LEIDSCH
DAGBLAD
Botsing in Polen voorkomen
I
Overleg over toelating Surinamers zit muurvast
vandaag
Vrijlating gegijzelden is
overwinning voor
t
(r
leleconpfo
Regering doet aantal consessies
9?
ft
Premie ziekte
kosten: 7,75
procent hoger
D'66 wil sterkere
positie werknemers
SNELST GROEIENDE
REGIONALE KRANT
VAN NEDERLAND.
2 weken gratis
li
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1980
OPGERICHT 1 MAART 1860
36310
Directeur G Koopman
Hoofdredacteur AAM Schuurmans
Ad| -hoofdredacteur R D Paauw
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureau Witle Singel 1
2311 BG Leiden
Voor tel nrs zie colofon
PARAMARIBO - De Surinaamse
minister van buitenlandse zaken
mr. drs André Haakmat heeft de
Nederlandse ambassadeur in Pa
ramaribo jhr mr. M. Vegelin van
Claerbergen ontboden om hem te
vertellen dat Suriname geen heil
meer ziet in voortzetting van de
besprekingen over een eventuele
nieuwe toelatingsregeling voor
Surinamers in Nederland. Sedert
maandag wordt door Nederland
se en Surinaamse delegaties in de
Surinaamse hoofdstad Parama-
Deze besprekingen verlopen stroef
en werden, zo bleek pas gister
avond, donderdag al gestaakt.
Uitgangspunt is de tegenstelling
tussen Den Haag en Paramaribo
over de vraag of er na 25 novem
ber, wanneer de bestaande ver
dragen tussen Nederland en Su
riname aflopen, een nieuwe bij
zondere regeling moet ko-
Den Haag staat tot dusver op het
standpunt dat Surinamers aan de
Nederlandse grenzen vanaf die
datum behandeld moeten wor
den als elke andere vreemdeling
uit een land dat niet tot de Euro
pese Gemeenschap behoort.
Daaraan voorafgaand werd door
Nederland onlangs al een eenzij
dige visumplicht voor Surina
mers ingesteld.
nieuw verdrag, 1
manitaire regeling" voor het per
sonenverkeer wordt gegaran
deerd hetgeen afschaffing in
houdt van de visumplicht.
Intussen heeft de Landelijke Fede
ratie van Welzijnsstichtingen
voor Surinamers in Nederland
een brief gezonden aan minister
president Van Agt. Daarin wordt
aangedrongen op een nieuwe
vestigingsovereenkomst tussen
Nederland en Suriname, waarin
het belang van de staat Suriname
en de belangen van alle Surina
mers centraal moeten worden ge
steld. Deze overeenkomst moet
de bestaande, die op 25 november
afloopt vervangen, zo meent de
Federatie.
Zij merkt daarbij verder op dat de
door de koninkrijkscommissie in
1975 genoemde bijzondere ban
den tussen beide volken niet na
vijf jaar ophouden te bestaan.
Ook kan de noodgedwongen
oriëntatie van Surinamers op
Nederland na vijf jaar onafhan
kelijkheid niet plotseling eindi
gen. Vooral voor het volgen van
vervolgonderwijs zijn Surina
mers nog aangewezen op Neder
land en bovendien is het proces
van gezinshereniging nog niet
voltooid. De onzekerheid waarin
belanghebbenden verkeren over
hun rechtspositie na 25 novem
ber 1980 is groot, zo staat in de
brief te lezen
Vrije dag voor
rijksambtenaar
op 2 januari
DEN HAAG (GPD) - Alle rijks-
ambtenaren krijgen op 2 ja
nuari een vrije dag. Het kabi
net heeft gisteren besloten de
dag na nieuwjaar alle rijks
diensten dicht te houden.
Daarmee wordt energie be
spaard.
Tot de maatregel is besloten,
omdat 2 januari een vrijdag is.
Het in werking stellen van
verwarmingsinstallaties na
nieuwjaar voor slechts èèn
dag zou veel brandstof kos
ten, legde vice-premier Wie
gel uit na afloop van het we
kelijkse kabinetsberaad.
Of het voor de ambtenaren zal
gaan om een verplichte snip
perdag is nog niet besloten.
Daarover zal nog worden ge
sproken met de ambtenaren
bonden, aldus Wiegel.
COMPUTERSERVICEBUREAU
PROFESSIONELE
AUTOMATISERING
Boekhoudpakket SBOP
Urenverantwoording UVAC
Bruto/netto salaris BENSA
Postbus 1107, 2302 BC Leiden
071-769228
DEN HAAG (GPD) - Het aantal
werklozen in ons land stijgt zeer
snel in de richting van de 300.000.
Daarmee lijken de onlangs geda
ne voorspellingen van het Cen
traal Plan Bureau, dat dit getal
aan het eind van het jaar zal zijn
bereikt, glashard uit te gaan ko
men. Eind oktober werd bijna de
280.000 bereikt en de laatste
maanden stijgen de getallen met
gemiddeld 10.000. Zeker met de
winter in aantocht zijn de ver
wachtingen dan ook weinig gun
stig.
Als een slecht teken beschouwen
deskundigen ook de voortdurend
voortzettende daling van de ge
registreerde openstaande vraag
naar personeel (bij de arbeidsbu
reaus). In oktober daalde dit to
taal met 6100 naar 37.4000. Sedert
februari van dit jaar (10.000) is de
openstaande vraag bijna lijnrecht
gedaald, nadat deze getallen juist
afgelopen winter weer iets waren
gestegen.
De geregistreerde werkloosheid
was eind oktober 278.200, dat be
tekende vergeleken met een
maand eerder een toeneming van
9100 (8400 mannen en 700 vrou
wen). Voor seizoen gecorrigeerd
was het totaal 277.800. De gemid
delde werkloosheid is 6,3 procent
van de afhankelijke beroepsbe
volking.
WARSCHAU (ANP/GPD) - Een botsing is in Polen (al
thans voorlopig) voorkomen, maar het land blijft onder
grote spanning staan.
Tien uur onderhandelen tussen de regering en de onaf
hankelijke vakbond "Solidariteit" hebben bij vak
bondsleider Lech Walesa "gemengde gevoelens" ach
tergelaten.
Als de regering alle mondeling gedane beloften ook na komt zal dit een
overwinning voor de bond zijn, aldus Walesa na afloop van het overleg
met premier Jozef Pinkowski dat tot na middernacht voortduurde.
Maar een gezamenlijk slotcommuniqué hebben beide partijen niet
kunnen opstellen.
Slechts op één punt heeft de rege
ring een schriftelijke toezegging
willen doen. Het Hooggerechts
hof zal zich vóór 10 november uit
spreken over de geldigheid van
de veranderingen die de recht
bank van Warschau eerder deze
week op eigen houtje heeft aan
gebracht in de statuten van de
bond. In afwachting van die uit
spraak heeft "Solidariteit"
rechtspersoonlijkheid en zal de
bond normaal kunnen functione-
staan. Volgens westelijke inlich
tingendiensten hebben de Poolse
vakbondsleiders al een schaduw-
regering gevormd voor het geval
dat de Poolse regering gevangen
wordt genomen door binnenval
lende Warchau-Pacttroepen.
Volgens diezelfde bronnen wor
den in Oost-Duitsland en Tsje-
choslowakije officieren ge
schoold in speciale ideologie
rond "de contrarevolutie" in Po
len.
36 PAGINA'S
Henk Vonhoff naar Gronin
gen: een bourgondische Am
sterdammer aan de slag in
het noorden
PAGINA 29
WD wil abortus-wetsont
werp wijzigen
PAGINA
Gevechten in Beiroet
PAGINA 9
Bevel tot inhechtenisne
ming Johan CruijfT
PAGINA 11
Directeur Nederlandse
Bank: ambtenaar of politi-
Echtscheidingen in Spanje
vóór de paus komt
PAGINA 21
Prof. De Jonge: "Prachtig al
dat water in die nieuwe wij
ken. Maar voor kleine kinde
ren is het levensgevaarlijk"
PAGINA 23
Staking
Deze DC-8 van de Zweedse maatschappij Scan Air staat in Stockholm gereed c
Amerikaanse gegijzelden vrij zouden komen.
r Iran te vliegen als de
LONDEN (UPI) - Radio-Teheran
heeft het Iraanse volk meege
deeld dat vrijlating van de 52
Amerikaanse gegijzelden een
overwinning voor Iran zou zijn.
In een commentaar in het Ara
bisch dat wellicht bedoeld was
om de Iraanse publieke opinie
voor te bereiden op een vrijla
ting van de gegijzelden die bijna
een jaar vastzitten, zei de radio
dat de vrijlating van de spion
nen-gegijzelden niet moet wor
den opgevat als een on
rechtvaardige of een laffe daad.
Vrijlating nu zou niet onrechtvaar
dig zijn daar de Amerikanen een
jaar straf onder controle van het
volk hebben doorgemaakt.
Vliegtuig
Zonnig maar kil
Het wordt een weekeinde met droog en
zonnig weer maar lage temperaturen.
Overdag niet meer dan zes tot acht gra-
t. Matige tot
2 NOVEMBER
Zon op: 7.35 uur; onder: 17.08 uur. Maan
op: 1.32 uur; onder: 15.38 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.19 uur,
laagwater te 6.51 en 19.14 uur.
3 NOVEMBER
Zon op: 7.37 uur; onder: 17.06 uur. Maan
op: 2.37 uur; onder: 16.00 uur.
Hoogwater te 0.01 en 12.21 uur, laagwa
ter te 8.04 en 20.22 uur.
Een andere aanwijzing dat de vrij
lating nabij zou kunnen zijn
kwam van het Zweedse ministe
rie van buitenlandse zaken dat zei
dat de Zweedse chartermaat
schappij Scan Air gevraagd was
een vliegtuig gereed te houden
voor evacuatie van Amerikaanse
gegijzelden uit Iran. Een DC-8,
die 189 passagiers kan vervoeren,
is klaar gemaakt met brancards.
Anderzijds heeft een woordvoerder
van de islamitische studenten in
Teheran gezegd dat de gegijzel
den zullen kunnen deelnemen
aan de presidentsverkiezingen
van 4 november. Hij zei niet hoe
dat dan zou gebeuren.
Volgens een Zwitserse diplomaat
die in Teheran gestationeerd is,
had de Iraanse regering een Ame
rikaans verzoek van twee weken
geleden om de gegijzelden te la
ten stemmen, aanvaard. Er waren -
echter nog geen regelingen ge
troffen.
De Zwitserse ambassade in Tehe
ran behartigt de Amerikaanse
belangen in Iran.
schuldigde Washington ervan
allerlei complotten te smeden te
gen Iran en haalde als voorbeeld
aan de mislukte bevrijdingspo
ging en de verijdelde staatsgreep,
eerder dit jaar. Rajai verklaarde
in zijn rede dat Iran ervoor zal
waken opnieuw een lakei te wor
den van het imperialisme.
De Iraanse premier Rajai heeft
gisteren opnieuw fel uitgehaald
naar de Verenigde Staten.
"Niet Laf'
In het commentaar over eventuele
vrijlating van de gegijzelden zei
Radio-Teheran nog dat dc vrijla
ting niet laf is als het doel daar
achter is de tirannieke Verenigde
Staten te berechten voor hun
misdaden tegen Iran in de afge
lopen 30 jaar. "Aldus is het vrijla
ten de manier om de lange mis
dadige geschiedenis van de VS
aan de kaak te stellen". "Als Iran
dat volbrengt zal het een slag
hebben toegebracht aan de on
derdrukkers in de wereld die
spelen met het lot van het volk.
Deze slag zou het voor de wereld
tirannie onmogelijk maken haar
kop weer op te steken".
In het uitvoerige commentaar werd
gezegd dat de ajatollah Chomeini
en het Iraanse volk „een
rechtvaardige methode voor de
vrijlating van de gegijzelden
hebben opgesteld. Dit is duide
lijk gemaakt door de eisen die aan
de VS zijn gesteld. De islam, die
zijn zonen opvoedt in standvas
tigheid en volharding onder alle
omstandigheden, dwong de VS
concessies te doen".
Overigens heeft de Iraanse premier
Mohammed Ah Rajai gisteren
ook nog eens fel uitgehaald naar
de Verenigde Staten. Hij be-
DEN HAAG (GPD) - De premies
voor de particuliere ziektekos
tenverzekering zullen in het al
gemeen per 1 januari 1981 met
7,75 procent kunnen worden ver
hoogd, dan wel op de aanpas
singsdata voor anders lopende
contracten. Het ministerie van
economische zaken heeft dat be
kendgemaakt nadat het (samen
met volksgezondheid) overleg
had gevoerd met de ziektekos
tenverzekeraars.
Bij de mate van deze stijging speelt
een rol de verwachte stijging van
de kosten van de gezondheids
zorg, mede in het licht van de het
stijgend gebruik van de voorzie
ningen. Ook van belang is het
kostenverlagend effect van de
overheidsmaatregelen die van
kracht zijn geworden voor de
speeialistentarieven.
De regering en de vakbondsdelega
tie konden ondanks urenlang
overleg geen overeenstemming
bereiken over een gezamenlijk
communiqué.
De bond houdt vast aan het besluit
op 12 november een staking uit te
roepen, in het geval het Hoogge
rechtshof de statutenwijziging
door de lagere rechtbank hand
haaft. Door de wijziging werd te
gen de zin van de bond onder
meer de leidende rol van de
communistische partij in de vak
bondstatuten vastgelegd.
Walesa bevestigde dat de resultaten
van het bezoek van Pinkowski en
partijleider Kania aan Moskou
niet ter sprake zijn geweest. "Dat
zijn politieke zaken, die gaan ons
niet aan".
Massamedia
Walesa zei dat de regering de bond
ook toegang tot de massamedia
heeft beloofd. De douane zal
drukkerij-uitrusting vrijgeven,
die vanuit het Westen aan de
bond is gezonden.
"De bijeenkomst zou een succes
genoemd kunnen worden als al
les terecht komt zoals de premier
zegt... maar tot dusver hebben we
niets op schrift. Er zijn compro
missen gesloten, maar geen van
de partijen kon het eens worden
over een communiqué. Mis
schien hadden we er een kunnen
maken als we nog vier uur geble
ven waren", aldus Walesa. Som
mige leden van de vakbondsde
legatie lieten een somberder ge
luid horen.
Verdeeld
Waarnemers menen dat de vak
bondsdelegatie intern verdeeld
was. De "gematigden" zouden
hun stempel hebben gedrukt op
de eigenlijke onderhandelingen,
maar de "radicalen" zouden de
opstelling van een slotcommuni
qué verhinderd hebben. Ander
zijds heeft zowel de regering als
de bond het niet willen aansturen
op een breuk. Het wachten is
voorlopig op het Hooggerechts
hof.
Ondanks de compromissen blijft
Polen onder grote spanning
Nieuw beleidsprogramma
UTRECHT - D'66 wil het medebe
slissingsrecht van werknemers in
bedrijven uitbreiden tot benoe
mingen van directeuren. Tijdens
het najaarscongres in Utrecht be
sloten de Democraten gister
avond om dit standpunt op te
nemen in het nieuwe beleidspro
gramma van de partü-
De partij heeft nu vastgelegd dat
alle medewerkers mede-verant
woordelijkheid dragen in het be
drijf waar zij werken. Deze ar
beidsgemeenschap moet het
recht krijgen mee te beslissen
over alle ingrijpende besluiten
over het ondernemingsbeleid.
De Democraten wijzen een verdere
uitbouw van het zogenaamde
profijtbeginsel van de hand. De
commissie, die het voorlopige
programma heeft geformuleerd,
wil de burgers juist meer laten
betalen voor het verlenen van
overheidsdiensten.
Verder wees het congres het voor
stel af om iedereen een gegaran
deerd inkomen te verschaffen.
Daarmee sloten de Democraten
zich aan bij de opvattingen die
hierover bij de WD leven. Ook
deze partij weigerde eerder dit
jaar in het beginselprogramma
het principe van een gegaran
deerd inkomen vast te leggen, dat
uitgekeerd zou moeten worden
ook indien de ontvanger weigert
een baan te aanvaarden.
vandaag
opent
het
Oogmeetkundig
Kontaktlenscentrum
Haarlemmerstraat 2
(Hoek Turfmarkt)
Leiden
Oogmeetkundig Kontaktlenscentrum
LEIDSCH ^DAGBLAD
Driessen v. Duyn b.v.
JUWELIER-ANTIQUAIR
In- en verkoop, taxatie van
antieke en oude juwelen
zilveren voorwerpen.
Aan huis te ontbieden.
Breestr. 89. Leiden, tel. 123313
Als u nu een abonnement neemt
dan krijgt u de krant de eerste
Wilt u mij nu metéén noteren als abonnee
Naam:
Adres
Woonplaats:
Gironr.:
Svp bon ingevuld in een open enveloppe zon
der postzegel opsturen naar Leidsch Dagblad.
Antwoordnummer 214. 2300 VB Leiden en de
Iranf komt SNEL m de bus