Positie lagere inkomens bij
huisvesting steeds slechter
Gezondheidszorg is beter te organiseren
Zes jaar geëist
legen man die
„nooit bekent
Amsterdams onderzoek over Leidse situatie:
i
VI
Leidse stadsrubriek
12 )ENSDAG 29 OKTOBER 1980
LEIDEN
EIDEN - "De positie van de Leidenaars met de lagere
inkomens op de woningmarkt verslechtert zienderogen.
Noch bij het bouwen van nieuwe woningen, noch bij het
verdelen van huizen worden de juiste maatregelen geno-
tnen om hieraan iets te veranderen. Niet-Leidenaars, die
fcich hier willen vestigen, ondervinden daarentegen over
het algemeen minder hinder van deze situatie. Vrij mak
kelijk kunnen zij doorgaans een huis vinden".
in '74 bijvoorbeeld 'slechts' 25
procent van de personen met een
laag inkomen genoodzaakt bij
verhuizing een huurverschil van
meer dan 200 gulden te over
bruggen. Driejaar later blijkt dat
voor maar liefst 71 procent het
geval te zijn.
jeze algemene conclusies zijn af-
ikomstig uit het pas verschenen
J258 pagina's dikke boekwerk "De
ftiaken verdeeld in Leiden" van
een in Amsterdam gevestigd bu
reau voor sociaal-wetenschap-
^pelijk onderzoek.
1977 begon onderzoeksterdrs. H.
Meinsma met de studie. Leiden
werd gekozen, omdat over mid-
steden wat betreft
^woonruimteverdeling heel wei-
jrnig bekend is. Daarnaast zou
z Leiden over tamelijk vee) mate
riaal beschikken. Drs. Meinsma
baseerde haar conclusies en aan
bevelingen op een cijfermatige
analyse van de verstrekte woon
vergunningen in 1974 en '77.
Daarnaast zette zij de ontwikke
lingen in het Leidse volkshuis
vestingsbeleid op een rijtje.
Sliet rooskleurig
Iden ding valt direct op: bepaald
rooskleurig zijn die cijfers voi-
dgens de onderzoekster niet. Was
"Sombere gegevens, die echter ook
gelden voor jongeren", gaat het
rapport verder. Wat wil het geval?
"Personen met een minimum
loon zouden volgens de overheid
maximaal 10 procent van hun in
komen aan huur mogen uitgeven.
60 procent van deze inkomens
groep betaalt echter meer"
Middeninkomens
Ook bij het bureau huisvesting
moet het één en ander verande
ren, oordeelt de onderzoekster.
Volgens haar is die gemeentelijke
afdeling namelijk niet in staat om
op een behoorlijke manier voor
de mensen met de lagere inko
mens te werken. "Steeds meer
krijgt het bureau het karakter van
een service-bureau voor de mid
deninkomens. Gegevens over de
wachttijden tonen dat aan", aldus
Meinsma.
De schuldige hiervan is volgens
haar toch vooral de overheid.
"Die voert tenslotte een tweespo-
ren-beleid. Aan de ene kant de
gemeente haar eigen gang laten
gaan, maar dan wel opeens met
eigen plannen komen. Zodat het
gemeentelijk beleid weer wordt
doorkruist. Ik denk weieens dat
ze bij het rijk niet eens beseffen
hoeveel schade ze daarmee wel
niet kunnen aanrichten".
"Daar heeft ze gelijk in", meent
Korrie Coster van bureau huis
vesting. "Maar het is pertinent
onzin om te beweren dat wij ons
niet genoeg zouden inspannen
voor de lage inkomens. Wij doen
niet anders. De mensen, die bij
ons aankloppen, zijn toch altijd
de mensen die niet het geld heb
ben om een makelaar in de arm te
nemen. Zo simpel zit dat".
Oplossingen
Veel bouwen is natuurlijk een mo
gelijkheid om uit de impasse te
komen. "Maar", zo stelt Meins
ma, "dan moeten we niet op oude
voet doorgaan. Want dan ver
wacht ik weinig heil van nieuw
bouw".
"Tegenwoordig is het zo dat de hu
ren van woningwetwoningen
veel te duur zijn", gaat ze verder.
"Daar komt bij dat de goedkope
woningen die er zijn, steeds
grover worden verdeeld. Het ge
beurt nogal eens dat personen
met een hoog inkomen een voor
hen te goedkope woning kunnen
betrekken. Dat verhindert een
goede doorstroming".
"Absoluut niet waar", antwoordt
Coster. "Wij houden ons heel
streng aan de normen. Je komt
bijvoorbeeld alleen maar voor
een corporatie-woning met een
huur beneden de 350 gulden in
aanmerking als je minder dan
2450 gulden bruto per maand
verdient. Door die mazen kun je
niet glippen".
Om een beter inzicht te krijgen in
het aantal woningzoekenden
moet volgens Meinsma voor alle
woningen weer een woonver
gunning verplicht worden ge
steld. "Knelpunten worden
daardoor eerder ontdekt. Zodat
de gemeente sneller kan optre-
den".Het helpen van de zwaksten
op de woningmarkt zou volgens
het rapport onder meer kunnen
worden gedaan door het instellen
van verspreid in de stad gelegen
woningbureaus, die op make
laarachtige wijze werken.
Bureau huisvesting voelt daar
evenwel weinig voor. Bureaucra
tisering zou volgens het gemeen
telijke apparaat namelijk het ge
volg zijn. "En dat probere we nu
juist te bestrijden!", zegt Coster.
"Waarom die bureaus nooit kun
nen functioneren9 Een voor
beeld. Je moet altijd kunnen te
rugvallen op de dossiers. Als je je
apparaat nu in 'stukken' gaat
'hakken' kan dat toch niet Je
houdt splinters over. Nee, dan is
het beter om één bureau te heb
ben: één centraal punt".
7?
ir¥r Dr. Shivanada (links) en prof. dr. Doeleman: "We hebben in Nederland allemaal kleine gezondheidsorganisa
ties. Van enige samenhang of samenwerking is geen sprake''.
LEIDEN - Ook de gezondheids
zorg zal in een tijd van bezuini
ging iets moeten doen om de pan
uitrijzende kosten binnen de
perken te houden. Er zit beslist
geen rek meer in de begroting
van dit ministerie.
De komende jaren zal de gezond
heidszorg bijna zo'n tien procent
van het nationaal inkomen eisen.
Hiermee hoort Nederland bij de
landen die aan gezondheidszorg
naar verhouding het meest uitge
ven. Bezuinigingen zijn dus op
zijn plaats. Maar hoe pakje zoiets
aan? Je kunt moeilijk, de patiënt
zijn medicijnen onthouden waar
hij echt beter van wordt.
Het Instituut voor Sociale Genees
kunde van de Rijksuniversiteit
Leiden is de mening toegedaan
dat de gezondheidszorg organisa
torisch niet goed in elkaar steekt.
Als dat wordt aangepakt kan dat
miljoenen op de begroting sche
len. Van samenwerking, coördi
natie en communicatie tussen de
diverse instellingen en organisa
ties is nog nauwelijks sprake. Ze
werken langs elkaar heen en we
ten niets van dezelfde plannen of
onderzoeken, die eventueel zou
den kunnen worden gecombi
neerd. Omdat het ministerie van
Volksgezondheid hier ook wel
mee zit, zijn ze samen tot een
voorstel gekomen om eens te kij
ken hoe daar op regionaal niveau
iets aan gedaan kan worden.
Het Instituut voor Sociale Genees
kunde is voor vijfjaar een bedrag
toegekend, bestemd voor onder
zoek en ontwikkeling van een re
gionaal systeem van gezond
heidszorg in de regio Leiden/Al-
phen. Twee medewerkers van het
project prof. dr. Doeleman en dr.
S. Shivananda vertellen iets meer
over de achtergronden
Het project heeft overigens de
naam PROLOOG (Project in de
Regio Omgeving Leiden voor
Onderzoek en Ontwikkeling van
de Gezondheid) meegekregen,
niet te verwarren met de toneel
groep Proloog.
Waarom zo'n regionaal plan, ter
wijl we landelijk moeten bezuini
gen?
Doeleman: "We moeten juist met
kleinschalige projecten begin
nen. Van daaruit kunnen we het
straks in het landelijk beleid pas
sen. Er is namelijk nog geen en
kele wet die structureel iets regelt
op het gebied van gezondheids
zorg. Iedereen kan zijn gang
gaan. Er ligt bij de Tweede Kamer
een Wetsontwerp Voorzieningen
Gezondheidszorg (WVG), waarin
de structurele en procedurele re
gelingen voor de regionalisatie in
moeten worden vastgelegd. Ons
onderzoek zal daaraan zeker
kunnen bijdragen. Van bovenaf
gezien is het beleid gericht op de
centralisatie. terwijl we van on
deraf tot een centralisatie willen
komen".
Leg dat eens uit
"We hebben hier in Nederland al
lemaal kleine autonome organi
saties. Denk aan ziekenhuizen,
kruisverenigingen, welzijns
werk, artsen en aan de andere
kant ziekenfondsen, gemeen
schappelijke adminstratie kanto
ren (GAK), patiëntenverenigin
gen en ga zo maar door. Ik noem
nu enkele grote instellingen,
maar op elke hoek van de straat
zit wel iets wat met volksgezond
heid te maken heeft. Je houdt het
niet voor mogelijk. Ook hier in de
regio met 'slecht' 40.000 inwoners
is dat al het geval. Van enige sa
menhang of samenwerking is
geen sprake. Ik zal een voorbeeld
geven. We hebben een onderzoek
gedaan naar de voorzieningen
voor hartpatiënten. Daaruit bleek
dat de verschillende artsen, ver
pleegkundigen en het GAK alle
maal te goeder trouw hun werk
deden, maar erg weinig rekening
hielden met elkaar en eikaars
mogelijkheden.
Wij moeten twee dingen goed in de
gaten houden: aan de ene kant de
kostenbeheersing en aan de an
dere kant hoe kunnen we de indi
viduele patiënt zoveel mogelijk
zorg geven. Vanuit het ministerie
in Leidschendam is dat niet te
bekijken. Met de Regionale Ad
vies Commissie, waarin personen
uit diverse sectoren van de ge
zondheidszorg zitting hebben,
zullen we moeten gaan bekijken
met welke concrete plannen we
kunnen gaan werken. Op provin
ciaal en later op landelijk niveau,
kunnen er dan normen worden
vastgelegd".
Stuurt u het de kant op van natio
nalisering van de gezondheid
zorg, net zoals in Engeland9
Shivananda: "Nee, beslist niet. De
gezondheidszorg in Nederland is
erg individualistisch. Iedereen
wil alles zelf doen. De kwaliteit
van de gezondheidszorg lijdt daar
niet onder, wel de kosten. Met de
ze wetenschap in ons achter
hoofd moeten we zeker niet aan
komen met nationalisering. En
men komt er in Engeland ook al
van terug. Het blijkt toch alle
maal niet zo kostenbesparend te
zijn als men had gehoopt We
moeten het zoeken in samenwer
kingsverbanden. Voorbeeld:
Niet iedere katholieke of protes
tants-christelijke instelling zal
met dezelfde hulpverlening naast
elkaar kunnen blijven voortbe
staan. Niet elk ziekenhuis zal alle
specialismen in huis kunnen
hebben".
Denkt u dat de organisaties in de
regio willen meewerken
Doeleman: "Het zal langzaam gaan.
maar op een gegeven moment
zullen ze wel moeten. Over de
twee jaar is de wet er door en zal
de geldstroom toch echt minder
worden. Dan moeten ze wel over
stag. Maar eerlij^ gezegd willen
wij niet dreigen met machtsmid
delen. We hopen dat de mensen
die deze organisaties besturen
het zelf in zien dat het zo niet lan
ger kan. De ziekenhuizen in Lei
den en omgeving hebben het al
een beetje begrepen. Zij hebben
zich verenigd in de Stichting Sa
menwerkende Ziekenhuizen
Leiden en Omgeving. Nu nog
kijken of dat daadwerkelijk iets
oplevert".
SASKIA STOELINGA
gjLEIDEN/DEN HAAG - "Hier staat een keiharde misdadiger, die nooit
bekent. Deze man heeft zijn slachtoffers getraumatiseerd. Voor deze
terreur op de medemens eis ik zes jaar gevangenisstraf'. Dit zei is de
r. Haagse officier van justitie mr. Den Os gisteren tegen de president van
de Haagse rechtbank.
Deze jarenlange gevangenisstraf eiste hij tegen de 31-jarige P. van D. uit
Zoetermeer. Van D. bleef tot het laatst toe ontkennen dat hij betrokken
is geweest bij de overval in de Kopermolen op 7 maart van dit jaar.
;eDaarbij werd door vier man bij een geldtransport in de Merenwijk 95.000
gulden buitgemaakt. De daders gingen er vervolgens in een gestolen
BMW vandoor. De officier achtte Van D. verder ook schuldig aan inbra
ken in o.m. Rijswijk, Wassenaar en Kortenhoef. Daar werden antieke
klokken een schilderij en tinnen kannetjes e.d. gestolen.
Twee mededaders van Van D. werden eerder dit jaar tot resp. drie en zes
- jaar gevangenisstraf veroordeeld. De zaak van Van D. werd toen aange-
1. houden. Dat gebeurde op verzoek van de raadsman van de verdachte mr.
Boekhoff. Deze maakte er bezwaar tegen dat vier getuigen die wel door
I de rechter-commissaris zijn gehoord, niet voor de terechtzitting waren
opgeroepen.
Gisteren mochten de getuigen, onder wie een oom en een zwager van de
verdachte, hun woordje doen. De president had vooralsnog weinig ver-
trouwen in het kwartet dat voor Van D. kwam getuigen. "Hoe komt het
I dat u in mei pas met een verklaring kwam dat Van D. op de ochtend van
Ide overval in zijn woonwagen in Zoetermeer koffie zat te drinken?".
De getuigen bleven echter stuk voor stuk volhouden Van D. op de bewuste
i morgen te hebben gezien. Bij het afleggen van de eed wilde de president
van de rechtbank van één van de getuigen zijn hand zien die hij achter
zijn rug hield. "U houdt uw vingers toch niet gekruist?".
Uitspraak over veertien dagen.
(ADVERTENTIE)
de3be±(e f/ie mafrn l<>f,
tie .fx J-</<</*/<</<>>> (fïayen /x>(,
KLAASSENS
BREESTRAAT 114 a-b LEIDEN
door René van der Velden Jaap Visser
Het dak op
"Meneer Azië" dacht even dat
we hem een Chinese kool
kwamen stoven. "U gaat die
foto in krant zetten? Hoeft
niet hoor. Anders denken
mensen misschien dat wij
eten altijd eerst op dak leg
gen".
Onze fotograaf Jan Holvast
schoot deze foto na een tip
van een bewoner van de flat
aan de Stationsweg. De tip
gever verbaasde zich erover
dat het dak van het Chinees
restaurant "Azië" bezaaid is
met Chinese kool.
De eigenaar van het restaurant
vertelt ons dat de kool be
stemd is voor eigen gebruik
en zeer zeker niet in het res
taurant wordt gebruikt.
"Eens in de zoveel maanden
bestelt m'n vader bij de
groenteboer zo'n honderd
kilo Chinese Kool. Die eten
we zelf op omdat we niet zo
goed tegen Nederlandse
groente, zoals andijvie en spi
nazie, kunnen. Die kool wordt
eerst gewassen, daarna een
paar uur te drogen gelegd en
dan in de vriezer gestopt. We
eten het echt allemaal zelf op.
We zijn met z'n dertienen dus
dat gaat best ard", legt de
goed Nederlanus sprekende
zoon van "meneer Azië" uit.
"Maar u hoeft die foto niet in
de krant te zetten hoor", voegt
hij er nogmaals aan toe.
Ach, eigenlijk is het sop de kool
niet waard maar het is een
aardige foto. Vandaar
Werkloos
theater
.2503 werklozen in Leiden en
het eind is voorlopig nog
zoek....". "Ik zou best werk
loos willen zijn. Lekker de
De Chinese kool wordt een paar uur te drogen gelegd op het dak van restaurant Azie c
in de diepvriezer te verdwijnen
hele dag een beetje aanrot-
zooien". "Nou ja, het is toch
logisch dat vrouwen het eerst
ontslagen worden?". "M'n
dochter zei: 'Waarom ga je
dan niet naar het Binnenhof,
pap, of zamel handtekenin
gen in'. Dat kind is nog zo
idealistisch hê?". "Het is al
lemaal de schuld van die rot
Turken en Surinamers".
"Werkloos worden? Dat zal
mij nooit gebeuren". "Uitein
delijk leg je je er bij neer he.
Anders ga je d'r aan kapot".
Deze uit het leven gegrepen
kreten staan op een stencil
van het LAK-theater dat
werklozen oproept om toneel
te maken over werkloosheid.
Onder leiding van de Am
sterdamse regisseur Hans
Rozenstraten gaat een
groepje werklozen vanaf vol
gende maandag werken aan
een toneelstuk over werk
loosheid in het algemeen en
de situatie van de spelers in
het bijzonder.
"We hadden afgelopen maan
dag al willen beginnen maar
we hebben het een week uit
gesteld omdat we nog maar
drie belangstellenden had
den", aldus Jacqueline Kleij-
burg. een van de initiatief
neemsters. "Deze week ho
pen we er nog wat mensen bij
te krijgen zodat we volgende
week met een groepje van
tien tot vijftien mensen kun
nen beginnen. Spelervaring is
minder belangrijk. Als de
mensen maar achter het on
derwerp staan".
Het idee voor het werklozento-
neel is afkomstig van Drama,
een onderdeel van het LAK
theater dat cursussen ver
zorgt en jaarlijks een aantal
toneelprodukties verzorgt.
Jacqueline Kleijburg. vrij
willigster, en Vincent de Keij-
zer, stagiair bij het LAK. heb
ben het idee verder uitge
werkt.
Ze hebben hun plannen voor
gelegd aan medewerkers van
het Werklozen Advies Cen
trum van het Breehuys die
onmiddellijk enthousiast wa
ren. Voor Jacqueline en Vin
cent een stimulans om de in
geslagen weg te vervolgen
"We hebben de zaak goed
voorbereid maar hoe het nu
verder moet hangt natuurlijk
van de regisseur maar vooral
van de groep zelf af. We leg
gen ze niets op. Ze mogen zelf
aan de slag gaan".
Tot volgend voorjaar hebben
regisseur en spelers de tijd
om een toneelstuk in elkaar te
draaien. Het is in elk geval de
bedoeling dat het stuk in de
lente op de planken wordt
gebracht. Waarschijnlijk
wordt het zo'n zeven a tien
keer in het LAK zelf opge
voerd. "Wat er daarna gebeurt
moeten we nog bekijken.
Hangt ook van het stuk af. Als
het een goed stuk is gaan we
misschien door met de groep.
Het is ook best mogelijk dat
de groep in de toekorpst
wordt gevraagd om op te tre
den op werkloosheidsmaru-
festaties en zo".
Belangstellenden kunnen zich
opgeven bij het LAK, tel.
124890 (tussen twee en vijf
uur 's middags).
"Wie het eerst komt wie het
eerst maalt", laten Jacqueline
en Vincent nog weten.
Filmgebied
Na een maandenlange periode
van voorbereiding gaat het
vanavond dan eindelijk ge
beuren. Vanavond wordt in
de vergaderzaal van Bree
straat no. 117 (Stichting Wel
zijn) het Centrum Leidse
Stadsfilm opgericht.
Dit centrum moet volgens de
initiatiefnemers, Reinout van
Gulick. Virginia en Bernardo
Guillen van de filmgroep
Tiem, Joop Kamphuis en Ma
ria Vos van de Welzijnsraad
en gemeentevoorlichter Leo
Meijer, een soort van wegwij-
zerfunctie gaan vervuilen.
"We willen mensen helpen bij
het maken van films over hun
eigen woon- en werkomge
ving en tegelijkertijd de men
sen stimuieren om zelf aan
het filmen te slaan. Boven
dien moet het centrum een
soort verzamelaar en tegelijk
een distributeur worden van
alles wat op filmgebied over
Leiden in omloop is".
De oprichtingsvergadering van
het centrum begint vanavond
om acht uur.
