Telefoondienst
waarschuwt tegen
vreemd toestel
ZELFSPANNEND SCHILDERSDOEK
■51
Lego nu ook
op echt spoor
OPPASSEN IS DE BOODSCHAP
Expositie voor
elektronica
fijnproevers
Vis a-foon uitkomst
voordoven en
slechthorenden
Combinatie van
magnetron en
heteluchtoven
Niet elke zekerheid is te koop
DINSDAG 14 OKTOBER 1980
EXTRA
PAGINA 11
De vakexpositie op het gebied van
elektronica, Fiarex, wordt van
maandag 3 tot en met vrijdag 7
november gehouden. De ten
toonstelling heeft nagenoeg niets
met de Firato gemeen, behalve
dat het organiserend comité gro
tendeels gelijk is. Het wezenlijke
verschil zit hem in het feit dat de
Firato een expositie voor het gro
te publiek is dat naar de zoge
naamde „amusements-elektro-
nica" komt kijken, terwijl op de
Fiarex de mensen aanwezig zijn
die de toestellen voor het grote
publiek ontwerpen. Om die re
den worden er ook veel elektro-
nica-onderdelen en -ontwikke
lingen tentoongesteld. Het aantal
bezoekers is ook wezenlijk an
ders, circa 17.000 tegen bijna een
kwart miljoen mensen voor de
Firato.
Meer dan de helft van de bezoekers
zijn afkomstig uit de sector over
heid, industrie en technisch on
derwijs. De bezoekuren vallen
dan ook alleen overdag tussen
10.00 en 17.00 uur. Het expositie
programma omvat halfgeleiders,
buizen, IC's (chips), testappara
tuur, micro-elektronica, elektro-
akoestische apparatuur, com
municatieapparatuur voor indus
trieel gebruik en apparatuur voor
gemeenschappelijke en centrale
antenne-inrichtingen. De toe
gangsprijs bedraagt f7,- met kor
ting voor groepsbezoek van bij
voorbeeld middelbare en hogere
technische scholen.
Tekenen en schilderen zijn
hobby's, die de laatste tijd
sterk in de belangstelling
staan. Dat is niet alleen te
merken aan het aantal men
sen, dat schriftelijke cursus
sen op dit gebied volgt, maar
ook aan de verkoop van te
ken- en schildermaterialen.
Er komen nieuwe soorten
verf op de markt en de hoe
veelheid „snufjes" of handige
hulpmiddeltjes breidt zich
langzaam maar zeker uit.
Onlangs maakten we kennis
met een nieuw produkt, dat
zeker de makers van (olieverf)
schilderijen zal interesseren:
zelfspannend schildersdoek.
Hiermee is een al heel oud
probleem opgelost, namelijk
het slap worden van het doek
of kromtrekken van het
schilderij. Door een veersys-
teem in de kunststof hoek
verbindingen blijft de span
ning op het doek onder alle
klimaatsomstandigheden
gelijk, zodat het altijd even
strak staat.
Wanneer de vochtigheidsgraad
in de lucht hoger wordt, zet
het doek uit. Het veersysteem
drukt de spielatten dan iets
verder uit elkaar, zodat het
spanningsevenwicht hersteld
wordt. Bij een te droge atmo
sfeer werkt het veersysteem
omgekeerd.
De lijsten zijn in de volgende
maten verkrijgbaar 18 x 24,
24 x 30,30 x 40,40 x 50.50 x 60,
50 x 70.60 x 70.60 x 80.70 x 80,
70 x 90 en 100 x 80 centimeter.
Doeken groter dan 1 m2 wor
den met een (eveneens mee-
verend) verbindingskruis
geleverd. De adviesprijzen
variëren van circa f7,95 (24 x
30) tot f39,95 (70 x 90 cm).
De lijsten zijn kant en klaar en
bespannen met gegarandeerd
Claessens-Vlaams doek (lin
nen 66, linnen 70 en mixed).
Voor afwijkende maten ko
men er ook setjes hoekver
bindingen en losse latten, zo
dat men zelf het raam op de
gewenste maat kan maken.
Het linnen kan dan met spij
kertjes of een nietpistool aan
gebracht worden. De kant en
klare lijsten zijn verkrijgbaar
bij hobby- en handenarbeid-
winkels en bij zaken voor
(kunst)schildersbenodigd-
heden. Is dat niet het geval,
dan kunt u bellen naar de fir
ma Kars Co BV te Keste-
ren. tel. 08886-1825.
De PTT voert een actie tegen de aanschaf van telefoontoe
stellen buiten het bedrijf om. De telefoondienst verhuurt
eigen toestellen aan de abonnees en verbiedt de aanslui
ting van andere merken.
Zo'n oud toestel is leuk maar de kans op storingen is erg groot.
Op de vakbeurs IKM lanceert Philips een (over enkele maanden
verkrijgbare) combinatie van magnetron en heteluchtoven.
Daarmee kan een gerecht dat in de oven voorgebakken is, snel in
de magnetronafdeling gaar worden gemaakt. Andersom kan
ook: snel ontdooien in de magnetron, daarna in de oven bruin
braden. De combinatie spaart dus tijd en energie en biedt het
groeiende aantal mensen dat met de magnetron werkt de moge
lijkheid om ook het lekker bruin gebraden stuk vlees met dit.
moderne apparaat te bereiden. De oven is bovendien voorzien
van een grill.
Lego, al een generatie lang een waar successpeelgoed, heeft nu ook
treinen. Sinds kort is het nieuwe spoorprogramma in de winkels
te zien. Het omvat hand-, batterij- en trafotreinen, met alles erbij
wat er nodig is om een ware modelbaan te maken: rails, wissels en
wat er verder allemaal nodig is om een eigen spoorweg aan te
leggen.
De handtreintjes, dus zonder aandrijving, zijn uiteraard bedoeld
voor de kleinsten, die er dan later echter met een batterijset heel
eenvoudig een zelfrijdende trein van kunnen maken. Dat inbou
wen is even gemakkelijk als het gewone bouwen met Lego, en
daar zijn miljoenen kinderen volkomen vertrouwd mee
Er zijn ock totaalpakketten met een complete goederentrein op
batterij, met een bulldozer, seinpaal en laadheuvel. Voor de wat
grotere kinderen is de op transformator (12 Volt) lopende trein
een mooie basis voor het successievelijk opbouwen van een hele
modelbaan, precies zoals dat met de bekende HO-banen enz.
gebeurt. De Lego-treinen zijn dan weliswaar geen „modellen
naar werkelijkheidmaar het doet allemaal toch heel echt aan.
De lichtjes van de locomotieven kunnen branden, de snelheid is
traploos regelbaar (bij de trafotreinen), er is afstandsbediening
mogelijk, de deurtjes van de wagons kunnen open, zodat de
Lego-mensjes er echt in en uit kunnen, kortom, een systeem dat
voortreffelijk is uitgekiend. Het zal met dit rijdende speelgoed
wel net zo gaan als met de „echte" modelbaan: ook de vaders
zullen er niet af kunnen blijven.
In Amerika heet het apparaat
Porta-tel, in Nederland heeft
de importeur hem Vis-a-foon
genoemd. Beide namen zijn
niet zo gekozen dat men in
een oogopslag weet om wat
voor handig apparaat het
gaat. Toch is de Porta-tel een
uitkomst voor doven en
slechthorenden, die nu kun
nen telefoneren mits men aan
de andere zijde van de tele
foonlijn ook zo'n apparaat be
zit.
Jammer genoeg is het apparaat
nogal duur: f2360,- zonder
draagtas en laadbatterij. En
bovendien zijn er twee stuks
minimaal nodig om te kun
nen communiceren. Maar dan
gaat het ook feilloos, met deze
elektronische schrijfmachi-
De Vis-a-foon is een draagbaar
machientje (ongeveer 2 kilo)
met 36 alfanummerieke
plaatsen (voor letters en cij
fers) achter een ruitje. Wan
neer je op het toetsenbord
tikt, verschijnen de letters en
cijfers op het scherm en
schuiven langzaam van
rechts naar links. Foutjes
kunnen worden hersteld door
een correctietoets in te druk
ken, die het laatste karakter
dan uitwist. Ook kan men de
hele regel laten verdwijnen.
Het apparaat vertoont veel
overeenkomst met een mo
derne versie van de telex.
Zenden en ontvangen kan
ermee zonder problemen.
Meteen wanneer een vraag is
gesteld, kan de tegenpartij
het antwoord intoetsen of on
derbreken. De letters en cij
fers worden namelijk niet al
leen zichtbaar gemaakt ach
ter het ruitje, maar ook omge
zet in fluittoontjes. Die toon
tjes kan de telefoon oppikken
en doorgeven. Aan de andere
zijde worden die geluiden
weer omgezet in bruikbare en
uitleesbare tekens. De hoorn
van het telefoontoestel ligt op
het apparaat en is met rubber
manchetten afgesloten van
omgevingsgeluiden. Anders
reageert het toestel ook op
omgevingsgeluiden, met na
me op fluiten.
De Vis-a-foon maakt het ook
mogelijk om cassettebandjes
met tekst te maken. Hij heeft
aan de achterzijde een aan
sluiting die met een cassette
recorder kan worden verbon
den. Laat men de band draai
en (telefooncircuit uitge
schakeld), dan kan men de
toontjes op de band opne
men. Afspelen op een andere
Vis-a-foon levert dan op
nieuw tekst op, terwijl nu
voor de overdracht van de
computertekens geen tele
foonlijn (kosten) meer nodig
is. Dezelfde aansluiting is ook
te benutten voor een soort
"intercom" over een lijntje in
huis, waar geen telefoon aan
te pas komt. Het apparaat kan
dan rechtstreeks op die lijn
worden aangesloten, waarbij
storing door omgevingsge
luid helemaal uitgesloten is.
AA W-Wetgeving
In de States is het toestel al en
kele jaren in de handel. Ver
der is de Porta-tel in Amerika
veel goedkoper. Bovendien
kunnen dove of slechthoren
de mensen daar een over
heidssubsidie toegekend
krijgen. De importeur in Ne
derland, Elres Audio Visual
Centra aan de Keizerstraat 9
in Haarlem (tel. 023-314740)
vermeldt dat in Nederland in
het kader van de Algemene
Arbeidsongeschiktheids Wet
(AW) eventueel verstrekking
mogelijk is.
Voor hen die menen voor de
verstrekking van een Vis-a-
foon in aanmerking te komen,
ligt een aanvraagformulier
klaar bij de postkantoren en
de GAK-kantoren. Het zoge
naamd AAW-meldingsfor-
mulier moet worden inge
diend bij de bedrijfsvereni
ging. De bijzondere telefoon
is door de PTT goedgekeurd.
Hij kan (via een adapter) op>
het lichtnet worden aangeslo
ten, maar ook met (oplaadba
re) batterijen worden ge
bruikt.
Tegenwoordig is het aantal appa
raten, dat op de markt is, uitge
breid met draadloze telefoons,
telefoonversterkers, doorscha
kelapparaten en automatische
telefoonbeantwoorders. In vele
gevallen beweert de verkoper
dat de toestellen 'gewoon' aan
gesloten mogen worden. De tele
foondienst maakt alle abonnees
per brief duidelijk dat dit niet zo
is.
Konsumenten Kontakt vindt ook
datje best eens kunt bekijken of
je op verzekeren kunt bezuini
gen, omdat de maatschappijen
niet op „weinig en goedkoop" uit
zijn. De verzekeringstussenper
sonen moeten hun inkomen voor
een deel halen uit de afsluitprovi-
sies. Om tot een goed en verant
woord pakket tc komen dient
men zelf zijn polissen kritisch
door te nemen. Sommige verze
keringen zijn inderdaad onmis
baar, andere „kunt u missen als
kiespijn".
Weer andere verzekeringen zijn
voor de een wel nodig, voor de
ander volstrekt niet. Het is moei
lijk te generaliseren, men dpet er
het beste aan de eigen situatie
voor ogen te houden en te beden
ken dat „niet alle zekerheid te
koop is". Men moet voor zichzelf
Op het telefoonnet mogen alleen
door de PTT geleverde telefoon
toestellen of gekeurde apparaten
worden aangesloten. Als een
vreemd toestel door de telefoon
dienst gerepareerd wordt bij sto
ringen zal de abonnee alle kosten,
ook het voorrijden, worden bere
kend. Bovendien zal de tele
foonman eisen dat het toestel
weer wordt vervangen door de
gehuurde PTT-telefoon.
De telefoondienst schrijft dat door
de wettelijk verboden apparaten
de kwaliteit en daarmee de be
trouwbaarheid van het telefoon
net in gevaar kan worden ge
bracht. Omdat wij niet geloofden
dat één slecht werkende telefoon
een heel net in gevaar kan bren
gen, vroegen we de PTT nadere
informatie.
Koopt men een toestel dat niet af
gestemd is op het schakelsys
teem van de Nederlandse tele
foondienst, dan loopt men zelf de
kans op slechte verbindingen, al
dus de reactie. Veel van de aan
geboden, zogenaamde antieke
apparaten, komen uit het bui
tenland.
afwegen of de premie die wordt
gevraagd de dekking van het risi
co waard is. Probeer u te ver
plaatsen in de situatie die ont
staat als het risico werkelijkheid
wordt. Kunt u zich dan redden of
niet?
Het is een kwestie van wikken en
wegen, zegt KK. Bent u enorm
gedupeerd als er een ruit breekt
of is vervanging gemakkelijk te
betalen? Als dat laatste het geval
is, is het nemen van een glasver
zekering niet aan te bevelen. An
der voorbeeld: moet de nieuwe
kleuren-tv apart worden verze
kerd of wordt eventuele schade al
uitgekeerd via de inboedel- of
aansprakelijkheidsverzekering?
Als er garantie is op het toestel of
een reparatie kan zelf worden be
taald, dan is waarschijnlijk een
tv-verzekering overbodig.
Het gevaar dat zij niet aansluiten op
het Nederlandse systeem bestaat
dus wel. Hoe dat technisch werkt,
begrijp ik niet. Zouden nu velen
van de 4,5 miljoen telefoon
abonnees een ander toestel ko
pen, dan zou de betrouwbaarheid
van het hele telefoonnet inder
daad verminderen. Veel verbin
dingen met storingen betekenen
immers een verslechtering van
het gehele net. Uit de waarschu
wingen die de PTT de abonnees
geeft zou men ten onrechte kun
nen opmaken dat men door een
slecht werkend toestel de buren
zou kunnen storen.
Alle hulpmiddelen zoals een ver
sterker, die de stem aan de andere
kant van de lijn voor iedereen
hoorbaar maakt, mogen alleen
worden aangesloten wanneer ze
door de telefoondienst zijn goed
gekeurd. Dat geldt voor alle ap
paratuur die men op de een of an
dere manier aan het PTT-toestel
verbindt.
Ondanks de uitleg van de pers
dienst van de PTT, blijft er nog
één vraag over. Waarom worden
wel de bijpassende apparaten en
niet de bij derden gekochte toe
stellen gekeurd, zodat de abon
nees hun antieke of •pseudo-an-
tieke toestel wel kunnen gebrui
ken?
Moeite waard
Annuleringsverzekeringen zijn
lang niet altijd de moeite waard
Ze dekken alleen een deel van de
reiskosten als iemand op medi
sche gronden van de reis moetaf-
zien. Als de vakantie niet zo duur
is, kan dat risico waarschijnlijk
wel worden gelopen. Fietsverze-
keringen zijn evenmin altijd aan
te bevelen. Wat heeft men er bij
voorbeeld aan als er in de polis
staat dat er geen uitkering wordt
gegeven als de fiets niet én op slot
èn in een afgesloten ruimte
stond? Juist op straat worden de
meeste fietsen gestolen...
Wie veel antiek heeft en een dure
bontjas dan wel kostbare filmap
paratuur heeft misschien een
kostbaarhedenverzekering no
dig. Maar bijvoorbeeld een mooie
Friese staartklok is in ieder geval
bij brand en inbraak al gedekt
door de brand-inboedelverzeke
ring. Opgepast dient te worden
tegen „ondervenekering".
Daarin wordt via een indexclau
sule rekening gehouden met
inflatie en met uitbreiding van de
inboedel.
Rechtsbijstandsverzekering is voor
de meeste Nederlanders overbo
dig, zegt KK. Bijna 80 procent
van de bevolking komt in aan
merking voor gratis of bijna gra
tis rechtshulp. En als de caravan
meeverzekerd is op de auto-cas-
coverzekering. heelt men niets
aan een speciale caravanverzeke-
nng. Onmisbaar weer is met na
me een aansprakelijkheidsver
zekeringspolis (vroeger wa-vcr
zekering genoemd), zeker als
men jonge kinderen en onstui
mige huisdieren heeft
Verder een goede inboedelverzeke
ring, een ziektekostenverzeke
ring (hierbij is het zeker opletten i
Begrafenisverzekeringen zijn
weer niet voor iedereen aan te
bevelen, bijvoorbeeld niet voor
alleenstaanden. De verschij
ningsvormen op levensverzeke-
ringsgebied zijn veelvuldig en
de materie is zo ingewikkeld, dat
vergelijkingen onmogelijk wor
den gemaakt, zegt KK Toch wil
de Consumenten bond zijn best
doen met vergelijkende informa
tie te komen.
Nieuwe vormen
De CB verwijst naar de vele vormen
van levensverzekering, die als
„nieuw" worden gepresenteerd,
zoals de combmatiepolissen
(Man-Vrouw* Hij-Zij. Voor El
kaar en meer zulke termen). De
klassieke gemengde verzekering
is bijna uit beeld verdwenen en er
heerst nogal wat onzekerheid
over deze nieuwe „verschijnin
gen". Niet in de laatste plaats
omdat elke maatschappij haar
produkt weer net iets anders
heeft opgezet. De bond komt in
december met een kritische
doorlichting.
Goed opletten, adviseert Konsu
menten Kontakt. met de scholie-
renongevallenverzekeringen
Die kunnen nuttig zijn, maar in
beginsel is het onjuist dat ze via
de scholen worden gesloten. Men
moet goed kijken naar ..uitslui
tingen" als schade door stoeien
of vechten is uitgesloten kan men
beter de school vragen een ande
re verzekeringsmaatschappij te
kiezen.
Tarieven vergelijken .s niet ge
makkelijk, aldus KK. maar het is
de moeite waard de vborwaarden
van maatschappijen naast elkaar
te leggen. En ook is het aan te
bevelen goed te kijken op welke
momenten men van de verzeke
ring af kan en-of van maatschap
pij wil veranderen In dat geval
moet men zich niet blindelings
op de verzekeringsagent verla
ten, omdat die vaak in dienst van
een bepaalde maatschappij staat
en niet zal wijzen op goedkopere
mogelijkheden
Het verzekeringswezen is een van de gebieden, waarop de
consumentenorganisaties voortdurend het wakend oog
houden. Zo waarschuwt Konsumenten Kontakt. dat ver
zekeringsmaatschappijen .er niet opuit zijn de klant ,,zo
weinig en zo goedkoop mogelijk te verzekeren". En de
Consumentenbond kondigt aan zich ernstig te zullen ver
diepen in de nieuwe verschijnselen op de levensverzeke-
ringsmarkt, zoals die bijvoorbeeld ,,met veel reclamege
weld" worden gericht op het thema „gezin".