Kerk was omgekeerde bioscoop
[Le/cfeé
agendo
JÜZqffK
Openbare inschrijving
kunstwerk Wassenaar
Wassenaar zit met
bejaarden in maag
REINIGINGSRECHTEN IN
WASSENAAR STUK HOGER
St. Willibrordus in Wassenaar 75 jaar oud
Jongen (13)
verongelukt oj
Rijksstraatwe;
PAGINA 2
STAD EN RAND
DINSDAG 21 OKTOBER:
Jazzclub
De Stichting Jazzclub Voorscho
ten organiseert zaterdag een
concert in de bar van het nieuwe
zwembad Het Wedde. Er zal een
optreden zijn van het Harry
Verbeke-Piet Noordijk Quintet.
Derde Wereld
Vertegenwoordigers van de Ver
eniging Milieudefensie en We
reldwinkel Oegstgeest zullen
dinsdag 28 oktober in een kraam
staan op de markt van Oegst
geest, om informatie te ver
strekken over de derde wereld
en voedsel.
VOS-cursussen
In november gaan in Zoeterwoude
de VOS-cursussen weer van
start. VOS is bedoeld voor
vrouwen die vinden dat ze te
weinig kans op onderwijs en
vorming hebben gehad. Het gaat
erom de vrouw bewust te maken
van haar plaats in de maat
schappij.
De VOS-cursus in Zoeterwoude
Dorp wordt gehouden in Ons
Huis op de woensdagochtend en
in Zoeterwoude Rijndijk in de
Eendenkooi op de dinsdag
avond.
Dinsdag 28 oktober is er een in
formatie-avond over de VOS-
cursus in de Eendenkooi. Aan
vang 20.00 uur. Woensdag 29 ok
tober is er een informatieavond
in Ons Huis. Aanvang 20.00 uur.
Concert
De Vereniging Raadsherenbuurt
organiseert zondag 2 november
een concert in de Pauluskerk
aan de Warmonderweg in
Oegstgeest. Aanvang 20.15 uur.
Het concert wordt gezongen
door de Augustinus Cantorij uit
Amstelveen en staat onder lei
ding van Frans Schouten.
APOTHEKEN
De avond-, nacht-, en zondagsdienst dei
apotheken in de regio Leiden, wordt
waargenomen van vrijdag 17 oktober tol
24 oktober door: Haven Apotheek, Ha-i
ven 18, tel. 120085; Apotheek Linnaeus.
Kempenaerstraat lb, tel. 153274.
WIJKVERPLEGING
Leiden - Interkruis, Middelweg 38, tel.
ten noorden van de Rijn 134604, tel. ten
zuiden van de Rijn 121753.
Leiderdorp, Zoeterwoude Rd. - Ge
zondheidscentrum, Berkenkade, Lei
derdorp, tel. 410131, spreekuur ma. t/ra
vrijd. van 14-15 uur.
Oegstgeest - Interkruis, Lijtweg 7, tel.
154500.
Voorschoten - Gezondheidscentrum,
v.d. Waalslaan, tel. 4641.
Warmond - C. Koster, Helmstraat 43,
Noordwijkerhout, tel. 02523-3137.
lEIDSCH DAGBLAD
Hoofdkantoor
Witte Singel 12311 BG
LEIOEN
Postbus 54. 2300 AB
LEIDEN
Telefoon 071-144941
Abonnementsgelden bit
vooruitbetaling te voldoen
Bij automatische
overschrijving geen
administratie- en
incassokosten
Alq. redactiechef.
A. van Leeuwen
Plv Alq. redactiechef:
J M. J. Post
Rubriekchefs
J Kroon (stad)
J P M. van der Meer (regio)
B Paauw (binnenland)
J Ruygrok-Hoogeveen
(buitenland)
A A. van Brussel (sociale
economie)
P J de Tombe (sport)
P C Rosier (radio en
televisie, kunst)
Aangesloten bi) de
Gemeenschappelijke
Persdienst met eigen
correspondenten o a in:
Bonn. Brussel. Londen.
Parijs, Washington. Cairo.
Rome. Madrid. Stockholm
en Djakarta
Redactie Randgemeenten
Telefoon 071-144941
toestel 219.
Privé
C. Smits. Bachstraat 25.
Leiden tel 071-763320
Ch Lennartz. Maredijk
33a, Leiden, tel
071-133202
Correspondenten
R Zaadnoordijk. Tel
071-121481
Oegstgeest H. Sonders,
071-155854
Voorschoten: J. Peters
071-769935
Warmond: K. Prins
01711-11266
Zoeterwoude: R Stevens
071-890847
Zoeterwoude Olaf Hoenson
01715-1896
Leiderdorp: F Snijders
LEIDERDORP - "We staan aan de
vooravond van de opening van
het nieuwe ivinkelcentrum Win
kelhof. Dan zal het hart van Lei
derdorp verhuizen van het oude
naar het nieuwe gedeelte. Aan
deze harttransplantdtie hebben
we veertien jaar gewerkt."
Deze woorden sprak burgemeester
Van der Have gistermiddag tij
dens het bezoek dat enkele CDA-
kamer- en statenleden aan de ge
meente Leiderdorp brachten Ty-
dens dit bezoek lieten de beide
C D A-wethouders Verdier en
Meerburg zien welke zaken er in
deze randgemeente zoal spelen.
Zo werd eet} bezoek gebracht aan
het nieuwe winkelcentrum en aan
de nog te bebouwen wijk Buiten
hof Oost
Wethouder Meerburg wees de aan
wezige volksvertegenwoordigers
op de problemen waarvoor de
gemeente stond om in Buitenhof-
Oost nog veel goedkope woningen
te bouwen. "We hebben grote
moeite om alle tot nu gemaakte
bouwplannen economische haal
baar te maken. Laat het rijk ons
bij de ontwikkeling daarvan zo
veel mogelijk steun geven".
Ook bracht Van der Have de
problematiek van de Rijksweg 4A
onder de aandacht. Vooral
noemde hij het punt van de ge
luidsoverlast die de weg aan een
groot deel van de Leiderdorpers
geeft.
Burgemeester Van der Have spreekt. De anderen luisteren.
WASSENAAR - Burgemeester en wethouders van Wassenaar
hebben alle hen bekende plaatselijke kunstenaars uitgeno
digd deel te nemen aan een openbare inschrijving voor het
vervaardigen van een kunstwerk in Ter Weer.
De uitnodiging ging vergezeld van een uitvoerige opdrachtfor
mulering met informatie over onder meer de twee plaatsen die
voor een kunstwerk in aanmerking komen. Beide plaatsen
liggen aan de rand van de nieuwe woonwijk Ter Weer, op
loopafstand van een al bestaande wijk.
Voor de opdracht is een bedrag van dertig duizend gulden be
schikbaar.
Voorstellen voor een ontwerp moeten vóór 15 november aan
staande worden ingeleverd, waarna drie kunstenaars zullen
worden gevraagd een schetsontwerp te maken. De uiteinde
lijke opdracht zal eind maart volgend jaar worden gegeven
met de bedoeling dat het werk uiterlijk september 1981 wordt
opgeleverd.
Wassenaarse kunstenaars die geen uitnodiging van de gemeente
hebben ontvangen kunnen voor de nodige informatie terecht
bij de afdeling Culturele zaken op het raadhuis.
WASSENAAR - Het is nog steeds onduidelijk welk bedrag in Wassenaar
zal worden uitgetrokken voor bejaardenvoorzieningen. Gisteren wer
den in de raad de bestemmingen voor de gemeentelijke reservegelden
besproken. Zwembad, jeugdvoorzieningen en sportaccomodaties le
verden weinig problemen op, maar bij de post van drie miljoen gulden
voor een sociaal-cultureel centrum (vermoedelijk een omgebouwd Je-
roenhuis) kwamen de problemen boven. Schelhaas (CDA) en Greep
(PvdA) misten een post voor een dienstencentrum voor bejaarden. Zij
wilden een derde van het bedrag voor het Jeroenhuis overhevelen naar
de post wijkvoorzieningen - bejaardenvoorzieningen, daarin tevens ge
steund door mevrouw Van der Heiden (Werkend Wassenaar)
Wethouder Barning noemde deze gedachte onjuist en vaag en wees het
voorstel af. Na een schorsing kwam CDA-er Otte met het voorstel om
één miljoen van het gereserveerde bedrag voor het Jeroenhuis over te
hevelen naar bejaardenvoorzieningen. PvdA-er Greep vroeg Otte vlak
voor de stem ming of deze met dit geld een centraal gelegen dienstencen-
trum voor bejaarden wilde of een gedecentraliseerde voorziening op
wijkniveau. Toen Otte daar nog niet op kon antwoorden besloot de
PvdA-fractie het voorstel niet te steunen, waardoor het niet op een
meerderheid kon rekenen.
WASSENAAR - Elk Wassenaars huishouden zal volgend-jaar 43
procent meer reinigingsrechten moeten betalen. Gebruikers van
mini-containers moeten bovendien nog iets meer betalen, maar
zij hoeven dan ook geen plastic zakken te kopen.
De Wassenaarse gemeenteraad besloot gisteren tot deze verhoging
van de reinigingsrechten. Deze maatregel is nodig in verband
met een andere verwerking van het vuil. Met ingang van de
volgende maand zal namelijk worden begonnen met de afvoer
van huisvuil naar de vuilverbranding in Leiden. Dit is voor Was
senaar een kostbare zaak.
Goulooze (PvdA) en mevrouw Van der Heiden (Werkend Wasse
naar) vroegen gisteren aan wethouder Barning of de belasting
verhoging niet in twee fasen kon worden doorgevoerd. Barning
voelde daar echter niets voor omdat de geplande verhoging nog
niet eens kostendekkend is. De wethouder herinnerde aan de
verminderingsregel die geldt voor de lage inkomensgroep. Zij
die een inkomen hebben van AOW plus tien procent kunnen een
belangrijke korting krijgen op het tarief. Daaivan maken nu
reeds ruim 300 mensen gebruik.
WASSENAAR - "Uiteinde
lijk gaat het om de paro
chianen en niet om het ge
bouw. Dat neemt echter
niet weg dat velen in Was
senaar een emotionele
binding hebben met het
kerkgebouw waarin ze
vele uren van hun leven
hebben doorgebracht. Dat
geldt zelfs voor degenen
die de kerkgemeenschap
de rug hebben toege
keerd". Met deze woorden
belicht de jonge pastor
Thijs Oomens het jubi
leum van de St. Willibror-
duskerk.
Het is dit jaar namelijk 75 jaar gele
den dat de toenmalige pastoor uit
eigen beurs de St. Willibrordus
liet bouwen, vlak naast de oude
uit 1724. Bestaat de kerk nu 75
jaar, het is geenszins zeker dat het
gebouw de eeuw vol zal kunnen
maken. Zowel bouwkundig als
financieel zijn er grenzen. Er is in
twintig jaar toch al meer veran
derd (met kunst en vliegwerk
werd ook deze kerk aangepast
aan nieuwe liturgische opvattin
gen), dan velen hebben kunnen
verwerken. Bovendien kan wor
den vastgesteld dat de bloeipe
riode van deze parochie getals
matig voorbij is.
De in 1905 gebouwde St. Willibror
dus kostte de toenmalige pastoor
120.000 gulden. Het gebouw
kreeg een torerl van 65 meter en
een capaciteit van 1100 plaatsen.
Enkele jaren later verrees op de
fundamenten van de oude kerk,
die uit de achttiende eeuw stam
de, het Patronaatsgebouw, dat nu
Jeroenhuis heet.
Het hele kerkcomplex lag toen nog
buiten de bebouwde kom van
Wassenaar, maar nam in het dorp
toch een centrale plaats in. Vele
Wassenaarders zijn er als baby
gedoopt, traden er in het huwe
lijk en hebben op het naast gele
gen kerkhof een laatste rust
plaats gevonden. Generatie na
generatie voegde zich gedwee
naar de traditionele, vaak knel
lende banden van het kerkelijk
gezag en van nauwelijks begre
pen regels en gewoonten.
Een man die vanaf 1938 werkelijk
alles heeft meegemaakt wat de
Pastoor Kortekaas: "Mijn leven is de kerk, de Jee;
St. Willibrorduskerk betreft, is P.
Kortekaas. "Piet de Koster", die
overigens nog steeds kerkbe
diende is, zal echter nooit het ach
terste van zijn tong laten zien. In
zijn tegenover de kerk gelegen
woning laat hij slechts een fractie
los van de boekdelen die hij over
zijn ervaringen zou kunnen
schrijven. "Mijn leven is de kerk,
de kerk is mijn leven", duidt hij
zijn betrokkenheid met de St.
Willibrordus aan. "In juli 1938
diende ik mij als koster aan, na
dat een seminarie-opleiding op
niets was uitgelopen. Werkdagen
van 's morgens zes tot 's avonds
acht waren ook in de winter
hoogst normaal. Voor de huisige
begrippen waren de verhoudin
gen binnen de kerkgemeenschap
bovendien nogal hard, maar ie
dereen, ook het personeel, aan
vaardde dat. Zo konden kape
laans van dé ene week op de an
dere worden overgeplaatst naar
een geheel andere streek. Ik heb
sommigen met tranen in de ogen
zien vertrekken. Zo botste wel
meer dingen in die tijd met mijn
gevoelens. In 1939 heb ik mijn
ongenoegen eens geuit toen een
ongedoopt kindje in ongewijde
grond moest worden begraven.
Volgens de toen geldende nor
men was er voor haar geen plaats
bij de andere kindergraven".
In 1940 barstte het oorlogsgeweld
over ons land los. Uit de jaren van
de bezetting put Kortekaas de
tails, die als op afroep uit zijn hel
dere geheugen te voorschijn ko
men. "Bij razzia's zocht een klei
ne groep jongemannen steeds
een schuilplaats op de gewelven,
want daar zou geen Duitser ooit
komen kijken. Ikzelf heb daar
nog in een doodkist liggen sla
pen. Die kist leek trouwens voor
bestemd om een rol te spelen in
een drama, dat zich een tijd later
voltrok. Een hoog in de toren zit
tende Duitse wachtpost kwam op
een dag maar niet naar beneden.
Na enig zoeken vond ik hem han
gend aan een touw". En een an
dere triest verhaal verhaal dat
Kortekaas over de oorlogstijd
weet te vertellen: "De klokken-
roof op last van de Duitsers was
werkelijk een schok voor de hele
parochie. In februari 1943 werd
op niets ontziende wijze het hart
uit het lichaam van het kerkge
bouw gerukt, om als grondstof
voor kanonnen te dienen. Een in
genieuze loodgieter monteerde
toen een grote buis naast de
klokhamer, zodat de urenslagen
toch nog hoorbaar waren. In 1949
was na een lang volgehouden in
zameling voldoende geld bijeen
vergaard om nieuwe klokken aan
te schaffen. Ademloos en intens
blij keken velen toe hoe een
nieuwe serie grote klokken in de
toren werd gehesen"
Omgekeerde bioscoop
In de vijftiger jaren was er verande
ring op til. In de samenleving stak
een andere wind op, die ook de
kerkgemeenschap op de lange
duur niet onberoerd liet. Nog be
zochten velen min of meer
plichtmatig de kerkdiensten, en
de ordecommissarissen, die de
tekst "Eerbied in Gods Huis"
schuin over het kostuum droe
gen, zetten wanordelijke kerk
gangers buiten de deur. Steeds
meer echter, hadden de mensen
moeite met de tradities. Korte
kaas: "De kerk was eigenlijk een
omgekeerde bioscoop: de duur
ste rangen waren voorin. En
kwam er een plaats vrij, dan werd
die door een kerkmeester bij op
bod verkocht. Ook kon je bij een
begrafenis aan het klokgebeier
horen, in welke klasse die plaats
vond. Op die verhoudingen kijk
ik nu toch wel met zeer gemeng
de gevoelens terug. Gelukkig
werken we tegenwoordig met
een uniform tarief, en heeft de
gelijkwaardigheid overwonnen"
Kortekaas zelf heeft zich slechts
met enige vertraging weten aan te
passen aan de grote veranderin
gen. het Latijn verdween, de
biecht werd iets zeldzaams, en
veel opsmuk werd overbodig.
Een paar karakteristieke heili
genbeelden kregen ongeschon
den een voorlopige rustplaats in
het witte zand onder de kerk
vloer.
De huisige pastor, Thij Oomens,
drukt al deze ontwikkelingen op
zijn eigen manier uit. "We gingen
van een priesterkerk naar een le
kenkerk, en van een plichtkerk
naar een keuzekerk. In het aantal
bezoekrs boeren we achteruit,
maar de betrokkenheid van de
kerkgangers neemt daarentegen
toe. Ik geloof dat de scheidslijnen
anders komen te liggen. Vroeger
De St. Willibrorduskerk in Wassenaar viert het 75-jarig bestaan. "Niet
zeker of de kerk de eeuw volmaakt"
liepen die tussen de kerkgenoot
schappen, nu lopen ze dwars
door de gemeenten heen. Ook in
Wassenaar zoeken mensen vrije
lijk naar die Dienst, die hen het
meest aanspreekt".
Dit kan er zelfs toe leiden dat paro-
cianen met hun favoriete) pastor
meereizen, wanneer deze een
"uitwedstrijd" speelt in een an
dere kerk. De alleenheersende
pastoor van voorheen heeft nu
plaats gemaakt voor een soepele
samenwerking tussen pastor en
parochievergadering. Die is na
verkiezing tot stand gekomen, en
geeft zoveel mogelijk steun aan
het gemeenschapsleven dat na
door de mensen zélf wordt ge
maakt. Door het afnemena aantal
roepingen krijgen de "leken" ook
steeds meer deel aan het pasto
rale werk.
Proj ectontwikkelaar
De financiële zorgen drukken een
stempel op alle activiteiten van
de kerk. Het onderhoud van een
groot gebouw als de St. Wilibror-
dus kost veel geld, maar dankzij
de verkoop van de pastorie kan
dat weer een aantal jaren worden
bekostigd. Sloop van het zo ver
trouwde gebouw zal zo lang mo
gelijk worden uitgesteld. Dezelf
de geldelijke zorgen hebben ge
leid tot overleg met het gemeen
tebestuur over de exploitatie van
het Jeroenhuis. De parochie
zoekt naar wegen om met behoud
van het eigendom, het gebouw
ten dienste te stellen van de ge
hele Wassenaarse bevolking. Er
is al eenmaal een attente project
ontwikkelaar langs geweest, in
de hoop dat het gebouwencom
plex zou kunnen worden ver
kocht. maar alleen al de aanwe
zigheid van het kerkhof, dat nog
steeds wordt gebruikt, maakt be
bouwing binnen een termijn van
twintig jaar uiterst onwaar
schijnlijk.
De St. Willibrordusparochie zal in
de week van 7 tot en met 15 no
vember op geheel eigentijdse
wijze aandacht besteden aan het
75-jarig jubileum. Daarbij zal
vooral licht vallen op de vele en
veelsoortige activiteiten, die in
een gemoderniseerde parochie
heden ten dage worden onder
nomen.
WIM OLIJSLAGERS
WASSENAAR, DEN HAAG -
dertienjarige Robert Alan L
son is gistermiddag verongel
op de Rijksstraatweg in Den h
nabij de gemeentegrens van
seriaar. De Amerikaanse jonj
die met zijn ouders tijdelijl
Den Haag woonde, probet
samen met een vriendje de 2
drukke Rijksstraatweg ovei
steken. Onverhoeds staken z\
rijbaan over waarbij Robert w
aangereden door een bestelai
bestuurd door de 22-jarige Hj
naar P.H.H. De jongen overl
ter plaatse aan zijn verwon
gen.
DINSDAG
Leiden - Gesprekscentrum - Vrouv
kerkchoorstraat 17, serie Wijsheid
onkruid, 20.00 uur.
Waaggebouw van Morspoortkazerr,
informatie-avond gemeente over as
tering en herindeling Morsweg en M
Kapelzaal K&O gebouw - Oude Vest
de film 'L'Innocente' van Luchino
conti, 20.00 uur.
Jongerencentrum Stats - Haarlemn
straat 73, Nederlandse les voor buil
landse jongeren van 19 tot 20.30 1
aansluitend soos, muziek of film; i
middag, soos en sport van 15 tot 17 u
Sleutelbloem 2 - Gespreksavond Bi
gemeenschap, 20.00 uur.
JAL - Caeciliastraat 67, open op ma,
doen vrvan 16 tot 22 uur, tel. 126052.V
van 16 tot 22 uur meisjesspreekuur.
Algemene Reclassenngs Verenigin
Rijnsburgerweg 167, tel. 156440, ben
baar op werkdagen van 9 tot 17 uur, v
hulp en informatie aan meerdeijarii
(vanaf 18 jaar), die door problemer.
konflikt zijn of dreigen te komen r
politie en/of justitie.
NVSH-bibliotheek - Rapenburg 48,
tot 21 uur.
NVSH informatiecentrum - Rapenbi
48, is geopend op werkdagen (beha-
woe)van 14 tot 16 uur en dinsdags var
tot 21 uur.
WOENSDAG
Leiden - Bibliotheek Rosmolen - t/m
okt, speelgoedtentoonstelling van 0 ki
jaar, tevens ma woe en vrij om 14.301/
poppenkast van 3 tot 6 jaar. De tentoi
stelling is te bezichtigen tijdens bibl
theekuren.
Stadhuis - raadscommissie onderwijs]
samenlevingsopbouw, 20 uur.
Op Eigen Wieken - Valkenpad 2, teki
films, 14 uur.
Jongerencentrum Stats - Haarle-i
merstr 73, cursus stijldansen; don soj
met films en mformatieprogramm.
van 15 tot 17 uur.
Fem ke/V olkshuis - vrouwensoos van
tot 23 uur.
Leiderdorp - Opening Winkelhof, 8/
Warmond - Gemeentehuis - commisij
DONDERDAG
Leiden - Stats Haarlemmerstraat
informatiemiddag voor schoolverlate!
15.30 uur.
In den Bierdeghel - Vestestraat le, b
eenkomst WD, 21 uur.
Lokhorstkerk - Pieterskerkstraat
Vereniging Nederlandse Protestante
bond, lezing over terreurbestrijding,I
uur.
Op Eigen Wieken - Valkenpad 2, instui
Kijkhuis - Vrouwenkerkchoorstraat^
ten 17, film Solaris van Andrej Tarkov
ky, 20 uur
Filmhuis Leids Vrijetijdscentrum
'Breestraat 66, film 'Radio On' van Chr
Petit, 20 ten 22.15 uur.
Welfare-lokaal Rode Kruis - Leidsewt
33, Voorschoten, tel. 01717-330
spreekuur voor invaliden, 19 tot 20 uui
Architektenwinkel - Hooglandse Kerl
gracht 32, vrij advies, 19.30-21.30 uur.
Architektenwinkel - Pieterskerkhof 11
vrij advies, 20-21 uur.
Breehuys - ingang Schoolsteeg, Werklt
zen Advies Centrum, vrij van 14 -16 uui
tel. 130983.
Werkgroep Dienstweigeren - Troel
Noordeinde 2a, van 20-21.30 uur. Vooi
lichting en begeleiding dienstweigerei
ook tel. 140866.
Jongerencentrum Stats - Haarlemmei
straat 73, disco van 20 tot 22.30 uur; vrij
middag soos van 15 tot 17 uur.
Caeciliastraat 18 - open avond Leids
Werkgroep homosexuelen, 21 uur.
Leiderdorp - Gemeentehuis - expositii
Winkelhof in knikkenden munt, van i
tot 17 uur. I
Voorschoten - Cultureel Centrum - An
tiekbeurs, 19 uur.
