EG kondigt staalcrisis af
Minister moet meer
met bonden overleggen
Bouw van oj
werk ingsfa b riek
in Cap La H
aque vertraagd
Partners
vinden elkaar in beperking produktie
Kwart van
beroeps
bevolking
wil deel
tijdbaan
„KABINET DRAAIT LPG-
INDUSTRIE DE NEK OM"
Bedrijfsleven
terughoudend
in handel
met Israël
i™
s
ap
?E
lÏÏ'i
ia ss.
IXm
s™ ja
&BEBZ 'Is ':,,n'"'3
IJDAG 31 OKTOBER 1980
ECONOMIE
enzine
t ingang van morgen zullen de
jj^rijzen van normale en super-
benzine met vier cent (inclusief
)tw) stijgen. Per liter worden de
naximumprijzen dan resp. 144.8
;n 148,2 cent. De prijs van diese-
olie gaat met 3.6 cent (inclusief
)tw) en die van petroleum met 3.5
ent (inclusief btw) per liter om-
ïoog. Huisbrandolie wordt 3 cent
;xclusief btw) per liter duurder,
ie maximumprijs van LPG stijgt
net 0.8 cent per liter (inclusief
ptwDit als gevolg van de stij-
)lle dging van de waarde van de inge-
v roerde ruwe aardolie.
HILVERSUM (ANP/GPD) - De
nieuwe Franse opwerkingsfar
briek van Cogema in Cape la Ha
gue, waar de Zeeuwse kerncen
trale in Borssele afgewerkte
splijtstofstaven wil laten opwer
ken. zal twee jaar later worden
gebouwd dan het plan was.
Dat verklaarde directeur Couture
van Cogema gisteravond in VA
RA'S "Achter het Nieuws". Een
vakbondsbestuurder, die niet
voor de camera wenste te ver
schijnen, meende dat de bouw
wellicht helemaal van de baan is
Volgens Couture moest de nieuwe
opwerkingsfabriek begin 1985
opgeleverd worden. Moeilijkhe
den met het verkrijgen van toe
stemming voor de veiligheids
normen hebben de bouw echter
vertraagd, aldus de Cogema-
topman. Hij verwacht de opleve
ring op zijn vroegst eind 1986.
Couture liet verder weten dat de
prijs voor het opwerken hoger zal
liggen dan tot nu toe met de klan
ten, waaronder Borssele-eige-
naar de Zeeuwse elektriciteits
maatschappij PZEM, is afge
sproken.
Couture waarschuwde dat als er
geen overeenstemming met een
klant komt over de wijze waarop
vrijgekomen afval teruggestuurd
wordt, de onopgewerkte staven
naar het land van herkomst te
ruggezonden zullen worden.
Ook al het afval dat vrijkomt bij
opwerking gaat terug. "Wij zijn
geen eigenaar van dat materiaal",
aldus Couture. Dat geldt ook voor
het vrijkomende h. og-radio-ac-
tieve plutonium.
Het uitstel brengt volgens PZEM-
voorzitter W. Don bij de afvoer
van splijtstofelementen uit de
kerncentrale richting Frankrijk
geen problemen mee.
"Er is voldoende opslagcapaciteit
bij Cap la Hague", zo zei hij. De
elementen, die in 1981 bij de
splijtstofwisseling uit de centrale
in Borssele komen, moeten hier
een jaar blijven om af te koelen.
Daarna duurt het nog een aantal
jaren voor Cap la Hague ze zal
opwerken. Dat gebeurt pas in
1986 of '87", zo zei hij.
philips
Eur<
tair
eerste deel van de 'geschiede-
Indijiis van de nv Philips Gloeilam-
Co lenfabrieken' verschijnt volgen-
r. J. [e maand.
Btek«i974 is de archivaris en bedrijfs-
ratorjiistoricus A. Heerding in op-
Iracht van de raad van bestuur
legonnen met het verzamelen
an gegevens. In dat eerste deel
ran de geschiedschrijving be-
landelt Heerding de periode
'880-1891 waarin de electrische
'erlichting in de vorm van boog-
in gloeilampen als commercieel
trtikel op de markt werd ge-
Dracht.
^onne-energie
/t» minister van economische za-
-""T^en stelt 2.45 miljoen gulden be-
jchikbaar voor demonstratie-
projecten met zonneboilersys-
V temen.
i financiële steun wordt gegeven
In het kader van het nationaal
Onderzoekprogramma zonne-
t energie. Dit programma bestaat
ait vier fasen en de eerste daarvan
is het marktrijp maken van de
£onneboiler. De fasen duren ie-
ier ongeveer vier jaar.
eerboten
le Britse veerboten die diensten
over het kanaal onderhouden
sullen maandag (3 november) in
riun havens blijven. De Britse
jeeliedenbond heeft voor die dag
;en staking georganiseerd in
verband met een conflict met de
Dunard-rederij.
zeelieden willen verhinderen
ilat de rederij twee cruiseschepen
.Dnder. een goedkope vlag gaat la-
°;en varen. Zij vrezen daardoor
ferlies van arbeidsplaatsen.
LUXEMBURG (GPD/ANP) - Vanochtend vroeg hebben
de ministers van economische zaken van de negen EG-
landen in Luxemburg overeenstemming bereikt over het
uitroepen van de "uitgesproken crisistoestand" in de Eu
ropese staalsector.
winst van de KLM is in het
weede kwartaal (juli tot en met
eptember) van het boekjaar
980-1981 gestegen van 61.9
nln tot 91.4 min of per aandeel
an 100 van 15.54 tot 22.94.
Dver het eerste halfjaar daalde de
yinst ten opzichte van de over-
f f enkomstige periode van het
J- voorgaande boekjaar van 92
pin tot 79.4 min of per aandeel
f an 23.08 tot 19.92.
marktontwikkelingen zijn nu
foor de aarzelende wereldeco-
fi^Iiomie en de verhoogde vervoer-
'tarieven ongunstig, vooral wat
!||;ietreft het passagiersvervoer. Er
llfpjn maatregelen getroffen tot
van de produktie en
:f|)esparingen van kosten. Deson-
moet er volgens de KLM
basis van de nu bestaande
vooruitzichten voor de overige
iüree kwartalen rekening mee
worden gehouden, dat het boek
jaar met een verlies zal worden
Jjifgesloten. In 1979-1980 behaal-
pi|e maatschappij een winst van
15.3 min.
Voor het eerst in de gescheidenis
van de Europese Kolen- en Staal
Gemeenschap wordt deze "crise
manifeste" nu uitgeroepen. In to
taal zijn er drie ministersraden
voor nodig geweest om tot over
eenstemming te komen ïnzake-
het speciale staalregime dat, met
terugwerkende kracht tot 1 okto
ber van dit jaar, tot eind juni vol
gend jaar zal gelden.
Het officieel afkondigen van de cri
sistoestand wordt binnen enkele
dagen verwacht. Het speciale re
gime houdt in dat de Europese
staalbedrijven produktiequota
krijgen opgelegd. Van de speciale
regeling zal ongeveer zeven tot
zeven-en-een-halve procent van
de produktie worden uitgezon
derd.
Volgens de Nederlandse minister
van economische zaken Van
Aardenne, heeft de nu overeen
gekomen regeling het bezwaar
'dat ze zeer ingewikkeld is'. Van
Aardenne zei echter ook gelukkig
te zijn met de nu getroffen rege
ling.
8 DEN - GROENTEN VE1L.1NU
•Ö/1980'
idappelen 0.61. Andijvie 0,42-1.05,
jnkbonen 2,00, Snijbonen 7,50-9,10,
«inbonen 7,00-7,20, Boerenkool
li-0,70, Spits kool 0,55-0,69, Prei
Él-0,88, Spinazie 0,74-0,82, Spruiten A
1-0,94, Spruiten B 0,76-0,78. Spruiten
ri.57. Spruiten D 0,80-1.15, Witlof
•6,20, Bloemkool 1x6 1,40, Bloem-
I 8 st. 0,75, Bloemkool 10 st. 0,40,
|)lselderij 0,36-0.73, Sla 0,39-0.57,
jjekselderij 0,84, Peterselie 0,40-0,51,
Éerij 0,16-0,23.
Uiteenvallen
Volgens minister Van Aardenne
zou, als er geen overeenstem
ming was bereikt, "het gevaar
voor het uiteenvallen van de Eu
ropese staalmarkt groot zijn ge
weest en zo'n situatie zou niet in
het belang geweest zijn van de
Nederlandse, noch de Europese
industrie".
De Nederlandse bewindsman kon
nog niet veel details geven over
de weerslag die het opgelegd
staalregime voor de Nederlandse
staalindustrie zal hebben.
"Ik denk dat het zal uitdraaien op
een tijdelijke produktievermin-
dering in ons land hetgeen een
tijdelijke vermindering van werk
met zich mee zal brengen. Maar
Hoogovens had toch al om werk
tijdverkorting gevraagd", aldus
de minister.
Nederland telt vier staalbedrijven:
Estel (Hoogovens) te IJmuiden,
Demka in Utrecht, Laura in Zuid
Limburg en Netstaal in Alblas-
serdam.
Gezond
De Nederlandse minister Van Aar
denne, is van mening dat de to
tale produktievermindering die
nu aan de Nederlandse staalin
dustrie zal worden opgelegd, zal
uitkomen op zo'n 13 a 15 pet. Ook
zei hij dat de bedoeling van de
speciale regime is dat in de tijd
van de opgelegde quota, de Eu
ropese staalindustrieën weer tot
een vrijwillige regeling komen
voor productiebeperking.
Zo'n vrijwillige regeling bestond
tot voor kort, maar ze werd door
broken door een aantal Duitse en
Italiaanse bedrijven. Ook, aldus
Van Aardenne, moet de herstruc
turering van de Europese staal
industrie verder voortgang vin
den zodat wij op den duur weer
komen tot een gezonde bedrijfs
sector.
Estel
Door de zorgwekkende situatie op
de staalmarkt zal Estel voorlopig
geen grote investeringen doen.
Dit betekent dat de bouw van een
nieuwe staalfabriek en de daar
mee samenhangende installaties
in Dortmund alsmede de renova
tie van Warmband I in IJmuiden
naar de toekomst worden ver
schoven.
Commissarissen en raad van be
stuur van Estel (Hoogovens)
hebben dat in hun deze week ge
houden vergadering besloten. De
raad van com missarissen deelt de
opvatting van de raad van be
stuur, dat het op grond van de ac
tuele situatie en de grotere onze-
De Amerikaanse ruimtesonde Voyager I maakte deze foto van de Saturnus op 18 oktober, toen hij op 30 miljoen
km van deze planeet verwijderd was.
Binnen veertien dagen zal de Voyager het dichtst bij de op één na grootste en verst verwijderde planeet van de
aarde zijn.
BRUSSEL (Belga) - Meer dan 9
miljoen mensen in de Euro
pese Gemeenschap verrich
ten deeltijdarbeid of tijdelijke
arbeid. Dit zijn voor 90 pro
cent vrouwen. Ongeveer 25
procent van de personen met
een volledige dagtaak zou als
dat kon aan deeltijdarbeid de
voorkeur geven.
Het permanent comité voor ar
beidsvraagstukken, waarin
vertegenwoordigers van de
werkgevers, de werknemers,
de regeringen en de Europese
commissie alle sociale vraag
stukken onderzoeken, be
sprak gisteren de voorwaar
den waaraan interimwerk
moet voldoen.
In december bespreekt het
permanent arbeidscomité
nog andere vormen van ar
beidsverdeling zoals part-ti
me werk en flexibele pen
sioenleeftijd. Daarna zal de
Europese Commissie concre
te voorstellen doen voor een
Europees Beleid om te ko
men tot een betere arbeids
verdeling.
Europees commissaris voor so
ciale zaken Vredeling onder
streepte, dat inschakeling van
tijdelijke arbeidskrachten
uitzondering moet blijven en
de soepelheid van de bedrij
ven niet mag worden aange
tast. Anderzijds moet de so
ciale bescherming van de tij
delijke arbeidskrachten wor
den verzekerd.
Volgens de commissie kan al
leen op uitzendkrachten een
beroep worden gedaan bij tij
delijke inkrimping van het
vaste personeel of bij een tij
delijke stijging van de activi
teit. De duur van deze maat
regel moet worden beperkt.
Inschakeling van tijdelijke
krachten ter vervanging van
stakend personeel moet wor
den verboden.
«.II uv- giuvuc UlliC- 7*7 7 7
dftrhmomenl "«te"ïrategfscSe Over arbeidsvoorwaarden ambtenaren
investeringen te gaan verrichten.
Industriebond
Volgens de Industriebond FNV
staat de overheid welwillend te
genover het verlenen van gerich
te steun aan het staalconcern
Hoogovens voor modernisering
van het bedrijf. Definitieve be
slissingen zijn nog niet genomen
maar men ziet in dat steun gebo
den is, aldus bestuurder Henk
Krul van de Industriebond FNV
die dezer dagen directeur-gene
raal H. Lelieveld van het ministe
rie van economische zaken over
overheidshulp polste.
DEN HAAG (GPD) - Er
moet een einde komen aan
de eenzijdige beslissings
bevoegdheid van de mi
nister van binnenlandse
zaken als het gaat om de
vaststelling van de ar
EINDHOVEN - "Na de verkoop aan het buitenland van de Neder
landse personenauto's-industrie en van een groot aandelen
pakket van de Nederlandse vrachtautoindustrie dreigt de re
gering nu de levenskrachtige lpg-industrie de nek om te draai
en". Dat zei de Eindhovense hoogleraar prof. ir. W. Koumans
die verbonden is aan de afdeling werktuigbouwkunde van de
TH-Eindhoven bij de opening van een nieuw bedrijfspand van
het lpg-bedrijf Vialle in Eindhoven.
"Door het op gang brengen van de geruchtenstroom over een
mogelijke verhoging van de Ipg-prijs door er accijns over te
gaan heffen en door het uitblijven van een duidelijke uitspraak
over veiligheid heeft de overheid de omzet van lpg-apparatuur
de laatste maanden tot de helft doen teruglopen", aldus prof. ir.
Koumans.
Volgens hem is een auto waarin op deskundige wijze een
lpg-tank is ingebouwd veiliger dan een op benzine rijdende
auto.
beidsvoorwaarden voor
het overheidspersoneel.
Dit is een van de belang
rijkste aanbevelingen van
een werkgroep, bestaande
uit vertegenwoordigers
van ministeries, gemeen
ten, provincies en over-
heidsvakcentrales.
Formeel blijft de eenzijdigheid bij
vaststelling van de arbeidsvoor
waarden voor ambtenaren nog
wel overeind, maar indien de
overheid de aanbevelingen van
de werkgroep overneemt, kan de
minister de arbeidsvoorwaarden
slechts vaststellen na overeen
stemming met de ambtenaren-
centrales.
ABVA-voorzitter Dutman vindt het
een verdienste van de minister,
dat hij met zijn manier van over-
legvoeren het overheidsperso
neel en de ambtenarenvakbewe-
ging tegen zich in het harnas
heeft gejaagd, waardoor een
werkgroep met spoed en voort
varendheid broodnodige verbe
teringen in het ambtenarenover-
leg heeft voorgesteld. Positief
noemde Dutman het voorstel van
de werkgroep de ledentallen van
de ambtenarencentrales mee te
laten wegen in het overleg.
De werkgroep pleit ook voor een
ander systeem voor de trendbe
rekening. Volgens de werkgroep
moet het parlement bij de vast
stelling van de begroting aan de
hand van enkele arbeidsover
eenkomsten in het bedrijfsleven
de ruimte aangeven waarbinnen
het pakket arbeidsvoorwaarden
voor het overheidspersoneel
moet worden vastgesteld. De mi
nister en de ambtenarencentrales
moeten vervolgens onderhan
delen over de vertaling in ar
beidsvoorwaarden.
Volgens de werkgroep mogen ac
ties die ten doel hebben verbete
ring van de arbeidsvoorwaarden
af te dwingen, nooit politieke ac
ties genoemd worden. De ambte
naren moeten volgens de werk
groep tevens het recht hebben
solidariteitsacties te kunnen voe
ren ten gunste van andere groe
pen ambtenaren en acties in vak-
centraleverband. De werkgroep
bestrijdt de opvatting van de
commissie-Toxopeus dat poli
tieke acties onder alle omstan
digheden zijn verboden. „Die zijn
onder alle omstandigheden toe
laatbaar", aldus de werk
groep.
UTRECHT (ANP) - Het komt nog
vaak voor dat Nederlandse be
drijven terughoudend zijn met
het aanknopen van handelsbe
trekkingen met Israël. Dit bleek
uit de woorden van de voorzitter
van de Nederlands-Israëlische
kamer van koophandel, drs. H.
Menco, op de jaarvergadering
van de kamer in Utrecht.
Menco gaf als voorbeeld het feit dat
er voor de Israëlische technolo-
giebeurs, die binnenkort wordt
gehouden geen enkele Neder
landse inschrijving is gekomen,
hoewel 350 bedrijven waren uit
genodigd.
"Er zijn blijkbaar krachten die Ne
derlandse bedrijven ervan weer
houden om naar Israel te ko
men", zo stelde Menco, daarbij
doelend op de angst van het Ne
derlandse bedrijfsleven om bij
Israël vijandig gezinde Arabische
landen in ongenade te vallen.
Menco noemde dit een merkwaar
dige zaak, omdat bedrijven uit
allerlei andere landen, die kriti
scher staan ten opzichte van Is
raël, wel op betreffende beurs
aanwezig zijn. Daar komt volgens
hem nog bij dat de export juist
voor de Nederlandse industrie
van groot belang is.
Centr.Suik. 55.00
id. cert. 56.20
Ceteco 121.00 120.00
Kon. Ned. Pap.
KNSM eert.
Krasnap.sky
Hunter D.
195,20
195.20
1286.00
42.50
4b 80. we^rd deze lijn vrijdag
GOUD EN ZILVEK Nogal vast in de markt lag ook
Coud onbew 40900 - 41000, Vonp- 40570 - WUH C" °P ,50 Snel
BUITENLANDS
GELD
jut n„,10.0001 so'75 'SS Mwdkoperop 2 7 K :i n
Franse fr. ioo» 45 4^;'^ van de kwartaalcijfers al flink gc-
ZwiUerAe fr 1 looi ii-mm. I22,w stegen, was in de vroege ochtend
A™?.!!®' 1?',0 n°8 eens ruim een gulden beter
stegen, was in de vroege och
Noorse krtmn 1IOO1 40.00 «J» op^l
Finse mark iioo» 53.25 56 2s onaanns de ingrijpende maa
Joejosi dinar iiooi 5.8O 7.20 *elen die zijn aangekc
pwnd 4is daarmee niet uit de toon
