Westerschelde-
brug lijkt voor
goed van baan
Atlas geeft goed beeld kastelenbestand
Monsterfusie in
sp a arb ank wereld
GOUD ZILVER
Coveco moet inkrimpen
Mtmeinpen&Keg
eer
Amsterdamse diamantair
ontsnapt aan ontvoering
Spoorwegen investeren 7
miljard voor reizigers
De premier zette uiteen dat het rijk
geen financiële ruimte meer heeft
voor de aanleg van de oeverver
binding. Letterlijk zei hij niet te
weten waar het benodigde geld
gehaald zou moeten worden. Ook
onderstreepte de minister-presi
dent dat de rentestand tussen
1978 (toen het besluit tot de aan
leg van de oeververbinding werd
genomen) en nu een "fabuleuze
stijging" heeft ondergaan, met als
gevolg dat het Zeeuwse project
veel en veel kostbaarder wordt
dan oorspronkelijk was geraamd.
De premier becijferde de daardoor
ontstane extra kosten op enkele
honderden miljoenen guldens.
Naar het oordeel van de minister
president maakt de "benarde" fi
nanciële positie het onmogelijk
thans over te gaan tot uitvoering
Ria Beckers wil
progressief
kabinet
AMSTERDAM - Wanneer de ver
kiezingen een meerderheid voor
links opleveren, zullen Den Uyl
en Terlouw niet om een progres
sief kabinet heen kunnen.
Ria Beckers zei dit vanmorgen in
Amsterdam, nadat ze door het
congres van de PPR tot lijsttrek
ker bij de komende verkiezingen
was uitgeroepen.
De PPR blijft streven naar een pro
gressief meerderheidskabinet,
aldus mevrouw Beckers. „Ik
weet dat het brede kabinet
(PvdA-D'66-CDA) op papier
klaar ligt. Dat ook de PvdA nu al
op zeker speelt. Ik betreur dat",
zei ze.
F abrieksprijzen
margarine hoger
DEN HAAG - De fabrieksprijzen
van margarine gaan maandag
met twaalf cent per kilo omhoog.
De prijsverhoging van halvarine
bedraagt de helft daarvan. Dit
heeft de bond van Nederlandse
margarinefabrikanten gister- -
avond meegedeeld. De prijsver
hoging is een gevolg van de stij
ging van de prijzen van grond
stoffen op de wereldmarkt.
Volgens de bond van margarinefa
brikanten zal de verhoging van
de fabrieksprijs afhankelijk van
de voorraden in de winkels met
enige vertraging doorwerken in
de consumentenprijzen. De prijs
van een pakje van 250 gram mar
garine zal met enkele centen stij
gen, aldus de bond van margari
nefabrikanten.
Over de prijsverhoging heeft de
bond overlegd met het ministerie
van economische zaken. De laat
ste prijswijziging dateert van ja
nuari van dit jaar, toen de prijzen
van margarine met 16 cent per
kilo werden verlaagd.
Veel schade door
losse treinkist
UTRECHT - Een losgeraakte on-
derkist van een trein heeft giste
ren op het traject Den Haag-Rot
terdam, ter hoogte van Delft, voor
de nodige problemen gezorgd.
De kist sleepte over de spoor
baan, waardoor er nogal wat
grind in het rond spatte. Daar
door sneuvelden een aantal rui
ten van het treinstel zelf en een
tegemoetkomende trein. Ook een
aantal auto's op een parkeerter
rein naast de spoorbaan liep
schade op. Volgens een woord
voerder van de NS deden zich
geen persoonlijke ongelukken
voor.
van het project. „Het blijkt een
voudig niet meer te Kunnen", al
dus de eerste minister. Slechts
een aanzienlijke daling van de
huidige rentestand zou in dit
standpunt verandering kunnen
brengen.
De staten van Zeeland eisen van het
kabinet dat zij de aanleg van de
vaste oeververbinding Wester-
schelde waarmaakt. Op 3 maart
1978 heeft de minister van ver
keer en waterstaat toegezegd dat
met de aanleg van de vaste oever
verbinding Westerschelde uiter
lijk begin '81 of zoveel eerder dan
mogelijk begonnen zal worden.
De staten van Zeeland hebben gis
termorgen voor het begin van de
jaarlijkse begrotingszitting una
niem een motie aangenomen,
waarin zij hun grote verontwaar
diging en diepe teleurstelling uit
spreken over de gang van zaken.
Zij vinden die in strijd met de in
ons land geldende normen van
behoorlijke bestuur. In de motie
verzoeken de staten de regering
dringend op basis van de uit
gangspunten die ten grondslag
lagen aan haar beslissing van 3
maart 1978 in te stemmen met een
voor de provincie Zeeland rede
lijk te dragen financiële last voor
de brug. Ze vraagt de regering
nadere voorstellen te doen.
De minister van verkeer en water
staat heeft Zeeland nieuwe fi
nanciële voorstellen gedaan met
betrekking tot de aanleg van de
brug die de provinciale draag
kracht ver te boven gaan, waar
door uitvoering van het project
onmogelijk wordt. Zeeland heeft
steeds gewacht met dringende
aanpassing van de Westerschel-
deveerdiensten omdat men er
door toezeggingen van de minis
ter van verkeer en waterstaat zo
goed als zeker van was dat de
brug zou worden aangelegd en de
problemen over enkele jaren
zouden zijn opgelost. Nu dat niet
gebeurt dreigt het vervoer over
de Westerschelde in ernstige
moeilijkheden te komen.
Hoge prijzen voor
zoals sieraden, bestek, munten enz.
TEGEN KONTANTE BETALING!
Kunt u niet naar onze giro aan u betalen,
fabriek komen, dan Nieuw is onze ver-
kunt u edelmetalen koop van kilo baartjes A
voorwerpen per goud en zilver, zodat
aanqetekende post u b.v. edelmetalen BZ
insturen. Wij bellen u voorwerpen kunt V
dan over de waarde inruilen tegen
die wij per bank of baartjes.
'e WkdóqcnÊ
mi°
KONINKLIJKE AT)
Leidseweg 219, Voorschoten,
tel. 01717-2975.
AMSTERDAM - Ongeveer 400 krakers hebben gisteravond in Amsterdam een demonstratieve optocht gehou
den voor het behoud van de Grote Wetering aan de Weteringschans. Onder het uitroepen van leuzen als 'geen
ontruiming, vordering nu' eisten de krakers, die vijf huizen aan de Weteringschans na tien jaar leegstand
binnentrokken, van de gemeente vordering van het complex.
Deurwaarder Kemper heeft de krakers vorige week in opdracht van eigenaar Gerard Bakker meegedeeld dat zij
het complex, waar zij nu tweeëneenhalf jaar wonen, vóór 25 november moeten verlaten.
ARNHEM - Het voortbestaan van
het vleeswarenconcern Coveco
(3000 werknemers) is in gevaar.
Dit jaar wordt een verlies van bij
na twintig miljoen gulden ver
wacht. Het weerstandsvermogen
van het concern is hierdoor ern
stig aangetast, zo heeft de hoofd
directie vandaag gezegd.
Het verlies op vleesprodukten en
rundvlees heeft de laatste jaren
tientallen miljoenen guldens be
dragen. Volgens directeur J.
Jennekens zal pas begin decem
ber iets te zeggen zijn over om
buigingen en ontslagen. Om het
voortbestaan van Coveco veilig te
stellen is volgens een onder
zoeksbureau (de adviesgroep
voor strategische besluitvor
ming) een ombuigingsoperatie
op korte termijn onvermijdelijk.
De directie vertrouwt erop dat door
deze maatregelen een groot deel
van Coveco behouden kan blij
ven. Het concern is een coöpera
tie waarvan 12.000 boeren recht
streeks lid zijn. Wat de sanering
voor hem betekent, kon Jenne
kens nog niet aangeven.
Tot 1979 werden de verliezen vol
gens de directie gecompenseerd
door de resultaten in vers var
kensvlees. "Door ongunstige
ontwikkelingen op die markt en
door de explosieve kostenstij
ging kunnen die verliezen nu niet
meer worden opgevangen", al
dus de verklaring.
De belangrijkste aanbevelingen
van het onderzoekbureau zijn:
verlaging van de vaste kosten,
sanering en/of afbouw van ver
liesgevende activiteiten (vlees-
produktie en rundvlees), verho
ging van efficiency en produkti-
viteit, verlaging van de slachtca-
paciteit, een eigen organisatie en
directie voor de verwerkende in
dustrie.
De raad van commissarissen vindt
de richting die de onderzoek
commissie aangeeft juist. Hij
heeft opdracht gegeven tot nade
re uitwerking van de aanbevelin
gen. „De ombuigingsoperatie is
een harde en pijnlijke noodzaak
omdat er arbeidsplaatsen verlo
ren zullen gaan", aldus de verkla
ring, waarin de hoofddirectie zegt
dat er geen andere mogelijkheid
is om de toekomst van Coveco
veilig te stellen.
De centrale ondernemingsraad is
verzocht binnenkort zijn stand
punt kenbaar te maken.
AMSTERDAM - Amsterdams
grootste diamantair, Max
Meents, is op het nippertje
ontsnapt aan een ontvoering.
De Amsterdamse recherche
was al enige tijd op de hoogte
van plannen voor een ontvoe
ring van de eigenaar van Cos-
ter Diamonds en hield zijn
huis de afgelopen tien dagen
dag en nacht in het oog
Meents wist van deze 24-\
bewaking niets.
Donderdag werden vijf Italia
nen, drie Grieken en drie Ne
derlanders gearresteerd
Daarvoor had de politie al
enkele verdachten aangehou
den. Tijdens de verhoren sloeg
een van de Nederlanders, een
ex-werknemer van de dia
mantair, door. Hij vertelde
dat men van plan was de
diamantair te ontvoeren en
een losprijs van 17 miljoen
gulden te eisen. Als de kid
nappers er niet in zouden sla
gen Meents zelf te ontvoeren,
zou een van zijn kinderen of
kleinkinderen het moeten
ontgelden.
Na deze bekentenis vond de Am
sterdamse recherche in een
woning in de binnenstad en
kele vuurwapens, waaronder
een pistool-mitrailleur, en een
kap om de diamantair mee te
blinddoeken. In een kamertje
stond al een bed voor Meents
klaar. Met kettingen zou de
diamantair hieraan worden
vastgeklonken.
Gebedsactie
afgelopen
HARDERWIJ K - Aan de gebedsac
tie van een groep mensen in Har
derwijk is gisteravond vroeg een
eind gekomen. De zestien men
sen, onder wie zeven kinderen,
verlieten om zeven uur 's avonds
de woning met onbekende be
stemming.
De Harderwijkse politie wilde gis
teravond niets zeggen over de
beëindiging van de gebedsactie,
die de afgelopen dagen erg veel
belangstelling heeft getrokken.
De 16 mensen hebben dagenlang
in volstrekte afzondering een ge
bedsmarathon gehouden. Daar
toe hadden ze de ramen van de
benedenverdieping afgesloten
met karton en vuilniszakken.
Over het lot van de mensen die in
Harderwijk zo lang in gebed bij
een zijn geweest, ontstond begin
deze week verontrusting, toen in
Ede het gezin Verburg vermist
bleek. Planten stonden te verdor
ren voor de ramen, en in het huis
werden twee dode kanaries ge
vonden.
Later bleek dit gezin, samen met
nog een aantal gezinnen, in het
huis van de familie Noordmans in
Harderwijk te bivakkeren waar
de gebedsactie werd gehouden.
Tot nu toe is het niet duidelijk, tot
welke religieuze gezindte de 16
mensen behoren.
Evenmin is duidelijk, waar de
groep mensen naar toe is getrok
ken. De Harderwijkse politie
wilde op vragen in die richting
geen enkele reactie geven
CELSTRAF
HAARLEM - De Haarlemse recht
bank heeft gisteren de eerste drie
van de totaal 23 verdachten in de
bouwfraudezaak gevangenis
straffen opgelegd. Hij eiste twee
jaar, één jaar en zes maanden.
Van 1976 tot en met 1978 zouden
de verdachten voor zeker 18 mil
joen gulden geen belasting en so
ciale lasten hebben afgedragen.
DEN HAAG (GPD) - Voor liefheb
bers van kastelen valt er veel te
beleven aan de „Atlas van de Ne
derlandse Kastelen" dat het laat-
se woord lijkt te hebben op een
gebied waar al meer over is ge
schreven dan er in een toren op
gestapeld kan worden.
De samenstellers van de „Atlas" (A.
W. Sijthoff, f79,50) zijn niet over
één nacht ijs gegaan. Want ook al
stellen zij niet de pretentie te
hebben gehad een volledig afge
rond beeld te geven; zij hebben
wel meer informatie en gegevens
bijeengebracht dan in het door
snee kastelenboek te vinden
Om het Nederlandse kastelenbe
stand op de vaderlandse geschie
denis te projecteren, zijn er inlei
dingen opgenomen over de feo
daliteit en de politieke geschie
denis van Nederland in de perio
de 900-1500, die in beknopt be
stek de achtergrond invullen van
een tijd dal burchten en kastelen
nauw verweven waren met het
machtspatroon van vaak indivi
dueel uitgeoefend gezag.
Een apart hoofdstuk is gewijd aan
de cartografie, het systeem waar
bij Nederland in kaart werd en
wordt gebracht, waaruit blijkt
dat de oude kaarten, hoewel vaak
onnauwkeurig, niet alleen aan
trekkelijker zijn dan de moderne
luchtfoto's maar soms ook gede
tailleerder.
Over wat een kasteel genoemd mag
worden, zijn ook de deskundigen
het niet eens. Er zijn kastelen die
in verval raakten en dan als grote
huizen werden herbouwd, zo ook
omgekeerd. Is de bekende ruine
van Brederode bij Velsen een
kasteel? Het is in elk geval een
kasteel geweest. Onder een ruime
noemer zijn er niet minder dan
352 bouwwerken in Nederland
die onder de rubricering „kaste
len" kunnen vallen.
Ze worden in de Atlas alle genoemd
met een korte beschrijving.
Daaruit blijkt dat Gelderland aan
de kop staat met 84 kastelen, met
Limburg als tweede (69). Ook in
Utrecht zijn er nog altijd 48. Het
minst heeft Friesland er (11) - de
provincie immers die zich het
minst gelegen liet liggen aan ba
zen, of het nu graven, ridders, ko
ningen, of bisschoppen wa-
Aan de hand van topografische
kaartfragmenten heeft de Atlas
60 van de 352 kastelen in beeld
gebracht, voorzien van een uit
voerige toelichting over hun ont
staansgeschiedenis, de geslach
ten die ze bewoonden, de verrich
te restauraties, en hun huidige
bestemming. Het is niet de meest
boeiendste lectuur, maar daar
wegen voor de liefhebbers de
soms heel mooie foto's tegenop,
vaak vergezeld van vergelijkende
afbeeldingen van vroeger en plat
tegronden.
Triest is keer op keer te lezen hoe
deze burchten werden gebrand
schat, leeggeroofd, vernield,
weer opgebouwd en weer ver
woest, tot en met de Tweede We
reldoorlog toe. Zoals kasteel Kes-
sel in Limburg, dat in 1579 in de
Tachtigjarige Oorlog werd ver
woest, en nog eens in 1944, toen
het door de Duitsers werd op
geblazen. „De schade was zo
groot, dat men na de oorlog geen
mogelijkheden zag om het kas
teel nog te restaureren". Maar de
ruines werden geconsoli
deerd.
Kasteel Ammersoyen, na een roemrucht verleden nu gedeeltelijk in gebruik als raadhuis
BB
PAGINA'I
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1980
AMSTERDAM/ROTTER-
DAM/«een gemeenschappelijke
spaarbank te vormen. Als de on
derhandelingen positief uitvallen
ontstaat een spaarbank met een
spaartegoed van in totaal f6,5
miljard, een balanstotaal van
rond f 7 miljard, een personeels
bestand van 1700 man en 285 ves
tigingen.
Ter bevordering van een volledige
financiële dienstverlening vin
den de drie spaarbanken het ge
wenst tot schaalvergroting over
te gaan, zodat ook in de toekomst
het spaarbankbedrijf optimaal
kan worden uitgeoefend. Door
bundeling van kennis en samen
voeging van bedrijfsmiddelen zal
de nieuwe eenheid beter in staat
zijn de gemeenschappelijke
marktbelangen te behartigen.
Ook de continuïteit van de be
drijven op lange termijn lijkt ge
waarborgd. Medewerkers, on
dernemingsraden, vakbonen,
SER-fusiecommissie en De Ne-
derlandsche Bank zijn op de
hoogte gebracht.
Wanneer de beoogde fusie doorgaat
zal de nieuwe combinatie rond
een derde van de Nederlandse
spaarbankmarkt onder haar hoe
de krijgen.
"De concentratietendens in de
spaarbankwereld loopt al enige
jaren en zal nog wel verder gaan.
Op zich een goede zaak, want het
tekent de collegialiteit onder
spaarbanken", zo gaf een woord
voerder van de Nutsspaarbank
Den Haag als commentaar op de
voorgenomen fusie.
Volgens de Coöperatieve Vereni
ging van Bondsspaarbanken in
Gorinchem zal de voorgenomen
fusie ingrijpende gevolgen heb
ben voor de Nederlandse Spaar-
bankbond. De nieuwe combina
tie zal ruim 30 pet. van het toever
trouwde obligo, van bij de Spaar-
bankbond aangesloten banken in
rich verenigen.
Gezien het feit dat een miljoen
obligo binnen de Spaarbank-
bond een stem in deze bond met
zich meebrengt, moet worden
vastgesteld dat de nieuwe com
binatie een machtspositie gaat
Een woordvoerder van de Neder
landse Spaarbankbond liet geen
spaan heel van het commentaar
van de Coöperatieve Vereniging.
"Het past juist wel in het beleid
van de Spaarbankbond om te
komen tot grotere eenheden".
Het aantal werkzaamheden van
de Spaarbankbond zal niet wor
den teruggedrongen aldus de
zegsman van de Spaarbankbond.
"De Coöp. Vereniging stelt dat de
centrale dienstverlenende taak
zal worden overgenomen door de
coöp. vereniging zelf. Dan zal de
ze toch meer leden moeten krij
gen en de realiteit is dat er sinds
de oprichting geen lid meer is
bijgekomen".
UTRECHT - Om een betrouwbaar
reizigersvervoer tot 1988 te kun
nen verzekeren, rekenen de Ne
derlandse spoorwegen erop bijna
zeven miljard gulden te moeten
investeren, zo staat het in het NS-
personeelsblad „De Koppeling".
De spoorwegen hebben nu een
nieuw investeringsplan lange
termijn 1980-1988 voorgelegd
aan minister Tuijnman van ver
keer en waterstaat In dat plan
gaat de NS in op de wensen die er
zijn ten aanzien van vernieuwing,
vervanging, uitbreiding, aanpas
sing van materieel, bovenbouw,
beveiliging, werkplaatsen, sta
tions, machines en infrastruc
tuur. In overleg met de overheid
zullen de zaken uit het plan jaar
lijks in bijzonderheden worden
uitgewerkt in een jaarinveste
ringsplan.
Het investeringsplan heeft volgens
„Koppeling" alleen betrekking
op het reizigersvervoer op het be
staande net en op nieuwe lijnen.
De NS rekenen op een toeneming
van het reizigersvervoer met 1,5
procent per jaar en mikt op een
vervoersomgang tot 9,2 miljard
reizigerskilometers per jaar.
Volgens een NS-woord voerder is
een deel van de plannen reeds
bekend, maar hebben NS al hun
wensen nu in het investerings
plan op een rijtje gezet om de mi
nister te tonen wat er leeft bij de
spoorwegen.
PPR blijft voor
spreidingsbeleid
DEN HAAG - Voorlopig komt er geen vaste oeververbinding over de Westerschelde De
kans bestaat dat hiervan zelfs helemaal wordt afgezien. "Ons wisselgeld is weg", aldus
minister-president Van Agt gisteravond na afloop van het wekelijks kabinetsberaad. Hij
deelde mee, dat het kabinet het initiatief heeft genomen voor nader overleg met het
provinciaal bestuur van Zeeland over deze kwestie.
AMSTERDAM - De PPR blijft
voorstander van de spreiding van
rijksdiensten. Een voorstel van
het partijbestuur om dit beleid af
te wijzen, is gisteravond door het
congres in Amsterdam verwor
pen.
Groningse partijleden zeiden ver
bijsterd en onthutst te zijn over
de voorgestelde tekst in het ver
kiezingsprogram van de PPR.
Tweede-Kamerlid Henk Walt-
mans, die acht jaar lang de sprei
ding verdedigde, verzette zich
eveneens fel.
Het partijbestuur wilde het sprei
dingsbeleid afwijzen om vergro
ting van de problemen in de
Randstad te voorkomen. Een
meerderheid van het PPR-con-
gres vond dat echter geen aanlei
ding om het Noorden in de kou te
laten staan.