La Bohème weet nog
steeds te ontroeren
DE ZILVEREN GIRAF
Appel toont
grote klasse
Chincilla: zorgvuldige voorstelling
[AANDAG 20 OKTOBER 1980
Hodometer
Zaterdagmiddag, de kinderen
logeerden bij vrienden, we
hadden de wereld voor ons
alleen. Waar zouden we nu
eens naar toe gaan? Kop was
Dodewaard, munt de Delftse
Antiekbeurs. We gooiden net
zo lang op tot munt boven
kwam, en daar stonden we
alweer in museum ,Jiet Prin
senhofyoor de zoveelste
keer. Niet voor de 32 ste keer,
moet ik toegeven, al was het
nu al de 32 ste beurs, maar we
zijn er toch al vaak geweest, al
hebben we er nooit iets ge
kocht. Te duur? Och, dat is
maar hoe je het bekijkt. Je
hoeft geen auto te kopen, met
de strippenkaart kom je ook
een heel eind. Koop je die auto
inderdaad niet, dan houd je
tussen de 10.000 en 60.000 gid-
den over om iets op de Delftse
Antiekbeurs te kopen. Een
Hodometer bijvoorbeeld, een
groot houten wiel, met ijzer
beslagen, vastgeklemd tussen
twee koperen stangen die van
boven uitlopen in een houten
handvat waarmee men het
wiel met beide handen kon
voortduwen. Had dat dan
nut? Jazeker, want aan die
koperen stangen zit een soort
klok bevestigd die geen tijden
maar afstanden aangeeft. De
Hodometer stamt van voor
1800 en was bedoeld om de
lengte van wegen op te meten
Ik garandeer u dat u, als u de
Hodometer voor u uitduwend
de Nederlandse wegen af
stroopt, heel wat meer bekijks
zult hebben dan wanneer u
dat in uw Opel Kadett doet.
Het is bovendien goedkoper u
slurpt geen benzine), en ge
zonder, en u kunt zich al
doende ook nog nuttig maken
voor de maatschappijwant
van die kilometerafstanden
op de ANWB-borden klopt
lang niet alles...
Hellingklokje
Of u koopt zo'n klokje, dat hal
verwege tegen een mahonie
houten heilinkje staat aange
kleefd. Je zet het klokje, dat
zelf weer in een cylindertje is
opgehangen zodat het altijd
met de 12 boven en de 6 bene
den blijft staan, boven tegen
de helling aan,en na drie da
gen is het dan enkele decime
ters lager aan de voet van de
mahoniehouten helling aan
geland. Een slow motion mo
bile avant la lettre dus, en nu
weet ik wel dat het klokje in
het dashboard van uw auto
ook respectabele afstanden
aflegt, maar daar zijn er mil
joenen van, en in uw kennis
senkring heeft niemand zo'n
hellingklokje!
Of u koopt, in plaats van een
Fiat of Oldmobileeen ets van
Rembrandt. Voor 14.000 is er
al eentje te koop op de Antiek
beurs, ingelijst en wel! Dat is
dan wel de goedkoopste, u
kunt ook bij Th. Laurentius
uit Zaltbommel terecht voor
een Rembrandt-ets van 45.000
of65.000 of zelfs 90.000 gulden
Die prijzen bewijzen dat het
uitstekende drukken zijn, 1 ste
en 2e staten, en niet van die
vele herdrukken die in later
eeuwen nog gemaakt zijn van
de oorspronkelijke platen en
die je nu nog op veilingen voor
een paar honderd gulden
kunt kopen. Wat me nu zo
frappeerde, en verbaasde,
was, dat een kunsthandel in
Zaltbommel, dat voorheen
alleen bekend was doordat
die jongens van Philips er ge
boren werden, Karl Marx er
wel eens gelogeerd heeft, en de
dichter M.Nijhoff er heen ging
om de brug te zien, nu opeens
de grootste vindplaats ter we
reld, bleek te zijn van hoog-
kwalitatieve Rembrandt-et-
sen. Er hingen er namelijk 23!
Ik vroeg nog aan de heer Lau
rentius, of dat niet een bijzon
der hoog aantal was, drieen
twintig, waarop hij ant
woordde dat er dan blijkbaar
twee buiten zijn voorkennis
bij gehangen waren .want dat
er maar éénentwintig hingen
maar dat het inderdaad voor
Rembrandt-etsen van die
kwaliteit inderdaad een hoog
aantal was, dat waarschijn
lijk door geen andere kunst
handelaar in de wereld over
troffen werd. We gingen ze
nog eens samen tellen, en
kwamen toen tot drieëntwin
tig. Als ik er twee had meege
nomen, had hij het dus nooit
gemerkt! Dat komt misschien
omdat hij er „thuis" ook nog
eens twintig heeft liggen, hij
pot ze op, na ze uit alle wind
streken bijeen te hebben ge
gaard, want ja, als je een
maal de reputatie hebt, van
New York tot Londen tot Am
sterdam, dat er bij jou in
Zaltbommel nog wel eens een
goeie Rembrandt-ets te koop
is. dan moet je bij een zo zeld
zaam artikel er natuurlijk
zorg voor dragen dat je niet
na een paar keer al nee moet
verkopen. En als u mij nu
vraagt of zo'n ets een prijs van
60.000 gulden waard is, dan
moet ik helaas het antwoord
schuldig blijven. Er zijn ge
noeg etsen van andere mees
ters die bijna net zo mooi zijn,
maar die vele malen goedko
per zijn omdat ze niet door
Rembrandt gemaakt werden
Het gaat voor een deel na
tuurlijk ook om het idee dat je
er eentje van Hem hebten n iet
eentje van Jan BoezeroenDe
ouderdom doet er niet zoveel
toe, Jan Boezeroen leefde ook
in de 17e eeuw zal ik maar
zeggen, en als je per se iets sto
kouds wilde, kon je ook in het
bric a brac-kamertje voor
spulletjes onder de 3000 gul
den op de Delftse Antiekbeurs
terecht. Daar boden ze bij
voorbeeld een witgrijze kra
lenketting van 3000 tot 4000
jaar oud die ooit aan een Su-
merisch meisje had toebe
hoord te koop aan voor 100
gulden. Dat is 2,5 cent per
jaar. Niemand dorst het
blijkbaar te kopen, uit angst
voor armlastig te worden
aangezien.
JUIST ,'HgEI. MOOI.' K<JK,
we «esse* contact PES
«API O £NI T.V. M£T ONZE.
OV£BZÊESE PROJECTEN
"&'JVOOR££E1.P.... MET
INPOl-ENTlé
ZiEPAAf?
INPOI-gNTig
EEN HOOöST
ONONTWIKKEl-i
G£0l£P
CR IS ONDERAK
IETS SPANNENDS
GEBEURD - PRSD
HEFFT 'KI FA7AWT
Fred liep rustig te wandelen teen
otatselirg dot grote ding van onder
zyn poten opvloog'
GOED TC PRÊP
De belevenissen van Jommeke
SCHEVENINGEN - Sinds 1970
heeft de Nederlandse Operas
tichting een productie van Puc
cini's "La Bohème" op het reper
toire die regelmatig uit de kast
wordt gehaald voor een nieuwe
serie voorstellingen. Een onver
mijdelijk gevolg is dat de regie
van Bodo Igesz door de vele her
instuderingen is afgezwakt en
opgeklopt tot overdreven en on
natuurlijke beweeglijkheid. De
aankleding van Neil Peter Jam
polis kan echter nog vele jaren
mee en daarbij komt dat het werk
zo onverwoestbaar is, dat zelfs de
slechtste uitvoering altijd nog
ontroerende momenten bezit.
In het Circustheater was zaterdag
avond de eerste van een nieuwe
serie uitvoeringen te horen en
ondanks een aantal muzikaal
minder geslaagde momenten,
schoot het melos van Puccini ook
nu zijn doel niet voorbij. De Ko
reaanse sopraan Sung Sook Lee,
hier bekend van een optreden als
Butterfly, zong een warme en in
het begin wat al te gezonde Mimi,
maar groeide in haar rol en ein
digde met een fragiele en ingeto
gen sterfscène die de nodige zak
doeken tevoorschijn toverde.
Een flink contrast met de uitbundi
ge en levendige Mary Wülems,
die met haar solo de hele tweede
akte droeg en van Musetta een
opvallend positief en karaktervol
personage maakte. Het kwartet
bohémiens werd aangevoerd
door een wat al te uitbundige
maar robuust klinkende Marcello
van John Bröcheler.
Deze beide kwalificaties waren
echter niet van toepassing op de
Rodolfo van de Amerikaanse te
nor Rico Serbo, die bovendien
voortdurend op gespannen voet
leefde met maatverdeling en no
tenwaarde. Zijn beste momenten
had hij in de ensembles, waarin
hij behalve door Bröcheler ook
geassisteerd werd door een be
trouwbare Arthur Schildmeijer
(Schaunard) en een sonore.
kostelijk acterende Hubert Wa-
ber (Colline).
Het Amsterdams Filharmonisch
Orkest was door dirigent Bohu-
mil Gregor onmiskenbaar ge
traind op het bereiken van een
geraffineerde balans die de
klankverzorging alle eer aan
deed. De neiging van Gregor tot
het kiezen van lage tempi schijnt
echter steeds sterker te worden
en maakte het ook voor de solis
ten moeilijk de spanning continu
vast te houden, hopelijk zal het
tempo in komende voorstellin
gen, als de premierezenuwen
achter de rug zijn, iets hoger ko
men te liggen.
Wie zich daarvan wil overtuigen,
kan vanavond en woensdag
avond 22 oktober nog in Scheve-
ningen terecht, of anders op 27 en
29 oktober, 2 (matinee), 3, 9 (ma
tinee), 10,12 en 14 november in de
stadsschouwburg te Amsterdam.
PAUL KORENHOF
Agenda
SCHEVENINGEN - Toen de to
neelgroep De Appel aankondig
de dat Peter van der Linden ten
tweede male een programma
rond teksten van Hans Christiaan
Andersen had samengesteld,
leek het resultaat voorspelbaar.
Van der Linden is het prototype
van een individualist en een ro
manticus die in de verkeerde
eeuw verdwaald lijkt te zijn.
Zijn voorkeur voor het sprookjes
achtige en het onwezenlijke
wordt echter gecombineerd met
een uiterst moderne vorm van
ironie en understatement, waar
aan vooral in plastiek en mimiek
uiting wordt gegeven op een wij
ze die hem tot een unieke acteur
in ons toneelbestel maken. Bo
vendien werkt die ironie als een
soort noodrem die hem veelal
behoedt voor een al te grote ro
mantisering, maar dit neemt niet
weg dat hij een enkele keer ge
vaarlijk dicht bij de grens van het
aanvaardbare komt.
Al deze elementen zijn in extenso
terug te vinden in "De over
schoenen van het geluk", waar
van vrijdagavond in het Appel
theater de officiële premiere
plaatsvond. Het gedeelte
pauze bood een flitsende afwis
seling van ingetogenheid, com
media deH'arte en slapstick,
waarbij Van der Linden samen
met een onverwacht burleske
Willem Wagter liet zien hoe een
minimum aan middelen en een
uiterste soberheid toch kunnen
leiden tot spectaculair theater
De ijzersterke opbouw van dit
deel maakte bovendien dat kol
derieke vondsten zoals een con
sequent volgehouden pre-echo
in "De prinses op de erwt" geen
eigen leven gingen leiden, maar
volledig in het geheel geïnte
greerd werden.
Na de pauze zakte de spanning en
kennelijk ook de concentratie
een beetje weg. Het vertellende
element ging het dramatische te
sterk overheersen zodat inzin
kingen in de spanningsboog on
vermijdelijk werden. Bekorting
lijkt hier geboden, en het eerste
wat zou moeten sneuvelen is het
liedje aan het slot, dat een ont
luisterende anticlimax vormt.
Als geheel is "De overschoenen van
het geluk" echter een voorstel
ling van grote klasse waarin gita
rist Jorn Plas en violist Hans
Troost zich als gelijkwaardige
partners van de beide acteurs
wisten te handhaven. Een reden
om de wellicht bijgeschaafde en
nog meer geperfectioneerde
voorstellling in het LAK-theater
op 21 november nu al in de agen
da te noteren.
PAUL KORENHOF
Leidse bioscopen
Nachtvoorstelling: "Crazy Joe", vr. en
za. 23.30 uur, 16 jr.
CAMERA: "Jesus Christ Superstar", da.
19.00 en 21.15 uur, al.
Kindermatinee: "Laurel en Hardy als
eilandbewoners", za. tm. woe. 14.30 uur.
Nachtvoorstelling: "Midnight Cowboy",
do., vr. en za. 23.30 uur. 16 jr.
LIDO 1: "Xanadu", da. 19.00 en 21.15
uur. za. en zo. ook 14.30 uur, zo. ook 16.45
uur, al.
LIDO 3: "What's new Pussycat?", da.
19.00 en 21.15 uur, do. en vr. ook 14.30
uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Superster Goofy", za.
tm. woe. 14.30 uur. zo. ook 16.45 uur.
STUDIO: "Vrouwenstad", da. 20.00 uur,
do. en vr. ook 14.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Jungleboek", za. tm.
woe. 14.30 uur. zo. ook 16.45 uur.
TRIANON: "Zwerftocht in het duister",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15.
16.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
REX: "Een hete familie in Zweden", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur. zo. 14.15, 16.30,
19.00 en 21.15 uur. 16 jr
WEERRAPPORTEN
Bioscopen Alpben
EURO 1: "Goldfinger", da. 13.45, 18.45
en 21.15 uur. zo. ook 16.15 uur, za. ook
00.15 uur. 12 jr.
EURO 2: 'The big red one", da. 19.00 en
21.30 uur, do., vr., ma. en di. ook 14.00
uur, zo. 16.30, 19.00 en 21.15 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie in
het land der reuzen", za., zo. en woe.
13.30 uur.
Nachtvoorstelling: "In de greep van de
spin", za. 00.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "In de greep van de Zombies",
ook 16.00
Nachtvoorstelling: "City on fire", za.
00.15 uur, 16 jr.
EURO 4: "The sound of music", da.
13.30, en 20.00 uur, zo. 15.45 en 20.00 uur.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Star trek", vr. 19.00, za.
16.00 en 19.00, zo., ma. en di. 16.00, woe.
16.00 en 19.00 uur. al.
"Northsea hijack", vr. en za. 21.15 uur,
zo. 18.15, ma. 19.00. woe. 21.15 uur, 16 jr.
"Pleure pas la bouche pleine", zo. en ma.
20.45, di. 20.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: Jungleboek", za. tm.
LEIDEN -Het is me zaterdagavond
in een slecht bezette Leidse
Schouwburg niet helemaal dui
delijk geworden, waarom de ac
teur Kees Hulst ("Levka") de be
trekkelijke zekerheid van het
"Onafhankelijk Toneel" heeft
opgegeven voor zijn min of meer
angstig avontuur in "Chinchilla"
van Robert David MacDonald,
opgevoerd door het "Zuidelijk
Toneel Globe". Hoewel hij inci
denteel wel eens uitstijgt boven
de "edelfiguratie", biedt het stuk
hem toch nauwelijks mogelijk
heden de beloften, die z'n toneel
spel binnen O.T. in het verleden
inhielden, waar te maken.
Voorts lijkt Nora Kretz als "Tama
ra" in niéts op de prima ballerina,
die de auteur bedoeld moet heb
ben. Daar staat echter tegenover
het imponerende spel van Johan
Ooms, de tijdelijk door het "Pu-
bliekstheater" aan het "Zuidelijk
Toneel Globe" uitgeleende ac
teur, die op een zonder enige twij
fel fascinerende wijze "Chin
chilla", Serge Diaghilev, de gril
lige artistiek leider van het "Bal-
Iets Russes" neerzet. Ook alle
bewondering voor Michel van
Rooy, die "Vatza" keurig uittilt
boven de deels artistieke, deels
ambachtelijke decadentie,
waarin dit stuk blijkbaar haar
kracht weet te vinden. De snij
dende dialogen, waarbij elke
opmerking het publiek aan het
denken zet en vol zit met bijbe
doelingen, zijn even onthullend
als onthutsend.
Aanvankelijk bestond de indruk,
dat Johan Ooms alle aandacht
van het publiek en de critici, ten
koste van de overige spelers, naar
zich toe trok. Met betrekking tot
de haast symbolisch bezette bij
rollen is dat zeer zeker het geval.
Maar vooral Van Rooy, maar ook
Gijs de Lange (Maxim) en Guusje
vanTilburgh (Mimi) blijven naast
Ooms keurig overeind. "Chin
chilla" toont ons een haast Baai
achtig toneelbeeld, waaraan de
regisserende hand van Paul
Vermeulen Windsant beslist niet
vreemd zal zijn geweest. Nadruk
zij hier ook gelegd op de intrige
rende monoloog, vlak voor de
pauze, van "Chinchilla'VJohan
Ooms.
Resumerend: een zorgvuldige
voorstelling, keurig geregisseerd,
met Johan Ooms en Michel van
Rooy als de meest overtuigens
spelende acteurs.
BERT KOEKEBAKKER
van gisteravond 20 uur
5
1 ^3
i
1II
Amsterdam
onbewolkt
3
De Bilt
1
Deelen
-I
Eelde
onbewolkt
3
Eindhoven
1
Den Helder
onbewolkt
7
Rotterdam
half bewolkt
3
Twente
i
Vlissingen
onbewolkt
Zd. Limburg
5
Aberdeen
onbewolkt
1
Athene
21
Barcelona
onbewolkt
8
5
Bordeaux
onbewolkt
3
Brussel
regen
7
Frankfort
5
Genêve
onbewolkt
-1
Helsinki
onbewolkt
5
Innsbruck
geheel bew.
5
Klagenfurt
onbewolkt
3
Kopenhagen
licht bew.
Lissabon
onbewolkt
11
Locarno
onbewolkt
4
Londen
8
Luxemburg
4
Madrid
onbewolkt
3
Malaga
onbewolkt
9
Mallorca
half bew.
6
München
licht bew.
1
onbewolkt
10
Oslo
6
9
Rome
11
Split
onbewolkt
15
Stockholm
onbewolkt
5
Wenen
onbewolkt
5
1
Casa Blanca
hlaf bew.
13
Istanbul
licht bew.
18
Tunis
weerlicht
13
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
"senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30rl9.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten 'behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vrijdag
18J0-18.45 uur
Zaterdag en zondag
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-1130;
13 30-14.15 en 18 30-19 30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18 30-19 30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip-
lol (020-175000)
c(hudAZieutus.
20 oktober 1980
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De Koning en de Koningin
(Willem 111 en Emma, Red.) heb
ben voor het eerst na Hr. Ms. be
valling gistermiddag weder een
rijtoer gemaakt. De heer M.L.
Verveer heeft ten paleize het eer
ste photographisch portret van
prinses Wilhelmina gemaakt.
- De prins van Oranje
(Alexander, 1851-1884, jongste
zoon van koning Willem III en
koningin Sophia, Red.) heeft
zich sedert zijne aankomst te
Parijs aldus de "Événement"
nog niet in het publiek vertoond
Hij heeft slechts eenige officieele
bezoeken afgelegd, o.aaan den
president der republiek (Crèvy,
Red.), die heden een contra-visi
te bij hem zou maken. De prins
heeft de gewoonte bijna alle
uren van den dag tehuis te zijn.
Hij komt zeer dikwijls incognito
te Parijs onder de naam van
graaf van Bern. In den schouw
burg en op de wedrennen komt
hij slechts zelden. Hij is een
vorst, die aan de nieuwsbladen
zeer weinig stof oplevert. Zoo
stond de prins, die zeer ver.
moeid was, bijv. Zondag eerst
na den middag op. Om tioee
uren dejeuneerde hij en bleef
verder den geheelen dag te huis.
(Prins Alexander had een zeer
zwakke gezondheid en werd
dan ook niet ouder dan 33 jaar,
Red.).
Vijftig jaar geleden:
- In een dory) in den Peloponne
sus, Griekenland, is een 123jaar
oude man overleden. Zijn oud
ste en jongste dochter zijn bei
den nog in leven. Zijn oudste
dochter is 105 jaar oudde jong
ste is 70 jaar.
- Twee ingenieurs en een teeke
naar. die in dienst stonden van
de Krupp CfMOfVl rl
Maagdenburgzijn in hechtenis
genomen op beschuldiging van
het verraden van fabrieksge
heimen aan Sovjet-Rusland.
Het misdrijf was door de be-
drijfspolitie der onderneming
zelf ontdekt. De teekenaar werd
namelijk gearre^te<r,l tot*
met teekeningen van nieuwe
machines, die door de onderne
ming zorgvuldig geheim wor
den gehouden, de fabriek wilde
verlaten.
- (Adv.) Afslag Delflsche
Roomboter 030 per pond,
Leidsche Roomboter f 0.80 p.p.
Bij K.O. de Vries, Hooglandsche
Kerkgracht 14, Leiden.
PIT IS H£T I.O.O.,HET INSTITUUT uooe
CNSEREMPE ONTwiKtCgL-lNGHIËR l£>
AI.UE KÊNNISPERMOPËRNE IVETEN-
9CHAPPENSAVTENGE0RACHTEN VAST-,
S6I-EOPlN PE NIEUWSTE APPARATUUR
NOU, WAT ZEO Jg ERVAN