten en mineralen)
waarin de dieetvoeding afwijkt
van een normale voeding. Van
deze voedingsstoffen wordt dan
vermeld of het om een beperking,
een verrijking, een totale verwij
dering of om vervanging
gaat.
VLEDRIJDEN - Heiman Zuider
duin uit Lisse heeft in zijn woon
plaats een veldrit ovei 20 kilome
ter op zijn naam geschreven. Cor
van der Hulst (Zoeterwoude)
werd tweede, Michel Schalke uit
Nooldwijkerhout derde.
VELDRIJDEN - In Valkenswaard
won Reinier Groenendaal een
veldrit over 24 kilometer, Frans
Francissen eindigde als tweede,
de Westduitser Klaus Peter Tha
ler derde.
ROLHOCKEY - Spanje is in Chili
wereldkampioen rolhockey ge
worden. Nederland, dat in de
laatste ontmoeting Portugal ver
sloeg (4-2) eindigde als zesde.
ZAALHANDBAL - "Zaalhandbal-
stenen van de wereld" hebben
ruim 220 duizend mark bijeen ge
speeld ten bate van de voormali
ge Westduitse international Dcc-
karm. Deze raakte in maart 1979
tijdens een Europacupwedstrijd
aan het hoofd gewond en lag 131
dagen in coma. Deckarm zal
nooit meer kunnen handballen
De wedstrijd tussen het weield-
Vertaling in de praktijk: de arts
brengt zijn patiënt onder in een
van de vier categorieën en geeft
bovendien aan wat de maximaal
toegestane of minimaal vereiste
hoeveelheid van de desbetref
fende voedingsstoften moet zijn.
Met dit zogenaamde dieetvoor-
schrift verwijst hij zijn patient
naar de diëtist. Die zorgt voor de
vertaling van dit voorschrift in
voedingsmiddelen. Hij gaat bij
voorbeeld na of het noodzakelijk
is om zoutloos brood voor te
schrijven bij een patient met ho
ge bloeddruk, die van zijn arts
een natrium-beperkt dieet voor
schrift heeft meegekregen. Het is
tevens de taak van de diëtist om
ervoor te zorgen dat de voeding
zoveel mogelijk aansluit bij de
behoeften, de gewoontes en de
wensen van de patient en dat er
ruimte overblijft om zelfstandig
te variëren. De „methode-Swie-
ringa" werd in 28 ziekenhuizen
en andere instellingen op zijn
bruikbaarheid beproefd. Tot nu
toe met succes.
„In ziekenhuizen zijn voldoende
diëtisten", zegt Swieringa. „daar
zijn niet zoveel problemen.
Moeilijker ligt het met de huisarts
en zijn thuispatienten. De huis
arts kan veelal niet beschikken
over diëtisten. Er zijn wel diëtis
ten maar velen daarvan zijn
werkloos. Als de diëtisten in het
ziekenfondspakket zouden kun
nen worden opgenomen, dan zou
het probleem grotendeels kun
nen worden opgelost"
Ten aanzien van de fabrikanten
heeft Swieringa ook een wens.
„Als ze allemaal duidelijk op hun
produkten zouden zetten welke
grondstoften er allemaal precies
inzitten, zou dat erg makkelijk
werken. Nu moet je vaak maar
raden wat en in welke hoeveel
heid stoffen erin zitten Bij de
grote Nederlandse bedrijven is
men er niet op tegen. Velen geven
het al aan op hun produkten.
Sommige kleinere fabrikanten
willen er soms niet aan. Zijn bang
om hun samenstelling prijs te ge
ven. Of ze willen niet tonen dat ze
„sjoemelen". Een ideale situatie
zou zijn als alle EG-landen er aan
zouden meewerken. Dat zie ik
voorlopig nog niet zitten"
