We zijn ingedut
J an-Modaalvolk'
DE ZILVEREN GIRAF
Afscheid concertmeester Noske
ATERDAG 18 OKTOBER 1980
VARIA
PAGINA 15
Concertmeester Willem Noske
DEN HAAG (GPD - Het Nederlandse volk floreert het meest op de barricaden en bij
tegenwind. Alleen dan komen we tot grote prestaties. De geschiedenis heeft het vaak
bewezen. Wil je een voorbeeld? Na het ontzet van Leiden kiest een uitgemergeld volk voor
een universiteit boven materiële voordelen. Dat is grootheid van denken, en van vooruit
zien".
„En wat zijn we nu? Een ingeslapen
Jan-Modaalvolk, verzorgd van de
wieg tot het graf. We komen al
leen in beweging wanneer er aan
onze welvaart wordt geknabbeld.
In scheppend vermogen verto
nen we de laatste twintig jaar een
angstwekkende stilstand".
Willem Noske, in vuur geraakt door
zijn gedrevenheid tot, zoals hij
zelf zegt, „rebellie tegen de mid
delmaat", zit in zijn nieuwe wo
ning, in de Haagse Frederik Hen
driklaan, te midden van onmete
lijke boekennjen en onuitgepak
te kisten, die wachten op de vol
tooiing van zijn naslagbiblio
theek.
De concertmeester van het Resi
dentie-Orkest, die als zodanig dit
jaar met enige concerten afscheid
neemt, komt eigenlijk nauwelijks
aan bod. Hij roert het maar even
Acht jaar
„Acht jaar was ik toen ik voor het
eerst als vioolsolist op het po
dium stond. Met al die jaren
daarna noem ik het mijn „slaap
periode', jaren van weinig be
wustwording. Mijn tijd als con
certmeester - in 1962 kwam ik bij
het Residentie-Orkest - zie ik als
een periode van voorbereiding
van hetgeen ik nu bezig ben te
worden, of liever van hetgeen ik
nu beroepshalve ga doen".
Het is duidelijk, de violist Willem
Noske heeft zich al naar zijn
nieuwe toekomst gekeerd. Hij is
nu historicus, verzamelaar, taal
vorser, schrijver van een nieuwe
vioolschool („Die neue hoge
Schule des Violinspiels"), speur
der op het gebied van het Neder
landse muziekverleden, naar het
werk van Nederlandse vrouwe
lijke componisten, en vóór alles
strijder. Vechter tegen de Jan-
Saliegeest, en vóór
i patie, strijder tegen de
„verloedering" van onze teal, te
gen al die buitenlandse invloeden
die onze taal on-Nederlands ma
ken.
„Vroeger was het de napoleonti
sche tijd, en in 1944 waarschuwde
prof. G. van der Leeuw voor de
gevolgen voor onze taal wanneer
de Angelsaksen de oorlog zouden
gaan winnen. Had hij ongelijk?
Denk maar eens aan onze week
ends, onze shows en aan de musi
cals... Och, noem maar op. De ge
schiedenis is altijd de moorde
naar van onze taal geweest"
„Weetje wie er in de Nederlandse
taal ook altijd beroerd afkomen?
De vrouwen! Bij haar kroning zei
Beatrix: „Ik hoop een goed ko
ning te worden". Nee, het was
geen vergissing. Het stond zo in
haar tekst. Waarom? Is koningin
een lelijk of on-Nederlands
woord? Of moeten we spreken
over een vrouwelijke koning?
Een doctoranda bestaat al niet
meer. Vrouwen zijn weggedrukt
achter „doctorandus", achter
„meester" en „professor", achter
„minister" of „staatssecretaris".
Onze taal is arm, want we moeten
nu spreken over een „vrouwelij
ke doctorandus".
Willem Noske fulmineert verder.
Hij doet het niet agressief, niet
met zijn vuist op tafel, maar wel
verontwaardigd met soms een
vleugje humor gekruid. Hij heeft
een grote hoeveelheid aan uit
spraken verzameld. Van Anrooy,
een vroegere dirigent van het Re
sidentie-Orkest: „De Nederlan
der is geen denker, hooguit een
herdenker".
Ramp
van grote componisten. Mengel
berg heeft Mahler hier gebracht,
maar hij heeft hem niet echt ont
dekt. En wat het Concertge
bouworkest betreft, het is een ze
gen voor de uitvoerende kunst,
maar een ramp voor componis
ten. In Praag en Wenen vragen ze:
„Wat wordt er maandag ge
speeld?" Maar in Nederland vra
gen ze: wie speelt er?"
„Denk nu niet dat ik zuur zit te
doen. We hebben perioden ge
kend met grote kunstenaars op
elk gebied. Alleen op muziekge
bied, ook in de beeldende kunst,
hebben we ze pas ontdekt toen
anderen ons voor waren geweest.
Dat bedoel ik nu met „we zijn
geen ontdekkers". De Neder
landse componist is altijd in ver
gelijking met zjn buitenlandse
collega's in het nadeel geweest.
De anderen werden tot compone
ren in de gelegenheid gesteld. Zij
werkten bij daglicht. De Neder
lander moest bij maanlicht wer
ken".
„Voeg daarbij de klei, en onze cal
vinistische instelling, en dan
weet je hoe het komt dat we zo
weinig grote componisten heb
ben gekend. Toch hebben we in
de vorige eeuw wel ontdekkin
gen gedaan. Alleen, het was in de
„stoere jongens, ferme kna-
pen"-periode. en dat heeft een
stempel gedrukt op onze „natio
nale kunst". Maar er is veel meer
dat veel belangrijker is geweest.
Dat heb ik ontdekt bij een com
ponist als Richard Hol".
„Het is nieuwsgierigheid die me
drijft tot verzamelen. Pas daarna
ga ik selecteren. Er is heel wat
uitgekomen wat de moeite waard
is. Alleen, mijn werkterrein ligt
op zo'n breed vlak. dat ik het al
leen niet allemaal kan voltooien.
Dat moeten anderen later van mij
BEP RIJNDERS
Carebeka-8 17 le Rotterdam.
Dutch Spirit 17 te Rotterdam.
Eva Danielsen 29 te Durban verw.,
Gersom 16 vn Rotterdam nr Selby.
Hendrik Zaanen 17 te Rotterdam!
Jacobus Broere 16 te Rotterdam,
Karin 16 vn Duinkerken nr Wilhelmsha-
Leopolaris 16 te Lagos,
Limousine Express 17 85 z Rochespoint
nr Cork.
Madeleine Danielsen 18 te Newcastle.
Mare Bonum 16 vn Rotterdam nr Ter-
Mare Silentum 16 vn Rotterdam nrCory-
Margit 16 vn Rotterdam,
Magriet Danielsen 20 te Lissabon.
Midsland 17-teHoek van Holland.
Nielse Danielsen 25 te Rotterdam verw.,
Norrbotten 16 te Rotterdam.
Norstar 17 te Rotterdam.
Aldabi 16 p Teneril'e nr Rio de Janeiro,
Alhena 17 te Vitoria.
Alnati 16 l a. Buenos Aires.
Alphacca 16 vn Rotterdam nr Durban.
Amstelbrink 16 325 z Tokio nr Vancou-
Amsteldiep 18 te Moji,
Amstelland 16 vn Recife nr Hamburg.
Amstelpark 15 vn Vancouver nr Batan-
gas.
Amstelwal 16 vn Baltimore nr Constan-
Antilla Cape 16 vn Weser nr Zeebrugge,
Atlantic Crown 16 te Halifax,
Atlantic Star 17 vn Bremerhaven nr Li-
Broere Emerald 16 vn Algecitas nr La
gos,
Chevron Eindhoven 17 te Balboa.
Chevron Madrid 16 490 zzw Karachi nr
Bahrain.
Chevron The Hague 17 te Coryton,
Coral Isis 16 p Kp Verde nr Santos,
Delfborg 16 vn Noorkoping nr Kagls-
Eemsborg 17 te Delfzijl.
European Express 16 vn Maputo nr
r Gdynia,
Fossarus 16 510 zzo Monrovia nr Durban,
Gardenia 16 50 zw Oporto nr Bilbao.
Getafix 17 vn Essider nr Freeport.
Incotransspeed 16 te Portland.
HET I.O.O. IS HET INSTITUUT VOOR
ONGEREMDE ONlwlKKÉUNG! EN iK SEN
DE DlREKTQjR, PROFESSOR DOKTOR
INGENIEUR BREENWEEF-.
PRECIES! DE ONTNlKKEUNG
MAG NIET GEREMD WORDENZ'J
MOET INTEGENDEEL. VERSNELD
WORDENMEtE VOKEN MOETEN/
NOG ONTWIKKELD WORDEN.
JJ DUS OOK!!
OAJS KA rif tfEEFT DE
^AJESTEA' f hESS DA/J WELK
r KA/1 P OSK l
ATEURowo BCöMf ?J
OVER OW /JAJESTBN
ZOON I2AAt -J ^ROEPEN,
V~-"U \T"l BE POE O
IR
FREO BASSET Wy possen op het konynye en de kinderen
van de Groot tydens hun vakantie en
ik ben aardig aan het beestje gehechj.
V een aardig oor
De belevenissen van Jommeke
Natuurlijk, hij zit reeds
sinds eeuwen bedekt
met een laag
stof.
Slimmeriken die
we zjnik
bedoelere/s/...
driedubbele
ezeb
Agenda
Leidse bioscopen
CAMERA: "Jesus Christ Superstar", da.
19.00 en 21.15 uur. al.
Kindermatinee: "Laurel en Hardy als
eilandbewoners", za. tm. woe. 14.30 uur.
Nachtvoorstelling: "Midnight Cowboy",
do., vr. en za. 23.30 uur. 16 jr
LIDO 1: "Xanadu", da. 19.00 en 21.15
uur, za. en zo. ook 14.30 uur, zo. ook 16.45
uur, al.
LIDO 2: "Can't stop the music", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45
uur, al.
LIDO 3 "What's new Pussycat?", da.
19.00 en 21.15 uur, do. en vr. ook 14.30
uur. 12 jr.
Kindermatinee: "Superster Goofy", za.
tm. woe. 14.30 uur. zo. ook 16.45 uur.
STUDIO: "Vrouwenstad". da 20.00 uur,
do. en vr. ook 14.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Jungleboek", za. tm.
woe. 14.30 uur, zo. ook 16.45 uur.
TRLANON: "Zwerftocht in het duister",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15,
16.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
REX: "Een hete familie in Zweden", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur. zo. 14.15, 16.30,
19.00 en 21.15 uur. 16 jr.
Bioscopen Alpben
EURO 1: "Goldfinger", da. 13.45, 18.45
en 21.15 uur, zo. ook 16.15 uur, za. ook
OU 15 uur, 12 jr.
EURO 2: 'The big red one", da. 19.00 en
21.30 uur, do., vr., ma. en di. ook 14.00
uur, zo. 16.30, 19.00 en 21.15 uur. 12 jr.
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie in
Nachtvoorstelling: "In de greep van de
spin", za. 00.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "In de greep van de Zombies",
da. 13.30,18.30 en 21.15 uur, zo. ook 16.00
uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Star trek", vr. 19.00.
16.00 en 19.00, zo., ma. en dl. 16.00, wc
16.00 en 19 00 uur, al.
"Northsea hijack", vr. en za. 21.15 ui
zo. 18.15, ma. 19.00. woe 21.15 uur, 16 j
"Pleure pas la bouche pleine", zo. en n
20.45, di. 20.15 uur. 16 jr.
Kindermatinee: Jungleboek", za. t
IN SINAASAPPEL
naasappeUn en pas op
dat u met de witte on
derst, hil meeraapt. Pers
de sinaasappelen uit
Pel een handjevol witte
eetlepel boter en
r er geleidelijk het
tasappelsap en -rasp
WIN A BORN
LEIDEN - Galerie van de Vlist, Boter
markt 3, Rob Clous, kleuretsen 16 sep
tember t/m 31 oktober Geopend: dins
dag t/m zaterdag 10.00 - 17.00 uur, don
derdagavond 19.00-21.00 uur
Museum voor Volkenkunde, Steen
straat 1. tot 4 januari 1981 tentoonstel
ling: Bazaar. Marktsteden in Noord-Af-
ghanistan met diaklankbeeld en diverse
films. Geopend ma t/m za van 10-17 uur
en op zon- en feestdagen van 13-17 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Advies Centrum, blessii-
respreckuur. Ehsabethziekenhuis. Lei
derdorp. s maandags van 19.30-20.30
Kra&mafdellng: dag van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten rbehalne kinderen
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18 30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag t/m vrijdag
1830-18 45 uur
Zaterdag en zondag
14:45-15.00 uur,
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniec
Dagelijks:
15 00-15.45 uur
18 30-19 00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14.15-15 00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-1130;
13 30-14 15 en 18 30-19 30 uur 3e klas
13 30-14 15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno-
Kinderafdeling
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip-
lol (020-175000)
Lanai 16 vn Gulf port nr La Ceiba.
Largos Bay 16 150 zw Ibiza nr Port Said.
Maasrix 16 35 o Londen nr Port Arthur,
Macoma 16 vn Sena port.
Moordrecht 16 te Port Arthur,
Mijdrecht 19 te Macassar.
Nedlloyd Barcelona 16 vn Hamburg nr
Bremen,
Nedlloyd Forcados 15 80 Z lies Gambier
nr Singapore,
Nedlloyd Franklin 17 te Tauranga,
Nedlloyd Hoorn 17 te Hongkong,
Nedlloyd Kingston 16 95 wzw San Jose
nr Balboa.
Nedlloyd Loire 16 vn Mombasa nr Na-
Nedlloyd Moji 16 30 z Durban nr Monro-
Neddloyd Napier 16 60 z Guadeloupe nr
Manzamillo,
Nedlloyd Niger 16 67 zzw Djeddah nr
Suez.
Nedlloyd Seroorkerk 16 45 w Sabang nr
van Steven Kleynenberg en Bemd
Weeke. Van 10 t m 2 november, vrijdag,
zaterdag en zondag van 11 tot 18 uur.
Galerie de Oude Rijn-expositie van Lu
cia Steinbach en Jetty Werv van 18 okt
tot 16 nov. geopend van woe tim zat van
12.30 tot 17 uur.
Nieuw in Leiden.
Kunstcoöperatie R.k.g. - Koppcnhink-
steeg 2b, Leiden, Pitter Gefludt i pla
16 750 w Cristobal i
Singapore,
Nedlloyd We:
Hongkong.
Westland 17 te Buenos Aires.
Europabank 16 vn Rotterdam nr Kaap
stad.
<^ludCl lieuius
18 oktober 1980
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Aan de Leidsche Hoogeschool
zijn tot op heden door den rector
magnificus voor de eerste maal
ingeschreven 140 studenten,
verdeeld als volgt: geneeskunde
31. wis- en natuurkunde 11.
wijsbegeerte en letteren 12, god
geleerdheid 6 en rechtsgeleerd
heid 80.
-In Keulen heeft gisteren de ne
ring van de voltooiing van den
Dom, begunstigd door schoon
weder en overeenkomstig het
programma, op schitterende
wijze plaats gehad. Keizer Wil
helm hield bij die gelegenheid
een rede. waarin hu o.m. zijn
dank uitsprak aan alle Duit-
sche regeeringen voor hare
bevordering van den bouw des
doms. Tenslotte betuigde de kei
zer zijn erkentelijkheid aan de
mannen, diel aan de hand der
wetenschap en der kunst, dien
bouiv in het leven riepen en
krachten gekiveekt hebben, wel
ke met volharding zoo iets
gnxjtsch tot stand brachten.
,-\dr i Boek Papier en Mi
ziekhandel van C. Kooyker,
Nieuwe Rijn 16 te Leiden Ont
vangen eene rijke collectie
Scheurkalenders.
Vijftig jaar geleden
-ln de Sovjet-Unie heeft de laat
ste slachting onder de spetsen
(vaklieden: ingenieurs, techni
ci e.dbij deze geterroriseerde
categorie der bevolking een wa
re paniek opgewekt. Elke spets
tracht zich nu ran zijn verant-
woordehike positie te ontdoen
om op deze wijze minder kans te.
hebben met zijn leven te moeten
betalen voor de mislukkingen
van het Sta lm-regime. Ook
weigeren de ingenieurs een be
noeming aan te nemen bij de
nieuwe groote ondernemingen,
omdat zij ervan overtuigd zijn,
dat die eveneens op een misluk
king zullen uilloopen. waarna
Stalin hen van sabotage zal be
schuldigen en laten terechtstel
len. De overheid heeft nu de
noodige ingenieurs gemobili
seerd en hun bevel gegeven naar
bepaalde ondernemingen te
vertrekken. Sommigen hebben
echter geen gehoor gegeven aan
dit bevel, waarna in vakbladen
de namen van de "deserteurs"
2ijn gepubliceerd. Zij zijn als
nog gesommeerd aan de bevelen
te voldoen, anders uuirden zij
gerechtelijke vervolgd, d.wz:
neergeschoten.
